Kiesinger's uitspraak over
N.P.D. wekt opschudding
PELGRIMS IN KAMPALA BEGROET
Bezwaren aan hulp
EEG aan Afrika
FILETTO, SCHADUW OVER
MA TTHIAS DEFREGGER
Edward Kennedy zal
in Senaat blijven
Minderheidsregering
laatste mogeli99
korting
op Iglo Nasi en Bami.
Lekker. Kundig bereid en
diepgevroren.Blijft dus
lekker.Snel optafel. Ifl
Lekker. Lékker! llGlJQ]
Controverses tussen directie
en commissarissen De IJssel
WEER IN
EUROPA
„DEZE PARTIJ IS MET
Redacteur op
Curacao
veroordeeld
Gouda niet tuk
op vestiging
van Heineken
RUMOR MELDT ITALIAANSE PRESIDENT:
Oproep tot verzet
na jaar Sovjet-
bezetting
Kissinger brengt
in Parijs verslag
van reis Nixon
li/toeten de Achttien Afrikaanse 1
OPPOSITIE
Opgesloten toeristen
met ladders in
veiligheid gebracht
IJZEREN KRUIS
HINDERLAAG
GEWETENSVOL
BEOORDELING
IN TSJ.-SLOW AKI JE
„ONMOGELIJK"
DOZEN DUURDER
SPECULATIES
VEROORDEELD
één-of fweeoersoonspak
DONDERDAG 31 JULI 1969
De banden tussen de Europese Economische Gemeenschap en achttien Afri
kaanse landen, zjjn omstreden banden. Het associatieverdrag, want daar
gaat het om, is méér dan een simpele overeenkomst over het transport van een
miljard dollar van de zes landen van de EEG (Frankrijk, Duitsland, Italië en
Benelux) naar een toevallig stel ontwikkelingslanden.
De oorsprong van de speciale be
trekkingen is duidelijk. Bij de op
richting van de EEG in 1957 had
den Italië, België, maar vooral
Frankrijk nog een groot aantal over
zeese gebiedsdelen. Ook zij zouden
betrokken moeten worden bij het sa
mengaan van de zes Europese lan
den.
Op grond van dat beginsel behoor
de ook Nieuw Guinea tot de geluk
kigen. Hoewel het andere landen
moeilijk viel de speciale status van
de Antillen en van Suriname te
doorgronden, werden ten slotte ook
deze landen geassocieerd, zij het on
der iets andere voorwaarden.
lVa de grote serie onafhankelijk
heidsverklaringen, moest een
nieuwe verhouding worden gezocht
tussen de Afrikaanse landen en de
EEG. Tien jaar geleden ruim kwam
het eerste associatieverdrag tot
stand, deze week het tweede.
Belangrijkste punten in het ver
drag zijn de financiële bijstand van
de Gemeenschap hetzij via het
Ontwikkelingsfonds, hetzij via de
Europese Investeringsbank de
voorkeursbehandeling van verschei
dene produkten, die enerzijds de
EEG geeft, maar in sommige ge
vallen ook de achttien Afrikaanse
landen. Met een beetje moeite zou
men van een soort vrijhandelszone
tussen de Achttien en de EEG kun
nen spreken.
Een van de voordelen van de as
sociatie is, dat de hoop op grotere
Afrikaanse eenheid wordt versterkt,
dat de gelden eerst dan worden uit
gegeven wanneer een nauwkeurig
onderzocht project is goedgekeurd,
dat via allerlei organen de Afrika
nen zelf nauw betrokken zijn bij
de uitwerking van de overeenkomst,
dat er een, weliswaar uiterst ge
brekkig, parlementair toezicht is.
"Voorts wordt het bedrijfsleven
van de zes landen nauw betrok-
ken bij de aanbesteding en uitvoe
ring van de gemeenschappelijk ge
financierde projecten. Dat Neder
land zich soms wat achtergesteld
voelt, is een hoofdstuk apart.
De kritiek richt zich vooral op de
zeker niet te onderschatten geva
ren, dat het vroegere kolonialisme
slechts van zijn politieke jasje is
ontdaan, maar economisch gezien
nog voortduurt. Niet ontkend kan
worden, dat Afrika in feite wordt
opgedeeld in de „gelukkige geas
socieerden" en de minder bedeelde,
meest Engels sprekende, landen. De
waarheid gebiedt te zeggen, dat de
associatie de totstandkoming van
een ruimere, de wereld omvattende,
aanpak van de ontwikkelingsbij
stand in de weg staat.
