Engelse troeven op Earis Court Een kind snapt minder van 't verkeer dan we denken Brief van 'n vader In '68 vertraagde groei in wereldluchtverkeer Initiatiefwet inzake benoemingsbeleid Veel schade door mist op zee en op de weg Dodelijke misverstanden Ziekte van nu*. Beernink remt de Kamer Gevaarlijke fout Onbekende gebreken Lekenraad JAARVERSLAG VAN DE I.A.T.A. Peelbewoners verdienen het minst BEZETTING UITERST BEZORGD Kettingbotsing Spoorwegstaking in Portugal Sovjet-kosmonauten niet naar Kaap Kennedy De enige grote Engelse auto-imdustrie, British Leyland, is een trekpleister het haar stands op de autotentoonstelling in Lon den. die op 15 oktober geopend wordt. Niet minder dan tien modellen worden in de be kende Earls Court ten doop gehouden. Ze lopen van de nieuwe sportieve Mini Club man modellen tot de zeer luxe Daimler Sovereign. De grote geweldenaar in het gezelschap is de nieuwe Daimler Sovereign. Deze Daim ler is een extra luxueuze versie van een Ja guar 420. Voortaan wordt voor de Sove reign uitgegaan van de Jaguar XJ6, een gevolg van het grote succes dat Jaguar met de XJ6 heeft. De kleine geweldenaar van British' Ley land is een nieuw type in de mini-reeks, een GT. Voor het eerst gaat British Ley land de naam mini nu officieel voeren. Het is dus voortaan Mini. Dat geldt alleen voor de nieuwe typen. De oudere typen blijven Austin of Morris heten. De nieuwe Mini 1275 GT heeft een zwaar dere motor dan de andere mini's: 1275 cc., 59 BHP. Hij haalt er een top van 140 km/u. mee. Uiterltfk onderscheidt de Mini zich nogal drastisch van de mini's. Hij heeft een gro tere neus met een nieuwe grille. Door de nieuwe neus werd de auto dertien centime ter langer. In plaats van schuifraampjes heeft de auto ramen die naar beneden kun nen worden gedraaid. En de buitenwerkse scharnieren zijn verdwenen. 9 Mini Clubman en de Clubman Estate vormen een aanvulling op de populaire Mi ni reeks. Ze zullen echter op het Europese continent niet eerder leverbaar zijn dan in het begin van 1970. 9 In de groep snelle familiewagens komt British Leyland met verbeterde uitvoeringen van de Triumph 2000 en de Triump 2.5 PI. O.a. werd het uiterlijk gewijzigd, MG komt met nieuwe uitvoeringen van de „Midget", en de MG „B" en de MG„B" GT. Uiterlijk zijn ze gemoderniseerd en ook In het interieur zijn wijzigingen aange bracht. British Leyland zal dit jaar meer dan 1 miljoen voertuigen produceren. Het beheerst 40 pet van de Engelse thuismarkt voor per sonenwagens en 39 pet van de markt voor bedrijfswagens. Met een export percenta ge van 48 pet is het ook de grootste Brit- De Clubman Estate. De Mini 1275 GT. se exportindustrie. De grootste afnemers van British Leyland zijn de verschillende Europese landen. 9 Dezer dagen kwam op de Quai André Citroën te Parijs de miljoenste Citroën- DS van de band. Het was een DS 21 met elektronische benzine-inspuiting, metaal brons van kleur. Bijna 15 jaar eerder werd op dezelfde plaats de eerste DS voltooid. Op 6 oktober 1955 stond deze op een draaiend plateau opgesteld voor de nieuws gierige blikken van de bezoekers van de Autotentoonstelling. Een gespecialiseerd tijdschrift heeft uit gerekend dat de introductie van deze DS de derde plaats innam op de lijst van ge beurtenissen van wereldbetekenis sinds de oorlog: zij ontketende nauwelijks minder commentaren (80°/o) dan de wapenstil stand in 1944 (98 */o) en de dood van Stalin 82 De Special Car Division" van British Leyland brengt op Earls Court een Mk2 versie uit van de grote Triumphs, te weten de 200 0 en de 2.5 P.I., welke laatste het type is met een motor met benzine-inspuiting. Uiterlijk valt het vooral op, dat bij déze wagens de grille en de achterzijde gewijzigd zijn, waardoor ze lager lijken