Lusaka (Zambia) officieel
Veenendaals zusterstad
Ruimtegebrek rem op 't onderwijs
Schoolgebouw is niet berekend op
mammoetwet
Bouw noodlokalen voor
cursusjaar
't
volgend
Ederveense
imkers
zonder zorg
De heer P. Dil vandaag
terug naar Lusaka
Expositie van
Veenendaalse
Vogelvrienden
ONDERSCHEIDING VOOR PTT'ERS
Feike Asm a
concerteert
Oriëntatierit
van Macro
Ondervoeding
werkt sociale
misstanden
in de hand
Voedingsleer
Educatief
Schakel
J. van Boorl
gehuldigd
I
van
verloting
RAPPORT
MA'RKTEN
VERENIGING IS
KERNGEZOND
a£
WOENSDAG 17 DECEMBER 1969
VEENENDAAL Lusaka, de voornaamste plaats in Zambia, is uit
verkoren Veenendaals zusterstad te worden. De stad telt circa 300.000
inwoners en is gelegen in het smalste deel van Zambia, dat ligt inge-
kneld tussen Kongo en Rhodesië. Officiële cijfers over het inwonertal
van Lusaka, die dateren van een officiële volkstelling in 1968, spreken
over 110.000 zielen, maar een recent onderzoek resulteerde in een uit
komst van circa 300.000 zielen. Het merendeel van hen leeft in uit krot
ten wijken gevormde voorsteden, waarin veel mensen huizen die vanaf
het platteland naar de stad zijn gevlucht in de hoop er werk te vinden.
Werk Ls er evenwel niet, met als gevolg dat 80 procent van de manne
lijke bevolking werkloos is.
orige week viel de naam Lusaka reeds toen de heren K. Harteveld en
Th. Tuinstra, twee van de drie initiatiefnemers, op het ministerie van
Buitenlandse Zaken een gesprek hadden met een vertegenwoordiger xan
het Jongeren Vrijwilligers Programma over het plan voor ontwikke
lingssamenwerking.
Dat Lusaka nu al kon worden gekozen hield verband met de aanwezig
heid in Nederland van de heer P. Dil, die sinds enige jaren in Lusaka
aan ontwikkelingshulp doet en vandaag naar Zambia is teruggekeerd.
Meer over zijn ervaringen elders op deze pagina.
Eind deze week zullen de initiatiefnemers een gesprek hebben met het
Veenendaalse gemeentebestuur teneinde de keuze ook in deze sfeer ge
sanctioneerd te krijgen.
Het christelijk lyceum aan de Ker
kewijk in Veenendaal.
LYCEUM VEENENDAAL
MOET UITBREIDEN
VEENENDAAL Het christelijk lyceum aan de Kerkewijk in Veenendaal
moet worden uitgebreid. Enkele dagen geleden is daarvoor een stuk grond ten
zuiden van het schoolcomplex gekocht. Het lyceum, dat in 1968 in gebruik
werd genomen, is te klein voor het huidige aantal leerlingen en is niet berekend
op de verwachte toeneming daarvan in de nabije toekomst. Ook voldoet het
schoolgebouw niet aan alle eisen, die de Mammoetwet -r- met name aan het
havo-gedeelte stelt.
DRS. A. CARSOUW
ruimte
AMERONEN In de Andrieskerk
te Amerongen concerteert vanavond de
organist Feike Asma. Medewerking
wordt verleend door het Andries-kin-
derkoor onder leiding van Johan Mijs-
ke. Het concert begint om 8 uur.
RHENEN De motorclub Macro in
Rhenen schrijft tegen zondag 21 decem
ber om half twee een oriëntatierit
uit. De eerste deelnemer zal om twee
uur worden gestart bij het gebouw van
„Ons Genoegen" in de Muntststraat.
De lengte van de rit is plm. 36 km. Er
wordt gereden met een gemiddelde
snelheid van 24 km per uur.
RENSWOUDE Morgenavond vie
ren de leerlingen van de christelijke
kleuterschool „Bambino" in Renswou-
de het kerstfeest. Een en ander vindt
plaats in de school en begint om 6 uur.
„Een uitbreiding van het lyceum met
bijvoorbeeld zestien lokalen zou een
einde maken aan alle ruimteproble
men. Leraren en leerlingen worden
daarmee dagelijks geconfronteerd. Het
betekent een rem op het onderwijs".
