Duitse grootmoeder laat zich geen knollen voor eitroenen verkopen „Vaak pieker ik 's nachts over soms tragische gevallen Betere kansen voor de vrouw ZAANSTREEK KRIJGT ECHTE ZARZUELA TE ZIEN Mieke de Goeje laat Spaanse gastarbeiders zingen en acteren en man can statuur i Meisjesschool in staking Neuspunten zijn duur in Frankrijk Modeshow in de etalage Wedden op de dochters van de bookmaker Kroonprinses Sonja bijna doctoranda De schoonheid van het mannebeen Landbouw Liefde Slagvaardig Klein flatje Tragisch Eisen Verandering Levensmiddelen Hoe lang? Sex-atlas I Dp enige vrouw in de Westduitse regering is mevrouw Kate Strobel. Bestuurs lid van de sociaal-democratische party, twintig jaar parlementslid, drie jaar minister. In het nieuwe kabinet-Brandt beheert zy de (samengesmolten) departementen van Volksgezondheid en Gezinszaken. Onze correspondent in Bonn sprak met minister Strobel. KA TE STROBEL LEIDT DUBBEL MINISTERIE BONN Mevrouw Kate Strobel (62), de enige vrouw in het nieuwe kabinet \an Willy Brandt, is de meest markante vrouw in de Westduitse politiek. Een charmante vrouw, maar pas op Deze landbouwspecialiste laat zich geenszins knollen voor citroenen verkopen. Kate Strobel is een voorbeeld van haar eigen stelling dat de vrouw in de poli tiek moet meedoen net als de man en zich daar niet moet beperken tot de min of meer huishoudelijke terreinen. BONN De minister draagt een modern mantelpakje en een collier parels. De werkkamer, de schrijftafel met dossiers en kranten ademen bedrijvige rust. Midden in een overstelpend drukke arbeidsweek praat mevrouw Strobel kalm en ontspannen. iStv, Achter puntige kennis van zaken de bewogenheid van een levenswyze, nuchtere 55 In .een Neurenbergs arbeidersgezin geboren, kwam zij al jong in de so cialistische jeugdbeweging. Jarenlang had zij een commerciële baan in een Beierse tuinbouworganisatie. Toen haar man, de boekdrukker Hans Strobel, in de oorlog in een concentratiekamp op gesloten werd, verdiende zij het le- Het puntje van de neus is in Frank rijk het duurste lichaamsdeel. Het kost 30.943 franc en zestig centimes, wat een bedrag van ongeveer 20.113,34 gulden vertegenwoordigt. Dit is tenminste het bedrag, dat me vrouw Olga Rebour moet betalen aan haar grootste vijandin, mevrouw Thé- rèse Pellegrini. De dames kwamen elkaar op straat tegen en herrinnerden zich dat zij nog Ugrini af. Zij beproefden de echtheid van elkan ders haar, waarbij mevrouw Pellegri ni met haar gezicht te dicht bij dat van mevrouw Rebour kwam. Deze zag en greep haar kans en beet het puntje van de neus van mevrouw Pel grim af. De rechtbank van Parijs kende het slachtoffer daarvoor een smartegeld van ruim twintigduizend gulden toe. Het duurterecord van afgebeten of uitgestoken lichaamsdelen stond tot nu toe op naam van een rechteroog, met een bedrag van 28.000 francs. vensonderhoud voor haar twee doch ters. In de woelige na-oorlogse jaren dook zij als militante vrouw in de politiek verkiezingsleus: „De maqnen heb ben er een bende van gemaakt". In 1949 veroverde zij meteen een parle mentszetel en de goedmoedig bedoelde bijnaam „Aardappelkoningin". In de Bondsdag was zij een deskun dige op het gebied van de landbouw, de export en de consumentenproblemen. In het Europese Parlement bestreed zij onvermoeibaar de denkbeelden van De Gaulle. In 1966 kwam zij als enige vrouw in het presidium van de Sociaal-Democra tische Partij. In datzelfde jaar werd zij minister van Volksgezondheid. Enkele werkterreinenpreventieve gezond heidsvoorlichting voor beja arden en scholieren. Bekend werd zij vooral door initiatieven zoals de seksuele voorlichtingsfilm „Helga". De film, OSLO De Noorse kroonprinses Son ja, tot augustus 1968, toen zij trouwde met kroonprins Harald, mejuffrouw Sonja Haraldsen, heeft haar