Veenendaals
dagblad
Voortbestaan kabinet aan zijden draad na
„onaanvaardbaar" van minister Witteveen
CRISIS
Buiten
„Grotere belangen niet
in gevaar brengen"
Met vele militairen
is het fysiek maar
droevig gesteld
union
morgen
lekkere saucijzen
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
NORTHROPS EINDELIJK OP TWENTE
Skelet gevonden
Bouwvallige
school dicht
Man uit Terborg
verdacht van
oplichting
PERFOLATEX
Jeneverbes
DEN HAAG Een dreigende kabinetscrisis is gisteravond laat
in de Tweede Kamer ofgewend, doordat de anti-revolutionaire
fractie het door haar leden Kieft en Goudzwaard ingediende
amendement tot een andere verdeling van de voorgenomen be
lastingcorrectie dan de regering voorstond, bij monde van frac
tieleider Biesheuvel weer introk. Dit gebeurde nadat een vast
beraden minister Witteveen een „onaanvaardbaar" had laten
horen en daaraan alle consequenties voor zichzelf en het hele
kabinet had verbonden. Zoals bekend, hebben de anti-revolutio
nairen steeds vastgehouden aan een verdeling van de belasting
correctie in twee gelijke delen van elk 450 miljoen gulden in
plaats van de basis 600 en 300 miljoen gulden, resp. in 1970 en
1971, die de regering wil.
ERNSTIG BEROEP
„NIET STERK"
E°
„Wij zijn helemaal niet moe
Wapen U tegen vocht en kou met een
verwarminqs-mg tras
Volgens een recent vergelijkingsonderzoek: ERKEND DE BESTE
Abonnementsprijzen
DANS
Koudere nacht
een goed stuk vlees hoort erbij
bloemkool, savooiekool of
witte kool met
Opdienen met aardappelpuree.
Smakelijk eten.
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
0,97 p. w., 4,15 p. m., 12,35 p. k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DONDERDAG 20 NOVEMBER I969 - 43e JAARGANG no. 273
A.R.P. TROK AMENDEMENT IN
CRISIS SNEL BEZWOREN
Het „verschrikkelijke oog" van de tele
visiecamera's registreerde vannacht
alles: het stuurse gezicht van de anti
revolutionaire fractieleider mr. Bies
heuvel toen hij de hoon van de opposi
tie over zich moest laten gaan; de
overbodigheid ook van die late oppo
sitiesprekers die zich geroepen voel
den nog wat te zeggen maar eigenlijk
niets te zeggen hadden; en de wat
stuntelig-verlegen wijze waarop een
duidelijk niet-blije minister Witteveen
zijn „overwinning" in ontvangst nam.
Al die menselijke trekjes kwamen in
de huiskamer over en we vrezen
dat er in die huiskamer maar één
woord als commentaar aan toege
voegd is: „Bah!" Want de televisie
heeft niet de zin van dit pseudo-dra
ma duidelijk kunnen maken.
Zoek de schuld daarvoor niet bij de te
levisie: de commentator heeft niets
nagelaten om te laten begrijpen waar
over het ging. Maar hij kon het ook
niet helpen dat het conflict zo weinig
zakelijke inhoud had: in hoofdzaak 'n
verschil in visie op toekomstige ont
wikkelingen. En ook de knapste eco
noom weet hoe kwetsbaar toekomst
voorspellingen zijn!
Moet men de schuld dan de Kamer en
de geachte afgevaardigden in de
schoenen schuiven. We zijn ervan
overtuigd dat én de anti-revolutionai
re fractie én minister Witteveen in
hun standpunten het beste voor land
-en volk hebben gezocht. En dat de an
ti-revolutionairen alleen ter wille van
het landsbelang hun nederlaag heb
ben geaccepteerd. Alleen: van al die
goede bedoelingen is niets in de huis
kamer overgekomen. Ons volk blijkt
van die democratische Binnenhof
spelregels nauwelijks meer iets te be
grijpen.