Dat zegt de rector van het lyceum, drs.
A. Carsouw. Het gebrek aan lokalen
is zo nijpend dat al enige tijd les moet
worden gegeven in de dokterskamer
van de school. Ook lerarenkamers en
praktijklokalen worden voor het geven
van de theorievakken benut.
„Alhoewel op dit moment reeds spra
ke is van een precaire situatie, geloof
ik dat we ons met wat moeite dit cur
susjaar nog wel kunnen redden. Vol
gend jaar bereiken we echter de grens
van onze mogelijkheden. Daarom is op
korte termijn een (nood) oplossing
noodzakelijk," aldus de rector. Ver
moedelijk zullen nog voor het nieuwe
cursusjaar een aantal noodlokalen
naast het Lyceum worden gebouwd.
Daarmee hoopt men het ruimtegebrek
tijdelijk te kunnen overbruggen.
Om een aanvraag voor een perma
nente uitbreiding van het Lyceum bij
de minister met sterke argumenten te
kunnen ondersteunen, is het Econo
misch Technologisch Instituut opge
dragen een rapport samen te stellen.
Dit rapport komt over enkele maanden
gereed; daarna hoopt men met het uit
werken van de definitieve uitbreidings
plannen te kunnen starten.
Alhoewel nog niet vaststaat hoe de
uitbreiding zal worden gerealiseerd, is
het, volgens drs. Carsouw, waarschijn
lijk dat op de dezer dagen gekochte
grond een vleugel aan het Lyceum
wordt gebouwd. Verder denkt men aan
een tweede verdieping op een van de
reeds bestaande vleugels. Ook de bouw
van een derde gymnastieklokaal is
noodzakelijk. De beide huidige lokalen
zijn overbezet. Het derde gymnastieklo
kaal is gepland op de plaats waar thans
de rijwielbergplaats is. Het zal worden
gebouwd op zuilen, zodat onder het ge
bouw de rijwielen \ran de scholieren
kunnen worden geborgen.
„Aan onze ruimteproblemen moet zo
spoedig mogelijk het hoofd worden ge
boden. Zeker als we rekening willen
houden met de voorspelde uitbreiding
van Veenendaal. Ik heb echter voldoen
de vertrouwen, dat de minister toestem
ming verleent voor de uitbreiding van
ons Lyceum. De regering streeft ten
slotte niet voor niets naar school-units
voor 100 tot 1200 leerlingen". Drs. Car
souw beseft, dat ambtelijke molens
niet snel draaien. Daarom verwacht hij
ook niet dat de bouwvergunning binnen
enkele weken na de aanvraag zal wor
den verstrekt. „Toch hoop ik, dat die
uitbreiding binnen enkele jaren zal zijn
gerealiseerd", merkt hij op.
Het leerlingenaantal van het Lyceum
is de laatste jaren sterk gestegen. Ook
al als gevolg van de snelle uitbreiding
van Veenendaal. Toch is het aantal lo
kalen van het nieuwe Lyceum (24)
niet veel groter dan dat van de oude
school in de Tuinstraat (23). „De be
hoefte aan meer ruimte is overigens
niet alleen ontstaan door de toeneming
van het aantal leerlingen. Ook de invoe
ring van de mammoetwet is daar debet
aan. Om die wet goed te kunnen laten
functioneren is ruimte nodig. Met na
me het onderwijsprogramma voor Havo
omvat veel experimenteren en daarvoor
moet met kleine groepen leerlingen
worden gewerkt", aldus rector Carsouw
tot slot.
VEENENDAAL Meer dan duizend
vogels zijn te zien op de tentoonstelling
van „de Veenendaalse Vogelvrienden",
op Tweede Kerstdag en op zaterdag 27
december in gebouw Eltheto aan de
Fluiterstraat.
Er zullen in hoofdzaak kanaries zijn,
maar daarnaast vele andere soorten
tropische vogels, parkieten, en o.m. de
in West-Europa zeer zeldzame zwarte
kaketoe. Maandag 22 december gaan
twaalf keurmeesters aan de slag in het
voormalige atelier van v. Offeren in de
Leinweberstraat. Dinsdag wordt daar
alles weer ingepakt om 'g avonds in
Eltheto terecht te kunnen, waar men -
na afloop van het volleybaltoernooi -
met de inrichting van de tentoonstel
ling kan beginnen. Als 's nachts wordt
doorgewerkt is de expositie aan het
einde van de woensdagmiddag gereed.
