PvdA
inbreken
ondemocratische bedrijven
Regering wil voor
ondernemingsraden
meer bevoegdheden
dan SER adviseerde
koek
Studentenblad publiceert
geheime nota ministerie
Sloan's Balsem
Drieënzestig procent van de
top-hits gaat over liefde
um
NIEUW WETSONTWERP INGEDIEND
Ondernemers
moeten raad
in belangrijke
zaken om
advies vragen
Prins kreeg spandoeken niet te zien
Ex-verdachte i
moord
opnieuw
in arrest
gashaarden
die u moet zien
Etna moet bij benoeming van
nieuwe commissarissen rekening
houden met kandidaten personeel
Pompstation in
Arnhem 's nachts
dicht wegens
souteneurs
Hagenaar hekent
mishandeling
oude
vrouw
Brinkmann komt
in raad Haarlem
Babylijkje lag in
vuilnisemmer
Koningin
bezocht
Oude Pekela
N.-H. Kerk start
massaal gesprek
over werking
kerk in toekomst
In 1970 geen
premieverhoging
AOW/A WW
f-V 7"
IN VERGADERINGEN VAN
AANDEELHOUDERS
IJVEREN VOOR GROTERE
OPENHEID
Commissarissen
Reacties
smul-ideetje
voor 12 uur
mals en kruidig
„BELEID MOET EROP GERICHT ZIJN DAT RADICALEN DE
GEMATIGDE STUDENTEN NIET OP SLEEPTOUW NEMEN"
Overzicht
Meebeslissen
Zelfbeheer
Meer onrust
Voor onmiddellijke verlichting
De pijnverdrijver
met onmiddellijke werking.
Blijkens cultuurkritische studie:
ALG. VERGADERING
Gesprekstof
Procedure
(bij uw dealer)
DONDERDAG 9 OKTOBER 1969
DEN HAAG De Partij van de
Arbeid gaat bedrijven te lijf die zij
ondemocratisch vindt en te ondoor
zichtig. De partij wil dat deze be
drijven meer opening van zaken ge
ven, in hun eigen belang en in dat
van de werknemers.
De PvdA stelt zich voor, door de
aankoop van aandelen toegang te
krijgen tot de aandeelhoudersverga-
j deringen. In die vergaderingen wil
zij ijveren voor betere en openhar-
J tige verslaggeving over de gang van
zaken in de bedrijven. „De besloten
j commissarissenclubs moeten wor-
den doorbroken en al te grote tan-
!4 tièmes moeten worden terugge
schroefd tot redelijke proporties".
Een werkgroepje uit de partij zal
in het komende half jaar uitmaken,
bij welke bedrijven de beslotenheid
t zal worden opengebroken en op wel-
i ke manier. De groep zal ook bepalen
1 wie namens de partij de aandeelhou
dersvergaderingen zullen bijwonen.
„Ik wil graag een inbreker zijn in die
nu voor velen nog vreemde onderne
mingswereld", zei partijvoorzitter
dr. A. Vondeling gisteren in Den
Haag. „Ik vind het een gekke zaak,
dat werknemers die toch hun ar-
beidsinbreng hebben in een bedrijf;
nauwelijks invloed hebben op het
bedrijfsbeleid".
Dr. Vondeling vond het een alge
meen belang, dat „we precies we
ten wat er omgaat in reuzenbedrijven
als Shell, Unilever en Philips die
toch van groot belang zijn voor onze
nationale economie".
Een opengevallen plaats in een
raad van commissarissen mag niet
in een onderonsje van commissaris
sen worden opgevuld. De aandeel
houders en de vertegenwoordigers
van de werknemers moeten daar
voor, volgens dr. Vondeling, ook
kandidaten kunnen stellen.
De partijvoorzitter drong er bij de
voorziitter van de raad van commis
sarissen van Etna N.V. al op aan,
bij de voorgenomen benoeming van
enkele nieuwe commissarissen voor
de Etna-Daalderop Holding N.V.
sterk rekening te houden met een
kandidaatsvoordracht van het perso
neel. De ondernemingsraden van bei
de bedrijven zouden volgens de heer
Vondeling zelfs gegadigden voor de
ze functie per advertentie kunnen
oproepen. „Dat zou ik als aandeel
houder trouwens ook moeten kunnen
doen".
