Uitgebreid onderzoek nodig naar gewichtloosheid Verdierf „Ook ouderen kunnen ruimte reis maken OP DE VUIST VOOR PARKEERPLAA TSJE Koel E.E.G.-subsidies voor verkleining melkveestapel Over de grenzen De veilige manier van sparen Rijkspostspaarbank altijd safe! al zijn ze nog zo jong VOEDING Proef met H-bom Student kaapte Turks vliegtuig Opstand in Amerikaanse neger wijk Cernik praat in Kremlin over liet lot van Dubcek WEER DUITSE STARFIGHTER NEERGESTORT DR. BERRY: EERST PROEVEN IN RUIMTESTATION, DAN PAS REIS NAAR MARS LANGDURIG BIJ DE LnJposio DUITSE RECHTER MAAKT WEG VRIJ ze hebben hun eigen smaak, hun eigen voorkeur. Smaak speelt een grote rol in het spijsverteringsproces. Met de "kindersrhaak" is daarom bij Liga terdege rekening gehou den. Fijn, dat Liga ook naar wens kan wor den toegediend: in de fles, als pap, geweekt of gemengd met vruchtesap, fruit, groente en droog uit de hand. De kleintjes geven de voorkeur aan ZO LANG ZE IN DE GROEI ZIJN Proef van één jaar EEN JAAR WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1969 A MSTERDAM ..Als voorbereiding op een eerste expeditie van astronauten naar Mars /nu een reeks medische proeven gedurende een half jaar achtereen in een ruimtestation, dat om de aarde draait prachtig zijn". Dit zegt dr. Charles Berry Jack voor zijn vrienden in antwoord op onze vraag of het besluit van Amerika, een expeditie naar Mars te ondernemen in de jaren tachtig, langere medische voorbereidingen in een baan om de aarde zou vereisen. Enige maanden geleden drong dr. Berry in een vergadering van een commissie uit het Amerikaan se congres op een voorbereidingsperiode van een half jaar aan. „Wij moeten nog aan de oplossing van zeer vele problemen werken, voordat wij onze mensen de reis naar Mars kunnen laten beginnen", zegt dr. Berry, die directeur is van de medische dienst van NASA's centrum voor bemande ruimtesche pen in Houston. Texas. Hij is het allerminst eens met de opvattingen van sommigen, dat alle geneeskundige problemen in de ruimtevaart nu wel zijn opgelost. „De geneeskunde", zegt hij, „is er na honderden jaren speuren en ex perimenteren ook nog niet in geslaagd alle proble men op te lossen. Ik geloof niet dat wij ruimtevaart geneeskundigen na een paar jaren al op onze lauwe ren kunnen gaan rusten". Vooral nu zijn afdeling in Houston tochten van astronauten van vrij lange duur door ons zonnestel sel moeten gaan voorbereiden, gaat het om verkrij ging van gegevens op dat gebied. Hoe zullen astro nauten maandenlange gewichtsloosheid doorstaan? Het antwoord op die vraag kan alleen worden ge geven wanneer astronauten maanden achtereen ge wichtsloos blijven. De kleine ruimtestations, die het Amerikaanse bu reau voor lucht- en ruimtevaart, NASA, spoedig in een baan om de aarde wil gaan brengen Orbital Workshops geheten zijn voor het doel dat dr. Berry voor ogen staat, niet voldoende. ..Wat wij nodig hebben", zegt dr. Berrv, „is een ruimtestation waarin geneeskundigen astronauten in toestand van gcwiehtsloosheid kunnen onderzoe ken èn in een toestand waarin zjj onge veer hun normale aardse gewicht heb ben. Aan de voorbereidingen op dergelij ke ruimtevaartgeneeskundige experi menten in de wereldruimte is men in dr. Berry's centrum in Houston al zeer geruime tijd bezig. „Wij hebben al veel kennis en inzicht vergaard", zei dr. Berry „door proef personen negen maanden achtereen bedlegerig te laten blijven. Wij weten nu veel meer dan vroeger over het kalkverlies van beenderen als gevolg van langdurige bedlegerigheid". ADVERTENTIE LAS VEGAS Op het proefterrein ln de Amerikaanse staat Nevada is gisteren een ondergrondse proef met een waterstofbom genomen. De Ameri kaanse commissie voor kernenergie, die dit bekendmaakte, liet weten dat de kracht van de ontploffing overeen kwam met die van verscheidene mil joenen ton tnt. De explosie, die diep onder de grond geschiedde, wordt zeer belangrijk voor de nationale veiligheid genoemd. Mogelijk ging het hier om een nieu we raketkop. Bijzonderheden werden verder niet gegeven. Volgens een woord