Officier van justitie: bezorgdheid van Amerikaanse volk wegnemen TV-kijken in Arnhem en Zuid-Limburg wordt plezieriger Voortaan zal altijd wel iemand de meeuwen van Chappaquiddick horen Rendez-vous op de maan EDMUND DINIS GAAT VOORZICHTIG TE WERK BIJ ONDERZOEK NAAR KENNEDY-AFFAIRE Haags Werkverband verwijt ir. Schut geknoei met cijfers Sombere politieke toekomst voor Kennedy Antilliaans blad verwacht tegen maatregelen Persleiding project geeft perspectief Vlakbij is een huis - Waarom schreeuwde hij met om hulp Verdere schade moet worden voorkomen" Bewoners van Limburgs dorp vragen zelf standigheid Vliegers gaven bij startbaan wonende boer oorbeschermers Brug een onding Medeplichtig... Trieste schaduw Beschuldigend minzaam raadsels voorzichtig grus vragen neutraal teleurgesteld r^HAPPAQUlDDlCK MAANDAG I SEPTEMBER 1969 EDWARD KENNEDY macht van de familie James A. Boyle, rechter in Edgartown, die de zitting presideerde, waarbij Edward Kennedy tot twee maanden voor waardelijk werd veroordeeld wegens het verlaten van de plaats van een ongeluk. Hij zal op 3 september ook de leiding van het vooronderzoek hebben. t Limburgse Hulsberg en in Arnhem zul len in het voorjaar van 1970 twee tele visie -steunzenders in de lucht komen. De ontvangst van de Nederlandse te levisieprogramma's in Zuid-Limburg en in de wijde omgeving van Arnhem zal hierdoor worden verbeterd. J^DGARTOWN Een groep befaamde advocaten stapte eind vorige week door de deur van het vrij smalle ge rechtsgebouw in Edgartown om te vechten voor de belan gen van Edward Moore Kennedy. Zij illustreerden daarmee de plaats van de machtige familie in „Kennedyland", de lappendeken van eilanden, schiereilanden, meren, baaien en bossen ten zuidoosten van de stad Boston. Veel bewoners van de staat Massachusetts kennen voor beelden, waarin de macht en de invloed van de Kennedy's duidelijk wordt„Herinner je je niet die keer, dat zowat de hele kustwacht uitvoer om een motorbootje op te halen, dat de Kennedy's onderweg hadden verloren Het hoort er bij. Zoals de slagorde van advocaten er bij Dyke Bridge, (foto boven) het levensgevaarlijke bruggetje op het eiland Chappaquiddick, van waaraf de zwarte auto van Edward hoorde, die zich vorige week ten gunste van Edward Ken- Kennedy in het water reed. De vreemde hoek, die de brug ten opzichte van de weg maakt, is er de oorzaak van geweest dat de auto nedy opstelde tegenover de rechter van het kleine Edgar- van de weg raakteDe aut0 verd™een vrijwel onmiddellijk geheel onder water (foto onder). town op het eiland Martha's Vineyard. Minzaam maakten de advocaten de magistraat complimenten. Argument stapelden zy op argument. zy beheersten de recht zaal, totdat de rechter besloot hen te trotseren. Trots zqn de bewoners van Kennedy-staat Massachusetts nu op die rechter, die recht-toe-recht-aan, geheel op eigen kom pas varend, toch antwoorden wil zoeken op de vragen over het ongeluk, dat Mary Jo Kopechne op 18 juli in de auto van Edward Kennedy het leven kostte. Maar veel kans dat hij de raadsels van de nacht bij de kreek op het eiland Chappaquiddick zal kunnen oplossen geeft men rechter James Boyle niet. Het is een bewijs te meer van de status der Kennedy's, dat hij die het Kennedy-apparaat trotseert, automatisch bewon dering oogst zolang zijn motieven boven verdenking staan. Is er maar een zweem van twijfel aan de beweegredenen van de man, die iets tegen Kennedy onderneemt, dan heeft hij weinig kans waardering te vinden. Vandaar dat Edmund Dinis, politi cus en gekozen officier van justitie in het arrondissement waarvan Martha's Vineyard een onderdeel is, zich be weegt als in een slangenkuil. In weer wil van zijn zelfbewuste tred tussen camera's en microfoons. In een