Dr. GUSTAV H staatsmantheoloogjurist ANAB ACHTER ACTIES IN ZUIVELINDUSTRIE „ONBESMETTE" LEIDERS ZETELEN NU IN BONN Duitsland kreeg ander gezicht Het schot met de nimmer meer verstomde echo TWEEMAAL VIETNAM Onderzoek naar verontreiniging van de Rijn Kalme betoging tegen NAVO Een jaar Peking Hard, kil en kond Beslag op wapens in Den Haag Ruime keuze u nieuwe boeken Vijftien eeuwen Tsjechische geschiedenis Frontale botsing eist 2 doden CONFLICT TERUG VERJARING Jongeren aangehouden in Boxtel wegens verdovende middelen Luchtvaartjubileum BONN De stormachtige politieke loopbaan van de Westduitse Bondspre sident, dr. Gustav Heinemann, werd gekenmerkt door felle onafhankelijk heid en een reeks conflicten met wijlen kanselier Konrad Adenauer. Toen de Sociaal-Democratische Partij Heine mann aanwees als haar kandidaat om president Heinrich Lübke op te volgen, noemde de socialistische leider, Willy Brandt, hem „een buitengewone kan didaat". Hij heeft Lübke intussen vol komen doen vergeten. De 70-jarige Heinemann is een succes volle advocaat, een pacifist, gewezen burgemeester van Essen en gewezen di recteur van een kolenmijn. Hij speelde een belangrijke rol in protestantse ker kelijke kringen, was een felle tegen stander van de Westduitse herbewape ning en lid van beide grote politieke partijen. Gustav Heinemann werd op 23 juli 1899 in Schwel in Westfalen geboren. Zijn vader was directeui van Krupps ziekenfonds. Na rechtswetenschappen, economie en geschiedenis te hebben gestudeerd aan de universiteiten van Munster. Mar burg, München. Göttingen en Berlijn, promoveerde Heinemann in 1921 in Marburg tot doctor in de economische wetenschappen en na twee juridische staatsexameas (respectievelijk in 1921 en 1926) in 1928 in Munster tot doctor in de rechtswetenschappen. In 1928 werd Heinemann, die een aan tal jaren als advocaat werkzaam was geweest, benoemd tot juridisch advi seur en procuratiehouder van de Rhei- nische Stahlwerke in Essen. Van 1933 tot 1939 doceerde Heine mann mijnrecht en economisch recht aan de universiteit van Keulen. Gustav Heinemann, die al in zijn stu dententijd actief lid was van de studen- tengroepen van de Duitse Democrati sche Partij, (hij ontmoette als tegen stander een zekere Adolf Hitler) was sedert 1928 ook actief betrokken bij het werk van de protestantse kerk in Duitsland. Vanaf 1933 speelde hij een grote rol in de door de nationaal-socia- listen vervolgde „Bekennende Kerk". Een belangrijk deel van de bekende „Verklaring van Barmen", waartoe op de Synode van Barmen in mei 1934 werd besloten, werd door Heinemann geformuleerd. Hij schreef en verspreid de vele geschriften van de Bekennende Kerk. Hij heeft trouwens altijd veel ge schreven en vele redevoeringen gehou den. Er zijn ruim 300 titels van zijn pu- blikaties bekend. In 1945 werd Heinemann gekozen tot lid van de Raad van de Duitse Evange lische Kerk. Als l;d van deze Raad en als lid van de commissie" van Buiten landse Zaken van de Wereldraad der Kerken nam Heinemann deel aan de vergaderingen van de Wereldraad in Amsterdam (1948), Evanston (1954) en New Delhi (1961). Heinemann, die een der oprichters van de Christen-Democratische Unie was, bekleedde voor deze partij van 1946 tot 1949 het ambt van „Oberbür- germeister" van Essen. Van 1947 tot 1950 zat hij als afgevaardigde van de CDU in de landdag (van Noord-Rijn- land-Westfalen) in Dusseldorp. Van 1947 tot 1948 was hij minister van Justitie van de deelstaat