Veenendaals
dagblad
Regering Brandt
morgen verwacht
Vier doden
bij frontale
botsing
Buiten
Weduwe protesteert \T i
r I V erzekering op
union
leven 6% omlaag
Europese landbouw
complete chaos
Husak poogt studenten
te onderwerpen
Eierexport
lag lam
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Twee doden
op overwegen
f
Betogers met bajonetten verdreven
Vrouw leeft langer dan man
JAMIN
Eerste socialistische kanselier sinds 1930
JAAR UITSTEL
VAN B.T.W.
VOOR ITALIË
B.N.G. verhoogt
hypotheekrente
POLY SELECT matras
Jeugdbar doelwit
van Ambonezen
Dienstplichtige
militairen
willen
demonstreren
melkhazelnootjes
Veel bewolking
en wat regen
Poolvaarders 5
He
Sinds 1930
VARKENS
Dodelijk ongeval
in Ruurlo
EXCELSIOR
Europese Commissie tegen Duitsland
Chaos aan grens
Geen loonakkoord
kartonindustrie
Vrouwen op rooftocht
bij bejaarden
morgen
150 gram van 124 voor 114
niet te geloven voor die prijs!
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w„ 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Ultg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DONDERDAG 2 OKTOBER I969 - 43e JAARGANG no. 231
EMMELOORD Bij een frontale
botsing tussen twee personenauto's op
de Kamperweg nabij Emmeloord
(N.O.P.) zijn woensdagnacht om
streeks half een vier mensen om het
leven gekomen en twee levensgevaar
lijk gewond.
Een auto uit Joure, waarin twee per
sonen zaten, raakte een langs de weg
staande vrachtwagencombinatie. De au
to kwam daardoor op de linker weg
helft in botsing met een personenauto,
afkomstig uit Emmeloord. waarin zich
vier mensen bevonden.
Ter plaatse of in het ziekenhuis in
Emmeloord zijn overleden: de 32-jari
ge J. J. H. van Streun uit Joure, pas
toor A. G. Rientjes, 46 jaar, uit Em
meloord, zijn huishoudster mej. H. Ave-
res, leeftijd onbekend en oud-pastoor
J. B. F. Koopmans, 67 jaar en afkom
stig uit Emmeloord.
Levensgevaarlijk gewond werden de
22-jarige studente G. J. Scholten uit
Kampen en de huishoudster van pas
toor Rientjes, mej. G. Witkamp, leef
tijd onbekend. Zij werden in het zieken
huis in Emmeloord opgenomen.
BRUSSEL De Europese Com is-
*ie wil Italië slechts één jaar uitstel
van invoering van de b.t.w. geven. De
Italiaanse regering wil de b.t.w. twee
jaar later invoeren dan de aanvanke
lijk vastgestelde datum van 1 januari
1970.
België wil een jaar uitstel en de Com
missie adviseert de ministerraad vait
de Europese Gemeenschap daarmee
akkoord te gaan.
ALMELO Het Bouwfonds Neder
landse Gemeenten heeft de hypotheek
rente verhoogd tot 8% procent. Ver
wacht wordt dat de rente nog deze
maand verder zal stijgen tot 9Vt pro
cent. Dit betekent dat het Bouwfonds
de hypotheekrente in één jaar met twee
procent omhoog heeft gebracht.
