Rohan gelooft in opdracht moskee in brand te steken Vis houdt fit Zoon Zwitserse consul in Columbia ontvoerd Komplot verijdeld in Jordanië WALTER ULBRICHTburger en revolutionair de Formidabel Vreemd idealist of ontoerekenbare? Over de grenzen IN GLAZEN KOOI Lè Duikbootbasis in bergen in China Eban bij Paus Losprijs van negen ton Gespannen sfeer Nederlandse techn. weken 'GEVULDE SCHELVIS OF MAKREEL Paus staat op zijn primaatschap EXTREEM ISOG STEEDS 593ste Staatsloterij Tn Hongarije Steeds meer stakers in Italië E Hoe de Oostduitsers zich voelen in s de nieuwe staat laat zich in kort bestek slechts benaderend schetsen. Neerdrukkend en benauwend zijn de geestelijke onvrijheid, de onleesba- E re pers, de loodzware bureaucratie, 5 de alom tegenwoordige propaganda. E DINSDAG 7 OKTOBER 1969 ADVERTENTIE voor de slanke lijn een dikke korting ERA mm In dezelfde glazen kooi, waarin eens Adolf Eichmann tegenover zijn rechters stond, zit nu de man, die het kookpunt veroorzaakte in het Midden Oosten: de Australi sche schaapscheerder Denis Mi chael Rohan, die ervan wordt be schuldigd moedwillig brand te heb ben gesticht in de El Aksa-moskee in Jeruzalem. JERUZALEM In Jeruzalem is gisterochtend het proces begonnen tegen de 28-jarige Australische schaapherder Denis Michael Rohan, die ervan wordt be schuldigd in augustus dit jaar de brand in de El Aksa-moskee te Jeruzalem te hebben gesticht. Rohan die geboeid, achter een twee meter hoge kogelvrije gla zen wand plaats nam, verklaarde zich „niet schuldig" in de zin van de tenlaste legging. President Henry Baker opende het proces formeel met het voorlezen van de uit vier punten bestaande tenlastelegging. Daarin wordt Rohan van brand stichting en schending van een heilige plaats beschuldigd. Daarna verklaarde de Australiër tot ieders verrassing „niet schuldig" te zijn. De zaal waarin het proces wordt gevoerd biedt plaats aan 400 belangstellenden. Tweehonderd plaatsen hiervan zijn gereserveerd voor de pers. Buiten het gebouw houdt bereden politie de wacht en alleen die het ge bouw binnen willen worden gefouil leerd, de dames door vrouwelijke mi litairen. De glazen kooi waarin de beschuldig de met twee politiemannen plaats nam, is gemaakt uit de onderdelen van de kooi waarin destijds Adolf Eichmann heeft gezeten, die ter dood werd ver oordeeld wegens zijn aandeel in de jo denmoord in Hitler-Duitsland. Bij zijn arrestatie in augustus, had Rohan bekend de brand in de El-Ak- sa-moskee te hebben gesticht. Als hij schuldig wordt bevonden kan Rohan wegens brandstichting tot vijftien jaar gevangenisstraf worden veroordeeld op elk der twee ten laste gelegde punten. Wegens heiligschennis kan hem voor de twee andere punten elk zeven jaar worden opgelegd. De politie-officier die Rohan bij zijn aanhouding heeft ondervraagd ver- ADVERTENTIE Wrijf de schoongemaakte vis aan de buikzijde opensnijden en ontgraten) in met wat zout. Vul vervol gens de vis met 75 gram doperwten (5 min.voorkoken), schijfjes tomaat en wat peter selie. Sla de vis dicht. Omwik- kelen met stevig garen. Smelt j 40 gr boter in pan of vuur vaste scnotel. Voeg scheutje erwtenkooknat toe en laat hierin de vis 15 min. gaar stoven.Halverwege de vis voorzichtig keren. Roer fijnge sneden peterselie door de verkregen saus. Vraag recepten bij uw vishandelaar of bij het Produktschap voor Vis en Visprodukten. Wassenaarseweg 20, Den Haag. 28 HONGKONG Van vluchtelingen uit de Zuidchinese provincie Kwantoeng en van andere zijden is in Honkong ver nomen dat de Chinezen in een berg een grote duikbootbasis gehakt hebben, en