Veenendaals
dagblad
In zes jaar bijna f330 miljoen investeren
Leeuwedeel voor
wegen en bruggen
Recreatie
114 miljoen
Buiten
Sfeervolle foto maanlanding
union
elektra
Zandwinning
moet vanavond
worden gestopt
Twee chauffeurs dood na botsing
P.v.d.A.-motie over
Loonwet kansloos
Overeenstemming in
groot-metaal
Vliegtuig
in Korea
ekaapt
e
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
j>een
Explosie in
busje: vijf
man zwaar
gewond
Griep krijgt
vat op
Nederland'"
Nato-plan voor
verbetering van
leefmilieu
Astronauten
weer thuis
Na marathon-overleg
ESGEDIEISD SA AFLOOP VAS
DEBAT IS EERSTE KAMER
ARNHEM - In een zesjaren plan. dat gisteren door Gedepu
teerde Staten van Gelderland aan de openbaarheid prijs
gegeven is, wordt gerekend met een uitgave van bijna 330
miljoen gulden voor de jaren 1970 tot en met 1975, waar
van het allergrootste deel, namelijk 215 miljoen gulden,
bestemd is voor de aanleg van bruggen en wegen.
j'
Vogels zonder ral
Wapen U tegen vocht en kou met een
verwormings-mgtros
Volgens een recent vergelijkingsonderzoek: ERKEND DE BESTE
Bouw in ^Veenendaal bedreigd
NIEUW OVERLEG?
DRLNGE.ND BEROEP
O"
HU GASTANKEN:
Opnieuw vorst
U einig wind
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm), 10757 en
10955 (red Giro 1321600
Losse nummers 0,25; Abonnement
1,03 p.w., 4,40 p.m., 13,10 p k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad ,,De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DONDERDAG II DECEMBER I969 - 43e JAARGANG no. 291
GS VAN GELDERLAND DENKEN
IN PLAN JAREN VOORUIT
Verdeeld over de verschillende gebieden, ziet dit wegen- en bruggenprogram-
ma er als volgt uit: f 46 miljoen voor de Veluwe. f 36,5 miljoen voor de Achter
hoek. f 29 miljoen voor Arnhem (verdere ontwikkeling Malburgen), f 20 mil
joen voor Nijmegen, f 43,5 miljoen voor het Rivierengebied en f 35 miljoen
voor een nieuwe brug over de Rijn bij Arnhem (Koningsplein). In dit program
ma is een reservepost opgenomen van f 5 miljoen. Uitgangspunt is, dat al deze
werken in de komende zes jaar gerealiseerd kunnen worden.
V oor de jaren 1970 tot en met 1975
zal de provincie Gelderland een kapi
taal van f 114.000.000,- investeren voor
de aankoop van recrcatiegronden en
de aanleg van recreaticobjecten.
Naar de huidige inzichten, dienen het
eerst tot uitvoering te worden gebracht
de objecten „Rivierengebied" (f 5C mil
joen), Achterhoek (f 24 miljoen) en Ve
luwe (f 31 miljoen). In de tussen haak
jes vermelde bedragen zijn voor een
belangrijk deel kosten begrepen voor
d« Mankoop van gronden, die aanvan
kelijk voor zandwinning, doch uitein
delijk voor recreatieve doeleinden zul
len worden benut.
Bij het opstellen van de bedragen
is men ervan uitgegaan, dat het Rijk
een bijdrage zal verlenen, terwijl
voorts de gemeenten eveneens hun aan
deel zullen leveren.
