Eerste flat van
S.I.B. bewoond
Automatische halve
bomen in weg ,De
Klomp-V eenendaal'
Stellingbouwer werd
door Duitsers voor
saboteur
aangezien
Comité verzamelde
ruim 25.000gulden
Spanning in donkere tijd
Weduwe van Ginke l- Van Egdom wil
altijd blijven wonen op de plaatswaar
zij in februari haar 3 kinderen verloor:
Toneel van
„Excelsior"
V oorrangsweg
Zandstraat -
Panhuis
MEVROUW T. E. ARENDS
OPEmE DE RIJ
Voorzitter
overhandigde
sleutel
Firma L. Hey
heropende
Uit de oude
doos
door
Rik Valkenburg j
UIT HET ZAKENLEVEN
MARKTEN
MODERNISERING N.S. IN 1970-1971
GELD
PROVISORISCH
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1969
VEENENDAAL De eerste bewoonster van de SIB bejaardenflats aan de
Sterke Arm in Veenendaal is mevrouw T. E. Arends-Bouwman. Ds. A. Vroeg-
indewey, voorzitter van de Stichting Interkerkelijke Bejaardenzorg, overhan
digde haar gistermiddag met enig feestelijk vertoon de eerste sleutel, die aan
een fraai boeket bloemen hing. De korte plechtigheid werd bijgewoond door
enkele SI B-bestuursleden, alsmede door wethouder M. Bastmeier.
„Ik wens u vele gezegende jaren toe
ln de nieuwe woning", zei ds. A. Vroeg-
indewey op de koude en tochtige gale
rij van de bejaardenflat tegen de eerste
bewoonster. Hierna overhandigde de
predikant haar de bloemen met daar
aan de sleutel. Trots als geen ander
stapte mevrouw Arends haar nieuwe
woning binnen. „Als we nu maar stroom
hebben, zodat we vanavond kunnen
doorwerken, want morgen komt de
stoffeerder al", merkte zij bezorgd op.
De weduwe Arends heeft haar woning
in de Pelikaanstraat verwisseld voor
een SIB-flat. „Veel praktischer en ge
makkelijker te onderhouden", was
haar motief. Als de inrichting eenmaal
achter de rug is, gaat ze daar dan ook
daadwerkelijk van genieten. Maar eerst
moest er nog gewerkt worden. Onmiddel
lijk na de officiële sleutel-overhandiging
kwamen de emmers en de borstels dan
ook al voor de dag. De stoffeerder hoef
de zich geen zorgen meer te maken.
VEENENDAAL Aan de progres
siviteit van de Veenendaalse winkel
stand is weer een nieuw hoofdstuk toe
gevoegd. Een van Veenendaals oudste
zaken, de firnia L. Heij aan de Hoofd
straat heropende gisteren de door een
interne verbouwing totaal veranderde
zaak in baby- en kleuterkleding, linge
rie en corsetterie.
Zonder dat er veel weggebroken moest
wórden heeft het interieur een meta
morfose ondergaan, die aan de ingreep
doet denken van een op dit gebied
meest verwende binnenhuisarchitect.
Niets is minder waar. Kleurschakerin
gen en indeling zijn ontsproten aan
het brein van eigen mensen onder wie
de eigenares mevrouw H. Heij-Boers en
bedrijfsleider de heer A. Gerritsen.
Het resultaat mag er zijn. Het nu
donker getinte plafond brengt intimi
teit, terwijl van de uitvoering van de
wanden een ruimtewerkende invloed
uitgaat. De interne verbouwing is bin
nen veertien dagen tot stand gebracht.
De firma L. Heij pretendeert door de
indeling van het scala artikelen geen
zelfbedieningszaak te zijn, maar wel
geeft de nieuwe opzet de klant meer
gelegenheid zich te onriënteren omtrent
de veelzijdigheid van het assortiment.