studies aan de universiteit van Oslo hervat. De 32-jarige prinses, die voor haar huwelijk ook studeerde, heeft haar exa men in de Franse en Engelse taal en literatuur afgelegd en moet er nog één afleggen om doctoranda te zijn. aanvankelijk omstreden, 'werd een groot succes en is bekroond met twee belangrijke prijzen. vrouw. Betere opleidingskansen voor iedereen, betere kansen voor de vrouw in de maatschappy dat zijn gedachten die steeds weer naar voren komen. „Maar de beste wetten kunnen dat niet afdwingen uiteindelijk moet het initiatief groei en bij de mensen zelf". Minder goed werd de ontvangst van de „sex-atlas" voor de scholen, die vol gens critici te veel zegt over sex en we tenschap, maar te weinig over liefde en andere menselijke waarden. Nu, in de nieuwe regering, heeft Ka- te Strobel (intussen grootmoeder van 3 kleinkinderen) een dubbel ministerie gekregen, want bij de reorganisatie van het kabinet zijn de departemen ten van Volksgezondheid en Gezinsle ven samengesmolten. Ook tegen deze dubbele taak lijkt de slagvaardige mevrouw Strobel ruim schoots opgewassen. „Politiek", heeft zij eens gezegd, „raakt ons allemaal en is veel te belangrijk om alleen aan de mannen over te laten". Bij de afgelo pen verkiezingen is gebleken, dat deze gedachte veld wint bij de Westduitse vrouwen. En het gezinsleven? „Ik heb hier in Bonn een éénkamer- flatje. Dat had ik al toen ik parlements lid was. Daar kom ik eigenlijk alleen om te slapen. In het weekeinde ga ik naar mijn gezin in Neurenberg. De vliegverbinding is omslachtig; daarom neem ik meestal een slaapcoupé in de nachttrein, vrijdagavond heen, zondags avond terug". „Neen, van het weekeinde blijft niet al te veel over. Neurenberg is het kies district dat mij heeft gekozen en ook de partijbijeenkomsten wil ik niet hele maal verwaarlozen". In de blauwe ogen vonkt gelatenheid en humor. „Afgelopen weekeinde had ik elk half uur iemand die ik moest ontvangen en nog een paar vergade ringen. Tja, zo blijft meestal alleen de zondagmiddag over om even te ontspan nen. En 's nachts lig ik vaak nog wak ker over problemen die me niet losla ten. Weet u, je krijgt als minister ook te maken met individuele gevallen, tra gische gevallen soms en dan pieker ik, hoe kunnen we daar nu een oplossing voor vinden..." Frau Minister, de regering- Brandt wil zich inspannen voor ge- Iyk rechten voor de vrouw. Hoe? „Allereerst door betere opleidings kansen voor de vrouw. Daarbij aanslui tend: betere kansen voor de vrouw om vooruit te komen in de maatschappij. Midden volgend jaar bijvoorbeeld komt er een wetsontwerp dat voorziet in een onderhoudstoelage voor kinderen die een voortgezette opleiding volgen, uit gezin nen tot een zekere inkomensgrens. Dat houdt dus in dat niet alleen de zoons maar ook de dochters aan bod kunnen komen". U bent voorstandster van vol ledige gclykhcid voor de vrouw. Zoudt U zo ver willen gaan als in Oosteuropese landen, waar vele vrouwen ingenieur zyn, of hun kin deren naar een crèche sturen om te kunnen werken in een beroep. „Neen. zo ver niet. Natuurlijk zijn er lichamelijke en geestelijke verschillen tussen man en vrouw, die je niet kunl veronachtzamen. Ik zou integendeel wensen dat, naarmate er meer werken de vrouwen komen, de werkgelegenheid méér wordt ingesteld op de specifieke eisen van de vrouw. Vrouwelijke inge nieurs vind ik best, maar een vrouw kan niet even zwaar worden belast als Hoe ziet U de rol van de West duitse vrouwen by de afgelopen verkiezingen? „Kennelijk vdTtrekt zich eé'n Veran dering. Veel vrouwen, vooral in de gro te steden, hebben niet meer traditiege trouw C.D.U. gestemd, maar behoren nu tot de mobiele kiezers, die naar eigen inzicht stemmen. Ik geloof dat dit een moderne tendens is, die zich zal voort zetten". Wat doet Uw