Nog veel verzet van de Tsjechen tegen Russen MORGEN.. LAATSTE DAG VOOR UW WENSEN Nieuw onderzoek naar dood van Rommel geëist Brandt en Strauss in fel debat voor Bondsdag helpt tegen griep Terug en de muziek in In Ban ja Luka 9 doden Ontwerp maanauto Zuidafrikaanse minister openbaar terechtgewezen Over de grenzen gashaarden die u moet zien! olgende maand in Den Haag ter sprake Moordenares uit gevangenis ontsnapt Kranteartikel buskruit in parlement IJKAST Alle wenskaarten die morgen worden ingeleverd bij Esso dealers zijn nog geldig voor de beloningen: f. 50.000,- en 100.000 tijgertjes. Olie Offensief Ironie Ik zag twee (dronken) beren Beroering in Spanje door doodvonnis (bij uw dealer) DONDERDAG 30 OKTOBER 1969 ONTWERP GEREED VOOR EUROPESE VERKIEZING Dit knaapje speelde tijdens de rijtoer van de Britse koningin tegen de muziek in van de Guards, zijn eigen wijsje. De trompettist van de militaire band bekeek het geheel nogal misprijzend. PRAAG Partijleider Gustaf Husak heeft in Praag toegegeven dat er in Tsjecho-Slowakije nog wijdverbreid verzet bestaat tegen de aanwezigheid van Russische troepen in het land. Hu- sak riep de natie op „de soldaten van het rode leger te beschouwen als be schermers en ervoor te zorgen dat zij zich thuis voelen". Husak sprak nogmaals de dank uit van de nieuwe conservatieve leiders voor de invasie van vorig jaar waar bij een einde werd gemaakt aan de her- vormingsbewegng onder Alexander MIAMI Josette Bauer, een 33-jari- ge Zwitserse moordenares, die in 1967 in Miami tot zeven jaar werd veroor deeld wegens het smokkelen van he roïne ter waarde van meer dan een miljoen dollars is uit de gevangenis ontsnapt. Ze blijkt met twee andere vrouwen n.l. 19 dagen geleden uit de vrouwengevangenis in Anderson, (West- Virginia) te zijn verdwenen. Functionarissen van de gevangenis hebben geen verklaring gegeven van het feit dat de ontsnapping nu pas be kend is gemaakt. In 1964 ontsnapte mevr. Bauer uit een gevangenis in Genève waar ze een gevangenisstraf uitzat wegens het hel pen 'van haar echtgenoot bij het ver moorden van haar vader. Mevrouw Bauer zou na beëindiging van haar cel straf in Alderson aan Zwitserland wor den uitgeleverd. Haar man zit daar nog zijn straf van 15 jaar uit. Dubcek. De beslissing van Moskou mi litair in te grijpen teneinde de „oprech te communisten" in Tsjecho-Slowakije bij te staan, werd genomen met een „hart vol droefheid", aldus Husak. De troepen van het Warschau-pact waren gekomen met het doel een „samenzwe ring tegen de socialistische maatschap pij" d ekop in te drukken, vervolgde hij. De partijleider sprak op een grote bijeenkomst van 2000 partijfunctiona rissen in decongreszaal van het Ju lius Fucik park van Praag. Zijn rede, die een uur duurde, werd in heel het land door radio en televisie uitgezon den. Husak waarschuwde dat de zuivering voort zou gaan totdat hervormers die aan de „samenzwering deel hadden ge nomen, niet meer in staat zouden zijn het land in nieuwe drama's te storten". Het eerste doel van de rede was ver slag uit te brengen van de besprekin gen die de Tsjechoslowaakse leiders in Moskou hebben gevoerd. „De opvatting dat de Russische mi litairen een bezettingsleger zijn leeft nog in de geesten van veel mensen", riep Husak uit. „Maar deze militairen zijn de strijdmacht van onze vrien den", vervolgde hij. „Zij zijn hier om onze maatschappij te beschermen. Husak waarschuwde dat de liberalen die van het politieke toneel zijn ver wijderd nu invloed proberen te krijgen op het gebied