et ranke witgatje, dat zich van
plas naar ven en kolk beweegt, J
komt zoals ik u enige weken ge- S
leden vertelde ook uit hoog- 5
noordelijke Eurazische regionen, 5
maar het is door het geringe club- 5
verband lang niet zo spectaculair 5
als de zwanen voor de Friese
kust, die daar als blanke plezier-
bootjes drijven. Het aquarel is dan 5
al verlevendigd door een veeg tur- 5
quoise van de dijk, het clair-de- 5
hine Mfluin van de hemel en de
i lune blauw van de hemel en de 5
5 malachiet-groene tinten van het
water. Al op ettelijke honderden
5 meters verraden deze witte sprook- g
5 jesdieren hun identiteit, óók onder- 5
J ling, want er komen drie soorten in
het Hollandse winterkwartier voor. i
waarvan de kleine zwaan inder- g
daad de kleinste is. Deze vertoont
inderdaad veel geringer afmeting
dan de wilde en knobbelzwaan g
(onze bekende parksier, maar in 't g
wild een zeldzame wintergast. Van 5
oudsher hebben alle drie zwanen- g
soorten daar langs de kust reeds g
overwinterd, want in de ondiepten
aan het oostoever vinden ze in de 5
wortelstokken, van fonteinkruid, g
i waterpest, zeegras en vederkruid g
i een overvloedige voedselbron, wel- 5
g ke dank zij de lange buigzame hals 5
g bereikbaar is. Door met de bevlies- g
g zoeten verdween het zeegras, doch
breidden zich de fonteinkmidvel- g
den uit en overal, waar die be-
geerde vegetatie aanwezig was,
kwamen de gegadigden op de prop- g
pen: de late zomergasten kunnen 5
er langs de dijk gedurig de kijker g
g op richten en meteen hun geluk be- g
5 proeven op de .moeilijker" eenden, g
2 oktober 1969 A. B. WIGMAN 5
BONN De Westduitse sociaal-democraten en vrije democraten schenen
woensdagavond dicht bij een compromis over de vorming van een regering,
waardoor minister van Buitenlandse Zaken Willy Brandt Duitslands eerste
socialistische kanselier zou worden sinds 39 jaar.
Terwijl de onderhandelingsdelegaties van beide partijen hun besprekingen
voortzetten, heeft een woordvoerder van de S.D.P. verklaard, dat overeen
stemming over de nieuwe regering van S.P.D. en F.D.P. tegen vrijdagmiddag
kon worden verwacht.
De woordvoerder, Heinz Kühn, lid van het presidium van de SDP, zei dat het
„praktisch onmogelijk was, dat de besprekingen tussen beide partijen zouden
mislukken".
Kühn maakt zelf deel uit van de onderhandelaars der SPD. Hij is minister
president van de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen, waar de socialisten en
de liberalen reeds een coalitie vormen.
Kühn was aangewezen voor het ver
strekken van tussentijdse rapporten
over de gang van zaken aan de pers,
terwijl de besprekingen voortgang von
den. Hij verklaarde, dat de onderhan
delaars nog een volle dag nodig zouden
hebben voor het uitwerken van de
tails.
Als hoofd van de delegaties fungeer
den Willy Brandt en Walter Scheel. In
de loop van woensdag heeft de Bild
Zeitung een interview gepubliceerd met
Erich Mende, vroegere voorzitter van
de vrije democraten. Mende verklaarde
zich een tegenstander van een coalitie
met de socialisten.
Hij sprak zich uit voor een coalitie
gevormd door alle partijen in de Bonds
dag: christen-democraten, sociaal-de
mocraten en vrije democraten. De coa
litieregering zou twee jaar aan het be
wind moeten blijven, aldus Mende,
waarna nieuwe verqkiezingen zouden
moeten worden uitgeschreven.
Mende zei dat hij zich zou verzet
ten tegen Brandt's kandidatuur voor
het kanselierschap, maar zou gehoor
zamen aan de partijdiscipline. Dit kan
betekenerf, dat hij zich bij een meer
derheidsbesluit van de FDP zal neer
leggen. Het schijnt dat Mende in de
FDP vrijwel alleen staat in zijn verzet
tegen een samengaan met de socialis
ten.
Als de SPD en de FDP tot overeen
stemming ko?nen wordt Willy Brandt
de eerste sociaal-democratische kanse
lier van een Duitse regering sinds Her
mann Müller, die aan het hoofd stond
van de regering in de Weimarrepubliek
in 1930.
Nadat de besprekingen tussen de SPD
en de FDP werden hervat, heeft ook
kanselier Kuri Georg Kiesinger zijn
aanbod herhaald aan de vrije demo
craten onderhandelingen met hen te
beginnen over een coalitie.
