Nerveuze kanselier
kreeg applaus
De meerderheid voor Brandt
bedroeg slechts 2 stemmen
@§p|
Auteur Kerouac
overleden
indeA>v1
GREEP X
VAN
DE GRIEP
WITTE KRUIS
in Amsterdam Kalverstraat 42, vlak bij de Dam
Bleke Kiesinger
feliciteerde
VLEKAVIA
helpt u eruit
ZES
Liechtenstein wil in
Raad van Europa
LAST
vindt u Paola Rossi waar het zo goed kiezen is ott de
grootste juweliers-collectie van Amsterdam
waar het zilver ligt te blinken in lepeltjes, bekertjes,
roomstellen - maèr ook in kostbare sieraden en
serviezen,
waar trouwringen, gouden ringen, armbanden,
kettingen en broches u tegenglanzen in
duizendvoudige verscheidenheid,
waar de kunst van de edelsmid zich presenteert in
een eindeloze variatie van vormen en combinaties:
goud of zilver met briljant, email en edelstenen,
waar u horloges vindt van hoge standing: Eterna,
Heuer, Jacquet-Girard, Leonidas Chopard en ons eigen
merk Paola Rossi
waar de keus zo groot is, dat uw liefste wens vervuld
kan worden
waar de bediening bijzonder attent is, ook indien u zich
slechts wilt orienteren.
Ja, breng een bezoek aan de Kalverstraat,
De winkelstraat van Nederland,
waar Paola Rossi de grootste juwelier is!
WOENSDAG 22 OKTOBER 1969
JA NAZI'S, NEE NAZI'S
De strijd der fleerden, biedt een biina niemand aan de schuld van de slachtoffer, de mens Marinus van
HnnffcihrlanirwekkenH en hooiend 1der Luhbe. een van de eerste Ne-
BONN Willy Brandt kneep zijn
handen ineen en trachtte zijri gemoeds
toestand niet te verraden toen 't hoog
tepunt van zijn politieke loopbaan aan
brak.
Met neergeslagen ogen hoorde hij
Bondsdagvoorzitter kai Uwe von Has-
sel de uitslag aankondigen van de ge
heime stemming die 70 minuten had
gevergd, met als uitslag 251 stemmen
voor Brandt als kanselier twee meer
dan de vereiste meerderheid.
Op de vraag van de voorzitter of hij
de stemming aanvaardde, stond de
voormalige minister van Buitenlandse
Zaken en ex-burgemeester van West-
Berlijn schielijk op en zei met trillende
stem „Ja, mijnheer de voorzitter, ik
aanvaard de verkiezing".
Onmiddellijk daarop barstte de rech
terflank van de Bondsdag de hoek
van de sociaal-democraten en vrije de
mocraten in luid applaus uit.
CDU-er von Hassel liet streng weten:
„Ik wil de aanwezigen eraan herin
neren dat in deze kamer niet geap
plaudisseerd mag worden". Hij kreeg 'n
licht boegeroep ten antwoord.
Als eerste stond de fractieleider vön
de nieuwe oppositie, Rainer Barzel op,
om Brandt geluk te wensen. Hij werd
gevolgd door ex-kanselier Kiesinger,
die bleekjes glimlachend Brandt de
hand drukte.
Tenslotte schenen ook de sociaal-de
mocraten en vrije democraten zich be-
ADVERTEN'I IE
1616 O
Jan Pieterszoon Coen sticht Bata
via. Voor zijn verdiensten schenkt
Holland hem "VLEK".
Sinds 1550 gestookt volgens
hetzelfde oude recept.
Een zeer voordelige merkjenever.
ANNO
1550
LOWELL (Massachusetts) Jack Ke
rouac is op 47-jarige leeftijd overleden.
De Amerikaanse schrijver en filosoof
van de „beat generation" in de jaren
1950 was maandagavond in een zieken
huis van Saint Peterburg opgenomen en
bezweek op dinsdagavond aan een her
senbloeding.
Zijn belangrijkste boeken waren On
the road, The subterraneans, en The
town and the city. Hierin ontwikkelde
hij een levenshouding die een leidraad
werd voor de „beatgeneration".
Kerouac was de man die de term
beat (afleiding van beatific) uitvond
voor de houding van mensen die vol
ledig aan de genoegens van de mate
riële samenleving voorbijgingen Hij
probeerde met zijn filosofie een brug
te slaan tussen de zogenaamde lost
generation van het begin van deze
eeuw en de beatgeneration. Hieruit ont
stond rechtstreeks de huidige genera
tie van de Hippies. In zijn boeken' be
schreef hij de zwerftochten door de
Verenigde Staten, waaraan hij een
diepgang en levensblije adem meegaf
die op miljoenen een onuitwisbare in
druk achterliet.
ADVERTENTIE
(en spaart bovendien.de maag)
Poeders, tabletten, cachets.
