Smrkofsky en 10 liberalen uit parlement gezet Schrijvers dreigen met boycot van Sovjet-cultuur ZELFBESTUUR ARBEIDERS IN ZUID-SLAVIË IS IN ERNSTIG GEVAAR |gg|§ KANS op EXPORTüfNEViR Milde straffen voor bouwers Yajontdam Midden-Oosten Belgisch minister tegen sex en puriteinen Over de grenzen Sluitstuk van Sovjet-campagne Gina in maxi-tijgerjas AMRO BANK c\boruw kerstfeest naar de^Spa wanneer u daar nog deze maand een Spaarboekje of Spaarrekening (4Va tot 7% rente!) opent. Spaanse dichter gearresteerd Brandstichting Bartex is de fijnste snelscheercrême die ik ken. En nog de voordeligste ook! GERING LINKS Namen anarchisten bekend Wastafel verstopt? Fifax lost op. Haal het even bij de drogist. Week gevangenis voor duiven voeren Gedetineerde hield gijzelaars vast Prijs voor auteur van Ondergang Bij een eerste inleg van minimaal f 10.- AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK Die regenjas kan ik zelf wel waterdicht maken. Met Harmisol van mijn drogist. Arabieren dreigen Zwitsers DONDERDAG 18 DECEMBER 1969 ADVERTENTIE PRAAG Elf leden van liet Tsjecho-SIowaakse parlement hebben hun zetel ter beschikking gesteld, zo meldt het Tsjecho-SIowaakse persbureau CTK. Onder hen is de vroegere parlementsvoorzitter Josef Smrkofsky. Smirkofsky was een van de naaste medewerkers van de vroegere partij voorzitter Dubcek, die deze week tot ambassadeur in Turkije werd benoemd. Alle afgetredenen stonden bekend als „liberalen". Behalve Smrkovsky legden ook Alois Polednak, de vroegere directeur van de Tsjechosiowaakse filmindustrie en Josef Barufka, oud-minister van land bouw, hun funtiee neer. Het aftreden van de elf parlementa riërs vormt het sluitstuk van de krach tige anti-liberale beweging, die na de in vasie van augustus 1968 was begonnen en acht maanden geleden, een nieuwe impuls kreeg met de afzetting van par tijleider Alexander Dubcek. Smirkofsky (58) was een krachtige verdediger van de hervormingsplannen van Dubcek. Na de invasie werd hij het persoonlijke doelwit van felle Russische aanvallen. Hij verdedigde de persvrij heid tot het uiterste en verontrustte de regering door acties te eisen tegen de Russische propaganda in Tsjechoslowa- kije. In januari van dit jaar verloor hij zijn post als voorzitter van het parle ment ondanks krachtige steun van de arbeiders en studenten. Van dat ogenblik af waren z'n politie ke overlevingskansen gering. Hij heeft de strijd nog bijna een jaar voortgezet, maar werd gisteren definitef van alle politieke invloed beroofd. Voor het eerste sinds de Invasie heeft woensdag een hoge partijfunctionaris ook voor een gevaar van links gewaar schuwd. In het partij weekblad „Tribu- na" zegt het lid van het partijpresi dium Oldrich Svestka, dat het „groot ste gevaar" nog steeds ligt in de werk zaamheid van „rechtsgerichte, oppor tunistische krachten" die het partij- werk remmen, maar dat er ook enkele tekenen zijn van een radicalisme van links, „waardoor het werk van bepaal de groepen in partij en maatschappij wordt belemmerd doordat deze —zij het onnodig daar bang voor zijn". Svestka, die ook hoofdredacteur van de Tribuna is, is van mening dat de „uitingen van een links-radicalisme ten dele berusten op een valse voorstelling van verouderde en onaanvaardbare methoden en anderzijds voortvloeien uit de politiek van na januari. Zij wa ren het gevolg van „een persoonlijke instelling die niet voldoende rekening houdt met de belangen van partij en samenleving". Deze partijgenoten „werken liever met