Dr. Vondeling hoopt, dat binnen
kort op zijn suggestie zal worden
geantwoord. De vakbeweging begint
voor zijn experiment tot het open- j
breken van de ondoorzichtige bedrij- t
ven te voelen. vToen hij de vakbon-
den in 1962 met dit idee benaderde,
was de reactie lauw. Het argument J
was, dat zij toch altijd maar weer j
met de directeuren om de tafel
moesten zitten bij vakbonden wilden
de directies daarom zo min moge
lijk op andere terreinen voor de
voeten lopen.
Dr. Vondeling verklaarde gisteren,
al meer kanten, zowel dóór directies
als van personeelszijde, te zijn ge
vraagd om komen bijwonen.
Dr. Vondeling vond, dat hij zijn
experiment best kon voortzetten nu
minister Roolvink met zijn wetsont-
werp op de ondernemingsraden was t
gekomen. „Het duurt toch nog een
tijd voordat die wet in werking 4-
treedt en resultaten afwerpt"
heer Vondeling.
zei de g
Minister Roolvink
verder gegaan dan advies
ADVERTENTIE
een dubbele plak
Verkade Snijkoek
met wat boter.:, mmrri
DEN HAAG „Het beleid zal erop gericht moeten zijn te voorkomen dat de ge
matigde studenten door de radicalen op sleeptouw worden genomen. Dat wil zeg
gen vóórop blijft staan dat met voortvarendheid onderwijskundige hervormingen
moeten worden doorgevoerd".
Dat staat in een geheime adviesnota van het ministerie van Onderwijs en Weten
schappen die gisteren door het algemeen Gronings studentenweekblad Der Clercke
Cronike openbaar is gemaakt.
ARNHEM Het pompstation van
Esso in de Arnhemse wijk Presikhaaf,
aan de weg naar Duitsland, zal voort
aan 's nachts dicht blijven.
Dit besluit heeft de beheerder, de
heer H. Bouwen, genomen, omdat het
pompstation 's nachts een trefpunt
dreigde te worden van souteneurs die
er hun auto's gingen repareren. Zij
traden daarbij brutaal op. Ongevraagd
geleend gereedschap werd volgens de
beheerder niet meer teruggegeven.
Volgens de heer Bouwen was het
de laatste tijd een complete chaos. „Als
je ergens wat van zei", kon je nog
een grote bek toekrijgen ook".
Onaangename ontmoetingen met de
politie, die geregeld in deze buurt pa
trouilleert wisten de nachtelijke cliën
ten steeds uit de weg te gaan. Een te
kort aan personeel bij de Arnhemse
politie zou daaraan niet vreemd zijn.
DEN HAAG De 36-jarige Hage
naar Dirk B. heeft tegenover de politie
toegegeven de 71-jarige mevrouw T. V.-
D. te hebben mishandeld.
Hij bekende in de nacht van 26 op
27 september bij zijn overbuurvrouw
in haar hofjeswoning te zijn geweest,
haar met de matteklopper te hebben
geslagen en met een aardappelmesje in
het onderlijf te hebben gestoken. „Maar
van afpersen van geld is geen sprake
geweest", zegt B.
Ook zou hij de vrouw nooit hebben
gedwongen met hem ontuchtige hande
lingen te plegen. „En het mesje heb ik
op haar eigen verzoek in de onderbuik
gestoken".
DEN HAAG Vooral wat de bevoegdheid tot mede-beslissen betreft zijn de mi-
Bisters Roolvink (Sociale Zaken), Polak (Justitie) en staatssecretaris Van Son (Eco
nomische Zaken) in hun wetsontwerp tot vervanging van de oude wet op de on
dernemingsraden verder gegaan dan het advies van de Sociaal Economische Raad
cn de commissie-Verdam.
O
DEN HAAG De ondernemer zal in
het vervolg de ondernemingsraad ad
vies moeten vragen over ingrijpende
besluiten voor het bedrijf. Alleen
zwaarwegende belangen voor hem of
voor zijn bedrijf kunnen hem van die
verplichting ontslaan.
