Veenendaals
dagblad
Kleinste meerderheid in de Senaat
aanvaardt Nixons „Safeguard'^plan
Buiten
VOETSTAPPENOP MARS
union
hermocel
GROEP JONGENS VIFJ
TWEE AGENTEN AAN
Suikerprijs keldert
door concurrentie
van kruideniers
Sovjet-generaal in Praag
voor zuiveringen
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
OMSTREDEN RAKETVERDEDIGING GOEDGEKEURD
Stemmenverhouding 51-49
Bemanningen
Apollo-13 en
Apollo-14
GIFTIG ZUUR
STROOMDE
OVER STRAAT
JAMIN
Iets ivarmer
Op postwissels
«*een zegels
meer plakken
Manoeuvres in
Tsj .-Slowakije
Nieuw onder
in
Kennedy
Wervelstormen
in Minnesota
Werkspoor wil
in Utrecht 170
mensen ontslaan
Bij de
muizen
AUGUSTUS: M ATR ASSENM A AND
KOSTPRIJS
kokosmacaroontjes
250 gram van 94 voor 84
niet te geloven voor die prijst
AMBTENAAR OP
EXCURSIEVERDRONKEN
ABMTENAREN IN
ZWOLLE KWARTIER 5
EERDER BEGINNEN
EN BIJ HITTE
|*S MIDDAGS VRIJ
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DONDERDAG 7 AUGUSTUS I969 - 43e JAARGANG no. I83
WASHINGTON Met de kleinst mogelijke meerderheid van stemmen
heeft de Amerikaanse Senaat het omstreden plan van president Nixon voor het
opstellen van een beperkt anti-raketstelsel tegen een eventuele raketaanval aan
genomen. De stemmenverhouding bedroeg 51 stemmen voor en 49 tegen.
Eerder op de avond had de senaat twee amendementen verworpen, waarin
werd aangedrongen op verwerping van het plan. Een amendement werd even
eens slechts met een stem meerderheid verworpen!
Het plan van Nixon voorziet in de ken zijn voornamelijk bedoeld voor het
bouw van 12 raket bases verspreid over
het gehele land en voornamelijk be
doeld als bescherming voor de Minu-
teman-raketten. Deze raketten zijn
Amerika's belangrijkste intercontinen
tale aanvalsraketlen.
Er zullen twee verschillende typen
raketten worden gebouwd, de „Spar
tans" die vijandelijke raketten reeds
op honderden mijlen afstand kunnen
vernietigen, en de „Spint-s", die de
vijandelijke wapens moeten vernieti
gen wanneer die reeds door de buiten
ste verdedigingsgordels zijn geglipt,
liet ABM (Anti-Ballistic Missile)-sys-
teem zal worden gebaseerd op grote
radar- en computersystemen.
De 759.100.000 dollar die het eerste
jaar voor het programma zijn uitgetrok-
HOUSTON Het Amerikaanse bu
reau voor lucht- en ruimtevaart (NA
SA) heeft de namen bekendgemaakt
van de bemanningen voor de Apollo-
13 en Apollo-14-missies naar de maan.
die volgens plan in maart en juli vol
gend jaar moeten worden gehouden.
Tot commandant van de Apollo-13
is benoemd kapitein ter zee, James Lo-
vell jr., een der ruimtevaarders die ooit
om de maan heeft gecirkeld. Zijn twee
bemanningsleden zijn nieuwelingen in
de ruimte, luitenant-ter-zee Thomas
Mattingly en de burger Fred Haise jr.
Zij zijn resp. 33 en 35 jaar.
Apollo-14 zal geleid worden door
Amerika's eerste astronaut, de 45-jari-
ge Alan Shepard. Ook zijn bemannings
leden. luchtmachtkapitein, Stuart Roo-
sea, (35 jaar) en kapitein-luitenant ter
zee, Edgar Mitchell (38) zullen de ruim-
tedoop ondergaan.
