Smrkofsky en 10 liberalen
uit parlement gezet
Schrijvers dreigen met boycot
van Sovjet-cultuur
ZELFBESTUUR ARBEIDERS
IN ZUID-SLAVIË IS
IN ERNSTIG GEVAAR
|gg|§ KANS op
EXPORTüfNEViR
Milde straffen voor
bouwers Yajontdam
Midden-Oosten
Belgisch minister tegen
sex en puriteinen
Over de
grenzen
Sluitstuk van Sovjet-campagne
Gina in maxi-tijgerjas
AMRO BANK
c\boruw
kerstfeest
naar de^Spa
wanneer u daar nog deze maand
een Spaarboekje of Spaarrekening
(4Va tot 7% rente!) opent.
Spaanse dichter
gearresteerd
Brandstichting
Bartex is de fijnste
snelscheercrême die
ik ken. En nog de
voordeligste ook!
GERING
LINKS
Namen anarchisten
bekend
Wastafel verstopt?
Fifax lost op.
Haal het even
bij de drogist.
Week gevangenis
voor duiven voeren
Gedetineerde hield
gijzelaars vast
Prijs voor auteur
van Ondergang
Bij een eerste inleg van minimaal f 10.-
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
Die regenjas kan ik zelf
wel waterdicht maken.
Met Harmisol
van mijn drogist.
Arabieren dreigen
Zwitsers
DONDERDAG 18 DECEMBER 1969
ADVERTENTIE
PRAAG Elf leden van liet Tsjecho-SIowaakse parlement hebben hun zetel
ter beschikking gesteld, zo meldt het Tsjecho-SIowaakse persbureau CTK.
Onder hen is de vroegere parlementsvoorzitter Josef Smrkofsky.
Smirkofsky was een van de naaste
medewerkers van de vroegere partij
voorzitter Dubcek, die deze week tot
ambassadeur in Turkije werd benoemd.
Alle afgetredenen stonden bekend als
„liberalen".
Behalve Smrkovsky legden ook Alois
Polednak, de vroegere directeur van de
Tsjechosiowaakse filmindustrie en
Josef Barufka, oud-minister van land
bouw, hun funtiee neer.
Het aftreden van de elf parlementa
riërs vormt het sluitstuk van de krach
tige anti-liberale beweging, die na de in
vasie van augustus 1968 was begonnen
en acht maanden geleden, een nieuwe
impuls kreeg met de afzetting van par
tijleider Alexander Dubcek.
Smirkofsky (58) was een krachtige
verdediger van de hervormingsplannen
van Dubcek. Na de invasie werd hij het
persoonlijke doelwit van felle Russische
aanvallen. Hij verdedigde de persvrij
heid tot het uiterste en verontrustte de
regering door acties te eisen tegen de
Russische propaganda in Tsjechoslowa-
kije.
In januari van dit jaar verloor hij
zijn post als voorzitter van het parle
ment ondanks krachtige steun van de
arbeiders en studenten.
Van dat ogenblik af waren z'n politie
ke overlevingskansen gering. Hij heeft
de strijd nog bijna een jaar voortgezet,
maar werd gisteren definitef van alle
politieke invloed beroofd.
Voor het eerste sinds de Invasie heeft
woensdag een hoge partijfunctionaris
ook voor een gevaar van links gewaar
schuwd. In het partij weekblad „Tribu-
na" zegt het lid van het partijpresi
dium Oldrich Svestka, dat het „groot
ste gevaar" nog steeds ligt in de werk
zaamheid van „rechtsgerichte, oppor
tunistische krachten" die het partij-
werk remmen, maar dat er ook enkele
tekenen zijn van een radicalisme van
links, „waardoor het werk van bepaal
de groepen in partij en maatschappij
wordt belemmerd doordat deze —zij
het onnodig daar bang voor zijn".
Svestka, die ook hoofdredacteur van
de Tribuna is, is van mening dat de
„uitingen van een links-radicalisme ten
dele berusten op een valse voorstelling
van verouderde en onaanvaardbare
methoden en anderzijds voortvloeien
uit de politiek van na januari. Zij wa
ren het gevolg van „een persoonlijke
instelling die niet voldoende rekening
houdt met de belangen van partij en
samenleving". Deze partijgenoten
„werken liever met behulp van macht
en kracht dan met het verstand".
