Hei wonder^ van Zierikzeeff een
Rondvliegende brokstukken |S
metaal troffen niemand
Tweede Kamer over
an-Mansholt
PL
Eerst alle
daken dicht
VECHTPARTIJ IN CONCERTGEBOUW
Bestaande regeling
voor middenstand
voldeed niet
Wat zijn
Pandbrieven?
Pandbrieven
Protest tegen situatie in muziekwereld
Geldboete voor
„bezetters" in
Utrecht
Oud-minister
prof. Logemann
overleden
Staking bij
steenfabriek
Winschoten
NIEUW FRANS PLAN
OEFENING
CONFUUS
OPMERKING
TERUGGENOMEN
MINIDRAMA'S
BOER
NIET GELUKKIG
Harde noot
Hypotheekbanken financieren
woningbouw. De miljoenen die daarvooi
nodig zijn, moet een hypotheekbank
lenen. Met kleine bedragen.
Van mensen die geld willen uitlenen
tegen rente.
Die "uitleners" krijgen van de
Hypotheekbank een schuldbewijs.
Zo'n rentepapier heet Pandbrief.
Elke hypotheekbank geeft ze uit.
En uw bank of commissionair
verkoopt ze.
DINSDAG 18 NOVEMBER 1969
-
r
ZIERIKZEE Met grote doeltreffendheid gingen de hulpdiensten in Zierik
zee gisteren de gevolgen te lijf van de mijnontploffing. BB, politie, gemeente
werken, brandweer, aannemers, het Rode Kruis en tientallen vrijwilligers werk
ten met een energie en een doeltreffendheid, die menigeen, wie het huilen na
der stond dan het lachen, algauw de moed gaf om zelf de handen uit de mou
wen te steken waartoe overigens de eindeloze plensbuien eveneens sterk
aanspoorden.
Deuren, die uit de posten zijn gevlogen en ramen die met plastic zijn i
dichtgeplakt. Een beeld dat een deel van Zierikzee gisteren bood. Met
man en macht werden pannen van onbewoonbaar verklaarde woningen
op de daken gelegd omdat het regende. j
(Vervolg van pagina 1)
Is het, nu de EEG-topconferentie nog
komen moet, wel het juiste moment
om het plan-Mansholt te gaan bespre
ken? Verschillende leden van de vaste
commissie voor Landbouw en Visserij
uit de Tweede Kamer stelden gisteren
die vraag, voordat ze, aan de hand van
de nota, die minister Lardinois over
het plan heeft opgesteld, hun visie ga
ven. Sommige van die sprekers gaven
op hun eigen vraag meteen een ant
woord, dat neerkwam op: „Toch maar
wel".
Minister Lardinois gaf toe, dat de
behandeling van het structuurmemoran
dum van de Europese Commissie (het
plan-Mansholf) in Brussel en Luxem
burg op de achtergrond is geschoven
door de moeilijkheden waar de Euro
pese gemeenschap het afgelopen jaar
in terecht kwam.
Toch geloofde de minister, dat het
memorandum niet van de tafel is, al
zal de behandeling veel langer duren
dan was voorzien. Hij verwachtte, dat
over een week al bepaalde punten uit
het memorandum in de EEG-minister-
raad zullen komen, als daar het pro
bleem van de overschotten behandeld
wordt.
Het plan-Mansholt is wel betiteld als
een „shocktherapie", een woord dat
ook in deze discussie meermalen viel.
De heer Vredeling (PvdA) vond die be
titeling wel juist, maar vroeg zich aan
de andere kant af of het plan-Mansholt
nu wel echt zo radicaal is.
Hij vergeleek het met het nieuwe
Franse plan-Vedel, waarin voorgesteld
wordt in de komende vijftien jaar al
leen in Frankrijk elf a twaalf miljoen
hectare landbouwgrond uit de produk-
ADVERTENTIE
„Miin landarts beval
mii DENTOFIX aan.
Voordien had ik nooit
kunnen vermoeden
dat men met een kunst-
fiebit even gemakke-
ijk kon eten, spreken
en lachen als met echte tanden!"
Mevrouw M. N., Rotterdam
Als U moeilijkheden ondervindt met Uw
kunstgebit, zal de tandarts U het speciale
kleefpoeder Dentofix aanbevelen. Uw gebit
zal daardoor vaster gaan zitten en bi| het
spreken niet loslaten, zodat U aan zelf
vertrouwen wint. De tere weefsels van het
tandvlees worden door Dentofix beschermd
zodat U ook harde spijzen kunt eten en
gemakkelijker kauwt. Dentofix helpt U
duidelijker spreken, U kunt opnieuw zonder
bezwaar lachen en zelfs niezen. Dentofix
voorkomt slecht riekende adem (kunstqebit-
reuk). Schaft U nog heden Dentofix aan.
