Limburgse cultuur zal de
universiteit in Maastricht
een eigen gezicht geven
„Kenmerk "-reportage
Het andere Israël
De fanfares, koren en schutterijen bloeien er
Omroepmensen
willen eigen
vereniging
Werk van Peter
Weiss via radio
programmaos
€3
VANAVOND
Streven naar
uitbreiding
contacten
met de
aangrenzende
landen
Prins Bernhard
in tv-uitzending
over hulp-actie
MORGEN
JM
jy
Belangrijke
fossielvondst
aan Zuidpool
Esso-tanker
langste schip
ter wereld
RADIO
TELEVISIE
TELEVISIE
Bundeling
Hele wereld
Perspectief
DINbUAG 9 DECEMBER 1969
Woensdagavond van 19.16 tot 19.56
komt de rubriek „Kenmerk" (CVK,
IKOR en RKK) op Nederland 1 met
een speciale reportage-in-kleur over
„Het andere Israël.
Men tekent hierbij het volgende
aan:
„De manier waarop de Israëlische
autoriteiten optreden tegen de Ara
bische bevolking in de sinds juni
1967 bezette gebieden, trekt in de
internationale pers grote belangstel
ling. Het toenemende verzet in deze
bezette gebieden dwingt de Israëli's
soms tot straffe maatregelen. Door
de kritische discussie over dit vraag
stuk dreigt men iets veel belang -
rijkers uit het oog te verliezen: de
noodzakelijke oplossing van het Is-
raëlisch-Arabisch conflict. Het is ook
een zaak die ten sterkste appelleert
aan het christelijk geweten, hetgeen
voor de Kenimerk-redactie aanlei
ding is geweest om zich op dit punt
te concentreren.
De bezetting is een uitvloeisel van
de laatste oorlog en niet een typisch
Israëlisch-Arabisch probleem. In ge
val van een vredesregeling zou dit
opgelost zijn. Maar er zijn op dit
moment weinig Israëliërs en Ara
bieren die nog aan een dergelijke
politieke oplossing geloven. In de
reportage „Het andere Israël" ko
men enkele deskundigen aan het
woor die wél nog kunnen geloven
dat een vreedzame regeling, onder
bepaalde voorwaarden, wel bereik
baar is. Hun politieke invloed is op
dit moment beperkt. Maar nu de
spanningen tussen Israël en de
Arabische landen alleen maar lijken
toe te nemen tot het moment van
een nieuwe explosie is aangebroken,
kan het meer dan ooit nodig zijn dat
elke eerlijke vredeskans wordt aan
gegrepen".
Donderdagavond 11 december om
22.20 uur op Nederland 2 gaat „Ken
merk" verder in op de vredeskansen
in het Midden-Oosten door de reac
ties uit te zenden van een groep ge-
interesseerden, onder meer journa
listen en leden van de Joodse ge
meenschap in Nederland, op de
woensdagavond te vertonen repor
tage.
HILVERSUM. Rond 200 omroep
medewerkers hebben gisteravond tij
dens een vrij verwarrende en voor
velen nogal onbevredigend verlopen
bijeenkomst in de KRO-studio in
Hilversum voorlopig zonder onmid
dellijk succes getracht een beroeps-
Vendelzwaaien. Ondanks
alle materiële zorgen flo
reren in Limburg de harmo
nieën, fanfareskoren en
schutterijen.
zich, o.a. met behulp van op stof
zuigers geïnspireerde tekeningen
van geheime wapens", waar
maakt kunt u zien in Carol Reeds
verfilming van Graham Greene's
humoristische én spannende roman
..Onze man in Havana"(Vanavond
21.10 uur Nederland 2, KRO).
vereniging voor radio- en televisie
medewerkers van de grond te krij
gen. De noodzaak van een derge
lijke vereniging werd overigens wel
ingezien, vooral als bijdrage tot een
betere communicatie en coördinatie
en ook omdat de groepsraden bij de
verschillende omroepen vaak niet
naar wens functioneren.
De 20 initiatiefnemers stellen zich
vooral de behartiging van de niet-
materiële belangen door de vereni
ging ten doel.