De ingrijpende besluiten zijn:
overdracht van de zeggenschap
over de onderneming;
beëindiging van de werkzaamhe
den geheel'of gedeeltelijk van de
onderneming;
belangrijke inkrimping of uitbrei
ding van het bedrijf;
belangrijke wijziging in de organi
satie ervan;
verhuizing van de onderneming;
het aangaan of verbreken van
duurzame samenwerking (fusies) met
andere bedrijven.
De ondernemer moet in al deze ge
vallen, zo staat in het door de minis
ters Roolvink (sociale zaken), Polak
(justitie) en staatssecretaris Van Son
(economische zaken) ingediende wets
ontwerp, aan de ondernemingsraad een
overzicht voorleggen. Daarin moeten
staan de beweegredenen voor een be
sluit over een of meer van de genoem
de punten, over de sociale gevolgen
ervan en over de maatregelen die hij
overweegt om de gevolgen op te van
gen. Het gaat hier dus om een zoge
naamd sociaal plan.
Als een besluit zou leiden tot het
ontslag van een belangrijk deel van
het personeel moet de ondernemer
overleg plegen met de betrokken vak
verenigingen.
Indien de directie meent dat zwaar
wichtige redenen haar beletten om de
ondernemingsraad in te lichten, moet
zij hem in elk geval van deze weige
ring in kennis stellen. Over de uitvoe
ring van het besluit moet zij, als het
eenmaal is genomen, toch advies vra
gen aan de ondernemingsraad.
De ministers willen de ondernemings
raad verder de bevoegdheid geven om
in bepaalde gevallen mede te beslis
sen. Dit geldt speciaal voor het sociale
gebeuren in een bedrijf: arbeidsvoor
waarden, arbeidsreglement, pensioenre-
regelingen, bedrijfsspaarregelingen en
winstdelingsregelingen,
Als er op het sociale terrein beslis
singen buiten de ondernemingsraad om
zouden worden genomen zijn deze nie
tig. Deze nietigheid werkt echter al
leen ten opzichte van de werknemers
die er uitdrukkelijk een beroep op
doen. De goedkeuring van de onderne
mingsraad is niet nodig voor die rege
lingen, waarin een cao al voorziet. Er
moet een „intern" beraad van de oh-
dernemingsraad mogelijk zijn dus
in afwezigheid van de directie on
der leiding van een door hem zelf ge
kozen vice-voorzitter. Voor dit beraad
zal geen tijdsbeperking gelden.
Enkele andere belangrijke punten
uit het nieuwe wetsontwerp zijn:
De verplichting om een onderne
mingsraad in te stellen geldt voor
bedrijven met honderd werknemers.
Tot nu toe was dit aantal 25. Bijna al
le grotere bedrijven hebben nu een on
dernemingsraad.
0 Het actief kiesrecht voor een onder
nemingsraad wordt verlaagd van
21 tot achttien jaar; de leeftijd om tot
lid ervan te worden gekozen zal 21 in
plaats van 23 jaar zijn.
Een ondernemingsraad in bedrij
ven, waar ten minste 25 mensen
onder 21 jaar werken, moet een jeugd
commissie instellen. Deze behartigt
speciaal de belangen van de jongeren
in het bedrijf.
De ondernemingsraad mag zich la
ten bijstaan door deskundigen, die
in of buiten het bedrijf werken. Ook de
voorzitter van de ondernemingsraad
kan deskundigen uitnodigen.
Het Verbond van Nederlandse Onder
nemingen vindt het wetsontwerp min
der overzichtelijk en moeilijker te han
teren dan het advies van de Sociaal-
Economische Raad. „Vooral voor de
kleinere ondernemingen, die toch de
grote meerderheid van ons bedrijfsle
ven vormen, is het moeilijker gewor
den", aldus het VNO. Het verbond
heeft de indruk dat de regering in haar
voorstellen teveel heeft willen regelen.
HAARLEM De Haarlemse gemeen
teraad zal zich op 29 oktober bezig hou
den met de moeilijkheden van café-res
taurant Brinkmann. Het bedrijf moet
noodgedwongen de deur op zondag en
maandag dichthouden. De directie wijt
dit onder andere aan de veranderde si
tuatie van de Grote Markt in het cen
trum van Haarlem. Het college van B.
en W. zal de raad een uitvoerig advies
en rapport over de zaak toezenden. De
raad vergadert 29 oktober.
