Veenendaals
dagblad
Conrad en Beam: Fantastischprecies op de goede plaats
A.R.P. blijft
verlaging
in 2 gelijke
delen wensen
ALAN BEAN
WAS DUF
Stof woei hoog op in
Oceaan der stormen
Buiten
(EXPO-SYMBOOL VOOR PRINSELIJK PAAR
Kwartiermakers naar Tunesië
Paola Rossi
MASSASTAKINGEN
IN ITALIË
Over twee jaar een
tekort verwacht
aan onderwijzers
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Winnaar
na 121.809
in het
Chevron
kleurenspel
In de Kalverstraat 42 in Amsterdam
Min. Schut
haalde het
ondanks veel
tegenstand
Voortvluchtige
aangehouden
Ruimtevaartcentrum Houston (Texas) - De maanlander „Intrepid" van de Apollo-
12 is op de maan geland.
De maanlander, bestuurd door Charles Conrad jr. en xAlan L. Beau, kwam om 7.54
uur in de Oceaan der Stormen neer, nadat de landingsmotor gedurende elf minuten
had gewerkt.
„Daar is 't", riep een van de astronauten aan boord van de maanlander toen hij het
doel enkele tientallen meters boven de oppervlakte zag. „Mijn hemel, precies midden
op de weg. Fantastisch, ik kan het niet geloven".
Terwijl de „Intrepid" landde riep Conrad nog uit „precies op de goede plaats
ik kan het niet geloven fantastisch!". Conrad meldde verder dat alles aan boord
uitstekend was.
i
PERFOLATEX
Bezig met bloemen
WIJ STAAN
Vertrouwelijke
documenten
op Schiphol
hoven water
1
f 1000,-
Ernstig ongeluk in
Mexico
Enkele buien
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 19 NOVEMBER I969 - 43e JAARGANG no. 272
INTREPID PERFECT OP MAAN GELAND W»'»*-
De Intrepid is ongeveer 350 meter ten westen van de in april 1967 in een maan-
krater gelande Surveyor-3 terecht gekomen. Volgens het plan zullen Conrad en
HOUSTON De astronaut Alan i- Bean vandaag een bezoek aan de Surveyor-3 brengen. Dit maanfototoestel, te-
Bean is ontwaakt uit zijn laatste f vens graaftoestel en elektronische sonde, kan erg belangrijk worden voor
de bouw van toekomstige permanente bases op de maan en ook voor het ge
hele Apollo-programma zelf. Het onderzoek naar de mate waarin dit wrak is
aangetast door 31 maanden buitengewoon scherpe temperatuurwisselingen en
kosmische straling, kan kostbare aanwijzingen geven voor de bbuw van de
stations die er tegen 1985 moeten komen.
De landing en de besturing waren zo perfect, dat de astronauten hun vreugde
niet konden onderdrukken.
De stoflaag op het landingsterrein was dik, zeiden zij en toen zij landden wer
den zij bijna verblind door het stof, dat door hun motor opstoof.
De laatste tien minuten van hun afdaling naar het maanoppervlak vormden een
geworden. Eigenlijk is dat al van- i spannende en perfecte show. De astronauten waren buiten zichzelf van enthou-
af de laneerinaHet is niet een kou ,.:acrni»
Mddine.
Ongeveer een uur nadat de maan
lander „Intrepid" zich van het moe
derschip „Yankee Clipper", waarin Ri
chard Gordon (40) om de maan blijft
cirkelen, had losgemaakt, ontstak de
slaap voordat hij op de maan zou i
gaan wandelen met een duf gevoel. J
Hij meldde dat zijn oren dicht zit- i
ten, maar dat dit niet van een kou
of iets dergelijks komt. Bean, die i
i met Charles Conrad op de maan p
landde, zei dat hij tegen het opge-
blazen gevoel een pil genomen had
en hij vroeg of hij er nog een kon
nemen. I
,,lk voel me wat zwaar in het
hoofd", zo meldde hij nadat hij bij- I
na drie uur te vroeg was wakker
af de lancering. Het is,niet een kou
of iets dergelijks. Soms hoor ik
duidelijk en dan weer niet."
