Edgar town overbevolkt door
tragedie rondom Kennedy
Premier van Ghana was
hoogleraar in Leiden
Camera volgt
zeezeilers van
Fastnet Race
Brandt waarschuwt voor
nieuwe nationalisten
IN 1956 KORTE TIJD IN WAGENINGEN
Met minder dan f200.-
een belang in miljoenenconcems!
Frans van Dusschoten„Geweldig
fijn filmmateriaal"
8s?
RECHTER BOYLE BLUFT ONVERSTOORBAAR
Onverstoorbaar
Stad overvol
Wet is wet
Lijkschouwing?
Dutch Internationals Fund
De moeilijkste
Windstil
WIJSBEGEERTE
WEINIG HOOP
Commandant Evans
voor krijgsraad
jjBMT
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1969
Dr. Robert Nevin heeft zijn
steun ingetrokken aan het ver
zoek tot lijkschouwing van Mary Jo
Kopechne.
TJ'DGARTOWN Een wijze rechter en een wil-
de „kroonprins" zouden vandaag oog in oog
staan, maar de advocaten van de senator uit Mas
sachusetts hebben het klaargespeeld het onderzoek
naar de omstandigheden waaronder Mary Jo Ko
pechne de dood vond, uit te laten stellen.
Het gesprek, in bijzijn van 150 journalisten, tus
sen James A. Boyle en Edward More Kennedy in
de rechtszaal van Ergartown, wordt nu in okto
ber gehouden en kan beslissend zijn voor de poli
tieke toekomst van de Kennedy-dynastie in de
Verenigde Staten.
James A. Boyle (62), lijkt gemaakt volgens de re
gels die de beroemde detective-schrijfster Agatha
Christie hanteert voor haar helden, de slimme,
wijze, praktische, oudere mensen, die de raadsels
oplossen.
Bescheiden maar onverzettelijk gaat J.ames Boyle
zijn weg in de Kenned y-af fa ire. Nadat hij in juli
de 37-jarige senator wegens verlaten van de plek
van een ongeluk al had veroordeeld tot twee maan
den voorwaardelijk, had Boyle zich gemakkelijk
onbevoegd kunnen verklaren om het nieuwe ge
rechtelijk onderzoek, dat vandaag zou beginnen, te
mijden.
Boyle deed het niet. In rustige woordenwisselingen
met de advocaten van Kennedy en andere betrok
kenen stelde hij een procedure voor het onderzoek
vast, die hem de hele zaak in handen geeft.
Ondanks verzet en ondanks de gewoonte dit soort
onderzoeken in het geheim te houden, besloot James
Boyle de grootst mogelijke openheid te betrach
ten. De rechtszaal werd geheel ter beschikking ge
steld van de pers. Een rij kranten en omroeporgani
saties bezetten alle plaatsen.
Boyle besliste dat alle verklaringen en documenten
in het onderzoek naderhand zullen worden gepubli
ceerd door de rechtbank. „Geen enkele geheimzin
nigheid mag de procedure omgeven", zegt Boyle.
Het is kenmerkend voor deze rustige, moedige man
met zijn milde ironie en zelfspot, die na zijn gevech
ten met Kennedy's advocaten zei„Al te vaak heb
ik ontdekt dat wanneer je een beslissing neemt, het
intelligentste wat je kunt doen is ja of nee zeg
gen".
Wij ontmoetten hem in zijn kantoor, waar wij in ge
sprek waren met een griffier. Boyle was binnengelo
pen om zijn toga uit te trekken. Hij zette zijn kleine
strooien hoedje op, fatsoeneerde zijn grijze snorretje
•n zijn rode strikdasje voor een spiegel en riep te
len de griffier: „Nu eens kijken hoe ik ze kan ont
lopen".
Hij glimlachte en voegde eraan toe:
„Er is één zijdeur die ze nog niet ken
nen... Ik heb de journalisten gezegd dat
alles wat ik te vertellen heb in de
rechtszaal te horen zijn zal".
„En deze journalist dan?", vroeg de
griffier op mij wijzend. Boyle keek me
met tintelende ogen aan. „Ik zei net dat
de beste beslissing ja of nee was. Het
was nee en het blijft nee". En weg
schoot hij op zijn kale schoenen.
