Ford 26M: nieuw „vlaggeschip"
van de Duitse Ford
RN. in nieuw formaat
fris van de lever
Ulster's moeilijkheden
nog onontwarbaar
De „zeventigers" in de automode
branden nu los
Oude duivels nu in diepe rust
A&/" waterpomp in motorblok
Saab „99" met
inspuiting
en automaat
AJLUJ
|r*~ 4.
OfT
Overweldigende verzameling
in Nationaal Automuseum
Op de Autotentoonstelling te Frankfurt
die van 11 tot 21 september wordt gehou
den, zal Ford het nieuwe vlaggeschip van
zjjn Duitse lyn, de Ford 26M, aan het publiek
tonen.
Van midden november a.s. af zal deze
wagen in de showrooms van de dealers
staan.
De Ford 26M biedt veel van stuurbekrach
tiging en een verwarmde achterruit tot zit
tingen, die speciaal ontworpen zijn om de
vermoeidheid, welke door het rijden van
grote afstanden optreedt, te bestrijden.
De eigenschappen van de reeds bekende
V-6 (2,3 liter motor) zijn verder ontwikkeld
tot een motor met een inhoud van 2,6 liter
en een vermogen van 125 pk (DIN). De top-
Saab zal begin 1970 naast het bestaande
type ,99" uitkomen met het type Saab „99" E
Automatic, uitgerust met een motor met ben-
zine-inspuiting en met een automatische
transmissie. Het brandstof-inspuit-systeem
is afkomstig van Bosch. Het is bekend door
de „mini-computer", die er in is opgenomen.
De automatische transmissie is van het be
kende merk Borg-Warner. In de nieuwe ver
sie van de Saab 99 zal de motor 10 DIN pk
meer ontwikkelen, d.w.z. 87 DIN pk of 95
SAE-pk totaal.
Wat het thans meest populaire model van
de Saab-reeks, het type „99" verder betreft,
zijn er een aantal wijzigingen, die vooral een
verdere verhoging van het comfort betref
fen. Zo kunnen nu ook de achterste ramen
geopend, worden, zijn er nieuwe armsteunen
op de portieren gekomen en heeft men de
bergruimten in de portieren vergroot. Verder
heeft men nieuwe bekleding aangebracht,
terwijl ook het aantal kleurencombinaties
daarvan werd uitgebreid. Ook heeft men nu
in het dashboard een klok, een sigaren-aan
steker en een waarschuwingslamp voor de
choke gemonteerd.
snelheid van de Ford 26M .is 175 km/uur.
De wagen is leverbaar met een automa
tische versnellingsbak of met een met de
hand bediende 4-versnellingsbak, tezamen
met een nieuw ontwikkelde 9.5 inch diafrag
ma-koppeling.
De Ford 26M wordt geleverd in een 2- of
4-deurs model met o.m. een verwarmde
achterruit, schuifdak, verstelbare geschei
den voor-zittingen en vinyl dakbekleding.
Michelin ZX radiaal badnen, vier halogeen
koplampen en een voorruit van gelamineerd
veiligheidsglas.
De meest belangrijke wijziging in de au
to bestaat hierin, dat de waterpomp in het
motorblok is ingebouwd als een integrerend
deel daarvan. Tot nu toe werd de waterpomp
door middel van een steun aan de buiten
zijde van het motorblok bevestigd.
Door de waterpomp op een andere plaats
aan te brengen vervalt de noodzaak om ho-
ge-druk waterslangen, die het koelwater
tussen de radiateur, de waterpomp en het
motorblok bevatten, aan de buitenzijde van
de motor aan te brengen. Dit vermindert
in de mogelijkheid van een breuk of lek
kage van de waterslang.
Nieuw is ook het aanbrengen van een ver
beterde twee-weg thermostaat. Bij koud
weer sluit dit apparaat de watertoevoer
naar de radiateur af of vermindert deze,
waardoor de motor en het passagiers-com
partiment sneller worden verwarmd.
Speciaal voor de Europese journalisten
zal Ford in Frankfurt de ,,Big Red"
gasturbine truck tonen. Enige jaren gele
den werd deze enorme truck in Amerika
gelanceerd. De truck, die in Frankfurt zal
staan behoort tot een kleine vloot van
prototypes. In de Verenigde Staten onder
gaan deze trucks thans uithoudingstests.
