Bok en geit als
hu welij kscadeau
VVV neemt horeca
onder de
loep
Kerstmaal kostte in
\1944 aantal weeklonen
Politie nam
gokautomaten
in beslag
Zweedse ambassadeur
bracht bezoek aan SKF
Af spraak-
spreekuur
Ondanks kou, trouw kerkbezoek
TERZAKE
Kip of zwart vlees
was grote lekkernij
Raad Lienden
vergadert op
23 december
Gelukkige"
vinders
Voor bevordering toerisme
VALLEI?
Belt
„*2 10550
"~;it 11070
AAN U HET WOORD
Brandweer in
Scherpenzeel
bestaat 30 jaar
Auto in slip:
veel blikschade
Kleuterschool te
Lienden nu
in gebruik
Uitslag loterij
H. Zimmerman
heropende
verbouwde zaak
Zwerven
Eigenbouw
Weeklonen
Uit de oude
doos
door
Rik Valkenburg j
Kerkgang
Wie mist parkiet?
MARKTEN
BURGERLIJK! STAND
DONDERDAG 18 DECEMBER 1969
VEENENDAAL Drie Veenendaal-
se huisartsen hebben besloten een nieu
we spreekuurregeling te introduceren,
waardoor enerzijds de wachttijden voor
patiënten korter worden en anderzijds
een rustgevende sfeer voor de arts in
zijn praktijkhuis verzekert, die voor
zijn praktijkhuis verzekerd zal zijn, die
voor een normaal gesprek en een goede
behandeling nodig is.
Op 7 januari beginnen de artsen N.
Rijlaarsdam, J. Schilperoort en G. J.
Verschoor met het zgn. „afspraak
spreekuur", waarmee zij willen voor
komen dat patiënten zoals dat nu veel
al gebeurt in drommen op hun beurt
moeten wachten.
Het systeem wordt: op een vastge
steld uur één dag tevoren bellen voor
een afspraak, zodat de arts zijn tijd
ruimschoots van te voren kan indelen.
Voor spoedgevallen blijft een „vrij
spreekuur" gehandhaafd, terwijl voor
het afhalen van herhalingsrecepten en
verwijskaarten eveneens een speciaal
uur wordt vastgesteld. Aanvragen voor
visites moeten voortaan voor 10 uur
's morgens binnen zijn.
In een circulaire zeggen de artsen:
„Voor ons betekent deze wijze van
praktijkvoering geen tijdsbesparing, in
tegendeel. Het gaat om het streven de
medische verzorging zo goed mogelijk
te doen zijn."
SCHERPENZEEL Door de rijks
politie te Scherpenzeel zijn in hotel De
Hertog van Gelre een paar gokautoma
ten in beslag genomen. Deze waren in
strijd met de Wet op de Kansspelen.
Tegen de eigenaar is proces-verbaal
opgemaakt
LIENDEN Op dinsdag 23 decem
ber om half twee 's middags komt de
gemeenteraad van Lienden in openba
re vergadering bijeen. Na de opening
zal de burgemeester zijn gebruikelijke
jaarrede houden, waarna de raad over
gaat tot de behandeling en vaststelling
van de gemeentebegroting 1970 en de
bedrijfsbegrotingen voor dat jaar. Ten
slotte zal er nog een rapport van de
Technische Dienst in bespreking ko
men.
ELST Bij de heer Hulsebos, Rijks
straatweg 162 te Eist is komen aan
vliegen een groene parkiet. De eige
naar gelieve zich aldaar te melden of
bij de Rijkspolitie.
VEENENDAAL De nog niet zo
lang geleden in Nederland benoemde
Zweedse ambassadeur de hr. K. G. La-
gerfelt bracht woensdagmorgen een be
zoek aan de SKF Kogelagerfabriek.
Hij werd in de ontvangsthal van het
bedrijf aan de Groeneveldselaan ver
welkomd namens de directie van het
Veenendaalse bedrijf door de heer H.
J. Dorpema. Het was een informeel
bezoek, dat een ongedwongen karakter
droeg. De ambassadeur, die naar men
ons van SKF-zijde verzekerde alle in
Nederland gevestigde Zweedse bedrij
ven gaat bezoeken, maakte onder meer
een rondgang door het bedrijf.
