Veenendaals
dagblad
NKV olgdevoorbeeld van NVV
Alleen CNV blijft nog bij
loonoverleg betrokken
Aandrang op Senaat tot
verwerping Loonwet
„Britse en Nederlandse
vloot samensmelten''
Buiten
Op
roer van
jongeren
in Weert
Meer bejaarden in
het ziekenfonds
MINSTENS 10 DODEN BIJ ZWARE
AARDBEVING IN ZUID-AFRIKA
gevulde
spekschnitzels
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Ontvoerd meisje weer thuis
GEDISCIPLINEERDE WILDE STAKING"
Meer wind
GROTE DRIE
DER VAK
CENTRALES
VOOR LANG
BERAAD
Kwartaalabonnees
bespaar incasso
Betaal per giro
SUGGESTIE BRITSE PERIODIEK:
Vreemde jachtbuit
MINIMUMLOON
COMMENTAAR
EXCELSIOR
Kibboetz overvallen
HET NATIONALE KWALITEITSMERK
VAN WARME BAKKERS
een goed stuk vlees hoort erbij
Bur. voor redactie en administratie i
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
i 0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DINSDAG 30 SEPTEMBER I969 - 43e JAARGANG no. 229
De voorzit
ters van de
drie vakcentra
les poseerden
gisteravond in
Utrecht voor een
foto, voordat zij
de vergaderzaal
binnengingen,
waar het over
legorgaan zich
langdurig zou
beraden.
Links de heer J.
Lanser (CNV),
midden de heer
A. Kloos (NVV)
en rechts de
heer P. Mertens
(NKV).
UTRECHT Ook het N.K.V. wil niet meer meedoen aan het loonoverleg
met de regering en in de Sociaal Economische Raad en de Stichting van de Ar
beid, zo besloot het verbondsbestuur gistermiddag. Het volgt hiermee het voor
beeld van bet N.V.V., dat zich vrijdag uit het overleg terugtrok na het aanne
men van de Loonwet door de Tweede Kamer.
Gisteravond kwam in Utrecht het Overlegorgaan van N.V.V., N.K.V. en
C.N.V. bijeen om te proberen tot een gezamenlijk standpunt te komen, maar
dat is niet gelukt.
De standpunten van N.V.V. en N.K.V. bleken zeer dicht bij elkaar te liggen:
beide zien af van medewerking aan het centrale loonpolitieke overleg. Maar
het C.N.V. wil, al heeft het ook overwegende bezwaren tegen met name artikel
8 van de Loonwet, we! aan dit overleg in de S.E.R. en de Stichting van de Ar
beid blijven deelnemen.
N.V.V. en N.K.V. hebben besloten samen bij de Eerste Kamer aan te dringen
op verwerping van de Loonwet.
- s'- >->
LONDEN „Janos Fighting Ships", een jaarlijkse Britse publikatie over de zee-
strijdkrachten in de wereld, bepleit in haar jongste uitgave een samensmelting
van de Nederlandse en de Britse vloot. „De twee landen varen in hetzelfde schuit
je", aldus Janes", wijzend op de overeenkomsten in hun lotsbestemming, hun
geschiedenis en hun tradities als zeevarende mogendheden.
Hoofdredacteur Raymond Blackman
schrijft voorts dat er een „Grootatlan-
tische verdragsorganisatie (GAVO)
*ou moeten komen, bestaande uit drie
afdelingen: de huidige Noordatlanti-
sche organisatie (NAVO), een Zuidat-
lantische (ZAVO) en een aparte voor
de Middellandse Zee (MEVO). Langs
de hele zeeroute van de Oostzee rond
de Kaap naar Wladiwostok zijn de
nieuwste en indrukwekkendste Russi
sche oorlogsschepen waargenomen. Ert^
geland had in zijn bloeitijd een soort
gelijke keten van oorlogsschepen van
het Kanaal tot de rivier de Jangtse.
Deze Is nu verbroken en de Sowjet-
Unie heeft de schakels overgenomen.