van de economie. Hij noemde de hulp en samenwer king die Moskou heeft toegezegd „groot moedig", en verklaarde dat zij een be langrijke factor zouden vormen bij het overwinnen van de huidige economi sche moeilijkheden. Tenslotte waarschuwde de partijlei der nog tegen verzuim op het werk en de bewijzen van een laag arbeids- moreel. „Ware vaderlandsliefde, aldus Husak, „moet worden getoond door eer lijk werk van iedere burger op elke plaats". LUXEMBURG Het probleem van directe Europese verkiezingen voor het Europese parlement, dat jarenlang in Brussel in de archieven van de minister raad der Europese Gemeenschap heeft gesluimerd, is tot nieuw leven geko men en zal vermoedelijk op de komende topconferentie in Den Haag gaan meespelen. Nationale deskundigen hebben de afgelopen maanden in Brussel zoveel vorde ringen gemaakt met een ontwerp-conventie, dat de Nederlandse staatssecretaris De Koster woensdag in de Europese ministerraad in Luxemburg kon meedelen, dat de ministers van Buitenlandse Zaken op hun volgende vergadering op 10 en 11 november in Brussel een eerste gedachten wisseling aan het ontwerp zul len kunnen wijden. In goed ingelichte kringen verluidt dat de zaak mogelijk ook op de con ferentie van regeringsleiders in Den Haag de volgende maand ter sprake zal worden gebracht. Deze ontwikkeling wordt van groot belang geacht, omdat de definitieve fi nanciering van de EEG-landbouwpoli- tiek, de daarmee samenhangende ei gen inkomsten van de Europese Com missie en de Europese parlementaire controle een belangrijk onderdeel zul len uitmaken van de serie beslissingen die vóór 31 december aanstaande geno men moeten worden om de EEG te vol tooien. De ontwerp-conventie voor directe Europese parlementsverkiezingen, die na goedkeuring door de Europese mi nisterraad door de nationale parlemen ten van de zes landen zal moeten wor den geratificeerd, voorziet allereerst in een verhoging van het aantal afge vaardigden in het Europese parlement van 142 tot 284. De helft van het aan tal Europese parlementsleden zal ook lid van een nationaal parlement moe ten zijn. De verkiezingen zullen om de vijf jaar worden gehouden, in alle zes lan den op dezelfde dag. Als dit een zon dag zou zijn kan Nederland de Europe se verkiezingen de dag ervoor of erna houden. De Europese verkiezingen zul len voorts niet mogen samenvallen met nationale verkiezingen en in elk van de zes landen zullen de bestaande na tionale kieswetten ook voor de Europe se verkiezingen gelden. Deze oplossing is gekozen omdat een harmonisatie van de nationale kieswet ten of het uitwerken van een volledig uniforme Europese kieswet teveel tijd zou vergen. De leeftijd om als Europees afgevaardigde gekozen te worden stelt het ontwerp van de nationale deskun digen op 25 jaar, het actief kiesrecht op 21 jaar. De conventie zou in de mogelijkheod willen voorzien van een aanpassing aan de hand van de ervaring na een eerste periode van vijf jaar, en dan op ini tiatief van het- Europees parlement zelf, uiteraard met goedkeuring door de Europese ministerraad. Het Europese parlement had in 1960 reeds op basis van de verdragsvoor- sfchriften een ontwerp-conventie voor directe Europese verkiezingen uitge werkt en aan de ministerraad in Brus sel toegezonden. Daar verdween het echt. in de ijskast. In het voorjaar heeft het parlement in Straatsburg in een resolutie nog eens aan zijn ontwerp van 1960 herinnerd en min of meer het dreigement geuit, dat het parle ment de Europese ministerraad weieens voor het