De besprekingen van heden zullen
gaan over de verdeling van de minis
terposten en de voorgenomen hervor
ming van het kabinet, aldus Kühn. De
twee partijen willen het aantal porte
feuilles van 19 tot 15 of nog minder
terugbrengen.
Kühn zei, dat de partijen hun voor
genomen regeringsprogramma vrijdag
aan hun parlementaire fracties zullen
voorleggen 12 dagen eerder dan ver
wacht werd.
Deze uitlating versterkte het gevoel,
dat de nieuwe coalitie dit weekeinde
nog beklonken kan zijn.
De socialistische minister van Econo
mische Zaken Karl Schiller, die ook
aan de onderhandelingen deelnam,
verklaarde: „U zou kunnen zeggen dat
wij het ontwerpprogramma morgen in
derde lezing zullen behandelen. Ik ben
bijzonder optimistisch".
UTRECHT Ook gisteren zijn op
spoorwegovergangen ongelukken ge
beurd. die twee mensen het leven heb
ben gekost en een grote ravage hebben
veroorzaakt.
Op de beveiligde overweg „Kapel-
wer" in de gemeente Gorssel is giste
ren de 69-jarige A. Loman uit Almen
(wethouder van Gorssel) verongelukt.
Hij botste met zijn auto tegen de twee
de wagon van een passerende goederen
trein. Door de botsing ontspoorden elf
wagons, waardoor een grote ravage ont
stond.
Op de onbewaakte overweg in Best
is de 24-jarige spoorwegambtenaar A.
J. van Gastel door een trein dodelijk
aangereden. De heer Van Gastel reed
met een collega over het sintelpad
langs de spoorlijn. Bij de overweg
moesten zij de lijn oversteken. De heer
Van Gastel werd daarbij gegrepen
door de sneltrein uit Eindhoven, die
hem van achteren naderde.
Op de °nkelsporigo goederenlijn van
Apeldoorn r.aur Zwolle ter hoogte van
Ernst is een vrachtwagen geladen met
varkens onder een trein gekomen. Vijf
van de 33 varkens waren op slag dood.
Zeven moesten worden afgemaakt.
Een door felle rukwinden over de
spoorbaan gevallen telefoonpaal, die
door de trein van Zwolle naar Emmen
niet meer kon worden vermeden heeft
een pasagier gewond.
Brokken versplinterd hout en ruiten
van de bestuurderscabine drongen het
eerste-klas compartiment binnen. De
heer A. A. Jansen uit Enschede kreeg
een stuk hout tegen het hoofd en moest
zich onder behandeling van een arts
stellen. Ook de conducteur werd ge
raakt maar kon gewoon doorwerken.
De ravage in de trein was groot.
RUURLO In de afgelopen nacht is
in de gemeente Ruurlo een personenauto
met twee inzittenden uit de bocht ge
vlogen en in een sloot terechtgekomen.
De 32-jarige mejuffrouw T. M. J. Beer-
ten uit Marienvelde, die naast de 25-ja-
rige chauffeur D.B. H. uit Zelhem zat,
was op slag dood.
ADVERTENTIE
DEN HAAG De snelle stijging van de rentevoet, waardoor het levensver
zekeringsbedrijf een ongekend hoge winst binnenhaalt, heeft de levensverzeke
ringsmaatschappijen in ons land doen besluiten tot een verlaging van de pre
mies. Over het algemeen kan de verlaging op zes procent worden gesteld. Bo
vendien zal de premie voor verzekeringen op het leven van de vrouw lager
worden gesteld dan die voor de man, o.m. door toeneming van hart- en vaat
ziekten bij de man, waardoor de vrouw een langer leven beschoren is.
De premieverlaging gaat in voor ver
zekeringen die op of na 15 sept. zijn
gesloten. Verzekeringen die voor laatst
genoemde datum gesloten zijn en waar
op nog premies verschuldigd zijn, zul
len nog nader onder de loep worden ge
nomen.