De drie grote „A's" op de zuidelijke
continenten Zuid-Afrika, Argentinië
en Australië worden zich in toene
mende mate en met zorg bewust van de
nabijheid van de hamer en sikkel, al
dus Blackman.
Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van defensie in Londen zei
maandagavond „geen commentaar" te
hebben op het voorstel.
De officiële woordvoerder van de Ko
ninklijke Marine zei dttt hier het plei
dooi voor samensmelting in het kader
van het zoeken naar mogelijkheden om
betere relaties tussen uitgaven en ren
dement te bewerkstelligen wordt onder
schreven. Dat er tussen de Britse en
Nederlandse marines vele gebieden
/ten overeenkomst zijn, die samenwer
king mogelijk maken, zal een ieder dui
delijk zijn.
Volgens marinekringen in Den Haag
is de gedachte van een grote atlanti-
sche verdragsorganisatie, zoals neerge
legd In Janes Fighting Ships, een goede
gedachte.
WJaar de bossen ten oostenvan
het dorp overgaan in lage wei
den met nog wat -wallen en boere-
bosjes, stond overal het sporken-
hout, want dit groeit het best op
vochtige grond. De bijenhouders
van vroeger zagen zijn aanwezig
heid graag, want de onaanzienlijke
groenachtige bloempjes zijn rijk
aan nektar. Ook sneden die imkers
de taaie houtige twijgen uit de op
geschoten struiken; ze dienden hen
tot spijlen in de ouderwetse korven-
met-vaste-bouw, die allang voor de
bekende kasten het veld moesten
ruimen. Niettemin bleef de naam
bij spijlenhout" nog bewaard op
het platteland, alsook pinnen"- en
pijlboom".
Veel meer dan de in juni/juli ver
schijnende bloemen vallen de bes
sen op. Ze rijpten van groen naar
rood tot glanzend inktzwart en voor
zover de lijsters en de spreeuwen
er niet achterheen zaten, kunt ge ze
thans guitig uit het donkergroene
lover zien piepen. Natuurlijk zorgen
de vogels voor de verbreiding,
maar ons ,,honzehout"zoals een
der vele volksnamen luidt, plant
zich ook vrolijk met uitlopers voort.
De naam vuilboom, die ik als titel
gebruikte, heet te zijn afgeleid van
het Duitse ,,Faulbaum" en zou dus
als Germanisme gelden, maar ik
denk eerder, dat het hier gaat om
de laxerende werking van bast en
beziën, die derhalve het vuil uit het
lichaam afvoeren. Voorts werd
vroeger het verkoolde hout bij, het
maken van kruit toegepast en ook
dit vinden we terug in de volksna
men. De Latijnse naam van het
sporkenhoute luidt Rhamnus
f r an g ula de eerste helft bete
kent doornstruik en de tweede komt
van frango breken, omdat de
twijgen makkelijk afbreken. Als
kinderen wisten wij dit precies, als
we hen voor de bijenkorven van
grootvader gingen zoeken, want een
mes kregen we niet mee.
30 sept., '69 A. B. WIGMAN.
ANGOULEME (Frankrijk) Een
groep jagers heeft zich bij de politie in
Angoulème gemeld met een „jachtbuit"
van 228 linker schoenen, die de jagers
in een bos gevonden hadden. De politie
denkt, dat de schoenen gestolen kunnen
zijn van een handelsreiziger.
Verzoeke vóór 2 oktober
12.35
over te schrijven op onze
giro 1321600
t.n.v. DE VALLEI, Veenendaal
met vermelding
1. abonnement 4e kwartaal 1969
2. naam en adres waar ons blad
bezorgd wordt
3. post- of tyezorgabonnement.
Abonnementen-administratie
Hoewel de drie vakcentrales gister
avond broederlijk om de vergadertafel
bijeen zaten, was het NKV nogal gebe
ten op het NVV en het Christelijk Na
tionaal Vakverbond, die al eerder
zonder overleg een standpunt te ken
nen gaven. Volgens het NKV is dit niet
in overeenstemming met een juiste sa
menwerking.
