Documentaire
over Joyce
Nieuwe tv-serie
voor tieners
Overzichtstentoonstelling
van Max Ernst in Amsterdam
Financiële
notities
I Trins Snijders in
,0om Wanja' inplaats
van Mia Goossen
Geen toekenning van
Reina Prinsen
Geerlingsprijs 1969
Programma concert
Reinbert de Leeuw
in „Kröller-Müller"
Andere tijdstippen
radio-berichten
over vorstverlet
Bevredigend
resultaat bij
Hollandsche
Beton-Groep
Directie van
W. A. Schol-
ten's neemt
spoedig een
besluit
- en TELEVISIEPROGRAMMA'S
Kareltje Knetter
en de
blauwgeruite kiel
Directie Nefo
stuit op enige
tegenstand
V erwarmings-
wagens voor NS
PILOOT STORM
TEKKO TAKS
UIT DE KERKEN
VANAVOND
MORGEN
T.V. LANGENBERG
VANAVOND
MORGEN
Dit jaar omxet
van f 500 min
Onrust onder werknemers
Geen besluiten genomen
Pagina 2
MAANDAG 24 NOVEMBER IW
Dontsova gaf er zich reken
schap van dat ze nog diezelfde, of
anders de volgende dag een bijeenkomst
tussen de farmaceut en de chef-arts
moest zien te regelen zeker geen
gemakkelijke taak en hen dan een
bestelling laten opgeven.
Vervolgens versperden de technici van
het gamma-apparaat haar de weg in de
gang, en ze tekende de bon voor hen.
Ze voelde dat het tijd was om even bij
de röntgenlaboratorium-assistenten te
gaan kijken; ze ging bij hen zitten en
begon een paar berekeningen te maken.
In de technische basisinstructies stond
dat een apparaat één uur mocht werken
en daarna dertig minuten moest rusten,
maar van die regel was men allang
afgeweken en alle apparaten werkten
negen uur onafgebroken, dat is voor
anderhalve röntgenploeg. Maar ondanks
deze overbelasting, ondanks al die
goedgetrainde assistenten, die de pa
tiënten snel onder het apparaat door
voerden, was het niet mogelijk het
aantal bestralingen dat zij nodig hadden
te verwerken. Éénmaal per dag moest er
tijd voor de ambulante patiënten
worden gevonden en tweemaal per dag
voor sommige patiënten (zoals van nu
af voor Kostoglotov) om de aanval op
hun tumors te verhevigen en het
vrijkomen van ziekenhuisbedden te
bespoedigen. Om dit mogelijk te maken
waren ze overgegaan op een stroom-
sterkte van twintig in plaats van tien
milliampère, maar dit feit hielden ze
voor de technische controleur verbor
gen. Hierdoor konden ze tweemaal zo
snel opschieten, maar de röntgen buizen
raakten natuurlijk sneller uitgeput. En
nog altijd kon niet iedereen in het
bestralingsprogramma worden gepast.
Daarom zou Ludmila Afanasyevna
vandaag op de lijsten aantekenen voor
welke patiënten, en voor hoeveel
bestralingen, het één millimeter dikke
koperen filter ter bescherming van de
huid helemaal kon worden weggelaten
(waardoor de bestralingen half zo lang
konden duren) en voor welke een filter
van een halve millimeter in de plaats
kon komen.
Daarna ging ze naar de eerste verdieping
om te zien hoe Rusanov het na zijn
eerste injectie maakte. Vervolgens liep
ze naar de kamer met het korte-
brandpuntsafstandapparaat, waar intus
sen alweer patiënten werden bestraald.
Ze wilde juist aan haar brieven en
artikelen gaan beginnen, toen er beleefd
op de deur werd geklopt en Elizaveta
Anatolyevna kwam vragen of ze haar
even kon spreken.
Elizaveta Anatolyevna was maar een
eenvoudige hulpkracht in de röntgen-
afdeling, maar er was daar geen
sterveling die haar vertrouwelijk durfde
aanspreken of haar ,Liza' noemen, of
tante Liza', zoals zelfs jonge artsen dat
vaak met heel wat oudere hulpen
deden. Ze was een ontwikkelde vrouw,
die de uren van haar nachtdienst
doorbracht met het lezen van Franse
boeken. Om de een of andere reden
werkte ze als hulp in een kankerkliniek
en deed haar werk bijzonder goed.
Weliswaar werd dit werk met anderhalf
keer het normale loon gehonoreerd, en
een tijdlang had de kliniek zelfs vijftig
procent bestralingsgevaar-toeslag be
taald. Die toeslag was nu teruggebracht
tot vijftien procent, maar Elizaveta
Anatolyevna was gebleven.
