Veenendaals
dagblad
Stille revaluatie D-Mark
schokt Europese landbouw
Buiten
Grote kans op
coalitie van
S.P.D. en F.D.P.
Huisvestingsambtenaren
in Amsterdam omgekocht
over oceaan
Dri e oorlogsmisdadigers
in Breda komen niet vrij
China wil geschil
met Rusland toch
bespreken
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
consul in
Australië
vlucht
Brandt bij I
Scheel
Kans op
nachtvorst
JAMIN
Kwartaalabonnees
bespaar incasso
BETAAL per GIRO
Tegen samen
gaan van
K.Z.O. en I.S.C.
Nixon wil weer
eontaet met
Peking
Twee doden bij
autobotsing
C.I.A. vreesde
onthullingen
krokantjes
Europese Commissie niet tot beslissing
Amerikaanse waarschuwing
Oktober in
In augustus 8.2(H)
nieuwe woningen
Kamerlid wil
loterijtrekking
op de
tv
Von Thadden treedt
niet af
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m„ 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad ,,De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Cóncern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG I OKTOBER I969 - 43e JAARGANG no. 230
BONN, BRUSSEL, DEN HAAG Het vrijlaten van de wisselkoers van de
Westduitse mark, heeït grote on/ekerheid in het Europese zaken- en politieke
leven gebracht. Vooral in de landbouw dreigt een chaos.
Ook werd gisteren duidelijk:
0 de hogere waarde van de mark in
de geldhandel komt weldra tot
uiting in de officiële wisselkoers. De
revaluatie is op komst, zo voorspelt
de aftredende minister van Economi
sche Zaken Schiller.
MINISTER LARDINOIS
vakantie afgebroken
WASHINGTON Het Ameri
kaanse ministerie van Justitie heeft
meegedeeld dat de beoogde overne
ming van aandelen International Salt
Company door de Kon. Zout-Orga-
non N.V. op zeer ernstige en grote
anti-trustbezwaren stuit. Het ministe
rie heeft beide ondernemingen ver
zocht de overneming van de aangebo
den aandelen 30 dagen uit te lier..
KZO en de International Salt waren
Ingegaan op het verzoek van de anti
trust afdeling van het Amerikaanse de
partement van justitie om informatie
omtrent dit overname-aanbod. Bij de
KZO te Arnhem was men heden nog
niet op de hoogte van de gerezen be
zwaren, zoals in het bericht uit Wash
ington vermeld. In afwachting van na
dere mededeling uit de VS zou de di
rectie hierover terstond in beraad gaan
en zich met de bevoegde instanties ter
zake verstaan.
AMSTERDAM Uit een slooppand
in de Sint Pieterspoortsteeg in Amster
dam heeft de politie de afgelopen nacht
vijftien jongelui aangehouden en voor
onderzoek naar het bureau overge
bracht. Een Franse jongen werd we
gens bezit van hasjiesj ter beschikking
van de centrale recherche gesteld.
VVÏanneer we met oktober starten,
beginnen we daarmee een
maand van kleur en bladerval. In
park en tuin wijzigde het lover der
krentestruiken zich tot oranje en
nankin, vormende vaak een fraaie
achtergrond voor cosmea's, herfst-
asters, Oostindische kers en dah
lia's. Eer de hei is uitgebloeid,
staan de berken langs de zoom in
bamboegeel. Maar ook aan de ho
ger blos van de besjes der Geld.
roos in de boerenwal, van de bloed
koralen aan de dwergmispels, het
Venetiaans-rood der laatste lijster
bessen en de cadmium bottels aan
de egelantiers aan al dit koloriet
zagen wij de herfst opdoemen en
oktober naderen. Het is een gezon
de, krachtige periode, met het
veelvervig palet van 't bos, wisse
lend van rijk scharlaken (Amerik.
eik) tot het diepe messing van pep
pels en beuken; paars, vermiljoen
en oker contrasteren met het brons
van 't naaldhout. Daarbij kunnen
we niet zelden rekenen op pittig,
opwekkend weer, met rinse geur
van bellefleuren en cox orange.