De kabinetscrisis is afgewend we
zijn er blij om. Maar die andere cri
sis: die duidelijke kloof tussen volk
en parlementaire werkwijze, is er te
duidelijker door aan het licht geko
men. En dat is zorgelijk!
ADVERTENTIE
0LGA
matras
super aktiverende nachtrust
lytooier dan van vliegmast en
misschien berken is de no-
hele, decoratieve garnering van de
juniperussen in hun vele gedaan- j
ten. Ze hebben iets specifieks en j
zijn typerend sinds onheuglijke tij-
den. Eens tierden bijgeloof en
volksverbeelding welig tussen hun
bronzen nissen, zuilen en wanden,
waar goede en kwade boomgeesten
leefden, die het verlaten-wonende I
heidevolk gedurig bezig hielden.
In hun kleine gedachtenwereld was
plaats voor veel bovennatuurlijks
zij bevolkten bos en veld met vrien
delijke en boosaardige wezens, die
onzichtbaar in planten en dieren
woonden. Aan de jeneverbes toon
den ze veel betrouwen; de steeds
groene struik duidde op de eeuwig
heid, want Maria droeg een krans
van twijgen, nadat zij eens met het
Christuskind tussen de doornige
hulsels bescherming gevonden had,
toen de soldaten van Herodes het
overal zochten. Hrke en haard wer
den gewijd aan en gevrijwaard te
gen toverij, wanneer men takjes op
de haard strooide; de zweep van de
voerman, de pijp van de schaap
herder op de eenzame hei, de
wichelroede der waterzoekers, de
gaanstok van imker en plaggen-
maaier het werd alles door de
jeneverbes geleverd en veel ervan
voert de ontvankelijke geest terug
tot de Germanen, bij wie de juni-
perus als een geheiligde boom in
hoge eer stond. Tacitus heeft het
er al over. Ten slotte vond men
allerlei toepassingen in de volks
geneeskunst; de bessen hielpen bij
spijsvertering, tegen besmettelijke
ziekten, bij zwakke magen, jicht,
niergruis en als hoestmiddel, ja
zelfs pest meende men ermee te
kunnen bestrijden. Tegenwoordig
vinden we geestelijke ontspanning
bij de ruige oervormen en de per
soonlijkheid, die het kwakelbos in
alle seizoenen omgeeft, hoewel ik
evengoed mensen heb ontmoet die
het een stug, nors en spinnig gezel
schap vonden, een beetje stroef en
stuurs.
20 nov. 1969 A. B. WIGMAN
Mr. Biesheuvel motiveerde het in
trekken van het amendement Kieft-
Goudzwaard door te zeggen: „Wij dra
gen verantwoordelijkheid voor de tot
standkoming van het kabinet, dat be
langrijk werk heeft verricht en nog
kan verrichten. Wij willen geen politie
ke crisis over een zakelijk verschil
van inzicht om grotere belangen niet
in gevaar te brengen".
Hij constateerde, dat verschil van in
zicht bestaat tussen de regering en de
AR-fractie. Er bestaat geen verschil
van mening tussen de regering en de
grootst mogelijke meerderheid van de
fractie over de rechtvaardigheid van
de inflatiecorrectie: het geschil betreft
de verdeling van de correctie over de
jaren 1970 en 1971, gezien tegen de
achtergrond van beteugeling van de
loon- en prijsspiraal in 1970 en het
veiligstellen van de werkgelegenheid in
1971.
De standpunten van de regering en
de AR-fractie zijn elkaar in de loop
van het debat op enkele punten gena
derd, maar de toenadering was niet
van zodanige aard dat het amende
ment Kieft-Goudzwaard achterwege
kon blijven, aldus mr. Biesheuvel.
De AR-fractie is van oordeel, dat
haar voorstel de voorkeur verdient bo
ven dat van de regering. Doch nu de
de regering het onaanvaardbaar heeft
uitgesproken, hebben wij enerzijds
het tot het einde uitvechten van een za
kelijk meningsverschil en de politieke
gevolgen moeten afwegen.