De aankoop van landgoederen en
kleine natuurterreinen is afhankelijk
van de vraag of deze inderdaad te koop
worden aangeboden en of door de na-
|a zonder tal. Maar niettemin
weet Jan van de Kam ons in 5
zijn mooie nieuwe boek ,tO p de 5
5 grens van land en z e e",
v een portret der Wadden van vogel- 5
5 tellingen in dit boeiende niemands-
i land, ver van techniek, lucht- en
watervervuiling, stedenbouw en in- 5
v dustrie te berichten. Drie jaar ge- 5
5 leden werd eind dec. de laatste in-
ventarisatie gehouden en toen ble- 5
5 ken er in het Nederlandse wadden- 5
k gebied bijna 700.000 eenden, schol- 5
5 eksters, wulpen, rosse grutto's, tu-
5 reluurs, kluten, plevieren, strandlo- 5
s pers, meeuwen enz. te verblijven! 5
Deze duizenden dieren kan de wad- 5
5 denzee dus ook in de winter voedsel 5
verschaffen en daarom is het er de 5
5 belangrijkste pleisterplaats van 5
5 heel Europa, die door de enorme 5
waterbewegingen van eb en vloed s
5 voor miljarden kleine en grote we- 5
5 ze?is een onuitputtelijk levensmilieu 5
5 vormt. Mensen vinden er in het 5
isolement van dit fascinerende, dy- i
5 namische landschap rust. ontspan- 5
5 ning en bovenal ongebroken stilte. 5
Hierdoor werd ook J. v.d. Kam, be- 5
s kend natuurhistorisch filmer en fo- 5
5 tograaf, reeds zes jaar geleden aan- 5
5 getrokken en hij legde alle interes- 5
5 santé levensgemeenschappen en 5
5 vormen van deze bijzondere we- 5
5 reld in boek en beeld voortreffelijk 5
5 vast. Nergens doet hij gewichtig of 5
5 geleerd, integendeel beleven we aan 5
de hand van zijn ervaring en ken- 5
nis vrijwel alles mee, wat zich ,,op 5
5 de grens van land en zee" afspeelt 5
5 en hij bericht ons dat op gezellige,
populaire wijs. We zien hoe plant 5
en dier zijn rol speelt in dit rustelo- 5
5 ze gebied, maken kennis met de 5
S broed- en trekvogels, die ervan pro- 5
v fiteren en bovenal dringt het tot ons 5
door, dat het instandhouden en be- 5
5 heer een nationale en internationa- 5
le zaak betekent, want altoos is er 5
v bedreiging. De Waddenzee vormt 5
5 eigenlijk het enige gebied, dat wij 5
in het belangrijke Europese Na- 5
tuurbeschermingsjaar 1970 met. 5
5 goed fatsoen kunnen presenteren 5
5 aan onze gasten. Een prachtige 5
5 communicatie tussen hen en ons 3
vinden we in dit unieke werk, (uit-
5 gegeven door Ploegsma} met zijn 5
s ruim. 175 first-class natuuropna- 5
5 men. Het kost in de winkel 24,50, 5
5 maar als lid van Natuurmonu- 5
5 menten" krijgt ge het voor 20,75. 5
s Dat voordeeltje van 3,75 kunt ge 5
5 dan mooi gireren op no. 1726195
voor ..Waddenbehoud" Eelde'.
5 11 dec. 69 A. B. WIGMAN. i
tuurbeschermingsorgariisaties op der
gelijke projecten kan worden inge
gaan.
Het verkrijgen van een rijkssubsidie
speelt eveneens een rol, ofschoon in
tussen is gebleken, dat het ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk het mogelijk 'wil maken
de aankoop van meer terreinen te be
vorderen door de betreffende natuur
beschermingsorganisaties hiervoor le
ningen te (laten) verstrekken en ten
laste van de betreffende begrotingspost
in de jaarlijkse daaraan verbonden ka-
pitaallasten te gaan subsidiëren.
BRUSSEL De Noordatlantische
Aliantie heeft een plan opgesteld voor
o.a. verbetering van de milieuhygiëne.
De nieuwe desbetreffende Nato-com-
missie heeft haar eerste vergadering
besloten met de aanvaarding van ze
ven proefprojecten t.w.;
het vaststellen van standaarden om de
zuiverheid van de lucht te meten en
middelen om de luchtvervuiling tegen
te gaan. Voorts hulpverlening bij ram
pen, verkeersveiligheid, het verschijn
sel der hippies, de gevaren van auto
matisering en computers, vervuiling
van open water en de wetenschappelij
ke basis voor regeringsbesluiten.
De projecten moeten nog door de
Noordatlantische Raad worden goed
gekeurd.
De LM Intrepid op weg naar de
landingsplaats op de maan. Het
landingsvaartuig zweeft boven de Zee
der Stormen. Deze foto werd zo juist
door de NASA vrijgegeven.
