Samen promoveren - niet zo
gezellig, maar wel zinvol
„Mijn broer kan geen
onrechtvaardigheid zien"
Radio-Kamerorkest laatste
vanavond op tv
Waar blijft de investering
in gehuwde academicae?"
Sjef over gearresteerde pater in Brazilië:
Floris"
DUBBEL DÉCOR VAN UNIVERSITEIT EN GEZIN
Nieuwe vragen
Parkinson
Ondoenlijk
Niets verloren
Vivaldi, Bach en Mozart Zondag a.S.
>y
Gesprek met
mr. Max van
der Stoel
programmaos
Over paarden
voor meisjes
VERMOORD
WOENSDAG 17 DECEMBER 196
I
Bij een wetenschappelijke promotie aan de universiteit zul je niet zo gauw
denken aan een huiselijk evenement. Maar alles kan. Dit kan óók. Het
dubbele décor staat voor een deel opgesteld in de Gemeentelijke Universiteit
van Amsterdam, waar vanmiddag vlak na elkaar promoveren de arts A. E.
Meinders (30) en zijn vrouw, de biologe mevrouw J. Meinders-Groeneveld (31).
Het andere deel van het décor is de flat in het Amsterdamse Buitenveldert,
waar het echtpaar in de afgelopen jaren kans heeft gezien zich voor te bereiden
op deze promoties, dwars door alle huiselijke beslommeringen heen. Deze pro
moties zijn dan ook bepaald niet alleen van wetenschappelijke betekenis: de
jonge academici hebben een nogal opvallend wapenfeit op hun naam gebracht
door gezinsleven en voorbereiding op de promotie met elkaar te combineren.
In hechte samenwerking, hoewel zij verschillende studierichtingen hadden: hij
als medewerker van prof. dr. J. G. G. Borst in de interne kliniek van het Am
sterdamse Binnengasthuis, zij als medewerkster van prof. dr. D B. Kroon in
het histologisch laboratorium van de medische faculteit aan de Gemeentelijke
Universiteit. Thuis was er het gezin met de nu ruim anderhalf jarige Arend-Jan,
en promoveren is niet iets, waarmee je als hobby bezig bent in vrije uren. Toch
kregen ze het voor elkaar en daarom zijn deze promoties niet alleen een weten
schappelijk, maar ook een sociaal evenement: wetenschap en het gewone dage
lijkse leven staan hier heel dicht bij elkaar.
Samen werken, dat kun je doen met
de boeken en de papieren voor de pro
motie
der." Daarom lopen de wegen van de
beide gepromoveerden straks niet zo
ver uiteen. Dr. Meinders zal voorlopig
in de zuiver wetenschappelijke sector
en in de keuken bij de afwas.
werken, zijn vrouw blijft als doctor in
de biologie thuis, maar niets is tever
geefs of zal dat ooit kunnen worden.
W/T etenschappel ij k geïnteresseerden
zullen hun proefschriften ter hand
nemen om er iets uit te halen, maar
valt er ook voor de leek iets uit te ha
len? Dr. Meinders promoveert op het
onderwerp „Diabetes insipidus en
chloorpropadime". Het gaat daarbij om
een afwijking; waarbij het menselijk
lichaam een bepaald hormoon niet ge
produceerd wordt met het gevolg, dat
de patiënt wel twintig liter vocht per
dag kan verliezen. Er is een tablet
van eenvoudige samenstelling voor ge
vonden, dat de functie van het ontbre
kende hormoon overneemt. In het on
derzoek van dr. Meinders komt de kwes
tie aan de orde, waarom zo'n tablet
dat kan doen. In het proefschrift van
mevrouw Meinders is een onderzoek
vervat naar vijf in de volwassen le
ver van zoogdieren voorkomende cel
len. Die cellen onderscheiden zich van
elkaar doordat zij twee, vier of acht
maal het voor de soort karakteristieke
chromosomencomplement (erfelijk ap
paraat) bevatten. Nagegaan is, wat de
consequentie van de verdubbeling van
het erfelijk apparaat voor de cel als
geheel is. Het doel: te zien of tussen
die vijf verschillende typen verschil in
functie aan te tonen is. Een vrijwel
onbekend terrein, waarop nu enkele
stappen zijn gedaan. Hoofddoel van dit
alles blijft, dat te eniger tijd andere
onderzoekers aanknopingspunten vin
den in studies, die op zichzelf geen af
gerond geheel konden vormen daarop
is de wetenschap altijd gebasseerd ge
weest en de wereld is er ver mee ge
komen. Want een onderzoek is nooit
klaar: elke oplossing roept vele nieuwe
vragen op, waarmee anderen dan weer
aan 't werk zullen gaan.