Bean kreeg van de doktoren in k
het vluchtcentrum de raad om de
acht uur een pil te nemen. k
Bean's stem klonk niet opgewekt,
terwijl hij gedempt sprak om Con-
terwijl mj geaempi spraK om L.<m- ,4 tQn wegende maanlander zijn afda-
rad en Richard Gordon d.e vlak lingsmotor%n bracht zich in eeo ellip-
bij hem sliepen, niet wakker te ma-
<ken. Hij beloofde te probeeren weer I
in slaap te vallen.
Conrad heeft vanmorgen gemeld I
I dat zich een grote waterblaar ge- f
vormd heeft op de plaats waar op k
zijn borst het. afluisterapparaat r
voor zijn hartslag is vastgeplakt.
(De doktoren hebben hem geadvi- f
seerd het apparaat te verwijderen i
en de blaar met een zalf te behan- f
delen.
ADVERTENTIE
0LGA
matras
super aktiverende nachtrust
|V/fet genoegen maak ik even at-
tent op een fraaie uitgave van Z
Zomer en Keuning te Wapeningen,
omdat ze precies in het straatje
van de buitenman en nog beter
in dat van zijn vrouw of dochter
past. Het boek van K. Hendrichs, S
dat ik op het oog heb, gaat n.l. over
,,Bloemen schikken uan«
week. tot week" en ge
behoeft, de schrijver volgend naar
tekst, en illustraties, er lang niet
uitsluitend materiaal voor te be- Z
trekken uit dure shops. Veel ervan Z
levert hof en gaarde, perk en bor- j
der, maar ook met de bessen, mos,
bottels, fijne takjes, bloesems, kat-
jes, zaaddozen en bloeiende hees-
ters van haag en boerenberm kun- Z
nen ongedachte wonderen worden j
verricht. Dit is dus de reden, dat
ik dit aardige, fleurige boek met
zijn zestig kleurenfoto's van arran-
gementen alle vollebladreproduk- z
ties) met ingenomenheid introdu- Z
ceer. Uit de levende natuur no- Z
teerde ik duizendblad, kalmoes,
kastanje, vrouwemantel, katte-
staart, ossetong, fluitekruid, boe-
renwormkruid. bosbes, brem,
zwanebloem, dovenetel, wilgeroos- Z
je, erica, gagel, juniperus, kervel, i
paddestoelen en nog ettelijke meer. S
Het is een wonder, tot welke kunst-
stukken deze eenvoudige kinderen
van F'lora zijn te schikken; de
schrijfster doet dit het hele jaar Z
door en zij kon het materiaal ge- Z
rust aan de vaardige hand van Jet Z
Kuyvenhoven een artieste in
haar vak overlaten, want zij
hanteert en rangschikt het met
smaak, plezier en fantasie. Al naar
het verschijnen der maanden en
seizoenen kan de vreugd aan het 5
buitenleven binnenshuis worden
vergroot door dit op de prhktijk
gerichte boek, dat telkens weer on-
gedachte mogelijkheden opent, bo
vendien voor de prijs van f 10,50 in
j het geheel niet duur is en ook nog
een mooie reclame voor Jet be-
tekent.
i 19 nou. 1969 A. B. WIGMAN
tische baan om de maan, van waaruit
de beide astronauten met behulp van
de elektronsche apparatuur door het
in werking stellen van de remraketten
de „Intrepid" naar het landingsgebied
zeven in de „Oceaan der Stormen" ma
noeuvreerden.
Zij vergeleken op de laatste vijfhon
derd kilometer gespannen het onder
hen wegglijdende maanlandschap met
hun kaarten. Als een wentelwiek zette
de maanlander zich tenslotte op de
maanbodem neer, daarbij nog even
doorglijdend en grote stofwolken op
werpend. die de astronauten korte tijd
het uitzicht benamen.
Direct daarna heerste zowel aan
boord als bij de vluchtleiding in Hous
ton een uitbundige stemming. De eerste
laconieke woorden van commandant
Conrad waren „wij staan".
Later riep hij opgetogen: „Ik heb
dit ding precies op de juiste plaats ge
kregen".