Noordrijn- land-Westfalen. In de eerste regering van Adenauer werd Heinemann opgenomen als minis ter van Binnenlandse Zaken. Een jaar later trad hij af als minis ter, uit protest tegen de door Adenauer zonder overleg met zijn kabinet geda ne toezegging aan de geallieerden, om het land weer te bewapenen. Heinemann werd weer advocaat en notaris in Essen. Hij bedankte in 1952 ook als lid van de CDU en was betrok ken bij de oprichting van de „Gesamt- deutsche Volkspartei". Deze partij werd echter spoedig in 1957 opgeheven. Heinemann werd toen lid van de Sociaal-Democratische Par tij. Namens deze partij werd hij tot lid van de Bondsdag gekozen. Op 1 december 1966 werd Gustav Heinemann in de coalitieregering van Kiesinger en Brandt benoemd tot mi nister van Justitie. In deze functie heeft deze doctor honoris causa in de godgeleerdheid van de universiteit van Bonn zich met kracht geworpen op de reeds lang dringend noodzakelijke her vorming van het Duitse strafrecht. Als deel daarvan wilde hij door een speciale wet de verjaring van moord en volkerenmoord afschaffen. De SPD- fractie stemde voor zijn wetsontwerp met grote meerderheid. In de CDU/CSU- fractie was deze zaak nog niet beslist. De Vrije Democraten verklaarden vast te houden aan hun al in 1965 verkondig de opvatting, dat eind 1969 alle door na- tionaal-socialisten of in opdracht van het nationaal-socialistische bewind be gane moorden dienen te verjaren. Des ondanks werd de verjaringstermijn verschoven. In een interview op 2 september 1968 met „Der Spiegel" heeft Dr. Hei nemann zelf verklaard, dat hij verja ring van moord of het nu om moord op kinderen, op taxichauffeurs of door nationaal-socialisten begane moorden betreft eens en voor al onmogelijk wil maken. Het is, zei Heinemann, onaanvaard baar en een onverdraaglijke gedachte, dat een moordenaar na twintig jaar weer boven water kan komen „omdat niemand hem meer iets kan doen". Heinemann zei zich er van bewust te zijn, dat indien niet het actuele com plex van de nationaal-socialistische misdaden bij dit wetsontwerp zou zijn betrokken, de grote meerderheid van de bevolking waarschijnlijk wel voor afschaffing van de verjaring bij moord zou zijn. De oudere generatie dient zich tel kens weer af te vragen: wat hebben wij zelf gedaan om het onheil af te wenden? Omdat men zich daarover niet het het hoofd wil breken, neigen velen er toe, deze gehele materie maar onder de tafel te vegen. „Wij dienen echter hardnekkig te blijven", aldus Heinemann. „Het gaat hier niet om tactische beslissingen. Hier beslist het geweten". Wij kunnen ons volk natuurlijk niet in schuldigen en onschuldigen verdelen. Maar wel komen allen, die tot de ou dere generatie béhoren, telkens weer voor de vraag te staan: „Hebben wij eigenlijk genoeg gedaan om dit natio naal-socialistische bewind te verhinde ren? Waarom kon het aan de macht ko men, waarom heeft het kunnen doen wat het deed?" En ook thans wordt nogmaals van ons oudere mensen gevraagd of wij ein delijk kennis willen nemen van de om vang van de door de toenmalige over heid geplande, bevolen en op onbe schrijfelijk wrede wijze uitgevoerde massa-misdaden, of wij eindelijk dit verleden in de ogen willen zien, in- plaats van de herinnering daarvan te verdringen en iedere mede-verantwoor delijkheid daaraan te loochenen. Begaan onrecht komt niet tot rust, door het dood te zwijgen". MAASTRICHT De internationale commissie ter bescherming van de Rijn tegen verontreiniging, waarin