voerder van de commissie voor atoom energie is de proef volgens plan ver lopen en is er geen radio-activiteit naar de oppervlakte ontsnapt. ADVERTENTIE Behoud van Uw tanden ISTANBUL Een Turks lijnvlieg- Éaig met 57 passagiers en een beman ning van zes koppen is gisteren tus sen Istanbul en Ankara gekaapt en ge dwongen, naar Bulgarije te vliegen. De piloot liet weten dat hij werd bedreigd door een gewapende man. die eruit zag als een Tartaar en Turks sprak met een sterk accent. De Viscount landde in Sofia, waar volgens een mededeling van de Turk e ambassade de kaper werd gearresteerd. Vliegtuig en passa giers zijn inmiddels uit Bulgarije ver trokken. De kaper is geïdentificeerd als een 27-jarige Turkse student in de rech ten, Sadi Toker, die geestelijk gestoord zou zijn. Zijn „wapen" bleek een speel goedpistool. Hij had de piloot gezegd, dat hij naar „een land achter het ijze ren gordijn" wilde. Turkije heeft om zijn uitlevering gevraagd. Toker was in 1965 naar de Sovjet- Unie gevlucht, maar aan het eind van dat jaar naar zijn land teruggekeerd na een verblijf in een gevangenis en een zenuwinrichting. Ook in Turkije zat hij enkele maanden in een kliniek. Na zijn ontslag daaruit wilde hij naar Grieken land uitwijken, maar dat werd verhin derd. Dr. Charles Berry, directeur van de medische afdeling van het Ameri kaanse ruimtevaartcentrum in Houston. A MSTERDAM Ruimtevaart voor ouderen is allerminst uitgesloten. Met deze conclusie verraste gisteren de Amerikaan dr. R. Pelligra de deelnemers aan dit 18e internationale congres voor luchtvaart en ruimtevaart- geneeskunde in het RAI-gebouw in Amsterdam. „Indien oudere wetenschapsmensen de versnellingskrachten tijdens een ra ketlancering kunnen doorstaan", zei dr. Pelligra, „zullen zij zelf kunnen deelnemen aan experimenten in ruim testations die banen om de aarde be schrijven of op wetenschappelijke ba ses of de maan of op de planeet Mars". Ook dacht dr. Pelligra aan de moge lijkheid patiënten in ruimtestations om de aarde medische behandelingen te la ten ondergaan, die op aarde uitgesloten zijn. De zeer verrassende conclusie van. dr. Pelligra berust op het zonder nadelige gevolgen ondergaan van een versnel- lingsproef in een centrifuge door een man van 63 jaar. De man, een Ameri kaan van Mexicaanse afkomst, werd op medische gronden blootgesteld aan een grote versnellingskracht in de centri fuge van het speurwerkcentrum Ames van NASA. Als slachtoffer van een overval was een kogelfragment in zijn hersens doorgedrongen. Het brokje me taal bewoog zich op gevaarlijke wijze heen en weer in de hersens van de pa tiënt. Door rondslingeren in de centrifuge bereikte men, dat het kogelfragment met kracht tegen de binnenwand van de schedel werd geslingerd, waardoor in de toestand van de patiënt een aanzien lijke verbetering optrad. Indien deze heelkundige methode niet was toegepast zou de man een zeer moeilijke hersen operatie hebben moeten ondergaan. CAIRO De bewoners van een negerwijk in de Amerikaanse stad Cairo (Illinois), waar al geruime tijd rassenspanningen heersen, hebben gis teren bij een actie van een sterke af deling van de staatspolitie hevig ver zet geboden. Toen de politie opdracht kreeg de wijk binnen te trekken, werd met machinepistolen en geweren het vuur op haar geopend. Pas na een half uur, waarin vanuit de wijk zeker 300 schoten werden gelost, kon de „op mars" worden voortgezet. Kort tevoren hadden burgemeester Lee Stenzil en politiecommissaris Wil liam Petersen ontslag genomen naar zij zeiden in de hoop dat daardoor de spanning zou verminderen. Op beide mannen is felle kritiek geleverd door het Verenigd Front een negerorganisatie die al een maand lang winkels boy cot. Ongeveer veertig procent van de bevolking in deze stad bestaat uit ne gers. ADVERTENTIE U iijo 2??.') V- Sii '1. Op Ofi f O ,tk !f!tÖren kUf't i) df§ O 1 Ü.lfUV VP"y.rj O? O»!. pOu'.StJiip.ij C.Op.iVOn:! ;!