HOUSTON De Apollo-12-astronau-
ten hebben vandaag, 27 dagen na de
start vap hun reis naar de maan, hun
quarantaineverblijf in het ruimtevaart
centrum Houston mogen verlaten. Char
les Conrad, Alan Bean en Richard Gor
don werden na het beëindigen van de
afzonderingsperiode verwelkomd door
hun gezinsleden en vrienden.
ADVERTENTIE
I thermostatisch - behaaglijk veilig - gezond
VEENENDAAL De zandwinning
voor Veenendaal en omgeving moet
vanavond worden gestaakt. De vergun
ning voor verdere ontgronding van het
zandgat „De Dikkenberg" is verlopen
en een nieuwe vergunning daarvoor is
nog niet verstrekt. Staking van de
zandwinning betekent niet alleen een
bedreiging voor de Veencndaalse wo
ningbouw, maar ook voor de werkgele
genheid van circa honderdtwintig werk
nemers.
Ê)e ruim twintig vrachtwagens van de
firma Bruil N.V., die de ontgronding
uitvoert, keren vanavond naar hun ba
sis terug in afwachting van een nieuwe
vergunning. Niet alleen het personeel
van Bruil N.V. wordt met het staken
van de zandwinning op nonactief ge
steld. Dezelfde dreiging geldt (op wat
langere termijn) voor de ongeveer hon
derd werknemers van de steenfabriek
„De Vogelenzang" in Rhenen, die da
gelijks ongeveer voor haar produk-
tie zevenhonderd kubieke meters
zand van „De Dikkenberg" ontvangt.
Rond het middaguur was Bruil N.V.
nog niets bekend over een nieuwe ver
gunning. „Ik hoop dat het een kwestie
van enkele dagen zal zijn. Gelukkig zijn
we er niet mee. Het zou normaal ge
weest zijn wanneer met het verlopen
van de oude v vergunning een nieuwe
zou volgen. Het is echter wel zo dat de
laatste maanden de zandwinning veel
sneller is gegaan dan voorheen", aldus
de heer Bruil vanochtend na afloop van
een bespreking over de situatie.
Voor realisering van de uitbreidings
plannen van Veenendaal is volgens de
heer Bruil, op korte termijn honderd
dertigduizend kubieke meter zand no
dig. „Op 1 januari start de bouw van
flats en daarvoor is ook zand nodig.
Als we het ergens anders zouden moe
ten Halen op dit moment weet ik nog
niet waar wordt het zand per kubie
ke meter minstens f 2.50 duurder", al
dus de heer Bruil die desalniettemin
goede hoop bleek te hebben dat een
nieuwe vergunning over enkele dagen
zou afkomen.
DEN HAAG De verwarring in de Eerste Kamer over de Loonwet heeft
gisteren geleid tot een socialistische motie.
Daarin wordt gecist dat de regering wacht met haar antwoord op het voorlopig
verslag totdat de Stichting van de Arbeid haar oordeel heeft gegeven.
Fractieleider Broeksz diende de mo
tie pas na afloop van het debat in.
Het ziet er niet naar uit, dat de PvdA
er veel steun voor zal krijgen. In ieder -
geval deed de fractievoorzitter van de
KVP, mr. Niers, nogal kribbig. De Eer
ste Kamer zal er dinsdag over stemmen.
Het ging over de vraag of het rege-
ringsantwoord, dat volgende week zal
afkomen, wel enige zin heeft als nog
niet bekend is wat de Stichting van
de Arbeid denkt over de mogelijkheden
van hervatting van hel loonoverleg.
NVV en NKV hebben zich aan dat
overleg onttrokken, nadat de Tweede
Kamer de Loohwet eind september had
aangenomen.
Premier De Jong legde uit dat minis
ter Roolvink de Stichting van de Ar
beid had gevraagd suggesties te doen
om het overleg le herstellen. Dit sluit
mondeling overleg tussen de regering
en de Stichting niet uit en dit kan elk
moment worden gevoerd. Maar dat
hangt helemaal van de Stichting af, zei
de minister-president.
Hij kondigde aan dat de regering,
als het antwoord van de Stichting la
ter komt, dit dan met apart commen
taar aan de Eerste Kamer zal sturen.
De regering is bereid tot ieder overleg;
dat hoeft de normale gang van zaken
met de Loonwet niet te beïnvloe
den.
De heer Broeksz bleef echter bij zijn
eis dat eerst het antwoord van de stich
ting moest worden afgewacht. Als vol
gende week deze motie wordt verwor
pen, zal de kou waarschijnlijk wel met
een uit de lucht zijn.
