Groningen bekend terrein
voor gezin Toxopeus
Aftreden bestuur
BBK geëist
VAN KLEIN
NAAR GROOT
EUROPA
AUTOMOBILISTEN, BROMFIETSERS
Welke wensen zou u In 1970
graag vervuld zien door Esso?
Esso
BELONINGlfu?
F50.000- W
EN 100.000
TIJGERTJES
Grote groep opposanten
Haal een gratis wenskaart
en vult u maar in!
Italianen staken
door
Egyptische actie
hij Suez-Kanaal
Nixon achter het
C.I.A.
Koortsepidemie
in N.-Vietnam
ESSO SERVICE GAAT STEEDS VERDER
DOCHTER BLIJ
VERKEERD IDEE
GEREGELDER
Würzburg wijst
op honger
Rede hoofdredacteur „Financieel Dagblad
Poolse Joden naar
Denemarken
m
m
DONDERDAG 2 OKTOBER 1969
DEN HAAG Het rinkelende
seintje van minister Beernink: „het
Koninklijk Besluit is af', opende gis
termorgen om half tien de wedloop
tussen de bel van de voordeur en die
van de telefoon in huize Toxopeus.
Wij stonden net met onze jas aan om
dochter Enneke, genezen van een blin
dedarmoperatie, uit het ziekenhuis te
halen, toen de boodschap kwam", ver
telde mevrouw Toxopeus.
Zorgzaam schikt zij een stuk van de
inderhaast gehaalde appeltaart op een
schotel, bestemd voor de minister van
Binnenlandse Zaken en zijn staatsse
cretaris Van Veen. Beiden waren on
middellijk naar de Waalsdorperweg 161
het huis waar eens minister-presi
dent De Quay woonde gerederi om
mr. Edzo Toxopeus te feliciteren met
zijn benoeming tot commissaris van de
Koningin in Groningen.
Terwijl de fractievoorzitter van de
WD zich met de bewindslieden achter
de schuifdeuren ophoudt, de telegram
men van zijn twee vroegere secretaris
sen, kamerbewaarder en chauffeur van
Binnenlandse Zaken leest en op de
gang tv-ploegen van de AVRO en de
KRO op de vuist gaan wie de nieuw
bakken commissaris in het beeld mag
nemen, zegt mevrouw Toxopeus: „Wij
zijn geen vreemden in Groningen. Bei
den hebben wij er familie. Mijn man
is verwant aan de mensenredder Klaas
en Mees Toxopeus en mijn vader is
geboren in Winschoten".
Enneke, 21 jaar. die pas haar studie
voor biologisch laborante heeft stop
gezet om zich met spastische kinderen
te gaan bezighouden, verheugt zich op
Groningen. De overgang van Breda,
waar ze vijftien jaar heeft gewoond
naar Den Haag, waar zij nu haar zes
de jaar volmaakt, was erg groot.
Onder een tekening van de Bredase
toren borduurt Enneke aan een wand
kleed „voor de toekomst". Al moet een
trouwpartij toch zeker nog een jaar
wachten, want verloofde Michel is nog
niet helemaal klaar met zijn studie
bouwkunde aan de Technische Hoge
school in Delft.
Lakoniek commentaar van zoon Men-
no, student rechten in Utrecht: „Lek
ker rustig in Groningen".
Moeder: De weekenden thuiskomen
wordt nu wel wat moeilijker. Heb je
al naar de treinverbindingen gekeken?
Vader: „We moeten af van het idee
lange afstanden. Wat is Nederland bij
elkaar aan afstand, wat is tweeëneen
half uur rijden?"
De heer en mevrouw Toxopeus zien
beiden als taak in Groningen, dat je een
heleboel voor de mensen kunt doen. Mr.
Toxpeus zegt: Je kunt mensen bij el
kaar brengen, ze te eten uitnodigen bij
voorbeeld en bij jou aan tafel praten
over, ik noem maar wat, de industrie
vestiging. Je kunt helpen de welvaart
die achter ligt bij het Westen te
stimuleren."