In plastic strooiflacons, onder neutrale
verDakkinq, bij Apothekers en Drogisten,
fl. 2.60 per flacon.
LEEUWARDEN Bij de komende
verkiezingen voor Provinciale Staten
zullen de A.R.P., de C.H.U. en de K.V.P.
in Friesland uitkomen met één program,
één lijst en één fractie. De provinciale
afdelingen van deze partijen hebben
hieraan hun goedkeuring te geven.
tie te nemen, terwijl het plan-Mansholt
Ook wil 't plan-Vedel in de komende
heeft over 80.000 pér jaar voor de hele
EEG.
Ook wil het plan-Vedel in de komend
vijftien jaar alleen in Frankrijk 125.000
nieuwe arbeidsplaatsen buiten de land
bouw creëren voor afvloeiende agra
riërs, terwijl het plan -Mansholt het
heeft over 80.000 per jaar voor de EEG.
De minister bleek nog geen tijd te
hebben gehad om het plan-Vedel te le
izen.
De minister gaf toe, dat de sectors-
gewijze aanpak van de landbouw in de
EEG een te slappe aanpajc is gebleken.
Hij 'hoopté dat het- óp de'kbmende top
conferentie en daarna tot een bredere
aanpak zal komen, waarbij vooral ook
de economische, sociale en monetaire
aspecten aandacht krijgen.
Enkele uren na de klap waren over
al op de huizen al brandweerlieden be
zig om de kapotte pannen te vervan
gen door andere, die van de daken van
onbewoonde huizen en schuren in de
buurt waren gehaald. „Het gaat erom
dat we de mensen zo snel mogelijk een
gesloten dag boven het hoofd geven",
aldus de heer J. Louwerse, directeur
van Gemeentewerken, „want het weer
bericht voorspelt weinig goeds".
Vanwege het weer er werd storm
verwacht gingen de helpers al snel
over van plastic op hout om kapotte
ramen dicht te maken. De dunne vel
len doorzichtig plastic woeien name
lijk op sommige plaatsen meteen ka
pot. Omdat stoken in de ergst getrof
fen huizen een hopeloze' zaak bleek,
deelde de B.B. dekens uit. Dat was
trouwens ook nodig omdat veel mensen
met dekens vol glasscherven zaten,
die er met geen mogelijkheid uit te
kloppen waren.
Burgemeester D. W. Kastelein was
de hele dag in de rampwijk te vinden.
Hij was opgetogen over de snelle hulp,
die volgens hem ook te danken was aan
de oefening, die de civiele verdediging
vorige week heeft gehouden. Daarbij
was ervan uitgegaan, dat Zierikzee
door een ramp was getroffen.
Verwondering dat het allemaal zo
goed was afgelopen, was het overheer
sende gevoel in de zwaar beschadigde
westelijke stadswijk van Zierikzee.
Veel bewoners hadden kleine snij wond
jes opgelopen aan gezicht en handen.
Ze zagen eruit alsof ze wat onvoorzich
tig met het scheermes waren geweest.
Maar dat was dan ook alles, En dan
te bedenken, dat menigeen grote stuk
ken ijzer door zijn tuin heeft zien vlie
gen, stukken spoorrails, motorblokken
en kettingen, die echter hooguit wat
daken en auto's vernielden.
Al die spullen kwamen uit de voor
raad van oud-ijzerhandelaar Groenleer,
op wiens terrein de fatale mijn ontplof-
De Nederlandse landbouw, vond de
minister, kent beslist niet meer pro
blemen dan de Nederlandse industrie;
Europees gezien is hij zelfs sterker
dan de Nederlandse industrie. Dit was
een opmerking die de minister kwalijk
werd genomen door de heer S. van der
Ploeg (PvdA), die zich afvroeg welke
harde beelden de minister dan toch
voor ogen moet krijgen om te zien wat
er in de landbouw aan de hand is.
Op de opmerking van de heer Van
der Ploeg, dat de boeren niet over het
machtsmiddel van de staking beschik
ken, volgde een interruptie van de
minister: „Waarom staken de land
arbeiders dan niet?" Toen de heer Van
der Ploeg zei, dat de landarbeiders
een loonachterstand van 20 a 30 procent
hebben op vergelijkbare beroepsgroe
pen, vroeg de minister nogmaals:
„Waarom staken ze dan niet?"