Evenzeer staat echter vast, dat de
achttien geassocieerden zelf weinig
meer dan lippendienst hebben be
wezen aan allerlei verklaringen van
de gezamenlijke ontwikkelingslan
den. En men behoeft geen ingewij
de te zijn om te weten, dat* de twee
Wereldhandelsconferenties en wel
ke organisatie ook weinig concreets
voor de ontwikkelingslanden heeft
opgeleverd.
landen en de EEG dan wachten
op het bereiken van het ideaal, hei
geen dus vele jaren zal duren? Of
moet men concreet aan de slag gaan
met alle praktische en theoretische
bezwaren daaraan verbonden? Moet
Europa de ontwikkelingslanden eerst
tot een gemeenschappelijk stand
punt dwingen? Het zou weer in
strijd zijn met de vrijheid die men
aan vroegere koloniën zegt te heb
ben toegekend.
Men behoeft niet te jubelen over
de nieuwe associatie-overeenkomst.
Er is ook geen reden tot al te veel
misbaar.
immiimiiiiuiiiiiimiiiHiiNiimHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiMiiiiiiiiiiiiiHiiiimim ihmiimhuuii
DIEREN Op de gisteren gehou
den aandeelhoudersvergadering van de
NV Emailleerfabriek „De IJssel" te
Dieren, zijn controversen aan de dag
getreden tussen commissarissen en di
rectie en tussen de beide directiele
den, ir. J. Schotsman en ir. H. C. M.
Dams, onderling. Dit had onder meer
tot gevolg, dat bij de benoeming van
een commissaris, ir. H. van Mourik
Broekman niet werd herbenoemd: de
als tweede gestelde kandidaat, de heer
WiUekes uit Apeldoorn, kwam voor
hem in de plaats.
Dit was aanleiding voor de heren J.
A. Hooykaas en L. Rehorst, om aan te
kondigen dat zij hun zetels als com
missaris ter beschikking zouden stel
len. Dit moet dan gebeuren in de over
6 weken uit te schrijven aandeelhou
dersvergadering, waarop ook, naar de
heer Hooykaas als voorzitter van de
raad van commissarissen zei. het di
rectiebeleid uit de doeken zal worden
gedaan. „Wij hadden dit niet gewild,
maar nu een van de mensen is wegge
stuurd die het meest voor de onderne
ming had kunnen doen en uw geld had
kunnen redden, is er reden om het wel
te doen", zei de heer Hooykaas tot de
aandeelhouders. Vooraf al had hij te
kennen gegeven, dat de resultaten
over het eerste halfjaar van 1969 niet
aan de verwachtingen hadden beant
woord. Hopelijk worden de resultaten
van het tweede halfjaar beter, maar
of ze zoveel beter zullen zijn dat dit
het hele jaar gunstig beïnvloed, is nog
de vraag. „In elk geval is ons college
van mening, dat het tot dusver gevoer
de directiebeleid niet mag worden be
stendigd en er op korte termijn belang
rijke wijzingen zullen moeten worden
aangebracht", aldus de heer Hooykaas.
Op desbetreffende vragen antwoord
de hij nog, dat wordt bekeken of Edy
met wasmachines zal doorgaan. Het
resultaat van de afdeling bouwpanelen
werd het afgelopen jaar gunstig beïn
vloed door het IJtunnelproject. Maar
momenteel is deze afdeling zeer duide
lijk onderbezet. Edy heeft ook met het
tekort aan personeel te kampen.
Naar aanleiding hiervan werd de
vraag bevestigend beantwoord, dat er
destijds wellicht teveel personeel is af
gestoten door Edy, die al jarenlang
met verliezen werkt en ook ditmaal
geen dividend uitkeerde.
Bisschop Cipriano Kihangire van
Oeganda begroet hier pelgrims,
die te voet van ver afgelegen plaat
sen naar Kampala zijn gekomen
om het bezoek van paus Paulus te
kunnen bijwonen. De pelgrims had
den ruim 300 km afgelegd. Vandaag
komt de paus in Oeganda aan.