Het is mogelijk dat de houders van
lopende verzekeringen zodanig in de
hoge rentewinst zullen delen dat zij
van hun maatschappij een eenmalige
verhoging van het verzekerde bedrag
op hun polis krijgen bijgeschreven, of
dat de polis winstgevend wordt en dan
afhankelijk van de winst die de maat
schappij maakt, elk jaar een stukje van
het polisbedrag wordt verhoogd, door
gaans één procent. Gezien de nog steeds
ruime marge tussen uitkering en ont
vangsten, op het ogenblik ligt de te be
talen rente op acht procent en hoger,
zullen de maatschappijen zich meer
dan voorheen toeleggen op verzekerin
gen met recht op aandeel in de winst.
Het zal voor de huidige polishouder
gemakkelijker zijn zijn verzekering om
te zetten in een die deelt in de winst.
ADVERTENTIE
De weduwe van een van dubbele
spionage verdachte Vietnamees
Phan Kim Lie met haar zoontje op de
arm.
Zij bracht de Amerikaanse ambassa
deur in Vietnam. Ellsworth Bunker,
een protestbrief. Daarin stelde zij, dat
de aanklacht tegen de Amerikaanse
commando-officieren (groene baret
ten) die haar man zouden hebben
vermoord, ter.- onrqc hte was inge
trokken.
GRONINGEN Een groep in Hoog
kerk woonachtige Ambonezen, heeft
in dé afgelopen dagen vernielingen aan
gericht en mishandelingen gepleegd in
de stad Groningen. Doelwit van de Am
bonezen is een jeugdbar, waar bezoe
kers en personeel worden lastig geval
len. Nadat vorige zaterdag een klop
jacht op een dertigtal Ambonnezen, die
in deze bar herrie hadden gemaakt,
was gehouden, werden gisteravond en
kele onruststokers door de recherche
verhoord. Dinsdag hadden ze de be
wuste bar weer bezocht, vernielingen
aangebracht en enkele personen mis
handeld.
0LGA
de uitgekiende gffffuden hart
BRUSSEL/BONN De chaos in de Europese landbouw is compleet. Een felle
strijd is ontbrand nu de Bondsrepubliek weigert haar heffingen op de landbouw-
invoer in te trekken. De Europese Commissie vindt deze namelijk in strijd met
de spelregels in de Europese Gemeenschap.
Met als doel de Bondsrepubliek te
dwingen de mark weer sml een vaste
waarde te geven besloot de Commis
sie gisteren:
De Westduitse bescherming van de
nationale landbouwmarkt onrechtma
tig te verklaren;
Bonn te machtigen de invoer van
de voornaamste landbouwprodukten
geheel te staken tot het moment dat
er weer een vaste wisselkoers voor
de mark is;
Deze stappen te bespreken in een
ministerraad van de gemeenschap,
maandag in Luxemburg. Vooral onze
PRAAG De communistische par
tij heeft aan de vooravond van het
nieuwe academische jaar aangekon
digd, dat alle party.-comités aan de
universiteiten van Praag, Brno, Bratis
lava en Kosice de belangrijkste ste
den van het land zijn ontbonden.
De maatregel van het partijpresi-
WÊêiiiiÊiuil
In Madison in de Amerikaanse I sociale verzorgingen met een grote
staat Wisconsin demonstreerde groep betogers. De Nationale Garde
pastour James Groppie voor betere I kwam evenwel tegen de demonstran
ten, die 10 uur het Capitool bezet hiel
den, met het geweer in de aanslag, in
actie.
dium betekent in feite, de erkenning,
dat de partij er niet in is geslaagd haar
pro-Russische koers aan de 140.000 stu
denten te siyten.
De aankondiging spreekt van de
noodzaak van grotere efficiency en eer
biediging van de territoriale partij
structuur als redenen voor de maatre
gel.
In universitaire kringen kan men
vernemen, dat de maatregel bewijst
dat partijleider Gustav Husak er niet
in is geslaagd zijn volgelingen de lei
ding te verzekeren van de partijcellen
aan de grote universiteiten. De meer
derheid van studenten en professoren
blijft zich verzetten tegen de aanvaar
ding van de bezetting en tegen het ver
laten van de liberale koers van 1968.