A an de vooravond van de promo-
ties willen ze er wel even over
praten. Liever niet met iemand die de
handen in "elkaar slaat met de uitroep
,,Hoe hebt u dat nou voor elkaar ge
kregen?" Want voor hen zelf was het
een tamelijk gewone zaak: ze hadden
de wetenschappelijke belangstelling en
ze hadden elkaar en wat gebeuren
moest, dat zou gebeuren. Ook die huis
houding, om het daar eerst maar eens
over te hebben. Dokter Meinders
zoon van de Apeldoornse internist dok
ter A. Meinders zegt ervan: „Het is
helemaal de wet van Parkinson. Als je
de hele dag tijd hebt om een brief te
posten doe je er ook een hele dag
over. Met een huishouden is het niet
anders. Je weet hoeveel tijd je ervoor
hebt en in die tijd doe je samen wat er
te doen valt. Dan blijkt het in die tijd
ook te kunnen. Zo hebben we het in de
afgelopen jaren gedaan". En samen
zeggen ze: „Een studerende man in
huis, dat is normaal. Als de vrouw ook
meedoet, wordt het opeens iets bijzon
ders gevonden. Maar moet dat nou? Als
studerende vrouw kun je wel degelijk
bijdragen in de harmonie van het ge
zin. Je bent samen met iets bezig
dat kan van alles zijn, studie is daar
bij beslist niet iets „hogers" dan welke
andere bezigheid ook. Je hebt gevoel
voor eikaars tegenvallers en meeval
lers, je kunt met heel verschillende din
gen bezig zijn, maar je vindt elkaar
steeds terug in dingen, die zich voor
doen. Dat geeft een voldoening, die ge
lijk opgaat in huishouding en studie."
"Y/"oor mevrouw Meinders is het ove
rigens afgelopen met de direct we
tenschappelijke arbeid. Het gezin en
met name de kleine Arend-Jan eist
nu toch voorlopig alle rechten op. Zo
lang het kon, heeft ze haar zoontje
meegenomen naar het laboratorium,
maar daar wordt "hij nu te oud voor.
We kunnen hier even een kleine pauze
nemen en dan haar laatste stelling van
de promotie weergeven. Mevrouw Mein
ders zegt daarin: „Het is onjuist, dat
een gehuwde academica door niet
aangepaste sociale en financiële voor
zieningen vaak niet in het arbeidspro
ces komt, nadat de maatschappij gro
tendeels heeft zorg gedragen voor haar
kostbare opleiding." Het is een stelling
die zij al kan verdedigen voordat de
promotor het haar vraagt. „Is het
eigenlijk niet heel gek, dat de maat
schappij zoveel investeringen in ge
huwde academica verloren laat gaan?
Die maatschappij betaalt een belang
rijk deel van haar opleiding. Maar
voor een getrouwde vrouw is het vaak
ondoenlijk, de wetenschappelijke arbeid
voort te zetten. Om een paar dingen
te noemen: nog steeds worden de in
komsten van een gehuwde vrouw zon
der mc^r bij de inkomsten van de man
opgesteld en huishoudelijke hulp is niet
aftrekbaar." Een simpel rekensomme
tje leert, dat een gehuwde academica
financieel gezien beter thuis kan
blijven dan dat zij haar wetenschappelijk
werk voortzet. Van de belangrijke be
dragen die de maatschappij in haar
geïnvesteerd heeft komt dan voor die
zelfde maatschappij niets meer terug.
Dat is beroerd voor die maatschappij.
maar ook voor de wetenschappelijk ge
vormde vrouw, die nog veel zinnigs zou
kunnen doen als het haar niet on
mogelijk werd gemaakt.
