VERBOND TELT IN NEDERLAND AL 240 LEDEN Afstammelingen van Zoeaven op de bres voor de Paus Het Oosten droomt van „Euregio'' Vis houdt fit MIDDENSTANDSBANK MEER WINST IN 1969 Reclame zag te weinig brood in Spiegellezers Amsterdamse moordbrigade heeft in 2 jaar nut bewezen Voor velen dreigt nog vrij jong een hartinfarct ALARM VOOR MANAGERS VAN 25-40 Te weinig beweging en te veel roken o Lening voor bouw winkelcentra Veroordelingen in Praag Oudere mensen zonder veel koopkracht'' „DUBBEL GENIETEN" GEEN ROL MEER GESCHIEDENIS HEERLIJKE WINTERSCHOTEL VAN VIS.TOMAAT EN Ui' BROEDERSCHAP MOTIEVEN BEDEVAART STEUN DE PAUS ADVERTENTIEBASIS TE SMAL NIEUWE FORMULE WELKOM MOORDBRIGADE SPIN UITGEBANNEN BEGRIJPELIJK VERHOOR VOETBAL NIET GERING DINSDAG 2 DECEMBER 1969 mmmmm „T^uregio is een begrip, dat in som- mige kringen in Oost-Nederland en in het Duitse grensgebied zorgvul dig gekoesterd wordt. Het houdt ongeveer het volgende in een Europese regio, bestaande uit Gel derland, Overijssel en een flink stuk van het aangrenzende Duitse Westfa- len. En dat alles natuurlijk zonder be lemmering van landsgrenzen. Het idee, waarmee al vele jaren pu bliekelijk gespeeld wordt, komt voort uit een natuurlijke verhouding. AI lang voor de oorlog waren er sterke banden tussen de bewoners aan beide zijden van de grens. Begrijpelijk, want de inwoner van •en Achterhoeks grensdorp voelt zich sterker betrokken bij de mensen, die, weliswaar aan de andere kant van de slagboom, enkele kilometers van hen vandaan wonen dan bij zijn landgenoot in Amsterdam. Bovendien bestaat er tussen sommi ge Nederlandse en Duitse gebieden een sterke cultuurverwantschap. De Ne derlands-Duitse culturele verenigingen zijn dan ook lang de belangrijkste con tactmedia geweest. Het zijn niet de enige contacten gebleven. Het belang van samenwerking op verschillende gebieden is de laatste jaren overduide lijk geworden. Het vreemdelingenverkeer bijvoor beeld, ontwierp toeristische routes, die over de landsgrenzen gaan, daarbij de aantrekkelijke slogan hanterend: „Va kantie in twee landen; geniet dubbel". Belangrijker is echter het besef, dat verschillende voorzieningen aan weers kanten van de grens op. elkaar afge stemd moeten worden. Met name geldt dit voor het verkeer. Het Duitse we gennet zal uiteraard moeten aansluiten op het Nederlandse. Maar ook de lucht vaart speelt een rol. Eèn aantal Duitse gemeenten blijkt grote belangstelling te hebben voor de uitbreiding van vliegbasis Twente tot een volwaardige burgerluchthaven. Voor de behartiging van al deze ge meenschappelijke belangen van velerlei aard zijn in de loop van de jaren ver schillende verenigingen, stichtingen en gemeenschappen opgericht. Er wordt onderzoek verricht en met de regel maat van de klok verschijnen rappor ten. Begrijpelijk dat dan als schitterend toekomstbeeld de Euregio verschijnt. Een blok tussen Randstad en Ruhrge- bied. Maar de vraag is wel of het iets met de realiteit te maken heeft. Voorwaarde is dat de nationale grens geen rol van betekenis meer speelt. En dat houdt nauw verband met de ont wikkelingen in de Europese gemeen schap. Nationalisme, regionalisme en chauvinisme zullen in ieder geval eerst moeten verdwijnen. Maar in veel agglomeraties en gtreekverbanden heeft men nog steeds moeite met het in praktijk brengen van het gevoel van saamhorigheid. Voor er een Euregio zal kunnen ko men, moet een woud van hinderpalen worden opgeruimd. Een Nederlander die geen lid is van een vereniging of een club telt eigenlijk niet mee. Een vereniging tot bestrijding van het zitten van vogeltjes op dakpannen of een club tot verbrei ding van de gedachte dat „Mens erger je rfiet" zaligmakend is horen bij de „knusheid" van ons Nederlanders. We