kaal, houten kantoor naast de rechtzaal in Edgartown klinkt zijn stem overtuigend genoeg, luid, zich be wust van indrukwekkende klanken, maar zijn woordkeus is ijzingwekkend voorzichtig als hij vragen tijdens een interview beantwoordt. „Was u zich voortdurend bewust dat de wereld over uw schouder meekeek, toen u drie weken na het ongeluk op Chappaquiddick alsnog besloot naar de omstandigheden te vragen?" Mr. Dinis kijkt door zijn wat kleine brilleglazen strak terug. Hij is grijs, grijzer dan de meesten van zijn leef tijdsgenoten van 44 zullen zijn. Ken nelijk een harde ambitieuze werker. Het blijkt uit de manier waarop hij zich concentreert, zijn vermoeide ge zicht perfect beheerst en aanpast aan de betoogtrant bij de beantwoording van de vraag. Een man die naast een moeilijke politieke carrière van elf jaar voortdurend ook nog in verzekeringen heeft gehandeld en als privé-rechts- kundig adviseur werkzaam is. „Nee ik heb met de belangstelling en de druk van de wereldopinie geen moeite gehad. Ik ben steeds diep be wogen geweest door de tragedie, waar in een erfgenaam van de grote libera le tradities als senator Kennedy ver wikkeld is geraakt". „De familie Kennedy neemt een grote plaats in ons volk in, vandaar dat deze tragedie ons allemaal aan gaat. Wij, die de zaak van dichtbij hebben meegemaakt, hadden 't wel zo willen laten. Maar de moeilijkhe- aan alle vragen, die later zijn geko men. Mr. Dinis wilde niet zeggen wat hij precies hoopt vast te stellen door de lijkschouwing. De kans dat er een an dere doodsoorzaak dan verdrinking was is, gezien de geringe snelheid van de auto en de korte val van de wagen in het water, zeer klein". Dinis is donderdag voor het eerst zelf naar de plek, waar Mary Jo stierf, geweest. Wat hij ervan zei wijst wel in de richting van een ongeluk: „Het is te begrijpen dat iemand die niet wist dat de brug daar lag eraf zou schie ten. De brug maakt een scherpe hoek naar links van de weg af". Neen, Edmund Dinis spreekt zich niet tegen Kennedy uit. Hij lijkt een zeer neutrale positie in te nemen. Deze ervaren politicus is mede door toedoen van de Kennedy's in de poli tiek gekomen. Maar als ambtenaar in opsporings- en rechtszaken heeft hij verscheidene malen door zijn ambitie de kous op de kop gekregen. Hij hoopt nu waarschijnlijk te handelen in de geest van de publieke opinie. MAASTRICHT/ARNHEM In het Om de betere beelden te kunnen ont- MAASTRICHT De 1250 inwoners van het Limburgse gehucht St. Joost, die momenteel verdeeld zijn over de gemeenten Maasbracht en Echt, willen een zelfstandige gemeente worden. Dat staat te lezen in een brief, die de verenigingen van het dorp aan het mi nisterie van Binnenlandse Zaken en aan het provinciaal bestuur van Lim burg hebben gestuurd. Zij willen een éi gen burgemeester, wethouders, raadsle den en ambtenaren. Het zit de inwoners niet lekker dat hun gehucht in feite wordt geïsoleerd door de nieuwe wegen, die de afgelopen tijd langs St. Joost héén zijn aange legd. Zij klagen dat de postbestellingen worden vertraagd, doordat de grenzen van de gemeenten Maasbracht en Echt dwars door de kom lopen en gemakke lijk foutieve adresseringen veroorzaken. ENSCHEDE De landbouwer H. M. Leusink uit Enschede heeft een paar oorbeschermers cadeau gekregen van het Starfighter-squadron op de vliegba sis Twente. Squadron 306 wordt overgeplaatst naar Volkel. De vliegers vonden een af scheidsgeschenk op zijn plaats omdat de heer Leusink bij de vliegbasis op de kop van de startbaan woont. In de af gelopen jaren moet ongeveer 25.000 keer een Starfighter op dertig meter over zijn woning zijn geraasd. De heer Leusink heeft nooit een klacht inge diend al woei zijn pet soms af bij het werk. Behalve de