Premier De Jong deed een dringend
beroep op het bedrijfsleven om lonen
en prijzen in de hand te houden.
Overschrijding van de normen van
liet SER-advies leidt tot meer inflatie
zo waarschuwde hij. Prijzen zijn niet
los te maken van de lonen en de wis-
ADVERTENTIE
exclusieve geschenken
in luxe cadeauverpakking
sier- en gebruiksvoorwerpen van
onyx, bergkristal, opaal, smaragd, enz.
vele fraaie artikelen, oa.
armbanden
kettingen
bonbonieres
aanstekers
sigarendozen
schemerlampje»
marble-shop
f
in het hartje van de binnenstad
iBAKKERSTRAAT 66 ARNHEM
V)
DEN HAAG Tot nu toe zijn twee
gevallen van Hongkonggriep in Neder
land bekend. Er zijn er natuurlijk
meer, maar deze twee zijn officieel ge
meld, aldus het ministerie van Socia
le Zaken en Volksgezondheid.
Het departement deelt de mening
van dr. N. Masurel, dat Nederland de
komende maanden niet in de greep
van de griep zal komen. Dr. Masurel,
specialist op het gebied van de griep
epidemieën meent, dat wij voldoende
anti-stoffen in ons lichaam hebben,
omdat wij vorig jaar december flink
met de Hongkonggriep kennis hebben
gemaakt. Deze griepsoort heerst thans
op grote schaal in Frankrijk en Italië.
ZALTBOMMEL In dichte mist zijn
gisteren in de vooravond een vrachtau
to met stenen, en één beladen met hou
ten palen op de Van Heemstraweg ter
hoogte van Heerewaarden (in het Land
van Maas en Waal) met elkaar in fron
tale botsing gekomen. Beide chauffeurs
kwamen om. Het waren de 21-jarige W.
Verbruggen uit Dreumel en de 22-jari
ge C. Koelewijn uit Bunschoten.
Het ongeluk ontstond, toen de heer
Verbruggen met zijn vrachtwagen in
dichte mist een voorganger wilde inha
len. Op dat moment naderde uit tegen
gestelde richting de vrachtwagen van
de heer Koelewijn. De beide bestuur
ders waren op slag dood. De ontstane
materiële schade was bijzonder groot
Het duurde enkele uren voordat de
Rijkspolitie, met assistentie van de
brandweer uit Zaltbommel, enige orde
in de chaos had geschapen. Met de
grootste moeite konden de lichamen
van beide chauffeurs uit de wrakstuk
ken worden gehaald. Het verkeer on
dervond» op de slechts uit twee rijba
nen bestaande drukke verkeersweg gro
te vertragingen.
DEN HAAG Nadat de raad van
overlcr in de metaalindustrie tot van
ochtend vier uur vrijwel onafgebroken
in vergadering bijeen was geweest sinds
woensdagochtend tien uur, is tussen de
partijen overeenstemming bereikt. Om
vijf uur vanmorgen gaf de raad van
overleg het volgende communiqué uit:
„In de raad van overleg in de me
taalindustrie is tussen partijen bij de
collectieve arbeidsovereenkomsten in de
metaalindustrie overeenstemming over
nieuwe collectieve arbeidsovereenkom
sten voor de duur van twee jaar, in
gaande 1 januari 1970.
Naast de reeds bereikte overeenstem
ming over de materiële punten, zijn
thans ook afspraken gemaakt over 'n
aantal andere belangrijke onderwerpen,
o.a. betreffende:
het karakter van de CAO, waar
bij een begin wordt gemaakt de onder
nemingsraad meer dan voorheen in
de uitvoering van de CAO te betrek
ken;
regelingen in verband met reorga
nisaties en herstructurering van be
drijven;
het openen van mogelijkheden
voor vorming en vakopleiding van
jeugdige werknemers gedurende de
werktijd;
een beperking van het tot nu toe
in de CAO opgenomen absolute sta
kingsverbod.