De partij mag volgens Svestka nooit
proberen „het karakter van een mens
te breken", maar moet alleoi in staat
stellen fouten en vergissingen goed te
maken.
ROME De identiteit van drie van
de acht mensen die verdacht worden
betrokken te zijn geweest bfl de bom-
aanslgen in Milaan en Rome, is woens
dag bekend gemaakt.
De drie zijn de 19-jarige Duitse kap
ster Elga Borth en de jonge anarchis
ten Emilio Borghese en Roberto Man
der. De vader van Borghese is een ho
ge ambtenaar en de vader van Mander
is dirigent. De laatste is op het ogen
blik op totirnee in Nederland. De acht
verdachten worden op het ogenblik
door de Romeinse politie verhoord.
De anarchistische organisatie „Circo-
lo Ponte Delia Chisolfa", waartoe twee
verdachten (Pinelli en Valpreda) beho
ren, heeft in een communiqué een be
roep gedaan op „de anti-fascistische
bewegingen en pers, benevens de pu
blieke opinie, hun zelfbeheersing en ge
zond verstand te bewaren". Zij ver
klaarde, eens te meer de haar „ten on
rechte aangewreven" aanslagen van
vrijdag te veroordelen, en zei dat „de
ondervraagde anarchistische verdach
ten en ook Valpreda (de enige die tot
dusver officieel in staat van beschuldi
ging is gesteld) zullen worden gered"
door hen, die niet opnieuw Italië willen
overleveren aan het fascisme".
ADVERTENTIE
LONDEN Een groep van 31 voor
aanstaande schrijvers en kunstenaars
heeft vandaag gedreigd met een inter
nationale culturele boycot van de Sov
jet-Unie, indien dit land volhardt In
zijn „schandalige behandeling van zijn
eigen schrijvers".
In een brief aan de Times verkla
ren zij met ontsteltenis vernomen te
hebben, dat Alexander Solzhenitsyn uit
de Russische schrijversbond is gezet.
Dit is een „misdaad tegen de bescha
ving", zeggen zij.
Het protest was getekend door Gra
ham Green, W. H. Auden, Arthur
Miller, A. J. Ayer, Günther Grass, Rolf
Hochhuth, Julian Huxley, Mary McCar
thy, Meyer Schapiro, Muriel Spark, Phi-
CANBERRA Twee leden van een
Tsjechosiowaakse balletgroep zijn er
tijdens een toernee door Argentinië van
door gegaan en naar Australië ge
vlucht. Dit heeft een woordvoerder van
het Australische ministerie van Bui
tenlandse Zaken woensdag meegedeeld.
Het tweetal een echtpaar had vo
rige maand bij de Australische ambas
sade in Buenos Aires asiel gevraagd.
Zij maakten deel uit van de groep „De
Toverlantaren".
lip Toynbee, A. Alvarez, Hannah Arend
Carlo Bronne, Constant Burniaux. Da
vid Carver, Georges Dopagne, Pierre
Emmanuel, Daniel Gilles, Brian Glan-
ville, Robert Goffin, Peter Hartling,
Klaus Harpprecht, Uwe Johnson, Al
fred Kazin, Rosamond Lehmann, Kath
leen Nott, William Styron, Edmond
Vandercammen, Victor van Vriesland
en Bernard Wall.
LIVERPOOL Een 64-jarige dame
is voor een week naar de gevangenis
gezonden, wegens het voederen van
duiven.
De dame, mejuffrouw Helen Fleming,
stond voor de tweede maal in een
maand terecht op klachten van buren,
dat zij een rechterlijk verbod had ge
schonden om duiven te voederen. De
buren hadden geklaagd, dat honderden
duiven hun was bevuilden en ook de
kinderen „bombardeerden".
De rechter vroeg mejuffrouw Fle
ming vijf keer of zij bereid was zich
te houden aan het rechterlijke verbod.
Zij weigerde zulks nadrukkelijk vijf
keer en werd tot zeven dagen gevan
genisstraf veroordeeld.