vijf Rijnlanden zitting hebben, heeft na twee dagen vergaderen in Maastricht besloten werkgroepen koelwater, radio activiteit en juridische problemen in te stellen, die de diverse vraagstukken na der zullen bestuderen. In West-Duitsland wordt reeds een on derzoek ingesteld naar de standaard- vergiftiging van de Rijn. In het kader van de activiteiten van de werkgroep technische voorzieningen hebben de vertegenwoordigers van de Bondsrepu bliek de overige afgevaardigden ver zocht aan dit onderzoek mee te doen. Over dit verzoek zal later worden be slist. In West-Duitsland zijn sinds de endo- sulfan-vergiftiging langs de Rijn een aantal meetpunten ingericht waar de vergiftigingsgraad wordt bepaald. Prof. Borneff van de Technische Hogeschool in Mainz is met de coördinatie van dit onderzoek belast Naar aanleiding van deze endosulfan- vergiftiging worden reeds enige tijd de vrachtbrieven der schepen onderzocht die de afgelopen jaren de Rijn hebben bevaren. De mogelijkheid is namelijk niet uitgesloten, dat reeds jaren gele den vaten endosulfan overboord zijn ge vallen, en dat de giftige stof vrijkomt naar mate de vaten verroesten. Thans moeten nog ongeveer duizend vracht brieven worden onderzocht LEEUWARDEN De algemene landbouwbond Anab zal spontane ac ties in de zuivelindustrie steunen, zo heeft de voorzitter van de Anab, de heer S. van der Ploeg, verklaard. In de zuivelindustrie, vooral in het noorden van ons land. heerst sinds eind vorige week onrust. Twee bedrijven, de Frico en de Lijempf, braken de CAO AMSTERDAM Bijna vijftienhon derd merendeels jonge mensen hebben zaterdag aan het eind van de middag betoogd tegen de Navo. Het was een slotmanifestatie van een Anti-Navocon- gres van twee dagen in het Rai-Con- grescentrum. De demonstratie verliep rustig. Het congres nam een resolutie aan waarin de „progressieve krachten in Europa en Amerika werden opgeroepen praktische materiële steun te verlenen aan bewegingen die de Navo bestrijden en die vechten tegen de regimes in Azië, Afrika en Latijns-Amerika die door de Navo worden gesteund". Het Griekse bewind werd in een aparte re solutie afgekeurd. Het congres was georganiseerd door het Anti- Navocomitó, waarin vertegen woordigd zijn de Nederlandse Studen tenraad, de Socialistische Jeugd, de Bond van Dienstweigeraars en de Am sterdamse afdeling 'van de Federatie Jongerengroepen in de PvdA. Er waren redenaars uit Afrika, Frank rijk, Denemarken, Nederland, Grieken land en uit de in Zweden levende com mune van Amerikaanse deserteurs. open en gaven het personeel extra loonsverhogingen. Bij Lijempf werken verspreid over het hele land duizend mensen. De werkgevers in de zuivelindustrie konden na overleg met de vakbonden niet garanderen, dat „andere zuivelbe drijven niet uit de CAO-boot zullen val len", aldus de heer Van der Ploeg. Voor de vakbonden is volgens hem de situatie ontstaan, dat zij zich op over macht kunnen beroepen. „Van onze le den kunnen wij nu onmogelijk verlan gen, dat zij zich wel aan de CAO zullen houden". Bij de Anab zijn 9000 van de 25.000 zuivelbewerkers in ons land aan gesloten. Aangekondigde acties bij twee steen fabrieken in Oost-Groningen zijn dit weekeinde afgewend. De directies heb ben het personeel een gratificatie met Kerstmis beloofd. Ook de directie van Scholten chemi sche fabrieken in Foxhol wil met het personeel praten over eisen, die eerder zijn neergelegd. De directie verkiest overleg boven „emotionele