grote overwinnaar in Suriname
Aiiti-P.A.K.-stemming in
nieuw P.S.P.-bestuur
„De burgemeester heeft
geen rechtsbescherming"
Wilt u uw spaargeld
zien groeien?
Dat kan.
Nü 4\% rente
ophetAMRO-
spaarboekje!
AMRO BANK
V.S. en Rusland gaan in
Helsinki praten
De koning van de
pensioentrekkers
Brandt wil snel betere
betrekkingen met Polen
Vooronderwijs Premier Pengel verloor de verkiezingsslag
geen
Nationale Raad Lachmon - tegen onafhankelijkheid-
Celibaat is
„verheven
plicht"
Goedkoop
30 oktober wereldspaardag
sparen...
verstandig
en
handig...
Duitser gezocht
voor
Zaanse moord
LA VERA
Open brief van mr. Van Rappard
KYP- en CHU-
jongeren gaan
samenwerken
Treinongeluk in
Zuid-Slavië
Conflict in
Vereniging
voor
Luchtvaart
de^Awiiiter
Caetano wint
in Portugal
■n
bijzonder I
sparen is bouwen aan geluk
Zekerheid
Hervorming
Paus tot synode
GROTE OPKOMST
ZETEL VERDEL1N G
RADICAAL
U kunt ook een AMRO-Spaarrekening nemen.
Die geeft u - afhankelijk van de termijn - een
rente van 4y2, 5, 5l/2) 6 of zelfs 7 procent. U
ziet het: sparen bij de AMRO Bank gaat sneller.
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
VERMINDERING KERNBEWAPENING
STIJGING
AFGELAST
CONTROLE
MAANDAG 27 OKTOBER 1969
AMERSFOORT Een „Nationale
Raad voor het onderwijs" is voorlopig
niet in zicht. Het bestuur van de „werk
gemeenschap voor vernieuwing van
opvoeding en onderwijs" (WVO) had
de oprichting van deze raad aanbevo
len.
Het doel zou zijn de raad te laten
functioneren als basis van waaraf de
noodzakelijke vernieuwing van het on
derwijs in Nederland zou moeten be
ginnen.
De ruim tweehonderd deelnemers
aan de in Amersfoort gehouden confe
rentie over de onderwijsvernieuwing
hebben het plan echter afgewezen. De
doelstellingen zouden te weinig zijn
doordacht.
ZZANDAM. De Zaandamse en Am
sterdamse politie maken nog steeds
verbeten jacht op de moordenaar van
de Duitse bankemployé Karl Ernst
d'Alquien, die donderdagavond in Zaan
dam werd vermoord. Er zijn vier ver
dachten aangehouden, maar naar ver
hoor vrijgelaten. De moordenaar is
waarschijnlijk een Duitse jongeman, 23
tot 25 jaar oud, 1 meter 80 lang, slank
postuur, met zwart achterovergekamd
haar iets kalend aan de voorkant van
de schedel.
Aan de hand van tientallen tips wordt
thans een getekend portret van de ver
moedelijke moordenaar vervaardigd.
Vast staat, dat de heer d'Alquien en
de jongeman elkaar hebben ontmoet in
'n café aan de Martelaarsgracht in Am
sterdam. Beiden gingen donderdagavond
om half negen per trein naar Zaandam
•n bezochten nog drie cafés.
De moordenaar heeft zich 's nachts
schuil gehouden op het spoorwegem
placement van het station Zaandam
en nam vrijdagochtend de eerste trein
naar de hoofdstad. De moordenaar heeft
enkele kledingstukken, een portemon
nee met ongeveer zeventig gulden en
een tafelaansteker met een oester,
waarin een parel, weggenomen. De da
der is volgens de politie waar
schijnlijk homofiel, evenals zijn slach-
offer. Het lichaam, dat door familie
leden is geïdentificeerd wordt vandaag
naar Duitsland vervoerd.
ADVERTENTIE
ELS, de gouden
kruidenbitter uit
Limburg, bereid
volgens 'n oud,
geheim familie
recept ELS LA
VERA, koel ge
serveerd 'n
puike borrel,
'n geweldig
apéritief.Ook
ais longdrink
en on the rocta.
ELS LA VERA,
P de echte ELS.
Moet u in huis hebben!
N.V. Distilleerderij
Jacq. Hennekens Beek (L)
AMSTERDAM. De PSP bltfft buit
ten het Progressief Akkoord. Pas na de
gemeenteraadsverkiezingen van vol
gend jaar zal misschien worden beke
ken of de pacifistisch-socialisten de
besprekingen op het landelijke vlak
met andere partijen zullen heropenen.