Re consequenties zijn duidelijk: jon-
geacademicae kunnen nog promo
veren, omdat zij er een goede afron
ding van hun studie in zien „Voor
biologen vind 'ik het iets waarmee je
studie pas goed gecompleteerd wordt",
aldus mevrouw Meinders maar daar
na is het in veel gevallen afgelopen. La
ter, als de gezinsinkomsten veel hoger
zijn geworden, zou een academica zich
weer in dienst van de wetenschap kun
nen stellen, maar wie begint dan nog
eens opnieuw? Het is eigenlijk een
trieste zaak waarover in huize Mein
ders ook veel is nagedacht, maar de
promotie blijft toch een grote erva
ring. „Je hebt een studie ondernomen,
waarbij je op basis van bekende ge
gevens een eigen element aan de we
tenschap hebt kunnen toevoegen. Je
hebt in een team gewerkt met anderen,
je hebt rijke contacten kunnen opne
men, niets daarvan is verloren in een
mensenleven. Dat maakt een promotie
waardevol, voor jezelf en voor een an-
VENRAY „Myn broer Sjeng Fer-
donschat is een harde werker, die geen
onrechtvaardigheid zien kan".
Dit zegt kapelaan Sjef Ferdonschat,
kapelaan van de parochie Petrus Ban
den in Venray, over zijn broer die in
Brazilië pater is en daar is gearres
teerd wegens subversieve activiteiten.
Pater Ferdonschat is nu voor de der
de maal in Brazidië gearresteerd. En
kele weken geleden voor een dag. Veer-
ten dagen later voor vier dagen en hoe
lang het nu duren zal, kan niemand
voorspellen.
„Het is niet onbegrijpelijk dat mijn
broer gearresteerd is", zegt de Venray-
se kapelaan. „Hij ligt allang met de
autoriteiten in Brazilië in de clinch".
Toen hij vorig jaar in Nederland op
vakantie was, we»d zijn beste vriend,
de politiechef van Porte Alegro ver
moord. Het is trouwens moeilijk om in
Brazilië te leven. Alles wat anders is
dan de traditionele houding wordt er
communistisch genoemd".
„Mijn broer heeft zich in Porte Ale
gro, waar hij studeert, nogal ingespan
nen voor de vrede. En als je dat doet
in dat land, loop je gevaar gearresteerd
te worden. Ik verwacht trouwens dat
Sjeng vandaag of morgen op Schiphol
staat".
Pater Verdonschat werd voor de
derde keer gearresteerd.
In de reeks televisie-concerten
door de eigen orkesten zendt de
NOS vanavond van 22.40 tot 23.20
uur via Nederland I een concert
uit, dat wordt uitgevoerd door het
Radio Kamerorkest o.l.v. Paul Hup-
perts.
Het Radio Kamerorkest waarvan
Roelof Krol de vaste dirigent is, be
steedt doorgaans vooral aandacht
aan muziek uit de Barok-periode
en aan eigentijdse muziek. Het or
kest is in 1945 opgericht en telt op
het ogenblik veertig musici.
Paul Hupperts is dirigent van het
Utrechts Symfonie Orkest.
Uitgevoerd worden: 1. Concerto
per orchestre di Dresda (voor twee
fluiten, twee hobo's, twee fagotten,
strijkers en klavecimbel - continuo)
van Vivaldi (obligate vioolsolo: Jos
Verkoeyen, obligate hobosolo: Cor
Coppens, continuo: Marijke Smit
Sibinga).
2. Concert in d.kl.t. (BWV 1063)
voor drie klavecimbels en strijkor
kest van J. S. Bach. (Solisten: Janny
van-Wering, Marijke Smit Sibinga en
Lenie van der Lee.)
3. Ouverture tot de opera „Le Noz-
ze di Figaro" van W. A. Mozart.
Het concert van Vivaldi is een
concerto grosso, waarin merkwaar
digerwijs vrij veel blazers in de be
zetting zijn opgenomen. Vivaldi
schreef trouwens vaker voor onge
wone combinaties. Hij schreef het
stuk voor een ensemble in de stad
Dresden („per Dresda").