beslissin gen". Daarmee doelt men op de stakin gen in de Groninger strokartonindustrie die aan de onrust in de bedrijven voor af ging. BOXTEL De politie van Boxtel heeft de afgelopen week ongeveer 30 jongelui aangehouden, onder wie enke le meisjes. Zij worden verdacht van het gebruik of het in bezit hebben van verdovende middelen, met name ha- sjies en marihuana. Drie jongelui zijn nog in arrest. Zij worden verdacht van handel in verdovende middelen. HPoen vanmorgen de nieuwe West- duitse Bondspresident, Gustav W. Heinemann op het Amsterdam se Centraal Station uit de trein stap te kon geen enkele Nederlander met gegronde reden enig bezwaar tegen dit staatsiebezoek maken. De nu 70-jarige Duitse jurist heeft niet alleen een volkomen onbesmet oorlogsverleden, maar hij is ook als mens het type dat de Nederlander ligtgeen gezwollen taal, geen na tionalisme, niet militant, een wat voorzichtige Europeaan die zich nooit fel met de politiek heeft be moeid, maar die zich wel vanaf zijn studententijd actief met de politiek heeft beziggehouden. Maar, natuurlijk, komt de presi dent wel als de thans hoogst geplaat ste Westduitser naar ons land en als zodanig vertegenwoordigt hij de ruim zestig miljoen Westduitsers. En met dat volk aan de oostgrens heb ben vele Nederlanders het nog steeds wat moeilijk. rfk vraag aan prof. dr. H. V'. von der Dunk: „Overkomt het u soms ook, dat u aan de bezetting moet denken, als u Duits hoort spreken?" „Met mij is dat een beetje anders dan met de gemiddelde Nederlander. Ik ben in Bonn geboren en Neder land is mijn tweede vaderland. Ik moet soms, als ik bepaalde Duitsers hoor, ook aan de oorlog terugden ken. Ik dacht dat dit meer iets te maken heeft met bepaalde Duitsers en bepaalde omstandigheden dan met de taal". Orof. von der Dunk is 41 jaar en sinds 1967 doceert hij Geschiede nis van de Twintigste Eeuw aan de Utrechtse universiteit. Hij heeft een Joodse moeder en dit noopte het ge zin in 1937 naar Nederland te vluch ten. Over de bezettingstijd, die prof. Von der Dunk en zijn familie hier in Nederland doormaakte, zegt hij: „Wij zijn er goed doorgekomen". Hij vindt het ook erg logisch dat hij na de oorlog als statenloze tot 1954 moest wachten voordat hij de Ne derlandse nationaliteit kreeg. Drie jaar daarna studeerde hij af als leerling van prof. Geyl en hij ver wierf zich vooral bekendheid om zijn kennis van het moderne Duitsland. Waarom leeft de weerzin tegen Duitsland in Nederland veel feller en veel langduriger dan bijvoorbeeld in Frankrijk en België? „Frankrijk en door 1914-1918 ook België voelden zich in 1939 be trokken bij de machtsstrijd in West- Europa. Nederland meende dat het daar volkomen buiten stond. Omdat we toen al eeuwen geen grote mo gendheid meer waren, konden we ons de luxe veroorloven van een wat moraliserende en zedelijk-hoogstaan- de visie op de politiek". „Toen wij de toch in die machts strijd betrokken raakten, gebeurde dat op een manier die botste met alle begrippen van moraal en zedelijkheid. Wij voelden ons in onze heiligste ge voelens aangetast." De bezetting van Nederland is zwaarder geweest en heeft meer vooral Joodse slachtoffers geëist dan van enig ander Westeuropees land. TT at kwam doordat er in Nederland meer Joden dicht bij elkaar woonden dan waar ook in West- Europa. Ook wel doordat de gehele Nederlandse regering was uitgewe ken en de oorlog met Duitsland werd voortgezet, wat bijvoorbeeld in Bel gië en Frankrijk niet het geval