Ludmila Afanasyevna," zei ze, ter
wijl ze verontschuldigend haar hoofd
even boog, zoals uiterst beleefde
mensen dat soms doen, „het spijt me
dat ik u over zo'n kleinigheid moet
lastig vallen, maar het is werkelijk om
wanhopig te worden. Er zijn geen
stofdoeken meer niet één. Waar moet
ik nu mee schoonmaken?
Dat betekende weer een nieuwe
zorg! Het ministerie had de kanker
kliniek radiumnaalden, een gamma
kanon, ,Stabilivolt'-apparatuur, de
nieuwste bloedtransfusie-uitrusting en
de allerlaatste synthetische medicamen
ten verstrekt, maar er was op zo'n
verheven lijst geen plaats voor dood
gewone vegers en stofdoeken. Nizamut-
din Bahramavich zei altijd: „Als het
departement daar niet in heeft voor
zien, wat moet ik dan? Ze uit mijn
eigen zak betalen? Het was wel eens
gebeurd dat ze oude, versleten stukken
linnengoed in stukken hadden ge
scheurd voor stofdoeken, maar de
huishoudelijke dienst merkte het en
verbood het, omdat ze dachten dat er
ook nieuw linnengoed voor werd
gebruikt. Nu eiste men dat alle
versleten linnengoed boven werd afge
geven bij een van de kantoren, waar een
daartoe gemachtigde commissie het kon
nazien, voor het in stukken werd
gescheurd.
„Ik heb een idee," zei Elizaveta
Anatolyevna. „Misschien zou ieder van
ons die in de röntgenafdeling werkt één
stofdoen van thuis kunnen meebrengen.
Op die manier is het probleem opgelost,
niet?
„Nou, dat weet ik nog niet," zuchtte
Dontsova. „Maar er zal wel niets anders
opzitten. Goed, ik ga ermee akkoord.
Wilt u het voorstel alsjeblieft aan
Olympiada Vladislavovna doorgeven?
Ja, hoe moest dat nu met Olympiada
Vladislavovna? Hoe kon ze haar uit die
cursus weghouden? Het was toch
waanzin, hun beste en meest ervaren
verpleegster tien dagen uit haar werk te
halen.
Ze ging er nog eens over opbellen,
maar weer kon ze niets bereiken.
Daarna ging ze regelrecht naar de
patiënt uit Tashauz kijken. Eerst zat ze
in het donker om haar ogen wat te
leren wennen. Daarna keek ze naar de
barium-suspensie in de dunne darm van
de patiënt: eerst terwijl hij rechtop
stond en vervolgens nadat ze het
beschermende schild als een tafeltje had
laten zakken, draaide ze hem eerst op
zijn ene, daarna op zijn andere zijde
voor het maken van een foto. Ten
slotte liet ze haar met rubberhand
schoenen beschermde handen over zijn
maag gaan, terwijl ze zijn kreten: „Het
doet pijn! coördineerde met de
vervloeiende tinten van donkere vlek
ken en schaduwen op de film, die voor
haar een soort code waren. Ludmila
Afanasyevna bundelde het geheel sa
men tot een diagnose.
Temidden van dit alles was op de een
of andere manier haar lunchpauze
helemaal vergeten; ze lette ereigenlijk
nooit op, en liep nooit eens even de
tuin in met haar boterham, zelfs
's zomers niet.
Op dat ogenblik kwam iemand haar
roepen voor een consult in de verband-
kamer. Eerst gaf de hoofdchirurg haar
een korte samenvatting van de ziekte
geschiedenis; daarna werd de patiënte
binnengeroepen en onderzocht. Dont
sova kwam tot de conclusie dat er maar
één manier was om haar te redden: de
baarmoeder wegnemen. De patiënte,
die niet ouder was dan veertig jaar,
barstte in tranen uit. Ze lieten haar een
paar minuten uithuilen. „Dat betekent
het einde voor me... Mijn man zal me
vast in de steek laten..."
„Ach, dan vertel je je man maar niet
wat voor operatie het is." Ludmila
Afanasyevna probeerde haar die ge
dachte op te dringen. „Hoe zou hij het
ooit ontdekken? Hij zal het nooit te
weten komen. Je kunt het toch
gemakkelijk voor hem verborgen hou
den."
Zij was hier om levens te redden, niet
meer en niet minder. In hun kliniek
ging het vrijwel altijd om niets minder
dan een leven. En Ludmila Afanasyevna
was er heilig van overtuigd dat elke
beschadiging van het lichaam gerecht
vaardigd was als die een leven kon
redden.
Vandaag, hoezeer ze zich ook van het
een naar het ander jachtte in de kliniek,
knaagde er iets aan haar zelfvertrou
wen, aan haar verantwoordelijkheids
gevoel en haar autoriteit.