Een indrukwekkende man, deze plat-
telandsrechter, de onverstoorbare ma
gistraat. Kennedy's belangen zullen er
waarschijnlijk in betere handen zijn
dan bij wie ook.
Boyle, zelf bewoner van het eiland
Martha's Vineyard, waarop Edgartown
ligt omdat hij zo van een rustig le
ven houdt heeft een orkaan van
wild leven over het kleine plaatsje ge
bracht.
De kerk naast het gerechtsgebouw
is tot perscentrum vermaakt. Honderd
telefoons staan er te wachten. Een rij
reportagewagens en aggregaten van de
televisie blokkeert de weg langs het ge
bouw.
Ook nu het onderzoek enige wetten
ie uitgesteld zal de drukte in Edger-
town blijven bestaan; dagelijks trekt
Districtsrechter James A. Boyle,
die vandaag het gerechtelijk voor
onderzoek leidt in de zaak tegen
senator Edward Kennedy. Het on
derzoek zal zich toespitsen op de
omstandigheden die hebben geleid
tot de dood van Mary Jo Kepechne.
tot de dood van Mary Jo Kopechne.
de plaats meer publiek en meer jour
nalisten.
De stad, die na 1 september uit
gestorven pleegt te zijn, barst nu uit
haar voegen. Zondagavond al was
er ondanks het lange Labourday-
weekend, dat tot dinsdagochtend
duurt, geen „hot dog" meer te krij
gen. De wiidgolvende toeristenstroom
7.al James Boyle verdrietig stemmen.
HU zal meewarig geknikt hebben
toen hij het kleine berichtje in de
plaatselijke krant las, die eigendom
is van de beroemde James Reston
van de New York Times, ook bewo
ner van het eiland, Er stond, vet
gedrukt: „Vanwege de stroom gebeur
tenissen deze week zijn vele berich
ten o.a. persoonlyke notities, golf, ten
nis en zeilwedstrijden uit deze editie
van de Gazette gebleven, maar ze zui
len verschijnen in de volgende edi
tie".
Het is typererend voor de wat ver
ontschuldigende houding van dit ei
land. James Reston zelf b.v. was de
ochtend na het ongeluk, waarbij Ma
ry Jo Kopechne stierf, op het eiland.
„Hij bleef bij het politiebureau staan
tot even voor het moment waarop se
nator Kennedy naar buiten kwam", zei
een politieman tegen me. Mr. Reston
voelde zich niet prettig met zo'n zaak
op zijn eiland. Men dient zich aan de
regels te houden. Het is een klein
beetje viezig".
Het is ook terug te vinden in James
Boyle's privé en justitieel bestaan. Een
vriend van hem, Colbert Smith, zegt:
„Boyle houdt van decorum en van een
procedure precies volgens de regels. Hij
luistert naar alle partijen in een con
flict, maar voor hem is de wet de wet
of het nu een zwerver of een senator
betreft".
Boyle is een enthousiast golfspeler. El
ke morgen vroeg is hij op de prachti
ge, zacht glooiende golfclub te vin
den. Hij heeft een lange carrière als
griffier en rechter (dertig jaar) en ad-
vokaat (van 1929 af) achter de rug.
Al in 1931 is hij vanwege de rust naar
dit eiland gekomen. Hij leidt een zeer
geordend leven. Dikwijls begint hij al
om vijf uur 's morgens te werken om
goed voorbereid te zijn en tijd te ma
ken voor zijn uurtje golf.
Hoe zwaar de zaak-Kennedy ook
weegt, hij heeft niets aan zijn le
venswijze veranderd. Op zijn qui-vi-
ve en waardig. „Zo was hij al", zegt
één van zijn kennissen: „We vonden
hem vroeger al rustig en ernstig. Hij
werd een boekenwurm genoemd. Van
jongsaf aan wist hij precies wat hij
wilde".
In oktober zulen er in Edgartown
harde, pynlyke vragen worden ge
steld, die het publiek beantwoord wil
zien. De beantwoording is van on
waarschijnlijk grote persoonlyke en
politieke betekenis voor Edward Ken
nedy en de Amerikanen.