Ter gelegenheid van de heropening
hadden relaties en leveranciers door
middel van bloemstukken gezorgd voor
een fleurig aanzien. Vandaag is de zaak
na drie dagen sluiting als gevolg van
de verbouwingswerkzaamheden weer
voor het publiek open gesteld.
ACHTERBERG De gymnastiek
vereniging „Excelsior" geeft zaterdag
haar jaarlijkse toneeluitvoering in het
büurtschaphuis. Er wordt een klucht in
3 bedrijven opgevoerd getiteld: Het bo
ze oog van Marokane", door de to
neelgroep „Tocazo" van de Sport- en
Ontspanningsvereniging PTT te Ede.
Het vrolijke spel is door deze vereni
ging al vele malen met veel succes op
gevoerd.
VEENENDAAL Burgemeester en
Wethouders van Veenendaal maken be
kend:
I. dat zij hun besluit van 27 oktober
1969, nr. 64.374, hebben besloten op het
traject de Zandstraat-Panhuis en de
op dit traject uitkomende wegen re
spectievelijk borden model 6 en 9 van
bijlage II van het Reglement verkeers
regels en verkeerstekens te plaatsen,
waardoor genoemd traject is aangewe
zen als voorrangsweg
II. dat hun onder I genoemd besluit
in werking zal treden, zodra dit on
herroepelijk is:
III. dat een afschrift van hun onder I
genoemd besluit gedurende 30 dagen
na heden voor een ieder ter inzage
ligt in het Raadhuis (kamer 1.7) en
dat gedurende deze termijn eventueel
beroep kan worden ingesteld bij H. M.
de Koningin, in te dienen bij de Com
missaris der Koningin in deze provin
cie;
IV dat afschrift van hun meerge
noemde besluit is toegezonden aan:
1. Gedeputeerde Staten van Utrecht;
2. de Hoofdingenieur-Directeur van de
Rijkswaterstaat te Utrecht;
3. de Koninklijke Nederlandsche Auto
mobielclub KNAC, Sophialaan 4 te
's-Gravenhage;
4. de Koninklijke Nederlandsche Mo
torrijders Vereniging, Zijpendaalseweg
1 te Arnhem;
5. de Koninklijke Nederlandsche Toe
ristenbond ANWB, Wassenaarseweg
£20 te 's Gravenhage.
Veenendaal, 28 november 1969.
Burg. en weth. voornoemd:
de secretaris, Van Manen,
de Burg.. P. Bode.
VEENENDAAL Eiermarkt 25 no
vember 1969. Aanvoer: 51.000 stuks.
Prijs grote eieren f 12.75 - f 14.prijs
kleine eieren f 9.f 11.per hon
derd stuks. Handel vlug.
SCHERPENZEEL Eiermarkt 26
november 1969. Aanvoer ca. 750.000
stuks. Prijzen grote eieren f 14.75 -
f 15.50; kleine eieren f 10.- f 14.
alles per 100 stuks. Handel vlug.
SCHERPENZEEL Biggenmarkt
26 november 1969. Aanvoer 150 stuks.
Prijzen: f 88.en f 104.per stuk.
Handel goed.
DEN HAAG In het kader van de modernisering van de spoorlijn Utrecht-Arn
hem, in 1970 en 1971, zullen de bediende overwegbomen in de weg Veenendaal
De Klomp worden vervangen door een installatie met automatische halve over
wegbomen, aldus heeft de Minister van Verkeer en Waterstaat, drs. J. A. Bakker,
meegedeeld in antwoord op vragen van het Tweede-Kamerlid Van Harselaar
(B.P.). Ook de wegsituatie zal worden verbeterd. De plannen bevinden zich in
een vergevorderd stadiumvan voorbereiding, aldus de minister.
Het verschil tussen 25 jaar gele
den en na is bijna onvoorstelbaar.
De St.-Nicolaasetalages buigen nu
onder de overvloedige uitstallingen
en bieden een keuze aan fantasti
sche artikelen op elk terrein. Dui
zenden, zeg maar miljoenen gul
dens worden besteed aan de meest
uiteenlopende en luxe cadeaus.