(wordt vervolgd)
4282. Seth Besh had de vice-president van Shastar ver
zekerd, dat de Naugish hem uitstekend verstonden, als
hij normaal het woord tot hen richtte. „Als ge mij be
looft, de leiding van Conin en zijn vrouw te aanvaar
den, dan geef ik voorlopig toestemming om u in de
baai waarin uw drie cylinderschepen liggen, te vesti
gen. Dus nogmaals, gij zijt absolute gehoorzaamheid
verschuldigd aan Berwijn en Conin." De tentakelman
nen stemden hier gretig mee in en wendden zich on
middellijk tot de vrouw, die hen zou begeleiden op de
terugreis. Het was duidelijk, dat zij het liefst zo spoe-
H28Z
dig mogelijk vertrokken en daar ook Berwijn, nu alles
in kannen en kruiken leek, terug verlangde naar haar
huis en gezin, gaf Shor Nun bevel het zonderlinge ge
zelschap aan boord van een der transporteurs te ne
men en naar de baai van Conin te brengen. Onder
groot enthousiasme waggelden de Naugish over de
loopplank het wijde ruim in. De machine steeg snel
op en onderweg verdrongen de passagiers zich voor de
vensters. Bij de baai aangekomen, leek het wel een
wedstrijd, wie het eerst te water lag. De Naugish wa
ren weer in hun element.
38. Gebogen over zijn stuur snorde Tekko met een
vaartje van veertig kilometer langs velden en wegen. Zijn
hele plezier was opeens totaal bedorven en hij was diep
begaan met het ongeluk van zijn vriend. Bij een bocht
in de weg zag onze vriend een grote vliegtuigloods
staan en hij dacht net dat dat ding veel beter voor het
werk van Starreveld geschikt zou zijn geweest dan dat
akelige overdreven kasteel dat Gerard Pruttel gehuurd
had, toer. hij opeens een bord ontdekte met de woorden
„te koop" erop.
Hij sloot onmiddellijk het gas af en remde met zo'n
kracht, dat hij met een ruk stilstond. „Dat had ik eer-
Op 28 november verschijnt bij de
Bezige Bij te Amsterdam de eerste
Nederlandse vertaling van het boek
Ulysses van de in het Engels schrij
vende Ier James Joyce.
Het vertalen van deze ongelooflijk
gecompliceerde tekst is een meester
proef van John Vandenbergh. Deze
bijzondere literaire gebeurtenis is de
aanleiding voor het programma „Het
vlees geworden woord", dat de KRO-
radio dinsdagavond van 20.50 tot 22.25
uur via Hilversum 2 uitzendt. Het be
staat uit een montage van teksten uit
het volledige werk van Joyce: de ver
halenbundel „Dubliners", het af
scheid van zijn jeugd „A portrait of
the artist as a young man" en „Ulys
ses".
De tekstkeuze is gegroepeerd rond
om een hoofdthema: de spanning tus
sen dood en leven. Zowel het vroege
werk van Joyce als zijn meesterwerk
„Ulysses" is doortrokken van doods
motieven. Deze worden hardnekkig
verbonden met beelden en formule
ringen uit de traditionele katholieke
liturgie. Het woord ..corpus" (li
chaam) brengt Joyce bijvoorbeeld in
verband met „corpse" (lijk). Tegen
over deze doodsobsessie verdedigt
Joyce het leven.
De 16de juni 1904, de dag uit het
leven van Leopold Bloom die in
„Ulysses" wordt beschreven, begint
op het kerkhof. Maar diezelfde dag,
en dus het boek, eindigt op de ver
maarde bedsermoen van Molly,
Blooms trouweloze echtgenote. Deze
monoloog besluit met het „levens
woord" bij uitstek: „ja zei ik ja ik wil
Ja."
De AVRO-televisie brengt dinsdag
van 19.07 tot 19.32 uur (Nederland I)
het eerste deel van een nieuwe tiener-
tv-serie, „De rare vogels", welke door
Dick Dreux in opdrecht van de AVRO
werd geschreven.
Deze serie bestaat uit acht los van
elkaar staande delen, "die wekelijks op
dinsdagavond zullen worden uitgezon
den.
Een van de hoofdpersonen is een die
renarts in ruste, die zich na een veel
bewogen leven heeft teruggetrokken op
een woonboot. Door een toeval komt
hij met twee jonge mensen, Ben
(Wim Zomer) en Emmy (Hellen Juur-
link) in contact, die hem weer in aan
raking brengen met de maatschappij en
door wier toedoen hij zijn beroep van
dierenarts weer gaat uitoefenen.