zijn op dat gebied gehard en dus veel gewend. Maar Het Algemeen Ver bond Van Afstammelingen Van Zoea ven En Der Pauselijk Gedecoreerden slaat een flinke bres in die gewendheid. Het verbond bestaat al lang in Bel gië en sinds kort in Nederland (240 le den). Afstammeling van een Zoeaaf te zijn of een lintje te hebben van de paus lijkt een wat smalle basis voor gezelli ge verenigingskout in de vrije avond uren. Een misvatting natuurlijk. In een Bredase studeerkamer omsloten door drie boekenkasten, twee bureaus, een schoolbord en een gaskachel vertelt de heer M. C. J. L. van Nispen on derdirecteur van een huishoudschool en afstammeling van een Zoeaaf over nut, noodzaak en geschiedenis, een verhaal vol geschiedenis, 'n geschie denis vol geloof. God is dood en de paus is feilbaar, zijn hedendaagse ge dachten die niet tot het verbond door dringen. Maar allereerst over een bloedig stuk geschiedenis. De heer Van Nispen: „Toen Pius IX in 1860 zijn staat in moeilijkheden zag komen door het stre ven naar eenwording in Italië (tegen stelling republiek-koninkrijk) richtte hij een oproep tot alle katholieke jon geren in de wereld. Daarop trokken zo'n tienduizend jongemannen naar Ro me, onder wie maar liefst ruim 3300 Ne derlanders". „Nou kunt U meteen zeggen dat ze vochten voor een verloren zaak, die pauselijke Zoeaven: maar je moet meer letten op de intentie waarmee ze zijn gegaan. Anno '69 is dat wel 'n moei lijke zaak, dat weet ik wel. Maar het was meer een streven naar geestelijke vereniging, dan naar het teruggeven aan do paus van zijn gebied. Ja het is moeilijk; een niet-katholiek kijkt er al gauw vreemd tegenaan". „Tch was het wel degelijk een verde- ADVERTENTIE Snijd 500 g visfilets In repen en besmeer deze met wat mosterd. Fruit 2 klein gesne den uien lichtbruin In 40 g boter of margarine. Leg ver volgens in een ingevette vuurvaste schotel afwisselend de repen vis en met peper en zout bestrooide schijven tomaat Strooi de ge bakken ui erover en stoof de scho tel in een matig warme oven in 25 minuten gaar. Vraag recepten b(J uw vishandelaar of bij het Produkt8chaf> voor Via en Visprodukten, Wassenaarsewefl 20, Den Haag. WEESP De waterverontreiniging van de rivier de Vecht tussen Muiden en Utrecht is zo ernstig, dat Weesp zijn zwembad zal moeten sluiten. AMSTERDAM Op dinsdag 9 de cember wordt de inschrijving open gesteld op de vorige week aangekon digde obligatielening van 25 miljoen gulden van de Nederiandsche Midden- standsbank. De lening coupures van f 100,heeft een looptijd van zeven jaar; de rente bedraagt acht procent. Vervroegde aflossing is niet toegestaan. De storting op de obligaties is op 6 januari 1970. De lening is grotendeels bestemd voor de Nederiandsche Middenstands Finan- cierings Maatschappij voor Bedrijfsob- jecten (MBO), een dochtermaatschap pij van de NMB. Deze zal het geld gebruiken voor financiering van kre dietuitzettingen en de bouw Van win kelcentra. De lening is een vervolg op de in oktober gedane uitgifte van f 10 miljoen converteerbare achtergestelde obligaties per 1984. De NMB behaalde over de eerste helft van dit jaar een winst voor re servering van f 11 miljoen tegen f 9,4 PRAAG In de massaprocessen te gen 173 Tsjechoslowaakse jongelui, die gearresteerd waren in verband met de relletjes op de verjaardag van de Rus sische bezetting in de Noordboheemse stad Liberec, zijn straffen, de meeste voorwaardelijk, uitgedeeld tot 15 maan den hechtenis. In het gehele land zijn bij de relletjes op de verjaardag van de Russische in vasie in het totaal 3000 mensen gear resteerd. miljoen inhet eerste halfjaar 1968. Het resultaat over het derde kwartaal van dit jaar bleef achter bij dat van het tweede kwartaal. Ondanks een dalen