De KRO-radio komt vanavond van
21.15 tot 22.25 via Hilversum 2 met
een keuze aan teksten uit Peter
Weiss' autobiografische roman „Af
scheid van mijn ouders" (in Neder
landse vertaling uitgegeven door
Meulenhoff, Amsterdam). Dit boek
schildert Weiss' jeugd in het wel
gestelde ouderlijk huis. De spannin
gen die zich daar voordoen tussen
de bezorgde, goedwillende ouders en
de begaafde, schilderende en schrij
vende jongen, zijn door Weiss fasci
nerend genoteerd. De toenemende
vervreemding dwingt hem tot een
vlucht, die hem met schuldgevoe
lens blijft achtervolgen. Maar hij
moet kiezen voor het eigen leven
boven de dood die de anderen hem
aandoen zonder dat ze dat willen of
kunnen beseffen.
BOEKAANKONDIGING
„De Jacobsladder" van Siegfried E.
van Praag, verschenen by H. P. Leo
polds Uitgcversmy. NV te Den Haag.
Boeken over Joodse onderwerpen
hebben altijd al een grote plaats inge
nomen in het oeuvre van Van Praag.
Zijn „Jeruzalem van het Westen"
geldt nog steeds als hét boek over het
Joodse Amsterdam en werd destijds
dan ook bekroond.
De „Jacobsladder" gaat niet al
leen over de Joden die in tal van
landen in ballingschap leven, maar
ook over hen die teruggekeerd zijn
tot de bron: Israël.
Het boek verhaalt op bijzonder
boeiende wijze over het voortbestaan
van een volk, dat een gevaarlijk
leven moet leiden. De Israëliërs moe
ten altijd bedacht zijn op eigen red
ding en handhaving van hun onaf
hankelijkheid.
De gehele Joodse geschiedenis is er
een beweging geweest van de kern
af en naar de kern toe. Aan de ene
kant aanpassing, aan de andere kant
terugkeer naar de Joodse gemeen
schap, zoals nu de staat Israël. Sieg
fried E. van Praag heeft een geën
gageerd boek geschreven, dat juist in
deze tijd behalve zijn literaire ook
een grote actualiteitswaarde heeft.
Studio HBM maakte het ontwerp
voor het omslag van het boek, met
tekens uit de Thora, een tekst uit
de Haggada en golven die de emi
gratie en immigratie symboliseren.
Achter in het boek wordt een ver
klaring gegeven van de afbeeldin
gen op het omslag.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journaal van gis
teravond. 10.30 Cult. kron. 11.20 Die
Umschau. 12.05 Lichte muz. voor
jeugd. 12.50 Intern, persoverz. 13.00
-13.30 Journaal. 16.35 Nws. 16.40 voor
de kinderen. 17.10 (KI.) filmrep.
17.55-18.00 Nws.
DUITSLAND II
17.00 Die Sozialwisenschaften, se
rie. 17.30 Nws en weerber. 17.35 Voor
oudere kijkers: aansl. liefdadigheids-
oproep
HILVERSUM I
VARA: 7.00 Nws en ochtendgymn.
7.20 Soc. strijdlied. 7.23 Stereo: Lich
te gramm. muz. (7.30-7.35 Van de
voorpagina). VPRO: 7.54 Deze dag.
VARA: 8.00 Nws 8.11 Act. 8.20 Stereo:
lichte gram. muz. (8.30-8.35. Van alle
WILLEM DUYS, vanavond op
Nederland 2 weer te zien in zijn
Vuist".
markten thuis, praatje voor de huis
vrouw). 9.00 Stereo: Klass. symf.
muz. (gr.) 9.35 Waterstanden. 9.40
Schoolradio. 10.00 Lichte gramm.
muz. 10.30 Voor de vrouw. 11.00 Nws.
RVU: 11.02 Het wetsontwerp tot re
geling van echtscheidingen door Mr.