De „Intrepid" kwam namelijk op
slechts 350 meter ten westen van de
maansonde „Surveyor 3" neer, die sinds
april 1967 op de maan ligt. Astronaut
Alan Bean zei: „Het is hier prachtig".
Kort na de landing kreeg de bemanning
van de maanlander van de vluchtleiding
toestemming te blijven.
Commandant Conrad deed even later
een bekentenis, die hem als marine
officier-vlieger zwaar moet zijn geval
len. „Ik geloof, dat ik iets heb ge
daan, waarvan ik steeds heb gezegd
dat dit niet zou gebeuren ik schijn
het liefje (de Intrepid) te hebben uit
geschakeld voordat zij op de grond
stond".
Houston reageerde daarop met „schan
de" en zei even later „de jongens van
de luchtmacht zeggen, dat dit weer
een echte marinelanding was...", waar
mee de vluchtleiding even de kame
raadschappelijke rivaliteit tussen ma
rine en luchtmacht aanstipte. Conrad
vreest, dat hij de remmotor van de
„Intrepid" heeft uitgeschakeld toen
deze zich nog ongeveer twee meter
boven de maanbodem bevond. Dit zou
de oorzaak kunnen zijn van het nog
enkele meters over de grond door
schuiven van de maanlander, waar
door veel stof werd opgeworpen.
„Ik geloof, dat wij op een punt zit
ten waar het veel stoffiger is dan dat
van Neil", zei Conrad, zinspelend op
de landingsplaats waar Neil Armstrong
en Edwin E. Aldrin de „Eagle" van de
Apollo-11 in juli hebben neergezet.
„Mensen nog aan toe, ik kan nauwe
lijks wachten met uitstappen. „Kijk
eens", zei Bean toen de twee astronau
ten zich gereed maakten om ruim vier
uur in de maanlander door te bren
gen.
i Prinses Beatrix en prins Claus
hebben dinsdag op kasteel Draken-
steyn een kleine delegatie ontvan
gen van de Expo '70. die het prin
selijk paar een in brons gegoten
beeldje van de „Tower of the sun"
het symbool van de tentoonstelling,
aanbood. Rechts de vice-president
van Expo '70, de heer Sato.
ANKARA Een verloren geraakte
Turkse diplomatieke koerierstas. met
vertrouwelijke documenten voor ge
bruik bij de Turks-Griekse grensbespre-
kingen te Athene, is in Nederland bo
ven water gekomen, aldus is vandaag
door het Turkse ministerie van Buiten
landse Zaken meegedeeld.
De tas verdween op het vliegveld van
Athene toen de Turkse delegatie daar
aankwam, jl. zondag. De besprekingen
zouden maandag beginnen. De tas is op
Schiphol gevonden en overhandigd aan
de Turkse ambassade te Den Haag.
Het blijft vooralsnog een raadsel hoe
de tas is verdvrenen en hoe hij op
Schiphol is beland.
ADVERTENTIE
vindt u Paola Rossi waar het
zo goed kiezen is uit de
grootste juwelierscollectie
van Amsterdam
Amsterdam Kalverstraat 42
vlak bij de Dam
Dinsdag vertrokken van het sta-
tion te Roosendaal de kwartier-
makers voor de rampbrigade, die I
in Tunis hulp zal verlenen na de
4 ramp aldaar. Het groepje werd uit-1
neleirie npdn.an rfnnr rip eerste se-
geleide gedaan door de eerste se
cretaris van de Tunesische ambas
sade in ons land, de heer E. Bouh-
lila.
ATHENE De Beatle John Lennon
en zijn echtgenote Joko Ono willen
in bed kruipen om de zaak van de vrede
te dienen, zoals zij ook eerder dit
jaar 'n week het bed in 't Amsterdamse
Hilton hebben gehouden.
ROME De redacties *van de dag*
bladen en persbureaus in Italië zijn
dinsdagavond als eersten begonnen aan
een algemene staking, die vandaag
moet uitgroeien tot een massale actie
van protest tegen het ontbreken van
voldoende goedkope woningen. Het
aantal werknemers dat gehoor zal ge
ven aan de stakingsoprocp van de drie
grote vakverbonden wordt geschat qp
twaalf tot twintig miljoen.