Sommige vragen zullen niet worden
beantwoord. Zelfs zal Boyle het waar
schijnlijk zonder lijkschouwing moe-
Dr. Kofi A. Boesia, die zater
dag met grote meerderheid
in Ghana tot premier werd ge
kozen, is met zeer speciale ban
den met Nederland verbonden.
Toen in 1959 door de toenmali
ge Ghanese premier Nkroema 'n
arrestatiebevel tegen hem werd
uitgevaardigd, werd dr. Boesia
in Leiden benoemd tot buitenge
woon hoogleraar in de sociologie
en cultuurkunde van Afrika.
Dr. Boesia is twee jaar in Lei
den hoogleraar geweest in 1961
nam hij ontslag om zich weer ge
heel aan de politiek van zijn land
te kunnen wijden. Hij was toen
de enige politieke leider van Gha
na die zich in vrijheid tegen
Nkroema kon keren.
Dr. Boesia is thans 56 jaar oud.
Hij studeerde wijsbegeerte in Ox
ford waar hij op een sociologisch
onderwerp promoveerde. Toen
politieke oppositie in Ghana nog
mogelijk was, leidde hij in Gha
na de progressieve partij in het
parlement en toonde zich daar
een felle tegenstander van de
toenmalige premier Nkroema.
Dr. KOFI A. BOESIA
doel bereikt
Zijn faam als Afrikaanse socio
loog bracht hem vele uitnodi
gingen van buitenlandse univer
siteiten zo was hij in 1956 voor
korte tijd gasthoogleraar aan de
landbouwhogeschool in Wagenin-
gen.
Drie jaar later maakte Nkroema
aan de politieke oppositie in Gha
na een radicaal einde. Dr. Boesia
wist te vluchten. Hij kwam naar
Nederland, waar hij door het
Afrikaans Studiecentrum in Lei
den werd benoemd tot buitenge
woon hoogleraar; daarmee werd
dr. Boesia de eerste neger-hoog
leraar in ons land. Tevens gaf hij
colleges aan het institute of Social
Studies in Den Haag.
Toen dr. Boesia in 1961 berich
ten kreeg dat hij de enige Ghane
se politicus was, die zich in vrij
heid nog tegen Nkroema kon ver
zetten, nam hij ontslag als hoog
leraar om zich weer geheel aan
de politiek te kunnen geven. Er
was toen weinig hoop, dat hij zich
spoedig weer als actief politicus
in Ghana zou kunnen vestigen.
Nkroema had een arrestatiebevel
tegen hem uitgevaardigd, dat ook
van kracht bleef toen Nkroema
In '66 tijdens een militaire staats
greep werd verdreven.
Aan de macht van dit militante
bewind is zaterdag via een demo
cratische verkiezing een einde
gekomen. Met grote meerderheid
stemde de Ghanezen op de partij
van dr. Boesia die nu na jaren op
positie en ballingschap de kans
krijgt in Ghana het vooruitstre
vende bewind te vestigen, waar
voor hij bijna twintig jaar heeft
gestreden.
MANILLA De commandant van
de Amerikaanse onderzeeboot jager
„Frank Evans" en de dekofficier zul
len tegen 10 september op de vlootbasis
Subic Bay voor een krijgsraad moeten
verschijnen. Zij zullen zich moeten
verantwoorden voor hun rol bij de aan
varing in de Zuidchinese zee op 3 juni
jl., waarbij hun schip door het Austra
lische vliegdekschip „Melbourne" in
tweeën werd gevaren. Het ongeluk
kostte aan 74 Amerikanen het leven.
ten doen. Dokter Robert Nevin, de
arts die gewoonlijk lijkschouwingen
uitvoert in dit district, heeft zijn steun
ingetrokken aan het verzoek tot op
graving en lijkschouwing van Mary
Jo Kopechne, dat op het ogenblik in
Pennsylvania, waar zij ligt begraven,
in behandeling is.
Dit verkleint de kans dat Mary Jo's
lichaam wordt1 opgegraven aanzienlijk.
De officier van justitie, die het on
derzoek heeft gevraagd, zal echter tot
het laatste moment zijn pogingen voort
zetten. Dr. Nevin zei dat hij, gezien
de loop der gebeurtenissen en het tijds
verloop, zijn mening had. herzien. Hij
steunt de mening van dokter Mills, de
arts die Mary Jo's overlijdensakte heeft
getekend en als doodsoorzaak verdrin
king optekende.