De drastische stap alle partijcomi-
té's aan de universiteiten te ontbinden,
teneinde nieuwe, meer volgzame, te
kunnen vormen is ook genomen ten
aanzien van de journalistenverenigin
gen van Praag, Brno en Ostrava en
verschillende fabrieken en regionale
partij-organisaties.
Woensdag heeft het partijcomité van
Praag ook de communistische organi
satie op het ministerie van Gezondheid
ontbonden.
Men verwacht, dat nu aan de univer
siteiten spoedig nieuwe, meer ortho
doxe comités zullen worden gevormd
die het regime-Husak behulpzaam zul
len kunnen zijn bij de zuivering van de
docentenrangen, die reeds sinds verle
den weer gaande is.
De stemming aan de Praagse Karei-
universiteit, verleden jaar nog het cen
trum van „sit-ins" en verzet tegen de
„harde" lijn, was woensdag gedrukt.
Studenten verklaarden, dat het verzet
tegen de nieuwe, pro-Russische koers
nog sterk is, maar moeilijk tot uitdruk
king kan worden gebracht. De Tsjechi
sche studentenunie is verleden jaar
ontbonden. Een meer regerings-gezinde
groep wordt momenteel gevormd.
De activiteit der studenten wordt ook
aan banden gelegd door nieuwe, stren
ge, bepalingen die dreigen met verwij
dering van de universiteit als de stu
denten zich schuldig maken aan activi
teiten die kunnen worden uitgelegd als
oppositioneel.
minister Lardinois, die gisteren zijn
Zuidslavische vakantie opbrak, had
daar sterk op aangedrongen.
De Westduitse minister van landbouw
Höcherl, betreurt de houding van Brus
sel. Hij heeft besloten de 5,5 procent
heffing in elk geval te handhaven tot
de bijeenkomst van maandag. Daar zal
hij de Commissie en zijn collega's nog
maals proberen te overtuigen van de
juistheid van de Duitse maatregel.
De invoerstop, die de Commissie voor
West-Duitsland wil kan onmogelijk lang
duren. De vaste wisselkoers voor de
mark moet dus heel snel komen. In de
ogen van de Brusselse deskundigen is
dat ook hard nodig, wil niet de gehele,
moeizaam opgebouwde landbouw
markt ineen storten. De Europese land
bouwprijzen, voor de belangrijkste pro-
dukten, luiden in dollars. Een telkens
in waarde wisselende mark zou de har
monie danig verstoren.
DEN HAAG De Nederlandse eier
export naar West-Duitsland heeft dins
dag min of meer lam gelegen. Woens
dag had de heer H. Garrelds, voorzit
ter van het produktschap voor pluim
vee en eieren, de indruk dat de Neder
landse exporteurs alle risico's voor
hun rekening zouden nemen. De Duitse
regeling voor 'n invoerheffing op land
bouwprodukten, heeft volgens hem die
risico's geschapen. De heffing is 51/*
pet van de douanewaarde, maar blijkt
aan het eind van de week dat de in de
vrije markt ontstane koers van de D-
mark meer dan dat percentage boven
de oorspronkelijke koers ligt. dan komt
er achteraf nog een aanvullende hef
fing. Is de koers minder dan 5'/t pet ge
stegen dan wordt een deel van de hef
fing teruggegeven. De onzekerheid die
door zo'n regeling ontstaat is volgens
de heer Garrelds funest voor een zaak
die door moet lopen.
Bij het slachtpluimvee ligt het wat
anders, omdat men daar met contrac
ten op langere termijn werkt. Hoe die
worden afgewikkeld is een zaak tussen
importeur en exporteur, waar Neder
land onder de huidige omstandigheden
volgens de heer Garrelds niet beter
van wordt.