Het wordt de vierde algemene sta
king in een jaar tijd. Deze actie zal
het land waarschijnlijk 130 miljard li
re (ongeveer 740 miljoen gld) kosten.
Het economische en openbare leven zal
vrijwel geheel stil komen te liggen. Er
zullen geen treinen, autobussen en taxi's
rijden, Winkels markten, banken,
theaters, bioscopen, benzinestations en
vele fabrieken zullen gesloten blijven.
Er zal geen post worden bezorgt, er
zal geen brood en melk zijn te krijgen
en de radio- en televisieprogramma's
DEN HAAG De socialisten, de
PSP, de communisten, de Groep-
Aarden en de Boerenpartij hebben
gistermiddag gestemd tegen de be
groting van minister Schut (Volks
huisvesting en Ruimtelijke Ordening),
hetgeen echter niet verhinderde, dat
deze begroting werd aangenomen.
Tevoren werd met de stemmen van
de PSP, de CPN, de Boerenpartij te
gen en drie leden van de KVP, de
motie van mr. Aantjes (AR) aangeno
men, waarin de minister wordt ge
vraagd om bij de toewijzing aan een
gemeente van te bouwen huizen, re
kening te houden met haar medewer
king van het doorstromingsbeleid.
De motie van de socialist Van den
Doel om vijfdtiizend, gesubsidieerde
huizen meer te bouwen werd verwor
pen, met de stemmen van zijn partij,
de PSP, D'66, de communisten, de
Boeren en de Groep-Aarden vóór.
Ook de motie van drs. Nypels (D
'66) waarin hij vroeg om een nota
over de ruimtelijke ontwikkeling in
het noordelijk deel van de delta en
over de manierwaarop geld hiervoor
kan worden gevonden, werd verwor
pen. Ditmaal stemden behalve D'66,
de PSP en de CPNJ ook de liberalen
voor.
GRONINGEN De Groningse poli
tie heeft de sinds 8 november uit de
„Rekkense Inrichtingen" voortvluchti
ge Amsterdammer H. P. A. van D. aan
gehouden en ingesloten op verdenking
van oplichting en flessentrekkerij.
De man, die wegens verduistering,
oplichting en flessentrekkerij ter be
schikking van de regering was gesteld,
werd dinsdag in de stad Groningen ge
signaleerd. Hij kocht daar onder ande
re een paar schaatsen en een fotocame
ra zonder te betalen. Tenslotte liet hij
zich in een kledingzaak een geheel
nieuwe garderobe aanmeten.
zullen drastisch zijn besnoeid. De recht
streekse uitzending van de maanvlucht
van de Apollo-12 gaat echter normaal
door.
Dinsdagochtend vroeg probeerde de
regering nog de staking te voorkomen
door plannen bekend te maken voor de
bouw van goedkope arbeiderswoningen.
Met de uitvoering van deze projecten
is een bedrag van 1.225 miljard lire
(ongeveer 6,75 miljard gld) gemoeid.
De vakbeweging liet echter direct we
ten, dat deze plannen ontoereikend zijn.
Zij eiste een doeltreffende controle op
de huren, een nationaal beleid ten aan
zien van de stedenbouw, de onteigening
van grond en staatssubsidies voor de
woningbouw.
Het huisvestingsvraagstuk in de gro
te steden van Italië is voor een deel
het gevolg van de toevloed van miljoe
nen werknemers van het platteland, in
het bijzonder vanuit het arme zuiden,
naar de welvarender steden. De huren
zijn hierdoor sterk gestegen, waardoor
arbeidersgezinnen vrijwel geen betaal
bare woning meer kunnen vinden. Het
grote probleem is niet een gebrek aan
geld van de kant van de regering. Daar
heeft men fondsen gereserveerd voor de
bouw van goedkope woningen. De
plaatselijke autoriteiten missen echter
de middelen, om de nodige diensten te
verlenen. Het gevolg is dat er een
reeks spectaculaire „satellietsteden",
waarvan enige in de buurt van Rome,
leeg staan omdat er geen elektriciteit,
gas, water, riolering, straten, scholen
en winkels zijn. De gelden die de rege
ring nu heeft uitgetrokken, zijn bedoeld
om de plaatselijke autoriteiten op dit
gebied te helpen.