De minister liet de nota opstellen
naar aanleiding van de studentenacties
van enige t(jd geleden. De nota be
steed veel aandacht aan de ideeën van
de linkse ideoloog Herbert Marcuse en
aan de gedachten van de Studenten
Vakbeweging daarover.
Twee redacteuren van het blad heb
ben de nota, die in beknopte vorm in
het weekblad is afgedrukt, gisteren tij
dens de hoorzitting van de vaste com
missie voor onderwijs uit de Tweede
Kamer over de (openbare) nota-Ve-
ringa uitgereikt.
In het weekblad staat ook een foto
kopie van een passage uit de geheime
nota, onder het kopje Evaluatie.
„Nog nooit heeft het topkader van de
SVH (Studenten Vakbeweging), dat nu
de NRS (Nederlandse Studentenraad)
en vele grondfaden beheerst, zo duide
lijk te kennen gegeven waar het hem
om gaat: niet om universitaire, onder
wijskundige verbeteringen, maar om
omverwerping van de bestaande orde.
Overeenkomstig Marcuse's theorie kan
deze omverwerping alleen geschieden
vanuit en door middel van de universi
teit. Daartoe heeft men een in detail
uitgewerkte strategie ontworpen, die op
faculteitsniveau moet beginnen.
De geheime nota gaat verder: Het is
niet aan te nemen dat alle betrokkenen
bij de herstructureringsactie van de
Groningse subfaculteit psychologie de
ze actie uitsluitend hebben gesteund
gesteund omdat zij ondermijnend is.
Maar wel staat vast dat een groep
studenten deze actie wil gebruiken om
in alle faculteiten zelfbeheer en directe
democratie (één man één stem) in
te voeren en een grotere politisering te
bereiken".
Verderop: „Intussen is het goed in
het oog houden wat de voorhoede be
oogt wanneer zij met de autoriteiten
in overleg treedt. Dit overleg zal de ra
dicale groep nooit kunnen bevredigen.
Eerder zal zij trachten het of te sabote
ren of uit te buiten door een sfeer van
onzekerheid te scheppen door (te) ver
gaande concessies uit te lokken.
Op grond van dat alles valt te ver
wachten dat de onrust het komende
studiejaar verder zal toenemen.
Commentaar van het ministerie:
„Het gaat hier om een adviesnota van
een van de amtenaren aan de minister.
Dat wil niet zeggen dat de minister ook
zelf helemaal achter de inhoud van die
adviesnota zou staat".
Studenten van vijf gedemocratiseerde
universitaire instituten (sociologie-Lei-
den, psychologie-Groningen, Neder
lands-Amsterdam (GU), psychologie-
Utrecht en bouwkunde-Delft) noemden
tijdens de hoorzitting de nota-Veringa
geen bruikbaar middel tot doeltreffen
de democratische experimenten.
Zij drongen aan op meer experimen
teervrijheid voor de komende jaren.
AMSTERDAM In een vuilnisem
mer is gisternacht op de Jacob Cats-
kade in Amsterdam het lijkje van een
pasgeboren jongetje gevonden. De po
litie heeft tot dusver vergeefs naar de
moeder van het kindje gezocht.
De vuilnisemmer was voor driekwart
gevuld met gewoon huisvuil. Iemand
die in de buitenstaande vuilnisemmers
wat rond snuffelde, vond het babytje,
verpakt in een plastic en een jute zak.
Een doodsoorzaak heeft de sectie
arts niet kunnen vaststellen; wel kwam
hij tot de conclusie dat het jonge
tje na zijn geboorte moet hebben ge
leefd.
ZEIST Met deze spandoeken had
den demonstranten gisteren in Zeist
prins Claus willen attenderen op de
hope restauratiekosten (tien miljoen
gulden) van het Zeièter Slot dat door
de prins geopend werd. Hij kreeg de
spandoeken echter niet te zien. De po
litie had de indruk gewekt dat de prins
een bepaalde route zou nemen maar
escorteerde hem intussen langs een.
heel andere weg, de demonstranten
verbluft achterlatend.