Aantrekkelijke verlichtingen zijn
aangebracht. Door velen hoeft er
praktisch niet bezuinigd te worden.
Met verwachting zien zowel oude
ren als jongeren uit naar de pakjes
avond
Hoe heel anders was dat vijfen
twintig jaar geleden. Toen lag er
eind november, begin december een
grauwe waas over Veenendaal.
Lichtpunten, in de letterlijke zin
van het woord waren er niet, want
alles moest verduisterd zijn. Al
leen de toen nog onbereikbare maan,
was een lichtbron, die in die tijd
hoog gewaardeerd werd. Wat werd
het nauwkeurig bijgehouden of het
op „volle maan" aan ging.
Ook dromden de mensen wel door
de straten, maar dat was 's morgens-
vroeg als men op gammele fietsen
naar het werk toog aan „De Todt".
Men passeerde dan lege etalages,
soms zelfs geblokkeerd door diverse
beschermende materialen.
Aanbiedingen waren er niet. Alles
lag er even troosteloos bij. Even
grauw was het op het werk, waar
men stellingen moest bouwen die ge
richt waren tegen vrienden. Nou ja.
het tempo was er ook wel naar, dal
moet gezegd worden. We spraken
met de Veenendaler Kees de Gooyer
(47) die ook aan „De Todt" werkte.
„Ik had in de Todt-tijd verschil
lende confrontaties met de bezetter.
Zo nu en dan dook ik onder, maar
werd ook weer gegrepen. Ik kwam
zelfs ook nog een keer terecht in het
Veenendaalse concentratiekamp, „De
Nieuwewegseschool", maar het luk
te me daar te ontsnappen. Er liep
wel .een schildwacht heen en weer,
maar toen die zijn rug naar me toe
keerde sprong ik uit het raam. Ik
sloop weg en kwam op het terrein
van de V.S.W. waar het mij lukte,
om*, te ontkomen. Later werd ik bij
een huiszoekinng toch weer gepakt
Eens beleefde ik een eigenaardig
voorval. Ik was 's morgens vroeg
wat te laat uit bed gestapt en zou
dus niet op tijd op mijn werk zijn
als ik er niet sneller heenging dan
gewoonlijk. Ik moest er wat op vin-
den en besloot over de spoorlijn te
lopen (Veenendaal-Amersfoort). Dal.
was „richter" en dan kon ik nog op
tijd op de plaats van bestemming
zijn, in de buurt van de Heuvelse
Steeg.
Ik wist dat je niet op de spoor
baan mocht lopen, maar er mocht
zoveel niet, in oorlogstijd. Ergens in
Overberg/De Haar, kwam er plot
seling een gewapende Duitser op me
af en sommeerde mij de handen om
hoog te steken. Bij de minste daling
van mijn armen, sloeg de soldaat er
duchtig op los. Hij schopte me tegen
m'n schenen en sloeg me waar hij
me ,maar raken kon.
Ik verkeerde in een weinig benij
denswaardige positie en hoorde de
vent al maar het woord sabotage ge-
woord in die tijd. Hij drukte de ge
bruiken. Een bekend en dreigend
weerloop in mijn rug en gelastte
mij mee te gaan. Hij dreigde mij
te zullen neerschieten, waardoor ik
'em hevig kneep!
Ik begon over mijn Todt-Ausweis
en ik moest het hem tonen. Hij ver-
Ook rond de Emminkhuizer berg
werden 25 jaar geleden veel Vee-
nendalers ingezet om stellingen te'
bouwen voor de bezetters.
trouwde het zaakje blijkbaar toch
niet en ik moest hem dan maar voor
gaan naar de O.T. commandant
(Stucks-punckt-Fuhrer) om te con
stateren of mijn verhaal klopte.