te zijn geworden. De wijzigingen aan de achterzijde hadden tot g evolg, dat de kofferruimte iets groter is ge worden. Op deze foto het exterieur van dez e sjieke Engelse auto. De MG ,,B" GT met een geheel nieuw koetswerk. wmm TAit misverstand kost elke dag kinderle- vens: we denken dat kinderen het ver keer net zo bekijken als wij, maar dat is niet waar. Dat geldt letterlijk en figuur lijk. Wat het eerste aangaat, de ogen van zesjarigen zijn niet meer dan ruim een meter van de grond verwijderd. Ze zien echt minder dan een wat verder uit de kluiten gewassen mensenkind. Bovendien is „zien" iets, dat je met je hele wezen doet. Aan dat zien liggen ook ervaringen ten grondslag, die kinderen nu eenmaal missen. Maar ook figuurlijk bekijken kinderen het verkeer minder goed dan wij. Zij ne men als vanzelfsprekend, aan dat ouderen het goed met hen menen en dat de oude ren hun voertuig direct tot staan kunnen brengen. Ze hebben geen flauw idee van de vaart en doordrukkende massa, die in de vorm van een naderend voertuig op hen aan komt. Prof. S. Sandels, die dezer dagen over deze benauwende zaak sprak tijdens de jaarvergadering van de Nederlandse Ver eniging Bescherming Voetgangers, in Den Haag, gaf daar een treffend voorbeeld van. Een moeder vertelde hem, dat haar dochtertje bij een bushalte vlak voor een naderende bus de weg op sprong. Zij kon het kind nog net terugtrekken. Waarom deed het meisje zoiets? „Ik wou alleen maar zien hoe die bus er van voren uit zag..." Een ander misverstand. Veel volwasse nen denken dat kinderen, nadat ze een paar keer onder toezicht een bepaalde weg hebben gelopen, zich wel zullen gedragen zoals het moet. Prof. Sandels noemde dat een van de gevaarlijkste fouten die men kan maken. Niet meer dan de helft van de zesjarigen weet naar welke kant zij bij het oversteken het eerst moeten kij ken en slechts een kwart is in staat, de vraag te beantwoorden waarom je eerst die kant moet opkijken. Het is en blijft bijzonder moeilijk, kinderen een goed in zicht in het verkeer te geven. Ze begrij pen vaak geen woord van wat hen ver teld wordt. Twee woordstudies wezen uit, dat bij voorbeeld .het woord „voetganger" duide lijk was voor 9 pet van de zesjarigen, 57 pet van de achtjarigen en eindelijk 93 pet van de tien jarigen. Het begrip links en rechts geeft ook al grote moeilijkhe den. Zelfs negenjarige kinderen kunnen nog niet alle links-rechtsvragen juist be antwoorden en zesjarigen komen vaak niet verder dan de helft. In 't algemeen is een kind niet ver trouwd in het verkeer tot zijn negende of twaalfde levensjaar en dan nog zijn er problemen genoeg. Uit een Zweeds onder zoek bleek, dat de meeste kinderen om vallen met de fiets al voordat zij met een andere verkeersdeelnemer in aanraking zijn geweest. Vaak lopen zij daarbij ern stige verwondingen op, omdat het stuur in hun buik dringt. Veel kinderen blijken ook ernstige li chamelijke gebreken, bijvoorbeeld aan ogen of oren, te hebben die aan de ouders niet bekend zijn. Dit levert een nieuwe reeks problemen op in het verkeer. Men zal er rekening mee moeten houden dat lang niet alle kinderen normaal reageren. Ook met de mogelijkheden, dat de kinde ren niet willen handelen zoals hun is ge leerd. Prof. Sandels vroeg zich af in hoe verre stedebouwers en deelnemers aan het verkeer eigenlijk rekening houden met de vele handicaps, die ook oudere voetgan gers kunnen hebben: hartziekten, multiple sclerosis, reuma, verminderd gezichts- en hoorvermogen, om maar enkele din gen te-noemen. Niet alleen kinderen, maar ook veel ouderen kennen hun eigen handi cap niet eens of onvoldoende. Die handi cap kan trouwens nog van dag tot dag in graad variëren ook. Ideaal zou het zijn als bestuurders evenveel over