behulp van macht en kracht dan met het verstand". De partij mag volgens Svestka nooit proberen „het karakter van een mens te breken", maar moet alleoi in staat stellen fouten en vergissingen goed te maken. ROME De identiteit van drie van de acht mensen die verdacht worden betrokken te zijn geweest bfl de bom- aanslgen in Milaan en Rome, is woens dag bekend gemaakt. De drie zijn de 19-jarige Duitse kap ster Elga Borth en de jonge anarchis ten Emilio Borghese en Roberto Man der. De vader van Borghese is een ho ge ambtenaar en de vader van Mander is dirigent. De laatste is op het ogen blik op totirnee in Nederland. De acht verdachten worden op het ogenblik door de Romeinse politie verhoord. De anarchistische organisatie „Circo- lo Ponte Delia Chisolfa", waartoe twee verdachten (Pinelli en Valpreda) beho ren, heeft in een communiqué een be roep gedaan op „de anti-fascistische bewegingen en pers, benevens de pu blieke opinie, hun zelfbeheersing en ge zond verstand te bewaren". Zij ver klaarde, eens te meer de haar „ten on rechte aangewreven" aanslagen van vrijdag te veroordelen, en zei dat „de ondervraagde anarchistische verdach ten en ook Valpreda (de enige die tot dusver officieel in staat van beschuldi ging is gesteld) zullen worden gered" door hen, die niet opnieuw Italië willen overleveren aan het fascisme". ADVERTENTIE LONDEN Een groep van 31 voor aanstaande schrijvers en kunstenaars heeft vandaag gedreigd met een inter nationale culturele boycot van de Sov jet-Unie, indien dit land volhardt In zijn „schandalige behandeling van zijn eigen schrijvers". In een brief aan de Times verkla ren zij met ontsteltenis vernomen te hebben, dat Alexander Solzhenitsyn uit de Russische schrijversbond is gezet. Dit is een „misdaad tegen de bescha ving", zeggen zij. Het protest was getekend door Gra ham Green, W. H. Auden, Arthur Miller, A. J. Ayer, Günther Grass, Rolf Hochhuth, Julian Huxley, Mary McCar thy, Meyer Schapiro, Muriel Spark, Phi- CANBERRA Twee leden van een Tsjechosiowaakse balletgroep zijn er tijdens een toernee door Argentinië van door gegaan en naar Australië ge vlucht. Dit heeft een woordvoerder van het Australische ministerie van Bui tenlandse Zaken woensdag meegedeeld. Het tweetal een echtpaar had vo rige maand bij de Australische ambas sade in Buenos Aires asiel gevraagd. Zij maakten deel uit van de groep „De Toverlantaren". lip Toynbee, A. Alvarez, Hannah Arend Carlo Bronne, Constant Burniaux. Da vid Carver, Georges Dopagne, Pierre Emmanuel, Daniel Gilles, Brian Glan- ville, Robert Goffin, Peter Hartling, Klaus Harpprecht, Uwe Johnson, Al fred Kazin, Rosamond Lehmann, Kath leen Nott, William Styron, Edmond Vandercammen, Victor van Vriesland en Bernard Wall. LIVERPOOL Een 64-jarige dame is voor een week naar de gevangenis gezonden, wegens het voederen van duiven. De dame, mejuffrouw Helen Fleming, stond voor de tweede maal in een maand terecht op klachten van buren, dat zij een rechterlijk verbod had ge schonden om duiven te voederen. De buren hadden geklaagd, dat honderden duiven hun was bevuilden en ook de kinderen „bombardeerden". De rechter vroeg mejuffrouw Fle ming vijf keer of zij bereid was zich te houden aan het rechterlijke verbod. Zij weigerde zulks nadrukkelijk vijf keer en werd tot zeven dagen gevan genisstraf veroordeeld. ADVERTENTIE Een toast op de gastvrouw die weet hoe feestelijk feestjes worden met Verkade Toast. Winkelend in de bekende Romeinse winkelstraat Via Frattina en daarmee het laatste