WILLEMSTAD (Curacao) Woens
dag heeft het gerecht in eerste aanleg
te Willemstad het vonnis uitgesproken
in de zaak tegen Stanley Brown. De
verdachte werd veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van tien maanden, waar
van zes voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar, en aftrek van pre
ventieve hechtenis. Brown werd vrijge
sproken van opruiing zoals in de dag
vaarding omschreven.
Brown is veroordeeld wegens bedrei
ging met. brandstichting op grond van
de artikelen, die hij 24 mei schreef in
het weekblad „Vito", waarvan hij ver
antwoordelijk redacteur is. Een van de
ze artikelen was getiteld: „Open brief
aan Tauber en andere kwaadwillige ka
pitalisten".
De veroordeelde staat nummer drie
op de kandidatenlijst van de onlangs
opgerichte politieke partij „Arbeiders
front en bevrijding 30 mei 1969". De
lijstaanvoerder van deze partij is Wil
son (Papa) Godett, voorzitter van de
Antilliaanse Havenunie. Godett werd
tijdens de onlusten op Curagao door een
pistoolschot gewond en is pas enige we
ken uit het ziekenhuis ontslagen.
T>ONN In West-Duitsland is op-
schudding ontstaan over uitlatin
gen betreffende de uiterst rechtse NPD.
die de christen-democratische Bonds
kanselier Kiesinger in een vraaggesprek
met een in Ludwigshafen verschijnend
blad zou hebben gedaan.
Volgens het „Fünf-Uhr-Blatt", had de
regeringsleider verklaard, dat men in
de Bondsrepubliek uitsluitend met het
oog op het buitenland bang is, dat de
NPD bij de komende algemene verkie
zingen in de Bondsdag komt. „In het
buitenland staat men wantrouwend te
genover deze partij. Wij echter hier
weten, dat de NPD niet neona-
zistisch Is. Weliswaar komen in de lei
ding individueel dergelijke krachten
voor, maar het merendeel van de NPD-
kiezers stemt uit ontevredenheid over
de andere twee partijen op deze partij,
waarvan men nieuwe initiatieven ver
wacht", aldus de gewraakte passage in
het vraaggesprek, dat het blad als ex
clusief bracht.
Regeringswoordvoerder Diehl haastte
zich te verklaren, dat Kiesinger geen
„geautoriseerd" vraaggesprek (waar
onder zou moeten worden verstaan,
dat de ondervraagde de gedane uit
spraken ook officieel voor zijn reke
ning neemt) had toegestaan.
Dit bracht de socialistische coalitie
genoten en de liberale oppositie di
rect tot de vraag, of de bondskanse
lier al dan niet de omstreden uit
spraak had gedaan. Volgens socialis
tische en liberale woordvoerders
moet de Chr-democratische partij on
omwonden verklaren, hoe zij tegen
over de NPD staat
Twee dagen tevoren had Kai-Uwe von
Hassel, een partijgenoot van Kiesinger,
die nu voorzitter van de Bondsdag is,
op een persconferentie gezegd, dat de
NPD wat haar kiezers betreft niet neo-
nazistisch is.
Het Fünf-Uhr-Blatt liet gisteravond
weten, dat het de woorden van Kiesin
ger juist had weergegeven. Volgens de
hoofdredactie had een redacteur op
13 juli wel degelijk een exclusief ge
sprek met. Kiesinger gehad. Men had
besloten zijn uitspraak over de NPD af
te drukken, toen ook Von Hassel zich
in dergelijke zin had uitgelaten.
Inmiddels is bekend geworden, dat
de leider van de ordedienst van de NPD,
Fritjof Körber, in de nacht van dinsdag
op woensdag met de noorderzon uit
zijn woning is vertrokken. Volgens
een mededeling van de politie verdween
Körber in gezelschap van vrienden met
verscheidene koffers. Tegen Körber,
die in Helsinki geboren is, loopt een on
derzoek van de justitie in verband met
de bloedige incidenten, die vorige week
vrijdag tijdens een verkiezingsbijeen
komst van de NPD in Frankfort zijn
voorgekomen. Volgens buren had Kör
ber sindsdien zijn huis nog slechts on
der bescherming van „lijfwachten" be
treden.