In de aflevering van dinsdag komt
de eerste ontmoeting tussen dierenarts
De Graauw (Jan Teulings) en de jonge
lui tot stand, nadat Ben in een disco
bar een grammofoonplaat heeft gesto
len en zich, als hij betrapt wordt, na
een vlucht verbergt op de woonboot
van De Graauw.
De regie is in handen van Anneke
Hoog Antink.
Geref. Kerken Vrijgemaakt
Beroepen: te Utrecht-centrum: M. K,
1 Drost te Dalf& r..
Chr. Gefef. Kerken.
Bedankt: voor Zaandam: J. Westerink
h te Kerkwerve-Haamstede.
der moeten weten!" mompelde onze vriend, terwijl hij
haastig afstapte en papier en potlood te voorschijn
haalde. „Toch maar even noteren. Je kunt per slot
nooit weten." Hij schreef nauwkeurig naam, adres en
telefoonnummer van de makelaar op en zette zijn tocht
vervolgens weer met de meeste spoed voort. In een om
mezien had hij nu.'t huis van zijn gedupeerde vriend be
reikt en geduldig luidde hij de bel. Polly Mops deed hem
huilend open en snikte; „Het is gedaan met ons, me
neer Taks. U zult het zelf wel horen. De professor is in
de bibliotheek!"
HILVERSUM I
18.00 Nws. 18.11 Radio-journaal. 18.25
Ik verbind u door... praatje. 18.30 Coun
try and Western Festival (opn). 19.30
Nws. RVU: 19.35 Elsschot: schrijver en
mens, door Prof. Dr. José Aerts. NOS:
20.05 De Koningin van Zwitserland,
klankbeeld met reacties van luisteraars.
NVSH: 22.10 Sextant, radiomagazine
van de NVSH. NOS: 22.30 Nws. 22.40
Mededelingen. AVRO: 22.43 Radiojour
naal. NOS: 22.55 Stereo: Metro's Mid
night Music: Metropole orkest, licht
trio en solisten. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Stereo: Meisjeskoor en licht in
strumentaal sextet. 18.19 Uitzending
van de PvdA. 18.30 Nws. 18.41 Act. 19.00
Literama: radiokroniek over boeken,
schrijvers en toneel. 19.15 Stereo: gewij
de muz. (gr). 19.45 Stereo: Promenade
Orkest. 20.25 Op de man af, praatje.
20.30 Stereo: Radio-philharmonisch
orkest en solist: moderne muziek
21.30 Stereo: Lichte grammofoonmuz.
NOS: 21.45 Apollo 1: reportage van de
landing op de aarde. NCRV: 22.15 Ste
reo: lichte grammofoonmuz. 22.20
Avondoverdenking. 22.30 Nws. 22.40
Voorrang: ey artistiek voorkeurpro
gramma. 23.30 Verbosonika, met: ver-
bosonische composities uit het Neder
lands taalgebied. 23.55-24.00 Nws.
TELEVISIE
NEDERLAND I
NOS: 18.50 Kleur: De Fabeltjeskrant.
NOS: 19.00 Journaal. VARA 19.07 Coro
nation Street, TV-feuilleton. 19.30 Op
maat: een afwisselend programma met
veel muziek. NOS: 20.00 Journaal.
VARA: 20.20 Achter het nws. 20.45
nws. 20.45 Kleur: Ironside, TV-film.
NOS: 20.00 Journaal. NCVR: 20.20
streekse reportage van de landing op de
aarde. 22.55 Journaal. TELEAC: 23.00-
23.30 Statistiek - les 9 herh.
NEDERLAND II
NOS: 18.50 Kleur: De Fabeltjeskrant.
NOS: 19.00 Journaal. 19.03 Scala: infor
matief progr. NCRV: 19.30 Scheeps
jongens van Bontekoe: vervolgverhaal.
19.40 Alleen op weg, familiefeuilleton.
NOS: 20.0 Journaal. NCRV: 20.20
kleur: Please Sir, een luchtige TV-se-
rie. 20.45 Kleur: Studio Anvo: muzika
le terugblik op het jaar 1935. 21.35
Kleur: Olymp. Spelen van de dans: film-
reportage van een internationaal Ballet
concours te Varna in Bulgarije. 22.35
Actualiteitenrubriek. 23.00 Psalter: pro
gramma in woord en toon over de 30ste
psalm. NOS: 23.10-23.15 Journaal.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Stereo: Lichte grammo
foonmuz. 8.00 Nieuws. 8.11 Radio
journaal. 8.20 Stereo: Lichte grammo
foonmuz. (8.30-8.33 De groenteman).
8.50 Morgenwijding. NOS: 8.00 Uitgebrei
de reportage of herhaling NOS-progr.