ADVERTENTIE
Een toast op de gastvrouw die
weet hoe feestelijk feestjes
worden met Verkade Toast.
Winkelend in de bekende Romeinse winkelstraat Via Frattina en daarmee
het laatste op het gebied van de bontmode showend" is Gina Lollobngida,
die hier gekleed gaaf in een maxi-mantel van tijgerbont.
BELGRADO Al enkele weken
gaat in Zuid-Slavië bijna geen dag
voorbij, waarop niet in dagbladen
of officiële redevoeringen wordt gewe
zen op de gevaren, die het voor Zuid-
Slavië typerende zelfbestuur van de
arbeiders zouden bedreigen.
Zelfs president Tito waarschuwde in
een van zijn laatste toespraken voor
„bureaucraten. technocraten en be
stuurders", die het recht van de ar
beiders hun eigen bedrijf te leiden,
zouden willen beperken. Het 52 man
tellende partijpresidium zal dit onder
werp in januari a.s. diepgaand behan
delen.
Aanleiding tot deze discussies is een
in december verleden jaar aangeno
men grondwetswijziging, waardoor de
arbeiders zelf kunnen beslissen hoe zij
in hun bedrijf het zelfbestuur organi
seren. Zij kunnen bepalen welke be
voegdheden en verantwoordelijkheid
worden toegekend aan de uitvoerende
organen, mits de arbeidersraad enige
drager van het zelfbestuur blijft.
ADVERTENTIE
bij elke
aankoop
van een
hele fles
•Vat *m koel"
NASHVILLE In de gevangenis
van Nashville (Tennessee) heeft een
gedetineerde Heywood Quinn, woens
dag tijdens het bezoekuur twintig per
sonen, onder wie een kind van een
jaar, gegijzeld. Ruim vijf uur hield hij
ze vast. Gewapend met een mes, over
goot hij een cipier met een brandbare
vloeistof en dreigde hij de man in
brand te steken, als hij niet de kans
kreeg zijn grieven te luchten tegenover
journalisten. Pas nadat dit was ge
beurd en hij de toezegging had gekre
gen, dat iedere gevangene onmiddel
lijk honderd dollar zou worden uitge
keerd zoals hij geëist had, liet Quinn
die een straf van meer dan tien jaar
uitzit, wegens en gewapende roofover
val de gijzelaars vrij.
Hij had-deze actie ondernomen om
dat hem een voorwaardelijke invrij
heidstelling was geweigerd.
MADRID De Spaanse dichter Car
los Alvarez is maandag in Madrid ge
arresteerd. In een briefje heeft hy
aan het Franse persbureau AFP kun
nen laten weten, dat hij aangehouden
is omdat hij geweigerd heeft een boete
te betalen die hem in februari van dit
jaar was opgelegd, nadat h(j had deel
genomen aan een plechtigheid ter ere
van de in ballingschap overleden dich
ter Antonio Machado.
De 36-jarige Carlos Alvarez heeft al
tweemaal in de gevangenis gezeten,
eenmaal een jaar lang. Hij heeft zeven
gedichtenbundels geschreven, waarvan
er slechts een in Spanje is uitgegeven.
Zijn werken zijn vertaald en uitgege
ven in Kopenhagen, Oslo, Stockholm,
Parijs en Rome.
PARIJS Prof. dr. Presser heeft
voor zijn werk „Ondergang" (over de
uitroeiing van de Nederlandse Joden in
de Tweede Wereldoorlog) de Interna
tionale Herinneringsprijs, groot 10.000
gulden gekregen.
De prijs bestaat uit een totaalbedrag
van 20.000 gulden, dat elk jaar wordt
toegekend door de Wereldfederatie van
overlevenden van het concentratiekamp
Bergen Bel sen. Het tweede bedrag
van 10.000 gulden gaat naar de Franse
schrijver Jean Cayrol voor zijn gehele
werk.