op de top van de berg een vliegveld voor 100 straaljagers hebben aange legd. De basis zou volgens de aanleg- gers een aanval met kernbommen kun nen doorstaan. De plaats van de basis is dichtbij de stad Sjang Sjai in het district Tai San in Kwantoeng. De meest gedetailleerde beschrijvin gen van de basis zijn afkomstig van een vluchteling die pas onlangs in Hongkong is aangekomen en die uit vrees voor eventuele repressailles te gen zijn familie in China zijn naam niet genoemd wil hebben. Hoewel hij beweert niet zelf aan de bouw van de basis te hebben gewerkt, heeft hij in contact met personen die er wel werkten het volgende beeld van de basis kunnen construeren: In vier naast elkaar gelegen bergen ls in elke een tunnel geboord, waardoor aan de oppervlakte varende duikboten vanuit de oceaan in bassins kunnen komen, die ieder zeker 6 of 7 en mis schien wel 10 onderzeeërs zouden kun nen herbergen. Naast de ondergrondse basis is in zee een haven voor onge veer 40 onderzeeërs aangelegd. VATICAANSTAD Paus" Paulus VI heeft in krachtige bewoordingen de me ning van sommige katholieke bisschop pen en theologen van de hand gewezen, dat hij als Paus niet het exclusieve recht zou hebben om de kerk te be sturen. De Paus zei dit in een mis in de Mathildekapel van Vaticaanstad, die werd bijgewoond door een 30-tal theo logen van een adviescommissie. klaarde, dat de Australiër had bekend en zijn daad had gemotiveerd. Voorts had Rohan verteld hoe hij met een jonge Arabier vriendschap had geslo ten en hem grote sommen geld had gegeven. Rohan had voortbijzonderheden over zijn daad gegeven en verteld hoe hij tegen de regels door een be waker van de moskee met een camera en een rugzak in de moskee was toe gelaten. Tegen het middaguur verdaag de de president de zitting. God is mijn verdediger, heeft hij tij dens het vooronderzoek gezegd. Uit verhoren is komen vast te staan, dat de Australiër uit extreem godsdiensti ge overtuiging de El-Aksa moskee in brand heeft gestoken en daardoor op een heel ongelukkig politiek moment olie op op het vuur van het Israë- lisch-Arabische conflict heeft gewor pen. Een paar dagen voor zijn daad las hij in de profeet Zacharias, dat God een man zou aanwijzen om de Tempelberg in Jeruzalem te herbouwen. Om zich zelf fe bewijzen dat hij door God voor deze taak was uitverkoren, stak hij de moskee in brand. Uit de innerlijke zelfverzekerdheid die Michael Denis Rohan gisteren in zijn glazen kooi ten toon spreidde kreeg men de indruk, dat hij nog steeds in zijn missie gelooft. De door de staat Israël benoemde verdediging van de 28-jarige Australiër zal vermoedelijk trachten hem ontoerekeningsvatbaar te verklaren. De indruk is, dat de ver dachte zich niet zo gemakkelijk aan het idee van zijn ontoerekenings vatbaarheid zal overgeven. Zoals te verwachten was, hebben de Mohammedaanse notabelen uit Oost-Jeruzalem zich gisteren niet in de rechtzaal laten zien. Maar wel waren Mohammedaanse geestelijke leiders uit andere delen van Israël naar Jeruza lem gekomen om de opening van dit historische proces bij te wonen. In de verklaring van Rohan staat ook in details vermeld hoe hij brand baar materiaal betrok. Hij was volgens zijn zeggen op 21 augustus om 07.00 uur (plaatselijke tijd) bij de moskee aange komen en door betaling van 10 pond aan de ene man die de wacht bij de moskee hield, toegang tot het gebeds huis te krijgen. Rohan deed alsof hij foto's nam en zette, terwijl een oude re Arabische vrouw toekeek, kannen petroleum en benzine achter de trap van de moskee. Toen de vrouw ver trokken was, drenkte