Na afloop van de vergadering, waar
enkele harde noten gekraakt zijn en
waarover u elders in deze editie meer
leest, werd op een persconferentie mee
gedeeld, dat NVV en NKV niet meer
zullen meewerken aan het centrale
loonpolitieke overleg, voor zover hier
uit normen kunnen voortkomen, die de
minister zou kunnen hanteren om arti
kel 8 van de Loonwet, dat ingrijpen in
afzonderlijke CAO's mogelijk maakt, te
hanteren. Men heeft daartoe nu al be
sloten. omdat men ariërs in de komen
de tijd misschien al rjiet. meewerking
van de vakcentrale'- tot gen bepaalde
normering zóu komen, die kan worden
gebruikt als ook de Eerste Kamer de
Loonwet aanvaardt. Een van de zaken,
waarmee NKV en NVV zich niet langer
zullen bezighouden is het opstellen
van de halfjaarlijkse SER-rapporten.
Het NVV is evenals het NKV bereid
mee te werken aan de loonpolitiek-1969
en aan loonpolitieke zaken, die niet de
Loonwet raken (zoals bijvoorbeeld het
minimumloon).
In tegenstelling tot het NKV zal het
'00000000000000000000000004
0900000000000001
'0000000000000000000000,
'000000000000000000K
'0000000000»
NVV geen medewerking verlenen aan
de algemeen verbindendverklaring van
collectieve arbeidsovereenkomsten en
het vaststellen van bindende loonrege
lingen. Volgens het NVV zijn daaraan
in de praktijk echter vrijwel geen con
sequenties verbonden.
In de Sociaal-Economische Raad zul
len nu bij voorkomende gelegenheden
slechts de drie vertegenwoordigers van
het CNV overblijven. Van de vijftien
werknemersvertegenwoordigers, die te
zamen met vijftien door werkgeversor
ganisaties benoemde representanten en
vijftien door de Kroon aangewezen on
afhankelijke deskundigen de raad vor
men, zullen dan de zeven vertegenwoor
digers van het NVV en de vijf van het
NKV ontbreken.
In de Stichting van de Arbeid zullen
in bedoelde gevallen aan de werkne
merskant van het bestuur de twee
CNV-vertegenwoordigers in dat be-
stuur overblijven. De vim. NVV„verte
genwoordigers en de drie NKV-repre-
sentanten in dat bestuur zullen, als het
over de genoemde punten in dat be
stuur zal gaan, dan ontbreken.
De Federatie van de katholieke en
protestants christelijke werkgeversbon
den (FCWV) blijft van mening, dat
overleg tussen werknemers en werkge
vers noodzakelijk is bij de bepaling
van liet sociaal-economisch beleid in
Nederland. Zonder dit overleg kunnen
ongunstige ontwikkelingen ontstaan, zo
als in andere Westeuropese landen.
De FCWV hoopt, dat de vakbewe
ging de vrijheid zal vinden de impas
se in het noodzakelijke overleg te door
breken en aan democratische besluit
vorming in de sociaal-economische sec
tor te blijven deelnemen. Dit geldt ook
voor de Loonwet. In deze wet zijn de
hoofdelementen opgenomen van het in
'67 unaniem door werknemers en werk
gevers geadviseerde loonsysteem. Bo
vendien is in de Tweede Kamer nog te
gemoet gekomen aan de nadien naar
voren gebrachte wensen van de vakbe
weging, aldus een communiqué van de
federatie.
WEERT Maandagavond is in
Weert een caféruzie tussen Ambonezen,
en militairen uitgelopen op een hevige
rel. Nadat assistentie van de politie
was ingeroepen en dc raddraaiers uit
elkaar waren gejaagd, bleek dat de ar
restantenwagen onklaar was gemaakt.
Een aantal jongelui volgde de opge
sleepte auto naar het politiebureau,
waar met stenen de ruiten werden in
gegooid.