op het gebied van de bontmode showend" is Gina Lollobngida, die hier gekleed gaaf in een maxi-mantel van tijgerbont. BELGRADO Al enkele weken gaat in Zuid-Slavië bijna geen dag voorbij, waarop niet in dagbladen of officiële redevoeringen wordt gewe zen op de gevaren, die het voor Zuid- Slavië typerende zelfbestuur van de arbeiders zouden bedreigen. Zelfs president Tito waarschuwde in een van zijn laatste toespraken voor „bureaucraten. technocraten en be stuurders", die het recht van de ar beiders hun eigen bedrijf te leiden, zouden willen beperken. Het 52 man tellende partijpresidium zal dit onder werp in januari a.s. diepgaand behan delen. Aanleiding tot deze discussies is een in december verleden jaar aangeno men grondwetswijziging, waardoor de arbeiders zelf kunnen beslissen hoe zij in hun bedrijf het zelfbestuur organi seren. Zij kunnen bepalen welke be voegdheden en verantwoordelijkheid worden toegekend aan de uitvoerende organen, mits de arbeidersraad enige drager van het zelfbestuur blijft. ADVERTENTIE bij elke aankoop van een hele fles •Vat *m koel" NASHVILLE In de gevangenis van Nashville (Tennessee) heeft een gedetineerde Heywood Quinn, woens dag tijdens het bezoekuur twintig per sonen, onder wie een kind van een jaar, gegijzeld. Ruim vijf uur hield hij ze vast. Gewapend met een mes, over goot hij een cipier met een brandbare vloeistof en dreigde hij de man in brand te steken, als hij niet de kans kreeg zijn grieven te luchten tegenover journalisten. Pas nadat dit was ge beurd en hij de toezegging had gekre gen, dat iedere gevangene onmiddel lijk honderd dollar zou worden uitge keerd zoals hij geëist had, liet Quinn die een straf van meer dan tien jaar uitzit, wegens en gewapende roofover val de gijzelaars vrij. Hij had-deze actie ondernomen om dat hem een voorwaardelijke invrij heidstelling was geweigerd. MADRID De Spaanse dichter Car los Alvarez is maandag in Madrid ge arresteerd. In een briefje heeft hy aan het Franse persbureau AFP kun nen laten weten, dat hij aangehouden is omdat hij geweigerd heeft een boete te betalen die hem in februari van dit jaar was opgelegd, nadat h(j had deel genomen aan een plechtigheid ter ere van de in ballingschap overleden dich ter Antonio Machado. De 36-jarige Carlos Alvarez heeft al tweemaal in de gevangenis gezeten, eenmaal een jaar lang. Hij heeft zeven gedichtenbundels geschreven, waarvan er slechts een in Spanje is uitgegeven. Zijn werken zijn vertaald en uitgege ven in Kopenhagen, Oslo, Stockholm, Parijs en Rome. PARIJS Prof. dr. Presser heeft voor zijn werk „Ondergang" (over de uitroeiing van de Nederlandse Joden in de Tweede Wereldoorlog) de Interna tionale Herinneringsprijs, groot 10.000 gulden gekregen. De prijs bestaat uit een totaalbedrag van 20.000 gulden, dat elk jaar wordt toegekend door de Wereldfederatie van overlevenden van het concentratiekamp Bergen Bel sen. Het tweede bedrag van 10.000 gulden gaat naar de Franse schrijver Jean Cayrol voor zijn gehele werk. L'AQUILA In de Italiaanse stad L'Qquila zijn woensdagavond drie personen tot zes jaar gevangenisstraf veroordeeld, in verband met de ramp met de Vajont-dam van 1963, die aan circa tweeduizend mensen het leven kostte. Ze werden schuldig bevonden aan medeplichtigheid aan massale doodslag, maar de rechtbank achtte verzachtende omstandigheden aanwezig, ADVERTENTIE 5 gulden premie van de Amro Bank De vakbonden en de partij beschul digen nu „bureaucraten, technocraten en bestuurders" ervan, voortdurend