OUDE PEKELA Koningin Juliana
heeft er zich gistermiddag van op de
hoogte gesteld dat het water in de
kanalen in Oude-Pekela zo langzamer
hand een onhoudbare stank verspreid.
De Koningin stond enkele minuten
aan de kant van een stank versprei
dend kanaal in Oude-Pekela, waarop
een dikke laag vieze drab dreef.
ADVERTENIIE
Helpt direct bij spierpijn, reumatische
pijnen, zenuwpijnen, spit.
Even aanbrengen op de pijnlijke plek en
de weldadige warmte brengt onmiddellijke
verlichting.
In 94 procent van dc populaire liedjes
wordt niet over kinderen gezongen en
in 85 procent van dat soort liedjes be
wegen de mensen zich niet voort. Ma
cabere cijfertjes, willekeurig geplukt
uit een deelrapport over het populaire
lied.
De bedoelingen liggen dieper. In 1963
is een onderzoek begonnen naar 855
tophits uit de periode '12-'62. Niet om
iets van die liedjes te weten te komen,
maar wel van de mensen die ernaar
hebben geluisterd: de Nederlandse be
volking. Het gaat, kortom om een
cultuurkritische studie.
Het deel dat daarvan nu is klaarge
komen, is het pure cijferwerk. De 855
liedjes zijn via een computer op 164
kenmerken onderzocht. Uit dat resul
taat zijn de twee eerder genoemde cij
fertjes. Drs. T. J. Kamphorst (28) uit
Utrecht, die het praktisch werk van dit
onderzoek onder beheer heeft, heeft nog
honderden andere cijfertjes in voor
raad.
Daaruit nog een willekeurige greep:
slechts 25 procent van de 855 tophits
had een Nederlandse tekst, de lengte
van de zinnen in de liedjes is door de
jaren heen steeds korter geworden, 63
procent van de toppers gaat over lief
de, in 97 procent van dc liedjes is er
geen sprake van meisjes die weerstand
moeten bieden aan verleiders. En
verder.
De cijfertjes van het lied hebben de
heer Kamphorst een paar indicaties ge
geven, „maar je moet er niet te zwaar
aan tillen". Hij zegt: „Er zit misschien
iets in het feit dat de vrouw slechts in
drie procent van de liedjes als enige
partner wordt voorgesteld; de man zelf
maar in één procent. De man is voor
de vrouw wél de enige maar de vrouw
voor de man niet."
„Bij een lied zijn twee stromingen,
compensatie en afspiegeling. Het lied
„Ik heb een berg in mijn tuintje ge
plant" is een typisch compensatie-ge
val uit de oorlog. Men kon niet met
vakantie en haalde daarom de Zwitser
se bergen naar zich toe. Maar „Hand in
hand kameraden", wat is dat? Het
kan vriendschap, strijdlust zijn (afspie
geling) of eenzaamheid (compensatie).
Nou, zoek dat dan maar eens uit."
Het mooiste voorbeeld dat hij noemt
is een schoenfabrikant die een verte
genwoordiger naar Afrika stuurt om
de markt daar af te tasten. Er kunnen
twee telegrammen terug komen. „Nie
mand draagt hier schoenen, geen afzet
gebied" of „Groot afzetgebied, niemand
draagt hier nog schoenen."
Voorlopig is de heer Kamphorst er
nog niet uit. Hij zegt: „Het zal nog wel
een jaar duren. Vergeet niet dat ik het
in mijn vrije tijd moet doen. Ik ben
zovrijetijds socioloog. Ik heb pas een rap
port over sportvisserij voltooid, maar ik
ben nog bezig met toeristen en de
Utrechtse schouwburg."
„Een ik wil in mijn eigen vrije tijd
ook nog wel eens aan mijn autootje
sleutelen."
Toch gaat er een brok vrije tijd in
het populaire lied zitten. De heer
Kamphorst zelf liefhebber van de
Beatles zegt tenslotte: „Als socioloog
wil je een grote inzicht in de samenle
ving krijgen. Ik vind niet dat ik mij als
hervormer moet opstellen. Als ze Gert
en Hermien mooi vinden, moet dat zo
maar blijven."