SCHERPENZEEL Op 13 de
cember verloor de Gezinsverzorg
ster mej. Burggraaf haar portemon-
naie met een inhoud van ruim 80
gulden op de Lindelaan te Scherpen
zeel. Een passerende bestelauto stopte
en een van de inzittenden raapte
naar later bleek de portemonnaie
op. Dit werd door verschillende ge
tuigen gezien maar deze schonken
er geen verdere aandacht aan. Toen
men later hoorde dat de wijkver
pleegster haar portemonnaie had
verloren deelde men de politie de
waarnemingen echter mee. Omdat
de auto duidelijk herkenbaar was
geweest, lukte het spoedig de „vin
ders" te achterhalen.
Na een uitvoerig verhoor van de
chauffeur en bijrijder bekenden de
ze tenslotte dat men inderdaad de
portemonnaie had opgeraapt. De por
temonnaie was verscheurd en wegge
gooid. Tegen de „gelukkige" vinders,
de 25-jarige K. en D., beiden uit Zeist,
is procesverbaal opgemaakt.
SCHERPENZEEL Op de eier
markt te Scherpenzeel werden gisteren
800.000 eieren aangevoerd. De handel
was zeer flauw en de prijzen varieer
den van f 12,- tot f 13,-. De henne-
eieren golden f 9,- tot f 11,50. Alles per
100 stuks.
SCHERPENZEEL Op de biggen-
markt werden 160 biggen aangevoerd.
De handel was matig en de prijzen
varieerden van f 95,- tot f 106,- per
stuk.
EDERVEEN De kans is groot
dat aan de buurtweg in Ederveen een
traditie in ere wordt hersteld. Gis
teren trouwden Jan Boon en Mina
van de Kraats en ter gelegenheid van
hun huwelijk kregen zij van Dick
Hardeman, een vriend ean de bruide
gom, een bok en een geit aangeboden.
Hardeman kwam daarmee een wed
denschap na die hij een aantal jaren
geleden met de bruidegom had afge
sloten met als inzet het zo lang moge
lijk trouw blijven aan de vrijgezellen-
status. Het toeval wil dat 't kersverse
echtpaar zich gaat vestigen aan de
Buurtweg 8, een boerderij waar van
oudsher een zogenaamd bokkenbe-
drijf was gevestigd. Daarom werd dit
huwelijkscadeau door de bruilofts
gasten in ,,Vita Nova" gezien als een
stuk bedrijfsinvesteringdie het echt
paar Boon bij de voortzetting van de
traditie ongetwijfeld van pas zal ko
men. Onofficieel heette het gister
avond op het bruiloftsfeest, dat de
eerste klanten gratis van de diensten
van het nieuwe bokkenbedrijf kunnen
profiteren.
ARNHEM Begin 1970 wordt het
gehele horeca-wezen van de Zuid-Ve-
luwe nauwkeurig onder de loep geno
men. Dat gebeurt op initiatief van de
regionale VVV-federatie, met het doel
na te gaan wat er de oorzaak van is
dat de horeca er blijk van heeft ge
geven niet met de tijd te zijn meege
groeid. De uitkomst van het onderzoek
moet aangeven wat het toekomstige
horeca-beleid moet zijn met betrek
king tot de „toeristische industrie".
Het onderzoek is tweeledig. Ener
zijds wordt een bedrijfseconomische
analyse gemaakt van de huidige situa
tie en anderzijds is het gericht op de
behoeften van potentiële consumenten,
in totaal ruim een half miljoen op de
Zuid-Veluwe. Het is niet uitgesloten,
dat het onderzoek op den duur op gro
tere schaal wordt gerealiseerd.
De heer J. Vet, directeur van de pro
vinciale Gelderse en van de Arnhem
se VVV, liet gisteren op een perscon
ferentie uitkomen, dat het ministerie
van Economische Zaken mogelijk
fondsen ter beschikking zal stellen,
waaruit een landelijk onderzoek kan
worden gefinancierd.