GARMISCH/PARTENKIRCHEN
Een groep Nederlandse toeristen is
dinsdagavond in het Höllental bjj
Garmisch enige tijd van de buitenwe
reld afgesneden geweest, doordat tij
dens een hevig noodweer drie bruggen
door het water werden meegesleurd.
Met lange ladders konden de 21 Ne
derlanders, onder wie enige kinderen,
in veiligheid worden gebracht.
f^ONN Wij-bisschop Matthias
Defregger is 53 jaar oud. Een
slanke man, met een serieus en toch
jongensachtig gezichtbolle wan
gen, montuurloze bril. een wat zui
nige mond. In 't aartsbisdom Mün-
chen, waar hij behoort tot de cleri-
cale elite, geldt hij als een onberis
pelijk mens. een veelbelovend func
tionaris en een sympathieke man.
Priester gewijd in 1949; reeds
twaalf jaar later vicaris-generaal
en rechterhand van kardinaal Döpf-
ner; 1968 bisschop. Dertig jaar te
voren laat nog niets deze geestelijke
carrière voorspellen. Anno 1935
wordt Matthias Defregger als
rekruut ingelijfd in de Duitse Wehr-
macht, een bescheiden en plezierige
jongeman die ijverig aanpakt en
toch door zijn stille karakter iets
uit de toon valt. Zulke mensen ko
men dikwijls bij de verbindings
dienst. die zich bezig houdt met
veldtelefoons en radiozenders.
Defregger wordt luitenant, ver
werft het IJzeren Kruis in Polen,
klimt op tot kapitein. Als hij in de
Kaukasus weigert Russische gijze
laars te executeren, wordt hij ont
heven van de opdracht en gaat vrij
uit. Hij wordt overgeplaatst naar de
114de divisie, die jarenlang in de
Balkan partizanen bevecht en waar
bloedige executies aan beide kanten
min of meer „normaal" zijn.
In juni 1944 is de divisie in Ita
lië op de terugtocht. Een inwoner
van het armzalige bergdorp Filetto
DEFREGGER
verraadt aan de partizanen de na
dering van een Duitse patrouille.
Uit een hinderlaag worden vier
Duitse militairen gedood. De divisie-
generaal beveelt: alle mannen van
Filetto neerschieten.
Kapitein Defregger probeert zich
te onttrekken aan het bevel, maar
gehoorzaamt ten slotte. De eigenlij
ke uitvoering van het bloedbad laat
hij over aan zijn luitenant. Niette
min schrijft hij aan de weduwen
van de gedode Duitsers brieven in
de toen gebruikelijke trant: de
heldendood van uw manlaffe
sluipmoord door laaghartig gespuis...
ik persoonlijk ben onderweg voor
vergeldingsacties
Als de oorlog is afgelopen trekt
majoor Defregger met. een zucht
van opluchting zijn uniform uit. De
zwijgzame oud-militair gaat theolo
gie studeren, en ook op dit terrein
is de consciëntieuze 29-jarige een
succes.
Eenmaal priester, vindt hij het
vanzelfsprekend om ieder jaar een
openluchtmis te celebreren op de
veteranenreünie van zijn vroegere
divisie. En dan zegt hij in zijn
preek iets geijkts over onverwoest
bare kameraadschap, die ontstaat
bij het gebulder van kanonnen.
Zijn rol bij de executies van Fi
letto biecht Defregger gewetensvol
aan zijn kadinaal en later ook aan
de officier van justitie.
In de zomer van 1969 lijkt bis
schop Defregger nog een grote loop
baan in de kerk voor zich te heb
ben. Dan wordt plotseling het bijna
vergeten drama van Filetto weer
actueel. Defregger, totaal in de war,
neemt de vlucht naar familie in het
dorpje Amlach in Zuid-Oostenrijk.
Intussen geven dienstmakkers van
vroeger hun oordeel over Defregger.
Sommigen zeggen: „Een fanatieke
ling", „een man die bevelen stipt
uitvoerde". Anderen: „Een prima
kerel", „een humaan mens, die al
tijd probeerde het leed van de oor
log te beperken". Uit het militaire
dossier wordt een persoonsbeoorde
ling van 1 maart 1944 opgedolven.