Reeds eerder is de bemanning be
kendgemaakt voor de vlucht van de
Apollo-12, die 14 november van start,
moet gaan voor een landing in dé
..oceaan der stromen". Het zijn kapi
tein ter zee, Charles Conrad als com
mandant en de kapiteins-luitenant ter
zee, Richard Gordon jr., en Alan Bean.
ons
f\veral zitten er muizen in
land, op het plattelandin de 2
2 steden en dorpen, in het bos j
2 alom komen ze voor en toch mer- 2
ken we er niet eens zoveel van. 2
Misschien nog het meest de huis- j
2 muis, maar deze leren we door- 5
gaans ,,post mortem" kennen, want 2
we zijn er gauw bij met valletjes, 2
2 vergift en kleurals we van die
J langstaarten in huis hebben. Ook
j de kat zit er achterheen. 2
2 Anders is het in de vrije natuur, c
2 Wie vluchtig de bodem van het bos j
monstert, oppervlakkig naar de 2
landbouwakkers of weilanden kijkt, 2
2 of als de rechtgeaarde tuinvriend
met de neus op de grond tussen de 2
planten van de border werkt, wordt 2
2 zelden gewaar, dat een menigte
van gaatjes en kleine tunnels zulke 2
5 terreinen perforeren. Want deze 2
mazen en poriën vallen weinig in
1 't oog, terwijl ze ten overvloede 2
haast altoos halvelings verborgen 2
2 zijn onder strooisel en afgevallen 5
2 loof of schuilgaan in de dichtheid
1 van grassen, granen en kruiden van 5
5 de hof. Eigenlijk worden wij er pas 2
2 op attent gemaakt, wanneer zich
nu en dan een muis aan ons oog 2
j vertoont, die snel in zo'n spelonk 2
2 verdwijnt. In de meeste gevallen 5
5 gaat dit helaas zó gezwind, dat we
j niet kunnen zien of het een stomp- 2
2 koppige rosse woelmuis of de sprin-
2 gerige bosmuis was, terwijl het in
5 polders wei en hooiland ook nog de 2
2 schadelijke veldmuis zou kunnen
2 wezen; deze mijdt het bos en de 5
twee andere voelen zich juist in een
houtrijk domicilie thuis. Toen we 2
2 nog op de Neder-Veluwe zaten, j
j middenin uitgestrekte boscom- 2
plexen en met een klein akkergoed
2 tegenover ons huis, ontmoetten we
deze dieren keer op keer, want de 5
luchtige parkachtige houtopstanden 2
2 vormden voor hen juist het gewen- 5
i ste milieu. Daar zoeken we hen 5
ontwerpen en bouwen van deze radar
en •computerinstellingen. Lange tijd
voor de stemming is er in Amerika een
verwoede strijd gevoerd tussen voor-
en tegenstanders van het systèem. De
voorstanders vinden dat de wereldvre
de zal worden bedreigd als Amerika
het systeem niet ontwikkelt. Zij voe
ren hiervoor aan dat de Russen naar
men verwacht raketten met meervou
dige kernkoppen zullen gaan opstellen.
De tegenstanders stelden dat het stel
sel niet werkt, dat het veel meer gaat
kosten dan het Pentagon verwacht en
dat de kans op een akkoord met de Rus
sen op kernwapengebied in gevaar zal
worden gebracht.
PYRRIIS
In politieke kringen in Washington
ziet men in president Nixons 51-49 zege
een Pyrrus-overwinning, die zowel
op het gebied van zqn binnenlandse als
zijn buitenlandse plannen van invloed
kan zijn. De Amerikaanse onderhande
laars voor de ontwapeningsbesprekin
gen met de Russen .hebben nu een ver
deelde Senaat achter zich met een over
winning voor het „Safeguard" (waar-
l>org)-systeeni die bijna een nederlaag
was.
In Washington spreekt men voorts
van de eerste grote krachtmeting tus
sen Nixon en de liberalen in het Con
gres over de nieuwe lijst van nationa
le prioriteiten, waarbij hij ook van de
zijde van zijn eigen republikeinse par
tij op veel verzet is gestuit.