Soms zijn de velden 's ochtends wit
bevroren; de eerste vorst knijpt het
blad af en nu ritselt bij 't opdringen
van de zon het fijne muziekje van
de toverval. Er zitten zoemende
bijen op de gouden tuilen der thans
j eerst bloeiende klimop en ze bren-
5 gen en-passant een bezoekje aan
i de laatste bloemen van de hof, die
nog even de herinnering aan na-zo-
merse dagen vasthouden. Stokro-
5 zen, balsemienen, gouds-en zonne-
5 bloemen floreren nog volop; zij de-
5 coreren tegen de derde week van de
5 maand, als het loofbos en heester-
etage zich in bonte carnavalskledij
5 gaat steken, het kaleidoscopische
kleurenspel langs gazon, weg en
pad. Zo bereiden we ons voor op de
winter, die zich reeds in november
met allerlei gesteldheden aandient,
vaak minder aangenaam dan okto
ber.
1 okt. 1969
A. B. WIGMAN.
De Bondsrepubliek heeft gisteren
onmiddellijk een heffing van voor
lopig 5,5 proeent op de invoer van
landhouwprodukten gelegd. Dit ter be-
seherming van de eigen boer tegen
massale invoer vanuit andere landen van
de EEG. De gemeenschappelijke land
bouwmarkt is daarmee in drieën geval
len.
Tot gisteravond laat studeerde de
Europese Commissie op goedkeuring
van deze maatregel. De kans bestaat
dat zij alsnog minister Luns, als voor
zitter, zal vragen de ministerraad bij
een te roepen.
Minister Lardinois heeft in allerijl
zijn vakantie in Zuidslavië afgebro
ken om zich vanmorgen naar een ex
tra kabinetszitting in Den Haag te spoe
den.
Verwarring
De verwarring is vooral in het Euro
pese hoofdkwartier in Brussel bijzon
der groot, omdat West-Duitsland nog
niet echt gerevalueerd heeft. Bepalin
gen voor het geval een land slechts
zijn wisselkoers loslaat ontbreken.
De Europese Commissie heeft tot
een uur vannacht de problemen van de
Duitse monetaire politiek en de gevol
gen ervan voor de gemeenschappelijke
landbouwpolitiek besproken, doch nog
geen beslissingen genomen. De discus
sies zullen vandaag worden voortgezet.
Verder ontbreken ook de ministers
van Financiën van de ges, die in Wash
ington de vergadering van het In
ternationale Monetaire Fonds bijwonen,
terwijl zij onmogelijk bij de bosprekin-
gen over miljoenen verslindende
landbouw kunuon worden gemist.
De landbouwprijzen in de gemeen
schap luiden namelijk in dollars
Waard everhoging van de mark bete
kent dus theoretisch lagere
landbouwprijzen in de Bondsrepubliek.
Via een stelsel van heffingen aan de
grens is Bonn zijn boeren echter te
hulp gekomen.
Invoer
De Nederlandse exporteurs zullen de
waardeverhoging van de mark met
vreugde begroeten. De consumenten zul
len echter op hogere prijzen moeten
rekenen nu de invoer uit West-Duits
land voor ons duurder is geworden.
Aankoop van dollars tegen 3.84 mark
betekent een opwaardering van de
mark met 4 proeent. De bekendmaking
van de Bundesbank dat zij bereid is
dollars te verkopen, heeft kennelijk tot
doel de koers van de mark verder om
hoog te drijven. Hoge functionarissen
van de bank hebben reeds lang aan
gedrongen op een opwaardering met
zelfs 8 procent.
De Belgische frank staat onder zware
druk, zelfs ofschoon de Belgische auto
riteiten notering van de mark hebben
opgeschort om de druk te verlichten.
Terwijl de mark steeg naar hetgeen
velen als haar juiste waarde zien
heeft de Japanse Jen de rol van de
meest ondergewaardeerde valuta in de
wereld overgenomen. De regering in To
kio heeft dit nog eens onderstreept met
de bekendmaking van een overschot
op de betalingsbalans van augustus van
1970 miljoen dollar.