N. W. A. van Eijk. VARA: 11.32 Ste
reo: Der Wildschütz (verkorte uitv.),
opera van Lorzing (gr.) 12.25 Stereo:
Metropole-ork. met zangsol.: amu-
sem.muz. 12.54 Voor 't platteland 13.00
Nws. 13.11 Act. 13.25 Stereo: Uit ei
gen huis: Studio-opnamen exclusief
gemaakt voor VARA. 13.45 Gesproken
portret. 14.00 Jazzmuz. 14.25 Stereo:
Lages, de frambozenzoeker of het
verhaal van een Berlijnse verkeers
agent. hoorspel. 15.15 In de Toonzaal:
mod. muz. progr. voor jeugd met
commentaar. 16.00 Nws. 16.02 Socië
teit: Zestig minuten voor boven de
zestig. N.O.S.: 17.02 Onder de groene
linde: oude liedjes. VARA: 17.20
Stereo: Sopraan en piano: Oude
Franse chansons en Britse volkslied
jes. 17.55 Mededelingen. 18.00 Nws.
18.11 Act. 18.20 Uitz. van de Pac.
Soc. Partij. VARA: 18.30 Stereo.
Klink Klaar - zonder nonsens. 19.30
Nws. 19.35 Buitenl. weekoverz. 19.45
Stereo: Licht voc. en instrument,
ensemble met zangsol. 20.10 Lurelei
allerlei: cabaretliedjes (gr.) 20.25
Plaats gevonden: reg. ge var. progr.
uit Middelburg. 21.15 Vragenvuur.
21.35 Stereo: Melodieën Expres. 22.00
Boekbespr. 2.30 Nws. 2.38 Medede
lingen. 22.43 Act. 22.55 Radio Jazz
Magazine: Uitreiking Wessel Ilcken-
prijs. 23.45 Stereo: Lichte gramm.
muz. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Op het eerste gehoor:
klass. muz. (gr. - ged. stereo). (Om
7.30 Nws; 7.32-7.50 Act.) TROS: 8.00
Nws. 8.11 Als dat zou kunnen: verz.
pl. progr. (8.30 Nws.; 9.00-9.10 Gymn.
voor de huisvrouw.) 9.30 Voor de
kleuters. 9.45 Van 1685 tot vandaag:
muz. lez. 10.15 Sphinx: progr. voor
de vrouw. 11.00 Nws. 11.02 Piek uur:
wedstrijdprogr. 11.45 Act. 11.55 Me
dedelingen. KRO: 12.00 Van twaalf
tot twee, gevar. progr. (12.22 Wil
van het land; 12.26 Mededelingen
t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30 Nws;
12.41 Act; 13.00 Raden maar...; 13.15
Ondernemend, praatje.) NCRV: 14.00
Mod. muz. (opn.) 15.00 In 't zilver:
progr. voor oudere luisteraars. 16.00
Nws. 16.02 Stereo: Jeugdprogr. 17.00
Stereo: Twien-Popradio voor t(w)ie-
ners. 17.50 Overheidsvoorl.: Terzake:
informatie in kort bestek. 18.00 Strict
ly Country Style: country and wes
tern rubr. 18.30 Nws. 18.41 Act.
N.O.S.: 19.00 Openb. Kunstbezit. 19.10
Orde van vrijmetselaren: progr. over
vraag waarom totalitaire regimes
en vrijmetselarij elkaar slecht ver
dragen. N.O.S.: 19.20 Discussie min
derheidsgroepen: De kerk van Cle
mens XV. 19.35 Geen onderdaan
maar burger, klankbeeld. 19.50 Pro
gr. voor blinden en slechtzienden.
20.00 Stereo: klass. en mod. orkest-
muz. (opn.) In de pauze: plm 20.45-
21.00 Fermate, luchtig pauze-progr.
21.30 Guillaume Apollinaire: progr.
over de erotische poëzie van deze
Franse dichter. 22.00 Vonken onder
de as, een serie programma's over
Ned. volksverhalen en volksgebrui
ken. 22.30 Nws. 22.38 Parlements-
overz. 22.45 Stereo: X, een sprong
in het duister. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Zing, zing,
zing!: lichte vokale muz. 10.00 Nws.