L'AQUILA In de Italiaanse stad
L'Qquila zijn woensdagavond drie
personen tot zes jaar gevangenisstraf
veroordeeld, in verband met de ramp
met de Vajont-dam van 1963, die aan
circa tweeduizend mensen het leven
kostte. Ze werden schuldig bevonden
aan medeplichtigheid aan massale
doodslag, maar de rechtbank achtte
verzachtende omstandigheden aanwezig,
ADVERTENTIE
5 gulden premie
van de Amro Bank
De vakbonden en de partij beschul
digen nu „bureaucraten, technocraten
en bestuurders" ervan, voortdurend te
proberen de uitvoerende organen en
dagelijkse besturen bevoegdheden te
geven, die eigenlijk zijn voorbehouden
aan de arbeidersraad.
Een dieperliggende oorzaak voor dit
probleem ligt in het ontstaan van een
steeds groter en ingewikkelder pa
troon van de economie, aldus het Zuid
sla vische blad „Ekonomska Politika
De nieuwe organisatievormen van de
industriële produktie, maken nieuwe
vormen van zelfbestuur nodig.
Door de ingewikkeldheid van het
stelsel van zelfbestuur, vooral in grote
geïntegreerde ondernemingen met vaak
een onoverzichtelijke hiërarchie van
arbeidersraden in verschillende produk-
tietakken, bestaat onder de arbeiders
van sommige fabrieken de neiging,
zich te concentreren op het sociale
vlak. Als hun tewerkstelling maar ge
waarborgd lijkt en de lonen goed zijn
laten deze arbeiders zo niet formeel
dan toch in praktijk, de verantwoor
delijkheid voor de bedrijfsvoering over
aan directie en vaklieden.
ADVERTENTIE
WINTERHUR Een Algerijnse ad
vocaat heeft de Zwitserse regering ge
waarschuwd. dat zich politieke gevol
gen zouden kunnen voordoen, als de
drie Arabische commando's zouden wor
den veroordeeld wegens hun aanslag
op de Israëlische verkeersmachine op
het vliegveld van Zürich, op 18 fe
bruari.
De advocaat Amar Ben Tomi, voor
zitter van de Algerijnse bond van ad
vocaten, zei na afloop van de zitting
tot journalisten:
„Niemand moet het feit over het
hoofd zien dat de uitspraak tegen de
drie Arabieren politieke gevolgen kan
hebben. Deze zouden de diplomatieke
betrekkingen tussen Zwitserland en de
Arabische landen kunnen beïnvloe
den.
Het Zwitserse hof, aldus de advocaat,
is niet bevoegd om een oordeel uit te
spreken over „een militaire daad die
niet tegen Zwitserland was gericht,
maar tegen het zionisme".
Toen Ben Tomi protesteerde dat er
bij het proces geen Arabische advoca
ten mochten optreden riep een Is
raëlische journalist hem toe: „Er was
ook geen Israëlische advocaat bij toen
er in Bagdad Joden werden veroor
deeld en terechtgesteld".
Het Sovjet-beleid boekt belangrijke
winsten in het geweldige, strategische
gebied dat gemakshalve samengevat
wordt onder de naam Midden-Oosten,
dat het belangrijkste gebied voor een
politiek conflict tussen Oost en West
in de jaren '70 schijnt te worden.
Moskou heeft in het gebied succes met
zijn econmisch-militaire hulp, han
del en propaganda. I)e Russen wak
keren voortdurend de achterdocht te
gen dc VS aan, maar 'zij schijnen
iedere kans op een krachtmeting te
willen vermijden.
Het is de vraag in hoeverre zij vrede
in het gebied willen, want een sta
biele vrede zou veel van de redenen
voor Arabische samenwerking met
het communistische blok wegnemen.
Een beleid dat oorlog noch vrede wil.
past in het streven van het Krem
lin om de spanning in Europa te ver
minderen en te komen tot collectieve
veiligheid in Azië. Het ziet er naar
uit, dat de Russen de status-quo in
Europa en Azië willen handhaven ter
wijl zij hun krachten verder concen
treren op het Midden-Oosten. Het
gaat in feite om een groter gebied,
n.l. de driehoek langs de noordeliijke
rand van Afrika naar Iran. vervol
gens naar Soedan in het Zuidwesten
en vandaar weer in noordwestelijke
richting naar Algerije.
In dit gebied wonen ongeveer 140 mil
joen mensen, velen in achtergebleven
gebieden waar de heersers snel el
kaar opvolgen.