PAUL HUPPERTS
Het concert voor drie klavecimbels
is één van de twee werken die Bach
voor deze combinatie schreef. Het
wordt zelden uitgevoerd, niet alleen
omdat er drie solisten voor nodig
zijn, doch vooral omdat het klave
cimbel door zijn geringe klankpro-
duktie in de concertzaal minder goed
tot zijn recht komt. Het werk is
daarom bijzonder geschikt om voor
de televisie te worden uitgevoerd.
TELEVISIE
NEDERLAND I
18.50 NOS kleur: Fabeltjeskrant.
19.00 NOS: Journaal.
19.07 N.O.S.: Scala: informatief
programma.
19.31 CVK/IKOR/RKK Kenmerk:
wekelijkse informatierubriek over
kerk en samenleving.
20.00 N.O.S.: Journaal.
20.20 Uitzending van Volkspartij
voor Vrijheid en Democratie.
20.30 N.O.S.: Bastonge (Battle
ground), speelfilm, (rijkskeuring:
14 jaar).
22.25 Uitzending Stichting Socute-
ra.
22.40 N.O.S.: Toonbeeld: Radio-Ka
merorkest: klassieke muziek.
23.30 Finale Zesdaagse Amster
dam.
23.50-23.55 Journaal.
NEDERLAN DII
18.50 NOS kleur Fabeltjeskrant.
19.00 N.O.S.: Journaal.
19.03 KRO: Mik: muzikaal amuse
mentsprogramma.
20.00 N.O.S.: Journaal.
20.20 KRO: Kleur: Politie New
York, TV-serie.
20.45 Kleur: Programma rond de
fameuze prima-Ballerina Margot
Fonteyn.
21.35 Zelf doen: adviezenrubriek.
22.15 Bond zonder naam: Zie om
en doe wel.
22.25 N.O.S.: Journaal.
22.30 TELEAC: Informatiepro
gramma cursus Spaans v. begin
ners.
22.45-23.15 Levende filosofie - les
11 herh.
DUITSLAND I
(Reg. progr. NDR: 18.00 Cultuur
spiegel. 18.30 Zandmannetje. 18.40
Actualiteiten. 18.55 Reg. Kron. 19.25
KI. Polizeifunk ruft..., serie. 19.59
Progr. overz. WDR: 18.00 KI.: Voor
dracht. 18.05 KI.: Weltreisen und
Abenteuer, serie. 18.30 KI. v. d. kleu
ters. 18.40 Journ. en Goedenavond.
19.20 KL: Berichte eines Mörders (3)
serie). 20.00 Journaal en weeroverz.
20.15 Document, progr. 21.00 Fami
lie Bergmann, TV-spel. 21.45 Por
tret van de twintiger jaren, serie.
22.30 Journ. comment, en weeroverz.
22.50 Fragmenten uit ijshockeywed-
strijd EC Bad Tölz - EV Füssen.
23.50 Journ.
DUITSLAND II
18.05 Actualiteiten en muz. 18.40
Westlich von Santa Fé, film. 19.10
John Klings Abenteuer, film. 19.45
Nws., actualiteiten en weerber. 20.15
Actuele informaties en meningen.
Aansl. Nws. 21.00 Attentat auf den
Machtigen, TV-spel. 22.25 KL: Büh-
nenbild 1996, film. 23.10 Nws. en
weerber.
Met de aflevering „De Genezing"
besluit de NOS-televisie zondag a.s,
de jeugdserie Floris, waarin men 12
afleveringen lang getuige kon zijn
van de avonturen van Floris en zijn
vriend Sindala.
De serie Floris wordt met ingang
van 4 januéri 1970 opgevolgd door
een Engels jeugdfeuilleton van 13
afleveringen, „Catweazle", dat werd
geproduceerd door London Week
end TV en als Nederlandse titel
kreeg „De tovenaar van Saburak".
Vanavond is in het VARA-pro-
gramma op Hilversum I van 20.55-
21.15 uur via de radio een gesprek
te beluisteren met mr. Max van der
Stoel, lid van de Tweede Kamer
voor de Partij van de Arbeid. Aan
leiding tot dit gesprek is de recente
uittreding van Griekenland uit de
Raad van Europa en de grote per
soonlijke inzet van mr. Van der
Stoel om tot dit resultaat te komen.