Europese gerechtshof in Luxemburg zou kunnen aanklagen we gens het nalaten van toepassen van de verdragsbepalingen op dit punt. Voor de vertegenwoordigers van de zes regeringen in Brussel is deze reso lutie, onder het Nederlandse voorzitter schap sedert 1 juli jl. van de werk groepen der permanente vertegenwoor digers, een voldoende aansporing ge weest om de kwestie door deskundigen te laten uitwerken. Het Europese parlement had zelf een verdrievoudiging van het aantal Euro pese afgevaardigden gewenst. De com missie van nationale deskundigen acht te dit echter te hoog, ook al omdat men rekening zou moeten houden met een eventuele uitbreiding van de EEG en dus ook van het aantal leden van het Europese parlement. In het huidige parlement in Straats burg hebben de grote drie van de ge meenschap, Duitsland, Franktijk en Italië, elk 36 afgevaardigden, Nederland en België elk 14 en Luxemburg 6. BELGRADO Bij de aardbeving van zondag in Banja Luka in midden- Joegoslavië zijn negen mensen om het leven gekomen. De burgemeester van de stad heeft dit gisteren officieel be kend gemaakt. Eerder was gezegd, dat er 22 doden waren geteld. Dit getal is voortgeko men uit gissingen, die later onjuist zijn gebleken. ADVERTENTIE LAATSTE DAG VOOR F. 100,- OF TIJGERTJE ESSO SERVICE GAAT STEEDS VERDER Bij1 de uitwerking van de ontwerp- conventie is deze onderlinge verhouding licht gecorrigeerd wegens het uiteen lopende aantal inwoners in de zes ge- meenschapslanden. Het ontwerp koint daarom op 24 afgevaardigden voor Ne derland (plus tien), 22 voor België (plus acht), 79 voor Duitsland (plus 43), 75 voor Frankrijk (plus 39, 78 voor Italië (plus 40) en acht voor Luxemburg (plus twee). Voor Luxemburg is dit aan tal wat aan de „geflatteerde kant". Dit ontwerp zou bij de uitwerking door de nationale deskundigen in Brus sel min of meer volledige steun hebben gekregen van Benelux, Duitsland en Ita lië. Van Franse zijde heeft men welis waar aan het ontwerp meegewerkt, doch een politiek voorbehoud zij 't op technische gronden ten aanzien van de hele zaak gemaakt, aldus de goed ingelichte kringen in Brussel. FRANKFORT Robert W. Kemp- ner, de voormalige plaatsvervangen de hoofd-aanklager van de Ameri kaanse regering in het proces van Neurenberg tegen de Duitse oorlogs misdadigers, heeft de Westduitse autoriteiten verzocht, het onderzoek naar de dood van veldmaarschalk Erwin Rommel te heropenen. Rommel zou zelfmoord hebben gepleegd. Kempner, wiens woon plaats in Landsdowne in Pennsyl vania is maar die een advocaten kantoor heeft in Frankfort, gelooft niet dat de veldmaarschalk zelf moord heeft gepleegd. Kempner noemde het resultaat van een vorig onderzoek van de Stuttgarter officier van justitie, dat geduurd had van 1959 tot 1962, „on bevredigend". Sedert 1962 waren er nieuwe getuigen gevonden die meer licht op de zaak konden werpen, zegt Kempner. In een recente televisie-uitzending heeft bijvoorbeeld de- zoon van Rommel, Manfred, gezegd dat op 14 oktober 1944 Hitiers generaals Wilhelm Burgdorf en Ernst Maisel naar de woning van de veldmaar schalk te Herlingen bij Ulm waren gegaan en daar aan Rommel een capsule met vergif hadden overhan digd. „Zij zeiden tot de veldmaarschalk", aldus Kempner, „dat Hitier wenste dat Rommel zichzelf zou doden, om dat hij anders vervolgd zou worden omdat hij, onmiddellijk na de ge allieerde invasie van Normandië, zou hebben aangeraden dat het Duit se leger zich moest overgeven". „De zaak moet worden heropend", aldus de advocaat, „en wel tegen