De politie rukte onmiaziellijk uit en
ging de menigte met de wapenstok te
lijf. Het gevolg was, dat de agenten
met stenen werden bekogeld, waardoor
een van hen zodanig aan het hoofd
werd getroffen, dat hij zwaar gewond
naar het ziekenhuis moest worden ver
voerd. Ook een vrouwelijke agent, die
een van de stenengooiers bij de kraag
greep, werd door twee anderen toege
takeld en moest het politiebureau bin
nenvluchten.
Nog een andere agent kreeg een zo
danige hoofdwond, dat hij vermoedelijk
met een hersenschudding moest wor
den opgenomen.
Intussen was de oproerige menigte
jongelui aangegroeid tot naar schatting
300 a 400 personen, die joelend en ste
nen gooiend de in de buurt van het po
litiebureau geparkeerde wagens ver
nielden. Onmiddellijk werd versterking
ingeroepen van de Marechaussee.
Ondertussen had de politie met be
hulp van traangas de menigte uit el
kaar gejaagd. De oproerlingen ver
plaatsten zich naar de markt, waar een
kermis werd gehouden. Daar werd een
Volkswagen van de politie omverge
gooid en in br-and gestoken.
Om half een vannacht was de toe
stand nog zeer onoverzichtelijk.
ZWOLLE. Minister Roolvink (Soc.
Zaken) wil ruim 140.000 bejaarden
meer in de voordelige ziekenfondsverze
kering brengen. De inkomensgrens zou
tot 9660 gulden worden opgetrokken. Hij
heeft ook een voordeeltje in het vat
voor:
kleine zelfstandigen, die minder
premie voor de vrijwillige ziekenfonds
verzekering gaan betalen;
en voor kleine zelfstandigen die uit
breiding van dc kinderbijslagregeling
krijgen.
De minister zal binnenkort een wets
ontwerp bij de Tweede Kamer indienen,
waarbij de sociale verzekering voor
minder draagkrachtigen wordt uitge
breid. Het gaat daarbij om wijziging
van de aow en de ziekenfonds- gn kin-
Een bijzonder gedisciplineerde
„wilde" staking heeft gisteren de
halve nationale strokartonindustrie
24 uur lang stilgelegd. Alle strokar
tonfabrieken in Oude Pekela, Nieu
we Schans, Veendam en Stadska
naal, negen in totaal, lagen van gis
termorgen zes uur af stil. Vanmor
gen is het werk hervat.
Ruim tweeduizend man had ge
volg gegeven aan de oproep van een
door de CPN geadviseerd stakings
comité om op deze wijze te protes
teren tegen het loon, dat slechts en
kele guldens boven het wettelijk mi
nimum ligt. De vakbonden steunen
de staking niet.
De heer Fré Meis, lid van Provin
ciale Staten van Groningen voor de
CPN, trad op als adviseur van het
stakingscomité. Op een plein in Ou
de Pekela (zie foto) zei hij gister
middag tegen enkele honderden sta
kers: „Wij vragen een fatsoenlijk,
normaal loon voor een werkweek van
43 uur. Nu moet er vaak twaalf uur
per dag worden gewerkt om aan
een redelijk inkomen te komen.
KAAPSTAD Het zuidoostelijk
kustgebied van Zuid-Afrika is maan
dagavond geteisterd door een serie
zeer krachtige aardschokken, die
volgens de laatste cijfers aan ten
minste tien personen het leven heb
ben gekost. Het aantal gewonden is
nog niet bekend.
De aardschokken, die enige minu
ten duurden, troffen gebieden van
verscheidene honderden vierkante
kilometers tussen Kaapstad en Dur
ban. Een registratiekantoor in Kaap
stad berichtte dat een van de schok
ken zo hevig was dat de seismome
ters werden vernield. Met name in
Kaapstad ontstond grote paniek on
der de bevolking. Vele mensen
vluchtten hysterische kreten uitend
uit hun huizen en gingen in het mid
den van de straten zitten. Moeders
in nachtgewaden renden radeloos
met hun kinderen op de arm door
de straten.
Een verslaggever in Kaapstad zei,
„We hoorden een lawaai alsof er
een exprestrein door de straten
vloog. Schilderijen vielen van de mu
ren en allerlei glaswerk en ruiten
vlogen aan diggelen door de hevige
schokken.