De kans daarop is echter klein.
De algemene vergadering koos giste
ren in Amsterdam een partijbestuur dat
in meerderheid bestaat uit PSP-ers die
niets van het PAK moeten hebben.
Twee dagen van emotionele en ru
moerige debatten kenmerkten het con
gres van de PSP in Amsterdam. De
splijtstof lag huizenhoog opgestapeld.
Er dreigde zelfs een regelrechte scheu
ring tussen de pro- en anti-PAK'ers
toen een aantal „verontruste" voorstan
ders van het Progressief Akkoord gis
teren liet weten de zaterdagavond ge
nomen beslissing over het PAK (een
compromisvoorstel van het partijbe
stuur) te betreuren.
In dat voorstel, dat met een krappe
meerderheid werd aangenomen, hield
de vergadering vEofc aan het uittreden
uit het landelijke PAK en aan het on
der scherpe controle stellen van op
gang zijnde plaatselijke gesprekken
(het woord provinciale was geschrapt)
met anderen. „Een dergelijk besluit
werkt een setarische opstelling in de
hand en dat is voor ons onaanvaard-
GORKUM „De burgemeester bezit
niet de waarborg, dat zijn minister van
Binnenlandse Zaken hem vrijwaart voor
overlast van mensen zoals u, die zich
kennelijk van de aard en de omvang
van de eigen publieke verantwoordelijk
heid onvoldoende rekenschap geven".
Aldus Gorcums burgemeester mr. L.
R. J. ridder van Rappard in een open
brief aan het Tweede Kamerlid drs. A.
Lems (soc.).
De heer Lems stelde de minister van
Binnenlandse Zaken onlangs vragen
over de Gorcumse bestuursperikelen.
Hij informeerde daarbij of de minister
niet van oordeel is, dat het vertrek van
de ridder de moeilijkheden zou oplos
sen.
De heer Van Rappard schrijft in zijn
open brief dat „voor de burgemeester
de gebruikelijke regelen van rechtsbe
scherming voor ambtenaren blijken te
ontbreken".
Tien van de elf Gorcumse raadsleden
die 13 oktober hun ontslag indienden,
hebben in een communiqué hun veront
waardiging en afschuw uitgesproken
over het feit, dat de heer Van Rappard
een aanklacht wegens smaad heeft in
gediend^ tegen het elfde lid van deze
groep, de heer J. Eckhardt.
De heer Eckhardt heeft volgens de
heer Van Rappard het gerucht ver
spreid, dat de burgemeester door" te
schermen met een achtergehouden pro-
ces-verbaal, wethouder Oostlander er
van heeft weerhouden bij het raadscon-
flict openlijk de zijde van de uittreden-
den te kiezen.
ADVERTENTIE
Natuurlijk is geluk niet voor géld te koop. Maar het is wel
plezierig en nuttig om wat geld achter de hand te hebben.
Sparen is het hele jaar door belangrijk, maar één dag per
jaar staat sparen in het middelpunt van de belangstelling
op 30 oktober Wereldspaardag.
Vraag eens een brochure. U komt dan tot de ontdekking
dat er heel wat vormen van sparen zijn, waarmee u (als u
aan de voorwaarden voldoet) een forse, belastingvrije
premie kunt verdienen.
Inlichtingen: Wereldspaardag,Postbus 51,
Den Haag.
Publikatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid.
baar", zeiden de verontrusten, onder wie
fractievoorzitter drs. H. Wiebenga.
Links de voorzitter en fractieleider
van de VHP, dhr. J. Lachmon, de
grote overwinnaar van de in Suriname
gehouden verkiezingen, met rechts de
heer J. Pengel, de grote verliezer.
Op deze foto ziet men de heer Pengel
met echtgenote bij het uitbrengen
van zijn stem in maart '66.
Diezelfde drs. Wiebenga droeg de
lijm aan nadat tegenstanders van het
PAK een anti-verklaring hadden op
gesteld en waarnemend en kandidaat-
voorzitter P. A. Burggraaf had ge
dreigd zijn kandidatuur niet te aan
vaarden als hij geen zekerheid had
dat het bestuur zou worden samenge
steld uit vertegenwoordigers van de ver
schillende stromingen binnen de partij.
De heer Wiebenga: „Wij willen geen
scheuring, ook al gaat onze verontrus
ting over de gang van zaken in de par
tij veel verder dan het PAK".
Hij betreurde het dat een aantal zeer
waardevolle pacifistisch-socialisten de
PSP al had verlaten. Hij consta
teerde binnen zijn partij ook een ge
brek aan onderlinge verdraagzaamheid.