de rentemarge tussen activa en passi va in het vierde kwartaal, verwacht de directie een jaarresultaat, dat ho ger zal liggen dan dat over 1968. diging van het geloof met wapens, ja, want het ging ook tegen de anti-kerke- lijken, de vrijmetselaars die toen in op komst waren. De jongens zijn echt ge gaan uit de overtuiging voor een recht vaardige zaak te vechten". Ze maken zo de indruk verlaten kruis ridders te zijn geweest. De Belg Ar- mand van Veerdegem schreef in 1914 zijn standaardwerk over de Zoeaven dan ook onder de titel „De laatste kruisrid ders". Op 21 september 1870 was het al lemaal afgelopen. Garibaldi had gewon nen en de Zoeaven werden naar huis ge stuurd met achterlating van hun doden. Van de 3300 Nederlanders bleven er zo'n 230 in Rome achter. Onder hen Pieter Jong van Lutje broek, die ,als afleidingsmanoeuvre' met de kolf van zijn geweer veertien Gari baldisten de kop in sloeg en zo op aller lei gravures en schilderijen terecht is gekomen. Voor de overlevenden was deze her innering niet genoeg. Ze sloten zich vooral in Frankrijk en België aan een in broederschappen, met een natuur lijke dood tot slot: want ook een Zoeaaf is sterfelijk. De heer Van Nispen: „In België hebben ze in 1922 de laatste levende Zoeaven bij elkaar gegaard en een nieuwe broederschap gesticht. Het was te weinig natuurlijk. Om de zaak toch bij elkaar te houden, hebben ze toen ook de mensen met pausellijke onder scheidingen toegelaten. Dat is het be gin geweest van het huidige verbond". Op 30 september 1946 overleed in Hintham Bomans schreef in de Volks krant in 1967 over hem als over „De laatste der Mohikanen" Petrus Mat- theus Verbeek, 95 jaar oud, de laatste Zoeaaf. Toen wapen er alleen nog na komelingen. In 1967 werd door het Bel gisch verbond van nakomelingen Pro Petri Sede (voor de stoel van Petrus) de honderdste verjaardag van de slag bij Monteliretti herdacht. De slag waar bij Pieter Jong van Lutjebroek zijn heldendaad verrichtte. Drie Nederlan ders waren bij die herdenking aanwe zig. De heer Van Nispen: „Ik vond dat er in Nederland weinig aandacht aan dit eeuwfeest werd geschonken. En ik dacht dat er wel meer Nederlandse le den voor onze vereniging te vinden zou den zijn." En ze kwamen er, voldoende om op 9 maart van dit jaar de Nederlandse afdeling van Pro Petri Sede op te rich ten. Over de motieven voor het lid maatschap zegt de heer Van Nispen: „Dat is moeilijk te zeggen. U moet de vereniging wel los zien van de heden daagse stroom in de kerk. Anders zou je makkelijk een vereenzelviging krij gen met Confrontatie of het Michaelle- gioen. Ik kan me wel voorstellen dat de meeste leden conservatief denken. De Paus veronderstelt gezag in de kerk, terwijl de jeugd daar anders over denkt Als motieven zou u op de eerste plaats wel moeten zien het betuigen van trouw aan de Paus en voor de na komelingen ook de trots op onze voor vaders. Persoonlijk voel ik het niet als een demonstratie tegen de vernieuwing ln de kerk. Maar ik kan me voorstellen dat er leden zijn die wel zo voelen". Een jaarlijkse bijeenkomst in de ba siliek van Oudenbosch „toen ik daar zat, dacht ik, ja het heeft toch echt wel zin" en een jaarlijkse bedevaart naar Rome „Het nuttige met het aangename verenigen" zijn de meest spectaculaire bezigheden van het verbond. Er zijn ook nog, zijdelings, bemoeiingen met het Zoeavenmuseum dat in Oudenbosch een zaal groot is. Onder de leden twee Kamerleden en en een vakbondsleider. Met zijn ellebogen .leunend op zijn werktafel met achter zich het zachte spinnen van de gashaard is de heer Van Nispen duidelijk tevreden over zijn, hoofdzakelijk papieren, samenscho ling. Hij zegt: „Vooral oudere mensen voelen zich vaak onzeker, door de ver anderingen