departement op het terrein van de ^ankerbestry- ding? „Onze bevoegdheden zijn volgens de grondwet beperkt. In de vorige rege ringsperiode hebben we geprobeerd méér armslag te krijgen voor de federale re gering, dat is niet gelukt. Wij moeten ZAANDAM Geschiedkundigen zijn het er niet over eens, maar geruchten zijn hardnekkig. En in de Zaan streek gaat thans het gerucht dat er op het ogenblik meer Spanjaarden in de Zaanse steden verblijven dan tijdens de Tachtigjarige Oorlog, toen bij Alkmaar de Nederlandse victorie begon. En al vinden ouders van huwbare dochters 't soms nog wel 'n beetje griezelig dat de ravenzwarte boys hun dochters in de straat met bewonderende olé's begroeten, de aanwezigheid van de Spanjaarden kan toch ook tot unieke dingen leiden. Uniek kunnen we het wel noemen dat de repetities voor Luisa Fernanda, een comedia lirica en tres actos op muziek van F. Moreno Torroba en met tekst van F. Romero en G. Fdez. Shad al zijn begonnen. Want Luisa Fernanda is een Spaan se zarzuela en de mensen die zich Vol ijverig hebben geworpen op het instu deren van deze typisch Spaanse vorm van theater - een mengeling van Opera comique en Weense operette - zijn Spaanse arbeiders. Het idee om een zarzuela op de plan ken te brengen komt overigens weer van twee Nederlanders: De Zaanse dirigent Jan Schaap en regisseuse Mieke de Goe je. een artitieke twee-eenheid met een goede naam in de wereld van de ama teur-operette en opera. „Wij zijn altijd druk bezig. We bars ten allebei van de fantasie en als er plotseling een vaag idee geboren wordt dan willen wij er direct vaste vorm aan geven". „Toen de K.R.O. met tv-uitzendingen ssrauela's begfn, dachten wij: wat zou het toch leuk zijn om hier ook zo iets te doen. Nou en daarna kwam van het een het ander. Want, meenden wij, er zijn hier erg veel Spanjaarden, dus die kunnen ons zeker helpen en voor het materiaal kunnen we ons misschien wel wenden tot de Spaanse ambassade". „We schreven een brief naar de am bassadeur, Zijne Excellentie Angel Sanz Briz, en tot onze verrassing kregen wij per kerende post antwoord. Hij was en thousiast en stelde een nadere kennis making met ons op hoge prijs". „Wij naar Den Haag. Na wat praten kwam de culturele attaché Sebastian Moro die samen met de sociale attaché J. de la Cueve besloot om in Spanje drie partituren van zarzuela's voor ons op zicht te vragen". „Die kant van de zaak was dus gere geld. Nu moesten wij nog de mensen vinden die de zarzuela tot leven gaan brengen". „Daarvoor namen wij contact op met de bedrijfsaalmoezenier Don Alberto Torga Llamedo. Hij dacht dat er wel een man of twaalf op een oproep zou den reageren". „Zijn schatting bleek aan de lage kant. Op een avond die we hadden vastge steld om enkelen te laten voorzingen kwamen veertig Spanjaarden opdraven. Het wérd een geweldig feest". „Zingen is voor de Sanjaarden wezenlijk iets anders dan voor ons. Het betekent iets voor ze, en het wordt nooit gedegra deerd tot gelal zoals in Nederland nog wel eens gebeurt". „Bijdie veertig wa ren negen vrouwen. Dat is nog 'n beetje weinig. We rekenen op meer, en daarbij hopen we dat de anderen dan net zulke goede stemmen hebben als die negen die er nu al zijn. Dat stemmen- materiaal is fantastisch zo goed dat mensen met jaren zangles er rustig ja loers op kunnen zijn". „We zullen zeker een jaar nodig heb ben voor alles „zit", want we willen er een authentieke Spaanse sfeer in bren gen. Die krijg je niet alleen door mu ziek, zang en dans, maar tevens door de kostuums en rekwisieten". „Die moeten ook door de groep zelf worden vervaardigd. Mieke de Goeje Regisseuse Mieke de Goeje en dirigent Jan Schaap: artistieke twee-eenheid. ontwerpt maar de ontwerpen worden door de anderen in elkaar gezet". We kunnen het nu al zeggen: met de gedachte