<;vKX'SK.i. Voor dn p-ii'o - tjoiden ar -aiastijtien XSIim Kan, deed destijds een be langrijke uitspraak, toen hij zei „De enige problemen, die wij tegenwoordig nog hebben zijn hoe slank ik af, en waar raak ik mijn wagen kwijt?" Kans stelling geldt al even hard voor West-Duits- land. Vooral het tweede probleem, heeft zich de laatste tijd ernstig toegespitst. Zeker, het leven van onze gemotoriseerde oosterburen draaide al jaren om. de vraag waar vind ik een plekje voor m'n auto? Als een mens en stadscen trum binnenrijdt, beginnen de ogen venijnig te glanzen of er niet ergens eentje net wegrijdt en o wee, wanneer twee begeri- gen tegelijkertijd bij de plek aan komen. De strijd om het vrijkomende parkeerplaatsje werd tot nog toe hard, maar tenminste fair gevoerd. Daarin dreigt nu verslechtering te komen door de catastrofale uit spraak van het gerechtshof in Hamm (Westfalen)De Westfaalse rechters hebben uitgemaakt dat diegene recht heeft op een par keerplaats, die er als eerste met zijn auto inrijdt. Verkeersjuristen en politiedeskundigen zijn het er over eens, dat door deze rechter lijke uitspraak het hek van de dam is. Voortaan luidt het parool gas geven en je er in rammen voor de ander er bij is. Eén van de experts „We rekenen op een vloed van blikschade en proces sen En tot dusver waren de spelre gels zo duidelijk. In Duitsland wordt (bijna) alles voorgeschre ven door de rechtspraak, dus ook het Recht op het Plekje". Zo be sliste destijds het, gerechtshof in Dusseldorp wie het eerst staat te wachten, heeft recht op de par keerplaats. Ruzies maken moest je natuurlijk altijd, maar de tegen partij blies toch meestal de af tocht bij de gedachte aan dat Dus- seldorpse vonnis. Deze is nu wreed gestoord. Wgnt. wat geschiedde in Dort mund? Daar stond een automobi list keurig te wachten tot een plaatsje vrij kwam. Op het laat ste ogenblik schoot een ander er in. De eerste stapte woedend uit om met eigen lichaam het hem toekomende domein te verdedigen. De tweede man duwde de man met zijn voorbumper weg uit de begeerde enclave. Voer voor de rechterlijke macht! De kantonrechter in Dortmund was niet mals: bedreiging met ge weld en opzettelijke toebrenging van lichamelijk letsel! De plaats jespikker ging in hoger beroep. De arrondissementsrechtbank oordeel de al wat milder alleen maar ón- opzettelijke toebrenging van licha melijk letsel. Aldus aangemoedigd ging de man nog eens in hoger beroep, en zowaar, het gerchtshof in Hamm bepaalde, dat hij recht had op de parkeerplaats en zelfs in rechtma tige noodweer de ander had weg- gebumperd. Gelukkig is er. voor al wie zijn spatborden liefheeft, nog een glimpje hoop er is (bijna) altijd een nóg hogere instantie. Het wachten is nu op een principiële uitspraak van het Fedrale Ge rechtshof in Karlsruhe. LIBREVILLE Het Nigeriaanse staatshoofd generaal Gowon heeft aan Gebon verzocht een ontmoeting met de Biafraanse leider, generaal Ojoekwoc, te organiseren om een op lossing te zoeken van het conflict. Het staatshoofd van Gabon, Bongo, heeft dit gistermiddag meegedeeld. r ADVERTENTIE PRAAG Oldrich Cernik. de Tsjechoslowaakse premier, is in Mos kou voor overleg met de Russische leiders. Aangenomen wordt, dat zijn bezoek verband houdt met dc ko mende definitieve afrekening van de Tsjechoslowaakse conservatieven met de liberale leiders, onder wie Dubcek. Russisch-Tsjechoslowaaks overleg op hoog niveau, voorafgaande aan een be slissende bijeenkomst van het Centra le comité van de partij te Praag, werd al geruime tijd verwacht. Die bijeenkomst, waarin over het lot van Dubcek en zijn politieke vrienden zal worden beslist, zal misschien deze week worden gehouden. Een eerder bij eengeroepen vergadering werd uitge steld, naar verluidt omdat in het comi té onenigheid bestond over de vraag wat er precies met Dubcek moet ge beuren. Een Slowaaks blad maakte gisteren bekend, dat er binnen enkele dagen ver anderingen in de hoogste Tsjechoslo waakse regionen zullen komen. Het noemde geen namen. Tevens kondigde het blad aan, dat er spoedig twee be langrijke bijeenkomsten van het Cen trale comité van de partij zullen wor den gehouden. UGA DRUSSEL De ministers van Landbouw van de E.E.G. hebben