WASHINGTON De regcring-Nixon
probeert via diplomatieke kanalen aan
de weet te komen, of communistisch
China thans belangstelling heeft voor
een hervatting van de besprekingen met
de Verenigde Staten.
De laatste tijd zijn er namelijk enige
aanwijzingen gekomen, dat het bewind
te Peking zijn fel vijandige houding ten
opzichte van de Verenigde Staten enigs
zins heeft laten varen.
Dit heeft naar het oordeel van de re
gering Nixon, te maken met het feit,
dat premier Tsjoe en Lai de laatste
maanden wat meer op de voorgrond is
gekomen en met het gevoel in Washing
ton, dat het Chinese bewind na jaren
van binnenlands geweld door de cultu
rele. revolutie, thans terugkeert naar
een normaler binnen- en buitenlands
beleid.
Voor de Verenigde Staten zou dit een
hervatting kunnen betekenen van de
besprekingen op ambassadeursniveau,
die in 1955 begonnen en die jarenlang
in Genève of Warschau zijn gevoerd.
Deze besprekingen vormden de enige
geregelde verbinding tussen Peking en
Washington. Het laatste van deze ge
sprekken werd in januari 1968 gehou
den.
DEN HAAG In de maand augus
tus 1969 zijn volgens gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
8200 woningen gereedgekomen, tegen
10.358 woningen in augustus 1968. In
augustus werd een aanvang gemaakt
met de bouw van 9789 woningen (in
augustus 1968 met 13.095 woningen).
SYDNEY De hoogste Tsjechoslo-
waakse diplomaat in Australië, con
sul-generaal Karei Franc, heeft ont
slag genomen en houdt zich thans
met zijn vrouw en drie zonen schuil.
Volgens de „Sydney Sun", heeft hij
voor zijn vrouw en drie kinderen het
Australische staatsburgerschap aan
gevraagd. Op de vraag waarom dc
consul-generaal ontslag had geno
men, aldus het blad, antwoordde het
consulaat dat hij teruggeroepen was.
Toen de landen van het Warschau
pact in augustus 1968 Tsjecho-Slowa-
kije binnenvielen, heeft Franc in het
openbaar verklaard geschokt en be
droefd te zijn. Verder verklaarde hij
een voorstander te zijn van de her
vormingspolitiek van Alexander Dub-
cek.
Een woordvoerder voor het departe
ment van Buitenlandse Zaken te
Camberra heeft verklaard, dat Franc-
na afloop van zijn ambtstermijn, tot
de conclusie was gekomen dat hij als
immigrant in Australië wilde blijven.
„Zijn aanvrage is goedgekeurd", zo
werd bekendgemaakt.
UTRECHT Op de Rijksweg Arn
hem-Utrecht. \lak voor de afslag naar
Houten, z(jn vanmorgen omstreeks
kwart voor tien twee personenauto's
met elkaar in botsing gekomen. Bij het
ongeluk zijn twee mensen om het leven
gekomen.
Volgens dc eerste berichten zijn er
geen andere slachtoffers. De ravage is
zo groot dat. de sectie bijzondere ver-
keerstaken in samenwerking met de
gemeentepolitie Utrecht beide rijbanen
naar Utrecht heeft afgezet.
Twee dagen na de Westduitse
parlementsverkiezingen, z(jn de
coalitiegesprekken begonnen tussen I
Brandt (SDP) en Walter Scheel
(FDP), links. j
AMSTERDAM De Amsterdamse
recherche heeft twee ambtenaren van
de gemeentelijke woningdienst aan
gehouden. verdacht van het aanne
men van steekpenningen. De 26-jarige
kantoorbediende L. E. heeft intussen
bekend zeshonderd gulden te hebben
aangenomen in ruil voor een urgen
tie-bewijs.
Zijn chef, de 28-jarige commies H.
O., zou eenzelfde bedrag hebben ge
kregen om een echtpaar aan een wo
ning te helpen. Hij ontkent.