oorbeschermers, kreeg hij ook een luchtfoto van zijn bedrijf. Hij mocht ook een Starfighter van bin nen bekijken. Edmund Dinis, officier van jus titie, die de procedure op gang bracht voor het gerechtelijk voor onderzoek op 3 september. den en vragen die rezen maakten het noodzakelijk te zoeken naar een af sluiting van de affaire onder de hoe de van het gerecht". „Denkt u dat alle twijfel kan wor den weggenomen?" „Neen. Er zullen altijd punten van twijfel blijven. Het is, gezien de posi tie van de familie Kennedy echter in het belang van het volk, dat zij zoveel mogelijk vragen gaan beant woorden en dat we verdere schade voorkomen". „Ja, ook!" „Hoe zou u de positie van de fa milie aan een buitenlander beschrij ven?" Dinis veerde even op. „No comment", (geen commentaar) weert hij af. „Ik zou geen enkel commentaar wil len geven op de positie op het mo ment". „En in het algemeen? Er is toch sprake van een bijzondere positie? Is het waar dat u bijvoorbeeld als uitvloeisel van die bijzondere positie sterker bent bedreigd en dat u zich daarom laat bewaken, zoals .een van de kranten hier schreef?" Weer weigert Edmund Dinis een ant woord, hoewel de bewaking voortdu rend zichtbaar is. „Zoudt u persoonlijk teleurgesteld zijn, als door een beroep op een ho gere rechter 't onderzoek van rechter Boyle voor lange tijd onmogelijk zou worden gemaakt? „Neen, ik ben niet persoonlijk betrok ken bij deze zaken". „Maar u hebt alleen uiteindelijk het initiatief genomen dat tot een onderzoek leidt in een zaak, die heel de wereld bezig houdt?" Dinis: „Ik had als vertegenwoor diger van het volk de taak door middel van een volledig gerechtelijk rapport de grote publieke bezorgd heid weg te nemen. „Begrijpt u goed, een groot deel van de bevolking ziet de Kennedy's als onze adel. De image van de fa milie laadt alles wat er over deze zaak wordt gezegt emotioneel op. Vandaar dat we zeer voorzichtig te werk gaan. Wij hebben geen haast. Er is niets nagelaten wat nu onher stelbaar zou zijn". „Vandaar ook dat we, hoe onaange naam het voor de ouders moge zijn, en ik heb daar alle begrip voor, toch via een lijkschouwing op Mary Jo Ko pechne alsnog een einde willen maken DEN HAAG Het Haagse Werkver band Huisvestingnood heeft minister Schut (volkshuisvesting) verweten dat hij een onjuist antwoord heeft gegeven op vragen uit de Tweede Kamer of de 24.520 woningen waarvoor begin dit jaar subsidie is verstrekt, ook werke lijk in aanbouw zijn. De minister zei, aldus het^ Werkver band, „dat het wel goed zat". Maar het zit helemaal niet goed, meent het Werkverband, omdat in de eerste ze ven maanden van dit jaar een achter stand van vierduizend premiewoningen is ontstaan op het bouwprogramma. Het Werkverband meent ook dat het ministerie van Volkshuisvesting knoeit met de maandelijkse bouwcijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Die cijfers worden, aldus de beschuldi ging, pas vrijgegeven na behandeling op het ministerie. Bovendien worden daar essentiële cijfers achtergehouden, meent het. Het ministerie van Volkshuisvesting gaf als reactie dat deze beschuldigingen daar niet bekend zijn en dat het dus niet in staat is daarop commentaar te leveren. A-J rit van senator Kenn Gisternacht heb ik de rit van senator Kennedy op het eiland Chap paquiddick gemaakt. Uit de lucht had ik al ge zien hoe bochtig de wegen waren en op hoeveel punten het prachtige groene landschap bij vluch tig bekijken er hetzelfde uit ziet Uet is donker op Chappaquiddick. Onhoorbaar byna trilt de motor van de Impala, waarmee ik voor het huis sta, waarin Kennedy en zy*n gezelschap vrydag 18 juli feest vierden. Het staat bq de weg. Vlak bq. Het ïykt onwaarschyniyk dat niemand zou merken als twee mensen uit een groep