„Als sommigen zeggen: wij hebben het
pacifisme niet nodig, wij springen wel
op de barricaden, darwind ik dat fout.
Het gebruik van geweld ondermijnt het
normbesef".
Hij deed een beroep op de kandidaat
bestuursleden die zich uit wrevel al had
den teruggetrokken zich opnieuw kan
didaat te stellen. Een aantal gaf aan
die roepstem gevolg.
Voorzitter Burggraaf had in zijn
openingswoord stelling genomen tegen
de term sectarisch opstellen. „Zou het
de politieke onduidelijkheid niet ver
groten als we landelijk maar zonder
zichtbaar positief resultaat zouden
doorgaan met concentratiepogingen, ter
wijl in verschillende plaatsen pogingen
waren afgeketst op zichtbare politieke
barrières?" De heer Burggraaf zei ook:
„Of het zal lukken onze visie gestalte
te geven hangt af van anderer steun
en eigen eensgezindheid".
De eensgezindheid was ver zoek.
Vooral het actieve Amsterdam wilde
met alle PAK-besprekingen stoppen,
Drente en Overijssel onder meer weer
niet. De heer G. J. Erdtsieck uit Alme
lo pleitte voor een groot breed front
waarin ook plaats voor Nieuw Links
zou zijn. De partijbestuurder W. Boer
boom zag eerder contacten met de CPN
dan met de PvdA. („Het gaat ons im
mers om de hervorming van de maat
schappij".)
UTRECHT De hoofdbesturen van
de Christeljjk-Historische Jongerenorga
nisatie (CHJO) en van de jongeren
groepen van de KVP (KVPJG) heb
ben in Utrecht gesproken over een ge
meenschappelijk politiek kernprogram
ma.
Ze hopen dat de partijbesturen van
ARP, CHU en KVP in november zul
len besluiten tot nauwe samenwerking
en tot opstelling van een concreet ge
zamenlijk kernprogramma, dat als ba
sis moet dienen voor een partnerkeu
ze van de drie partijen.
De CHJO en de KVPJG zullen de an
dere grote partijen de PvdA, D'66
en VVD uitnodigen in januari even
eens een kernprogramma in te dienen
om ook tot een partnerkeuze te komen.
BELGRADO. Minstens 15 passagiers
zijn zaterdag om het leven gekomen
en 50 gewond toen de Joegoslavische
personentrein „Jugoslavije Ekspres"
bij Okucani in Kroatië inreed op een
goederentrein. Beide treinen reden naar
Zagreb met verschillende snelheden.
Hei aantal doden bij het trienongeluk
in Kroatië is gestegen tot op zijn minst
15.
ROME Paus Paulus heeft zater
dagavond de mogelijkheid, dat r.k.
priesters de gelegenheid dient te wor
den geboden om te trouwen, krachtig
uitgesloten. Tijdens een speciale mis
voor deelnemers aan de bisschoppelij
ke synode, noemde de Paus het pries
terlijke celibaat „een geweldige en ver
heven plicht".
De Paus zei dit daags nadat kardi
naal Frangois Marty, de aartsbisschop
van Parijs, een nieuwe studie had voor
gesteld door de kerk van dit controver
siële punt.
Het voorstel van kardinaal Marty
werd zaterdag in de synode door kardi
naal König, de aartsbisschop van We
nen, gesteund.
Uit een studie van het vraagstuk van
het celibaat, dat dit jaar op last van de
Paus is verricht, blijkt, dat minstens
7.137 priesters in de afgelopen zes jaar
verzocht hebben te mogen trouwen en
dat dit aantal jaarlijks toeneemt.
DELFT In de Koninklijke Neder
landse Vereniging voor Luchtvaart
(KNVvL) zijn moeilijkheden ontstaan
tijdens een zaterdag in Delft gehouden
buitengewone algemene ledenvergade
ring.
Voor de voorzitter van de vereniging,
de heer H. P. Zielstra en de twee pen
ningmeesters, de heren P. A. Huet en
F. Furnée, waren zij aanleiding hun
mandaat ter beschikking te stellen.
Zij besloten hiertoe nadat de verga
dering twee voorstellen van het hoofd
bestuur had verworpen. De voorstellen
dienden om het verwachte tekort van
circa zestigduizend gulden in 1970 te
kunnen beperken. Het bestuur wilde
dit bereiken door het officiële maand-
orgaan Avia gedurende een jaar één
keer per twee maanden te laten ver
schijnen en door de contributies te ver
hogen met tien gulden per jaar.