De zaak kwam aan het rollen toen
een vrouw bij de afdeling van O.
informeerde wanneer ze nu de wo
ning zou krijgen waarvoor ze drie
honderd gulden had betaald. Hierop
werd direct een onderzoek ingesteld
door de centrale recherche. Beide
ambtenaren zijn in afwaehting van
het verdere onderzoek, geschorst.
De „Long-Lines" het kabelschip
van de Amerikaanse Telefoon en
Telegraaf Maatschappij is gisteravond
uitgevaren en zal een telefoonkabel
gaan leggen van 95 mijl van Rhode
Island tot de rand van het plateau voor
de Spaanse kust bij San Fernando.
DEN HAAG —Het Tweede-Ka
merlid mr. Scholten (CHU) heeft
de ministers van Financiën, van
Justitie en van Cultuur, Recre
atie en Maatschappelijk Werk ge
vraagd te bevorderen, dat de trek
king van de staatsloterij door de
televisie wordt uitgezonden. Zo
nodig wil hij de trekking daar
toe naar de avonduren verplaatst
zien. In een toelichting op zijn
verzoek wijst mr. Scholten er op
dat de afremming van de deel
neming aan buitenlandse kans
spelen op grond van verschillen
de overwegingen gewenst is.
WASHINGTON De Amerikaanse
geheime dienst CIA was bang, dat ge
tuigenissen tijdens het voorgenomen
proces tegen de „groene baretten" eni
ge van zijn belangrijkste agenten ont
maskerd en waardeloos zouden hebben
gemaakt, zo menen leden van het Con
gres.
Zij zeiden dat dit de reden was waar
om de CIA zijn mensen verboden had
te getuigen voor de krijgsraden, waar
voor de zes officieren van de speciale
strijdkrachten hadden moeten terecht
staan, verdacht van moord op een Viet
namese dubbel-agent.
De Amerikaanse minister voor het le
ger Stanley R. Resor heeft gisteren de
ze weigering aangeha'uld toen hij alle
aanklachten tegen dfi groene baretten
introk. Hij zei dat ciF verdachten onder
dergelijke omstandigheden niet op een
eerlijk proces kondén rekenen.
Robin Moore, de schrijver van een
besteller over de „groene baretten" in
Vietnam, heeft gisteravond voor de
T.V. verklaard, dat hij een dubbel
agent in Vietnam heeft gedood.
Moore, die twee jaar als burger bij
de groene baretten heeft doorgebracht
om zijn boek te kunnen schrijven:
„moorden is hun taak... daar worden
ze voor opgeleid en ze doen het goed.
Ik ben naar scholen geweest waar ze
dit leren. Ik ben persoonlijk getuige ge
weest van 't neerschieten van dubbel
agenten. Ik heb het zelf ook eens ge
daan omdat het voor mij gemakkelij
ker was dan voor hen".
BONN In de Westduitse hoofd
stad is gisteren de kans gestegen op
een coalitie-regering van sociaal-de
mocraten (SPD) en liberalen (FPD).
De liberalen werden het, ondanks hun
innerlijke verdeeldheid, toch eens om
coalitieonderhandelingen met de so
ciaal-democraten te beginnen. Reeds
gisteravond begonnen de gesprekken
ten huize van Willy Brandt.
Het was gisteren opnieuw een span
nende dag van veel vergaderen. De
sfeer in Bonn werd wel gekenmerkt
door geruchten, dat de sociaal-demo
craten aan de liberalen vier ministers
zetels - en de christen-democraten zelfs
6 zetels - zouden hebben aangeboden
om de kleine partij tot coalitiepartner
te krijgen.
Partijbestuur en fractie van de SPD
machtigden Willy Brandt om te dingen
naar het kanselierschap met de libera
len als regeringspartner.
De beide rivalen voor het kanselier
schap, Brandt en Kiesinger, kwamen
nog een uur lang bijeen, vergezeld door
wederzijdse partijdelegaties, om de lo
pende regeringszaken af te wikkelen.
Zij waren het eens dat er snel 'n nieuwe
regering moet komen. Over de moge
lijkheid van voortzetting der huidige
„grote coalitie" werd geen woord ge
rept.