Op Tweede Kerstdag" gaan de deuren
om 10 uur 's morgens open, tot 10 uur
's avonds, 's Zaterdags kan men er
van 10-20 uur terecht. Inmiddels is al
belangstelling voor de tentoonstelling
getoond vanuit Duitsland en België.
Veenendaal, 16 december 1969. Eier
markt. Aanvoer circa 44.000 kippeëie-
ren. Prijzen: grote eieren f 11,50 -
f 12,50; kleine eieren f 9,00 - f 10,00,
alles per 100 stuks. Handel traag.
EDERVEEN Voor de algemene
ledenvergadering van de imkersvere
niging in Ederveen bestond gister
avond grote belangstelling. Ruim hon
derd imkers woonden de vergadering
bij. Na een openingswoord door voor
zitter G. Vermeulen uit Renswoude
werd in vlot tempo het huishoudelijke
gedeelte van de bijeenkomst afgehan
deld.
Uit het jaarverslag- van de penning
meester bleek, dat de Ederveense im
kers zich ook voor het komende jaar
weer geen (financiële) zorgen behoe
ven te maken. De vereniging is kern
gezond en geniet nog steeds een onge
kende belangstelling. Er is zelfs in eni
ge mate sprake van een kleine toene
ming van het aantal imkers. Een hoop
gevende tendens, die zich overigens
ook elders blijkt te voltrekken.
De secretaris liet in zijn jaarverslag
de verschillende activiteiten van de
vereniging, die in het afgelopen jaar
plaatsvonden, nog eens de revue pas
seren. Aan het slot van het huishoude
lijk gedeelte werd het plan geopperd
om een excursie naar de noordelijke
provincies te maken, inclusief een be
zoek aan het eiland Texel om ook daar
eens de imkerij van nabij te bekijken.
De bijeenkomst van de imkers, die
overigens plaatsvond in (hoe kan het
ook anders) café Marktzicht werd be
sloten met een aantal films, die werden
vertoond door de heer Laben, rijksbij-
enteeltconculent uit Wageningen. Na
afloop werd er door de imkers nog
lang nagepraat over de bijen en over
honing, die ook het afgelopen jaar
weer zoet was
Onderling begrip als
basis voor verdere
ontwikkelingshulp
VEENENDAAL Deze definitie
ve keuze van Lusaka in Zambia
tot zusterstad van Veenendaal viel
samen met het verblijf van de heer
P. Dil, anglicaans priester, die al
veertien jaar op het Afrikaanse con
tinent werkzaam is, waarvan de
laatste twee en een half jaar in Lu
saka. De heer Dil die voor korte tijd
met verlof in Nederland was en
vandaag vanaf Schiphol weer rich
ting Zambia is vertrokken, maakte
eergisteren kennis met de heren
Harteveld, Tuinstra en Brink, die
enige maanden geleden het zuster
stadplan hebben gelanceerd. Het
enthousiasme waarmee dit drietal
zich tot dusver hiervoor heeft inge
zet kreeg een nieuwe impuls tijdens
de gesprekken met de heer Dil, die
beter dan wie ook weet heeft van
de Zamhiaanse problemen.
De meeste tijd besteedt de heer
Dil aan het oplossen van het voed
selprobleem In Lusaka. „Een onder
zoek heeft uitgewezen dat vier van
elke tien kinderen voor hun vijfde
levensjaar sterven. Van de zes. over
blijvende kinderen zijn er twee
geestelijk of lichamelijk gehandi
capt als gevolg van ondervoeding.
Verder vertoont vijf en tachtig pro
cent van alle kinderen beneden de
drie jaar uiterlijke tekenen van de
ondervoeding. Op het platteland ligt
dit laatste getal wat lager omdat de
bevolking daar zelf wat gewassen
teelt.»
Niettemin is er een grote trek van
de plattelandsbevolking naar de ste
den waardoor er grote uit pure krot
ten bestaande voorsteden groeien
die op zichzelf enorme sociale pro
blemen met zich meebrengen. De
bevolking van die krotsteden zoekt
het in de misdaad om in zijn levens
onderhoud te voorzien. Werk is er
nauwelijks.