DEN HAAG In de Nederlandse
Hervormde Kerk heeft gisteren het
startsein geklonken voor een gigan
tische onderneming: een Algemene
Kerkvergadering. Doel is het ant
woord te vinden op de vraag: hoe
moet de kerk functioneren in de toe
komst?
Er zal inspraak zijn voor iedereen.
De gemeenteleden zullen zelf bepalen
hoe de agenda van de Kerkvergade
ring eruit komt te zien.
Daartoe zal in het hele land een net
werk van agendavoorbereidingsver-
gaderingen worden belegd, waarop
iedereen die zich tot de hervormde
kerk wenst te rekenen welkom is.
Ook vertegenwoordigers van andere
kerken mogen aan dit vooroverleg
deelnemen. Wie liever niet deze ver
gaderingen bijwoont of daartoe niet
in de gelegenheid is kan zijn op
merkingen schriftelijk toezenden aan
het adres postbus 9 Driebergen.
Uit de hoeveelheid gespreksstof die
deze verdaderingen ongetwijfeld zul
len opwoeien, zal 'n commissie van
begeleiding de definitieve agenda
samenstellen.
De landelijke slotbijeenkomst de
eigenlijke Kerkvergadering -- zal
volgend jaar pinksteren in Drieber
gen worden gehouden. In de com
missie van begeleiding zullen ook
vertegenwoordigers van de twee an
dere grote christelijke werkgenoot-
schappen in Nederland zitting hebben
Prof.> dr. J. Groot zal namens de
roomskatholieke kerk in de commis
sie zijn vertegenwoordigd. Ook de
gereformeerde kerken zullen een
vertegenwoordiger in de commissie
hebben, maar wie dat zal zijn is nog
niet bekend.
Ds. F. H. Landsman, secretaris-gene
raal van de hervormde kerk. gaf
gisteren toe dat met deze Kerkver
gadering de hervormde kerk zich
aan een experiment waagt waarvan
de gevolgen zich niet lieten overzien.
Hij somde enkele vragen op, waarop
de kerkvergadering naar zijn oor
deel een antwoord zou moeten geven:
„Wat is er aan de hand met het ge
loof "in God? Wat hebben we te ant
woorden aan de God-is-dood-theolo-
gie? Slaat onze geloofsovertuiging
bij de mensen aan?
De procedure van de Algemene Kerk
vergadering is nog niet precies be
kend: Ook het gezag dat deze zal
hebben staat nog niet vast, al is het
duidelijk, zoals mejuffrouw C. I. Da-
les, lid van het directorium van het
instituut Kerk en Wereld te Drie
bergen het formuleerde, dat de Ge
nerale Synode zich moeilijk aan de
conclusies van 'n Algemene Kerkver
gadering zal kunnen onttrekken.
BREDA Op last van het gerechts
hof In Den Bosch heeft de Bredase po
litie de 21-jarige André van den B. uit
Breda weer gearresteerd. De jonge
man wordt ervan verdacht op 17 fe
bruari in Breda de Etense typograaf
J. Mallens (29) te hebben vermoord.
Van den B. was daarvoor al eerder
aangehouden, maar werd weer vrijge
laten wegens onvoldoende bewijs. De
Bredase officier van Justitie verdenkt
Van den B. er sterk van de moord op
de heer Mallens te hebben gepleegd.
„Al vlak na de moord dachten wij aan
hem. Hij woonde in de buurt van de
plek, waar het lijk van de heer Mal
lens werd gevonden. Van den B. pleeg
de een dag na de moord een inbraak.
Na zijn arrestatie daarvoor werd hij
opgesloten in het Huis van Bewaring
in Breda en in die tijd heeft een mede
gevangene hem in zijn slaag horen zeg
gen, dat hij de moord op de heer Mal
lens had gepleegd".
DEN HAAG De premie voor de
aow en de aww zal in de 1970 niet wor
den verhoogd. Ze blijft 9,1 procent. Dit
delen minister Roolvink en staatssecre
taris Kruisinga (beiden sociale zaken
en volksgezondheid) mee in de memo
rie van toelichting op de maatregelen
voor de minder draagkrachtigen.
ADVERTENTIE