alle personen die er iets mee te ma ken hebbben gehad. Dat zijn bij voorbeeld leden van de legerstaf die de bevelen van Hitier uitvoer den, de mensen van de Gestapo die Rommel van het vergif hadden voor zien, alsmede de twee genoemde ge neraals". Volgens een woordvoerder van het kantoor van de officier van justitie te Herlingen heeft het bij het on derzoek van 1959 tot 1962 gedraaid om vier versonen: generaal Wilhelm Burgdorf, die zelfmoord zou heb ben gepleegd in de Rijkskanselarij te Berlijn, op 1 of 2 mei 1945, ge neraal Ernst Maisel, tegen wie niets werd ondernomen wegens gebrek aan bewijs, een hoge SS-officier en Gestapo-man die in juli 1945 zelf moord heeft gepleegd en tegen een voormalige legerofficier, die de twee genoemde generaals naar het huis van Rommel had gebracht, maar die volens het onderzoek vrijuit ging. „De zaak werd gesloten op 30 mei 1962", aldus de woordvoerder van de officier van justitie. Hij voegde er aan toe, dat het verzoek van Ro bert Kempner evenwel is doorgege ven aan de officier van justitie te Ulm. BONN Tumultachtige scènes speelden zich gisteren af in de Bonds dag, de Westduitse Tweede Kamer, nadat de nieuwe bondskanselier Willy Brandt wegens een kranteartikel oud minister Strauss over één kam had ge schoren met Hugenberg. Hugenberg, een Duits nationalistisch groot-industrieel bereidde destijds de weg voor Hitier, door pi o-nazi artike len in zijn kranten te laten opnemen. Brandt verweet Strauss een artikel in diens „Bayernkurier". dat. zegt dat- het programma van Schumacher van de SPD aanleiding geweest zou zijn, Brandt uit de partij te stoten. „De eerste klap in1 de buitenlandse politiek was de erkenning van de oost zone", schrijft het blad. De Poolse communisten kennen waarschijnlijk Brandts „zwakheden" zeer precies en willen de kanselier met het aanbieden van onderhandelingen „op glad ijs brengen", aldus het blad. Het blad ver weet Brandt: uitverkoop politiek. Oud-minister van Financiën en voor zitter van de CSU Strauss stortte later met het afleggen van een verklaring olie op de golven van het debat. Strauss zei het nationalisme de „doodgraver" van het Duitse volk en van Europa te vinden. Hij reageerde daarmee op de verklaring van Brandt, dat de revalua tie van de mark in mei van dit jaar mislukt was, door „nationalistische in- ►- Tekening van een maanv oer tuigdat door Boeing in opdracht van de NASA zal worden ontworpen, gebouwd en getest. De ,,auto" wordt aan gedreven door elektromotoren en kan twee astronauten met hun bepakkingen en gereedschappen met een snelheid van ongeveer 15 km/uur voortbewegen. De besturing wordt verzorgd door General Motors' elektronische afdeling. spraak". Strauss distantieerde zich na drukkelijk van het artikel in de Bayern kurier. Hij zei op de redacteuren van dat blad even weinig invloed te hebben als de bisschoppen en kardinalen tegen woordig op de kerkbladen. Brandt zei daarop, tevreden te zijn over de uitleg van Strauss. De Christen-democratische fractie leider Barzel opende het offensief van de oppositie in grote stijl. De sociaal democraat Wehner, uit het kabinet te ruggekeerd naar de Bondsdag, toonde zich weer de oude parlementaire vecht jas. Barzel, die na de regeringswisse ling als eerste Christen-democraat had gepleit voor een constructieve opposi tie, nam de regeringsverklaring onder het mes met een mengeling van spor tiviteit, pathos en vlijmscherp sarcas me. Geen bondskanselier, aldus Bar zel, heeft dank zij zijn christen-demo cratische voorgangers kunnen