mensen wisten als over hun auto's. Prof. Sandels zou graag iets gedaan willen zien aan nadere informatie daarover. Het zou een grote stap vooruit zijn, als er een permanente „lekenraad" voor al deze zaken kan komen, die intensief con tact moet hebben met hen, die verant woordelijkheid dragen voor het scheppen van de verkeersomgeving. Die raad moet dan bestaan uit vertegenwoordigers van elke denkbare groep verkeersdeelnemers. Moeders, kleuterleidsters, onderwijzers, tieners, gepensioneerden, invaliden zouden allemaal suggesties kunnen doen. Een be langrijk persoon in die lekenraad is van zelfsprekend ook de man op de weg, die dagelijks vreugde en ergernis ervaart in het verkeer, overal waar hij gaat of staat. Dan kan ook gesproken worden over pro blemen zoals die bestaan rondom de speel plaatsen. Volgens prof. Sandels verdienen series van kleine speelplaatsen de voorkeur bo ven één grote, die verder weg ligt. Er zou een stopverbod moeten komen voor al het verkeer bij haltes voor schoolbus sen. De situering van scholen verdient grotere aandacht dan eraan wordt ge schonken. Verkeerstekens moeten, voor dat zij in gebruik worden genomen, ge test worden door psychologen. Nog een paar suggesties: veel strengere regels voor bestuurders ten aanzien van zebra paden en vluchtheuvels, kinderen altijd achterin de auto of in speciaal gekeurde stoelen voorin, veiligheidssloten als ver plichting. En tenslotte voor rijscholen zou de ver plichting moeten gelden een cursus ont wikkelingspsychologie in hun programma op te nemen. Met behulp daarvan kan de aanstaande bestuurder worden geleerd, wat hij kan verwachten van weggebrui kers in al hun variaties en leeftijden. T"|it zijn de feiten: per jaar worden hon- derden kinderen op de Nederlandse wegen dodelijk getroffen in het verkeer. Per jaar worden duizenden andere kinde ren licht of zwaar gewond. „Het leed vormt", zo zei onlangs me vrouw V. I. van der Does-Enthoven van de Ned. Vereniging tot Bescherming van Voetgangers, „de basis van ons werk: voorkoming van leed". Maar ze komt tot de conclusie dat het met de verkeersvei ligheid voor kinderen in ons land helaas nog droevig is gesteld. Een verkeerslicht voor voetgangers op een grote weg in een door deze weg in tweeën gehakte gemeen te, komt er meestal niet. Een voetgangers tunnel nog minder. „Te kostbaar". Schei ding van verkeerssoorten buiten de be bouwde kom? Liver verbreedt men de rij baan. Kinderen moeten tussen het gemo toriseerd verkeer hun weg maar vinden. In deze tijd dat verschillende bonden nog eens weer de aandacht van de wegge bruikers richt op de veiligheid van de voetganger, is het goed vooral aan het kind te denken. Hiernaast publiceren wij de zienswijze van een expert. Hieronder publiceren wij een brief van een kleuterschoolvoorzitter, aan een Ne derlands dagblad. Het is misschien goed die brief te lezen en te herlezen. Misschien worden onze gedachten dan wat beter be paald hjj het leed dat kinderen op de weg kan treffen. Beter dan bij wat bonden, verkeersdeskundigen en officiële instan ties er allemaal over zeggen. De kleuterschoolvoorzitter schreef zijn naam en adres onder de brief, alsmede de juiste naam van de jongen die veronge lukte. Wij hebben de naam van de brief schrijver weggelaten en die van de jongen veranderd. Verder is er geen woord aan toe te voegen. Vandaag ben ik als voorzitter van de kleuterschool op bezoek geweest bij de ouders van Kees. Kees werd vijf jaar geleden geboren op een boerderij. Hij had echt alles mee: fijne ouders, een goede gezondheid en een fijn karak ter. Hij lachte altijd. Om zijn poes, om zijn speelgoed en om zijn kleinere zusje. Hij had plezier in zijn leven. Hij was een van die bevoorrechte kinderen in Nederland, die