om hier een echte Spaanse zarzuela op de planken te brengen heb ben we midden in de roos geschoten. Iedereen is enthousiast. Dit is nu pre cies de manier om de Spanjaarden, die zich te pletter vervelen in de opvang tehuizen, waar een typisch Nederland se sfeer heerst tot een geweldige inzet te bewegen". „Naas het culturele dienen we er ook nog een sociaal doel mee. En dat de Spaanse ambassadeur dit ook zo begre pen heeft blijkt uit zijn aanbod om vol gend jaar het gezelschap een tournee te laten maken langs steden waar grote groepen Spaanse gastarbeiders werk zaam zijn". ..Het is een uitdaging", aldus Mieke de Goeje en Jan Schaap, „maar we ne men de handschoen graag op". ons beperken tot stimuleren van de deelstaten, en tot voorlichting. Zo heb ben we op het ogenblik een film over kankerbestrijding in voorbereiding Het consumentenbeleid? „We werken aan een algehele moder nisering van de levensmiddelenwetge ving, schoonheidsmiddelen en rookar tikelen inbegrepen. Uiteindelijk moeten we komen tot een Europese harmoni sering van de bepalingen. Dat is van enorm belang voor het bedrijfsleven én de verbruikers". Welke ontwikkeling wenst U de sociaal-democratische party toe voor de komende jaren? Links? Midden? „Voortzetting van de ontwikkeling tot een progressieve, brede volkspartij. Het klassieke onderscheid tussen rechts en links is niet meer zo bruikbaar als vroeger. Belangrijker bijvoorbeeld dan de vraag wie de produktiemiddelen be zit, is: .wat men met die produktiemid delen doet. Zo bezien kun je het Oost europese staatskapitalisme ook rechts noemen.... In het regeringswerk gaat het ons soc.-democraten vooral om de mo dernisering van onderwijs en opleiding. Ik hoop dat we daarmee vorderingen zullen maken, ook al zijn de elf deel staten vrijwel autonoom op onderwijs gebied". Krijgen we, na twintig jaar christen-democratische regering nu een lange sociaal- democratische periode? „Ik geloof niet dat een jarenlange re gering van één partij schadelijk behoeft te zijn. Ik denk aan Zweden, en ook aan het stadsbestuur in vele Duitse steden. In beide gevallen hebben de verkiezin gen steeds weer aangetoond dat de men sen geen aflossing van de wacht wen sen. Overigens ons kabinet bestaat uit sociaal-democraten èn liberalen...." De regeringsverklaring bepleit een Europees jeugdwerk. „Ja, dat willen we opzetten op mul tilaterale basis. Op het ogenblik zijn er al bilaterale overeenkomsten over jeugduitwisseling en zo meer, bijvoor beeld met Nederland en Frankrijk. In een multilaterale opzet zouden we ook de Oosteuropese landen willen betrek ken. Waarschijnlijk zouden met die lan den voorlopig alleen kleine projecten mogelijk zijn". De Rynvervuiling? „U weet: ook dat is allereerst aange legenheid van de deelstaat Noordrijn- land-Westfalen bijvoorbeeld getroost zich grote inspanningen. Ikzelf heb vo rige week nog besprekingen gevoerd met een Nederlandse vertegenwoordi ging, en we hebben uitdrukkelijk een nauwe samenwerking afgesproken. Wat gaat U doen aan die ge kritiseerde „sex-atlas" voor de scholen? „De eerste editie was van meet af aan als test bedoeld. Een breed geschakeer de weYkgroep is nu bezig het ook te be werken. De biologisch-Wetenschappelij ke voorlichting blijft hoofdzaak, maar men wil nu ook aan de ethische en men selijke kanten van de sexualiteit aan dacht besteden. In onze pluralistische maatschappij geen simpele opgaaf..." Door de inkrimping van het ka binet hebt U nu twee ministers gekregen, volksgezondheid èn ge- zins- en jeugdzaken. Wat zyn de consequenties? Mevrouw Strobel lacht. „Nog meer werk... Vooral omdat ik me op het nieu we gebied toch goed wil inwerken..." Een sportvereniging in Singapore houdt een schoonheidswedstrijd. Het oordeel zal worden geveld over man- nenbenen. Een deskundige