Hij introduceerde daarnaast het
plan om met behulp van een compu
ter een totale inventarisatie te gaan
maken van alles wat Nederland heeft
te bieden in de horeca-sector, zodat be
langstellenden in de toekomst volle
dig kunnen worden geïnformeerd over
accommodaties, situering en prijzen,
op elk niveau.
Het onderzoek wordt voor de VVV
ingesteld door de sociografische dienst
van de agglomeratie Arnhem en het
Nederlands Wetenschappelijk Insti
tuut voor Toerisme te Breda.
De gedachte die aan het onderzoek
op de Zuid-Veluwe ten grondslag ligt,
is dat in de huidige horeca-sector een
te gering scala van bedrijven voorhan
den is. Mede hieraan wijt de WV de
malaise die zich momenteel laat voe
len. Kort na het échec van restaurant
Royal, aldus de heer Vet, riep de
WV de restaurateurs bijeen voor een
bespreking over de toekomstmogelijk
heden.
„In Nederland treft men een groot
aantal toprestaurateurs aan, dan komt
een hele tijd niets en dan krijg je de
Chinese restaurants en snack-bars",
verklaarde de heer Vet, die schatte
dat slechts 4 of 5 procent van de Ne
derlandse bevolking bereid is de prij
zen in die toprestaurants te betalen.
„We kennen hier niet een dergelijke
differentiatie in restaurants als bij
voorbeeld in Frankrijk en België,
waar het buitenshuis eten al genera
ties lang bijzonder in zwang is".
Het onderzoek naar de horeca is een
nieuw onderdeel van de „Arnhemse"
promotion-techniek van de VVV, die
ervan uitgaat dat de toerist bij de be
oordeling van het toeristische produkt
in laatste instantie steeds afgaat op
de offerte van de horeca. Het onder
zoek moet leiden tot een nieuwe inter
pretatie van de bedrijfsvoering, aan-
u dan even a.u.b.
voor Vaenandaol
's Zaterd. v. 16.30-17.30 u.
Voor Rhanan 3328
Nwa Veenandaalseweg I59
gepast aan de wensen van de klant. Zo
zal bijvoorbeeld worden nagegaan of
het publiek op de Zuid-Veluwe prijs
stelt op gedeeltelijke zelfbediening in
hotels (met name wat het ontbijt be
treft, zoals in enkele bedrijven in Ne
derland al het geval is) en op bedie
ning door dames. Het onderzoek richt
zich vooral op de bewoners van de
streek zelf, omdat is gebleken dat de
horeca niet van het toerisme alleen
kan bestaan.
Omdat Nederland niet langer kan
worden beschouwd als goedkoopte-
eiland in West-Europa, bijvoorbeeld
ten opzichte van Duitsland, heeft men
voor de toeristische propaganda in
principe moeten teruggrijpen naar de
traditionele attracties, zo verklaarde
de heer Vet.
Omdat men dit niet voldoende acht,
wordt momenteel intensief een speciale
propaganda-verspreidingstechniek toe
gepast, vooral in het Duitse grensge
bied, gedurende drie tot vijf jaar.
Daartoe werken d/e VWS op de Zuid-
Veluwe zowel promotioneel als organi
satorisch zeer nauw samen. Tevens is
het plan opgevat zich meer te gaan
toeleggen op de toeristische informa
tie aan de eigen bevolking door mid
del van een volledige analyse van de
accommodaties.
De VVV in dit gebied houdt zich bo
vendien al enkele jaren bezig met het
creëren van nieuwe attracties. Zo
wordt momenteel Arnhem „verkocht"
als „internationaal sport-trainingscen-
trum", in het kader waarvan bijvoor
beeld al vele Zweedse voetbalploegen
een bezoek aan de stad brachten.
Daarnaast wordt gezorgd voor studie
reisarrangementen voor buitenlanders.
Frappant voorbeeld daarvan is een
studiereis die Zweedse begrafenison
dernemers maakten langs kerkhoven
en crematoria in Nederlana. De VVV
stimuleert op deze wijze een groter
aantal overnachtingen, met name in
de eigen streek.