genoeg ruimte om zich heen hebben om fijn te kunnen spelen, te ravotten in lekkere wilde spelletjes, waarbij zijn moeder haar hart wel eens vast hield. Een blij en vrolijk kind. Zijn ouders waren dankbaar dat ze dit kind kregen toevertrouwd. Kees groeide voorspoedig op. Op zijn manier hielp- hij zijn vader op de boer derij. Hij ging met zijn één jaar oudere broer naar de kleuterschool en een nieu we wereld ging voor hem open. De juf, de vriendjes, de vriendinnetjes, de spel letjes. Toen hij naar de tweede klas van de kleuterschool ging, zei hij tegen ie dereen die het maar horen wilde, dat hij ,,over" was, zo trots was hij in het ver overen van zijn leven. Eind vorige week werd Kees op weg naar de kleuterschool doodgereden. Zijn ouders hadden hem steeds weggebracht. Nu hadden zij een weg door het land ,en het bos voor hem uitgestippeld, waar bij hij slechts één keer de weg over moest steken: een secundaire weg. Braaf had hij staan wachten op twee auto's, die hij had gezien. Bij de derde wagen werd hij verblind door de zon, die laag stond in het verlengde van de weg. Hij stapte er zomaar voor. Hij ging lachend zijn dood tegemoet. Hij lag in de berm van de weg, als een dood vo geltje, met een vage glimlach op zijn lippen. Vandaag ben ik bij zijn ouders op be zoek geweest. Ik kon geen woorden van troost vinden. In maart 1959 werd reeds gecorrespon deerd over genoemde weg, de traverse door het dorp. Ikzelf ben consul van de ANWB in dit rayon. Al de brieven zijn door de ANWB prompt doorgestuurd naar de directie van Rijkswaterstaat. Op de meeste brieven werd geen ant woord ontvangen; slechts de voorschrif ten werden gehanteerd. Ons dorp kon niet beschouwd worden als een dorp met een bebouwde kom. En dit terwijl er aan deze weg een zwembad ligt, hui zen en in de nabijheid drie scholen staan. T/"ees heeft er niets meer aan. Ik weet eigenlijk niet wat ik met deze brief moet doen. Is het beter de brief door te zenden naar Rijkswaterstaat? Maar met die instantie wordt al tien jaar over de weg gecorrespondeerd. Men zal onmiddellijk zeggen, dat nie mand iets aan het ongeluk kon doen. De zon heeft een kind verblind. Maar al die andere ongelukken op deze weg dan? Ik heb zelf twee kinderen, een meisje van tien er een jongen van zeven jaar. God behoede hen in het verkeer". SCHIPHOL Hoewel het aantal luchtreizigers en de per vliegtuig vervoerde tonnen aan vracht, bjjeen geteld over de gehele wereld op alle geregelde diensten, ook in 1968 weer omhoog zjjn gegaan, moet daarbjj worden vastgesteld, dat de groei over vrywel alle linies minder groot is geweest dan in de jaren 1966 en 1967. Teleurstellend is zonder meer, dat in de financiële sector de totale bedrijfswinsten van alle IATA-maatschappijen, die in 1967 nog 934 miljoen dollar bedroegen, terugvielen tot 550 miljoen. Dit houdt in, dat de bedrijfswinst, uitgedrukt in per centages van de totale inkomsten, in de afgelopen drie jaren van 9,5 procent in 1966 is teruggelopen naar 7,4 procent in 1967 en 3,9 procent in het vorig jaar. Deze gegevens staan vermeld in het jaarverslag van de lata, de interna tionale organisatie waarbtf 103 lucht vaartmaatschappijen zjjn aangesloten. Directeur-generaal Knut Hammarskjold heeft het vandaag voorgelegd aan de deeelnemers van de 25ste IATA-verga- dering, die vanochtend in de RAI te Am sterdam is geopend. Dat de groei van de totale winst wat is afgeremd in vergelijking met die van voorgaande jaren, stemt uiteraard overeen met de eveneens lagere groei cijfers van het totale luchtverkeer, doch het verschil in de beide lijnen is te groot om het alleen daaruit te ver klaren. Het rapport meldt dan ook nog een andere: de bedrijfskosten zijn met 15,5 procent opnieuw sneller gestegen dan