gisteren in Brussel besloten de grote overproduktie van melk en boter in „de Zes" tegen te gaan door middel van premies voor boeren, die hun melkkoeien laten slachten of die omschakelen van melk- op vleesproduktie. De ministers hebben ook urenlang gediscussieerd over een campagne voor afzet van koelhuisboter tegen lagere prijzen in de komende winter, doch daarover kon voornamelijk als ge volg van Belgisch verzet geen ak koord worden bereikt. Deze zaak zal op een volgende raadsvergadering (op 27, 28 en 29 oktober in Luxemburg) weer aan de orde komen. De politiek van subsidies voor het slachten van melkvee of het beëindi gen van melkproduktie door overscha keling op vleesproduktie is een proef en bedoeld voor een jaar. Voorlopig is bepaald dat 250.000 koeien in aanmer king kunnen komen voor een slacht- premie (van 720 gulden en voor maxi maal tien koeien per bedrijf) en 250.000 voor een omschakelingspremie (van eveneens 720 gulden per koe). Blijken er meer aanvragen tc komen, dan zul len de ministers zich nader beraden. De zes lidstaten van de EEG zullen de hefft van de kosten voor deze ac tie bij het EEG-landhouwfonds in rekening kunnen brengen. Minister Lardinois legde er na de vergadering, die weer eens tot na middernacht duurde, de nadruk op dat er een streng controlesysteem zal moeten worden opgezet om de zekerheid te scheppen, dat de boeren die slacht- of omschakelingspremies krijgen ook werkelijk ophouden melkproducent te zijn. De Europese Commissie zal met het comité van nationale des kundigen maatregelen hiervoor uit werken. Ook zal men erop toezien, dat geen koeien voor een slachtpre- mie in aanmerking komen, die toch al voor de slacht bestemd waren. Dit zal overigens, afgezien van b.v. Neder land en België waar nauwkeurige lyioskou en Peking hebben donderdag een paar uur lang hun propagan- da-artillerie laten zwijgen, terwijl Sov jet-premier Kosygin en de Chinese pre mier Tsoe En-Lai in Peking een zeer koel gesprek voerden. Het waarom van deze ontmoeting zal tot fascinerende speculaties leiden, o.a. over de waarschijnlijkheid, dat China geschokt is door de kracht van de Russische diplomatieke campagne in Azië en de mogelijkheid van succes voor de Sovjet-diplomatie in Noord- Vietnam. Volgens de Sovjet-lezing was de be spreking „nuttig", maar het lijkt on waarschijnlijk, dat ze veel zal bijdra gen tot vermindering van het conflict tussen de twee communistische reuzen. Vaag hoort men voorspellen, dat er weer een politieke storm in China zou gaan opsteken, omdat Peking aan poli tieke invloed zou hebben verloren. 1 Iet is duidelUk, dat Moskou in Azië diplomatiek zeer actief is en op groeiende politieke^ invloed kan bogen in Noord-Vietnam, welks overleden president Ho Tsji Minh zijn erfgena men schijnt te hebben gewaarschuwd, om op te passen voor de Chinese me thode. Hanoi is een centraal punt ge weest van de wedijver tussen de twee grootmachten en een nederlaag van Peking in Hanoi zal de Chinezen scha den. TAe „wederzijdse overeenstemming" welke volgens Moskou het resul taat was van de ontmoeting tussen Ko sygin en Tsjoe, kan even verrassend zijn geweest voor de Sovjet-leiders, als voor de rest van de wereld. Mogelijk is men in Peking op hoog niveau achteraf van gedachten veran derd, want anders is het moeilijk te verklaren dat Kosygin zo omslachtig heeft gereisd: van Hanoi naar India en vandaar via Russisch Centraal Azië terug naar Peking. Had Peking dat gewild, dan zou Tsjoe in Hanoi hebben kunnen blijven en daar Kosygin ontmoet hebben. Maar hij vertrok nog voor de begrafenis van Ho uit Hanoi, kennelijk om een ont moeting met Kosygin in Noord-Vietnam te vermijden. Waarom dan die verandering van gedachten? Tïeking kan een aantal redenen voor zulk een ontmoeting op dit ogen blik gehad hebben, niet het minst om de situatie in Hanoi en de vooruit zichten wat de Vietnamese oorlog be treft te taxeren. Dit is een kritieke tijd. waarin de Verenigde Staten bezig zijn met een diepgaand nieuw onderzoek van hun ei gen rol in Zuidoost Azië en de Viet namese