9.35 Waterstanden. 9.40 Muz. uit de
Middeleeuwen en Renaissance (opn).
AVRO: 10.0 Voor de kleuters. 10.10
Arbeidsvitaminen (gr). (11.00-11.02
Nws). 11.30 Rondom 12: progr. voor de
vrouw. (11.55 Beursberichten). Over
heidsvoorlichting: 12.30 Uitzending voor
de landbouw. AVRO: 12.40 Toppers van
toen (gr). 13.00 Nws. 13.11 Radiojour
naal. NOS: 13.30 Spiegel van België:
muz. en nws. van onze zuiderburen.
14.00 Stereo: Klein Chanson. 14.28 Ros
trum of Composers 1969: moderne muz.
uit Australië (opn). AVRO: 15.00 Stereo
De wereld van de opera: beschouwing
over de opera Fidelio van Beethoven.
16.00 Nws. 16.02 Stereo: Oude- en semi-
klassieke muz. (opn). 16.32 Stereo:
Jazz Spectrum. 17.55 Mededelingen.
HILVERSU Mil
NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Op het eerste- gehoor: klas
sieke grammofoonmuz. met nws en
actualiteiten. 8.00 Nws. 8.11 Gewijde
muz. (gr.) 8.30 Nws. 8.32 Voor de huisvr.
(Om 9.00 Gymnastiek voor de huis
vrouw.) 9.35 Schoolradio. 10.00 Werke
lijk waar - bijbelverhalen die feiten
vormen, lezing. 10.15 Stereo: Beroem
de opera-aria's (gr). 11.00 Nws. 11.02
Ferdinand Huyck (deel 7), seriehoor
spel. (herhaling van donderdag 20 no
vember jl.) 11.25 Voorv de zieken, plus
minus Mededelingen. KRO: 12.00 Van
twaalf tot twee, gevarieerd progr.
(12.22 Wij van het land: 12.26 Medede
lingen t.b.v. land- en tuinbouw: 12.30
Nws: 12.41 Actualiteiten.) 14.00 Concilie
postbus. 14.05 Schoolradio. 14.30 Pizzi
cato: muzikaal middagmagazine. (16.00
Nws.) 17.00 Overheidsvoorlichting: Nws
uit de Nederlandse Antillen. Spreker:
Henk Dennert. 17.10 Voor de kinderen.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 Plaatjes voor
de pep. (10.00 Nws.) 11.00 Nws. 11.03
Een opvallend vrolijk gevarieerde visite
(12.00 Nws.) 13.00 Nws. 13.03 Ekspres:
gevarieerd progr. 14.00 Nws. 14.03 De
Eddy Becker Show. 15.0 Nws. 15.03
Driedraai. 16.00 Nws. 16.03-18.00 Mix:
licht platenprogr. (17.00-17,02 Nws.)
TELEVISIE
NEDERLAND I
NOS/NOT: 10.45-12.00 Schooltelevisie
DUITSLAND I
(Regionaal progr.: NDR: 18.00 Hafen-
polizei, TV-film. 18.30 Kleur: Zand
mannetje. 18.40 Actualiteiten. 18.55
Sportjournaal. 19.26 Kleur: Lieber On
kel Bill, TV-film. 19.59 Progr. overzicht
WDR: 10.20-10.45 en 12.10-12.35 School
televisie. 18.00 Keur: Der Mann von
gestern, TV-film. 18.30 Kleur: Voor de
kinderen 18.40 Act. en nws. 19.20 Kleur:
Progr.overzicht. 19.35 Kleur: Filmrepor
tage). 20.00 Journaal en weerbericht.
20.15 Reportages bij nws van gisteren
en morgen. 21.00 Kleur: Amusements-
progr. 21.30 Kleur: Reportages van de
Apollo 12. plm. 22.50 Journaal, com
mentaar en weerbericht.
DUITSLAND II
18.05 Act. en muz. 18.40 Kleur: Pop
penspel. 19.10 Kleur: Süss, aber ein
bisschen verrückt, TV-film. 19.45 Nws.
act. en weerber. 20.15 Medische rubriek.
Aansluitend: Nws. 21.00 Drie internatio
nale korte films. 21.30 Kleur: Reporta
ges van de Apollo 12. plm. 23.00 Nws. en
weerber.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journaal van gister
avond. 10.30 Filmreportage. 10.55 Der
Dreispitz, TV-film. 12.00 Filmreporta
ges bij nws en gisteren en morgen. 12.50
Internationaal persoverzicht. 13.00-13.30
Journaal. 16.35 Journaal. 16.40 Voor de
kinderen. 17.25 Uit natuurwetenschap
en techniek. 17.55-18.00 Journaal. (Regi
onaal programma: NDR: 18.00 Filmre
portage. 18.30 Zandmannetje. 18.40 Ac
tualiteiten. 18.55 Nordschau-Magazin.