in de kerk. Via zo'n vereni ging als de onze voelen ze zich dan toch niet losgelaten". Toch een uitstervende zaak? De heer Van Nispen: „Nou nee, ia ver wacht dat de vereniging nog wel ette lijke jaren zal leven. Hoe anders moet ik het verklaren dat we in anderhalf jaar zo'n 250 mensen bij elkaar krijgen. Ja, als je gaat krij gen dat de Paus niet meer als hoofd van de kerk wordt gezien... Maar ja, we hebben nog een tijdschrift waarin wij steun voor de Paus vragen. En dat kunnen we nog lang volhouden". Pieter Jong van Lutje broek .verricht zijn helden daad in de slag bij Monteliret ti. Met de kolf van zijn ge weer slaat hij veertien Ga ribaldisten het hoofd in. WAGENINGEN De 185.000 abonnees van het weekblad (De) Spiegel zijn niet interessant voor de adverteerders. Ze zijn voor het merendeel op leef tijd, confessioneel, conservatief en hebben weinig koopkracht. Dat is de be langrijkste reden, die hoofdredacteur Koen Aartsma (38) aangeeft voor het verdwijnen van dit 63 jaar oude blad, dat decennia lang trots het predikaat „christelijk-nationaal" heeft gedragen. Vorig jaar daalde de advertentie-om zet met dertig procent en er werden tonnen verlies geleden. Voor dit jaar wordt ongeveer eenzelfde resultaat verwacht. Zonder een behoorlijke advertentie basis kan ook een geïllustreerd week blad het hoofd niet boven water houden. „De reclameburéaus vragen niet zo zeer naar het aantal abonnees maar naar wat voor abonnees, naar hun koopkracht", zegt de hoofdredacteur van de Spiegel. „Als je toch ziet, dat een blad als Avenue met honderddui zend abonnees wèl uit kan." „Daar komt natuurlijk de televisie reclame bij. Daar lijden alle familie bladen onder. „En wij waren net in een stadium, dat we dat niet konden hebben. We waren mensen aan het wegschrijven en nieuwe aan het aantrekken en dat kost tonnen aan reclame en zo." Vertaald uit het vakjargon betekent dit, dat de Spiegel bezig was aan een nieuwe formule; een doelbewust rich ten op een ander lezerspubliek dan het traditiegetrouw tientallen jaren lang gehad heeft. Aartsma: „Een jaar of drie geleden zijn we het er op de redactie over eens geworden,d at het familieblad-oude-stijl geen toekomst meer had. We zaten daarbij met het probleem, dat we een confessioneel en conservatief publiek hadden. Het nieuwe blad zou niet meer voor mensen van acht tot tachtig moe ten zijn, niet meer belerend en toleran ter." De gedaanteverwisseling van de Spiegel dat in 1906 als „week- illustratie voor het christelijk gezin" begon zou in drie fasen worden uit gevoerd. Eerst verdween het predikaat christelijk-nationaal (dat stempel was er ten tijde van Colijn opgedrukt). Aartsma: „Dat heeft nogal wat ver oorzaakt. Er is over gepreekt in de kerken en geschreven in de christelijke bladen". De tweede stap tot vernieuwing was een betere uitvoering en handzamer formaat. Tot de derde fase een kwa litatieve verbetering van de inhoud is het niet gekomen. Het ^eld daarvoor was niet voorhan den; integendeel, er zou zelfs bezuinigd moeten worden wegens de snel dalende advertentie-omzet. „En dat zou een ge zichtsverlies betekenen, een teruggaan tot 1930 of zo", aldus Aartsma. De redactie kwam tot de conclusie, dat het dan beter zou zijn het blad op te heffen. En de nieuwe directeur kreeg enkele maanden geleden als wel komstgeschenk het redactionele rap port, dat met deze aanbeveling eindig de. De Spiegel wordt uitgegeven door Zo mer en Keuning, dat in september fuseerde met Kluwer. Andere uitgaven van dit concern zijn o.m. Prinses, Ouders van nu, Ariadne, Na vijven en tal van vaktijdschriften. Bestaat de kans, dat het Wageningse bedrijf mettertijd met een nieuw alge meen geïllustreerd weekblad komt? „Het past niet in onze formule", zegt