van twaalf er met een auto wegryden. Dan deint de auto rustig over de asfaltweg. Een konijn haast zich door het lamplicht. Struiken, zijweggetjes, brievenbussen flitsen voorbij. Ik heb geruime tijd op Martha's Vineyard en op Chap paquiddick rondgereden. Er zit geen recht stuk in de wegen. In de veelheid van bochten valt het onthouden van links of rechts op een bépaald punt moeilijk. Een pijl gepasseerd. Een van de vele op de eilanden. Kruising. Links- of rechtsaf naar het veer? Rechtsaf, bij vergissing als we Kennedy mogen geloven. Het wegdek rommelt een beetje onder de soepele vering van de grote auto. Bij zonder slecht voelt het niet aan. Het lijkt me dat je er niet van schrikt. Het had een asfaltweg moeten zijn. Misschien wist ik het. Maar deze stof fige weg voelt niet als bijzonder anders aan dan de asfaltweg. TVan opeens de brug. Een onding. Ik durf de wagen er nauwelqks stapvoets overheen te ryden. Als ik uitstap, vliegt er klagend een meeuw weg. Een hol geluid in de nacht. Wat een wrak van een brug. Het water jakkert er onderdoor. Het is niet diep. Het ziet er koud uit. De auto kan nauwelyks onder zyn gegaan. De kille plek is hinderiyk. Laten we eens alles wat Kennedy zegt, geloven. Ook daar heeft hij recht op, al is het gescharrel met de pijlen al te verdacht .De kans dat 't werke lijk een ongeluk was, na wat dan ook, is redelijk. Daar sta je dan, Een nat, bang, desnoods halfdron ken stuk mens. In je auto zit nog een mens. Ik neem niet meteen aan, dat ze dood is, nee. Ik zwem ik duik, ik probeer... dan schreeuw ik: Help, help, help dan toch Want vlakbij is immers een huis. Na een dag weet ik al, dat overal op deze eilanden huizen zijn. Boerderijen, vakantiehuizen, overal mensen. En dat is het gruwelijke. Of Kennedy dronken was of niet, of hij nu door zijn familie gedwongen is naar grootheid te dingen of niet, of hij nu een geoefend advocaat is of niet, hij gaf die schreeuw niet. Hij holde niet naar dichtbijzijnde huizen, misschien tweehonderd passen... TJier in de nacht op een liefeiyk eiland opent zich de afgrond in de geest van de man, die een van de leiders van de wereld had moeten worden. Bewust of onbewust koos hy reputatie boven redden. Dat is waar elk verhaal, elke theorie, elke poging tot verklaring terecht moet komen. En ieder die op diezelfde plek staat ervaart het zo. Ik huiver. Het meisje, daar, bijna onder hand bereik, kreeg geen kans. Een speech is er voor hem geschreven door de knapste koppen van Amerika en 35 miljoen mensen hebben ernaar geluisterd. Tweehonderdduizend brieven en telegrammen zijn er voor hem ge komen, merendeels van mensen die hem nog vertrouwen. Maar hier, op Chappaquiddick is in plaats van een schreeuw een serie nog niet geheel opgehelder de daden van Kennedy en twee vrienden gevolgd. Een ingewikkeld patroon van handelingen is ge weven, waaruit shock of bedrog kan worden gelezen of misschien het begin van een poging tot alibi, gevolgd door een halve bezinning. Uit het donker duikt een van de bewoners van Chappaquiddick naast mij op. Hij laat zijn hond uit. Bitter praat hij £egen mij. Bitter als zoveel eilanders die ik heb gesproken. „Waarom mochten wij niet helpen". /^happaquiddick heeft er genoeg van zich toch min of meer medeplichtig te voelen. „Hq dook vier keer", zegt de man naast mij. „Twee keer naar zyn portefeuille en twee keer om te kyken of de raampjes goed dicht waren..." Het is een van de sick jokes van Chappaquiddick. In de afkoelende nacht valt die hard tussen ons in. De man mompelt: „Nou ja..." Terug in Edgartown loopt chief Arena nog rond. Het is laat voor hem geworden. De chef van de politie van Edgartown groet vriendelijk. „U bent nog laat wezen kijken..." Had Kennedy deze geweldenaar