was. Tenslotte hadden de nazi's een ver tekend beeld van de Nederlanders; zij meenden dat de meerderheid van Nederland als „stamverwant volk" wel voor het nazisme kon worden gewonnen". De woede na een afgewe zen liefdesverklaring dus? Is dat met Nederland ook niet een beetje het geval geweest? Voelde Nederland zich vóór de oorlog niet erg verbonden met Duitsland? „Deze verwantschap, vooral op cultureel en economisch gebièd, groeide toch pas in de tweede helft van de vorige eeuw, wellicht als een soort reactie op de cultuurinvloeden vanuit Frankrijk. De gevoelens van Nederland jegens Duitsland zijn al tijd wat tweeslachtig geweest: naast bewondering was er altijd ook wel beduchtheid voor onze zelfstandig heid". Is daarmee de na-oorlogse weerzin verklaard? „Niet helemaal. Opvallend is dat men aanvankelijk amper tijd had om zijn houding jegens Duitsland te bepalen. Indonesië en le Koude Oorlog namen Nederland erg in be slag. Pas toen deze problemen waren opgelost of niet meer urgent waren, kreeg Nederland geestelijk de ruim te en de tijd om zich op het oor logsgebeuren te bezinnen". Is er toen ook niet een wre vel gekomen dat het West- Duitsland economisch zo goed ging: op de schuld was de straf niet gevolgd? TTat is er misschien wel bijgeko- men, wat ons vooral schokte, was dat we ontdekten dat niet alle Westduitsers model-democraten wa ren. Wij vergaten dat de Westduit ser, die in 1945 veertig jaar of ouder was, nationalisme, militairisme, brallende pathos en staatsaanbid- ding met de paplepel ingegoten had gekregen. Op die leeftijd veranderen mensen niet meer. Dat wil niet zeg gen dat al dergelijke Duitsers ook overtuigde nazi's zijn geweest. De meeste Duitsers hebben nooit begre pen wat het nazisme was en ze be grijpen het nu nqg steeds niet". Zal er in Nederland als oor logserfenis een anti-Duitse stemming blijven? „De anti-Duitse gevoelens zijn al veel minder sterk dan zes jaar ge leden. Belangrijk is dat de neo-nazi's in Duitsland geen enkele vat op de jeugd hebben gekregen. Daardoor heeft de na-oorlogse Nederlandse jeugd weinig moeite met het contact met de na-oorlogse Westduitse jeugd". „Bovendien wordt de jeugd bezig gehouden door andere zaken. Omdat West-Europa geen doorslaggevende invloed meer heeft op het wereldge beuren, kan de jeugd zich permitte ren een zeer ethische norm aan te leggen: Vietnam, Derde Wereld, Ontwikkelingssamenwerking. In dat proces speelt ook West- Duitsland geen doorslaggevende rol meer". „Tenslotte vormt West-Duitsland geen bedreiging meer. Burgeroorlog tussen Westeuro peanen is geen realiteit meer. Enke le jaren geleden was men daar nog niet zo zeker van: vooral de politiek van Strauss was erg gevaarlijk. Nu er steeds meer jonge Duitsers zon der oorlogsverleden naar voren ko men en vooral nu er Duitsers met een onbesmet oorlogsverleden in West-Duitsland de politieke leiding hebben, is de tijd voor grotere on partijdigheid gekomen". Fr zijn weinig schoten, die de we reld zozeer veranderd hebben als die welke de Bosnische student Gavri- lo Princip loste in Serajewo op 28 juni 1914, welke de Oostenrijkse troonopvol ger doodden. Zij waren het signaal tot de eerste wereldoorlog, waarin miljar den dergelijke schoten weerklinken zou den en die hun vervolg zouden vinden in de oorlog 1939-1945. De Zweed Sven Ulric Palme schreef er een boekje over: „Het schot in Se rajewo", dat in zeer goed Nederlands vertaald bij Van Holkema en Waren- dorf in Bussum