Ik schrok, want ik was gewend
mij 's morgens wel te melden om
er dan gelijk stiekum tussenuit te
gaan, de boer op. De Stuckspunckt-
leider zou me dus niet kennen. Dat
bleek overduidelijk toen we er aan
kwamen.
Daar stond ik dan. Ik dreigde een
prooi te worden voor de Duitse sql-
daat (die naar ik later vernam naar
saboteurs zocht van de een of ande
re overval in O verberg). Het begon
er donker voor me uit te zien en ik
begreep dat mijn laatste uur gesla-
kon zijn. Dat ging immers vaak zon
der vorm van proces.
Ik beriep me op de voorman van
de groep (een Hollander, die als tolk
en als „meesterknecht" fungeerde)
De man kende me evenmin, of nau
welijks. Toch nam hij het gelijk voor
me op en zei dat ik bij zijn groep
hoorde, Het' werd niet direct ge
loofd, maar nu konden er papieren
overlegd worden, die klopten. Na
beraad tussen de drie mannen werd
ik niet „erschossen", maar wel ón
der speciale controle gesteld.
Meer dan een week, moest ik on
der bewaking werken, zonder te rus
ten. Gelukkig verminderde lang-,
zaamaan de extra controle. Mijn le
ven was gered; het had aan een zij
den draad gehanggen."
'N HUISJE NAAST
HERINNERINGEN
EDERVEEN „Ik laat de/.e plek nooit meer in de steek. Hier wil ik mijn
hele verdere leven blijven wonen". De woorden uit de mond van de Eder-
veense weduwe J. van Ginkelvan Egdom klinken resoluut. In haar ogen
schuilt een droeve blik en haar stem trilt als zij vertelt over de dramatische
brand die in de nacht van 9 februari haar boerderijtje in de as legde. Drie
van haar kinderen vonden de dood in de vlammen.
„Iedere dag denk ik nog aan ze. Nee,
niet alleen aan de brand. Veel meer
aan de tijd daarvoor toen we het
met elkaar zo gezellig hadden. Het
waren echte lieve kinderen, die altijd
veel plezier hadden. En toen op
eens...". De woorden van de wedu
we blijven steken. Ze staart door de
halfopenstaande deur van het boe-
renschuurtje, waarin ze tijdelijk
woont, naar de puinhopen. Het zijn
stille getuigen van de afschuwelijke
brand. Naast de puinhopen het boe
renerf met daarop de schuren en de
hooiberg, waarin Neesje (11), Coos-
je (10) en Jopie (8) zo graag en
vaak speelden. Vele herinneringen
heeft de weduwe daaraan bewaard.
Herinneringen, die haar troosten en
die haar hebben doen besluiten al
tijd op deze plaats te blijven wonen.
De wens van de weduwe Van Ginkel
om haar leven samen met haar oud
ste zoon voort te zetten op de plaats
waar zij drie kinderen verloor, gaat
in vervulling. Vlak naast de gebla
kerde grond, de plaats waar vroeger
het boerderijtje stond, is inmiddels
een bouwput gegraven. Daar komt het
nieuwe huisje, waarvoor het comité
„Brand Ederveen" zich onmiddellijk
na de dramatische nacht is gaan in
zetten. En met succes.
Veel inwoners van Ederveen, maar ook
mensen uit de wijde omgeving drukten
in de eerste weken na de brand hun
medeleven uit in geld. Het saldo op
de speciaalda arvoor geopende reke
ning liep op tot ruim 21.000 gulden,
een schenking uit het Terlingenfonds
en 'n gift van de gemeente Ede ver
hoogden de opbrengst later tot 25.000
gulden, samen met de verzekerings
penningen ruim voldoende om met de
nieuwbouw te gaan beginnen.
„Ik wou, dat ik 'n manier wist om al
die meelevende mensen te bedanken.