„Ik houd van het verenigingsleven",
bekent mevrouw Toxopeus. Ze is voor
zitster van de Blauwe Vogels, de gehan
dicapte padvindsters. Het vorige jaar
heeft ze juist haar vice-presidentschap
van het Nederlandse Padvindstersgil-
de en de Nederlandse jeugdgemeen
schap neergelegd. „Och", argumen
teert ze, „jongeren moeten ook eens
aan bod komen."
Haar man is weer aan de telefoon ge
roepen. Nu geen felicitaites, maar een
ROME In Italië zijn woensdag op
nieuw op vele plaatsen stakingen uit
gebroken. Het verkeer in vier grote ste
den werd lamgelegd, demonstranten
bezetten twee stadhuizen. De scholen
gingen normaal open, maar in Rome en
Napels demonstreerden ouders tegen de
onvoldoende onderwijsfaciliteiten.
Woensdag staakten in heel het land
ongeveer een miljoen bouwvakarbei
ders.
In Milaan, Venetië, Napels en Paler
mo werd het verkeer ernstig ontwricht.
In Milaan staakten 18.000 gemeenteamb
tenaren, met inbegrip van de verkeers
agenten. Een verkeerschaos was het
gevolg.
In Venetië staakte het personeel van
het openbaar vervoer.
In Napels kwam het voor de tweede
achtereenvolgende dag tot demonstra
ties van staalarbeiders. Trein- en weg
verkeer werden door de 2000 arbeiders
geblokkeerd.
In Palermo staakte het personeel van
het openbaar vervoer en van het ge
meentelijk gasbedrijf.
In Lecce en Grottaminarda werden
de stadhuizen door demontranten be
zet
DEN HAAG Mr. E. H. Toxopeus,
voorzitter van de liberale fractie in de
Tweede Kamer, is officieel benoemd
tot commissaris van de Koningin in
Groningen. De benoeming is gisteren
gepubliceerd in de Staatscourant. Ze
gaat in op 16 februari.
Hij zal tot 1 november deel blijven
uitmaken van de fractie van de V.V.D.
De fractie heeft mr. W. J. Geertsema
met algemene stemmen gekozen tot
haar nieuwe voorzitter. Zij koos de
heer R. Zegering Haddens eveneens
unaniem, tot vice-voorzitter.
verzoek om deel te nemen aan een fo
rum voor de radio, waar men zich gaat
verdiepen in een eventueel samengaan
van SPD en FPD, de socialistische en
liberale partij in West-Duitsland.
Moet ik d^t nou doen of Molly Geert
sema?" vraagt hij zijn vrouw. „Molly
vind ik" antwoordt ze. Ik vraag mijn
vrouw vaak om advies, ze leest al mijn
speeches. Ze gaat ook mee als er
spreekbeurten te houden zijn. Krijg ik
een knikje uit de zaal dan weet ik, dat
ik goed zit, zo niet dan valt er op de
thuisreis nog wel het een en ander te
bepraten."
Mr. Toxopeus is blij weer meer sa
men te kunnen doen met zijn vrouw.
In mijn tijd van minister hadden wij
dat ook, maar straks vormt de repre
sentatie nog méér een onderdeel van
het werk. In je beroep van politicus
komt van dat samenwerken niets, het
is te ongeregeld."
Wellicht gaat hij nu een geregelder
toekomst tegemoet. Of dat ook min-
CAIRO Een militaire woordvoer
der heeft verklaard, dat Egyptische
luchtlandingstroepen en kikvorsmannen
heden morgen vroeg een aanval hebben
uitgevoerd op de door Israël bezette
oostelijke oever van het Suez-Kanaal.
Het was de tweede maal in vijf da
gen, dat een dergelijke actie werd uit
gevoerd.
Een deel van de oliebuisleddirug, die
loopt naar een belangrijke Israëlische
fabriek op vijftien kilometer ten noor
den van Tel Aviv, is woensdagavond
door een ontploffing vernield. Na de
ontploffing ontstond een brand, dlie
men donderdagmorgen nog niet had be-
dwogen. De explosie is door een bom
veroorzaakt.
Een Israëlische militaire woord
voerder heeft het bericht uit Cairo
over een aanval op Israëlische stel
lingen in de Sinai tegengesproken.