Het zwaarst getroffen gebied is
het schiereiland ten zuiden van Kaap
stad, met zijn kleine boerendorpjes.
Hier werd grote schade aange
richt en ontstonden ook diverse
branden. Alleen in Tilbagh, een klein
plaatsje een honderdtal kilometers
ten noordoosten van Kaapstad kwa
men al zeven mensen om het leven.
Geen enkele woning in dit dorpje
bleef overeind. Ook het nabijgele
gen stadje Wolseley kon haast geen
enkele woning de bevingen weer
staan en grote bosgebieden werden
in vlam gezet. In Durban, Port
Elizabeth en Kaapstad werden de
telefoon- en telegraaflijnen verbro
ken.
Deskundigen van het observato
rium in Johannesburg beschreven
de bevingen als de ergste sinds de
grote Zoeloeland-aardbeving van
1932.
Verwacht wordt dat zich nog nieu
we bevingen zullen voordoen.
derbijslagwet voor kleine zelfstandigen.
Door verhoging van de inkomens
grens van de speciale ziekenfondsver
zekering voor bejaarden wordt het aan
tal deelnemers aan deze voordelige ver
zekering opgetrokken van 753.000 tot
890.000.
Volgens het wetsontwerp wordt er
ook veertien miljoen gulden uitgetrok
ken voor de vrijwillige ziekenfondsver
zekering, waarbij in hoofdzaak kleine
zelfstandigen zijn aangesloten. Vooral
minder draagkrachtige echtparen kun
nen dan minder premie gaan betalen.
De uitbreiding van de kinderbijslag
regeling voor kleine zelfstandigen wordt
bereikt door verhoging van de inkomens
grens voor bijslag voor het tweede kind
van ruim 6300 gulden tot 7950 gulden.
De grens voor het verkrijgen van bij
slag voor het eerste en tweede kind gaat
omhoog van 5900 gulden tot 7450 gulden.
NEW YORK Haar ontroering
nauwelijks meester drukte de Ame
rikaanse mevrouw Helen Jones
haar driejarig dochtertje, Tonda-
layo, tegen zich aan. Het meisje,
dat zich in moeders armen weer
helemaal op haar gemak voelt, was
door de politie bij haar moeder
teruggebracht nadat het door twee
vrouwen uit de New Yorkse wijk
Harlem was ontvoerd. De vrouwen
zijn gearresteerd.
ADVERTENTIE
0LGA
de uitgekiende matrasudenhart^
TEL AVIV Arabische saboteurs
uit Libanton hebben vandaag een Israë
lische kibboetz overvallen. Zij doodden
een bewaker en vernietigden twee trek
kers.
Een Israëlische soldaat werd zwaar
gewond door een ontploffende mijn.
De kibboetz ligt op de Golanhoogte,
die in 1967 op Syrië werd veroverd.
ADVERTENTIE
afgelopen nacht bevond ons
land zich onder invloed van een
uitloper van een hogedrukgebied,
waarvan het centrum ten noord
westen van de Azoren lag. Hier
door was er weinig wind en kon op
plaatsen, waar vrijwel geen bewol
king was, de temperatuur onder het
vriespunt dalen. Alleen in Zuid-
Limburg regende het langdurig.
Hier werd het dan ook niet kouder
dan 8 graden.
Een depressie trekt het komende
etmaal naar Zuid-Noorwègen. Het
front van deze depressie zal in de
komende nacht ons land passeren.
Op de nadering hiervan neemt de
wind toe. Na de frontpassage be
vinden we ons in onstabiele lucht
waarin zich enkele buien kunnen
ontwikkelen. Hierbij zullen de mid-
dagtemperaturen niet veel ver
schillen van die van vandaag.
Morgen: Zonop: 06.40 onder: 18.18
Maan op: 20.21 onder: 13.52
ADVERTENTIE
lekker eten tips
Neem magere speklappen
en snijd deze open.
Vullen met kaas of ham.
Braden.
Opdienen met boerenkool
of Brussels lof.