De heer Zielstra, die sinds 21 juni
voorzitter is, deelde mee dat als ge
volg van het verwerpen van de voor
stellen het tijdschrift Avia met ingang
van 1 januari 1970 niet meer zal kun
nen verschijnen.
PARAMARIBO (ANP) In Su
riname wordt een coalitieregering
verwacht, steunend op de Hindostaan-
se V.H.P. en de Creoolse Progressieve
Nationale Partij. De Nationale Partij
Suriname (N.P.S.) van oud-premier
Pengel leed een gevoelige nederlaag
bij de zaterdag gehouden verkiezingen.
De leider van de Verenigde Hindo-
staanse Partij, Lachmon, die waar
schijnlijk zal worden uitgenodigd een
nieuwe regering te vormen, verklaar
de voorstander te zijn van een kabinet
dat is samengesteld op basis van de
bevolkingsgroepen en niet op grond van
de verkiezingsuitslag.
Hij dacht aan vier Hindostaanse, vier
Creoolse en een Indonesische minister.
De winst van de V.H.P. is verrassend
groot geweest. De partij kreeg met ne
gentien van de 39 zetels in de Staten
(de volksvertegenwoordiging) nog
maar net niet de volstrekte meerder
heid.
Vooral onder de Hindostanen is de
opkomst zeer groot geweest. Opvallend
is dat deze partij in de verkiezings
campagne als enige de kwestie van de
onafhankelijkheid aan de orde had ge
steld. Zij sprak zich uit tegen onafhan
kelijkheid nu in tegenstelling met Pen-
gels N.P.S. die zakte van zeventien
naar elf zetels.
De Progressieve Nationale Partij
(P.N.P.) ontstaan uit een afsplitsing
van de N.P.S. kwam van drie op acht
zetels wat de leiders van die partij
toch nog teleurstelde.
Ook teleurgesteld waren de volge
lingen van de Partij Nationale Repu
bliek van mr. Bruma. De partij kreeg
één zetgl; zij had op drie gerekend. Op
grond van nog niet geheel volledige
cijfers was gisteravond de te verwach
ten zetelverdeling in de Staten: Zetels:
V.H.P. resp. 1967 en 1969: 11 19; N.P.S.
17 11; P.N.P. 3 8; P.N.R. 1; overige
partijen 8 Totaal 39 39.
De P.N.P. had bijna nog twee zetels
meer gehad ten koste van N.P.S. en
V.H.P. In de kieskring Beneden Maro-
wijne kwam de partij daarvoor 124
stemmen te kort en in de kieskring Su
riname slechts 46.
De leider van de N.P.S. de heer J. A.
Pengel, heeft verklaard geen zitting te
zullen nemen in de Staten. Over de ver
kiezingsuitslag zei hij: „Gezien de ra
ciale politiek vlan de V.H.P. zullen de
andere partijen zich nu ook positief ra
ciaal gaan opstellen".
Zijn partij zou een „waardige hou
ding" in het parlement tonen.
Volgens hem zal de komende regering
voor „bovenmenselijke problemen" ko
men te staan.
Veel problemen zullen onoplosbaar
blijken te zijn, dacht de heer Pen
gel. Volgens hem zal Nederland niet in
staat zijn daarbij te helpen. Hij ver
wachtte dat de sociale onrust „in ster
ke mate" zal toenemen.
ZEELAND Uit het penitiaire trai
ningskamp de Corridor te Zeeland/NB,
een open instelling voor jeugdige gede
tineerden, zijn zaterdagavond drie jon
gens van ca 20 jaar weggelopen.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
ADVERTENTIE
WASHINGTON De Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie gaan onderhan
delen over mogelijke beperkingen van
de kernbewapening.
Tweezijdig overleg van beide landen
begint op 17 november in Helsinki, de
hoofdstad van Finland. De regeringen
van beide grote mogendheden hebben
dit gisteren bekendgemaakt.
Het vooroverleg zal dienen voor het
opstellen van een lijst van te behande
len onderwerpen en het vaststellen
van de conferentieprocedure. Het voor
overleg en de conferentie die erop
moet volgen zullen achter gesloten deu
ren worden gehouden.
Het streven is naar een veelomvat
tend verdrag tussen beide landen, zei
de Amerikaanse minister van Defen
sie, William P. Rogers, gisteren; maar
de mogelijkheid is niet uitgesloten dat
Cornells Hendrik Bilder, de ongekroonde koning van de Nederlandse
pensioentrekkers heeft zaterdag in IJmuiden zijn 100ste verjaardag
gevierd. Als ex-KNIL-militair ontvangt hij al 70 jaar pensioen. Op de foto
een kusje voor opa van Bertha, die met haar 5 jaar een van de jongste
achterkleinkinderen is.