De kern van de driehoek wordt ge
vormd door het welhaast ononlosba-
re conflict tussen de Arabieren en
Israël, waarin de VS gezien wordt
als de „aartsvijand van de aspira
ties der volken".
De Sovjet maritieme macht in het ge
bied is de laatste jaren sterk toege
nomen. Het doel nu schijnt een ring
van staten te vormen, welke van Mos
kou afhankelijk zijn. De Russen heb
ben de olie uit het Midden-Oosten
niet nodig, maar zullen ongetwijgeld
proberen zeggenschap uit te oefenen
over de stroom van die olie naar
Europa.
e Sovjet-pers stelt de voorstellen van
Washington voor een oplossing
in het Midden-Oosten welke ook
Israël nauwelijks gelukkig gemaakt
hebben voor als een poging om
een wig te drijven lussen de Ara
bische staten op de topconferentie
welke morgen in Marokko wordt ge
opend.
De Russen zeggen dat zij geheel achter
de Arabische eisen voor terugtrek
king van de Israëlische troepen uit
de bezette Arabische gebieden zijn.
maar het wachtwoord van Moskou
is behoedzaamheid.
De vorige maand heeft president Nas
ser de Arabieren opgeroepen „onze
weg naar hetgeen wij willen, ook al
zal deze door een zee van bloed en
een kim van vuur leiden". Dit scheen
de Russen te ver te gaan. Hoewel zij
geen steun beloofden aan de verster
king van de militaire macht van de
Arabieren, hield Moskou vast aan
een betrekkelijk veilige beleidslijn.
De door de Sovjet-Unie geleverde wa
pens welke in de oorlog van 1967 ver
loren zijn gegaan zijn intussen ver
vangen. De economische en militaire
hulp aan Syrië en Irak is uitgebreid.
Zelfs Jordanië, waarvan het bewind
het minst anti-Westers is in het Ara
bische oosten, profiteert van econo
mische en technische samenwerking
met de Russen.
In de oostelijke hoek van de driehoek
heeft het communistische blok kre
dieten aan Iran verleend en in de
westelijke hoek krijgt het revolutio
naire bewind van Algerije uitgebrei
de Russische hulp.
Moskou heeft ook gestaag de betrekkin
gen met Turkije, dat zeggenschap
heeft over de Dardanellen en derhal
ve over de toegang van Sovjet-sche
pen tot de Middellandse Zee, ver
beterd.
en schold het drietal twee jaar van
zijn straf kwijt. Vijf beklaagden wer
den vrijgesproken.
De uitspraak ontlokte luide protesten
aan het publiek in de zaal, en de of
ficier van justitie zei direct, dat hij
beroep zou aantekenen. De meesten
uit het publiek waren afkomstig uit
het gebied van het dorp Longarone,
dat bij de ramp een van de groot
ste in de geschiedenis van Italië vol
ledig was weggevaagd.
Het proces, waarin ongeveer 2500
getuigen zijn gehoord, begon op 25 no
vember 1968, iets meer dan vijf jaar
nadat een deel van een berg in het Va-
jont-reservoir in de Dolomieten was ge
stort, een 200 meter hoge watermuur
het daaronder liggende dal in dreu
nend. Zeven dorpen werden verzwol
gen. De dam was in 1960 gereedgeko
men als onderdeel van een reusachtig
waterkrachtproject, en eens als de
hoogste in Europa bestempeld. Volgens
het openbaar ministerie hadden al tij
dens de bouw deskundigen gewaar
schuwd, dat die plaats gevaarlijk was.
Voorts hadden grote aardverschuivin
gen voor de ramp, een duidelijke aan
wijzing moeten vormen.
De drie veroordeelden zijn Alberico
Biadene, directeur van de waterbouw
kundige afdeling van de maatschappij
die de dam bouwde, Curzio Batini, een
hooggeplaatst ambtenaar van het mi
nisterie van openbare werken, een Al-
mo Violin, een waterbouwkundige inge
nieur.
Oorspronkelijk waren er negen be
klaagden, maar een van hen Mario
Pancini, de leider van het bouwproject
heeft zich kort voor het proces van
het leven beroofd.
