Veluwe en Stedendriehoek graven
aan een groot recreatiemeer
Aan Bussioo wordt
nu hard gesogen
INDELINGSPLAN PROJECT BUSSLOO - GEMEENTE VOORST
6 uitzichtpunten
&^JlTSRST/?AAr
«ft*™
'&00£chem*N
BUSSLOi
wm stranden met
zonneweiden
ss beplanting
V V'SSTEIGERS
11* PARKEERTERREIN
O TOILET EN
DIENSTGEBOUWEN
VERHARDE WEGEN
8 VAKANTIEOORD
9 KASTEELPLAATS
10 U/TGAN6EM
1 ENTREE
2 cafe-restaurant
3 jachthaven
4 TRAILERBOOTJES-
HELLING
5 WANDELPROHENADE HET
X ZUIGER
I-I HOFSTEDE
u-J MIDDELBURG
O OOSTELIJKE PLAS
Zó ongeveer ligt Bussioo in de ste
dendriehoek Apeldoorn - Deventer -
Zutphen regionaal centraal en
gemakkelijk bereikbaar uit alle de
len van het land via de grote rijks
wegen.
gezegd, dat de voorzieningen te laat
komen, maar in werkelijkheid zijn de
gasten er te vróeg...
Toen enkele persvertegenwoordigers
gisteren de zandzuiger bezig zagen
zagen met de eerste slokken (van de
miljoenen kubieke meters zand),
sprong de jeugd uit de omgeving al
rond in dit dorado van zand en water.
„Het kah best zijn", vertelde de di
recteur van de Recreatiegemeen
schap, de heer P. L. van Steenveldt
ons, „dat het volgend jaar al hier en
daar ontdekkingen worden gedaan.
We kunnen de enorme oppervlakte,
waarop zand gewonnen wordt, uiter
aard niet afrasteren, maar officieel
zal het nog een jaar of drie moeten
duren voordat men er terecht kan."
TJet plan Bussioo zal in twee fasen
worden uitgevoerd. Op het kaart
je hierbij is met een kruisje aangege
ven de plaats waar de zandzuiger (nu
nog midden in het weiland) ligt en
van waaruit de plas gaat „groeien"
eerst naar links (op de kaart),
vervolgens naar rechts (de oostelijke
plas) en in een tweede fase komt de
uitstulping (links onder op de kaart)
aan de beurt.
In totaal dus 100 hectare. Het ge
bied rondom de plas (ter grootte van
ca. 200 hectare), krijgt een groot aan
tal voorzieningen. Dat zijn de toevoer
wegen, de parkeerplaatsen, de wan
del-, fiets- en ruiterpaden, de ingang
en uitgangen enz.
Bussioo ligt ongeveer drie kilome
ter ten zuiden van het dorp Twello en
zal te bereiken zijn via de E8, de
Rijksweg 50 (beide in uitvoering, de
wegen Apeldoorn Deventer, Apel
doorn Zutphen, de Wilpse dijk en
via de spoorlijn Apeldoorn Zutphen
(de halte Klarenbeek ligt op 4 kilo
meter van de toekomstige plas).
\7oor een dergelijk meer had men
eigenlijk geen mooier gebied kun
nen treffen. Het landschap in dit ge
deelte van de IJsselvallei is bijzon
der fraai door de stoffering van het
weidelandschap met bossen en bos
schages, die door de ontwerpers van
de plas met veel zorg zijn ingepast in
het totale beeld van het project. Niet
alleen de reeds bestaande bossen zul
len een belangrijke functie krijgen,
óók vier van de zeven hofsteden die
in het landschap liggen.