hoofdredacteur Aartsma. „Het tijd schrift heeft wel toekomst, maar dan als specialistisch tijdschrift. Er komt steeds meer vrije tijd en meer geld. En men wil meer lezen over de beste ding van die vrije tijd." Voor familiebladen in de huidige vorm ziet hij nog weinig bestaansmo gelijkheden. Maar hij weet toch wel een formule te bedenken, die zijns in ziens succes zou hebben. „De televisie heeft de entertainmert overgenomen, de krant brengt het nieuws. Dat is dus allemaal niet voor de tijdschriften. Maar er komt meer behoefte aan achtergrond-informatie en de meeste dagbladen en opiniebladen hebben wat dat betreft een minachting voor het grote publiek." „Het goede tijdschrift moet dus niet alleen een lust voor het oog zijn, maar ook veel informatie geven, die voldoet aan de wensen van die grote groep. Een soort volkshogeschool dus, maar niet belerend." AMSTERDAM De verslaafde televisieconsument die zich na zijn dagtaak huiswaarts spoedt om van het gebeuren in Fabeltjesland tot het laatste journaal aan het scherm te vertoeven, heeft een verkeerd beeld van de politie-speurders. In de reclameblokken rondom het nieuws van zeven en acht uur ziet hij de uit Maigret bekende inspecteur Lapointe driftig met de lamp zwaaien om een ver dachte tot spreken te dwingen en in allerlei tv-series ziet hij super-intelligente psychologisch goed doorknede politiechefs met bewonderenswaardig gemak de meest ingewikkelde moordzaken tot een oplossing brengen. Op gezag van commissaris T. C. J. Sanders (49) kunnen we hier zeggen dat dergelijke voorstellingen dichter b(j fabeltjesland staan dan b(j de har de praktijk uit het dageljiks politiële - ven. Een commissaris Sanders kan hel weten. Hij is chef van de groep Ernstige De lieten van de Amsterdamse recherche een groep rechercheurs die in de volksmond al snel na de oprichting (in 1967) de moordbrigade is gaan he ten. Een brigade die dit jaar enkele op zienbarende successen boekte door de moord op melkboer Reyer Roye, de moord op David de Haas, de moord op de tienjarige Danny Visser en tenslotte de mord op de 74-jarige C. W. Rosel- le tot een oplossing te brengen. Een kwestie van politiegeluk, jawel, maar toch zeker ook van een goede or ganisatie van de groep rechercheurs die met het oplossen van de moorden was belast. „Van een team", zoals commissaris Sanders het noemt, „want teamgeest en samenwerking is veruit het belangrijkste in de groep." De chef van de moordbrigade, die zichzelf graag vergelijkt met de spin in het web die alle draden naar zich toe laat komen, heeft voor zijn keurkorps ook een aardige vergelijking in petto. En we moeten die weer in de dieren wereld zoeken. „Je kunt het stel het beste zien als een vogelgemeenschap in de volière. In een volière is het immers zo dat er, wil hij werkelijk goed zijn, allerlei ver schillende vogels moeten inzitten die toch bij elkaar passen. En zo kennen wij in de 48 recherchers tellende groep mensen die ervaring hebben met ze denzaken, kinderpolitiewerk, vreemde lingen, het volgen en schaduwen, de verschillende verhoortechnieken of de situatieschetsen die worden ingepraat op de bandrecorder en op de foto wor den vastgelegd. Het zijn eigenlijk twee teams." „Enerzijds is er de groep die een onderzoek instelt in de naaste omge ving van het slachtoffer, anderzijds de groep die op de plaats van het misdrijf aan het zoeken is. De ene groep tracht via derden te komen tot ontmaskering van de dader, de andere groep zoekt zonder omwegen naar de identiteit. Iedereen kent zijn taak, want er ligt voortdurend een aanvalsplan klaar." Ivoopt dat gesmeerd? Is er geen on derlinge naijver? Commissaris Sanders: „De onderlin ge naijver heb ik uitgebannen.Als wij na enkele uren