Voor rechter James A. Boyle zal het
waarschijnlijk weinig verschil maken.
Zijn wijze instelling, zijn manier van
vragen stellen, zijn leiding van het on
derzoek zullen er op gericht zijn aan
het publiek de vragen te beantwoor
den.
Voo? velen is de doodsoorzaak van
Mary Jo Kopechne geen vraag, wel
een vraag is wat Edward M. Kennedy
bezielde en vooral wat zijn vrienden
bezielden die hem negen uur lang af
hielden van een melding aan de po
litie.
ADVERTENTIE
Een verstandige belegging! Ook u kunt door aankoop van aan
delen Dutch Internationals Fund reeds met zo'n klein bedrag
profiteren van de voortdurende groei
van de grote internationale concerns:
AKU, Hoogovens, Koninklijke Olie,
Philips, Unilever en Zout-Organon. De
spreiding over deze zes vermindert uw
risico. Overigens... de aandelen van
deze vennootschappen stegen in de
laatste tien jaar aanzienlijk meer in koers dan het algemeen gemid
delde van de Amsterdamse effectenbeurs! Vraag nadere inlichtingen
bij uw bank en bij commissionairs in effecten of rechtstreeks bij
D.I.F., Postbus 853, Amsterdam. U krijgt omgaand antwoord.
WIESBADEN, (West-Duitsland) De Westduitse minister van Buitenlandse Za
ken Willy Brandt heeft op een vakbondsvergadering in Wiesbaden betoogd, dat
de Bondsrepubliek in haar buitenlandse beleid een vredesstrategie volgt en zijn
landgenoten gewaarschuwd voor een opleving van het nationalisme.
Brandt, die in de komende algemene verkiezingen van 28 september de sociaal
democratische kandidaat voor het kanselierschap is, zei dat de Westduitsers zich
in acht moesten nemen voor „hypocriete kletskousen en politieke neandertalers"
die het land opnieuw in een verkeerde richting zouden kunnen sturen.
Op aandrang van de sociaal-democratische partij (SPD) is de Bondsrepubliek
volgens Brandt een buitenlands beleid gaan volgen dat gericht is op vermindering
van de spanning en verbetering van de betrekkingen met Oost-Europa. Dit beleid
is „geen voortzetting.van de koude oorlog met andere middelen, maar een Duitse
vredesstrategie" zo betoogde hij.
-4
Tm W? 1» *r' K
si
- - ff t
r-x -• J
- <>-
HILVERSUM Voor de NOS heeft Frans van Dusschoten een paar we
ken geleden een televisiedocumentaire gemaakt over de Fastnet Race, de
zwaarte zeezeilrace ter wereld. De kleurenfilm, die aanvankelijk drie kwartier
zou duren, maar die om onduidelijke redenen nu nog maar een half uur groot
is, wordt waarschijnlijk op 21 september 's middags uitgezonden.
Als Frans van Dusschoten over zeilen praat, spreekt hij voortdurend in super
latieven. Geweldig, enorm, ongelooflijk zijn woorden die in zijn zeilersjargon
onontbeerlijk zijn.
Hij vertelt dat hij al vanaf zijn prilste
jeugd idolaat van het water geweest is,
hoe zijn moeder hem als jochie van een
paar jaar telkens van kleine steigertjes
in zijn woonplaats Amsterdam moest
halen en hoe hij gezeten op de schouders
van zijn vader een groot deel van de
Olympische Spelen van 1928 heeft mee
gemaakt;
Hij zegt: „Al heel jong had ik een ka
no en ik heb zelf ook nog'wedstrijden
gevaren met een zeilboot in de zestien
kwadraat klasse. Nu doe ik dat niet
meer. Kijk, vlak na de oorlog kon je nog
rust vinden op het water. Nu is het bij
na niet meer mogelijk. Of je moet erg
goed de weg weten. Je moet nu echt niet
op Loosdrecht of op de Kaag gaan zit
ten. Dan kun je net zo goed in de Kal-
verstraat gaan wandelen".
De zeezeilerij kreeg Frans van Dus
schoten in zijn greep, nadat hij er enige
artikelen over had geschreven. Hij
kwam met veel mensen in contact en
dat leidde vorig jaar onder meer tot het
meevaren van de race Hoek van Hol
land-Harwich.