maar geroepen... Of was er iets te verbergen? Goeienavond chief, zeg ik. Druk geweest? „Ja, eerst die zitting, al die advocaten en daarna alle verkeer, de toeristen". Met de parkeerwaarschuwing vlakbij de veerboot opgelopen, wuift hij mij het politiebureau in. Voor chief Arena tellen andere zaken dan grote zaken. Het bergingswerk eh het onderzoek op 19 juli heeft hij met zijn joviale geest goed en eerlijk gedaan. Vol respect, want het huis-Kennedy is groot. Dat pleegt geen bedrog. En al die anderen, die de Kennedy's geloven, die geloven in de politieke toekomst van Teddy, in zijn waarde als publiektrekker voor de Demo cratische partij, of als Democratisch leider in de Senaat, of als man wiens spreekbeurt op een diner voor de partij tweeduizend maal 25 dollar per gast waard is? Wat is dat waard na die schreeuw die niet kwam? vangen zullen de televisiebezitters, die binnen het bereik van de steunzenders wonen, hun antennes moeten aanpas sen. Oude antennes zullen moeten wor den vervangen. Het vermogen van de steunzender is één kilowatt. De PTT neemt aandat dit vermogen voldoende is om binnen een straal van 15 kilo meter rond de zender een goede beeld kwaliteit te verzekeren. Momenteel wor den Nederland 1 en II in Arnhem en grote delen van Zuid-LIimburg slecht ontvangen omdat deze heuvelachtige ge bieden in de schaduw van de grote zen ders liggen. De televisiesteunzenders worden gebouwd in de bestaande radio zenders Hulsberg en Arnhem. De kos ten zullen per zender zijn 300.000 gulden. De antennes worden dit najaar aange bracht. In Hulsberg is de montage al begonnen. Dit heeft tot gevolg dat in de komende veertien dagen de radio pro gramma's van Hilversum II van tijd tot tijd in Zuid-Limburg niet beluisterd kunnen worden. WILLEMSTAD Het Antilliaanse dagblad Amigo di Curacao verwacht van het kabinet-De Jong dat er maatre gelen komen die het in de toekomst on mogelijk maken, dat op het departe ment van Defensie in Den Haag zulke „ondoordachte stappen" worden geno men als die van secretaris-generaal Peijnenburg. De heer Peijnenburg heeft, zoals be kend, onlangs op eigen houtje voorbe reidingen laten treffen voor het gereed maken van een detachement marechaus sees, waarbij de nadruk vooral viel op uitzending naar Suriname. De regering haastte zich te verklaren dat de mare chaussees op eventuele V. N. taken wer den voorbereid. „De goede verstandhouding binnen het Koninkrijk is niet gebaat bij soort gelijke escapades van militaire autori teiten in Den Haag, die zich op die ma nier alleen maar belasten met het odium dragers te zijn van al lang ach terhaalde kolonialistische ideën", aldus het Antilliaanse dagblad. YERSEKE Een voorstudie over de aanleg van een kunstmatig „zoutstra- lenpakhuis" by Yerseke, verbonden met de Noordzee door middel van een pers leiding door de Oosterschelde, heeft een positief resultaat opgeleverd. Dat is be kend gemaakt door de burgemeester, mr. C. Pijl Hogeweg. Het zogenaamde persleidingproject zal, volgens hem, na de afsluiting van de Oosterschelde in 1978 de schaal- en schelpdierenhandel in Yerseke kunnen behouden. De plaats is het belangrijk ste centrum op dit gebied van heel West-Europa. De totale bouwkosten van het zout waterbassin en de aanleg van de pers leiding naar de Noordzee, van waaruit het zoutwater zal worden betrokken, be dragen 21 miljoen gulden. De exploitatie kosten worden geraamd op 5,5 miljoen gulden per jaar. Wat de beheervorm van het project betreft wordt o.m. ge^ dacht aan een NV-vorm. Staat, provin cie, gemeente en particulieren zouden daarbij betrokken zijn. "VI oor 1972 heeft Kennedy geen kans om kandidaat voor het presidentschap te worden, daar is iedereen het wel over eens. Maar velen geloven