de bedrijfsinkomsten, die slechts met 11,3 procent toenamen. Dat de winsten niet zo voorspoedig groeiden als vroeger, wordt voorts weer spiegeld in de bezettingsgraad. Gemid deld waren in 1968 in alle vliegtuigen 53,4 procent van de stoelen door passa giers bezet en dat was 3,6 procent min der dan in 1967. Onderverdeeld komt deze beladings graad op de internationale vluchten uit op slechts 51,4 procent (waaruit men dus mag concluderen, dat over het hele jaar genomen in alle toestellen bijna de helft van de zitplaatsen onbezet is ge bleven) en voor nationale vluchten, waarvan de V.S. het leeuwedeel voor zich opeisen, op 54,7 procent. Ook bij de vracht bleef meer ruimte onbenut dan vroeger. Hier daalde de de beladingsgraad van 50.7 procent met 2,1 procent naar 48,6 procent. Het totale aantal op geregelde dien sten vervoerde luchtreizigers steeg van 200 miljoen in 1966 en 234 miljoen in 1967 naar 261 miljoen vorig jaar. Dat betekende een geremde groei van 11,5 procenttegen een toeneming van 17 procent het jaar tevoren. Het rapport noemt de teruglopende lijn in de groei op alle fronten een te ken aan de wand. Drie jaar achtereen zij nu de kosten percentsgewijs sneller opgelopen dan de inkomsten. Daarover dient men zich uiterst bezorgd te ma ken. Het is duidelijk dat deze gang van zaken niet ongestraft kan voortduren. In voorgaande jaren stelde de verhoog de produktiviteit en de efficiency van nieuwe straalvliegtuigen de luchtvaart nog juist in staat om de inflatoire ten dens van de wereldeconomie te com penseren, maar dit patroon laat zich steeds moeilijker voortzetten. In Amerika zelf heeft de C.A.B. (de Amerikaanse rijksluchtvaartdienst) dit al ingezien. Daar zijn met officiële ver gunning de tarieven dit jaar tot twee maal toe verhoogd. DEN HAAG De Tweede Kamer zal vandaag de begroting van binnen landse zaken voor 1970 niet kunnen be handelen. Minister Beernink (binnenlandse za ken) is ziek. Hij heeft kamervoorzitter Van Thiel op doktersadvies moeten vragen de behandeling van zijn be groting uit te stellen tot nadere datum. De Tweede Kamer zal vandaag daarom alleen beginnen met de behandeling van de begroting voor 1970 van justitie. Daarover zal vandaag de Kamer in eerste termijn aan het woord komen. Minister Polak (justitie) zal morgen komen om zijn beleid te verdedigen. De discussies over het beleid van minister Polak, waarin de kwestie van de 'drie oorlogsmisdadigers in de straf gevangenis van Breda een belangrijke plaats innemen, zullen morgenavond worden afgesloten. DEURNE „De Brabantse Peel ge niet slechts zeventig procent van het inkomen van het landelijk gemiddel de. De bewoners van deze streek hebben de laagste lonen van het hele gebied". Dit zei gisteravond DAF-directeur dr. Huub van Doorne tijdens een forum avond ter gelegenheid van de opening van het Peelland-college in Deurne. On der voorzitterschap van prof. dr. J. de Quay leverden veel prominente Neder landers kritiek op de achtergebleven ontwikkeling van de Peel. De heer Van Doorne had berekend, dat de inkomens in de Peel achttien procent lager zijn dan die in de Drent se veengebieden, „die ten onrechte nog steeds als de armste gebieden van ons land worden gezien." Hij leverde kritiek op de regering, die nooit maatregelen heeft genomen om deze achterstand in te lopen. DEN HAAG De Tweede-Kamerle den Van Thijn en Franssen (beiden PvdA) willen de gemeenteraden en Provinciale Staten meer invloed geven bij de benoeming en herbenoeming van burgemeesters en commissarissen der Koningin. Daartoe hebben zij gisteren een initiatief-wetsontwerp ingediend, waarin de gemeente- en provinciewet zodanig wordt veranderd, dat raden en Staten het recht van aanbeveling krij gen. De beste oplossing, volgens