Sinds vijftien maanden is er ech
ter een organisatie gegroeid die zich
intenfcief is gaan bezighouden met
het ondervoedingsprobleem. Sleutel
woord daarvoor is „Dzithandizeni".
dat zo veel wil zeggen dat de bevol
king zichzelf moet weten te helpen
op het gebied van de voeding.
Dit idee is boven verwachting
goed aangeslagen vertelt de heer
Dil. „In de afgelopen vijftien maan
den zijn er 70 voedselcentrales in het
leven geroepen. Daarin werken cir
ca 400 vrijwilligers om voorlichting
te geven over voedingsleer. Door
middel van aanplakbiljetten en vlug
schriften wordt de bevolking onder
richt gegeven hoe men tot een sa
menstelling van een voedselpakket
kan komen dat minder eenzijdig is
dan de mais- en visgerechten waar
op men thans is aangewezen.
In samenwerking met de Zam-
biaanse regering wordt er collectief
voedsel gekocht. Dit wordt via een
distributie-apparaat onder de bevol
king verdeeld tegen een prijs die
maar even boven de kostprijs ligt.
De fondsen hiervoor zijn voor het
merendeel afkomstig van grote
maatschappijen die in Zambia zijn
gevestigd. Ook buiten Lusaka wint
dit idee meer en meer terrein zodat
er thans al stemmen opgaan om een
nationale organisatie in het leven te
roepen.
Het instandhouden en nalopen van
de voedselcentra is een van de be
langrijkste dagtaken van de heer
Dil. Daarnaast is hij werkzaam in
wat hij noemt de „social depressed
area", de krottenwijken van Lusaka
waar de mensen huizen in lemen
bouwvallen of in van benzineblikken
vervaardigde keten, die een Neder
landse boer te slecht zou vinden om
er zijn varkens in te jagen.
•Zijn werk/in het kader van de ont
wikkelingshulp is meer gericht op
het educatieve dan op het charita
tieve omdat de onder behoeftige om
standigheden levende Zambiaan niet
gebaat is met eenmalige hulp. Op
die leest moet ook de Veenendaalse
hulp worden geschoeid zo is zijn me
ning.
„Wederzijds moet er begrip wor
den gekweekt. Bij de niet-blanke
moet een stuk wantrouwen worden
afgebroken ten aanzien van de hulp
uit het westen omdat die, zo die al
werd gegeven in het koloniale tijd
perk, altijd werd verstrekt met het
oogmerk er zelf later beter van te
worden.
Men weet in Zambia ook dat een
groot deel van de westerse wereld
sympathiek staat tegenover het Rho-
desische bewind van Ian Smith waar
een kleine blanke minderheid van
circa 200.000 zielen een niet-blanke
meerderheid van circa vier miljoen
mensen regeert. Men weet ook van
Portugese bombardementen op Zam-
biaanse dorpen en vandaar ook een
toenemende „black power move-
ment", die erop gebaseerd is de blan
ken met geweld uit die gebieden te
verdrijven waar de niet-blanken in
de meerderheid zijn.
Hulp en uitwisseling op bijvoor
beeld sportief en cultureel gebied
moeten wederzijds vertrouwen kwe
ken en als basis dienen voor verdere
VEENENDAAL In aanwezigheid
van de directeur van het Postdistrict
Utrecht speldde burgemeester P. Bo
de gistermiddag in het raadhuis vier
Veenendaalse P.T.T.-employés medai-
les op, als blijk van erkentelijkheid
voor hun tien- of meerjarig lidmaat
schap van de Bedrijfszelfbescherming
der PTT. De onderscheidingen, inge
steld vanwege H. M. de Koningin, wa
ren bestemd voor de heren G. H. Slag
ter (directeur van 't Veenendaalse
postkantoor), H. v. d. Brandhof, H.
Diepeveen en T. Prins.
Burgemeester Bode noemde de he
ren „vrijwilligers van het eerste uur",
nadat hij memoreerde dat de Bedrijfs
zelfbescherming pas sinds 1958 be
staat. Hij sprak zijn waardering uit
voor hei feit dat de PTT-ers zoveel
van hui je tijd hebben opgeofferd.
Iedere i. nd bezoeken de leden van
de bedrijfszelfbescherming oefenavon
den. Tien van de 55 Veenendaalse
PTT-ers maken er deel van uit.