speurwerk een bespre king hebben dan moet iedereen prijsge ven wat hij heeft verzameld. Het ach terhouden van gegevens om nog eens privéspoortjes na te gaan zoeken, kun nen wij niet hebben. Alleen als ieder een zijn stukjes tot de puzzel bij draagt merk je dat a in b past." „Het doet in de groep als totaal ook helemaal niet ter zake wie de sleutel tot de oplossing van de moord vindt. Het is geen enkel plus voor een recher cheur als hij degeen is die dat vindt, net zomin als dat het is voor die re chercheur die een verdichte tenslotte tot een bekentenis krijgt. Alleen daar door ben-je een goede rechercheur. Je evenmin een wit voetje bij de krijgt chef." Krijgt de moordbrigade nu nog steun van privé-detectives zoals bijvoorbeeld Dirk Bos en Paul Vlaanderen uit de boekjes. Of lopen zij de rechercheurs alleen maar voor de voeten? „We houden ons in principe ver van privé-detectives. Zij houden zich meest al ook ver van het oplosen van zware delicten. Ze hebben daar weinig belang bij. Wel krijgen we hier op het hoofd bureau brieven van mensen die naar aanleiding van persberichten over een moordzaak een analyse hebben ge- GRONINGEN De „managers van morgen" leiden een ongezond bestaan. Zij hebben te weinig lichaamsbeweging, roken te veel sigarettert en zijn te dik. Omdat dit de drie belangrijkste risico-factoren zijn voor het ontstaan van hart en vaatziekten, valt te verwachten, dat velen die nu tussen de vijfentwintig en veertig jaar oud zijn. over enkele jaren tot de onrustbarend stijgende groep van hartpatiënten zullen behoren. Dit is naar voren gekomen uit een onderzoek dat onder leiding van pro fessor dr. J. Nieveen uit Groningen werd gehouden onder de rond duizend leden van de Federatie van Juniorka mers in Nederland. Na Rotary en Lions, is dit de grootste internationale vrijwillige vorm van samenwerking. De resultaten werden dezer dagen in de Martinihal in Groningen bekend ge maakt, tijdens de nationale conventie, georganiseerd door de noordelijke Ju niorkamer. De Federatie van junior kamers steunt op het ogenblik de Ne derlandse Hartstichting en in dit kader richtte de noordelijke Juniorkamer de aandacht op de oorzaken van het optre den van hart- en vaatziekten. Op de enquête reageerden 605 jonge managers. Daarnaast ondergingen 36 leden van de noordelijke Juniorkamer een acht uur durend medisch onder zoek naar de toestand van hart- en vaatstelsel. „Wij hadden gedacht bij deze jonge mensen verschrikkelijk weinig te vin den", zei prof. Nieveen in een toelich ting. „Maar dat is erg tegengevallen. Het is duidelijk, dat de gevonden re sultaten gelden voor een heel groot aantal jonge mensen in Nederland! In 1950 stierven van iedere honderd duizend mensen in ons land er 186 aan hart- en vaatziekten. In 1966 was dit aantal gestegen tot 256. De grootste golf hartinfarcten doet zich voor bij mannen tussen 30 en 45 jaar. Het verschijnsel treedt in alle westerse landen op. „Voorzorg is het allerbelangrijkste", aldus prof. Nieveen. „Het is nodig de oorzaken ervan te kennen. Wij kennen een groot aantal, maar niet alle. Ook op een elektrocardiogram vindt men lang niet alle factoren. Het is van be lang dat wordt gezocht naar een een voudige methode, voor het opsporen van de risicofactoren". Volgens prof. Nieveen, moeten alle mannen meer aan sport gaan doen, fietsen of wandelen, de trap nemen in plaats van de lift, niet of minder siga retten roken. Voorts een calorie-arm dieet houden, voldoende vakantie nemen, niet teveel alcohol gebruiken, en trachten een zo ontspannen mogelijk werk- en woon klimaat te scheppen. Hart- en vaatziekten zijn op het ogen blik doodsoorzaak nummer 1. De le venskansen van de gemiddelde veer tigjarige man zijn op het ogenblik niet