Zij brengen materiaal van de ene naar de
andere Fordfabriek. De wagen die in
Frankfurt staat heeft reeds 100.000 km ge
draaid. De aandrijving geschiedt door een
gasturbine, die 375 SAE pk ontwikkelt. De
truck kan 35.500 kg met een snelheid van
110 km/uur vervoeren. Deze Ford gastur
bine is het resultaat van 16 jaar research
en ontwikkeling
Het al een tiental jaren bestaande auto
mobielblad Rijdend Nederland" is deze
week in een andere gedaante verschenen
dubbel formaat en ook naar inhoud
aanmerkelijk veranderd. Rijdend Neder
land", nieuwe stijl wil zich, zo wordt aan
gekondigd, ,,zeer nadrukkelijk richten tot
de snel groeiende en daarbij steeds prijs
bewuster wordende groep automobilisten,
die de kosten van het autorijden geheel of
gedeeltelijk zelf draagt".
Dat gebeurt dan ook, fris van de lever,
in het eerste nummer, waarin onder titel
en motto Bakker (de minister) lost ka
nonschot op muis", een scherpe aanval
wordt gericht tegen de voorgenomen plan
nen om auto's aan een verplichte periodie-
Het verkoopprogramma voor Nederland
van de Japanse Mazda automobielen is
sinds kort uitgebreid met een nieuw type,
nl. de 1200 SL Coupé. Het betreft hier een
wagen van het type R100, die in Japan
normaal reeds in serie wordt gebouwd met
een 2-schijven wankelmotor, doch die in
Nederland voorlopig nog leverbaar is met
een 1200 viertakt-motor van 73 PK SAE.
Als topsnelheid wordt opgegeven 150 km/
uur. De verkoopprijs van deze 1200 SL Cou
pé is gesteld op f8.795,00.
ke keuring te onderwerpen. ,,De auto
mobilisten moeten straks weer extra kos
ten maken, omdat de minister heel mis
schien een fractie van een fractie van een
procent van alle verkeersongevallen kan
wegwerken',, aldus Rijdend Nederland",
waarvan de redactie openlijk stelt, dat de
geschiedenis met de verplichte keuringen
opnieuw illustreert op welke amateuristi
sche wijze in Nederland verkeersbeleid
wordt gemaakt.
Nog een paar titels uit het eerste num
mer nieuwe stijl maken de bedoelingen van
de hoofdredacteur (Frank van Haaren
voorheen „De Auto". N.O.B. Wegtrans
port) en zijn redactie overduidelijk:
Spoorwegkruising bij Zaandijk knoei
werk", „Vaste autowas: prijsverschillen
van 100 procent", Hobbyisme op kosten
van de automobilist" en „Samen uit...?
ja, gezellig als het betaalbaar was..."
(weekendje op de Veluwe).
De eerste autotest behandelt de Fiat 500,
die genoemd wordt de wagen voor de
„luxe minimumrijder"
Rijdend Nederland", uitgegeven door
de uitgeverij Interventura (50 pet. Elsevier
en 50 pet. Autovisie), gedrukt bij Wegener,
Apeldoorn, gaat zonder veel omhaal op
nieuw in de startblokken. Wat de opmaak
betreft en de stijl zoals die van een con
sumentengids zal het blad wel gelezeen
worden.
Op de komende automobieltentoonstel
ling in Frankfort zal ATE een beken
de fabrikant van o.m. schijfremmen
aan de 500.000ste bezoeker van de tentoon
stelling een kostbaar geschenk overhandi
gen, namelijk een schijfrem van massief
goud. Een en ander ter gelegenheid van
het feit da.t ATE tot nu toe 20 miljoen
schijfremmen heeft vervaardigd. De gou
den schijfrem staat geëxposeerd in een
vitrine onder pantserglas
De Ford Escort-serie wordt binnenkort
uitgebreid met 4-deurs versies. Sinds de
introductie van de Ford Escort in februari
1968 zijn er meer dan 300.000 in Europa
van verkocht.
T")e kwestie-Noord-Ierland blijft ook na
de interventie door het Britse leger
van de regeringspartij der Unionisten
en de protestantse extremisten in dat
gebied is het probleem nog groter ge
worden dan het al was. Dit komt door
de andere vormen van inmenging door
Londen, die logisch voortvloeien uit de
militaire maatregelen die zijn getrof
fen.
Toen de burgeroorlog tussen protes
tanten en rooms-katholieken nog woed
de, was het onmogelijk om in Ulster
rationeel te praten over de toekomst.