Daar pieker ik vaak over. Zet u in
ieder geval maar in de krant, en dat
meen ik echt, dat ik heel heel erg
dankbaar ben. Een andere manier
om de mensen te bedanken, weet ik
niet. Trouwens de meeste ken ik niet
eens. Dat is toch eigenlijk wel jam
mer. Het moeten allemaal hele lieve
mensen zijn. Ze hebben weer een
zonnetje in m'n leven gebracht".
Mevrouw J van Ginkel-van Eg
dom in het provisorisch ingerichte
woongedeelte van de boerenschuur,
waarin zij tijdelijk haar verblijf heeft
gekregen.
Een kat glipt verschrikt de deur uit als
de weduwe Van Ginkel ritselend de
tekening van haar nieuwe huisje op
tafel uitspreidt. „Ze hebben al tegen
me gezegd je wordt van boerin prin
ses. Als je het zo op de tekening
ziet, wordt het ook wel een paleisje
hè? Maar u begrijpt toch wel dat ik
het liever niet nodig had gehad? Me
vrouw Van Ginkel kijkt trots naar de
tekening. „Moet je toch eens kijken:
vier slaapkamers, een hal, een keu
ken en een grote woonkamer en ook
nog een zolder. Het is niet te gelo
ven. Wat een luxe. Dat was ik vroe
ger allemaal niet gewend, maar na
tuurlijk vind ik het wel erg fijn."
De weduwe Van Ginkel werpt een blik
door het provisorisch ingerichte en
met hardboard afgeschermde woon
kamertje in de tochtige boerenschuur.
Kieren in de uit betonplaten bestaan
de wanden bieden een uitzicht op de
modder, die zich rondom de schuur
bevindt. In een van de hoeken brandt
de kachel, waarop het avondeten ge
zellig staat te pruttelen. Het condens-
water loopt met straaltjes langs het
kleine venster. Het is vochtig in de
schuur. Kringen op de muur zijn
daarvan het bewijs. Toch klaagt me
vrouw Van Ginkel niet over de
„woonruimte", die zij tijdelijk heeft
betrokken.
„Natuurlijk vind ik dit ook niet alles,
maar ik ben er vrijwillig ingetrok
ken", zegt zij. „Na de brand heb ik
ongeveer vier maanden bij mijn
schoonzuster in Ederveen gewoond.
Toen werd ik ziek en de dokter vond
dat ik zo spoedig mogelijk terug
moest naar de plaats waar mijn
boerderijtje had gestaan. Hij had ge
lijk; ik had heimwee naar het „turf-
veld", want zo noemt de Ederveense
bevolking ons stukje grond".
Mevrouw v. Ginkel, berust in haar tij
delijke woonplaats en stoort zich niet
aan tocht, vocht of wat dan ook. Ge
duldig wacht zij op de dag dat zij
haar nieuwe huisje kan betrekken.
„En dan is iedereen bij me welkom,
die me zo fantastisch heeft gehol
pen", zegt ze tenslotte.
Dat de bouw van het huisje voor me
vrouw Van Ginkel nog steeds niet is
9 Dankbaar, heel erg dankbaar is de
weduwe Van Ginkel voor al me
deleven, dat men met haar heeft ge
toond. Trots laat zij de bouwput zien.
van waaruit spoedig haar nieuwe huis
je zal verrijzen.
begonnen verklaart dokter J. II. Ra
demaker. voorzitter van het eomité
„Brand Ederveen". „De mensen den
ken met zo'n ctie zo gauw dat er on
middellijk gebouwd kan worden. Na
tuurlijk is dat niet mogelijk. We
moesten eerst zorgen dat alles finan
cieel rond was. Het heeft heel wat
moeite gekost maar tenslotte is er
een goede oplossing uit de bus geko
men. Tenslotte heeft het comité
niet voor niets de verantwoording op
zich genomen, dat het geld een goede
bestemming krijgt. Omdat de amb
telijke molen nu eenmaal niet zo snel
draait, moesten ook wij wat langer
wachten dan ons lief was", aldus de
Ederveense arts, die verwacht dat de
bouw nu spoedig kan beginnen.