DEN HAAG De anti-revolutionai
ren handhaven vooralsnog hun bezwa
ren tegen het voorstel van minister
Witteveen (Financiën) om de belas
tingcorrectie voor tweederde over 1970
en voor eenderde over 1971 te sprei
den. Zij voelen nog steeds voor een
gelijke verdeling over beide jaren.
Een amendement in deze richting
werd gisteren, tijdens de debatten over
de belastingcorrectie in de Tweede Ka
mer, nog niet ingediend. Verwacht
wordt dat dit vandaag zal gebeuren,
als de Kamerleden na het antwoord
van de minister en van staatssecretaris
Grapperhaus voor de tweede keer aan
het woord komen.
De heer Kieft krijgt overigens niet
de hele a.r.-fractie mee. Waarschijnlijk
zullen mr. Aantjes, de heren Van Bcn-
nekom, Schakel, De Mooij en dr. Zijl
stra uit de boot vallen.
De overige regeringsfracties staan, even
als de communisten, de Boeren, de
SGP en het GPV achter het voorstel
van de minister.
D'66 wil, zoals een maand geleden
reeds tijdens de algemene politieke be
schouwing bleek,, het volgend jaar 450
miljoen gulden voor dit doel uittrekken.
Over de tweede moot van de correctie
zou later een beslissing moeten worden
genomen. De socialisten, de PSP en de
groep-Aarden zijn tegen het gehele
plan om de belastingtarieven aan te
passen aan de waardevermindering
van de gulden.
Men zie verder elders in dit num-
ADVERTENTIE
De Heer J. W. Th. van Leuteren
Hertenlaan 27
Arnhem.
Totaal 187.278 prijzen '"Hov/rOf!
van 1.- t/m 1000
Tank bij Chevrc
en win zo'n pr
DEN HAAG Een simpele optel
som heeft met één klap de hoop op
kleinere klassen bij het kleuter- en la
ger onderwijs de bodem ingeslagen.
Het aantal leerlingen per klas (de
leerlingenschaal) kan zeker de eerstko
mende jaren niet verder worden ver
laagd. De onderwijzers ontbreken om
alle extra klassen op te vangen.
Een onderzoek op 79 van de 98 Ne
derlandse kweekscholen heeft uitgewe
zen, dat nog minder dan de helft van
de leerlingen uit de eerste klas de on
derwijzersopleiding kiest. De komende
jaren is hier, volgens deskundigen,
geen verandering in te brengen.
Het gevolg is, dat óver twee jaar het
MEXICO Bij een ernstig ongeluk
in een olieraffinaderij in de Mexicaanse
provinciestad Ciudad Madero zijn acht
mensen om het leven gekomen en veer
tig gewond.
Door een explosie ontstond een gro
te brand die nog drie ontploffingen ver
oorzaakte. De installaties werden voor
een groot deel verwoest.
Drie arbeiders werden met levensge
vaarlijke brandwonden in een zieken
huis opgenomen.
aanbod van gediplomeerde onderwij-
zes met een derde zal teruglopen, waar
door een groot tekort ontstaat.
Toen verleden week de onderwijsbe
groting in de Tweede Kamer werd be
handeld waren deze cijfers nog niet be
kend.
De gisteren bekend geworden en
quête-uitslag heeft schrik en ontstelte
nis in onderwijskringen en op het mi
nisterie veroorzaakt. In nauw overleg
tussen ministerie en onderwijzersbon
den zal worden bekeken wat nu verder
moet gebeuren.
De al aangekondigde leerlingen-
schaalverlagingen per 1 januari (voor
de lagere school van 39 naar 38 en voor
de kleuterschool van veertig naar 39
leerlingen) en 1 augustus 1970 (voor de
lagere school van 38 naar 37 en voor de
kleuterscholen van 39 naar 38) gaan ge
woon door.
Weersverwachting van het K.N.M.I.
van woensdagavond tot donderdag
avond:
Wisselende bewolking met enkele
buien. Krachtige, aan de kust tijdelijk
harde tot stormachtige westelijke wind.
Iets lagere middagtemperaturen.
r