Het voornaamste struikelblok voor
een samengaan van SDP en FDP is
het plan van de SPD de arbeiders meer
zeggenschap in de ondernemingen te
geven, waartegen de FDP is.
De Frankfurter Rundschau houdt er
rekening mee dat Scheel in een nieuwe
regering minister van buitenlandse za
ken zal worden, dat Herbert Wehner.
de vice-voorzitter van de SPD. vice-
kanselier zal worden en dat Karl Schil
ler zijn portefeuille van economische
zaken zal behouden.
De Beierse afdeling van de FDP, die
bekend staat als een van de conserva
tieve bolwerken van de liberale partij,
heeft dinsdag meegedeeld, dat zij be
reid is akkoord te gaan met een coali
tie van FDP en SPD als de sociaal
democraten de liberalen concessies wil
len doen op het gebied van de mede
zeggenschap in de bedrijven. Drie van
de vier Beierse liberalen in de Bonds
dag behoren tot de conservatieve vleu
gel van de Beierse Partij.
Een coalitie tussen SPD en FDP zou
een meerderheid van 12 zetels op de
christen-democraten in het parlement
hebben.
ADVERTENTIE
morgen
melk en. puur
2ÓO gram van 114-voor 99
niet te geloven voor die prijs!
Verzoeke vóór 2 oktober
12,35
over te schrijven op onze
giro 1321600
t.n.v. DE VALLEI, Veenendaal
Met vermelding
1. abonnement 4e kwartaal 1969.
2. naam en adres waar ons blad be
zorgd wordt
3. post- of bezorgabonnenient.
Abonnementen-administratie
HANNOVER Adolf Von Thadden,
leider van de Westduitse nationaal-de
mocratische partij NPD, heeft in Han
nover verklaard, dat hij niet zal altre
den naar aanleiding van de nederlaag
van zijn partij in de Westduitse verkie
zingen.
Ondanks voorspellingen van Von
Thadden, dat de partij 8 tot 12 procent
van de stemmen zou krijgen, kwam z.ij
niet verder dan 4.3 procent, te weinig
om vertegenwoordiging in de Bondsdag
te krijgen.
Von Thadden maakte bekend, dat de
NPD van 14 tot 16 november een con
gres zal beleggen over de doel en de
leiding van de partij.
Hij ontkende dat het streven van de
NPD naar parlementaire vertegen
woordiging mislukt was door verkeerde
doelen van de partij.
DEN HAAG Minister Polak (jus
titie) heeft de verzoeken om gratie van
de in de strafgevangenis in Breda op
gesloten oorlogsmisdadigers Aus der
Fünten. Kotalla en Fischer afgewezen.
Er zijn gen feiten of omstandighe
den die verlichting van hun levenslange
gevangenisstraf zouden rechtvaardigen.
De doodstraf die de drie oorlogsmis
dadigers oorspronkelijk was opgelegd,
is indertijd door middel van gratie al
omgezet in levenslange gevangenis
straf. Minister Polak ziet geen aanlei
ding de drie opnieuw gratie te verlenen.
Hij schrijft de Tweede Kamer, dat
de drie zich schuldig hebben gemaakt
aan oorlogsmisdaden, delicten ten aan
zien waarvan geen straf ook maar
enigermate evenredig kan zijn. Ook
geen levenslange gevangenisstraf.
De drie oorlogsmisdadigers zouden
in de toekomst alleen nog maar uit de
gevangenis kunnen komen door artikel
15 van het wetboek van strafrecht aan
te vullen. De aanvulling zou het moge
lijk moeten maken ook tot levenslang
veroordeelde gevangenen voorwaardelijk
in vrijheid te stellen. Omdat veel Ka
merleden ook hiertegen bezwaar hebben
zal dit kabinet daarom geen wetsvoor
stel daartoe indienen.
Minister Polak zegt wel, dat de af
wijzing van de verzoeken om gratie ons
eens te meer voor de algemene vraag
stelt, of het in overstemming is met
onze zedelijke en rechtsopvattingen om
iemand, wat hij ook heeft misdaan,
jaar in jaar uit zonder enig uitzicht op
vrijheid tot zijn dood gevangen re
houden. Ook als mag worden veronder
steld dat hij geen gevaar meer oplevert
voor de samenleving.