BONN Willy Brandt, de nieuwe
Bondskanselier van West-Duitsland,
heeft in een vraaggesprek met het
Hamburgse zondagsblad „Welt am
Sonntag" verklaard, dat zijn coalitiere
gering van socialisten en liberalen zo
snel mogelijk tot betere betrekkingen
met Polen wil komen, die dan uiteinde
lijk zouden moeten leiden tot het aan
knopen van diplomatieke betrekkingen
tussen de Bondsrepubliek en Polen.
Brandt liet ook doorschemeren, dat
de nieuwe Westduitse regering binnen
korte termijn het verdrag tegen de ver
spreiding van kernwapens zal tekenen.
Zoals bekend hebben de Sovjet-Unie
en andere landen van het oostelijke
blok daar allang op aangedrongen.
De nieuwe Bondskanselier zei dat
Warschau, mede gezien de verklaring
die de Poolse minister van Buitenland
se Zaken, Stefan Jedrychofski, tien da
gen geleden heeft afgelegd, belangstel
ling blijkt te hebben voor betere be
trekkingen met Bonn. Jedrychofski
heeft voor de Poolse televisie gezegd,
dat Polen bereid is met West-Duits
land over alle vraagstukken te onder
handelen, ondanks de traditionele ge
schilpunten tussen beide landen. Ook
wij willen betere betrekkingen, aldus
Brandt, en wij zullen proberen zo spoe
dig mogelijk tot een gesprek met
Warschau te komen.
Zinspelend op de Oder-Neisse grens
zei Brandt „dat ook in andere wind
richtingen reeds grensregelingen zijn
getroffen voordat er een vredesverdrag
is".
Aan de steun voor de boeren, die no
dig wordt door de revaluatie, zal de
Westduitse belastingbetaler moeten bij
dragen, doch daar staat tegenover dat
aldus verhoging van de levensmidde-
lenprijzen wordt voorkomen, terwijl de
revaluatie ook op stijgende welvaart is
gericht
het niet verder komt dan enkele over
eenkomsten met beperkte draagwijdte.
Minister Rogers wilde niet zeggen
wat zo'h verdrag allemaal zou moeten
inhouden. Wel noemde hij de kwestie
van staking van de produktie van in
tercontinentale raketten met meervou
dige kernladingen, waarmee vrij ver
van elkaar liggende doelen heten te
kunnen worden bestookt.
Het Amerikaans-Russische overleg
over kernwapenkwesties werd in augus
tus van het vorige jaar opeens afgelast
als gevolg van de inval in Tsjecho-Slo-
wakije. De kwestie van de stelsels van
raketverdediging tegen aanvallen met
intercontinentale raketten het ABM-
systeem had toen het belangrijkste
punt op de agenda moeten worden.
Het laat zich aanzien dat deze kwestie
ook in de komende conferentie in Hel
sinki onderwerp van gesprek zal zijn.
Het is uitgesloten, aldus minister Ro
gers, dat de voorgenomen conferentie
zal leiden tot een topconferentie van
president Nixon en premier Kosygin.
Rogers sprak de hoop uit dat de Sov
jet-Unie de conferentie niet voor pro
pagandadoeleinden zal misbruiken. Wij
streven naar overeenkomsten waarvan
de naleving gecontroleerd kan worden,
zei hij.
ADVERTENTIE
LISSABON De Portugese democra-
sche oppositie heeft zondag geen suc
ces gehad met haar poging om voor
het eerst in bijna 50 jaar enkele par
lementszetels te veroveren.
De Nationale Unie van premier Mar
cello Caetano behaalde een bijzonder
grote stembuszege. Hierdoor is deze
partij voor de komende vier jaar op
nieuw zeker van een algehele overheer
sing in de 130 zetels tellende nationale
vergadering.
Volgens een bijna volledige niet-offi-
ciële stemmentelling voor het Europese
deel van Portugal hebben 707.855 pers.
op de Nationale Unie gestemd en 91.640
op de twee voornaamste oppositiepar
tijen, de progressieve katholieken en de
crypto-communisten, die in de meeste
kiesdistricten met een gezamenlijke lijst
waren verschenen.
Hoewel de minister van Binnenlandse
Zaken Manuel Concalves Rapazote be
weerde, dat de zege groot en kristal
helder was verklaarden de beide oppo
sitiepartijen, dat hun zaak gehinderd
was door de vele onthoudingen en de
obstructiepolitiek van de regering.