jury zal zich buigen over de beste benen en speciaal let ten op de even inplant van de haren, op schone nagels aan de tenen, op de lijn van kuiten, enkels, knieën, dijen en voeten en op het hele voorkomen van het been. Het is misschien wat ongebruikelijk om in een vrouwenrubriek een man te herdenken. Temeer daar die man niet bepaald dagelijks met vrouwen te maken had. zoals een kapper of een dokter. Maar zijdelings toch weer vaak - genoeg, want op zijn spreekuur zal hij stellig meer moeders dan E vaders te woord hebben gestaan. Zoals dat meestal gaat bij hoofden van welke onderwijsinstelling ook. i Moeders hebben daarvoor ook meer de tijd dan vaders maar tijgen ook gereder naar zo'n spreekuur uit bezorgdheid voor het welvaren en de juiste aanpak van haar spruit. En die hausse in moeders maakt zo'n wijs man achter een schrijftafel i langzamerhand toch tot iemand die wellevend maar beslist met vrouwen weet om te gaan. Niet voor niets had hij zich een grote naam verworven als een beste man die je altijd met belangstelling liet uitpraten. I En dat uitpraten ging des te gemakkelijker in die ouderwetse, schemerige spreekkamer vol zware donkere meubelen. Met aan de wand, juist boven dat aandachtig luister endt gezichtdie volkomen i ouderwetse maar zeer levendige reproduktie van een romantisch i schilderij: een senaatsvergadering in het oude Rome. Ik heb er. in mijn kwaliteit als ouder, vaak met verstolen gretigheid naar gekeken. En mij afgevraagd hoe kalmerend de aanblik van deze verzameling statige heren in fraai gedrapeerde toga's moest l werken op rebelse opgewonden leerlingen, die door toornige E leraren naar ,.de Baas" waren gestuurd. Als ik de verhalen mag geloven en waarom niet placht hij zo'n s dwarsligger in alle rust te ontvangen, al schrijvende aan zijn omvangrijke tafel, alleen met een hoofdknik beduidend, dat de onvrijwillige E bezoeker verzocht werd plaats te nemen en af te koelen tot de laatste handtekening gezet was. Om dan bedaard zijn pen l neer te leggen, wat olijk over zijn leesbril te kijken en op te merken: Zo vertel het nou maar. Merkwaardigerwijs bleek er dan vrij weinig te vertellen behalve 1 de stuurse erkenning dat er aan het eigen gedrag wel iets gehaperd had. I En dat, naar mijn gevoelen, typeert de ganse rustige en warmhartige mens die deze rector van de oude stempel in zijn lange leraarsloopbaan is geweest. Hij wist, als geen ander, met dat I moeilijke materiaal: opgroeiende kinderen, om te gaan. Zo maar, vanzelfsprekend, zonder enige nadrukkelijke kameraadschap of vertoon van autoriteit. Speciaal voor de rebellen, de dwarskoppen. de jongens die overal weggestuurd waren hield hij er een E onfeilbaar zintuig en een extra dosis verborgen sympathie op na. Zo zeer zelfs, dat menige vader in den lande, die zelf in zijn jonge jaren nu niet zo'n brave lesjesleerder was geweest, zijn slecht f oppassende nazaat bij het zoveelste criant slechte rapport als laatste redmiddel dan maar naar deze bescheiden rector in de provincie stuurde: Misschien dat die nog iets van je weet te maken. I En dat iets liep dan meestal uit op een laat maar voldoende eindexamen en een levenslange bewonderende genegenheid voor ,,die beste kerel". Zodat het geen uitzondering was als bij de I laatste promotie voor de overgang in de aula, achter de schare leerlingen E en ouders, ook een individu van meer gevorderde leeftijd zat toe te luisteren. Naast de gelukkige afgestudeerden van dat jaar, eenzaam op een trede van de trap. Een leraar, een dominee, een doctorandus zus of zo die er de lange reis voor over had gehad om die beste kerel" nog eens de hand te drukken. En weer eens in de sfeer te verkeren van zo'n jaarsluiting. als de Baas de rapporten uitreikte met bijpassend commentaar, soms scherp maar nooit