Voor de liberalen is Safeguard, dat
in totaal zo'n 10 miljard dollar gaat
kosten, het symbool van verspilling
van geld waarbij het „Pentagon" voor
op gaat. De liberalen onder aanvoering
van de democraten als William Ful-
bright en Edward Kennedy, willen dat
de Verenigde Staten zich minder bezig
houden met het regelen van de vrede
door hun wapens en meer met het aan
wenden van de grote hulpbronnen voor
het oplossen van de binnenlandse kwes
ties als: de rassenkwestie, de steden,
de armen en de universiteitsproblemen.
Men ziet in het felle debat over het ra-
ketverdedigingsstelsel dan ook een epi
sode in de strijd om nauwgezette par
lementaire controle op de defensie-uit
gaven.
SEISTIKF.l.
Het „Safeguard"-stelsel zoals dat
door president Nixon was ingediend
vormde een wijziging van het door
president Johnson voorgestelde raket-
verdedigingsstelsel, dat „Sentinel"
(schildwacht) was genaamd en raket-
verdedigingsgordels rond enkele grote
steden beoogde. „Sentinel" kwam nog
duurder uit dan „Safeguard".
De goedkeuring met de kleinst moge
lijke meerderheid door de Amerikaan
se Senaat van president Nixons „Safe-
guard"-raketverdedigingsstelsel heeft in
Washington de vrees doen toenemen
voor een nieuwe escalatie in de bewa
peningswedloop tussen Oost en West.
De regering-Nixon houdt vast aan de
mening dat het systeem noodzakelijk
is voor de handhaving van een sterke
onderhandelingspositie bij de ontwape
ningsbesprekingen met de Russen. Po
litieke tegenstanders van Nixon vrezen
dat de bouw ervan de komende bespre
kingen zal dwarsbomen.
De Mariner-7 heeft scherpe foto's
van de Zuidpoolkap van Mars
doorgezonden. Zij tonen een grote va
riëteit kraters in grootte en vorm,
rechts-midden op de foto doen twee
kraters vlak naast elkaar sterk aan
een voetafdruk denken. De foto's wer
den gemaakt van een hoogte van
tweeduizend zeemijl.
DEN HAAG Vanaf 1 september
1969 kan het recht van een gulden
voor het verzenden van een binnen
landse postwissel alleen nog maar in
contanten worden voldaan tegelijk met
de storting van het te verzenden be
drag.
Er behoeven dus op de (gratis ver
krijgbare) postwisselkaarlen geen post
zegels meer te worden geplakt of af
drukken van de frankeermachine te
worden aangebracht. Hierdoor wordt
bereikt dat ook wat de betaling en ver
antwoording van het recht betreft, een
zelfde werkwijze als die voor girostor
tingen wordt verkregen.
ATHENE De Griekse regering
heeft twee generaals, negen brigade-ge
neraals en een kolonel met pensioen ge
zonden. Dit blijkt uit een decreet, dat
woensdag in de Griekse staatscourant
Is gepubliceerd. Er zijn geen redenen
voor de ontslagen gegeven.
ADVERTENTIE
im mm m
morgen op.
2 7 aug., '69
A. B. WIGMAN. 5
DEN HAAG Een brigadier en een agent van de Haagse politie zijn gistermid
dag op een strandplankier voor de Scheveningse promenade door een groep jon
gelui gemolesteerd en daarbij gewond geraakt. De politiemannen werden aange
vallen, toen ztf twee jongens van een rond twintig man tellend groepje sommeer
den van het plankier af te gaan omdat de knapen met opzet de doorgang voor de
andere badgasten versperden.
ROTTERDAM Met suiker als lok-artikel vechten Nederlandse kruideniers een
felle concurrentiestrijd uit.
In korte tjjd is de prjjs tot ver beneden de gulden per kilo gedaald. De officiële
prjjs is f 1,17.
Daarmee is de suiker in precies een maand tijd, een kwart goedkoper geworden.
Op 7 juli was het de accijnsverlaging die voor een prijsdaling van zestien cent
zorgde.
PRAAG Tsjecho-Slowakije en de
Sovjet-bezettingstroepen zijn voorne
mens van 18 tot 25 augustus gezamen
lijk manoeuvres te houden in en om de
grote steden van het land.