Een van die vier boerderijen is de
hofstede Middelburg, een eeuwenoude
plaats, omringd door oude populieren-
wallen, een rustiek plekje dat over
enkele jaren middenin de plas komt
te liggen en daar, met het uitzicht
jyjiddenin het, met bossen, weilanden
en hofsteden, gelardeerde gebied
tussen Apeldoorn, Deventer en Zut
phen op de plaatsen waar roodbont
IJsselvee graast en hier en daar een
konijn of fazant het pad kruist zal
binnen vijf jaar een groot regionaal
en nationaal watersportcentrum lig
gen, dat onder de naam Bussioo te
vergelijken is met de Nieuwe Meer
bij Amsterdam en de Bergse plassen
bij Rotterdam. Een grote, drijvende
zandzuiger, middenin de weilanden
neergepoot, is inmiddels begonnen
met het verslinden van de eerste por
ties van een enorme hap zand van 5
miljoen kubieke meter, die in de loop
van de komende jaren plaats gaan
maken voor een plas van ongeveer
100 hectare, waarop en waaraan met
een jaar of vijf ongeveer twintigdui
zend dagjesmensen zich kunnen ver
maken.
Men kan zich nu, temidden van dit
rustieke agrarische gebied nauwelijks
voorstellen dat hier een recreatiecen
trum zal ontstaan, dat uniek is in Ne
derland en dat planologisch gezien
zelfs een stapje vooruit is op de
ontwikkeling van stedelijke gebieden
en recreatieve voorzieningen in ons
land.
Dezer dagen is de zandzuiger be
gonnen met zijn werk. Via lange buis
leidingen wordt het zand „onder de
weilanden" weggezogen, eerst
nog verzameld op bepaalde plaatsen,
om mettertijd vandaar en ook recht
streeks uit de zandputten te worden
getransporteerd naar de grote afne
mer van al dit zand: Rijkswater
staat, die er op zijn beurt weer het
bedje mee spreidt van de autosnel
wegen E8 en Rijksweg 50. Twee vlie
gen in één klap. Dezelfde snelbanen
en andere wegen, die gebouwd zullen
worden op het zand van Bussioo,
brengen straks de tienduizenden zei
lers, zwemmers, sportvissers en pick-
nickers naar het water van Bussioo.
TTet plan voor Bussioo is niet zó-
maar uit de lucht komen vallen.
Toen in 1962 de Recreatiegemeenschap
Veluwe ontstond gingen de gedach
ten van de planologen al uit naar een
effectieve begeleiding van de recrea
tie in de randgebieden van de Velu
we. Sneller dan verwacht werd ont
stond bij Rijkswaterstaat een gewel
dige behoefte aan zand voor de aan
leg van de grote west-oost- en noord-
zuidverbindingen. Toen het landgoed
Bussioo (145 ha) te koop kwam, een
prachtig landschappelijk gebied op
ongeveer tien kilometer van Apel
doorn, Deventer en Zutphen, was het
de Recreatiegemeenschap die deze
kans niet liet glippen.
In een snel tempo werd een groot
aantal procedures doorgewerkt met
het resultaat dat een plan kon wor
den gemaakt voor een recreatiegebied
van 300 ha, dat precies paste in het
grote plan van de Veluwse gemeen
ten om de Veluwe te ontwikkelen tot
parkgebied van nationale betekenis.
Het plan Bussioo ging deel uitma
ken van 'n serie van twaalf grote pro
jecten langs de Veluwezomen, waar
van het strand bij Nulde en Horst tot
nu toe wel een van de meest specta
culaire is geworden.
Bussioo is een van de sterren in het
Veluwebeleid, waaraan zowel de Re
creatiegemeenschap, de gemeenten
Apeldoorn, Deventer, Zutphen en
Voorst speciaal, als de provincie en
het rijk met slagvaardigheid glans
moeten geven. Hoewel de functie van
Bussioo in de stedendriehoek Apel
doorn Deventer Zutphen (met
over enkele jaren 290.000 inwoners;
bijna vanzelfsprekend is, zal deze plas
met zijn stranden, aanlegplaatsen
voor bootjes, picknickplaatsen en vis-
stekjes, pal bij de kruising van de E8
en de Rijksweg 50 natuurlijk een veel
ruimere betekenis krijgen. Vandaar
dat het plan niet alleen bij de ge
meenten, maar ook bij de provincie
en het rijk een goede ontvangst kreeg.
Waanneer zullen de eerste gasten in
Bussioo mogen worden verwacht.