oorlog. Peking kan ook de Sovjet-bedoelin gen hebben willen peilen, die achter de oproep van Moskou schuilen, over „collectieve veiligheid" in Azië. Dc Chi nezen beweren, dat dit een complot is om „in een geheime verstandhouding registratie van vee bestaat, niet zo'n eenvoudige zaak zijn aldus de Neder landse minister. Dr. Mansholt. de Nederlandse vice- voorzitter van de Europese Commissie, verklaarde na de vergadering ronduit „ontevreden" te zijn. De echte land- bouwplannen hebben de ministers vol gens hem weer eens voor zich uit ge sehoven. ditmaal naar eind oktober. Hun akkoord inzake de slacht- en om schakelingspremie kon geen oplossing voor het zuivelprobleem bieden, meen de hij. Zelfs al zou na een jaar de bo- terproduktie erdoor b.v. met 30.000 ton worden verminderd, dan zou er toch nog een overschotproduktie van ca. 100.000 ton per jaar overblijven. En dat terwijl de gemeenschap op het ogenblik reeds een voorraad van 400.000 ton boter in koelhuizen heeft liggen. De ministers hebben voorts besloten 120.000 ton magere melkpoeder ter be schikking te stellen van het wereld- voedselprogram van de FAO en 3000 ton voor hulpacties van het Interna tionale Rode. Kruis. Deze geste kost de geméenschap ruim 200 miljoen gulden. BREMEN Nabij Emden is gister morgen de 99ste Starfighter van de Westduitse luchtmacht verongelukt. De piloot kwam om het leven. Het toestel kwam neer op nauwelijks vierhonderd meter van een station. Bij de 99 ongelukken met Westduitse Star fighters zijn tot nu toe 54 piloten om /het leven gekomen. TSJOE EN-LAI verder zien met de Amerikaanse imperialisten" een „nieuwe contra-revolutionaire alliantie tegen China en tegen de volkeren sa men te brengen". Aan de vooravond van Kosygin's be- zoek aan Peking, was 'r geen verzach ting te constateren in de heftige pro paganda tussen Moskou en Peking. De ze politieke vijandigheid zal waar schijnlijk voortduren. Maar een moge lijk resultaat van de bespreking kan zijn, dat de kans op een grote militaire botsing aan de grenzen, waar de span ning blijft, vermindert. Maar er zijn ook vage aanduidingen voor moeilijkheden in Peking zelf in vele opzichten is de situatie vergelijk baar met 1965 toen Kosygin voor de laatste keer Peking bezocht en ook toen gebeurde dit op zijn reis naar Hanoi. Ook toen was het Chinees-Russische conflict heftig, hoewel niet zo erg als nu. En in 1965, stond China op de drempel van een felle politieke beroe ring, die later bekend werd als de „grote proletarische culturele revolu tie". Toen, evenals nu, ging het de Sov jet-diplomatie goed ten koste van de Chinezen. Toen, evenals nu, was d,c po litiek in Vietnam aan het veranderen. De Verenigde Staten escaleerden de oorlog. De Russen stonden voor een scherpe vergroting van dc hulp aan Noord-Vietnam, waarvan een deel via Chinees grondgebied zou worden aan gevoerd. De Russen hadden toen een belang rijke diplomatiek succes geboekt door een nieuwe oorlog tussen Pakistan en Indië over Kasjmir te verhinderen. De Russen behaalden ook elders in Azië diplomatieke vooruitgang en Peking verdacht Moskou ervan, dat het China probeerde te isoleren. Na de twee ontmoetingen van 1965 tussen de premiers, had Moskou lof voor de „gastvrijheid cn hartelijke ont vangst" die zijn leider ten deel was gevallen en het wenste „het grote Chi nese volk cn zijn glorierijke partij suc ces". Dit soort frasen waren er nu niet eens meer en ondanks die woorden van 1965, werd het conflict snel scher per. In 1965 werd Kosygin ontvangen door Mao Tse-Toeng en Lioe Sjao-Tsjl, toen president van China. Dit keer is er geen melding gemaakt van Mao en Lioe is onder druk van de culturele revolutie verdwenen. Niemand buiten de gelederen van de Chinese leiders kan zeggen wat er thans aan de hand is. Maar als Mao ziekelijk is, zoals bij geruchte verluidt, zou China een nieuwe politieke wor steling te wachten staan. De geslepen Tsjoe En-Lal zal in zul ke tijden hebben willen aansturen op vermindering van de buitenlandse ge varen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 7