hij op die plaats een sjaal in de petroleum en stak de ze met een lucifer aan. VATICAANSTAD Paus Paulus en de Israëlische minister van Buitenland se Zaken Abba Eban hebben maandag in het Vaticaan een historische be spreking van een uur gevoerd over de problemen van het Midden-Oosten. Het was de eerste ontmoeting die in het Va ticaan gehouden is tussen een Paus en een minister van de Joodse staat sinds 1952. In een door het Vaticaan uitgegeven communiqué wordt gezegd, dat de Paus zijn bereidheid en hartelijke me dewerking heeft aangeboden om te hel pen de vrede in het Midden-Oosten te herstellen. Met Arabische leiders had hij dit ook gedaan, aldus het commu niqué. Eban zei dat de sfeer van de ont moeting doordrongen was van buiten gewone hartelijkheid en wederzijds respect. Tot de leiders van de Joodse ge meenschap in Rome zei hij: „De be spreking heeft mij volledig doen be grijpen dat de Paus uitdrukking wil geven aan een gevoel van diepe eer bied voor het historische en geestelij ke erfgoed van het Joodse volk, welks voortbestaan thans verzekerd wordt door de staat Israël'. Er waren overigens geenaanwijzin gen of Israël en het Vaticaan nader tot elkaar zijn gekomen wat de politieke erkenning betreft. CALI (Columbia) De Coluinbiaan- se politie heeft bekendgemaakt, dat de Zwitserse consul in Cali zondag ern stig gewond werd en zijn zoon en een andere Zwitserse burger ontvoerd wer den, door een aantal gewapende man nen die zijn auto aanhielden. Consul Eric Stössli, die al tien jaar in Cali, de op twee na grootste stad van Colum bia, woont, keerde naar Cali terug toen zijn wagen werd aangehouden. Toen hij verzet bood, werd op hem ge schoten. Zijn 15-jarige zo*.n Joseph en een Zwitser, wiens naam niet bekend was, werden ontvoerd. Er wordt een losprijs van negen ton gevraagd. Dit was de zesde orttvoering in de laatste vier maanden, alle blijkbaar verricht door eenzelfde bende, die de pers de naam heeft gegeven van „N.V. Kidnapping". Van regeringszijde wordt vernomen dat de bende meer dan 600.000 dollars aan losgeld heeft ontvangen. Een beloning van 20.000 dollar is uit geloofd voor inlichtingen die kunnen AMMAN (Jordanië) De Jordaan se regering heeft maandag bekendge maakt, dat zij „een complot tegen de ADVERTENTIE 7 OKTOBER 1969 DERDE KLASSE Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Prijzen van Een prijs van Een prijs van Een prijs van Een prijs van Een prijs van 25.- 50.- 50.- 50, 50, 100, 200, 400, 1000, 2000, f f f zijn gevallen op nrs zijn gevallen op nrs zijn gevallen op nrs zijn gevallen op nrs - zijn gevallen op nrs - zijn gevallen op nrs - zijn gevallen op nrs - zijn gevallen 'op nrs - zijn gevallen op nrs - zijn gevallen op nrs 5.000.is gevallen 5.000.is gevallen 5.000.is gevallen 5.000.is gevallen 5.000.is gevallen eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op eindigende op op het nummer op het nummer op het nummer op het nummer op het nummer De prijs van 10.000.is gevallen op het nummer De prijs van f 25.000.is gevallen op het nummer De prijs van 50.000.is gevallen op het nummer De prijs van 100.000.is gevallen op het nummer De extra prijs van 500.000.-— is gevallen in de serie L op het nummer En de troostprijs van 5.000 op het nummer van elk van de andere series. 