Er wonen daar anderhalf miljoen men
sen, van wie 35 procent katholieken. De
rest is protestant.
Maar ook nu is elke redelijkheid zoek.
De politieke en geestelijke leiders der
twee geloofsgroepen bestoken elkaar
nog dagelijks met de felste verwijten.
Men graaft terug in het verleden, nie
mand durft ook maar enig positieve
bijdrage te leveren tot dichting van de
diepe en brede kloof tussen de Ieren
van verschillend geloof.
Iedereen is in de greep van extremis
ten. Premier Chichester-Clark zeker
niet het minst. Hij kan het politieke
hoofd nauwelijks boven water houden.
Noord-Ierland is na de Eerste Wereld
oorlog door Engeland gesticht als staat
om de protestanten die daar woonden
en die er ook de meerderheid uitmaak
ten, te beschermen. Die wilden geen
deel uitmaken van een rooms-katholie-
ke staat Ierland. Die katholieke staat,
het grootste deel van Ierland, is nu de
republiek Eire.
r^e republiek heeft het bestaan van Ul-
ster nooit erkend, maar geleerd er
mee te leven. De laatste jaren werden
de betrekkingen ermee op allerlei prak
tische gebieden zelfs steeds beter.
Overvallen van het vroeger zo mach
tige Ierse republikeinse leger, IRA van
de republiek uit op Ulster, behoorden
tot het verleden. De grens was geen
kwestie meer. Maar door de burger-
strijd van de laatste weken zijn alle
oude tegenstellingen plotseling herleefd.
Binnenlandse druk op de regering van
Eire en dreiging van de extremisten
zoals het IRA ook al is dat in Eire
verboden dwongen de republiek tot
een politiek van de grote mond. De
zaak kwam in de Veiligheidsraad. Er
werd stevige taal gepsproken: „De aan
wezigheid van de Britse troepen is op
de lange duur onaanvaardbaar", zei
de Ierse premier Lynch. Er werd op
heel bescheiden schaal met sabels ge
kletterd. Al dat uiterlijke vertoon en
die ferme woorden waren bestemd voor
binnenlandse consumptie, om hen te be
vredigen die militaire tussenkomst door
de republiek eisten. Ook om zoveel mo
gelijk druk op Engeland uit te oefenen
teneinde de katholieke broedrs in het
noorden te helpen ontvoogden. „Het
gaat ons om gelijke rechten voor de
katholieken in Ulster, om een einde te
helpen maken aan de strijd, om een
oplossing te helpen forceren", zo hoor
den wij in regeringskringen in Dublin.
17 ire beseft heel goed, dat het op zijn
eentje machteloos is. Door het mo
biliseren van de wereldopinie hoopt het
de kwestie-Ulster in een zo scherp mo
gelijk licht te stellen. Dat komt de ka
tholieke Noordieren ten goede, denkt
Dublin. De Noordierse protestanten wil
len koste wat het kost vasthouden aan
hun vand met Engeland. Dit houdt hun
kunstmatige staat jaarlijks overeind
met vele honderden miljoenen aan sub
sidies.
Voor de protestanten is het leven in
een rooms-katholieke staat ondenkbaar
en onaanvaardbaar. Alleen de extre
misten onder de katholieken zeggen
aansluiting bij Eire te willen. Maar de
protestanten verwijten het de katholie
ken, dat zij het bestaan van de staat
Ulster en de grondwet ervan niet wil
den erkennen. Hiertegenover stellen ve
le katholieken het argument, dat het
nimmer ongeoorloofd is om te probe
ren een grondwet te veranderen.
"Vele katholieken hunkeren allesbehal
ve naar eenwording met Eire.Zij
hechten te veel aan de sociale voorzie
ningen, die dank zij Engeland in Ul
ster veel beter zijn dan in de republiek.
Deze katholieken eisen alleen gelijke
burger-, sociale en politieke rechten
als de protestanten hebben. Dit dan is
de onontwarbare kluwen van de kwes
tie-Ulster. Vooral zo onontwarbaar door
de uitzinnige haat, die men in Ulster
vindt bij vele gewone protestanten
^ls broodjes uit een bakkerij vliegen de nieuwe of gewijzigde auto's
de autofabrieken uit. Dit keer nieuws van Opel, Renault, Chevro
let en Dodge.