Zoals gebruikelijk, geidt deze. over
eenstemming onder voorbehoud van
goedkeuring van de bevoegde instanties
van de organisaties van werkgevers en
van werknemers in de metaalindustrie".
selwerking tussen deze beide wordt ster
ker naarmate de conjunctuur meer over
spannen raakt. Bij de sterke kosten
stijging en de hoge rentestand wordt
dan vooral voor de zwakkere bedrijfs
takken en bedrijven het risico groot.
Het bedrijfsleven moet dit zich be
wust zijn, aldus premier De Jong. Een
te sterke versnelling leidt tot meer be
drijfssluitingen. Ook wees hij op het
belang van een goed personeelsbeleid
en grote openheid om een zo goed mo
gelijk inzicht te verschaffen.
De regering meent dat hier nog al
wat aan schort, aldus de premier.
SEOEL Een Zuidkoreaans passa
giersvliegtuig met zes bemanningsleden
en 45 passagiers, onder wie een Ameri
kaan, heeft een gedwongen vlucht naar
Noord-Korea gemaakt.
Het toestel is in Wonsan geland. Aan
de oostkust van Noord-Korea, aldus is
van gezaghebbende zijde in de Zuidko-
reaanse hoofdstad vernomen.
Het gekaapte vliegtuig is een turbine-
straaltoestel van Japanse makelij.
VINKE VEEN Op het terrein van
het benzinestation ,.De Flierhut" aan
de provinciale weg 19 (Haarlem-Hilver-
sum) onder YVaverveen Is vanmorgen
omstreeks half acht een volkswagen
busje met vijf inzittenden ontploft, na
dat bij de nippel van de gastank een
lok was ontstaan en het gas in het
busje stroomde. Vijl' personen, allen
werkzaam bij een bouw- en aannemiitgs
bedrijf uit Uithoorn en afkomstig uit
St. Michelsgestel en Vught, zijn met
ernstige brandwonden in het zieken
huis „Ope Dei" in Woerden opgeno
men.
De slachtoffers zijn: de 30-jarige J.
Smits, de 29-jarige J. van der Velden,
de 24-jarige Th. Rijken, de 23-jarige
W. W. Legierse (allen uit St. Michiels
gestel) en de 24-jarige J. van Berselaar
uit Vught. Twee van de vijf mannen
verkeren in zorgwekkende toestand.
De bestuurder van het busje, de 27-
jarige A. N. Hendriks, is ongedeerd ge
bleven doordat hij zich bij het tanken
buiten de auto bevond.
De man, die het pompstation bedien
de, de 41-jarige C. M. Borst, verklaarde:
„Ik sloot de gasslang op de tank van
het busje aan. Toen er nog maar een
liter propaangas was overgeheveld, zei
de chauffeur, die stond te kijken, dat
het lekte tussen de nippel van de
tank en 'de slang. Toen ik de slang er
beter op wilde zetten, sprong vóór mij
een enorme steekvlam op en ik rende
weg, terwijl ik de chauffeur hoorde
schreeuwen „Jongens, kom er uit...".
Terwijl de ernstig gewonde mannen
uit de bus doken, verteerde het vuur
het voertuig.
In de afgelopen nacht en ochtend j
is het in Midden-Nederland op-
nieuw tot strenge vorst gekomen, j
Deelen, Soesterberg en De Bilt rap-
porteerden 11, Twente en Rotter-
dam 10, Eindhoven —9, Apel-
doorn, Deventer en Doetinchem 8
en Zutphen 7 graden C.
Het hogedrukgebied van noord-
west-Rusland tot Spanje wordt j
enigszins aangetast door een trog-
storing over Engeland, die lang-
zatLm in oostelijke richting trekt.
Deze ontwikkeling heeft tot. gevolg.
dat het morgen en overmorgen in
ons gebied wat minder koud zal
worden, met de mogelijkheid van
overschuivende bewolking. (De
.horigheid" in de lucht weer van-
morgen ook al op enige verande-
ring).
Overigens verwachten we dat in
grote trekken het overwegend
koude weertype verder zal voort- i
duren, met waarschijnlijk zondag
opnieuw enige vorstverscherping
als gevolg van een polair Atlan-
tisch1 maximum.
Vanavond en vannacht lichte tot ma
tige vorst met plaatselijk mist. Morgen
veel bewolking met in het westen van
het land kans op enige neerslag en stij
ging van temperatuur tot enkele graden
boven nul. Elders middagtemperaturen
om het vriespunt. In het algemeen wei
nig wind.