Wij betreuren ten zeerste, dat de re
gering het nodig heeft geoordeeld van
een zakelijk verschil van inzicht een
politiek meningsverschil te maken, al
dus mr. Biesheuvel, die daar op de in
trekking van het amendement aankon
digde.
Reeds 's middags, toen hij de Ka
merleden in eerste instantie antwoord
de, had minister Witteveen een ernstig
beroep op de anti-revolutionairen ge
daan om het voorstel voor de belas
tingcorrectie aan te nemen.
De verhoging van accijnzen en van
de motorrijtuigenbelasting zorgen, te
zamen met extra opbrengsten als ge
volg van de waardevermindering van
de gulden, ervoor dat onze economie
geen schade ondervindt van de belas-
tnigscorrectie, aldus minister Witte
veen.
Het gaat, zo zei hij. om een keuze
tussen een verschuiving van honderd
vijftig miljoen gulden van 1970 naar
1971 of een grotere verschuiving in te
ruggave van de omzetbelasting op ou
de voorraden. Dr. Witteveen zei, dat
deze laagste maatregel inderdaad een
grote last voor het bedrijfsleven vormt.
Laat op de avond, in tweede instan
tie sprekend, verklaarde de bewinds
man teleurgesteld te zijn, dat de argu
menten, die de regering als doorslagge
vend beschouwde, door de AR-fractie
niet als zodanig waren opgevat.
Hij herhaalde er „bepaald van over
tuigd te zijn", dat de voorsfellen van
de regering het beste passen in de eco
nomische siluatie in 1970. De voorstel
len geven een optimale bijdrage aan
de doorbreking van de loon- en prijs
spiraal en zullen hun waarde kunnen
bewijzen voor een rustige ontwikke
ling van lonen en prijzen.
Het verschil tussen 600 miljoen, zo
als de regering wil, en 450 miljoen, zo
als de AR-fractie voorstaat, is welis
waar beperkt, maar een verschil van
een kwart procent voor het reëel be
steedbare inkomen is een belangrijke
zaak, aldus minister Witteveen.
Hij zei, dat de bezwaren, die van de
zijde van de AR naar voren waren ge-
ANNA PAULOWNA Op 't bloem
bollenland va nde N.V. P. Bijvoet en
CO in Anna-Paulowna is bij het ploe
gen een menselijk skelet naar boven
gekomen. De herkomst staat nog niet
vast. De rijkspolitie van Anna-Paulow
na heeft de skeletdelen. die zich nog
in goede staat bevonden, opgestuurd
naar het gerechtelijk geneeskundig 'a-
boratorium in Den Haag. De mogelijk
heid van een misdrijf is niet uitgeslo
ten.
bracht, op hem geen sterke indruk had
den gemaakt. De door drs. Goud
zwaard ontwikkelde conjuncturele be
zwaren tegen het regeringsvoorstel
wees hij van de hand, o.m. opmer
kend, dat drs. Goudzwaard met die be
zwaren de huidige situatie onjuist be
oordeelde en taxeerde.
Hij meende dat belangrijke verschil
len bestaan tussen de huidige situatie
en die in de jaren 1966/'67, toen spra
ke was van een veel duidelijker inter
ne verstoring van de kapitaalmarkt.
Thans zijn geen onaangename conse
quenties van een veel lichtere versto
ring te verwachten, aldus de minister.
Een inzinking van de conjunctuur en
toeneming van de werkloosheid kunnen
thans worden voorkomen, waarvoor
juist de invoering van de inflatiecorrec
tie in een verhouding tweederde- een
derde een belangrijk element is.