10.03 Mengelmuze: nieuwe langspeel
platen met kritisch commentaar
N.O.S.: 11.00 Nws. 11.03 Muz. - lezen
(12.00 Nws) AVRO: 13.00 Nws. 13.03
Act. 13.06 Zet 'm op: pl. progr.
(14.00 Nws.) 15.00 Nws. 15.03 Arbeids
vitaminen: pop. verz. pl. progr. 16.00
Nws. 16.03 Gimmick: pl. progr. 17.00
Nws. 17.02 Act. 17.05-18.00 Toppoppo-
logy: pop- en cMintrymuziek.
Een nieuw Nederlands initiatief
zal oogheelkundige hulp ter beschik
king stellen aan enkele ontwikke
lingslanden in Afrika. Hiertoe is op
gericht de „Stichting voor Medisch
Werk in Afrika (MEWA)". Voorlo
pig zal deze hulp zich beperken tot
Oost-Afrika, waarbij zal worden sa
mengewerkt met de African Medical
and Research Foundation (OMREF),
die o.m. in Oost-Afrika de „Flying
doctor service" verzorgt.
Ter ondersteuning van dit initia
tief zal vanavond om 20.20 uur in
een televisie-programma over Ne
derland 2 een film worden uitgezon
den, die laat zien hoe deze dienst
in Oost-Afrika functioneert.
Prins Bernhard zal aan het einde
van de film zich tot het Nederland
se kijkerspubliek wenden om het
aansporen dit initiatief te steunen.
Alec Guinness als de stofzuiger
handelaar die agent wordt van
de Britse Geheime Dienst. Hoe hij
NEDERLAND I
18.50 N.O.S.: Kleur: Fabeltjeskrant
19.00 N.O.S.: Journaal.
19.07 AVRO: De rare vogels, jeugd
serie.
19.32 Peyton Place, feuilleton.
20.00 N.O.S.: Journaal.
20.20 AVRO: Kleur: Strange Report:
Eenzame harten - Wie vermoordde
Cupido?, film.
21.10 Voor de vuist weg.
22.05 AVRO's Televizier.
22.55 N.O.S.: Journaal.
Teleac: 23.00-23.30 Schaken voor be
ginners - les 10 herh.
NEDERLAND II
18.50 N.O.S.: Kleur: Fabeltjeskrant.
19.00 N.O.S.: Journaal.
19.03 Scala: inform, progr.
19.30 KRO: Kleur: Flierefluiten-flod-
deren, muz. show.
20.00 Journaal.
20.20 KRO: Kleur: De vliegende
dokters, rep. med. hulp in Kenia,
Tanzania en Oeganda.
21.10 Onze man in Havana (Our man
in Havana), film naar een roman
van Graham Greene.
22.55-23.00 N.O.S.: Journaal.
DUITSLAND I
(Reg. progr. NDR: 18.00 Vragen-
beantwoording. 18.30 Zandmannetje.
18.40 Act. 18.55 Nordschau-magazine.
19.26 (KI.) Die seltsamen Methoden
des Franz Josef Wanninger, serie.
19.59 Progr. overz. WDR: 8.20-8.45.
10.20-10.45 en 12.10-12.35 Schooltele
visie. 18.00 (kl.) Polizeifunk ruft..., se
rie. 18.30 (Kl.) Voor de kleuters.
18.40 Act. en nws. 19.20 (Kl.) Die
Karawane, film.) 20.00 Journaal en
weerber. 20.15 Amus. progr. 21.00
Mord auf der Ginza, Japanse film.
21.45 Filmrep. 22.30 Journaal, com
ment. en weerber. 22.50 IJshockey:
Duitsland/Joegoslavië. 23.35 Journ.
DUITSLAND II
18.05 Act. en muz. 18.40 (kl.) Muz.
amus. progr. 19.10 (kl.) Yao, serie
19.45 Nws, act. en weerber. 20.15
Filmrep. Aansl.: Nws. 21.00 (Kl.)
High Chaparral, serie. 21.50 Cult,
kron. 22.35 Nws. en weerber. 22.45-
23.20 (Kl.) Amusem. progr.
NEDERLAND I
NOS/NOT 11.10-12.00 Schooltelevi
sie. VARA: 17.00-17.30 Kinderprogr.