In 1965 liet Opel op de Frankforter autotentoonstelling een experi
mentele coupé zien, die later als Opel GT in produktie werd geno
men. Kennelijk was het de bedoeling de smaak van het publiek te pei
len. Dit jaar gaat Opel dat kunstje herhalen met een zeer bijzondere
coupé op basis van de Opel Diplomat.
De deze keer tentoongestelde Opel CD heeft de motor en het onderstel
van de Diplomat. Heel bijzonder is de manier waarop de auto open
gaat. Het geheel van dak, rondlopende ruit en zijstukken kén omhoog
klappen.
Een ander nieuwtje van Opel is de Opel GT Aero, méteen uitneem -
baar dak, waardoor men min of meer open kan rijden.
Oenault heeft veel kleine wijzigingen aan zijn modellen. De 4 bleef
*- zoals hij was. De 6 kreeg een andere vergrendeling van de achter
bank. De 8 en 8 S kregen betere stoelen. De 8 Gordini bleef zoals hij
was. De 16 en de 16 TS kregen andere dashboards. Dat van de 16 TS
werd bovendien voorzien van een klokje.
De enige Renault die aanzienlijk werd veranderd, is de 10. Deze kreeg
namelijk een zwaardere motor. De cilinderinhoud werd van 1108 tot
1289 cc vergroot. De compressiexerhouding werd verlaagd van 8,5 1
tot 8 1. Het vermogen steeg van 43 tot 48 DIN-pk. De vermogenswinst
komt niet tot uiting in een hogere topsnelheid, maar blijkt door een
soepeler gedrag en fellere acceleratie. De auto kan nu met minder
schakelen toe. Wie wel wil schakelen merkt dat de auto aanzienlijk
vinniger reageert.
Voor de vergroting van de cilinderinhoud werd zowel boring als
slag vergroot 73x 77 mm in plaats van 70x72 mm.
Uiterlijk is de sterkere 10 gelijk gebleven, op het extra naamplaatje
1300 achterop na. Hij kost 5995 gulden.
/Chevrolet heeft een nieuwe „intermediate" uitgebracht. Dat wil zeg-
gen een auto die groter is dan de „compacts" en kleiner dan de
Amerikanen van een gewone, volwassen maat. Naar Westeuropese
begrippen is zo'n compact al een grote auto, laat staat een interme
diate.
De nieuwe auto heet Chevrolet Monte Carlo. Hij wordt gemaakt met
motor en transmissie naar keuze. Gekozen kan worden uit een hele
reeks zescilinder-lijnmotoren en achtcilinder-V-motoren, uit handge-
schakelde drie- en vierversnellingsbakken en uit volledig automati
sche transmissies.
Chevrolet wil in 1970 drie miljoen personenauto's en trucks verkopen.
Van de Monte Carlo wordt verwacht dat hij daar flink toe zal bij
dragen.
Chryslerconcern tenslotte heeft een nieuwe sportieve coupé uit
gebracht, de Dodge Challenger, tegenhanger van de Plymouth
Barracuda.
De Dodge Challenger zal in Nederland als tweedeurs hardtop en als
ca'briolet in de handel worden gebracht, met in beide gevallen een
keuze uit zes- en achtcilinder-motoren en uit handgeschakelde en
automatische transmissies.
Dodge Challenger, tegenhanger van de Plymouth Barracuda.
Nieuw dashboard van de Renault 16 TS.
Een machtig geluid maande bur
gers en buitenlui een goed heenko
men te zoeken voor de met een ver
vaarlijke snelheid in wolken van stof
naderende automobiel. Sterke man
nen verbleekten en paarden sloegen
op hol.
Tandenknersend wachtten de boe
ren op hun kans: een automobilist
met pech. Daar ging het met de
hooivork op af. Een koker met een
grote zweep en enkele forse knuppels
hoorde dan ook al gauw bij de stand
aard-uitrusting van de oer-automobi-
list.
fa, het was roemruchtige tyd. Ver
stild dromen de getuigen van toen
nu in Het Nationaal Automobielmu
seum in Leidschendam. De enorme
koperen slang die het angstaanja
gende geluid uitspuwde, ligt als
mooiste toeter aller tijden ver
moeid in een vitrine. Even verder
hangen de herenjassen van de eer
ste automobilisten. En de Benz van
1894 en de drie jaar oudere Pan-
hard Levassor zijn al uitgerust
met de koker voor de knuppels.