19.26 Kleur: Die seltsamen Methoden
des* Franz Jpsef Wanninger, TV-film.
19.59 Programmaoverzicht. WDR: 10.20-
10.45 en 12.10-12.35 Schooltelevisie.
DUITSLAND II
17.30 Nws en weerbericht. 17.35 Wagen
54 bitte melden, TV-film.
H ARNHEM Voor de première van
i| „Oom Wanja" van Anton Tsjechof bij
i Toneelgroep Theater op 1 januari 1970
i te Nijmegen heeft Toneelgroep Thea-
1 ter met medewerking van de Haagse
I Comedie Trins Snijders bereid gevon-
5 den de rol van Son ja te spelen.
Mia Goossen, die eerst deze rol zou
y vervullen, is van een langdurige ziekte
l| nog niet voldoende hersteld om deze
zware rol te spelen.
Onder regie van Adrian Brine wer-
ken verder mee: Elise Hoomans, Sigrid
I Koetse, Annie Langenaken, Hans Croi-
1 set, Max Croiset, Bernhard Droog en
Hans Tiemeijer.
AMSTERDAM De jury voor de
Reina Prinsen Geerligsprijs -969 heeft
uit de 72 inzendingen uit Nederland
en België geen werk kunnen aanwij
zen dat naar haar mening voldoende
oorspronkelijkheid en literaire waarde
had om met deze prijs te worden be
kroond. De jury werd gevormd door
Peter Berger, Remco Campert, Joseph
Eyckmans, Fernand Auwera en Willy
Vaerewijck.
67. Op het politiebureau aangekomen wierp Dieks
Drabbelkoek zijn twee gevangenen in een kale cel
en hij smeet de massieve deur krachtig en on
barmhartig dicht. „Daar staan we nou", klaagde
Kraeltje. „Ik ga vast nog 'es op vakantie naar
Zoutkapelle. We hebben nota bene niks gedaan en
tóch zitten we nou in het gevang!" „Da's allemaal
werk van die doortrapte Nosco! knarsetandde
smidje Verholen. „Die heeft ons hier naar toe ge
manoeuvreerd! Maar toch moeten we zien, dat we
hier uitkomen, Kareltje, vooral nu we weten, dat
de schurk de blauw-geruite kiel en het oude perka-
AMSTERDAM In het prentenkabi
net en een aantal bovenzalen van het
Stedelijk Museum in Amsterdam wordt
tot en met 11 januari een retrospectie
ve tentoonstelling gehouden van het
werk van Max Ernst. De expositie
omvat ongeveer honderd schilderijen,
11 beelden, 54 collages, frottages en te
keningen en wat bladen grafiek en ge-
illustreerde boeken.
Een bijzonder onderdeel wordt ge
vormd door enkele van de op doek
overgebrachte wandschilderingen die
Max Ernst in 1922 maakte. Deze verlo
ren gewaande werken werden niet lang
geleden herontdekt en waren deze zo
mer in Parijs tentoongesteld.
Dada en surrealisme hebben in de Ne
derlandse kunst nooit echt vaste voet
gekregen. Bij traditie heeft de Neder
landse kunstenaar zich wel bevonden
bij een geest van ordening en formele
wetmatigheid of van een expressionis
tisch plan. Het aantal echte surrealis
ten bleef beperkt. De belangstelling
van het publiek was dienovereenkom
stig. Vorig jaar trok de tentoonstelling
van de Belg René Margritte in Rotter
dam betrekkelijk weinig belangstelling.
Het werk van de Dadaïst en surrea
list Max Ernst werd in Nederland nog
nooit op grote schaal getoond. In mu
sea en particuliere verzamelingen is hij
slecht vertegenwoordigd. Eind 1962. ge-
gin 1963 was er even over de grens, na
melijk in Keulen, een uitgebreid over
zicht van zijn werk te zien in het. Wall-
raf-Richartz-Museum. Het Stedelijk Mu
seum koesterde reeds enige jaren de
wens om een grote Max Ernst-tentoon-
stelling te maken. Nu de gelegenheid
zich voordeed om die samen met het
Moderna Museet in Stockholm te orga
niseren, heeft men de kans aangegre
pen.