dat Kennedy zich in 1976 wel hersteld zal hebben. Misschien kijken de meeuwen boven Chappa quiddick dan wat minder droevig, maar zij zullen steeds wel door iemand worden gehoord en iemand herinneren aan de tragedie en steeds zal er weer over gesproken worden. Misschien niet meer thuis door de schoonzusters, de adviseurs, zijn moeder, de drie eigen kinderen of de elf kleine Kennedy's zonder vader over wie de 37-jarige Edward zijn zorgen uitstrekt Massachusetts neemt hem graag weer in genade aan, met respect. Daarbuiten ziet men over een paar jaar wel verder. Voor velen is de politieke erfprins verbannen.- Dat betekent een terugkeer naar de koele wer kelijkheid, waarin de Democratische partij de glans pijnlijk zal missen. Het is dat motief dat wel wordt aangevoerd om de acties, die van Ken nedy's advocaten worden verwacht te verklaren. Het verzet tegen rechter Boy les' onderzoek is politiek begrijpelijk. De rechter immers heeft wat normaal een geheim onderzoek van hem zou zijn, tot een volkomen openbare zaak gemaakt, waarin alleen hij vraagt en waarin zelfs in de bank van de jury journalis ten zullen zitten. Dezelfde Amerikaanse journalis ten, die op de gaten in Kennedy's verhaal zijn blij ven wijzen. Slechts dan mogen advocaten hun cliënten op 3 september bijstaan als zij dreigen voor zichzelf be lastende verklaringen in de zin der wet af te leg gen. XJet is niet alleen juridisch verklaarbaar, dat de advocaten donderdag met zoveel klem hebben betoogd, dat het onderzoek, hoe men het wendt of keert, jegens getuige Edward M. Kennedy een „be schuldigend karakter" draagt. Op de houten vloer in Edgartown zal Edward Kennedy alleen en verdacht zijn. Als het stil is in de rechtszaal, zijn de meeuwen van Chappaquid dick er te horen. /"knder al de uitgaven over de (Ame- rikaanse) ruimtevaart, die de laat ste maand na de geslaagde maanlan ding verschenen zijn, neemt „Rendez- vous op de maan" door Richard S. Le wis, verschenen bij H. J. Paris NV te Amsterdam, een speciale plaats in. Niet zozeer vanwege de overigens voortref- feiyke foto's, waaronder een aantal magnifieke kleurenopnamen gemaakt ty- dens de wandeling van Armstrong en Aldrin op de maan. Het boek geeft veel informatie over de geschiedenis en de achtergronden van het gehele Amerikaanse maanpro- ject. De tekst van Lewis een man, die er vanaf het eerste begin van de ruimtevaart „bij" is geweest is niet beter of slechter dan die van de wat goedkopere uitgaven, maar zoals ge zegd de foto's maken „Rendez-vous op de maan" toch wel tot iets heel bij zonders, De prijs is er dan ook naar: f 24,50. Over rijk geïllustreerde uitgaven ge sproken: wij ontvingen dezer dagen van Zomer en Keuning te Wageningen een nieuw fotoboek in de serie over het Koninklijk Huis, ditmaal gewijd aan de jongste generatie. Het heet dan ook „Jong leven op Drakenstein" en het be vat 106 foto's, waarop de prinsjes Wil- lem-Alexander en/of Johan Friso de hoofdpersoon zijn. De tekst is van Phé Wijnbeek en de prijs bedraagt f 6,50. Voorts ontvingen wij van de Stich ting Uitgeverij der NVSH haar nieuw ste Alpha-boek: „Als schelpen aan het strand", een aantal door Janheinz Jahn gebundelde verhalen met (af en toe) een erotisch tintje, die zich afspelen op verschillende eilanden in het Caraïbische gebied (f 8,20). Van dezelfde schrijver kwam binnen „Groen verzegeld be richt" negentig (getekende) dromen met uitleg door H. C. Artmann (f 12,-). De uitgeversmij. J. H. Kok NV te Kampen dacht aan de nog jonge kin deren, die al wel zelf kunnen lezen door een nieuw verhalenboek voor de jeugd op de markt te brengen, namelijk ,,'t Is echt gebeurd!" door Co van der Steen-Pijpers (f 5,90),

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 6