De nieuwe commissaris van de
Koningin in Groningen met zijn
gezin. V.l.n.r.: zoon Menno, mr. Edzo
Toxopeus, mevrouw Atie Toxopeus en
dochter Enneke.
der roken inhoudt is de vraag. Tot nu
toe heeft het trouwe voorlezen van zijn
vrouw uit het boekje van dr. Meinsma
over de gevaren van het roken, 's
avonds voor het naar bed gaan, niet
veel geholpen.
„Meinsma heeft mij wel gefelici
teerd met deze actie", grinnikt mr. To
xopeus, die tenslotte over de Gronin
gers zegt: „Ze zijn niet gemakkelijk,
wat cru in de mond (daar kan ik tegen)
maar te vertrouwen".
WASHINGTON President Nixon
heeft het besluit van de Amerikaanse
inlichtingendienst, de „CIA", niet te
getuigen in een proces wegens moord
tegen zes leden van de speciale troe
pen beter bekend als „groene ba
retten" persoonlijk goedgekeurd. Dit
heeft een woordvoerder van het Witte
Huis vandaag meegedeeld.
In Washington hadden in stijgende
mate geruchten de ronde gedaan, dat
het besluit de zaak wegens moord op
een Zuidvietnamese vermeende dub
belspion in te trekken op het hoogste
niveau was genomen.
Zoals gemeld, trok de minister van het
leger, Resor, maandag de beschuldi
ging tegen de zes „groene baretten" in
omdat zij, volgens hem, geen eerlijk
proces zouden kunnen krijgen door de
weigering van het CIA leden van deze
instelling als getuigen décharge te la
ten optreden.
WURZBURG Op het domplein in
Würzburg zullen woensdag tot zon
dag jongeren in krotten overnachten,
om de voorbijgangers aan het denken
te zetten over het probleem van de
ontwikkelingshulp.
De hutten zijn uit oude rommel, verbo
gen metaal en planken opgetrokken
door katholieke en protestante jonge
ren, om er op te wijzen „dat een der
de deel van de mensheid tegen over
tollig gewicht strijdt en vanuit een
luie stoel toeziet, hoe tweederde ver
hongert".
Er wordt geen geld ingezameld zódat
„niemand zijn geweten kan sussen
met een enkele mark".
De actie zal dienen als model voor
soortgelijke demonstraties in andere
Westduitse plaatsen.
AMSTERDAM Er is een ernstige
scheuring ontstaan in de Beroepsver
eniging van Beeldende Kunstenaars
(BBK). De groep van veertig beelden
de kunstenaars, die al eerder bezwaar
maakte tegen het bestuursbeleid, heeft
inmiddels steun gekregen van 500 ande
re BBK-leden.
De 540 opposanten eisen het aftreden
van het bestuur. Daarover zal worden
beslist in een besloten ledenvergade
ring, die zaterdag a.s. in de Amster
damse Rietveld Academie zal worden
gehouden.
De 540 ontevredenen (de BBK telt
1100 leden) vinden dat door een aantal
recente protestacties, zoals het binnen
dringen van het Stedelijk Museum en
het optreden tijdens de opening van de
Rembrandttentoonstelling in het Rijks
museum, schade is gedaan aan het
streven maar een beter cultuurbeleid.
Er is actie gevoerd om de actie alleen,
zo stellen de opposanten, en de weg
van overleg is totaal genegeerd.
Bovendien is door deze acties een te
kort van 14.000 gulden in de BBK-kas
ontstaan. Om die reden heeft de direc
teur van de BBK, Jaap Kassies, dan
ook zijn ontslag ingediend. Hij wenst
de verantwoordelijkheid niet langer te
dragen.
Volgens de opposanten zijn de acties
gevoerd door een kleine minderheid,
zonder dat het bestuur het nodig vond
de leden hiervan op de hoogte te stel
len. Het grootste gedeelte van de BBK-
leden was er dan ook totaal onkundig
van.