verscheen. Het is met duidelijke kaartjes geïllustreerd en voor zover wij het hebben kunnen na gaan, historisch volkomen juist. Wat wij er tegen hebben is, dat het boekje in een jeugdserie is geplaatst. Moord, ook terwille van de vrijheid, blijft het eenzijdig en gewelddadig in grijpen in een mensenleven. Misschien dat zoiets tot de jongeren niet meer zo spreekt, maar juist de generatie, die de tweede wereldoorlog met alle ge weld bewust meemaakte, kan mis schien wel de noodzaak, maar niet de romantiek van een samenzwering in zien. Sven Ulric Palme: Het schot in Sera jewo. (Van Holkema en Warendorf, Bussum, f 6,90). Oeking heeft nog altijd zijn verboden stad. het vroegere verblijf van de Chinese keizers, weliswaar thans ge opend. maar nog altijd mysterieus. Het rode China van Mao is voor de wester ling zoiets als een verboden land, vol vreemde dingen waar men weinig van snapt. Slechts een enkeling komt door het „bamboe-gordijn", dat het land om geeft. Een daarvan was de Nederlan der Johan Jutten, die er van 24 okto ber 1965 tot 6 oktober 1966 vertoefde. Hij heeft er in zijn boek: „Een jaar Peking", verslag van gedaan. Het is een boeiend en vlot geschreven ver slag. Jutten, die als leraar Nederlands aan het instituut van de Chinese omroep verbonden was, zag en hoorde veel en hield zijn ogen en oren goed open. Hij was en is niet vooringenomen, maar laat de feiten spreken, zodat een ob jectief geheel tevoorschijn is gekomen. Geen gezwaai met het rode boekje, maar ook geen grote rode spoken. Jutten spaart het regime de kritiek niet, maar verheelt ook niet de mens, de Chinees (voorzover men deze door sneefiguur ten tonele mag voeren) hem sympathiek is. Een boek voor ieder, die wat verder wil kijken. Johan Jutten: Een jaar Peking, per fiets door de culturele revolutie. (Kos mos-Amsterdam). ITetective-verhalen, waarin meisjes de hoofdrol spelen, zijn er nog niet zo bar veel. De emancipatie van de vrouw schijnt in die bransche slechts moeizaam van de grond te ko men. In de serie „Zwarte Beertjes van A. W. Bruna Zoon te Utrecht verscheen zo'n verhaal van de hand van Larry Forrester, dat in Nederlandse vertaling de weinigzeggende titel „Fa thom, lang, blond, mooi, moorddadig' meekreeg. In circa tweehonderd bladzijden wordt uitvoerig uit de doeken gedaan hoe een meisje een keiharde opleiding krijgt als contra-spionne om dan met de opgedane kennis en ervaring, en na tuurlijk een grote dosis geluk, in het strijdperk te treden tegen een .vijandige' organisatie, die zich door middel van moord wil ontdoen van een groep bra ve internationale staatslieden. Het meisje Fathom slaagt in haar op dracht door niemand en niets te ont zien. Dat gaat dan hard. kil en koud, maar wel met veel spanning. WAat doen de Amerikanen in Vietnam en waarom zitten ze daar? Op die beide vragen trachten twee schrijvers, zelf Amerikanen, een antwoord te geven. De een, Susan Sontag, een bekende ro manschrijfster doet dat aan de hand van persoonlijke ervaringen, opgedaan bij een bezoek aan Noord-Vietnam. De ander, Norman Mailer, benaderde het vraagstuk wat meer van de ideële zijde. In „Reis naar Hanoi" van Susan Son tag wordt een uitvoerig beeld geschetst van Vietnam en zijn bewoners. De schrijfster, die Zuid-Oost-Azië goed kent geeft een goede indruk van het karak ter van de Vietnamezen en hun opvat ting over de strijd, die het land al zo vele jaren verdeeld houdt. Boeiend is in dit reisverslag de con frontatie van iemand, die