begin nen in een zo gunstige positie als Brandt. De nieuwe regering verklaart dat zij een moeilijke erfenis moet over nemen. Welnu, wij hopen, zo zei Barzel, dat het nooit moeilijker zal worden. Als Brandt de toestand zo ernstig had gevonden, had hij niet tot het laatst in het vorige kabinet moeten blijven zit ten. Oud-minister Wehner, nu fractielei der der sociaal-democraten, ging de oppositie met smeuïge ironie te lijf. Wat de christen-democraten hebben nagelaten, wrijven zij ons nu als jeuk poeder in de hals. Toon maar meer ini tiatief, dan kunnen we zien of u nog niet helemaal bent vastgeroest, Barzel! aldus Wehner. ADVERTENTIE verpakking: 14 40 en 210 tabletten BOSTON Het jachtseizoen op beren in het westen van Massa chusetts is dit jaar vroeg gesloten i.v.m. het cidereffect. De beren blijken teveel wilde appelen gege ten te hebben, die in hun magen zijn gaan gisten en dronkenschap veroorzaken. Onder die omstandigheden vond ik het niet sportief de jacht langer open te laten," zo vertelde James M. Shepard, de directeur van het staatsbureau voor visserij en wild. BILBAO De gezamenlijke advoca ten in de Spaanse stad Bilbao zullen geen politieke gevangenen meer verde digen, als het doodvonnis tegen een Baskische nationalist, Arazabalaga, niet wordt ingetrokken. Advocaten in San Sebastian en Madrid overwegen soortgelijke acties. Arazabalaga werd maandag door een tribunaal in Burgos ter dood ver oordeeld, omdat hij opdracht zou heb ben gegeven om een bom te plaatsen in een politiejeep in zijn woonplaats, Ondarroa. LONDEN De „ongemakkelijke" verhouding tussen Groot-Brittannië en Zuid-Afrika is er de laatste dagen niet beter op geworden. Te Londen verblijft op het ogenblik de Zuidafrikaanse minister vaq Buiten landse Zaken, Hilgard Muller. Van daag is hem op een lunch, aangebo den doorN zijn Britse ambtgenoot Ste wart, door deze gezegd, dat de Zuid afrikaanse „eregast", „zich scheen te bemoeien met de Britse binnenlandse aangelegenheden". Een dergelijke te rechtwijzing is onder de gegeven om standigheden wel uniek te noemen. Minister Muller had eerder op een bijeenkomst van rechtse politici en an deren kritiek uitgeoefend op het be sluit van de regering Wilson van 1964 om geen wapens te leveren aan Zuid- Afrika. Hij had ook laten doorscheme ren, dat Zuid-Afrika het zou toejuichen als in Groot-Brittannië weer een con servatieve regering aan het bewind was. In een andere toespraak had Muller gezegd, dat Londen bezig was een in ternationaal centrum te worden van tegen de Zuidafrikaanse „orde en voor uitgang" gerichte activiteit en gister avond uitte hij kritiek op de officiële Britse aanvallen op de Zuidafrikaanse rassenpolitiek. Tien dagen geleden had de Britse minister van Sport, Howell, in een ge sprek voor de televisie gezegd, „dat hij persoonlijk vond, dat Engeland niet te gen Zuid-Afrika moest spelen, omdat de sport daar was gegrondvest op het rassenbeginsel". Minister-president Wilson heeft in verband hiermee de leden van zijn re gering eraan herinnerd, dat zij hun privé-meningen niet publiekelijk moe ten uiten. Toen Muller over de uitlating van Howell bij Stewart protesteerde, zei deze vergoelijkend dat Howell zijn persoonlijke opvatting ten beste had ge geven, niet die van de regering. D (e nieuwe conservatieve communisti sche leiders van Tsjecho-Slowakije hebben hun onvoorwaardelijke steun verleend aan de Russische doctrine voor de „beperkte souvereiniteit" van de communistische landen, die Mos kou het recht geeft in deze landen