Tot nu toe heeft het bestuur gewei
gerd naar de bezwaren van de opposi
tie te luisteren. Nu de leiding van de
BBK ook heeft geweigerd het aftreden
van het bestuur op de agenda van de
ledenvergadering te plaatsen heeft de
groep van veertig met steun van een
vijfhonderd man tellende achterban
overeenkomstig de statuten het recht in
eigen hand genomen.
Het huidige bestuur van de BBK be
staat uit 25 leden. Voorzitter is de heer
B. de Graaf.
De meest op de voorgrond tredende
bestuursleden bij de acties van de af
gelopen maanden zijn Bob Bonies,
Henk Willemse, Ernst Vijlbrief, Ray
Staakman en Paul Panhuysen. Als de
oppositie op de komende ledenvergade
ring sterk is vertegenwoordigd, is de
kans groot dat het BBK-bestuur ten val
wordt gebracht.
Tot de opposanten behoren kunste
naars als Jan Sierhuis, Wessel Couzijn
en Jules Chapon.
De werkgroep „Kritiek en alternatie
ven" heeft inmiddels in een brief aan
minister Klompé (Cultuur) gesteld, dat
onderhandelingen tussen de minister en
de BBK alleen over de belangen van de
BBK-leden kunnen gaan en niet over
zaken die de gehele cultuur betreffen.
De werkgroep acht het niet juist, dat
de BBK zich als één groepering bij de
minister aandient. Deze groepering is
„niet representatief voor de 'brede
groep van beeldende kunstenaars en
voor hen die belang hebben bij een
reëel cultuurbeleid", aldus de werk-
SAIGON De tropische koorts-epi
demie in Noord-Vietnam duurt nog
voort en heerst nu zes weken. Het tota
le aantal slachtoffers zou ruim 1000 be
dragen. Een aantal scholen is gesloten
en de industriële produktiviteit gaat
achteruit.
In de kranten van Hanoi worden
aanwijzingen gegeven hoe de ziekte
moet worden behandeld en grote orga
nisaties, waaronder vakbonden, zijn bij
het bestrijden van de plaag ingescha
keld.
Het bestaan van de epidemie werd
het eerst wereldkundig gemaakt door
een Canadese journalist, die de begra
fenis van Ho Tsji Minh had bijgewoond.
Zijn krant drukte jongstleden zondag
het verslag af.
De meeste slachtoffers van de ziekte
zouden kinderen zijn in de leeftijd van
2 tot 15 jaar.
In 1958 heeft men in het noorden ook
een dergelijke epidemie moeten door
staan doch nu zou het erger zijn. Voir
gens medische autoriteiten in Saigon
zou er geen speciale remedie tegen be
staan.
AMSTERDAM De verwachting in politieke kringen is algemeen, dat het
einde van het bewind van generaal De Gaulle in Frankrijk het beginpunt zou
kunnen worden van een ontwikkeling, die leiden moet van klein naar groot
Europa. Dit zei drs. L. A. V. Metzemaekers, hoofdredacteur van het Finan
ciële Dagblad, in een inleiding over het onderwerp: „Van klein naar groot
Europa? De naaste toekomst van de Nederlandse export".
Drs. Metzemaekers constateerde met
enige teleurstelling, dat de gemeen
schappelijke handelspolitiek, die de
EEG aan het einde van dit jaar zou
moeten introduceren, nu al op de lan
ge baan is geschoven, voornamelijk
doordat vooral de grote EEG-landen
hun handelspolitieke autonomie juist
tegenover de communistische landen
meer dan ooit hanteren als een instru
ment van buitenlandse politiek in het
algemeen. Zolang er dus nog geen
kans bestaat op vorming van 'n soort
politieke gemeenschap en die kans
is op dit moment nihil zal er van
een gemeenschappelijke handelspoli
tiek wel niets terecht komen.
De vraag is nu of de regeringen er
in zullen slagen door tijdig en adequaat
handelen de ontwikkeling van klein
naar groot Europa te realiseren. Het
wantrouwen is al overduidelijk geble
ken bij de voorbereidende besprekin
gen over de in november in Den Haag
te houden z.g. topconferentie, welker
agenda in 3 punten kan worden salmen-
gevat: 1) de definitieve landbouwfinan-
ciering. 2) de onderhandelingen met
Engeland. 3) de parlementaire con
trole als het eerste punt eenmaal is
aanvaard.