Wat zal een warme zomer een
plaag zijn geweest voor de auto
mobilisten uit de begintijd. Alleen
het starten al. Slingeren en nogeens
slingeren. En geloof maar dat dat
bijvoorbeeld bij zo'n twaalf liter
zescilinder Renault een warm kar
wei was. Als de motor aarzelend
aansloeg als een haas naar het
stuur om te manipuleren met gas
en ontsteking. Vaak hield de motor
er net mee op voor de hendels wa
ren bereikt. Dan kon je weer op
nieuw beginnen.
üyden deed je in wolken van stof,
vlak achter of op een hete mo
tor. De eigenaren van de allereer
ste auto's hadden in hun open rij
tuigjes 's zomers nog niet zoveel
last van de hitte, maar de arme ei
genaren van de fraai gesloten wa
gens van later
Om nog even in de beginperiode
te blijven: de primitieve carbura-
tie had een hekel aan stof en ban
den konden slecht tegen warmte.
Een lek geraakte band repareren
was een beproeving waarbij verge
leken het aanslingeren nog niets
was.
Verrassend gauw is de automo
biel echter een stuk betrouwbaarder
en bedrijfszekerder geworden.
Fen pronkstuk van het museum is
de Grégoire van 1909, een wuft
salonnetje op wielen, veel te mooi
voor een werkauto, eerder als ge
maakt voor ondeugende snoepreis
jes.
Dan begint de periode waarin
Amerika een heel ander land w-ordt
door de auto. Het museum herin
nert eraan met een hele serie Fords
en Dodges. Vooral de laatste serie,
van opeenvolgende typen, laat de
Amerikaanse ontwikkeling goed
zien. Hoekig en zakelijk is de Ame
rikaanse auto uit de roaring twen
ties.
In Europa begint dan de tijd van
de beroemde, grote merken met
welluidende namen: Isotta-Fraschini,
Lagonda, Delahaye, Hispano-Suiza.
Marmon.
J7 en paar weken geleden kwam er
een oud mannetje in het mu
seum die niet bij de Isotta - Fra-
schini was weg te slaan. Hij bleek
er als particulier chauffeur vroeger
jaren lang eentje bereden te heb
ben.
Naar de Lagonda komen regel
matig Britten kijken, vol jaloezie,
want het is het enig overgebleven
exemplaar van een bepaald type en
de Engelsen vinden dat zo'n uniek
stuk in Engeland thuis hoort.
De Marmon is een heel bijzondere
geweldenaar, met maar liefst een
zestien cilinder motor. Het is een
V-motor. Elk blok ziet eruit als een
achtcilinder lijnmotor.
T")e auto's van Het Nationaal Auto-
mobielmuseum zijn overweldi
gend, maar er is méér. Het mu
seum herbergt ook een unieke ver
zameling antieke motorfietsen, van
fragiele voorlopertjes van de scoo
ter tot en met machtig imposante
Harley - Davidsons.
Zoals er vélopèdes zyn als aan
loopje tot de motorfietsen, zijn er
rijtuigen als inleiding tot de auto.
Postkoetsen, stoomwalsen en trac
toren completeren het beeld van
het vervoer, terwijl boven in de hal
nog een compleet postvliegtuig uit
vroeger tijden hangt ook.
Uet museum in Leidschendam her-
bergt de meest uitgebreide col
lectie van Europa op dit gebied.
Het is het werk van importeur van
nieuwe en verzamelaar van oude
auto's, wijlen Piet Louwman. Kort
voor zijn dood voegde hij het toen
in Driebergen zittende Nationaal
museum van de automobiel aan
zijn particuliere collectie toe. Uit de
combinatie ontstond het huidige mu
seum. Piet Louwman overleed kort
voor de opening. Zo maakte hij de
kroon op zijn in de dertige jaren be
gonnen verzamelwerk niet mee.
Zoon Evert Louwman heeft deze
taak van zijn vader overgenomen.
Net als zijn vader zit hij achter een
met correspondentie en onderdelen
van antieke auto's overladen bu
reau enthousiast afwisselend over
het verkopen van nieuwe en het bij
een brengen van oude auto's te pra
ten.
De paarden vlogen links en rechts de sloot in als deze slang zijn ontzagwekkende geluid uitspuwde. Automo
bilisten uit de oer-tijd vertellen daar nog graag van. Nu zijn die grillige toeters felbegeerde stukjes auto-antiek.
Chevrolet Monte Carlo, tussenklasserdie de verkoop omhoog
moet jagen.
Opel CD, experiment om de smaak van het publiek af te tasten.