doordrenkt is van de westerse cultuur, met de ideën en de levenswijze van de oosterling. Men moge het dan politiek misschien niet eens zijn met de opvattingen van Susan Sontag, erkend dient te worden, dat ze haar belevenissen boeiend en intelli gent weet weer te geven. Van een geheel ander genre is de ro man van Norman Mailer. Die neemt het woord Vietnam nauwelijks in de mond, maar geeft in een ongegeneerd, uitbun dig verslag van een jachtpartij in Alas ka een soort parabel met de strijd in Vietnam. Hij laat de lezer proeven, uit de beschrijving van de jager uit Texas, waarom Amerika eigenlijk oorlog voert. Althans in zijn ogen. Maar hij doet het fris en grappig, zodat zijn roman een le vendig verhaal is geworden, waaruit de sfeer heel helder naar voren komt. Beide boeken verschenen bij de uitge versmaatschappij A. W. Bruna Zoon te Utrecht in pocketvorm. vlot vertaald en prettig leesbaar. DEN HAAG De Haagse politie heeft gistermorgen een hoeveelheid wa pens in beslag genomen. Aangehouden werden de 26-jarige colporteur E. O. L. en de 23-jarige portier E. N. H., beiden uit Den Haag. De colporteur had een geladen Baret- ta-revolver en een slagwapen bij zich. Op de portier werd een dolkmes gevon den. Bij huiszoeking vond de politie in het huis van de colporteur ,een sierdolk. een stiletto en een pistool. Na verhoor zijn de mannen op vrije voeten gesteld. W/ij ontvingen de volgende aanwin in de serie Prisma-pockets „Het Spectrum" te Utrecht/Antwerpi Twee science-fictionromans, te weten. „De landing van het ruimteschip" door Frederik Pohl en C. M. Kornbluth en „Opstand van de eenhandigen" door Lloyd Biggie Jr. Voorts „Dë Grote trein- roof* door Peta Fordham (een gede tailleerd verslag over de voorbereiding, uitvoering en berechting van de meest geruchtmakende Britse misdaad van deze eeuw); „Communicatiesatellieten" door Alvin Lukashok (een voor iedereen begrijpelijke uiteenzetting van de na tuurkundige principes en elektronische technieken, die aan deze technische wonderen ten grondslag liggen): ,Je leeft maar eenmaal" door Anna Véli - Wohl (een soort schriftelijke levensschool voor jongeren). Dan zijn er ook weer twee Prisma-detectives uitge komen: „Verdacht en voortvluchtig" door Ellery Queen en „Inspecteur Ker rigan en de verdwenen getuige" door Joseph Harrington. Voor verwoede puzzelaars zijn er de bundels Prisma puzzels 41 en 42, vol kruiswoordraad sels en „doorlopers", terwijl H. Bouw meester het Prisma Schaakboek 10 ver zorgde. Ook de verzorging van de inwendige mens is niet vergeten: Allan Sichel stel de het „Prisma Wijnboek" samen, Stella Standard schreef een „Amerikaans kookboek" en Maria Horvóth klapte uit „De Russische keuken". De Amsterdamse uitgeverij Keesing gaf ter gelegenheid van het gouden jubi leum van de K. L. M. het boek „Vijftig jaar burgerluchtvaart in Nederland'' uit, geschreven door dr. J. M. Fuchs. Het teut ruim driehonderd bladzijden met tal van illustraties. De prijs is f 12.25. Wolters-Noordhoff N.V. te Groningen zond ons „Smith" door Leon Garfield, een nieuw boek in de Junior Tiener Club, in Engeland bekroond als het bes te jeugdboek van de laatste jaren. De vertaling is van Hella Haasse. Van Holkema en Warendorf te Bus sum zond ons ook een paar aardige jeugdboeken, te weten de 13de druk van „Het slot op de Hoef", een span nend verhaal uit de riddertijd door C. Joh. Kieviet (f 7.90); „Storm over de Kaukasus", het relaas van de mislukte opstand van de