Max Ernst (geboren in 1891 te Brühl,
nabij Keulen) studeerde een jaar filo
sofie en daarnaast psychiatrie aan de
universiteit van Bonn. Zijn belangstel
ling ging echter meer uit naar schilde
ren. Hij maakte al spoedig kennis met
de Europese stromingen in de beeldende
kunst die toen al actueel waren: Kubis
me, futurisme en expressionisme (Der
Blaue Reiter). Tijdens de eerste wereld
oorlog vervulde hij met weinig enthou
siasme zijn plicht voor het vaderland.
ment in zijn bezit heeft!" „Is hij werkelijk zo
sluw als u zegt?" informeerde Kareltje. „Hij
is zo sluw als twintig sluwe vossen bij elkaar",
antwoordde de smid. „Het zou me helemaal niet
verbazen, als hij erin slaagde uit te vinden hoe de
geheime boodschap in de blauw-geruite kiel ver
borgen zat". „Ik kan maar niet begrijpen hoe
er een geheime boodschap verborgen kan zitten
tussen de halfsleetse textielvezels van die ouwe
kiel", merkte Kareltje een tikje schamper op. En
toen het ventje dèt zei, schoot zijn baas plotseling
die èndere kiel te binnen. Dat was die oude hou
ten scheepskiel, die aangespoeld was op het strand
je vóór de woning van Ouwe Murk. Een eeuwenoud
en ruw stuk hout was het, waarin een paar onbe
grijpelijke woorden gekerfd waren. „Oncken.
stond er en „suyek...". Duidelijk waren die twee
raadselachtige woorden onder de verflaag vandaan
gekomen... En toen bleef de smid plotseTing als
door de bliksem getroffen staan. In één slag werd
hem alles duidelijk: die kiel..., die oude houten
kiel bevatte ingekerfde woorden en... Hij was blauw
geruit!
OTTERLO De pianist Reinbert de
Leeuw zal zaterdagavond 29 november
a.s. tijdens zijn recital in het Rijksmu
seum Kröller-Müller een werk van Pe
ter Schat in première brengen en te
vens werken spelen van Louis Andries-
sen, Scriabin en andere eigentijdse com
ponisten.
Dagrna bracht hij samen met Baar
geld een Keulse versie van het Da
daïsme, dat in 1916 mede door toe
doen van zijn vriend Arp in Zürich
ontstaan was. In die tijd oefende het
werk van De Chirico een grote in
vloed op hem uit. Hij nam in Parijs,
waar hij vanaf 1922 woonde, deel aan
de surrealistische beweging die werd ge
leid door Breton. Zijn eerste grote ten
toonstelling kreeg hij in 1926 bij de Ga
lerie van Leer. Ter gelegenheid daarvan
verscheen een catalogus met gedichten
van zijn vriend Paul Eluard.
In 1938 verliet hij na onenigheid met
de Paus van het surrealisme, Breton,
de groep. Aan het begin van de twee
de wereldoorlog vluchtte hij naar de
Verenigde Staten, evenals zoveel ande
re pioniers van de moderne kunst.
Daar verbleef hij afwisselend in New
York en Arizona. In 1953 keerde hij te
rug naar Europa, waar hij een jaar la
ter op de 27e Biennale de grote prijs
voor schilderkunst ontving.
Max Ernst is thans 78 jaar oud, en
woont en werkt in Parijs en in Seil-
lans, Zuid-Frankrijk.
Met ingang van het /.omerprogram-
ma in mei van dit jaar zijn alle mede
delingen, die niet voor het publiek in
zijn algemeenheid zijn bestemd, uit de
uitzendingen van de Radionieuwsdienst
verdwenen. Zij zijn opgenomen in apar
te mededelingen-rubrieken.
Dit betekent dat de mededelingen
van de Stichting Verletbestrijding
Bouwnijverheid betreffende normale
werkdagen en doorwerkdagen op ande
re tijdstippen worden uitgezonden dan
in voorgaande jaren. De verwachting
voor de volgende dag, die voorheen om
16.00 uur werd uitgezonden, is verscho
ven naar 17.55 uur (op zondag 18.05
uur).
Uitvoerders van doorwerkprojecten,
die naar aanleiding van de verwachting
voor de volgende dag maatregelen wil
len treffen, doen er verstandig aan in
het vervolg vanaf 16.00 uur gebruik te
maken van het telefonische bouwweer-
bericht.
In tegenstelling tot voorheen worden
de radioberichten van de Stichting
Verletbestrijding Bouwnijverheid iede
re dag uitgezonden; er komt dus ook
een mededeling wanneer een normale
werkdag verwacht wordt.
Om 's morgens via de radio te kun
nen vernemen of een normale werk
dag of een verplichte of vrijwillige
doorwerkdag is vastgesteld, is men in
het vervolg aangewezen op de radio-
uitzending van het KNMI van 6.40 uur.
De mededeling in de nieuwsuitzending
van 7.00 uur is dus vervallen.