6 68 18 33 32 81 663 150 106* 0767 048264 061270 040436* 072756* 021545 038215 042443 033952 084819 066548 066548 Let wel op dit nummer zijn twee prijzen gevallen. veiligheid van het koninkrijk" verijdeld heeft. Uit het communiqué valt niet op te maken, of de samenzwering ten doel had de regering van koning Hoessein omver te werpen. Het complot, aldus de verklaring, was op touw gezet door de leiding van de verboden „bevrijdings-partij", met de steun van Israël èn „van hen die achter de vijand staan". Het complot werd j.l. vrijdag ontdekt, maar reeds vijf maanden geleden zijn er arresta ties verricht. Hoeveel samenzweerders zijn gear resteerd is niet bekendgemaakt, maar wel wordt de bevolking gevraagd mede te werken bij de arrestatie van som migen die ontsnapt zijn. De „bevrijdingspartij' is een ultra rechtse conservatieve partij die 15 jaar geleden werd opgericht door sjeik Takieddin Nabahani. De partij is in de gehele Arabische wereld verboden, om dat zij alle tegenwoordige Arabische regeringen als van nul en gener waar de beschouwt. De partij streeft naar de vestiging van Arabische staten op de basis van de Koran. Nabahani, een Palestijn van in de 60, zou in Beiroet wonen. Tezamen met andere politieke groepen werd de par tij in 1958 in Jordanië verboden. CURACAO De toestand op Cu racao is door het vonnis tegen Willy (Papa) Godett twee jaar gevangenis straf wegens opruiing uiterst ge spannen. Een openbare vergadering van de nieuwe arbeiderspartij Frente Obre- ro trok duizenden mensen. Volgens Stanley Brown, die voor deze partij in de Antilliaanse Staten is gekozen, dreigt er opnieuw een staking van haven en winkelpersoneel. Brown heeft zich teruggetrokken als hoofdredacteur van het weekblad Vito. Hij gaat waarschijnlijk een blad voor Frente Obrero uitgeven. leiden tot arrestatie van de kidnappers. Politie en leger hebben rond de stad de wegen versperd en kammen het ge hele gebied uit. De Zwitserse consul is de directeur- generaal en een van de aandeelhouders van Croydon Pacifico, een van de grootste bandenfabrieken in Columbia. De Zwitserse ambassadeur heeft zich uit Bogota, de hoofdstad naar Cali be geven. President Carlos Lleras zou bevel hebben gegeven dat de slachtoffers van de ontvoering, koste wat het kost, gevonden moeten worden. BOEDAPEST De Nederlandse technische weken in Hongarije zijn maandag geopend, met deelneming van 18 maatschappijen uit Nederland en 12 Hongaarse. Organisator is het Hongaarse Verbond van Maatschap pijen voor de bevordering van de Tech nische en Natuurwetenschappen, de Hongaarse Kamer van Koophandel en de Nederlandse Centrale Kamer voor Handelsbevordering. De Hongaarse onderminister van Buitenlandse Han del, Sandor Czeitler, verwelkomde de gasten en de Nederlandse staatssecre taris voor Economische Zaken, dr. L. van Son, zette het doel van de techni sche weken uiteen. imniiiHiiiiiimiiiniiiiiiiiiiiii iiaiimiinimii m Dit schreef een Oostduitse dichter over Ulbricht: ,,Hij was er bij toen de nieuwe partij ontstond, hij heeft nog Karl Liebknegt en Rosa gekend. Hij was er bij toen wij naar Lenin gingen: Een man als een rots, moedig en vrij, Zoon van zijn klasse hij toas er altijd bij!" Op 30 juni wordt in de roerige in dustriestad Leipzig Walter Ulbricht geboren, zoon van een kleermaker, die op socialistische partijvergade ringen troost zocht voor zijn sukke laarsbesta an. Walter leert voor meubelmaker, wordt op zijn vijftiende lid van de socialistische jeugdbeweging en met negentien partijlid. Een stroeve, ge remde jongeman, verbeten klasse strijder, diep in zijn binnenste een burgerlijk idealist. Als dienstplichtig korporaal maakt hij, vol walging, de eerste wereld oorlog mee. „Deze enorme mensen schennis" schrijft hij naar huis. Aan het front zoekt hij vertroosting in zijn boeken. Hij deserteert in 1918, leest ademloos Lenins „Start en re volutie" en