Geld maakt niet gelukkigzegt toiletjuffrouw die een half miljoen in de Duitse Lotto won „Laat ze me nu toch met rust laten Rovers grijpen sneller naar vuurwapens Von Tbadden morgen naar Nordborn voor verkiezingsbijeen komst ORIGINELE UITING VAN LIEFDE Enquête over girodienst Wat in Hitiers tijd gebeurde wil niemand meer 99 ROMANTIEK „ZEGT ME NIETS99 NIET EERLIJK DUBBELTJES SLACHTOFFERS BEROVINGEN Maatregelen Populair „In SA-uniform" Verontrust RIJKDOM BRACHT NACHTMERRIES eld inaakt niet gelukkig, de zoethouder voor mensen die het niet hebben. f Mevrouw G. Gerritsen-van Haren (72) uit Arnhem heeft het sinds 15 juni wel: een half miljoen Duitse marken, de hoofdprijs uit de Duitse Lotto. En het heeft haar niet gelukkig gemaakt. Honderd bedelbrieven, zeven hu welijksaanzoeken en nachtmerries van mannen met tassen, die haar geld wil len roven. Soms denkt ze zelfs hardop: „Had ik het maar nooit gekregen." Mensen van de publiciteit ruikt ze nu al op een afstand, ze wil niets meer zeggen. „Het moet helemaal afgelopen zijn zegt ze. Toch maakt ze telefonisch een af spraak om uit te leggen aan een on gelovige waarom geld niet gelukkig maakt. Op het bewuste tijdstip geeft ze niet thuis. Een vriendin zegt dat ze naar een zoon is. Het opgegeven adres blijkt niet te bestaan. Een andere zoon, chauffeur van een ambulance-wagen: „Ach meneer, dat mens is helemaal over haar toeren. Laat haar toch alsjeblief met rust, als u ons een plezier wilt doen. Dat mens is echt helemaal overspannen". Mevrouw Gerritsen Gerritje voor erg veel Arnhemmers werkt nog steeds als wc-dame bij Riche National in Arnhem. Directeur Hooidonk „me neer Will" heeft Gerritjes geld ge bracht bij de Gelderse Spaarbank, naast Riche. Hij zegt: „Ja, als ze geld nodig heeft, dan ga ik altijd even mee. Dat heeft ze me gevraagd. U kunt zich niet voorstellen wat een toestand dat hier geweest is. Wij moeten haar echt een beetje beschermen." De romantiek van een toiletjuffrouw, die een half miljoen won, heeft Gerrit jes foto zelfs op de voorpagina van Ame rikaanse bladen gebracht. Belgische zon dagsbladen onthulden zelfs de kleur van haar ondergoed. Een foute kleur overi gens, volgens Gerritje. Die confronta tie met de wereld heeft haar geschokt: „Ik wist niet dat het zo erg kon zijn". Een paar dagen na de dag van de niet nagekomen afspraak staat ze 's middags om half vijf weer in Riche, op het kruispunt tussen de toiletten, de telefoon, en de sigaretten. Een hand in de omvangrijke zij, de andere geleund tegen het sigarettenkastje. Duidelijk ontspannen: een ruime glimlach rond de mond. Zo praat ze, zegt intussen iedereen die langs komt luidruchtig ge dag, geeft snoepjes aan de huilende kinderen van meneer Will, wisselt geld voor een pakje Caballero en frutselt twee keer aan de telefooncentrale. Een rijke vrouw aan het werk. Ze zegt: „Gerritje kennen ze hier al lemaal, ja ook voor dat ik geld kreeg. Geld zegt me niets. Een in het jaar spaarde ik de centjes op om met vakan tie te gaan. Meer had ik toch niet no dig. Ook niet van de Lotto: het invullen van de kolommetjes was een gewoonte en dat is het gebleven. Ze regelt de Lot tozaken ook voor anderen. Twee keer haalde ze onder haar jas aan de kap stok uit het sigarenkistje in een netje, een formulier voor een liefhebber. Ze zegt: „Toen ik had gewonnen, dach'. ik in ene: nou kan ik mijn kin deren en kleinkinderen wat geven. Ik heb twee lieve zoons en vijf kleinkinde ren en die heb ik allemaal goed be dacht. Dat is me een hele hoop waard. Een man, net terug van de plaats waar zelfs de keizer te voet gaat, legt een dubbeltje op het schoteltje. Het