Mr. Van der Stoel zal praten met
VAR A-mede werkers Hans Emme-
ring en Jan de Graaff.
In verband met deze uitzending
komt het aangekondigde gesprek
tussen Max Dendermonde en VARA-
verslaggever Henk van Stipriaan te
vervallen.
MARGOT FONTEYN, de we
reldberoemde danseres, in wier
leven u vanavond een interessant
kijkje kunt nemen. De KRO-tv
zendt namelijk om 20.45 uur via Ne
derland 2 een film over haar uit, die
geregisseerd werd door haar bio
graaf Keith Money. U ziet Margot
Fonteyn onder meer in Londen, Pa
rijs en Panama, met onder anderen
Yves Saint Laurent en Serge Noere-
jef. Zij treedt op in fragmenten uit
Doornroosje" en ,,Gayanej"
TELEVISIE
NEDERLAND I
NOS/NOT 11.35-12.00 Schooltelevi
sie.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journ. van gister-
av. 10.30 Die Liga der Rothaarigen,
TV-spel. 11.30 Informaties en ^lenin
gen. 12.20 Koorzang. 12.50 Intern,
persoverz. 13.00-13.30 Journ. 16.35
Nws. 16.40 Voor de kinderen. 16.50
Voor de kinderen. 17.00 K1.: Voor de
kinderen. 17.25 Beelden uit Bretag-
ne. 17.55-18.00 Nieuws.
DUITSLAND II
17.25 Weerber. voor wintersport.
17.30 Nws. en weerber. 17.35 Film-
nieuws.
RADIO
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtend-
gymn. 7.20 Stereo: Lichte gr. muz.
8.00 Nws. 8.11 Rad. journ. 8.20 Ste
reo: Lichte gr. muz. (8.30-8.33 De
groenteman). 8.50 Morgenwijding.
9.00 Stereo: Klankjuwelen (gr.) 9.35
Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00
Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvita
minen. (gr.) (11.00-11.02 Nws.) 11.30
Rondom 12: progr. voor de vrouw.
"y^oor opgroeiende meisjes, die zo
wel van lezen als van paarden
houden, moeten enkele onlangs in de
Cultuurserie van de Zuid-Holland
se Uitgeversmaatschappij te Den
Haag verschenen boeken wel het
summum van plezier betekenen.
„Pony's aan zee zonnige avontu
ren op een eiland" heet het eerste
boek en het is geschreven door Li-
se Gast, die al eerder veel succes
had met haar jeugdromans „Zon
over de Ponyhof" en „Een huis vol
pony's". De schrijfster vertelt dit
maal wat ze zoal meemaakt in het
pension „Meeuwenhof" op een van
(11.55 Beursber.) 12.30 Sportrevue.
13.00 Nws. 13.11 Radiojourn. 13.30
Stereo: 't Muzikantenuur (opn.) I:
pianorecital: klass. en mod. muz. II.
Harp, cello en fluit, mod. muz.; III
Cello, klarinet en piano: mod. muz.
14.30 Met het oog op de toekomst:
III Hoe houden wij Nederland leef
baar. 15.00 Voor de zieken. 16.00
Nws. 16.02 Stereo: Scala: I Mod.
cello muz. II. Hobo en piano: mod.
muz. 111. Zangsolisten met lichte in
strument. begel. IV. Hotclub '69.
17.00 Tussen 10 plus en 20 min-:
lichte gram. muz. voor de tieners.
17.30 Voor de jeugd. 17.55 Mededelin
gen. 18.00 Nws. 18.11 Radiojourn.
18.20 Uitz. Boeren Partij. AVRO:
18.30 Stereo: Big Band Beat: De Sky-
masters. 19.25 Gesproken brief. 19.30
Nws. Ikor: 19.35 Kerk veraf en dicht
bij. 19.40 Mens en bijbel: radiocate
chese. 19.50 Avondgeb. AVRO: 20.05
Stereo: Salzburger Festspiele 1969:
Fidelio, opera van Beethoven (opn.)