De heer Van der Ploeg en zijn frac
tiegenoot Vredeling maakten zich hier
bijzonder boos over. De minister ver
zekerde later, dat hij niet zoals de
beide socialisten zich hadden afge
vraagd een staking had willen pro
voceren, maar er slechts de nadruk
op had willen leggen, dat de Neder
landse landarbeider, wat zijn loon be
treft, boven zijn collega's in de EEG
staat.
De minister nam zijn bij interruptie
geplaatste opmerking mede bedoeld
als een compliment langs een omweg
voor wat in Nederland voor overleg tus
sen boeren en landarbeiders bereikt is
terug, nu er zulke emotionele reac
ties op volgden.
De ministeriële interruptie bleek voor
de heer Van der Ploeg mede aanleiding
te zijn tot het indienen van zijn motie
over het geven van prioriteit aan de
bedrijfsvergroting.
De heren Dijkstra en Van der Spek
(D '66 en PSP), die de motie mede
hadden ondertekend, lieten weten, dat
zij beide zaken gescheiden wilden hou
den. De heer Van der Spek vond, dat de
heer Van der Ploeg de kwestie om de
interruptie die z.i. paste in een za
kelijke discussie buiten haar pro
porties had getrokken.
te. Helemaal confuus toonde hij zijn
opslagterrein. Grote bergen roestig ij
zer, netjes gegroepeerd om een grote
open plek. „Kijk", vertelde hij, „dat gat
is er geslagen".
Hij bleef wat narrig schuilen onder
het pannenloze dak van een van zijn
loodsen en keek triest naar de chaos,
waarvan zijn bedrijf plotseling het mid
delpunt was geworden.
„Ik ben geruïneerd", zei hij, „alles
is kapot".
Tegenover het bedrijf zat de zeven
tigjarige Johan Fondse in een donkere
kamer (de vensters waren dichtge
maakt met planken) tussen de glas
scherven te bekomen van de schrik.
„Ik wilde net naar buiten toen ik de
klap hoorde", vertelde hij. „Een regen
van scherven en brokken ijzer kletter
de de tuin in. Rinkelend werden de rui
ten naar binnen gedrukt. Ik viel haast
om van de schrik. Ik dacht: Mensen,
mijn huis stort in! Het was snel voor
bij en toen ik binnenkwam, zag de ka
mer er zo uit", zei hij om zich heen
wijzend. „Alleen hingen er nog flar
den gordijn in de wind te wapperen.
En mijn vrouw stond als verstijfd voor
zich uit te kijken. Ze is van schrik
naar familie gegaan".
Zulke verhalen, overal in die kleine
huisjes. Huiselijke mini-drama's die
door de goede afloop soms nog wat
humor verdroegen.
Neem de heer S. Clerks (56) die ook
tegenover het oude metaalbedrijf woont
(dat ligt aan twee straten). Hij zat
met vrouw en schoonmoeder in een ka
mer vol bloemen de verjaardag van
zijn vrouw te vieren.
„Ik pak mijn glaasje op om erop te
drinken. Meid, zeg ik, op de vijftigste.
En meteen slaat het glas uit mijn han
den en zitten we allemaal onder een
laag glasscherven. Het leek of het dak
van het huis werd getild. Ik dacht:
Nou vergaat de wereld-Buiten hoorde
ik de buurvrouw, een mens van tach
tig, gillen: „Help me! Help me! Ik
heb geprobeerd haar te kalmeren,
maar wat kon ik doen?"
Het huis van die buren, het echt
paar Muller (80 en 81) is vermoede
lijk het zwaarst getroffen. De muren
zijn gescheurd, sponningen ontzet en
meubilair zwaar beschadigd. Het is
leeggehaald en de bewoners zijn bij
kinderen ondergebracht.
Burgemeester Kastelein leidde,
staande aan de voet van de
krater die in de grond was gesla
gen, het bergingswerk na de explo
sie in Zierikzee.
ADVERTENTIE
Het merkwaardige was dat de men
sen, die het dichtst bij de ontploffing
zaten, het minst hoorden. Wie verder
af zat, hoorde een enorme knal. Zoals
de heer G. M. Verklaart (65), die toe
vallig niet thuis was.