wordt er gauw afgehaald, want dat lag er al. Mevrouw Gerritsen: „Kijk, iedereens is vriendelijk tegen me". Ze vergeet even deplotselinge „aan hankelijkheid" van een vroegere ken nis die in de krant over het half mil joen las, haar opzocht en zei: „Weet je nog dat je me beloofd hebt, dat als jij de Lotto zou winnen, ik van jou vijf honderd gulden zou krijgen. Hij heeft ze niet gekregen. Gerritje: „Weet u meneer, in die be delbrieven vroegen ze zelfs om oude kleren. Nee hoor, ik heb ze niet alle maal gelezen, een paar maar. Meneer "Y^oor alle mannen, die het bloe- metje voor moeder-de-vrouw van elke week een sleur gaan vin den: In Glasgow is hoog tegen de zij kant van een kantoorgebouw een geweldige affiche aangebracht met alleen de tekst Ralph loves Etty". Ralph is de 48-jarige zakenman Ralph del Monte, die wel eens be kend wil maken, hoe hij de vrouw, met wie hij al 27 jaar is getrouwd, vindt. Mevrouw Etty del Monte bloosde ervan, toen ze het zag. ,,Ik was opgetogen"zegt ze. .Ralph be denkt telkens wat anders. Het is een prachtvent." Het had Ralph bovendien geen cent gekost. Het reclamebureau, dat het aanplakbiljet maakte, wil de er geen betaling voor aannemen Een zakenvrouw in Kessel (Midden-Limburg) heeft iets heel anders meegemaakt. Toen haar wasmachine op volle toeren aan het draaien was, herin nerde zij zich plotseling, dat ze eerder had uitgemaakt dat haar wasmachine de beste kluis voor haar spaargeld was. Ze zette de machine stop om naar de resten van haar kapitaal te vissen. Eén briefje moest worden opgegeven. Al het wasgoed was bedorven. Haar man heeft geen plannen voor een affiche... Will heeft ze voor mij verscheurd". Op de avond dat ze een half miljoen won, dacht Gerritje ook nog, dat geld echt gelukkig maakt: „We hebben een geweldig feest gehad; de mensen wa ren allemaal blij dat juist ik het ge wonnen had. Maar de volgende morgen om tien uur zat ik weer hier hoor. Waarom zou ik er mee ophouden? Ik vind dit werk prachtig". Ze ging met vakantie naar Klagen- furt, niet van het half miljoen, maar van de centjes die het hele jaar voor dit reisje opzij gelegd waren. Het geld is in hoofdzaak voor de kinderen. „Nou ja", zegt ze, „ik heb m'n huis er een beetje van opgeknapt. Een mooie kleuren-tv, mooi wit. Ik keek altijd drie avonden in de week bij de buren. Maar nou heb ik gezegd: „Kom maar bij mij kijken. Als ik nog eens de Lot to win dan wil wel aan liefdadige in stellingen geven, maar dit geld is voor de kinderen. Toen Gerritje terug kwam van vakan tie, lagen de bedelbrieven in bossen op de mat. Een paar weken geleden wa ren het er al 69, nu zijn het er meer dan 100. Ze zegt: „Het moet echt afgelopen zijn. Dit is niet eerlijk. Ik had het he lemaal niet verwacht. Ja, ze hadden me wel gewaarschuwd. Maar wie denkt daar nou aan. Ik heb er nachtmerries van gekregen". „Laat ze gewoon gaan werken, net als ik. Mijn man is hier 38 jaar als kok geweest, bij de familie. En ik sta nu al weer achttien jaar na de dood van mijn man. En ik zal er voorlopig ook niet mee ophouden". Een mevrouw komt twee Lotto-brief jes brengen. „Dat is zes gulden me vrouw": „En even veel geluk als jij had zeker". Gerritje lacht uitbundig. Ze zegt: „Kijk, dat is nou leuk, hè". „Nou als ik een tweede win van avond dan vul ik mijn formulier weer in dan blijf ik onbekend. Dat heb ik nu wel geleerd. Maar ja, weet u, die eerste keer kwam het ook zo on verwacht. Ik dacht dat ik er maar drie goed had. Toen kwam een mevrouw en die zei: Wel nee, het zijn er vier. En toen een meneer, die vond er vijf. Nou, ik naar meneer Will, want vloer bedekking had ik zo al in mijn