De plannen, die demonstraties in de
steden op de eerste verjaardag van de
Russische inval in Tsjecho-Slowakije
(21 augustus) zouden kunnen tegen
gaan, zijn nog niet officieel bevestigd.
Naar men zegt wordt het een mili
taire „show" van formaat waaraan ook
Tsjechoslowaakse troepen, ten minste
40.000 man. zullen gaan deelnemen.
10000000*00000*0000000000000000000000000000000000001
ROTTERDAM Ongeveer 35 liter
5 uiterst giftig salpeterzuur stroom-
de gisteren over de drukke Maas-
5 boulevard, toen een vrachtwagen
een container met dit gevaarlijke
vocht verloor. Op de foto de brand-
5 weer tijdens het schoonspuiten van
5 de wagen en de weg.
Toen de brigadier en de agent, die in
badbroek gekleed waren, zich als po
liticmannen bekend maakten, spron
gen dc leden van de groep als één man
op hen toe. De aanvallers sloegen o.m.
met flessen, waarvan sommige eerst
stuk werden geslagen. De brigadier
werd met een fles op de mond ge
raakt. Hij liep een bloedende wond
aan zijn gezicht op en raakte een aan
tal tanden kwjjt. Voorts liep hij een ge
kneusde schouder op. De agent kreeg
een fles in zijn nek en liep een wond
aan het achterhoofd op. Beide politie
mannen moesten zieh in een ziekenhuis
onder doktersbehandeling stellen. Daar
na zijn ze huiswaarts gekeerd.
De brigadier en de agent waren bij
het plankier poolshoogte gaan nemen
na een melding van voorbijgangers dat
een vijftal jongens uit de groep, die la
ter de politiemannen zou aanvallen,
een ander groepje jongens, onder wie
een aantal Antillianen, had uitgeschol
den en met flesjes bekogeld. Het
aangevallen groepje had toen op geen
enkele manier gereageerd, waarna de
rust op het drukke strand was weerge
keerd.
Toen de beide mishandelde politie
mannen waren teruggekeerd in hun
politiepost op het strand, ging een vijf
tal agenten van die post naar -h*»t plan
kier, waar de groep jongelui nog aan
wezig was. Toen de jongens zich niet
wilden verspreiden, nadat de agenten
daartoe bevel hadden gegeven, werd
een charge uitgévoerd waarbij van de
wapenstok gebruik werd gemaakt. Eén
van de jongens werd aangehouden, om
dat hij zich niet op bevel van de politie
wenste te verwijderen.
Het zijn de nieuwkomers, zoals de
cash and carrybedrijven die de slag om
de suiker zijn begonnen. Zij stelden het
produkt in de plaats van het lokarti
kel brood, waarvoor nu in vele gemeen
ten minimumprijzen gelden.
Als eerste grote kruidenier volgde
toen Simon de Wit met een prijs van
1,07 gulden. Albert Heijn haakte in met
een prijs van 1,05 gulden (de kostprijs),
die vandaag als „weekaanbieding" ver
laagd wordt tot 90 cent.
De Gruyter brengt de suiker bij
aankoop van twee pakken koffie
voor 88 cent. Co-op eveneens bij
een pond koffie voor 79 cent.
Met deze ontwikkeling gaan de krui
deniers weer op weg naar vooroorlog
se toestanden. De suiker werd toen al
gemeen beneden de kostprijs aan de
man gebracht. Na de oorlog werd met
de suikerfabrikanten een vaste prijs af
gesproken, waar beneden niet verkocht
mocht worden.
De „betaal- en meeneembedrijven",
hebben deze situatie nu doorbroken.
Gebruik makend van de grotere invoer-
vrijheid binnen de Europese Gemeen
schap kopen zij flinke partijen suiker
bij buitenlandse fabrikanten. De prijs
ligt niet altijd lager, maar men ls wel
vrij zijn eigen winkelprijs te bepalen.
Naar schatting heeft deze invoer al
een kwart van de leveringen der Ne
derlandse suikerfabrikanten verdron
gen. Het is om deze reden dat de laat-
sten voorlopig geen pogingen doen de
vaste prijzen voor hun produkten te
handhaven.