AKKRA Ghana is officieel naar
burgerlijk bestuur teruggekeerd, na drie
en een half jaar een militair bewind te
hebben gehad.
HONGKONG China heeft dinsdag
laten weten, dat het bereid is zijn grens
geschillen niet de Sovjet-Unie door on
derhandelingen te regelen. In een ge
meenschappelijk hoofdartikel in het
„Volksdagblad". „Rode Vlag" en het
„dagblad van het leger" wordt ge
zegd dat China de aanval niet zal ope
nen. Maar als het wordt aangevallen,
/.al het zeker terugslaan. De auteur zegt
dat de pogingen van de Sovjet-Unie om
onstanden in dc grensgebieden te ont
ketenen. vergeefs zijn. Ook de „chan
tage op kernwapengebied" van de Rus
sen samen met de Amerikaanse impe
rialisten zal niets uithalen. Elke aan
valler zal verpletterd worden. Niette
min is China bereid de grensconflicten
via onderhandelingen te regelen.
De Sovjetfunctionaris, Alexander Sje-
lepin, een lid van het, 11 man sterke po
litiebureau van de Sovjet-Unie, zou de
Japanners hebben meegedeeld, dat zijn
premier. Kosygin. de Chinese minister
president Tsjoe En-lai, in een „positie
ve stemming" had aangetroffen, toen
de twee elkaar op 11 september in Pe
king spraken. En daarom, zou Sjelepin
hebben gezegd, verwacht men in Mos
kou dat de besprekingen met China,
wanneer dan ook, zullen worden ge
houden.
Maandag is uit betrouwbare bron in
Moskou bericht, dat de Russen de Chi
nezen hebben voorgesteld dt troepen
aan beide kanten van de grens terug te
trekken. Dit voorstel zou door premier
Kosygin van de Sovjet-Unie zijn ge
daan in de loop van zijn gesprek in Pe
king met zijn Chinese collega Tsjoe
En-lai. Kosygin had toen ook aange
drongen op nieuwe besprekingen over
de grensgeschillen.
De Sovjet-Unie heeft dinsdag tot com
munistisch China een oproep gericht
tot normalisering der betrekkingen. De
oproep was vervat in een boodschap
aan Peking ter gelegenheid van de
20ste verjaardag van communistisch
China, aldus bericht Tass.
De Russische leiders dringen er op
aan dal „de oplossing van omstreden
vraagstukken zal geschieden op vreed
zame wijze, door besprekingen en over
leg".
Zij noemen de oprichting van de
volksrepubliek China „een historische
overwinning van de arbeiders van Chi
na" en vervolgens: „Deze strijd kwam tot
ontwikkeling onder de directe invloed
van de grote socialistische oktoberre
volutie in Rusland en heeft steeds de
ware sympathie, steun en bijstand van
het Sovjet-Volk en de Sovjet-staat on
dervonden".
(Van onze
weerkundige medewerker
l~)e afgelopen septembermaand
was bijzonder arm aan regen.
In het grootste deel van het land
beleefde men de droogste septem
ber van de laatste 120 jaar op die
van 1959 na. De Bilt tapte negen
mm neerslag af. een zelfde hoe
veelheid als in 1865. In 1959 was het
drie mm.
Een uitloper van een Scandina
vische depressie bracht vannacht
plaatselijk in Gelderland een tot
drie mm regen.
Vanmiddag kan zich plaatselijk
nog een bui ontwikkelen, maar ver
volgens brengt een Atlantische
hogedrukzone droger en overwe
gend zonnig weer.
Het zal komende nacht flink koud
worden, met in Gelderland minima
tussen nul en drie graden C. Plaat
selijk is nachtvorst mogelijk.
In de nacht van maandag op dins
dag was het aan de grond al tot
—2 a 3 graden C. gekomen.
Tegen het weekeinde zal een
nieuwe storing de bewolking doen
toenemen, waardoor het in de
nacht van donderdag op vrijdag
vermoedelijk alweer minder koud
zal zijn.