Drs. Metzemaekers kwam tot de vol
gende conclusie: Frankrijk zal niet
instemmen met onderhandelingen over
uitbreiding van de gemeenschappen
als niet eerst vast staat, dat alle kos
ten van de landbouw dus restituties
en interventies plus kosten van her
structurering gemeenschappelijk ge
dragen worden, tenminste door de in
komsten van de heffingen, aangevuld
met nationale bijdragen volgens een
bepaalde verdeelsleutel. Hieraan is dus
niet te ontkomen, als men tenminste
onderhandelingen met Engeland wil
bereiken in de loop van 1970.
Van de komende topconferentie mag
redelijkerwijs verwacht worden, dat zij
de aanvangsdatum van en in elk geval
de principiële bereidwilligheid tot on
derhandelingen met Engeland over
toetreding tot de EEG vaststelt. Op
den duur zal een algemene herziening
van de verdragen onvermijdelijk zijn.
Dat is dan tevens de gelegenheid om
een flinke stap te zetten op de weg
naar grotere eenheid en samenhang,
naar de instelling van een Europese ge-
zagslichaam, dat zich niet behoeft te
beperken tot uitvoering van verdragen
maar dat in staat is, en met de nodi
ge bevoegdheden uitgerust, om een wer
kelijk beleid te kunnen voeren. De
komende topconferentie in Den Haag is
van verstrekkende betekenis. Zij is ge
doemd om te slagen, want er staat
voor Europa alles op het «pel, aldus
Drs Metzemaekers.
KOPENHAGEN Iedere week ke
rnen ongeveer honderd Joodse vluchte
lingen uit Polen Denemark1/» binnen.
Aan enkele honderden is reeds politiek
asiel verleend. Dit is woensdag meege
deeld door een woordvoeder van de
Deense politie.
Het hoofd van de vreemdelingendienst
van de politie Ole Stevens heeft in ant
woord op vragen van verslaggevers ge
zegd, dat de vluchtelingen reeds sindt
enige tijd het land binnenkomen, maar
dat dit niet bekend was gemaakt, om
dat het anders moeilijk zou worden
voor de Polen die hun land wilden ver
laten. De zaak was wereldkundig ge
maakt door een Deense krant, die had
beweerd dat de vluchtelingen van hun
bezittingen werden beroofd en ongeveer
5000 zloty's (ruim 730 gulden) voor een
uitreisvisum moeten betalen. De vluch
telingen zijn tijdelijk ondergebracht in
een drijvend hotel in de haven van Ko
penhagen.
K
Wij willen
uw wensen
weten
%::v
Eén van uw wensen kennen wij al: u wilt zoveel mogelijk ple
zier van uw auto of bromfiets. Maar dit plezier is zó veelom
vattend dat er van alles en nog wat te wensen overblijft. Esso
wil üw wensen graag weten. Omdat Esso meer en meer voor
u wil doen. Esso service gaat steeds verder: verder dan het
aanbieden van de krachtigste benzine, de zuinigste motorolie,
de veiligste banden... verder dan het brengen van steeds
meer nieuwe dingen in steeds meer Esso autoshops...verder
dan het perfectioneren van alle verkooppunten... verder dan
de al vergaande Esso service van vandaag
Wenst u in 1970 geldbesparende produkten? Extra aanbie
dingen? Spaarzegelacties? Bepaalde nieuwe accessoires? Zelf-
bedieningspompen? Melkautomaten? Iets leuks voor de
kinderen? Iets voor uzelf?... Haal 'n gratis wenskaart bij
een Esso dealer en vul uw wensen in. Ze hebben waarde!
De eerste 100.000 wensen,
die Esso deskundigen
aan het denken
zullen zetten, worden
beloond met een piep
zit-klim- tijgertje.
De 500 voor Esso meest
waardevolle wensen
worden gehonoreerd met f 100.-
U ziet: uw wensen zijn
Esso veel waard. Haal 'n kaart!