BOSTON De officier van justitie,
Edmund Dinis, heeft verklaard, dat een
onderzoek ingesteld zal worden naar
het auto-ongeluk van senator Edward
M. Kennedy, dat op 18 juli op het
eiland Chappaquiddick had plaats ge
had en dat „alle getuigen" die hieraan
iets bij te dragen hebben, gedagvaard
zullen worden.
Dinis had James A. Boyle, de rech
ter van de arrondissementsrechtbank
in Edgartown verzocht, het onderzoek
t,oe te staan. Maar Boyle heeft in een
aangetekende brief die door het bureau
van Dinis ontvangen werd verklaard,
dat het verzoek van de officier van jus
titie „hem niet duidelijk was".
OUTING (Minnesota) Door een
reeks zware wervelstormen zijn in het
noordelijk merendistrict van Minneso
ta woensdagmorgen tenminste 15 per
sonen om het leven gekomen. Outing
een dorp met 300 inwoners werd het
zwaarst getroffen. In het plaatsje kwam
een tiental mensen om het leven. De na
tionale garde is naar Outing gegaan
om de bevolking te helpen.
Andere wervelstormen teisterden
Backus en Pine River, 40 km ten westen
van Outing, alsmede Buhl, Brent, Flood-
wood en Tower ten oosten van Outing.
De zwaarste van deze andere wervel
stormen trof Floodwood, waar een tien
tal gebouwen en boerderijen met de
grond gelijk gemaakt werd.
ADVERTENTIE
morgen
PRAAG Het politieke hoofd van
het Russische leger, generaal Aleksei
Jepisjef, is vandaag aan het hoofd van
een militaire politieke delegatie in
Praag aangekomen. Naar verluidt moet
hij een onderzoek instellen naar de be
trouwbaarheid van 't Tsjecho-Slowaak-
se militaire apparaat als bondgenoot
van de Sovjet-Unie.
In Praag doen geruchten de ronde,
dat het Kremlin verlangt, dat alle Tsje
choslowaakse officieren op verantwoor
delijke posten die kritiek hebben ge
leverd op de invasie van de strijdkrach
ten van het Warschau-Pact, andere
functies krijgen.
Officieel is over het bezoek van Jepis
jef slechts meegedeeld, dat hij met
Tjechoslowaakse collega's overleg zal
plegen en ervaringen zal uitwisselen.
Waarnemers geloven dat hij als be
langrijkste opdracht heeft door indoc
trinatie een eind te maken aan de anti-
Russiche gevoelens onder de Tsjecho
slowaakse strijdkrachten, die ruim
225.000 man tellen.
Sinds de militaire interventie geloven
Westerse en vermoedelijk ook Rus
sische deskundigen dat het Tsjecho
slowaakse leger niet meer een volledig
betrouwbare bondgenoot van Moskou is.
Om wrijving tussen Russische en Tsje
choslowaakse militairen te voorkomen,
zijn in de afgelopen winter do bezet
tingstroepen in Tsjechoslowaakse ka
zernes gelegerd, terwijl de Tsjechoslo-
waken naar andere, vaak inferieure on
derkomens moesten uitzien.
Meer dan de helft van de jonge com
munisten heeft geen vertrouwen in de
huidige leiding van de Tsjechoslowaak
se communistische partij. Dit blijkt uit
een onderzoek dat is ingesteld door de
partij-organisatie in Zuid-Moravië en
waarvan de resultaten zijn gepubli
ceerd in het conservatieve communis
tische weekblad „Tribuna".
De chauffeurs van trolley-bussen in
Pardubice, een voorstad van Praag,
gaan op 21 augustus staken. Op die dag
was het een jaar geleden dat de Sov
jet-invasie van Tsjecho-Slowakije begon
jet-invasie van Tsjecho-Slowakije be
gon.
UTRECHT Werkspoor-Utrecht ls
van plan de afdeling staalconstructies
te sluiten. Dit zou het ontslag beteke
nen van 170 van 270 werknemers.
De gekozen leden van de onderne
mingsraad van Werkspoor-Utrecht gaan
met de sluiting niet akkoord.