Men mag, gezien de ervaringen
nooit zeggen: als alles kant en klaar
is. Aan het Veluwestrand van de pol
derrandmeren heeft men de ervaring
opgedaan, dat zodra zand en water
gecombineerd worden, de eerste gas
ten er al zijn. Dan wordt er wel eens
Waar nu nog koeien grazen en landbouwers met hun trekkers bezig zijn, ste
ken over zeker een jaar of v(jf, de witte tuigages van zeilboten af tegen de
wijde luchten en de bosranden. Deze foto werd genomen vanaf de Buslose
Laan in de richting van de oostelijke plas (op de kaart O).
Het indelingsplan van het project Bussioo met globaal ingeschetst de voor
naamste voorzieningen in het grote groene park dat de omlijsting zal vormen
van een sterk gelobd watersportcentrum.
Dit is de hofstede Middelburg, vroeger eens een klooster, omringd door een
gracht over enkele jaren, na de restauratie, ongetwijfeld een aantrekkelij
ke pleisterplaats middenin het watersportgebied van de plas Bussioo. De fa
milie De Haan, die hier een levenlang boerde, gaat binnenkort verhuizen.
Niet ver weg uit deze contreien en dat heeft de verplaatsing in het belang
van de recreatie niet zo erg moeilijk gemaakt.
over de grote oostelijke plas een hele
aparte pleisterplaats zal worden (zie
de kaart).
Het indelingsplan van Bussioo geeft
een duidelijk beeld hoe het mettertijd
gaat worden. De donker getekende
stroken langs het meer zijn de enkele
kilometerslange zonneweiden, waar
van de stranden geleidelijk naar diep
water in het meer aflopen. Men ziet
er ook enkele jachthaventjes gepro
jecteerd, een tweetal stekjes voor
sportvissers en andere voorzieningen.
Op de kop van een der uitstulpingen
in het meer (nummer 2) is een ho
tel-restaurant geprojecteerd, van
waaruit de bezoekers kunnen uitzien
op de grootste lengte van de plas (ca.
1700 m) en de grootste breedte van
het meer (ca. 1100 m). Bij de hele
opzet is gerekend op alle mogelijke
activiteiten, zowel bij als in en óp
het water: zonnen, baden, zwemmen,
vissen, roeien, waterfietsen, zeilen,
picknicken, sportbeoefening, wande
len enzovoorts.
Fie onderhandelingen over de aan
koop van het landgoed Bussioo
(de eigenlijke start van het project)
verliepen bijzonder gunstig en ook die
met de eigenaars en pachters van het
omliggende gebied. Er behoefden
geen onteigeningen plaats te vinden.
Ook de medewerking van 't ministerie
van Defensie, dat in het plangebied
een magazijncomplex heeft liggen,
was zeer positief, hetgeen naar de
directeur van de Recreatiegemeen
schap ons vertelde heeft bijgedra
gen tot een slagvaardige aanpak van
het totaal.
Over de exploitatie van Bussioo valt
nog niet veel te zeggen. De gedachten
gaan uit naar een vrij toegankelijk
recreatieoord, waarin mogelijk enke
le heffingen zullen worden geheven,
bijvoorbeeld bij de parkeerplaatsen
voor auto's. Bussioo wordt uitgevoerd
door de Recreatiegemeenschap Velu
we en zal bestuurlijk worden begeleid
door een commissie bestaande uit
vertegenwoordigers van B en W van
Apeldoorn, Deventer, Voorst en Zut
phen.
Verwacht wordt dat de attractieve
waarde en de gunstige ligging van
Bussioo een sterke economische im
puls zal betekenen voor de hele streek
mede door een aantrekkelijker leef
milieu en de belangstelling voor het
hotel-, pension- en kampeerbedrijf.
De zandzuiger van Bussioo, die aanvankelijk zó op het droge was neergezet,
heeft zich in korte tijd al flink in de zandbodem ingegraven en zuigt nu al
drijvende de eerste gaten weg uit de in totaal enkele miljoenen kubieke
meters zand.