De nieuwe Duitse bondskanselier Willy Brandt legt de eed af tegenover
de president van het parlement. Von Hassel (r). Willy Brandt is de eerste
sociaal-democraat die sinds 1930 als bondskanselier optreedt.
wust te worden van het belang van
het ogenblik en in een ommezien was
Brandt omringd door gelukwensers,
aangevoerd door een stralende Walter
Scheel, leider van de vrije demo
craten en minister van Buitenlandse-
Zaken en vice-kanselier in de nieuwe
coalitieregering.
De in grijs kostuum gestoken Brandt
bloosde diep en scheen op het punt
te staan in tranen uit te barsten, toen
hij zich door de feliciterende menigte
'heenwerkte, om buiten de vergader
zaal zijn vrouw Rut en vervolgens de
sociaal-democratische partijleiders te
ontmoeten.
Achter hem verlieten de christen
democraten somber gestemd, in kleine
groepjes door een andere deur de
Bondsdag.
Opvallend was het dat Franz Josef
Strauss, leider van de Beierse vleugel
van de CDU en in het vorige kabinet
minister van Financiën, Brandt niet fe
liciteerde. Achteraf verklaarde hij te
genover verslaggevers: „Het was vol
doende dat de fractieleider van de
christen-democraten de honneurs
waarnam".
Terwijl Brandt onder applaus van
een kleine menigte het parlement ver
liet voor een bezoek aan bondspresi
dent Gustav Heinemann, begaven de
goed gemutste sociaal-democratische
en liberale leiders zich onder de jour
nalisten en de functionarissen in de
wandelgangen, om kennissen te be
groeten en e'/t praatje te maken.
Kiesinger begaf zich naar het nabij
gelegen Palais Schaumburg dat de laat
ste drie jaar zijn ambtswoning als re
geringsleider is geweest, om afscheid
te nemen van zijn staf.
De nieuwe kanselier legde later op
de dag voor de Bondsdag de eed af.
Van de 495 bondsdagafgevaardigden
die aan de stemming deelnamen stem
den er 251 voor Brandt, 235 tegen hem,
vijf onthielden zich van stemming en
vier stemmen werden ongeldig ver
klaard.
Een afgevaardigde, de christen-de
mocraat Paul Lücke, voormalig minis
ter van Binnenlandse zaken, was af
wezig. Dit betekent dat zes christen
democraten niet tegen Brandt hebben
gestemd. Zij hebben zich onthouden,
ongeldig gestemd of voor de sociaal
democraat uitgesproken. Aangenomen
wordt dat drie liberalen tegen de kan
didatuur van Brandt hebben gestemd.
President Richard Nixon van de-*Ver
enigde Staten heeft Willy Brandt een
felicitatieboodüchap gestuurd ter gele
genheid van diens verkiezing tot bonds
kanselier.
Ook premier Harold Wilson van En
geland heeft via diplomatieke kana
len Brandt met zijn benoeming ge
feliciteerd.
De eerste minister van Frankrijk,
Chaban-Delmas, heeft in een tele
gram de nieuwe Westduitse kan
selier Brandt met zijn benoeming van
harte gelukgewenst.
VADUZ Het vorstendom Liechten
stein heeft besloten het lidmaatschap
van de Raad van Europa aan te vra
gen. Een afvaardiging onder leiding
van de regeringsleider dr. Gerard Bat-
liner, zal op 28 oktober in Straatsburg
het verzoek om toelating overhandigen.
De strijd der geleerden, biedt een
hoogstbelangwckkend en boeiend
schouwspel. Met de scherpe wape
nen der geest, wordt een gevecht
geleverd dat zelfs de buitenstaan
der gefascineerd doet blijven slaan.
Wie zal er mopperen, als ook die
geleerden dan maar blijken mensen
te zijn, koppig, nukkig en vasthou
dend.
Dezer dagen is een dergelijke
„wedstrijd van de geest", bezig zich
voor onze ogen af te spelen met als
inzet een gebeurtenis die velen nog
bewust of onbewust hebben mee
gemaakt. Vijfendertig jaar geleden,
werd in Leipzig een Nederlandse
jongen, de 24-jarige Marinus van
der Lubbe uit Leiden onthoofd, om
dat hij in de nacht van de 27ste
februari 1933 het gebouw van het
Duitse parlgment, de Rijksdag, in
Berlijn, in brand zou hebben gesto
ken.
De vraag waarom het gaat is:
stak hij alleen, misleid door nazi's
de brand in het gebouw, als een
soort „idealistische provo lang voor
de tijd" of werd hij door de nazi's
gebruikt om een daad te stellen en
werd hij door hen voor politieke
doeleinden toen opgeofferd, tijdens
het proces vergiftigd en snel ter
dood gebracht om de ware brand
stichters, de leiders van de nazi
partij schoon te wassen? Met an
dere woorden: was Van der Lubbe
schuldig of onschuldig.
Tegenover elkaar staan Prof. dr.
L. de Jong, hoogleraar in Rotter
dam en directeur van het Rijksin
stituut voor oorlogsdocumentatie en
dr. Calic, van geboorte Zuidslaviër
en secretaris van de Europese com
missie voor onderzoek naar oorzaak
en gevolgen van de tweede wereld
oorlog. Zijn werk: „De Rijksdag
brandt", vérscheen dezer dagen,
juist na de publikatie van het rap
port van de commissie.