MAASTRICHT „Het is niet zozeer de universiteit die een stempel op het
culturele leven van Limburg zal drukken, als wel de Limburgse cultuur die de
universiteit van Maastricht een gezicht zal geven".
„Deze universiteit zal geen weten-
schapsfabriek worden, die cultureel ge
zien steriel en karakterloos is. De cul
turele bodem en de sfeer zijn hier sterk
genoeg om de Limburgse universiteit
een eigen gezicht te geven. Dat is ook
in het belang van de studenten, die uit
het hele land naar Maastricht zullen
trekken".
Aan het woord is de heer G. J. Hei
ligers (42), die als lid van Gedeputeer
de Staten van Limburg de portefeuille
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen beheert.
Wat zal er van dit eigen gezicht van
de Maastrichtse universiteit zün af te
lezen?
De heer Heiligers: „Een breedheid
van denken en een zwierigheid van le
ven. In Limburg, waar eeuwenlang zo
veel culturen en mensen elkaar hebben
ontmoet, leeft een grote tolerantie en
zelfs een positieve instelling ten opzich
te van andere denkwijzen. De student
in Maastricht zal geconfronteerd wor
den met het hoger onderwijs van Aken,
Luik en Hasselt. Op hun beurt zullen de
wetenschappelijke staf en de studenten
het denken in Limburg beïnvloeden en
verrijken".
Een de eigen Limburgse cultuur?
„De ontwikkeling van het culturele
leven is geen strakke, rechte lijn. Het
culturele leven van Limburg heeft zo
pas wéér een moeizame periode meege
maakt. Door de sluiting van de mijnen
raakte de economie in verval en door
de opheffing van de seminaries werd
het wetenschappelijke denken ten dele
drooggelegd.
Maar ondanks alle materiële zor
gen floreren de harmonieën, fanfares,
xangkoren en schutterijen. De Lim
burger neemt net als altijd krachtig
deel aan het culturele leven. Het be
zoek aan de schouwburgen van Maas
tricht, Heerlen en Sittard is redelijk. Het
Limburgse publiek toont verder grote
belangstelling voor de vaak op hoog
niveau staande concerten van de eigen
muziekgezelschappen".
Kan er gesproken worden van nieu
we impulsen?
„Ja, allerwegen worden de krachten
gebundeld om uit de duffe sfeer te bre
ken. Op de Jan van Eyckacademie, op
de Toneelacademie en op het conserva
torium zoeken de studenten naar nieu
we wegen. De schouwburgdirecties ex
perimenteren. Het oude Bonnefanten-
museum in Maastricht is omgebouwd
tot een museum voor Kunst en Oud
heden, waar nu ook de moderne kunst
aan haar trekken komt. Talrijke Lim
burgers vinden nieuwe expressiemoge
lijkheden in de cursusen van de Stich
ting Vrije Uren, een instituut voor
volkscreativiteit dat uniek is voor Ne
derland,
Schutterij te paard
De bloei van de Limburgse volks
cultuur straalt naar buiten. Wat op het
gebied van de muziek wordt gedaan is
zonder meer goed. Er is trouwens een
enorme deelname aan het muziekon
derwijs. Het conservatorium levert af
gestudeerde musici en zangers van grote
klasse af".
„Koren als de Maastreechter Staar
en Pancratius uit Heerlen geven con
certen over de hele wereld. De fanfa
res en harmonieën winnen coucoursen
bij de vleet en worden in tal van Euro-
?ese landen uitgenodigd. Het Limburgs
ymfonie-orkest heeft pas een toernee
gemaakt met beroemdheden .Is Ro
bert Stolz en Margit Schramm."
Desondanks is het in Limburg niet
allemaal goud wat er blinkt. De schouw
burgen werken met zware verliezen,
beeldende kunstenaars klagen over ge
brek aan goede tentoonstellingsruimten,
en niet alleen op het platteland geven
de muziekverenigingen en hun suppor
ters zich soms over aan een ziekelijk
chauvinisme.
De Zuidnederlandse Opera zocht na
verscheidene ingrijpende reorganisaties
moeizaam naar een professionele vorm.