wordt lid van de com munistische partij. Ulbricht heeft zijn heilsleer gevonden. De doctrinai re „apparatsjik" is geboren, de par tijfunctionaris in merg en been, de vaderlandsloze revolutionair. Als parlementslid pleit hij in de Rijksdag voor een „Sowjet-Duits- land". Als Hitier aan de macht komt laat hij, als een soort vermomming, zijn puntbaard staan. W/eldra moet Ulbricht vluchten uit nazi-Duitsland. Praag, Parijs, i Moskou. In de Russische hoof stad i woont hij samen met Lotte Kühn, 5 een land- en partijgenote, die eerst 5 zijn secretaresse wordt en later zijn S vrouw. Hitiers „Wehrmacht" valt Rus- E land binnen. Ulbricht wordt mede- S werker van de politieke afdeling van het „rode leger" en maakt propa- S gamda onder Duitse krijgsgevange nen. In het besneeuwde Stalingrad kruipt hij in de frontlijn met een megafoon en roept de Duitse solda ten aan de andere kant op om de wapens weg te gooien. Op 29 april 1945 de Russen 5 staan in Berlijn een dag later zal Hitier zelfmoord plegen landt op ROME Het aantal stakers in Italië, in dienst van de overheid en het parti culiere bedrijfsleven, groeit van dag tot dag. Vandaag staken de treinmachinis ten gedurende 24 uur en arbeiders in de elektriciteitsbedrijven en de havens gaan aanstaande zaterdag en de zaterdag daarop het werk neerleggen. De regering heeft het publiek mee gedeeld dat heden de passagierstrei- nen zullen lopen, doch dat de goederen treinen vermoedelijk niet zullen rijden. Morgen heeft er in Milaan een de monstratie plaats van arbeiders in de metaalindustrie die enige tijd geleden het overleg met de werknemers over nieuwe arbeidsvoorwaarden hadden af gebroken. Het aantal stakers op de fa brieken van Pirelli te Milaan en Na pels breidde zich verder uit. Veel gemeenten verwachten aan staande donderdag en vrijdag stoor nissen in de elektriciteitsvoorziening zulks in verband met de voorgenomen staking van 150.000 mensen in de elek triciteitsbedrijven. Naar men verwacht zal een groot aantal andere werkne mers in dienst van de provincies en de gemeenten zich met deze stakers soli dair verklaren en ook, tenminste een dag, thuisblijven. ADVERTENTIE een vliegveldje bij Küstrin een Rus sisch toestel met negen mannen: de groep-Ulbricht. De balling is te- 5 ruggekeerd. Zijn opdracht: via sa- g menwerking met de sociaal-demo- g craten in een „volksfront" heel g Duitsland rijp maken voor het com- j munisme. ILfet de steun van de Russische be zetter begint een radicale om wenteling in het vernielde uitgeput te land. De denazificatie biedt gele genheid om, behalve nazi, meteen politieke tegenstanders uit te scha kelen. Naar schatting vijftigduizend mensen sterven in gevangenkampen. De sociaal-democratische partij wordt gedwongen op te gaan in de communistische eenheidspartij, de S.E.D. Andere partijen worden tot gedweeë hulporganisaties van de S.E.D. gemaakt. Het grootgrondbe- E zit wordt onteigend; de boeren te- 5 saam gedwongen in collectieve land- E bouwbedrijven, de fabrieken en win- i kels genationaliseerd. Het bestuurs- i apparaat, de rechtspraak, de pers j en het onderwijs worden op commu- j nistische leest geschoeid en de ker ken in hun vrijheid gekortwiekt. /~kp 7 Oktober 1949 vandaag twintig jaar geleden wordt in Hitiers voormalige „Rijksluchtvaart- ministerie" in Oost- Berlijn de Duit se Democratische Republiek uitge roepen. De kleermakerszoon uit Leip zig ziet zijn droom werkelijkheid worden: de „eerste arbeiders- en boerenstaat op Duitse bodem". Ul bricht, aanvankelijk vice-premier, wordt partijchef en later tevens staatshoofd als