Minister Witteveen wees alle (drie
van de heer Kieft (AR), vier van D'66
en nog een van de KVP) ingediende
amendementen af, met uitzondering
van het amendement-Scholten (CHU)
waarvoor hij begrip toonde. Dit amen
dement beoogt de omzetbelasting,
waarvan de teruggaaf zal plaats heb
ben na het einde van het vierde kwar
taal van 1970, met zes procent te ver
hogen als vergoeding voor renteverlies.
De manoeuvre van de ARP met het
amendement Kief/Goudzwaard gaf de
oppositie aanleiding tot zeer kritische
geluiden. Daarover leest u elders in
deze editie meer.
'en van de drie Ne
derlandse militairen
vertoont een li
chaamsafwijking, twee
van de drie kunnen niet
of nauwelijks zwemmen
en ongeveer tweederde
kan niet voldoen aan de
overigens toch al niet zo
erg hoog gestelde fy
sieke normen. Dat geldt
zowel voor de jonge
dienstplichtigen als
voor de vrijwillig die
nenden.
Dit vrij sombere
b"eld. waarop vv ijoveri-
;ens al eens hebben
gewezen, schilderde de
commandant van de
luchtstrjj dkrach ten
luitenant-generaal A. B.
Wolff, woensdagmiddag
tijdens zijn toespraak
bij de opening van een
nieuwe sporthal. de
grootste van de krijgs
macht en de eerste in
Arnhem, op het terrein
van de Luchtmacht
Electronische en Tech
nische School in
Schaarsbergen.
De generaal bleek be
zorgd over het snel toe
nemend aantal ernstige
aandoeningen, ontstaan
ioor gebrek aan goede
lichaamsconditie, waar
van sommige met dode
lijke afloop, zoals hart
infarcten en vaatziekten.
Sinds 1964 is een toene
ming met meer dan 34
pet. van deze doodsoor
zaken bij de Lucht
macht geconstateerd.
Lichamelijke vorming
en sport staan tegen
woordig vooral ten dien
ste van de dagelijkse
taakuitvoering, aldus
generaal Wolff, die er
op wees dat de licha
melijke vorming een
deel van de problema
tiek van de bedrijfsvoe
ring uitmaakt.
Vooral in een tech-
nisch-administratief be
drijf als de luchtmacht,
heeft de mens in zijn
dagelijkse werk behoef
te aan lichaamsinspan
ning. Nog teveel pro-
duktieve uren gaan ver
loren als gevolg van
een chronisch gebrek
aan beweging, waardoor
niet alleen fysieke, maar
ook psychise storingen
optreden.
Bij de vijfjaarlijkse
keuring en herkeuring
van vrijwillig dienend
personeel is gebleken,
dat nauwelijks veertig
procent voldoet aan de
eisen, aldus vulde de
generaal zijn beeld over
de toestand van de mi
litairen aan.
Vergeleken bij de si
luatie van vijf jaar gele
den, betekent dit zelfs
een achteruitgang van
meer dan vijftig pro
cent bij een relatieve
veroudering van nauwe
lijks twee jaar.
Wandeling op
maan heden
goed verlopen
RtJIMTEVAARTCENTRUM HOUSTON (Texas) De maanverkenner Charles
Conrad is vanmorgen voor de tweede maal binnen 12 uur begonnen aan een wan
deling in de Oceaan der Stormen. Zjjn eerste maanwandeling duurde bijna vier
uur. De tweede begon vanmorgen om 04.59 uur met de opening van het luik van
de maanlander.
Zjjn metgezet Alan L. Bean is hem enkele minuten later gevolgd.
Het doel van de tweede maanwandeling van Conrad en Bean was het oude Ame
rikaanse ruimtevaartuig Surveyor-3, dat op 200 meter ligt van de plaats waar
Conrad en Bean met de maanlander Intrepid zijn neergekomen.
Na een tweede verblijf op de maan. ditmaal van drie uur en ruim 54 minuten (uit
getrokken tijd was vier uur) waren de ruimtevaarders Conrad en Bean weer terug
in de Intrepid. Het luik van de niaansloep werd gesloten.