„Ik was bij een schoonzuster", ver
telt hij, „ik hoorde de klap en haastte
me naar huis waar mijn vrouw hele
maal overstuur liep te gillen tussen de
grootste rommel, die we ooit in huis
hebben gehad. Ik riep: „Kalm toch,
kalm toch! Maar het hielp niets".
Zij vrouw, nog wat beverig: „Het is
hier ook altijd wat: Twee oorlogen, de
watersnood en nu dit".
Zo was het in al die huizen, schrik
en berusting, terwijl men verwezen de
soep op at, die ijverige helpers kwa
men brengen. Helpers die overal wa
ren. Op de daken, op de straten, in de
tuinen. Vrachtwagens, tractoren en al
lerlei karren reden af en aan om het
puin te ruimen.
Tussen al die BB'ers, brandweerlie
den en mensen van gemeentewerken,
reed ook boer Landman, (31) uit Kerk-
werve, driftig heen en weer met zijn
trekker met aanhanger, naarmate de
uren verstreken, steeds verkleumder,
maar even hardnekkig.
„Ik was hier vanmorgen toen ik die
knal hoorde. Ik heb toen de trekker ge
haald omdat hier werk aan de winkel
is en de mensen hier ongetwijfeld han
den te kort zouden komen".
Terwijl hij het vertelde ging hij door
grote scheppen scherven in de aan
hangwagen te gooien. Een paar stap
pen verder stond burgemeester Kaste
lein, blauw van de kou, te overleg
gen met politie en BB-functionarissen.
„Het loopt prachtig', zei hij, „maar
ik heb mijn hoed vergeten en ik be
gin het nu toch wel erg koud te krij
gen".
(Vervolg van pag. 1)
De staatssecretaris kondigt verder in
zijn nota een serie branche- en regio
nale onderzoeken aan, die door de staat
zullen worden betaald en ten doel heb
ben een beter inzicht in de midden-
standsproblematiek te krijgen.
De SER bestudeert thans zaken als
uitverkoop, het cadeaustelsel, de ver
plichte prijsaanduideing en de mini-
mumpri j sregelingen.
Het ministerie heeft nog geen beslis
sing genomen over het ruim een jaar
geleden door de SER uitgebracht ad
vies over de wering van agressieve
verkoopmethoden en misleidende recla
me.
Verder wil staatssecretaris Van Son
wat ordening in de kredietverstrekking
aan middenstanders brengen door de nu
bestaande 8 kredietmogelijkheden te
rug te brengen tot drie.
De exclusieve positie van de Neder
landse Middenstandsbank bij deze kre
dietverstrekking blijft gehandhaafd.
De „Ondernemersfederatie" (katho
lieke en protestantse middenstanders)
is niet bijster ingenomen met de nota,
die de staatssecretaris zelf overigens
als een discusiestuk wenst.
De nota geeft, volgens de federatie
AMSTERDAM Vechtpartijen en
ernstige incidenten hebben zich gis
teravond tijdens het abonnementscon
cert van het Concertgebouworkest in
de zaal afgespeeld.
Zodra dirigent Bernard Haitink de
stok had geheven om te beginnen
aan het concert in G. voor fluit- en
strijkorkest van Quantz (solist Hubert
Barwahser), ging er een geloei en ge
ratel op in verscheidene hoeken van
de zaal.
Beeldende kunstenaars, muziekstu
denten en een losse schare betogers
rolden spandoeken uit en begonnen
pamfletten naar het publiek te gooien.
Daarop verliet Bernard Haitink het po
dium, gevolgd door Barwahser en het
orkest.
Terwijl het publiek ontzet toekeek,
werden in de gangpaden verwoede ge
vechten geleverd tussen suppoosten en
een aantal betogers. Een meisje wist
het podium te beklimmen en smeet
pamfletten de zaal in, waarna ze werd
opgetild en weggedragen. Een vrouw
uit het publiek sloeg haar ondertussen
hard in het gezicht.
Een lid van de Beroepsvereniging
van Beeldende Kunstenaars (BBK)
werd, terwijl hij zich luid schreeu
wend verzette, letterlijk de deur uit
geschopt.
Na een kwartier verzochten Marius
Flothuis, artistiek leider van het Con
certgebouworkest en een bezoeker, de
betogers het concert verder ongestoord
te laten verlopen.