Kaukasusvolkeren on der hun legendarische imam Sjamil te gen de Russen in het midden van de vo rige eeuw. door Barbara Bartos-Höpp- ner (f 7.90) en „Het teken van Wichart* een onlangs door de Stichting Kinder- belangen bekroond boek door Alet Schouten (f 6.90). In de serie „Stokpaardjes" van Zomer en Keuning te Wageningen is een nieuw hobby boek je verschenen voor model- spoorbezitters, die graag experimente ren, in het bijzonder met elektrische schakelingen. Het heet „Modelspoor - meer mogelijkheden" door D. fclok en de prijs is f 6.50. De serie „Vaardige handen" van dezelfde uitgever werd uit gebreid met het deeltje „Lakken van metaal" door Eleonore Hiini (f 3,75). Nog een nieuw „Stokpaardje" van Zomer en Keuning: het boekje „Koken is kinderspel" - lekkere recepten om mee te beginnen voor mensen die nog bijna niets van koken afweten, door Hil ly Molenberg (f 6.50). Bij „Hollandia" te Baarn verscheen ook weer een culinair werkje, namelijk het „Toetjesboek" door mevrouw R. Lot- gering-Hillebrand (f 4.90). Er kwam ook nog wat meisjes- en da meslectuur bij ons binnen. De Uitgevers maatschappij „West-Friesland" te Hoorn bracht een herdruk op de markt van ,,'n Zomerzotheid" door Cissy van Marx- veldt (f 7.90) en van de Leni Saris-Om- nibus (f 11.90), inhoudende de delen „Eendagsbloemen". „En zo begon het" en „Festival in Luzern". Tevens ver scheen bij haar „Irmgards grote kleine wereld", het vierde boekje van de jonge schrijfster Irmgard Smits (f 2.-). Bij Zomer en Keuning te Wageningen ver scheen het romantisch-tragische verhaal „Azalea's op de heuvel" door Leonora Starr (f 7.20). Onder koning Svatopluk, die van 871 tot 894 regeerde, kozen de Tsje chen voor het Westerse christendom, de Westerse letters en de Westelijke be schaving. Sindsdien zijn zij met het Westen verbonden geweest. De belangstelling voor de Tsjechen en Slowaken is groot. De redenen daarvoor mogen een niet zo prettige oorzaak heb ben- de agressie van de Russen en hun satellieten-, dat de sympathie voor het land en volk groeit, mag alleen maar verheugend genoemd worden. Toen in 1939, op de 15de maart, Hit- Iers troepen Praag binnenrukten, drukte het Amerikaanse tijdschrift Life een foto af van een Tsjech, die wenend de vuist balde tegen langsrijdende nazi- horden. „Freedom is not easy" (vrijheid is niet gemakkelijk) stond erboven. De Tsjechen en Slowaken hebben door de eeuwen ervaren, dat vrijheid geen ge makkelijke zaak is. Wie er meer van weten wil, leze het boekje van J. J. Mos- tard: De Tsjechen (de Slowaken zijn er bij vergeten) met als ondertitel: vijftien eeuwen vrijheidsstrijd. Het geheel is vlot, maar wel wat frag mentarisch. Het enige wat echt stoort, is de dooreenhaspeling van Tsjechische, Nederlandse, Duitse en Engelse spelling van namen. Dat. doet wel eens wat cha otisch aan, wellicht een gevolg van de in diverse talen geraadpleegde literatuur. Er staan prachtige foto's en tekenin gen in. J. J. Mostard: De Tsjechen, vijftien eeuwen vrijheidsstrijd. (Kosmos-Amsterdam). ROERMOND Bij een frontale bot sing tussen twee auto's onder Linne bij Roermond zijn de 52-jarige W. Backus uit Linne en de 59-jarige J. van Dijck uit Woudenberg om het leven gekomen. De personenauto bestuurd door de heer Backus kwam door onverklaarbare oorzaak op de linker weghelft en ramde de bestelauto van de heer Van Dijck Zij werden zo ernstig gewond dat v kort na het ongeval overleden.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 6