Geleerd door de ervaring opgedaan
bij zijn eerste maanwandeling wachtte
Conrad op zijn metgezel alvorens de
tocht naar de Surveyor voorzichtig te
beginnen. Tussen de Intrepid en de
Surveyor bevond zich een terrein met
onbekende gevaren, een terrein dat
nog nimmer door de mens was betre
den en een krater met verraderlijke
hellingen en de kans op losliggend
gesteente.
Aan het einde van de tocht bevond
zich de zwijgende Surveyor, die 2Vt
jaar geleden op de maan neerkwam.
Dit ruimteschip heeft ongeveer 31 maal
een maan-dag van 14 dagen door
staan en temperatuurwisselingen van
250 graden Fahrenheit boven nul tot
250 graden Fahrenheit onder nul. De
Surveyor leek bij eerste aanblik in
zeer goede toestand.
Bij terugkeer op aarde zullen onder
delen van de Surveyor worden bestu
deerd om vast te stellen hoe hij een
eventueel microscopisch leven, dat mee
naar de maan is gegaan, alle beproe
vingen van het vacuüm en de in
vloed van de zon hebben doorstaan.
Om 05 uur 30 waren de astronau
ten ongeveer een half uur onderweg.
Zij hadden toen ongeveer 150 meter
afgelegd. Bean zei toen moeilijkheden
STEIN Het schoolbestuur van de
Sint Jansschool voor lager onderwijs
aan de Kelderstraat in Stein heeft be
sloten de school te sluiten. Het gebouw
verkeert in een dusdanig bouwvallige
toestand, dat het niet langer verant
woord wordt geacht hier onderwijs te
geven. Voorlopig blijven de 180 leerlin
gen thuis. Besloten is de school net
zo lang gesloten te houden, totdat een
noodoplossing is gevonden.
ADVERTENTIE
elektra
jthermostatisch 'behaaglijk - veilig gezond pm^ÊÊÊÊÊÊÊÊË
A In het controlecentrum van de
maanvlucht volgen de bemannigs-
leden van de Apollo-13 gespannen de
vlucht van hun collega's. Het zijn
v.l.n.r: Thomas Hattincly, Fred Haise
(beiden nog ruimte-groentjes"en
veteraan James Lovell.
ENSCHEDE „Je bent vlugger op de maan dan hier", ver
zuchtte gistermiddag kapitein .1. Verdonk (39) van de Ko
ninklijke Luchtmacht. Even tevoren was hg met zijn gloed
nieuwe Northrop F-5 geland op de vliegbasis Twente. Met
hem drie collega-vliegers, die de nieuwste aanwinst van de
luchtmacht naar ons land vlogen.
Dat betekende het einde van de operatie „hi-flite", het over
brengen van de eerste vier Northrops van de fabriek in Ca
nada via het noordelijke gedeelte van de Atlantische Oceaan
naar Twente. Een operatie, die zich kenmerkte door een
flink aantal tegenslagen veel slecht weer en technische
moeilijkheden.
De afstand van vijfduizend kilometer, die onder ideale om
standigheden in 6Va uur kan worden afgelegd, vergde nu
tien dagen.
De Northrop F-5 is een tactische jachtbommenwerper. De
Amerikaanse luchtmacht gebruikt dit toestel al sinds 1965
in Vietnam. De F-5 heeft een maximum snelheid van 1600
kilometer per uur en een vliegbereik van 2800 kilometer. Een
gunstige eigenschap is. dat het toestel van een geïmprovi-
eerde startbaan kan opstijgen.
In Nederland gaat het toestel de verouderde Thunderstreak
en de T-33-A straaltrainer vervangen. De luchtmacht heeft
r 105 besteld, die binnen twee jaar in gebruik komen. Ze
worden geplaatst bij vier squadrons op de vliegbases Twente
en Eindhoven.