Daarin staat onder meer „een be
mind kameraad, uitnemend officier,
vol zorg voor zijn ondergeschikten.
Zwakke punten: te goedig. Moet.
zelfbewuster worden".
iHiinmfMHtttmtim
•MHttHflINIIIIIItlltlllill
GOUDA I)e gemeente Gouda ziet
de bierbrouwerij van Heineken niet
graag komen. Heineken is nog altijd
druk aan het zoeken naar een nieuwe
plaats van vestiging. Zoals eerder is
meegedeeld, zal de brouwerij Rotter
dam t.z.t. gaan verlaten. De directie
zoekt in de omgeving naar een geschik
te plaats.
Als een van die plaatsen is genoemd
het nieuwe industrie-terrein van Gouda.
Heineken denkt aan een terrein van
dertig hectaren, waarop éen hypermo
derne brouwerij zal verrijzen. Het Goud
se industrieterrein is echter slechts
veertig hectaren groot, zodat er na
eventuele vestiging van Heineken wei
nig voor andere bedrijven overblijft.
Daarbij komt dat Heineken door het
sterk geautomatiseerde produktieproces
voor de Goudse arbeidsmerkt van vrij
wel geen betekenis is. De kantoorafde
lingen zullen namelijk eerst na enkele
jaren naar de omgeving van de nieuwe
vestiging, waar dan ook, worden ver
plaatst. Het ziet er niet naar uit dat
Gouda Heineken's bier in huis zal ha
len. De gemeente voert op het ogenblik
met diverse bedrijven, die belangstel
ling hebben voor vestiging in Gouda,
besprekingen. Het kan nog wel enkele
maanden duren voordat Heineken een
definitieve vestigingsplaats heeft ge
vonden.
ROME De afgetreden premier
Mariano Rumor heeft gisteravond
president Giuseppe Saragat verslag
uitgebracht over zijn pogingen een
nieuwe Italiaanse regering te vormen.
Volgens welingelichte kringen zou Ru-
mor de president hebben meegedeeld,
PRAAG In Midden-Tsjecho-Slow a-
kije is tegen een aantal mensen een ver
volging ingesteld wegens het drukken
en verspreiden van pamfletten, waarin
op lijdelijk verzet wordt aangedrongen,
wanneer op 21 augustus de Russische
invasie een jaar oud is.
Het dagblad van de Tsjechoslowaak-
se communistische partij, Rudc Pravo,
meldde, dat in de pamfletten ook aan
vallen werden gedaan op bepaalde au
toriteiten in het land en op andere so
cialistische landen. Het blad bracht gis
teren ook het verhaal, dat de vakbond
van metaalgieterijen een aanval had ge
daan op partijleider Husak.
Verder meldde Rude Pravo het ver
schijningsverbod van een Slowaaks
dagblad wegens het kritiseren van de
regeringspolitiek en drukte het een ar
tikel af van de Russische partijleider
Breznjef, dat een verkapte waarschu
wing aan de Tsjechoslowaken inhield
om de 21ste augustus zonder demonstra
ties te laten verstrijken.
dat een minderheidsregering van chris
ten-democraten nog de enige mogelijk
heid is, nu zijn pogingen om een nieu
we coalitie van midden-links te vor
men, zijn mislukt.
Het bestuur van de links-socialisti
sche partij in Italië heeft verklaard, dat
het onmogelijk is vertrouwen te heb
ben in de levensvatbaarheid van een ho
mogene regering, zoals die door de
Christendemocraten wordt voorgesteld.
Daarentegen hebben de rechtse socia
listen verklaard, bereid te zijn hun
steun te geven aan een homogene
Christendemocratische regering, die tot
grondslag heeft een program, dat de
steun heeft van de partijen van cen
trum-links.
De rechtse socialisten zijn overigens
tot dusver de enigen van de drie voor
malige bondgenoten van de Christen
democraten, die zich uitgesproken heb
ben voor een uit louter Christen-demo
craten bestaande regering. De repu
blikeinse partij neemt nog steeds een
afwachtende houding aan.
DEN HAAG De prijzen van golf
kartonnen dozen mogen worden aange
past aan de gestegen importprijzen
van enkele grondstoffen. Dit is bepaald
in de prijzenbeschikking, die de minis
ter van Economische Zaken heeft af
gekondigd.