kwetsend, en er herhaaldelijk een E ritseling van plezier om zijn befaamde geestigheden langs de rijen ging. Met als steevaste en zeer tekenende slotopmerkingen tegen al dat jonge zorgeloze goed: dat zij moesten zorgen ook op die trap I terecht te komen en in die zeven weken zomervakantie toch voorzichtig te zijn óp de weg. Dat was de leraar en vriend, het verstand en het hart, de bij hem zo natuurlijke combinatie waarom hij zo hoog genoteerd stond bij zijn oudleerlingen. Na jaren herinnerden zij zich nog woordelijk zijn geestige zegswijzen en kostelijke typeringen waarmee een cahier zou te vullen zijn. En hoe hij kon lesgeven: als hij Homerus behandelde, hóórde je hem niet alleen, je zag de mooie Helena van de loopplank trippelen op haar vergulde sandaaltjes. Als ik ooit een integer en beminnelijk mens ontmoet heb was hij het en de rouwadvertentie heeft mij geschokt als bij het verlies van een goed vriend. Na een ernstige, langdurige ziekte: hij die nooit één dag verzuimde. En dat pas vijf jaar na zijn afscheid. Hij was een man van statuur, ondanks zijn kleine gestalte. De schoonheid en wijsheid van de antieken warén zijn natuurlijke levenssfeer, de deugden der grote geesten uit de oude wereld zijn opvallende eigenschappen. Soberheid, bescheidenheid, rechtvaardigheid, zin voor maat en evenwicht, voor het spitse, trefzekere woord. Bij zijn dood herinnert men zich onwillekeurig de afscheidsrede van Socrates, waarin hij de dood prijst als een benijdenswaardige slaap of een gelukzalig ontwaken. Dat laatste heeft hij bewust beleden, en na de klassieken heeft bij hem de joodse psalmdichter het laatste woord gehad: Als ik ontwaak, dan ben ik nog bij u. I IHMMMMlMMMMIItMMIMMtlllMHIMIMtlMtMHMIIIIIIMIIIIHIMf •ItltftHtMtMIIMMMMIMMMII 99IIIVVVVf(19999999999919999999199999V99999V9991V99IV1 Veel bekijks trok een show in Am sterdam, waarbij in de etalage de wintermode werd getoond. Op de foto links een feestelijk harempak van goudbrokaat, versierd met bor duursel. Rechts een feestpak met wijde, geplooide pijpen, waarop een een blouse van witte crêpe en een losvallend pailletten pakje wordt gedragen. Toen een vriend hem vroeg, waarom niet één van zijn blommige dochters getrouwd was, kreeg de heer Archie Vincent uit Birmingham bookmaker van beroep een geweldig plannetje. In zijn drie wedlokalen (want een bookmaker verdient zijn geld aan ander mans weddenschappen) liet Vincent de foto's van zijn vier dochters opplak ken. En de klanten kregen de uitnodiging te wedden wie van hei viertal het eerst zou trouwen. Op grond van hun afspraakjes bepaalde pa de tarieven: voor Pauline (20) en Jeanne (26) geeft pa veel minder 'terug dan voor Diane (22) en Christine (24). Die meisjes zijn hem tegen een inleg van één pond acht ponden waard. GRONINGEN Het stakingsfront in de provincie Groningen is sinds woens dag verder uitgebreid. Ditmaal betreft het de hogere beroepsopleiding van de industrieschool voor meisjes in de stad Groningen. De leerlingen. 120 meisjes, zijn in staking gegaan om hun grieven kracht bij te zetten. Deze houden in een en bloc aftreden van 't schoolbestuur en de invoering van een nieuwe structuur voor hun school, waarin alle geledingen medebeslissings recht moeten hebben. In een dinsdag ontworpen nieuwe structuur bleef alle macht in handen van het schoolbestuur. Behalve de meis jes, heeft zich ook het grootste gedeel te van het docenten korps tegen deze nieuwe vorm uitgesproken. De leerlingen zullen hun actie voort zetten. In een open brief, gericht aan de ouders, het schoolbestuur en de be trokken minister, zeggen de 120 meisjes leerlingen dat de huidige toestand zal worden geconsolideerd, indien het scho bestuur niet voor aanstaande maandag zal aftreden.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 13