ADVERTENTIE
In verband met de voortgezette kosten
stijgingen heeft het ministerie van
Economische Zaken de Nederlandse
dabladen toegestaan een bescheiden
abonnementsprijsverhoging toe te pas-
De abonnementsprijzen van De Vallei
zullen met ingang van 1 december a.s.
bedragen:
1,03 per week
4,40 per maand
13,10 per kwartaal
Voor de kwartaalabonnees geldt deze
wijziging per 1 januari 1970.
U bespaart incasso-kosten wanneer u
voor het begin van het nieuwe kwar
taal uw abonnementsgeld per giro of
per bank overmaakt.
Indien wij vóór 29 november a.s. geen
tegenbericht hebben ontvangen, ver
trouwen wij dat abonnees, die ons, of
hun bankinstelling, hebben gemachtigd
tot automatische afschrijving van hun
giro- of bankrekening, met de nieuwe
abonnementsprijs akkoord gaan.
De directie.
te hebben met de sluiting van zijn
tas. De volgende krater, aldus Bean,
was veel dieper dan het eerst leek.
Hij zei, dat het terrein overal hetzelf
de was - er was hoegenaamd geen
verschil in het soort gesteente.
Na ongeveer 40 minuten waren de
astronauten op de westelijke rand van
de krater, ongeveer 165 meter van de
Intrepid. Terwijl Bean stukjes steen
verzamelde, nam Conrad foto's. Conrad
zei, dat hij een stukje steen losmaak
te, dat typisch was voor het andere
gesteente in de streek. Terwijl hij hier
mede bezig was trapte hij wat stof
weg en vond toen een veel lichter ge
kleurd gesteente - dit gesteente zag
eruit als cement.
Hoewel de televisiecamera niet, werk
te was de ontvangst van het stemge
luid bijna perfect. Het was zelfs mo
gelijk om de astronauten te horen
ademen.
„Wij dansen hier de stenen-dans",
zei Bean op een gegeven ogenblik.
Beide ruimtevaarders zeiden verschil
lende keren dat zij wel acht of ne
gen uur op de maan konden werken.
„Wij zijn helemaal niet moe", aldus
ConTad.
Vanmiddag zullen de beide maan-
wandelaars weer met de Intrepid ver
trekken. Het landingsdeel zal worden
afgestoten en valt op de maan te
pletter. Te kwart voor negen zal de
Intrepid weer met de Yankee Clip
per koppelen voor de terugweg naar
de aarde.
APELDOORN De 35-jarige H. II.
uit Terborg is door de Apeldoornse poli
tie aangehouden omdat hij ervan wordt
verdacht zich in Loenen en in Doetin-
chem en omgeving aan oplichtingen te
hebben schuldig gemaakt. Een bedrag
van ruim driehonderd gulden wist hij
door „gladde" praatjes in de wacht te
slepen.
De man liep tegen de lamp nadat
landbouwer A. A. van D. uit Loenen
vijftig gulden armer was geworden. H.
H. kwam bij hem aan de deur en pre
senteerde zich als vertegenwoordiger
van een Almelose machinefabriek. De
heer Van D. voelde er wel wat voor om
een melkkoelmachine te kopen en be
taalde de „vertegenwoordiger" vijf
tientjes „handgeld". Ofschoon hem de
order schriftelijk werd bevestigd, bleef
de levering van het apparaat uit.
De Terborgtenaar bleek inderdaad
een paar jaar terug in dienst van de be
treffende fabriek te zijn geweest. Men
deelde de heer Van D. mee dat de man
allang was vertrokken, terwijl boven
dien het door hem aangeprezen type
koelmachine sinds geruime tijd niet
meer werd geproduceerd.
Weersverwachting van het KNMI,
geldig van donderdagavond tot vrijdag
avond
Wisselende bewolking en plaatselijk
enkele buien. Koudere nacht en over
dag ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Overwegend matige, langs de
kust krachtige, wind tussen west en
zuidwest.
ADVERTENTIE