Op dat moment werd ook het idee ge
boren een film te gaan maken van de
Fastnet Race. Frans van Dusschoten:
„De Fastnet Race wordt een keer in de
twee jaar gehouden, afgewisseld met
de Bermuda race. Het is de moeilijkste
tocht die er bestaat. Het traject is 170
mijl. De zeilers beginnen in Cowes in
Zuid-Engeland, varen langs de kust
naar Lands End en dan verder naar de
Fastnet Rock ten zuiden van Ierland.
De finish is in Plymouth. De race wordt
al sinds 1925 gehouden en het traject is
berucht om zijn felle stromen en de ver
raderlijke winden".
Dit jaar was de tocht vrij gemakke
lijk. Het was op veel momenten nage
noeg windstil en dat leidde er onder
meer toe, dat bijvoorbeeld de Silène,
het schip waarop een van de camera
mensen was gestationeerd, op een ge
geven moment midden op zee voor an
ker moest gaan.
Toch konden er nog wel spectaculai
re opnamen gemaakt worden. Frans
van Dusschoten had er dan ook voor ge
zorgd dat er overal camera's aanwezig
waren. Hij had twee cameramensen op
twee verschillende zeilschepen die mee
deden aan de race, een cameraman op
de wal en een in de lucht. De meeva
renden hadden tevoren in hun vrije tijd
weken getraind, omdat zij normaal bij
de bemanning waren ingedeeld en om
dat het onmogelijk is bij een zeezeilrace
Vanuit de
lucht gezien is
de Fastnet Rock
een bijna niet
te nemen
bolwerk. De foto
toont het moment
waarop de
„Stormy" van
Bruynzeel de rots
net heeft gerond.
Frans van
Dusschoten
(44), lid van de
sportredactie
van de Neder
landse Omroep
Stichting en zeiler
in hart en nieren
zegt: „Ik ben
zo gek van water
dat ik nog wel
een programma
over dood
gewoon drink
water zou willen
maken
mensen aan boord te hebben die niet
weten wat het inhoudt.
Bij dit alles kwam nog, dat Frans
van Dusschoten erg veel medewerking
had gekregen van de Koninklijke Mari
ne. Hij mocht camera's en geluidstech
nici op de mijnenvegers onderbrengen
en tijdens de opnamen kreeg hij het
voor elkaar, dat midden op zee twee
mijnenvegers met dezelfde snelheid zo
.m**. '-'' -
,1 - -
dicht bij elkaar gingen varen dat een
van de cameramensen gewoon kon
overstappen.
Het contact tussen mensen aan boord
van de schepen en Frans van Dusscho
ten zelf, in het vliegtuig of op de wal,
liep via een radiostation aan de Engel
se zuidkust. In totaal is er ongeveer 3
maanden aan de film gewerkt.
Frans van Dusschoten: „Ik wilde een
echte, fijne film maken. Het is natuur
lijk gemakkelijk om vanaf de wal start
en finish te filmen, maar ik wilde de
race zelf hebben. Daarom hebben we
zo veel moeite gedaan en ik geloof dat
we geweldig fijn materiaal hebben ge
kregen. Het was erg moeilijk om alles
te regelen, want ik kon geen plannen
maken. Ik was voor een groot deel af
hankelijk van het weer. De coördinatie
tijdens de race heeft dan ook nogal wat
gevergd".
Gevaarlijk is zeezeilen volgens deze
NOS-man beslist niet. „Je moet je ge
woon aan de regels houden die door de
zeilbond en door de Royal Ocean Racing
Club zijn vastgesteld. En je moet je
hersens gebruiken. Natuurlijk komen er
ongelukjes voor. Er was een jongen
bij, die een stukje van zijn vinger kwijt
raakte toen hij een luik op zijn hand
kreeg. Maar hij is gewoon door blijven
gaan. En dat is het geweldige werk. Het
is rauw. Maar sportief.
Het gaat er beslist niet om of je als
eerste aankomt. Ook al heb je niet zo'n
verschrikkelijk snelle bak, dan nog is
alleen het meedoen al enorm. Je moet
op ieder moment vechten. En dat is de
charme".