RIJSWIJK De Hollandsche Beton-
groep N.V. deelt mee, dat de bevredi
gende gang van zaken in het eerste
halfjaar 1969 zich ook in het tweede
heeft voortgezet. De omzet zal dit jaar
omstreeks f 500 miljoen belopen, ter
wijl de orderportefeuille gelijke tred
houdt met de stijging van de omzet.
Het bestuur heeft besloten, evenals in
vorige jaren een interimdividend be
schikbaar te stellen van f 1,- per aan
deel van nom. f 20,-, van 2 december
1969 af betaalbaar tegen inlevering van
dividendbewijs nr. 3.
Meegedeeld wordt nog dat in de af
gelopen maanden belangrijke contrae
ten werden afgesloten waaronder: in
Chili de bouw van een zeesteiger bij
Maguellin, voor Vroom en Dreesmann
het centrale magazijn in het uitbrei
dingsplan Zichtenburg te Den HaaR.
voor Pechiney te Vlissingen een chemi
sche fabriek (internationale combina
tie), voor de Rijkswaterstaat duwvaart-
sluizen te Tiel en Wijk-bij-Duurstede
(combinatie), levering van 15 bufferva
ten voor de Zeeuwse kerncentrale, reac
toren en warmtewisselaars voor de vi-
nylchloridefabriek van KZO in de Bot
lek.
FOXHOL De directie van de Ko
ninklijke W. A. Scholtens Cremische fa
brieken met bedrijven te Foxhol, Veen-
dam en Smilde heeft in een aan alle
werknemers gezonden brief laten weten
stappen te hebben ondernomen om aan
de door de fabriekscommissies naar vo
ren gebrachte verlangens van de werk
nemers tegemoet te komen. Onder de
werknemers was onrust ontstaan, na
dat werknemers van diverse bedrijven
in het noorden loonsverhoging hadden
gekregen. Donderdag j.l. legde de kern
van werknemers in het bedrijf te Fox-
hol het werk neer. De directie zal dins
dag en woensdag besprekingen houden
met vertegenwoordigers van de werk
nemersorganisaties en de vereniging
van werkgevers. Op donderdag 27 no
vember zal de beslissing worden bespro
ken met de fabriekscommissies.
De directie wil de voorkeur geven aan
een zorgvuldige voorbereiding boven
een emotioneel besluit.
Op de buitengewone aandeelhouders
vergadering van de beleggingsmaat
schappij Nefo NV. konden wegens een
gebrek aan quorum, geen rechtsgeldige
besluiten genomen worden. De vergade
ring was belegd om te komen tot een
verruiming van het beleggingsbeleid,
door naast de traditionele belegging
in aandelen, ook te beleggen in vast-
rentedragende waarden en in onroeren
de goederen. Een der aandeelhouders
stelde dat het momenteel niet moeilijk
is uit de ruime keus van obligaties te
kiezen. Voor dat doel kunnen we ook
zonder de Nefo. Een aanzienlijk bezit
aan obligaties in de portefeuille zou
leiden tot afstoting van Nefo en dit zou
het aanzien van Nefo schaden. Het be
stuur ging akkoord met het standpunt
dat op het moment een hoge rente kan
worden gemaakt, maar Nefo koopt men
voor het rendement op de lange duur
en daarbij geeft een spreiding in de be
leggingen de beste mogelijkheid. Uit
drukkelijk werd door het bestuur nog
gesteld dat men in.het belang van de
aandeelhouders handelt. Een vraag of er
voor de Nefo geen aanleiding bestaat
zich aan te sluiten bij een grote beleg
gingsmaatschappij, vond geen weer
klank.
Baanvak ZwoIIe-Enschede
APELDOORN De Nederlandse
Spoorwegen hebben besloten tot de aan
schaf van vier verwarmingswagens
voor het verwarmen van reizigerstrei
nen, die door diesellocomotieven wor
den getrokken. In de herfst van 1970
worden ze ingezet op de baanvlakken
Zwolle-Enschede, Groningen-Leeu-
warden, Groningen-Nieuwe Schans en
Groningen-Delfzijl. Hier worden de die
selstellen van enkele spitsuurtreinen
vervangen door getrokken materieel. Dit
vindt plaats in het kader van Spoorslag
'70.
Het is noodzakelijk geworden om die-
seltreinen vrij te krijgen voor de fre
quentieverhoging op verscheidene die-
sellijnen in 't gehele land. De verwar
mingswagens worden omgebouwd en
ingericht door de Franse firma Alsthom
Ze worden geschikt gemaakt voor 120
km. per uur. Ze zullen rijden zonder
begeleider. Gedacht wordt aan het
rijden met treinen van 4 tot 5 rijtuigen.