De Nederlandse groenten- en fruit-
exporteurs kregen woensdag een onaan
gename verrassing. Nadat ze eerst van
de Duitse douanekantoren te horen had
den gekregen dat de invoerheffing niet
van verse groente en fruit zou worden
geheven, merkten ze dat die heffing
wel gelegd wordt op produkten als to
maten, appelen en peren. Omdat groen
ten en fruit in de EEG niet vallen on
der een „zware" marktordening met
vaste prijzen, heeft men hier bij het
produktschap voor groenten en fruit,
groot bezwaar tegen. Men heeft er al
contact over opgenomen met het minis
terie van Landbouw en Visserij.
DEN HAAG De „Vereniging
van Dienstplichtige Militairen" is
van plan door middel van een hand
tekeningenactie en een demonstra
tie kracht bij te zetten aan haar eis
tot verhoging van de wedde van
dienstplichtigen en verbetering van
de positie van de dienstplichtigen in
het algemeen.
Na alle manieren waarop de
WDM de eisen ten aanzien van de
wedde naar voren heeft gebracht
o.a. bij de minister van Defensie en
de vaste defensiecommlssie van de
Tweede Kamer, is dit het enige nog
overblijvende middel mede gezien
de reactie op de herhaalde, tot nu
toe vergeefs gedane pogingen. Op 29
oktober zal aan de leden van de
Tweede Kamer een petitie worden
aangeboden vergezeld van de hand
tekeningen. De handtekeningenactie
start vandaag. Voorts zal aan de be
trokken autoriteiten (de garnizoens
commandant te Den Haag en de
burgemeester van Den Haag), toe
stemming worden gevraagd voor
het houden van een demonstratie in
militairtenue vóór de aanbieding van
de petitie.
De WDM wil dat de dienstplich
tigen een wedde krijgen, gelijk aan
die van de beroepsmilitairen van ge
lijke rang.
UTRECHT De drie industriële
bonden (de Algemene en Christelijke
Bedrijfsgroepen Centrale en de katho
lieke bond St Willibrordus) hebben gis
teren in Oude-Pekela met de werkge
vers irv de strokartonindustrie gespro
ken oyer de in deze bedrijfstak gerezen
moeilijkheden ten aanzien van de lo
nen.
Beide partijen zijn niet tot overeen
stemming kunnen komen, waardoor
het niet uitgesloten wordt geacht dat
maandag opnieuw door een groot deel
van de werknemers in de strokartonin
dustrie 24 uur lang het werk zal worden
neergelegd. De vakbonden staan echter
niet achter de stakers.
VENLO Verdacht van diefstal ln
verschillende bejaardentehuizen in Ne
derland heeft de gemeentepolitie te
Venlo in een bejaardentehuis aldaar
twee Duitse vrouwen aangehouden. Ze
maakten er de gewoonte van aan te
kloppen op de appartementen van de
bejaarden in de diverse bejaardente
huizen. Was er niemend in het vertrek,
dan stalen ze wat van hun gading wat.
ADVERTENTIE
polaire lucht, die in de afgelopen
dagen aan de achterzijde van
een depressie boven Scandinavië
ons land. was binnengestroomd, zal
in het komende etmaal geleidelijk
verdreven worden. Op de Oceaan
en boven de Britse eilanden staat
namelijk een brede westelijke tot
zuidwestelijke luchtstroming, waar
mede vochtiger en zachtere lucht
naar West-Europa wordt getrans
porteerd. Deze stroming wordt in
stand gehouden door een gebied
van hoge barometerstanden, dat
zich van de Azoren tot de Alpen
uitstrekt en een diepe depressie ten
zuidwesten van IJsland. De depres
sie verplaatst zich langzaam naar
het oosten. Tegelijkertijd dringt
het frontensysteem van deze de
pressie, dat de voorste begrenzing
van de vochtiger lucht vormt, over
Engeland op in de richting van ons
land. Het binnendringen van deze
lucht zal gepaard gaan met veel
bewolking waaruit plaatselijk enige
regen zal vallen. De wind neemt ge
leidelijk toe uit zuidwestelijke rich
ting.
Morgen: Zon op: 06.44 onder: 18.44
Maan op: 22.14 onder: 15.34
■TtJffit;