Dirigent, solist en orkest kwamen
weer op het podium. Het gedeelte voor
de pauze verliep toen verder onge
stoord.
n
Voordat de ongeregeldheden in het
Amsterdamse Concertgebouw gister
avond uitbraken, waren er pamfletten
uitgedeeld, waarop het volgende te le
zen stond:
„Het is een harde noot die hier ge
kraakt wordt. Niet alleen voor u, die
als een van de geprivilegeerde vijf pro
cent concertbezoekers verwachtte een
rustig en intiem muziekavondje door te
brengen, binnen de veilige muren van
een zacht beklede bonbonnière. Het is
een harde noot voor óns, omdat het
niet in onze bedoeling ligt dit genoeg
lijk avondje voor u te bederven".
„Een falend cultuurbeleid geldt niet
alleen de kunstenaars, maar de gehele
samenleving! Wat de muzieksituatie
betreft betekent dit dat een kleine piek
kunstpausen uitmaakt welke muziek
gekozen en in welke exclusieve sfeer
deze muziek genoten wordt. Het doel
van deze kunstpausen is het handha
ven van een ondemocratisch cultuur
klimaat door er o.a. voor te zorgen dat
de eigentijdse en met name de expe
rimentele kunstuitingen niet aan de or
de komen. De besluitvorming van de
ze kunstpausen is slechts gericht op
eigenbelang. Kunstenaars en minnaars
van de muze solidair!", aldus het
pamflet.
Reactie van de heer A. M. van Dant-
ADVERTENTIE
zig, zakelijk leider van het orkest: „Dat
pamflet heb ik gelezen, ik vind het
verward en ga er niet op in. Wat de
incidenten zelf betreft: discussie is de
manier om iets nieuws te bereiken. Wij
hebben na onze moderne concerten
trouwens altijd mogelijkheden tot een
discussie na afloop. Dan kan iedereen
zijn mening zeggen. Wat hier vanavond
gebeurd is, vind ik zinloos".
De dirigent Bernard Haitink liet we
ten dat hij geen commentaar wenste te
geven.
UTRECHT De Utrechtse politie
rechter heeft gisteren in drie zittingen
acht studenten wegens lokaalvredebreuk
veroordeeld tot boetes van zestig gulden
of zes dagen vervangende hechtenis.
Tegen de verdachten die niet waren
verschenen, werd een boete van honderd
gulden geëist.
De studenten waren op 6 oktober be
trokken bij de bezetting van het admi
nistratiegebouw van de Utrechtse uni
versiteit.
Prof. dr. J. H. A. Logemann is op 77-
jarige leeftijd overleden. Hij was oud
minister van overzeese gebiedsdelen,
en oud-hoogleraar aan de Leidse uni
versiteit en aan de rechts-hogescholen
in Batavia.
Prof. Logemann, die op 29 januari in
Rotterdam werd geboren, studeerde
aan de Leidse universiteit. In 1939
kwam hij uit het voormalig Nederlands
Indië terug naar Nederland waar hij
door de oorlog werd overvallen.
In het kabinet Schermerhorn-Drees
werd hij minister van Overzeese ge
biedsdelen, een functie die hij in 1946
weer neerlegde om Tweede Kamerlid
te worden.
Van 1947 tot 1962 was hij hoogleraar
in het staatsrecht van de overzeese
rijksdelen en Indonesië aan de Leidse
universiteit.
Prof. Logemann was ridder in de or
de van de Nederlandse Leeuw, en lid
van de Koninklijke Academie van We
tenschappen.
een beeld van de vormen van midden-
standsbeleid. Maar alle problemen zijn
of worden naar de Sociaal-Economische
Raad of commissies verschoven. Zij
mist ook de aansluiting met het alge
mene beleid.
De federatie zegt geen verantwoor
delijkheid te kunnen dragen voor de
gevolgen van de plannen van de staats
secretaris, om dat zij niet bij het óver
leg daarover betrokken is geweest. De
onafhankelijke middenstandsbond heeft
evenmin vooraf mee kunnen spreken.
GRONINGEN De 25 personeelsle
den van de steenfabriek Oost-Gronin-
gen in Winschoten zijn gisteren in sta
king gegaan. De staking moet worden
gezien tegen de achtergrond van ande
re stakingen, die onlangs hebben plaats
gevonden in de strokarton industrie en
in steenfabriek Strating in Oude-Peke-
la. Het is nog niet bekend hoelang de
staking bij de steenfabriek Oost-Gro-
ningen gaat duren.
ADVERTENTIE
de Hypotheekbanken staan erachter
Een publicatie van de
Vereniging van Hypotheekbanken,
Adelheid8traat 8, 's-Gravenhage.