han den. Nou en die avond vind ik de zes de". In een kwartier heeft Gerritje vier kwartjes en zeven dubbeltjes gevangen. Zij zegt dat het stil is. „Maar geld be tekent voor mij even veel als dat hier naast hoor (ze wijst naar de Gelderse Spaarbank). Dubbeltjes blijven dubbeltjes. En daar moet iedereen afblijven. Ik ben altijd veel te goed geweest. Dat merk je je pas als je rijk wordt. Nou me neer, voor mij hoeft het niet meer, nooit meer". Gerritje op het kruispunt van toiletten, sigaretten en de tele fooncentrale: Niet meer dan één dubbeltje op het schoteltje DEN HAAG Het gebruik bij misdrijven in ons land stijgt onrustba rend. Dat blijkt uit het onderzoek, dat politie en justitie daarnaar hebben in gesteld op verzoek van de vaste com missie voor justitie uit de Tweede Ka mer. Dit onderzoek strekte zich uit over vijf jaar van 1964 tot en met 1968. In die tijd, zo blijkt uit het onder zoek, is het gebruik van vuurwapens door misdadigers In ons land vervier voudigd. Vooral het gebruik van pisto len en flobertbuksen neem hand over hand toe. In 1964 werd 55 keer met pistolen en flobertbuksen geschoten bij het plegen van misdrijven. In 1965 steeg dit aan tal tot 73, in 1966 tot 100 in 1967 tot 129. Vorig jaar werd bij 194 gevallen van misdrijf met een vuurwapen ge schoten. In 91 gevallen werden pistolen of re volvers gebruikt, 22 keer flobertbuksen en 22 keer hanteerden de misdadigers jachtgeweren. In vier gevallen werd een machinepistool gebruikt, voorts 12 gaspistolen en zestien alarmpistolen. In 27 gevallen werd van een vuurwapen gebruik gemaakt, waarvan de aard niet kon worden vastgesteld. Ook het aantal slachtoffers is in de afgelopen vijf jaar sterk gestegen. In 1964 vielen door schietpartijen b(j mis drijven zes doden, in 1965 waren dat er 10. in 1965 negen, in 1967 19 en in 1968 23. De meeste van deze moorden werden met hand vuurwapens gepleegd. Ook vielen er steeds meer gewonden bij schietpartijen. In 1964 werden met pistolen en re volvers aan tien personen ernstige ver wondingen toegebracht. In 1965 daalde dit aantal met één, maar in 1966 wer den weer veertien personen bij schiet partijen door bandieten gewond. In 1967 waren dat er zeventien, dat was één meer dan in 1968. Bij overvallen en berovingen werd in 1964 zeven maal gebruik gemaakt van een vuurwapen. In 1965 gebeurde dat in veertien gevallen, in 1966 22 en in 1967 21. In 1968 steeg het aantal ge vallen waarin van flobert geweren en pistolen gebruik werd gemaakt tot 41 bij de overvallen en berovingen. Ook werden nog in 93 andere geval len van misdrijf vuurwapens gebruikt. Dit aantal steeg van tien in 1966 tot 33 in 1968. DEN HAAG Vindt u dat de P.T.T. een lotertf moet beginnen voor rekening houders van de girodienst om daarmee het aantal klanten te vergroten? Zou u een hoofdprijs van een halve ton aan trekkelijk vinden op een totaal van een miljoen gulden aan prijzen? Dat zijn enkele serieuze vragen, die worden gesteld in een enquête van het Nederlandse Instituut voor Publieke Opinie. De vragen zijn een onderdeel van een verkennend onderzoek naar de mening van het Nederlandse publiek over de girodienst. Uit de antwoorden moet blij ken welke verbeteringen gewenst zijn en of er waardevolle suggesties bij zitten. Een van de vragen is of rekeninghou ders van de girodienst een rentevergoe ding moeten krijgen zoals dit ook ge beurt bij rekeninghouders die hun geld bij een bank hebben ondergebracht. De vragen zijn samengesteld door het NIPO, die ze daarna heeft voorgelegd aan de PTT. Bij deze instantie bestond geen bezwaar tegen deze vragen. Men is benieuwd naar de inhoud van