indieners van het wetsontwerp, zou zijn dat de nieuwe burgemeesters op dezelfde wijze worden benoemd, herbenoemd en ont slagen als wethouders. Daarvoor is echter een grondwetswijziging nodig, waarop volgens beide kamerleden niet voor 1975 hoeft te worden gerekend. De initiatiefwetten beschouwen de in dieners als een soort voorlopige rege ling in afwachting van een definitieve aanpassing van de Grondwet. LEEUWARDEN Een zeer dikke mist, die gisteren in het noorden van ons land het zicht beperkte tot nog geen 25 meter, heeft grote schade ver oorzaakt op zee en op de weg. De be manning van het 2180 ton metende Griekse schip Seabreeze heeft gister morgen na een aanvaring met de Deen se coaster Kostas (299 ton) haar schip op een zandplaat moeten zetten. Het schip had verschillende gaten. Het Deense scheepje kon op eigen kracht doorvaren naar Rotterdam. Ten noorden van Schiermonnikoog hadden de 98 ton metende Ralswick uit het Oostduitse Rostock, en de uit IJsland afkomstige Hafoernin (2462 ton) een aanvaring. De Ralswick kreeg een groot gat en bleef op de houten deklast drijven. De Duitse reddingboot Georg Brüning as sisteerde het schip naar Emden. De IJs lander kreeg ook een groot gat boven de waterlijn, maar kon op eigen kracht doorvaren. Bij Terschelling hebben zich ook verscheidene aanvaringen voorgedaan. De houtvaarder Menna en de Noord- zeekotter UK 26 konden na een aanva ring nog op eigen kracht doorvaren naar de haven van Harlingen. Ook de postboot en de Lemmer 1 botsten te gen elkaar in de dichte mist. Er deden zich geen persoonlijke on gelukken voor. Op de weg had het verkeer ook grote last van het slech te zicht. Op de Afsluitdijk ontstond een ket tingbotsing, waarbij 25 auto's waren betrokken. De botsing ontstond door dat de brug bij Kornwerderzand werd geopend om de Urker vissersvloot door te laten. De vele andere botsingen ver oorzaakten grote materiële schade. Het vliegveld Eelde was gesloten, LISSABON In Portugal heeft het treinverkeer maandag een uur stilgele gen als gevolg van een staking van het spoorwegpersoneel. Volgens welinge lichte kringen wilden de stakers protes teren tegen het trage verloop van de on derhandelingen over een nieuwe ar beidsovereenkomst. In Portugal zijn stakingen onwettig. Volgens het wetsontwerp krijgen zo wel de gemeenteraden als de provin ciale staten het recht van aanbeveling van één of meer mensen voor de vervulling van een vacante burgemees ters- of commissarissenpost. Het gaat hier uitdrukkelijk om een aanbeveling van de hele raad en niet van één of meer fracties. Deze procedure kan volgens de ka merleden, alleen maar goed werken als de raad inzage krijgt van de lijst van sollicitanten. „Aan het bezwaar dat daarmee een sollicitatie in de open baarheid komt, tillen wij niet zo zwaar. Wie in een democratie als de onze naar een openbare functie solliciteert, moet van meet af aan de risico's daar van aanvaarden", aldus de beide ka merleden. NEW YORK De Russische kosmo nauten Beregovoi en Feoktistof, die maandag voor een bezoek aan Ame rika in New York zijn aangekomen, hebben een voorgenomen bezichtiging van het ruimtevaartcentrum Kaap Ken nedy afgezegd. Tot hun gastheer en col lega, kolonel Frank Borman, zeiden zij niet te kunnen gaan. Een reden gaven zij niet op. Volgens waarnemerns willen de Rus sen voorkomen, dat zij Amerikaanse astronauten zouden moeten uitnodigen voor een tegenbezoek aan hun ruimte vaartcentrum te Baikonoer in de Sov jet-republiek Kazakstan. De enige wes telijke functionaris die daar ooit is ge west, is de Franse oud-president, De Gaulle. Ondanks herhaalde invitaties is er nog nooit een Sovjet-functionaris in Kaap Kennedy geweest.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 9