te proberen de uitvoerende organen en dagelijkse besturen bevoegdheden te geven, die eigenlijk zijn voorbehouden aan de arbeidersraad. Een dieperliggende oorzaak voor dit probleem ligt in het ontstaan van een steeds groter en ingewikkelder pa troon van de economie, aldus het Zuid sla vische blad „Ekonomska Politika De nieuwe organisatievormen van de industriële produktie, maken nieuwe vormen van zelfbestuur nodig. Door de ingewikkeldheid van het stelsel van zelfbestuur, vooral in grote geïntegreerde ondernemingen met vaak een onoverzichtelijke hiërarchie van arbeidersraden in verschillende produk- tietakken, bestaat onder de arbeiders van sommige fabrieken de neiging, zich te concentreren op het sociale vlak. Als hun tewerkstelling maar ge waarborgd lijkt en de lonen goed zijn laten deze arbeiders zo niet formeel dan toch in praktijk, de verantwoor delijkheid voor de bedrijfsvoering over aan directie en vaklieden. ADVERTENTIE WINTERHUR Een Algerijnse ad vocaat heeft de Zwitserse regering ge waarschuwd. dat zich politieke gevol gen zouden kunnen voordoen, als de drie Arabische commando's zouden wor den veroordeeld wegens hun aanslag op de Israëlische verkeersmachine op het vliegveld van Zürich, op 18 fe bruari. De advocaat Amar Ben Tomi, voor zitter van de Algerijnse bond van ad vocaten, zei na afloop van de zitting tot journalisten: „Niemand moet het feit over het hoofd zien dat de uitspraak tegen de drie Arabieren politieke gevolgen kan hebben. Deze zouden de diplomatieke betrekkingen tussen Zwitserland en de Arabische landen kunnen beïnvloe den. Het Zwitserse hof, aldus de advocaat, is niet bevoegd om een oordeel uit te spreken over „een militaire daad die niet tegen Zwitserland was gericht, maar tegen het zionisme". Toen Ben Tomi protesteerde dat er bij het proces geen Arabische advoca ten mochten optreden riep een Is raëlische journalist hem toe: „Er was ook geen Israëlische advocaat bij toen er in Bagdad Joden werden veroor deeld en terechtgesteld". Het Sovjet-beleid boekt belangrijke winsten in het geweldige, strategische gebied dat gemakshalve samengevat wordt onder de naam Midden-Oosten, dat het belangrijkste gebied voor een politiek conflict tussen Oost en West in de jaren '70 schijnt te worden. Moskou heeft in het gebied succes met zijn econmisch-militaire hulp, han del en propaganda. I)e Russen wak keren voortdurend de achterdocht te gen dc VS aan, maar 'zij schijnen iedere kans op een krachtmeting te willen vermijden. Het is de vraag in hoeverre zij vrede in het gebied willen, want een sta biele vrede zou veel van de redenen voor Arabische samenwerking met het communistische blok wegnemen. Een beleid dat oorlog noch vrede wil. past in het streven van het Krem lin om de spanning in Europa te ver minderen en te komen tot collectieve veiligheid in Azië. Het ziet er naar uit, dat de Russen de status-quo in Europa en Azië willen handhaven ter wijl zij hun krachten verder concen treren op het Midden-Oosten. Het gaat in feite om een groter gebied, n.l. de driehoek langs de noordeliijke rand van Afrika naar Iran. vervol gens naar Soedan in het Zuidwesten en vandaar weer in noordwestelijke richting naar Algerije. In dit gebied wonen ongeveer 140 mil joen mensen, velen in achtergebleven gebieden waar de heersers snel el kaar opvolgen. De kern van de driehoek wordt ge vormd door het welhaast ononlosba- re conflict tussen de Arabieren en Israël, waarin de VS gezien wordt als de „aartsvijand van de aspira