Als de grondstoffen weer goedkoper
worden, zullen de prijzen van de dozen
weer moeten worden aangepast.
Vragen over opvangcentra in Amster
dam.
Weerrapporten van hedenmorgen 7 uur
bi
2 c
<v
X
(0
CO
r- 9
E .2
M
e
Amsterdam
motregen
22
~~öTi
De Bilt
geh. bew.
24
0
Deelen
motregen
24
0.1
Eelde
motregen
20
0.6
Eindhoven
zw. bew.
24
0
Den Helder
geh. bew.
19
0
Rotterdam
geh. bew.
22
0
Twente
motregen
24
0.1
Vlissingen
zw. bew.
19
1
Zuid-Limburg
geh. bew.
25
0
Aberdeen
half bew.
21
0
Athene
onbewolkt
32
0
Belgrado
half bew.
25
25
Berlijn
licht bew.
32
0
Bordeaux
onbewolkt
23
0
Brussel
geh. bew.
23
0
Frankfort
geh. bew.
23
0.3
Genève
zw. bew.
20
0
Grenoble
geh. bew.
18
0
Helsinki
onbewolkt
28
0
Innsbruck
geh. bew.
22
11
Kopenhagen
onbewolkt
25
0
Lissabon
onbewolkt
0
Locarno
licht bew.
25
1
Londen
onbewolkt
23
0
Luxemburg
zw. bew.
21
0
München
zw. bew.
22
4
Nice
half bew.
26
1
Oslo
onbewolkt
26
n
Parijs
geh. bew.
22
0
Rome
onweer
28
12
Stockholm
onbewolkt
30
0
Wenen
geh. bew.
26
0
Zürich
zw. bew.
18
0.3
BOSTON Senator Edward Kenne
dy heeft gisteren aangekondigd dat hij
lid van de Senaat zal blijven. Hij zal
zich volgend jaar herkiesbaar stellen
voor een nieuwe ambtstermijn.
In een officiële verklaring voegde de
senator er aan toe, dat hij bij even
tuele herverkiezing de volle ambtster
mijn zal uitdienen. Hij maakte daar
mee duidelijk dat hij zich niet kandi
daat zal stellen voor het presidentschap
in 1972.
Over de politieke toekomst van Ed
ward Kennedy is druk gespeculeerd na
het dramatisch ongeluk dat hem op
18 juli overkwam, waarbij een vroege
re secretaresse van zijn broer Robert,
de 28-jarige Mary Kopechne, het leven
verloor. Pas negen uur na het ongeluk
meldde Kennedy zich bij de politie.
Wegens het verlaten van de plaats
van het ongeluk veroordeelde een recht
bank Edward Kennedy tot twee maan
den voorwaardelijk. Zijn rijbewijs werd
voor een jaar ingetrokken.
PARIJS Henry Kissinger, de poli
tieke adviseur van de Amerikaanse pre
sident Nixon, komt zondag naar Parijs.
Hij zal daar aan president Pompidou
en aan de Franse regering verslag uit
brengen van de reis van Nixon door
Azië en over diens bezoek aan Roeme
nië. Ook zal hij de Amerikaanse dele
gatieleider bij de vredesbesprekingen,
Cabot Lodge, op de hoogte brengen van
de laatste ontwikkelingen in Vietnam.
Maandagavond reist hij door naar
Brussel, waar hij ook de NAVO zal in-
liohten.
Het. bezoek van Kissinger, die presi
dent Nixon op zijn gehele reis door Azië
heeft begeleid en heeft deelgenomen
aan alle besprekingen, wordt in Parijs
beschouwd als een duidelijk teken van
de snelle verbetering in de verhoudin
gen tussen Amerika en Frankrijk.
Een tweede duidelijk teken van de
verbetering in de Frans-Amerikaanse
verhoudingen is de overkomst in sep
tember van dr. Du Bridge, de weten
schappelijk adviseur van president Ni
xon, naar Parijs. Met minister Ortoli
zal hij onderzoeken op welk gebied en
in hoeverre beide landen hun samen
werking kunnen uitbreiden Aan de hand
daarvan zal een akkoord worden uitge
werkt, dat minister Ortoli nog voor het
einde van dit jaar in Amerika zal gaan
ondertekenen.
ADVERTENTIE