mili tair in te grijpen. Dit wordt gezegd in de gezamenlijke verklaring die na afloop van het be zoek der Tsjechoslowaakse partij- en regeringsleiders aan Moskou is uit gegeven. Ook heeft Praag ingestemd met een onbeperkt verblijf vande Russische troepen in het land. In ruil voor deze verklaring, heeft Rus land Tsjecho-Slowakije uitgebreide hulp voor opvijzeling van de Tsjecho slowaakse economie toegezegd, be staande uit een warenkrediet van ongespecificeerde grootte en de be lofte tot hulpverlening bij de aan koop van goederen waaraan een drin gende behoefte bestaat op „buiten landse markten", vermoedelijk het westen. Door in te stemmen met de zogenaam de Breznjef-doctrine van beperkte souvereiniteit hebben de Tsjechoslo waakse leiders in feite Moskou alle steun toegezegd bij het onderdrukken van liberale hervormingsbewegingen die in het oostblok zouden kunnen ontstaan. jglke socialistische partij is voor haar daden verantwoordelijk voor het volk in eigen land en draagt inter nationale verantwoordelijkheid te genover de landen van de socialisti sche gemeenschap", zo staat in het gezamenlijk communiqué, waarin bei de landen voorts vastbesloten ver klaren „samen met alle andere broederlanden zich teweer te stellen tegen d« contra-revolutionaire intriges van het imperialisme en alle andere reactionaire machten..." De militaire interventie van de landen van het Warschau-Pact in Tsjecho- Slowakije wordt officieel betiteld als een daad van internationale solida- GUSTAF HUSAK judasloon riteit welke ertoe bijdraagt de anti socialistische, contra-revolutionaire machten een halt toe te roepen". De legering van Russische troepen op Tsjechoslowaaks grondgebied wordt van „fundamenteel belang" geacht, vooral ter verdediging van de Tsje choslowaakse grens met West-Duits- land „een voorpost van de hele socialistische gemeenschap, waarvan de kracht een der sleutelfactoren is in het behoud van de vrede en vei ligheid in Europa". In het vorig jaar in Moskou getekende protocol tussen beide landen, waarin de inval achteraf werd gelegaliseerd, was de bepaling opgenomen dat na „normalisatie van de toestand in Tsjecho-Slowakije" de meeste Rus sische troepen zouden wórden terug getrokken en dat alleen een klein con tingent aan de grens met West-Duits- land zou worden gehandhaafd. Uit het communiqué dat is gepubli ceerd, valt echter op te maken, dat de Russen, die op het ogenblik naar schatting 75.000 man in Tsjecho-Slo wakije gelegerd hebben, meer dan een symbolische strijdmacht voor onbe paalde tijd aan de westgrens van Tsjecho-Slowakije willen houden. TAe Russische bereidheid om de rege ring in Praag te helpen bij het aan trekken van dringend noodzakelijke goederen op de buitenlandse markt, wijst er volgens waarnemers op dat de leiders in het Kremlin tenslotte hebben toegegeven aan het verzoek om een lening in geld en goederen, dat de Tsjechoslowaken hadden inge diend, nog voordat de plannen tot economischehervorming door de mi litaire invasie de bodem waren inge slagen. Bovendien heeft Rusland beloofd Tsje cho-Slowakije meer ruwe olie, ijzer erts, katoen en enige andere belang rijke soorten grondstoffen te leveren dan in de eerder afgesloten leverings voorwaarden voor lange termijn is vastgesteld. Het is een simpel Judasloontje dat Husak voor deze knievallen uit Mos kou heeft meegenomen. Niet alleen voor vijanden, maar ook voor vrien den Is Rusland maar een karig en zuinig beschermer. ADVERTENTIE

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 9