een rapport dat zal worden samengesteld als alle enquêteformulieren zijn binnen gekomen. VREEDZAME ACTIE TEGEN N.P.D." NORDHORN Er staan twee „soorten lantaarnpalen" in het Westduitse textielstadje Nordhorn, even over de grens bij Denekanip. Eén soort met plakkatèn van de National-democratische Partei Deutschlands, de NPD met de slagzin „Veiligheid door recht en orde" en een andere soort met plak katen van de Aktion Demokratischer Fortschritt, de ADF, met tegenslagzin nen. „Veiligheid door ontwapening en medebeslissingsrecht", staat er op en ook „Die daarboven kunnen niet maar doen wat ze willen!" Het is duidelijk dat rechts en links in het 43.000 inwoners tellende Nord horn heel verschillend denken over de manier waarop de veiligheid van de burger kan worden gewaarborgd. NPD-leider Adolf von Thadden komt morgen op zijn verkiezingstournee door Duitsland naar Nordhorn. In de gemeen telijke congres- en theaterzaal kunnen 745 personen plaatsnemen; die groep belangstellenden is dus vooraf nauw keurig bekend. De andere groep, die van politieke tegenstanders buiten voor de zaaldeuren, is niet te schatten. De politie van Nordhorn treft maat regelen om onder alle omstandigheden de orde te kunnen bewaren. De NPD zelf zorgt voor 30 ordebewaarders in de zaal en de gemeentelijke autoritei ten zullen een route voor de verwachte demonstratieve mars van NPD-tegen- standers zo uitstippelen dat het niet tot een confrontatie voor de congres zaal kan komen. En verder wacht men maar af. Von Thadden sprak nog nooit zo dicht aan de grens van zijn land, en dat was voor de ADF aanleiding om de linkse partijen in Nederland (en Frankrijk) te alarmeren. Frits Truntz, lid van de Deutsche Friedensunion, een van de vele linkse splinterpartijtjes waaruit de ADF in november 1968 is geformeerd, zegt daarover: „Wij hebben een brief gestuurd aan de besturen van de PvdA en PSP in Nederland, maar wij hebben niet om Nederlandse demon stratieve hulp gevraagd, tegen de NPD- bijeenkomst hier in Nordhorn". „Wij hebben hulp gevraagd in die zin, dat wij er bij de partijbesturen op aan hebben gedrongen waakzaam te zijn en druk uit te oefenen op de eigen regering, zodat die op haar beurt druk kan uitoefenen op de Duitse regering, opdat de NPD, zijnde een neo- nazistische of neo-fascistische partij, wordt verboden". Truntz (40) donker van uiterlijk, textielarbeider, spreekt met de routi ne van een politicus. Hij is Bonds dagkandidaat voor de ADF voor het graafschap Bentheim, waar Nordhorn onder valt. „Een plaatselijke krant landers die gingen protesteren tegen wat zich in Duitsland afspeelde. „Wij willen morgen niets meer dan een vreedzame demonstratie. We zul len pamfletten uitreiken aan mensen voor de congreszaal en we zullen ons opstellen met borden en spandoeken. Maar we gaan beslist niet op de vuist met de NPD. We zijn een minderheid en we zijn niet van plan ons te laten afslachten". De ADF is geformeerd als een poli tiek alternatief, naast alle andere par tijen, die volgens deze oppositiegroep stuk voor stuk meer of minder rechts zijn. NPD-voorzitter in de „Kreis Bent heim" is Johann Grosse Somberg. Hij is er niet zo van overtuigd, dat het morgen bij een vreedzame demonstra tie zal blijven. „Wij zijn ook een de mocratische partij en dus hebben wij niets tegen een rustige demonstratie, al dan niet met Nederlanders erbij. Maar als ze met rotte eieren en toma ten gaan gooien zullen wij ook optre den". FRITS TRUNTZ hier, de Grafschafter Nachrichten, heeft ervan gemaakt dat w(j Nederlan ders hebben gevraagd met ons mee te demonstreren. Dat bericht is be wust verminkt om stemming