De heer Bode vergeleek hun activi
teiten met „een soort verzekering".
waardoor men in tijd van nood op al
les voorbereid kan zijn. Daarna speld
de hij de vier medailles op. en reikte
hij de bijbehorende oorkonden uit.
Mr. H. Snel, directeur van het post
district Utrecht, in gezelschap van de
heer J. G. Jetten, hoofd van
de PTT-Bedrijfszelfbescherming dis
trict Utrecht, bekende dat hij niet be
paald met plezier bijeenkomsten als
deze bijwoont. „Het is een trieste zaak
dat we in 1969 nog een organisatie als
deze nodig hebben" vond hij. „Toch is
het goed dat de Bedrijfszelfbescher
ming bestaat, want wanneer men goed
is voorbereid heeft men meer kans om
mensenlevens te kunnen redden". Hij
vestigde er de aandacht op dat het
voor PTT-ers in sommige gevallen bij
zonder veeleisend kan zijn om lid van
de organisatie te zijn, in verband met
de onregelmatige diensten.
„Men wordt er weliswaar voor be
taald-, maar idealisme is onontbeer
lijk", aldus de heer Snel. Hij felici
teerde de onderscheidenen en ove-
handigde hun dames een boeket blo*
men.
Op de foto: burgemeester Bode speldt
één van de vier PTT-employés, de heer
T. Prins, de draagmedaille op.
ontwikkelingssamenwerking, zo is de
mening van de heer Dil.
Nu Lusaka officieel tot zusterstad
van Veenendaal is uitverkoren gaat
hij in overleg met de Zambiaanse
regering stappen ondernemen dit
idee ingang te doen krijgen.
Geen eenvoudige taak overigens
in een land waar communicatie
middelen zoals pers, radio en televi
sie op een heel wat lager niveau
functioneren dan bij ons. Een be
langrijke schakel daarbij is de Zam-
.biaanse grootste politieke partij, de
United National Independence Par
ty die haar nauwe relatie met de
bevolking kristalliseert in vergade
ringen, waarin het zusterstad-idee
naar voren kan worden gebracht.
Verder zullen ook pers en radio
worden geinformeerd. Om een dui
delijk twee-richtingsverkeer tussen
de zusterplaatsen Lusaka en Vee
nendaal te krijgen zal de heer Dil
verder via het Veenendaalse trio,
de heren Harteveld, Tuinstra en
Brink, regelmatig verslag doen van
de reacties in Zambia.
Dat twee-richtingsverkeer moet
tot stand gebracht worden wil de
ontwikkelingssamenwerking tot zijn
recht komen. Niet alleen de niet-
blanken kunnen vleel leren van de
wésterse wereld, omgekeerd is dat
ook het geval en dan speciaal op het
gebied van levensfilosofie en folk
lore.
Vanuit dat begrip zou het bijvoor
beeld prachtig zijn als Veenendalers
in Zambia zouden kunnen gaan hel
pen bij het oplossen van het onder-
voedingsvraagstuk en zouden bij
springen bij het introduceren van
vaktechnisch onderwijs. Aldus het
driemanschap dat voorlopig eerst
vrijdag 19 december gaat praten
met het Veenendaalse gemeentebe
stuur.
AMERONEN De heer J. van
Boort, voorman bij de Technische
Dienst te Amerongen, is dezer dagen
in het gemeentehuis gehuldigd in ver
band met het feit dat hij 25 jaar in
dienst van de gemeente was. Temidden
van zijn echtgenote en kinderen, ver
tegenwoordigers van het gemeentebe
stuur, collega's van T.D., buitendienst,
secretarie en politie werd hij toege
sproken door burgemeester jhr. mr. O.
R. v.d. Bosch en namens de Technische
Dienst door de heer Troost. De jubila
ris kreeg een Zaanse klok als aanden
ken.
c?
RENSWOUDE De trekking van de
erloting die door het Renswoudse mid-
Enstandsgilde in de St. Nicolaasweken
,verd gehouden ten bate van het Kon.
Wilhelminafonds leverde de volgende
prijswinnende nummers op: 97413, 73693,
125061 en 1300740. De hoofdprijs, een
bromfiets, werd gewonnen door de heer
P. Gijsbertse, Van Reedeweg 41.