Het gezelschap ontkwam dit jaar
slechts aan opheffing doordat minister
Klompé van c.,r. en m. bereid was de
rijkssubsidie te verlengen.
Helaas zijn de grenzen nog altijd
haast sacrale instellingen. Als we ons
hier in Limburg in een straal van vijf
tig kilometer bewegen, zitten we
prompt in het buitenland. Dit wekt
wrevel en weerstand op. De tijd dat
men dit nog accepteerde is voorbij. In
de Belgische, Nederlandse en Duitse
grensstreek worden de krachten gebun
deld om de regeringen duidelijk te ma
ken dat men gezamenlijk wil bouwen
aan de ontwikkeling van de aan elkaar
verwante grensgebieden.
Een voorbeeld van efficiënte samen
werking op cultureel gebied is het
Groot Limburgs toneel dat in Limburg
en in het Nederlandse taalgebied van
België speelt. Het wordt ook door bei
de regeringen financieel gesteund. Daar
tegenover staat dat slechts de Neder
landse studenten van de Jan van Eyck
academie in aanmerking komen voor
een studiebeurs."
In het cultureel beleidsplan van de
provincie Limburg wordt ruime aan
dacht besteed aan de uitbreiding van
de contacten met het Duitse, Franse en
Vlaamse cultuurgebied. Een hoopvol
perspectief is de spoedig te verwach
ten instelling van de Contactraad voor
de welzijnsbevordering in het Belgisch-
Nederlands grensgebied.
Enkele taken: Een internationale
functie geven aan instituten als de
Zuidnederlandse Opera, het Limburgs
Symfonieorkest, de Jan van Eyckaca
demie, het Maastrichts conservatorium
en de Toneelacademie.
Verder de „interlimburgse" aanpak
van de wetenschappelijke beoefening
van geschiedenis, taal en volkenkunde,
regionale televisie en een intensieve sa
menwerking op planologisch gebied. De
Contactraad zal ook de banden met het
Duitse grensgebied nauwer aanhalen.
Het Nederlands-Limburgse aandeel
in de totstandkoming van deze interna
tionale culturele samenwerking is groot.
Niet voor niets is het initiatief tot de
instelling van deze contactraad bekend
geworden als het „plan Heiligers".
WASHINGTON - Amerikaanse geleer
den hebben in een gebergte by de
Zuidpool een fossiel gevonden van een
reptiel, lystrosaurus, dat ook in het zui
den van Afrika heeft geleefd.
Volgens hen is daardoor onomstote
lijk komen vast te staan dat de zuide
lijke continenten eens één geheel heb
ben gevormd. De geoloog dr. Laurence
Gould zei in een boodschap aan Wa
shington, dat dit niet alleen het belang
rijkste fossiel was, dat ooit in Antarcti
ca was aangetroffen maar één van de
grootste fossielvondsten van alle tijden.
Wegens de overeenkomsten tussen de
fossiele Antarctica-vegetatie en die van
India, Zuid-Afrika, Australië en Zuid-
Amerika waren sommige geleerden al
lang van mening dat deze gebieden zo'n
250 miljoen jaar geleden aan elkaar
vast moeten hebben gezeten. Twee jaar
geleden is bovendien al een fossielfrag
ment van een groot salamanderachtig
dier ontdekt dat eens ook op naburige
continenten leefde.
LISSABON De tanker Cambria, het
langste koopvaardijschip ter wereld is
in de haven van Lissabon zaterdag
overgtdragen aan de Esso petroleum
maatschappij.
De tanker, die 347 meter lang is en
255.000 ton meet is gebouwd op de Ver-
olmewerf in Rotterdam. De laatste
proeven heeft het schip in de Lisnave
dokken in Lissabon ondergaan. Dit zijn
de enige dokken die een schip van de
afmetingen van de Cambria kunnen
bergen.
Zondag is de Esso Cambria vertrok
ken voor haar eerste reis, die voert naar
Saoedi-Arabië.
ic De schutte
rijen nemen in
het culturele
leven van Lim
burg een belang
rijke plaats in.
Hier een schut -
terskoning in
vol ornaat.