voorzitter van de StddtdTBdd" Ulbricht leidt alles, Ulbricht orga niseert onvermoeibaar en op ontel- bare bijeenkomsten houdt de kleine E man met het gelooide gezicht zijn urenlange redevoeringen met zijn ho ge monotone kinderstem. Een bekwaam politicus, die meer is dan alleen een zetbaas van het Kremlin. Ijzerhard in zijn principes, maar soepel in zijn tactiek, weet hij s alle tegenspelers in eigen kamp uit te schakelen. Stalin sterft, Kroestsjef gaat, Novotny Ulbricht overleeft alle crises. Oost-Duitsland is in deze jaren de gore „zone", het land van puin en distributiekaarten, waar nog tien jaar na de oorlog de tijd lijkt stil te staan. Herstelbetalingen voor Rus land mergelen het land nog verder uit en het hunkeren van de bevol king naar 'n beter leven wordt hard onderdrukt om de wederopbouw van de economie voorrang te geven. De wanhoop van de mensen barst E uit in een kortstondige opstand van 1953. Duizenden en duizenden vluch- ten naar het pijlsnel opbloeiende 5 West-Duitsland. Ulbrichts arbeiders- s staat is bezig dood te bloeien. Op 5 13 augustus 1961 wordt dwars door 5 Berlijn de „muur" gebouwd. Met i een toespeling op Hitiers groot- 5 spraak wordt nu Ulbricht in een bit ter grapje de „grootste veldheer al ler tijden" genoemd: hij heeft 31/» miljoen man op de vlucht gedreven, en op één enkele dag zeventien mil joen gevangenen gemaakt... FTe muur wordt een keerpunt. Wat deed het Westen? Niets. Nu de deur in het slot is gevallen, hebben de Oostduitsers geen keus meer. En hun kinderen moeten tenslotte leven. Zij gaan aan het werk. De Spar- taanse volkshuishouding begint re- 5 sultaten af te werpen Oost-Duits- E land met maar vijf miljoen inwo- E ners meer dan Nederland, wordt de E tweede industriestaat van het Oos- E telijk blok. De levensstandaard, hoe- E wel nog ver ten achter bij het Wes- E ten, is nu de hoogste in Oost-Euro- pa. Voor Moskou is de D.D.R. van va- zal tot bondgenoot geworden, een gesprekspartner die men niet meer naar believen kan ringeloren. In het Westen en de ontwikkelingslan den is de D.D.R. vertegenwoordigd door dertig handelsmissies en con sulaten. Dit jaar bereikte zij, door gewiekst stoken tegen Israël, de vu- rig begeerde diplomatieke erkenning E door vijf Arabische landen. jyfaar er zijn ook: de steeds betere levensstandaard, de bestaansze kerheid, de ruime kansen om voor uit te komen voor de heel eenvou dige man. Het onderwijs is modern, praktisch en vrijwel gratis. De vrou wen werken doorgaans in een be roep, maar zij zijn ook werkelijk ge lijkgesteld met de man. De familiebanden met Westduit sers zijn verbleekt met de jaren. De kwalen en problemen van onze nerveuze Westelijke samenleving, steeds herhaald door de Oostduitse propaganda, hebben reserve tegen over het Westen gewekt. Tegelijk heerst in het sobere Oost-Duitsland nog een zekere provinciale gemoede lijkheid. Als een mens de werkelijkheid niet kan aanpassen aan zijn meningen, past hij zijn meningen aan d& wer kelijkheid aan. Zo gaat het vele Oostduitsers. Ook Ulbricht heeft ingezien dat een communistische staat met dwang alleen niet uitkomt. De po tentaat van vroeger is een demon stratief landsvader geworden, die boerderijen en fabrieken bezoekt en dan moeizaam zijn best doet om on gedwongen te praten met dè gewone man. Hij zegt dikwijls: „Alles wat wij doen in onze staat doen we voor de mensen". De burgerlijke idealist uit de Leip- ziger armoewijk van 1900 heeft ein delijk zijn kans. „Zoon van zijn klasse hij was er altijd bij"... iinmHHimai

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 11