tegen ons te maken. De situatie in Duitsland is alweer net zo als in 1933". Ook toen waren er groepen Neder- De 60-jarige Somberg is in Nordhorn een groot makelaar en hij was er een kleine nazi. Hij geniet er 'n populariteit, die naar eigen zeggen berust op 't ver trouwen dat hij als koopman geniet, en niet op zijn verleden. Een dikke, gemoedelijke man, die nog over een versleten soort Drents dialect beschikt, want hij is in de buurt van Hoogeveen geboren. Hij is evenals Eberhard Rennwanz die de zakelijke belangen van de NPD in Bentheim be hartigt, vol vertrouwen in de toekomst van zijn partij, die vorig jaar bij de gemeentelijke raadsverkiezingen in dit district 6,24 procent van de stemmen behaalde. In Nordhorn betekent dit dat de NPD twee zetels in de raad bezit (CDU 15, SPD 12, „Gemeente belangen" 2). „Bij de volgende gemeenteraads verkiezingen verwachten we vier of vijf zetels in Nordhorn", zegt Som berg. „De NPD zit goed, de persoon lijkheid van Von Thadden trekt, en de hetze die tegen ons wordt ge voerd heeft niet kunnen verhinderen dat het kiezerspubliek niet meer zo afwijzend tegenover ons staat". En op de beschuldiging van neo- nazistische trekken in de NPD zegt hy: „Wat in de Hitlertijd is gebeurd, wil toch geen mens meer. Het kan ook niet meer. Hitier benoemde zijn Gau leiter, die benoemde de Kreisleiter, en die de Ortsleiter. Nu worden deze mensen niet meer van bovenaf aan gesteld, maar door de kiezers geko zen. De NPD wil ook geen geweld. We hebben de politie in Nordhorn gevraagd te zorgen voor een kordon tussen ons en de demonstranten. We laten ons niet provoceren door lieden, die voor het grootste deel niet eens uit Nord horn zelf komen". „Somberg een kleine nazi?" zegt Truntz schamper. „Die man heeft in SA-uniform persoonlijk mensen uit hun huizen gehaald. Hopelijk zullen veel Nordhobners zich dat nog herinneren. De Hitlertijd niet meer mogelijk? De regering heeft de Notstandgesetze er door gekregen, dat betekent dat Duits land van de ene minuut op de andere langs de legale weg een tweede Grie kenland kan worden". „Op het ogenblik denkt men erover de mogelijkheid tot inhechtenisneming van mensen uit te breiden. Dat kan alleen maar slaan op de wens om po litieke extremisten te kunnen pakken. De grote politieke partijen doen niets tegen de NPD, hoewel gedocumenteerd is aangetoond, dat het een neo-nazis- tische partij is, die volgens de grond wet kan worden verboden". „En nogmaals", zegt Truntz bij het afscheid „we hebben de Nederlanders niet gevraagd om te komen, wat niet wegneemt dat ze welkom zijn als ze het toch doen. Zowel rechts als links moet het erover eens zijn dat er nooit meer zoiets als nazisme mag ontstaan". Nordhorn wacht op de dingen die ko men gaan. Op het raadhuis heeft men zich alvast verdiept in een lijvig boek werk, dat „Demonstratie- en vergader vrijheid" heet. De Nederlandse grens loopt een paar honderd meter verder westwaarts. En kele tientallen Twentenaren onder wie Tweede-Kamerleden, bestuurders van politieke partijen, hoogleraren aan de technische hogeschool en geestelijken, hebben inmiddels hun handtekening ge zet onder een verklaring die aan de NPD is gestuurd. Ze zijn verontrust en verontwaardigd over de NPD-bijeenkomst pal over de grens, omdat, aldus de verklaring „het optreden van de NPD gepaard gaat met geweld tegen andersdenkenden". Maar meer dan verontrust en ver ontwaardigd kunnen ze niet zijn. De rest moet worden overgelaten aan het Duitse kiezersvolk, omdat buitenlanders zich in Duitsland niet met de politiek mogen bemoeien".

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 6