ties der volken". De Sovjet maritieme macht in het ge bied is de laatste jaren sterk toege nomen. Het doel nu schijnt een ring van staten te vormen, welke van Mos kou afhankelijk zijn. De Russen heb ben de olie uit het Midden-Oosten niet nodig, maar zullen ongetwijgeld proberen zeggenschap uit te oefenen over de stroom van die olie naar Europa. e Sovjet-pers stelt de voorstellen van Washington voor een oplossing in het Midden-Oosten welke ook Israël nauwelijks gelukkig gemaakt hebben voor als een poging om een wig te drijven lussen de Ara bische staten op de topconferentie welke morgen in Marokko wordt ge opend. De Russen zeggen dat zij geheel achter de Arabische eisen voor terugtrek king van de Israëlische troepen uit de bezette Arabische gebieden zijn. maar het wachtwoord van Moskou is behoedzaamheid. De vorige maand heeft president Nas ser de Arabieren opgeroepen „onze weg naar hetgeen wij willen, ook al zal deze door een zee van bloed en een kim van vuur leiden". Dit scheen de Russen te ver te gaan. Hoewel zij geen steun beloofden aan de verster king van de militaire macht van de Arabieren, hield Moskou vast aan een betrekkelijk veilige beleidslijn. De door de Sovjet-Unie geleverde wa pens welke in de oorlog van 1967 ver loren zijn gegaan zijn intussen ver vangen. De economische en militaire hulp aan Syrië en Irak is uitgebreid. Zelfs Jordanië, waarvan het bewind het minst anti-Westers is in het Ara bische oosten, profiteert van econo mische en technische samenwerking met de Russen. In de oostelijke hoek van de driehoek heeft het communistische blok kre dieten aan Iran verleend en in de westelijke hoek krijgt het revolutio naire bewind van Algerije uitgebrei de Russische hulp. Moskou heeft ook gestaag de betrekkin gen met Turkije, dat zeggenschap heeft over de Dardanellen en derhal ve over de toegang van Sovjet-sche pen tot de Middellandse Zee, ver beterd. en schold het drietal twee jaar van zijn straf kwijt. Vijf beklaagden wer den vrijgesproken. De uitspraak ontlokte luide protesten aan het publiek in de zaal, en de of ficier van justitie zei direct, dat hij beroep zou aantekenen. De meesten uit het publiek waren afkomstig uit het gebied van het dorp Longarone, dat bij de ramp een van de groot ste in de geschiedenis van Italië vol ledig was weggevaagd. Het proces, waarin ongeveer 2500 getuigen zijn gehoord, begon op 25 no vember 1968, iets meer dan vijf jaar nadat een deel van een berg in het Va- jont-reservoir in de Dolomieten was ge stort, een 200 meter hoge watermuur het daaronder liggende dal in dreu nend. Zeven dorpen werden verzwol gen. De dam was in 1960 gereedgeko men als onderdeel van een reusachtig waterkrachtproject, en eens als de hoogste in Europa bestempeld. Volgens het openbaar ministerie hadden al tij dens de bouw deskundigen gewaar schuwd, dat die plaats gevaarlijk was. Voorts hadden grote aardverschuivin gen voor de ramp, een duidelijke aan wijzing moeten vormen. De drie veroordeelden zijn Alberico Biadene, directeur van de waterbouw kundige afdeling van de maatschappij die de dam bouwde, Curzio Batini, een hooggeplaatst ambtenaar van het mi nisterie van openbare werken, een Al- mo Violin, een waterbouwkundige inge nieur. Oorspronkelijk waren er negen be klaagden, maar een van hen Mario Pancini, de leider van het bouwproject heeft zich kort voor het proces van het leven beroofd. In Hoeven (NB) is het vijf maan den oude zoontje Willy van het echt paar Brouwers-Konings onder zijn de kentjes