22.30 Nws. 22.38 Mededelingen. 22.40
Radiojourn. 22.55 Stereo: Wenen
Boedapest: amusem. muz. 23.20 Ste
reo: Mens, muz., materie: muz. le
zing. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Stereo: Badinerie: klass.
en semi-klass. muz. (7.30 Nws.; 7.32
Actualiteiten; 7.50 Overweging; 8.00
Nws.) 8.30 Nws. 8.32 Voor de huis
vrouw. (9.00 Gymn. voor de huisvr.)
N.O.S.: 10.00 Wat heeft dat kind?,
pedagogische lezing. 10.20 Stereo:
Muziek uit de Barok (Opn.) KRO:
11.00 Nws. 11.02 Voor de zieken.
11.55 Mededelingen. NCRV: 12.00
Los-vast: gevar. progr. (12.26 Mede
delingen t.b.v. land- en tuinb.; 12.30
Nws.; 12.41 Actualiteiten; 12.50 Ad-
ventsstonde). 14.00 Stereo: The Kili-
ma Hawaiians show (opn) 14.30 Ste
reo: Strijkkwartet: klass. muz.
(opn.) 15.00 Geref. middagdienst.
N.O.S.: 15.30 Meer over minder:
progr. met meer informatie over
mensen en dingen die minder op de
voorgrond treden. (16.00-16.02 Nws.).
NCRV: 17.45 Sportactualiteiten. 18.00
Tijd vrij voor muziek in vrije tyjd:
kerstliederen. 18.30 Nws. 18.41 Actua
liteiten. Aansl. (ca. 19.00): Spektrum,
19.15 Stereo: Muz. van het Leger
des Heils (opn.) 19.30 Kerkorgelconc.
semi-klass. muz. 20.00 Ferdinand
Huyck: seriehoorspel. 20.24 Lichte
gr. muz. 20.30 Radio Actief: gev.
progr. (22.30 Nws.; 22.30 Parlement,
overz.) 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Terug van
weggeweest: muz. van toen, voor
luisteraars van nu. 9.30 Zzzoef...!
licht instrum. progr. 10.00 Nws.
10.03 Muziek bij de koffie.
(11.00 Nws.) N.O.S.: 12.00 Nws. 12.03
Pop-slick. KRO: 13.00 Nws. 13.03 Ac
tualiteiten. 13.08 T.N.T.: muz. van
één tot twee. 14.00 Nws. 14.03 Pop-
in. 15.00 Nws. 15.03 Holster: pop
en countrymuz. 16.00 Nws. 16.03
lORRRrr...: hitparade. 17.00 Nws.
17.02 Actualiteiten. 17.07-18.00 Draai-
jijofdraaiik: verzoekplatenprogr.
de Noordfriese eilanden voor de
kust van Sleeswijk-Holstein. Als de
zon schijnt, rijden de gasten daar
op pony's over het strand en door
de branding. Behalve de nodige lief
desperikelen en romantiek, bevat
het boek ruim vijftig foto's. De prijs
is f14,90.
De Duitse jeugdschrijfster Erika
Ziegler - Stege, die op Oostpruisische
landgoederen veel gelegenheid heeft
gehad om paarden van nabij te le
ren kennen, schreef het meisjesboek
„Wind om Minka's oren" en daar
in spelen deze edele dieren ook een
belangrijke rol. Die wind voelt Min-
ka namelijk als ze heerlijk op een
paard door de vrije natuur galop
peert. Aan het begin van het ver
haal is ze nog bang voor dieren en
daarom wordt ze door haar vader
naar een rijschool gestuurd. Natuur
lijk krijgt ze mede daardoor de
smaak te pakken. In tegenstelling
tot het hiervoor vermelde boek, is
dit verhaal over Minka niet geïllus
treerd. De prijs (f 13,90) is o.i. wat
aan de hoge kant voor iets meer
dan tweehonderd pagina's met een
vrij grote druk op een kleine blad
spiegel.
In de Forum - Boekerij van de
zelfde uitgever verscheen „In 't
zadel! - rijkunst met een glimlach"
door opperstalmeester Pierre Cham-
bry. Het is een speels geschreven
instructieboek voor de ruitersport,
waarin heel wat nuttige informatie
gegeven wordt zonder dat de schrij
ver nadrukkelijk de schoolmeester
wil uithangen. Duidelijke tekeningen
illustreren zijn betoog.