In Hoeven (NB) is het vijf maan
den oude zoontje Willy van het echt
paar Brouwers-Konings onder zijn de
kentjes gestikt. Toen zijn moeder hem
om elf uur eten wilde geven, ontdekte
ze, dat hij was overleden.
ADVERTENTIE
BRUSSEL De Belgische minister
van Justitie, Vranckx. heeft zich
woensdag in de senaat in Brussel fel
gekeerd tegen wat hij noemde „sex-
zwendelaars".
De ware vijanden van dc jeugd zijn
zowel de puriteiten, die elke evolutie
op het gebied van de zeden willen
remmen, als de zogeheten sex-revolu-
tionairen, zo zei hij.
De minister noemde exploitatie van
obscene gevoelens enkel en alleen uit
commerciële overwegingen een plaag
die vooral de jeugd bedreigt. Het grote
bedrog was voorts volgens hem, dat
pornografie werd gebruikt als inzet in
de strijd voor de geestelijke vrijheid.
Minister Vranckx legde deze verkla
ring af bij een interpellatie van een
socialistische senator, Calewaert, over
het feit dat onlangs door de politie een
boek in beslag was genomen dat kort
tevoren was bekroond met de officiële
staatsprijs, t.w. Gangreen-1, van Gee-
raerts.
De minister zette uiteen, dat het
boek, samen met andere werken, niet
in beslag was genomen, doch alleen
voor onderzoek meegenomen en later
aan de desbetreffende boekhandelaar
teruggegeven.
In de Belgische Kamer van Volksver
tegenwoordigers is over deze zaak on
langs ook van socialistische zijde ge
ïnterpelleerd. Toen legde de interpel-d
lant meer de nadruk op de vraag, of
dit boek met een officiële staatsprijs
bekroond had mogen worden.
De socialistische interpellant in de
Senaat verklaardewoensdag, dat de
recente bezoeken van politiemannen
aan boekwinkels een zeker ongenoegen
hadden verwekt. Volgens hem dreigde
het vage begrip „goede zeden" wat al
te gemakkelijk door de gerechtelijke
autoriteiten gehanteerd te worden om,
onder het voorwendsel van „verdedi
ging van de moraal", op te treden te
gen een schrijver die in een slecht
blaadje staat bij die autoriteiten.
De minister van Justitie legde er
wat dit aangaat de nadruk op, dat de
Belgische onderzockrechters aan hem
geen verantwoording schuldig zijn en
dat hij als minister ook niet kon be
letten dat vervolgingen worden inge
steld als de gerechtelijke autoriteiten
menen dat de wet wordt overtreden.
De Belgische minister van Nederland
se cultuur. Van Mechelen, heeft overi
gen over deze zaak verklaard, dat toe
kenning van de officiële staatsprijs aan
't omstreken werk is geschied door een
onafhankelijke jury, die het heeft be
oordeeld op zijn literaire waarden. Het
was niet de taak van de jury de vraag
te beantwoorden of het boek ook voor
kinderen geschikt was.
„De kunstenaar moet in onze tijd
zijn eigen expressie kunnen kiezen", al
dus minister Van Mechelen. En het Is
de vraag of men zich bij het toekennen
van staatsprijzen alleen aan de oude
tradities moet houden. In onze demo
cratie hebben allen het recht van spre
ken, ook zij die mogelijk dwalen, aldus
deze commentaar.
QUEBEC De Canadese minister
van Justitie, Rémi Paul, heeft bevestigd,
dat een monteur in het bejaardenhuis
Notre-Dame-Du-Lao, dat op 2 decem
ber tot de grond afbrandde (wat 38
mensen het leven kostte), in 1958 we
gens brandstichting werd veroordeeld.
Paul verklaarde in de nationale ver
gadering van Quebec, dat zijn departe
ment een onderzoek had ingesteld,
waarbij was gebleken, dat de man.
wiens naam niet werd genoemd, twee
jaar gevangenisstraf had gekregen voor
brandstichting in een villa te Rivière
Bleue in Quebec. Hij was huismeeater
van de villa, toen de brand op 11 okto
ber 1958 uitbrak.