hoger dan bij het begin van deze eeuw". Het zal van groot belang zijn een on derzoek als nu onder leden van de noordelijke Juniorkamer is verricht op gezette tijden te herhalen. Prof. Nieveen besloot„Hiermee zou het be loop van bepaalde gevonden afwijkin gen en de invloed van een eventueel ingestelde behandeling kunnen worden beoordeeld". COMMISSARIS SANDERS successen geboekt maakt van de gepleegde feiten en hun bevindingen aan ons ter kennis stel len." „Ik denk altijd maar: dat is begrij pelijk. De mensen houden van puzzelen die vinden dat leuk. Dal het ze aan trekt kan ik me voorstellen, want het Is natuurijk veel leuker dan het oplos sen van een cryptogram." Krijgt u tijdens een onderzoek veel tips? „Daar moeten wij het vaak van heb ben, hoewel niet ieder§ tip waardevol is. Het Valt ons wel eens op dat er tips gegeven worden die uit wraakge voelens voortkomen. Dan krijg je. een telefoontje met de mededeing: u moetl maar eens bij die of die gaan kijken. Zo iemand wordt dan een potentiële verdachte. We gaan er heen en ver horen de man. Het blijkt dan dikwijls dat een kennis met wie hij wat heeft gehad hem een hak wilde zetten. Dat zijn vervelende dingen." Kunt u iets vertellen over zo'n ver hoor? „Een verhoor kan alleen worden af genomen op basis van vertrouwen. Je moet de verdachten soms eerst eens aankijken. Sommigen hebben de vader figuur nodig om tegen te praten, ande ren weer een geheel andere. Tijdens het verhoor kan wel eens blijken dat de rechercheur die aan het verhoren is geen barst vorderingen maakt. Dan neemt een ander het verhoor over." „Het verhoren, dat kan ik u verzeke ren, wordt altijd zo menselijk mogelijk gedaan. Dus geen lampen of blufpoker Wel horen wij langdurig en er wordt in de kleine kamertjes waarin een ver hoor plaatst vindt ook wel eens met de vuist op tafel geslagen. Grove midde len passen wij echter niet toe." „Commissaris Sanders, nog actief op het voetbalveld en niet bang voor een fiets- of wandeltocht, zegt dat ln het leven van een rechercheur momen ten van grote vreugde wisselen met momenten van groot verdriet. Het ver driet hem zichtbaar dat de moordenaar van Danny Visser, die zichzelf bij het hoofdbureau kwam melden, nu even als de moordenaar van Reyer Roye van zijn eerdere verklaring is terugge komen. Hij is verheugd over de oplossing van de andere twee eerder genoemde moordzaken; de roman Mooie Karei, waarvoor C. Rosielle model stond, en de vier dikke boeken op zijn bureau die het dossier De Haas vormen, zijn er nog steeds stille getuigen van. Commissaris Sanders heeft de indruk dat het geweld dit jaar opnieuw is toe genomen en dat bij misdrijven sneller gebruik van wapens wordt gemaakt. Een stimulerende factor hiervoor vindt hij televisie en film waarin eerbied voor het leven en andermans eigendom tot een giller van de eerste orde zijn ge worden. „Het aantal doden dat een niet-na- tuurlijke dood gestorven is op de televi sie zou eens een week lang geteld moe ten worden. Ik zeg u dat het een niet gering aantal is. Zoiets moet op labie le figuren veel indruk maken." Het is een stevig standpunt dat hij overigens onmiddellijk relativeert. „Ik vind het zo, maar wie ben ik", zegt hij en: „Mijn dochter studeert psychologie. Zij zal dit als het standpunt van een oude man kenschetsen." LONDEN In een greppel in de buurt van de Zuid-Engelse badplaats Bournemouth is het verminkte lijk ge vonden van Diana Kemp, een meisje dat zestien jaar geleden met haar ou ders uit het Zeeuws-Vlaamse Klooster- zande naar Engeland emigreerde. Het meisje moet al enige tijd zijn ver moord. Haar lijk werd zondag door een wandelend echtpaar ontdekt in de duin nabij Swanage.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 9