gestikt. Toen zijn moeder hem om elf uur eten wilde geven, ontdekte ze, dat hij was overleden. ADVERTENTIE BRUSSEL De Belgische minister van Justitie, Vranckx. heeft zich woensdag in de senaat in Brussel fel gekeerd tegen wat hij noemde „sex- zwendelaars". De ware vijanden van dc jeugd zijn zowel de puriteiten, die elke evolutie op het gebied van de zeden willen remmen, als de zogeheten sex-revolu- tionairen, zo zei hij. De minister noemde exploitatie van obscene gevoelens enkel en alleen uit commerciële overwegingen een plaag die vooral de jeugd bedreigt. Het grote bedrog was voorts volgens hem, dat pornografie werd gebruikt als inzet in de strijd voor de geestelijke vrijheid. Minister Vranckx legde deze verkla ring af bij een interpellatie van een socialistische senator, Calewaert, over het feit dat onlangs door de politie een boek in beslag was genomen dat kort tevoren was bekroond met de officiële staatsprijs, t.w. Gangreen-1, van Gee- raerts. De minister zette uiteen, dat het boek, samen met andere werken, niet in beslag was genomen, doch alleen voor onderzoek meegenomen en later aan de desbetreffende boekhandelaar teruggegeven. In de Belgische Kamer van Volksver tegenwoordigers is over deze zaak on langs ook van socialistische zijde ge ïnterpelleerd. Toen legde de interpel-d lant meer de nadruk op de vraag, of dit boek met een officiële staatsprijs bekroond had mogen worden. De socialistische interpellant in de Senaat verklaardewoensdag, dat de recente bezoeken van politiemannen aan boekwinkels een zeker ongenoegen hadden verwekt. Volgens hem dreigde het vage begrip „goede zeden" wat al te gemakkelijk door de gerechtelijke autoriteiten gehanteerd te worden om, onder het voorwendsel van „verdedi ging van de moraal", op te treden te gen een schrijver die in een slecht blaadje staat bij die autoriteiten. De minister van Justitie legde er wat dit aangaat de nadruk op, dat de Belgische onderzockrechters aan hem geen verantwoording schuldig zijn en dat hij als minister ook niet kon be letten dat vervolgingen worden inge steld als de gerechtelijke autoriteiten menen dat de wet wordt overtreden. De Belgische minister van Nederland se cultuur. Van Mechelen, heeft overi gen over deze zaak verklaard, dat toe kenning van de officiële staatsprijs aan 't omstreken werk is geschied door een onafhankelijke jury, die het heeft be oordeeld op zijn literaire waarden. Het was niet de taak van de jury de vraag te beantwoorden of het boek ook voor kinderen geschikt was. „De kunstenaar moet in onze tijd zijn eigen expressie kunnen kiezen", al dus minister Van Mechelen. En het Is de vraag of men zich bij het toekennen van staatsprijzen alleen aan de oude tradities moet houden. In onze demo cratie hebben allen het recht van spre ken, ook zij die mogelijk dwalen, aldus deze commentaar. QUEBEC De Canadese minister van Justitie, Rémi Paul, heeft bevestigd, dat een monteur in het bejaardenhuis Notre-Dame-Du-Lao, dat op 2 decem ber tot de grond afbrandde (wat 38 mensen het leven kostte), in 1958 we gens brandstichting werd veroordeeld. Paul verklaarde in de nationale ver gadering van Quebec, dat zijn departe ment een onderzoek had ingesteld, waarbij was gebleken, dat de man. wiens naam niet werd genoemd, twee jaar gevangenisstraf had gekregen voor brandstichting in een villa te Rivière Bleue in Quebec. Hij was huismeeater van de villa, toen de brand op 11 okto ber 1958 uitbrak.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 13