ür. Calic stelt in zijn boek (en
wij hebben maandag deze conclu
sie reeds weergegeven) dat de nazi's
de Rijksdag in brand staken via de
geheime gang die van het huis
van Rijksdag-voorzitter Hermann
Goering naar het gebouw aan de
Berlijnse Königsplazt liep. Van der
Lubbe lieten zij voor de schuldige
door gaan.
De meeste brandstichters wer
den in de „nacht van de lange
messen'' door de S.S. geliquideerd.
Dr. Calic komt tot zijn conclusie
via een groot aantal feiten toe
valligheden die naast elkaar ge
rangschikt zich laten lezen als een
boeiende misdadigersroman, toeval
ligheden die zo sterk spreken, dat
zij bijna niets anders dan de schuld
van Hitier en zijn bende aan de
Rijksdagbrand kunnen bevestigen.
Het is de gedachte die ook al in
het voor de oorlog gepubliceerde
Bruinboek, naar voren kwamen die
bijna niemand aan de schuld van de
nazi's deed twijfelen.
Prof. De Jong van zijn kant is
aanhanger van de theorie ontwik
keld door de Duitser Fritz Tobias,
die met een groot aantal getuien
en documenten meende aan te to
nen, dat Hitier en zijn aanhangers
slechts profiteerden van de brand
stichting van Van der Lubbe om
eerst de communisten, vervolgens de
sociaal-democraten en daarna alle
tegenstanders van het derde rijk
uit te schakelen in de gevangenis
sen en concentratiekampen. Hij ba
seert zich op de voorhanden zijnde
documenten. De door dr. Calic toege
paste deductiemethode acht. hij zo
al niet onwetenschappelijk, dan
toch wel erg emotioneel en voorba
rig, uitgaande van vermoedens, vol
gens hem verkeerde vermoedens.
Volgens hem heeft dr. Calic ver
zuimd om zijn beweringen te sta
ven met documenten en heeft diens
commissie verzuimd om de getuigen
naar voren te brengen die zij be
loofde, teneinde de strekking van
het verhaal te bevestigen.
Prof. De Jong blijft bij de door
Tobias en prof. Mommsen ontwik-
keldq theorie, die hij ook in zijn
boek: „Het koninkrijk der Nederlan
den in de tweede wereldoorlog" (deel
I)" heeft weergegeven.
Dr. Calic van zijn kant zegt, dat
er wel degelijk getuigen zijn, maar
dat men de namen niet kan bekend
maken, omdat zij in West-Duitsland
last hiermee zouden krijgen. Tobias
is een hoog politiefunctionaris en
volgens hem een communistenjager.
Hoe boeiend deze strijd der gees
ten ook is, zij gaat in de eerste
plaats heen over het vermoorde
slachtoffer, de mens Marinus van
der Lubbe, een van de eerste Ne
derlandse slachtoffers van het na
zi-regime.
Het is niet wel mogelijk om op dit
ogenblik (prof. De Jong zei het zelf
in een interview voor de tv) nu
de geschiedenis nog altijd voort
gaat, een oordeel te geven of To
bias, dan wel dr. Calic gelijk heeft.
Feit is, dat het boek: De Rijks
dag brandt, een boeiend en vooral
een menselijk boek is.
Hoe de bijna blinde Van der Lub
be in het gigantisch grote gebouw
van de Rijksdag, dat hij niet ken
de, zo effectief brand heeft gesticht
in het koude donker van de febru-
arinacht snijdt dr. Calis wel aan.
Documenten van Tobias, zullen daar
nooit over kunnen spreken, om de
eenvoudige reden, dat zij niet be
staan of zullen kunnen bestaan.
Wil men toch een oordeel, dan
kijke men allereerst naar de feiten
die de nazi's tijdens hun vijfjarig
verblijf in ons land achterlieten.
Misschien wat emotioneel oorde
lend zegt men dan, dat een onschul
dige nazi net zoiets is als een
werkloze doodgraver. Het ls iets wat
tegen het oergegeven van de na
tuur ingaat.
M.
Dr. Edouard Calic: De Rijksdag
brandt, Elsevier, Amsterdam, f 19,50.
Ter gelegenheid van het ver
schijnen van de Nederlandse
vertaling van het boek ,,De Rijks
dag brandt" werd in Krasnapolski
een persconferentie gehouden.
Links op de foto Johanes Markus
van der Lubbe, de broer van Mari
nus van der Lubbe, met de schrij
ver Edouard Calicdie een hand
tekening in het boek zet.
p
In de Kalverstraat in Amsterdam...
Paola Rossi
Paola Rossi is nauw verbonden met GASSAN DIAMONDHOUSE, de grootste diamantslijperij van Amsterdam.
Daarom is de collectie zo groot en kunnen de prijzen matig blijven.
Paola Rossi geeft u graag een introductie als u het diamandslijpen wilt zien