In een fel protest zeggen zij dat de
voorlichting die zij hebben gekregen
zeer minimaal is geweest en dat pas in
de vergadering van 19 juni is gebleken
dat de ongunstige situatie van deze af
deling van structurele aard is.
Deze leden eisen dat, als het toch tot
een sluiting moet komen, alle werkne
mers bij Werkspoor-Utrecht of binnen 't
concern van de Verenigde Machinefa
brieken VMF moeten worden geplaatst.
Vandaag zal hierover nader worden
gesproken.
De voorgenomen sluiting van de afde
ling staalconstructies van Werkspoor-
Utrecht komt 'voor het personeel niet
onverwacht.
De directie van de VMF, waartoe
Werkspoor-Utrecht behoort, zegt dat
voortzetting van de activiteten van de
afdeling staalconstructies door de zich
wijzigende marktverhoudingen niet mo
gelijk is zonder grote verliezen.
„De afdeling staalconstructies is al
vele jaren in het bijzonder gericht ge
weest op de zwaardere constructies als
bruggen, sluizen en stuwen. In deze
markt is sprake van een overcapaciteit.
Bovendien worden steeds vaker oever
verbindingen in voorgespannen beton of
door middel van tunnels uitgevoerd."
„Door deze factoren komt de bezet
ting van het bedrijf in het gedrang, die
niet met ander constructiewerk renda
bel kan worden opgevangen", aldus de
directie.
De ondernemingsraad zegt nu dat zij
pas op 19 juni te weten is gekomen hoe
deze afdeling er structureel voor staal.
Van de 270 man personeel kunnen er
ruim honderd in andere produktiegroe-
pen worden geplaatst. Hiermee wordt
o.m. de afdeling rollend materieel en
containerbouw bedoeld.
Gistermiddag heeft de directie het
voornemen tot sluiting van de afdeling
staalconstructies ter discussie gesteld
in de vergadering van de ondernemings
raad.
Vandaag zullen de besprekingen tus
sen de directie ondernemingsraad en
vakorganisaties in een open gesprek wor
den voortgezet.
WEMELDINGE De 42-jarige tech
nisch hoofdambtenaar eerste klas van
Rijkswaterstaat uit Bergen op Zoom,
de heer J. de Klerk, is gisteren ver
dronken tijdens een excursie van Rijks
waterstaat naar het land van Reimers-
waal in Zeeland.
Het groepje va* vijf man, waartoe de
technisch hoofdambtenaar behoorde,
werd verrast door het water en werd
gedwongen zich zwemmen te redden.
De heer de Klerk wordt vermist.
t00t0U0» ■0000000
ZWOLLE Gedeputeerde Staten van
Overijssel hebben een speciale rege
ling ingesteld voor de werktijden
van het provinciaal personeel on
geveer 250 man tijdens de zomer
maanden.
Sinds gisteren begint het personeel des
morgens om acht uur in plaats van
kwart over acht. Zodra de buiten
temperatuur 's middags om twaalf
uur dertig graden of hoger is wordt
's middags vrijaf gegeven.
Men heeft deze regeling onder meer
getroffen omdat de arbeidsprestatie
bij zo'n hitte 's middags minder groot
is. Men verwacht dat het verlies aan
arbeidsprestatie door een paar vrije
middagen bij een dergelijke hitte
goeddeels wordt gecompenseerd door
dagelijks een kwartier eerder te be
ginnen. Gistermiddag kreeg het pro
vinciaal personeel voor het eerst vrij
af.
5 tVn gebied met hoge barometer- g
standen, met een centrum bo- 5
S ven de Noordzee, veroorzaakt in
ons land droog en vrij zonnig weer.
Het hogedrukgebied breidt zich
verder over Noord-Europa uit, 5
waardoor het huidige weertype zal 5
aanhouden
Het blijft droog en de temperatu- i
5 ren zullen vrijdag overdag weer j
3 iets hoger worden dan vandaag, bij
g een zwakke tot matige wind, tus- g
5 sen noordoost en oost.
5 Morgen: Zon op: 05.12 onder: 20.18
Maan op: onder: 18.13 5
,00000000000000000»»!
<0000»000»00»f