Plaatsing geschiedt
buiten verantwoordelijkheid
van de redactie
Met ingang van het schooljaar 1969/
1970 heeft onze schoolarts, mevrouw
Buenk-Van Engelen een jarenlange
praktijk beëindigd. In alle stilte heeft
zij van hoofden van dienst afscheid ge
nomen. Als er achter iemand in het
zonnetje gezet had moeten worden en
een groots afscheid had verdiend, dan
was het onze scheidende schoolarts ge
weest. Zij heeft dit echter niet gewild
en dat dienen we te respecteren.
Toch kan ik het niet laten om via
dit artikeltje even de schijnwerper op
haar te richten. Ik wil graag, en ik
spreek hier ook namens de collega's,
oudercommissie en ouders, mijn gro
te bewondering uitspreken voor de wij
ze waarop zij haar taak opvatte en uit
voerde.
In de twaalf jaar, dat ik het voor
recht had met haar samen te werken,
heb ik alleen maar waarderende woor
den van de ouders gehoord. Mevrouw
Buenk-Van Engelen bezat de gave om
met mensen om te gaan.
In de eerste plaats was zij medicus,
maar daarnaast pedagoge, psychologe
en sociaal werkster. Juist omdat ze
al deze eigenschappen in zich verenig
de genoot ze bij de ouders een onbe
grensd vertrouwen. Nooit heb ik op
onze school meegemaakt, dat men een
advies van haar in de wind sloeg. Waar
wij vaak machteloos waren wist dok
ter Buenk juist dat zetje te geven, dat
nodig was om de ouders over een be
paalde drempel heen te helpen.
Waar het om het belang van het
kind ging deed zij geen concessies en
deed zij wat menselijk mogelijk was.
Dit wisten de ouders en in verreweg
de meeste gevallen lieten ze zich over
tuigen. Dat er kinderen aangepast on
derwijs kregen op b.l.o.- of l.o.m.-school
en dat kinderen op het Medisch Op
voedkundig Bureau getest werden, was
grotendeels haar werk. Hoeveel kinder
leed daarmee voorkomen werd is moei
lijk te schatten.
Een waarachtig mens heeft haar
werk, dat haar leven was, eerder dan
gedacht was. moeten neerleggen. Wij
allen, die met haar samenwerkten zijn
er wat armer door geworden. De dank
bare herinnering blijft.
We wensen mevr. Buenk-van Enge
len nog vele gelukkige jaren in goede
gezondheid toe.
Met dank voor de plaatsing,
F. van Bergen.
Korter
wachten
bij de
huisarts
drukten je echter steeds met de
neus op de werkelijkheid. We trok
ken op een dag de stoute schoenen
aan en liepen de deel op van een
boerderij. Hè, wat was het daar
heerlijk warm bij de koeien. We
knapten er lekker van op en begon
nen aan onze boterham. Toen kwam
de boer de deel op. Zou hij- ons er uit
jagen? Hij kwam naar ons toe en
zei: „Kom maar een deurtje ver
der, de koffie is klaar..." Was dat
even een verrassing! We mochten
ons brood opeten en kregen er zo
maar een paar koppen goede, war
me koffie bij, met echte melk (geen
taptemelk dus) er in.
De adventstijd 25 jaar geleden! Wat een enorm verschil met nu. Verge
leken met toen is Veenendaal en omstreken nu een grote licht zee. Moest
men toen om komen. Overal was het dreigend en donker. Vanaf S uur
t mocht je 's avonds niet meer buiten zijn. Trouwens „wat" moest je buiten
J doen? Ondanks de geweldige romantisch cultus van de Duitsers, in ver
band met Weihnachten, gaven ze toch maar bitter weinig soelaas, eind 1944.
Bijna heel de omtrek was betrokken bij het werken voor de organisatie
„Todt". De meesten hadden er ontzettend het land aan, het land te be
werken tot anti-geallieerde bouwsels, maar men had maar op tijd te ver
schijnen, anders werd men geconfronteerd met de bekende en beruchte
harde maatregelen"
De doodstraf werd met kwistige hand rondgedeeld. Een ieder „haalde"
toch maar graag de bevrijding, die nu toch niet zo lang meer op zich zou
laten wachten.
SCHERPENZEEL Vrijdagavond
19 december viert de Scherpenzeelse
vrijwillige brandweer in besloten kring
haar 30-jarig bestaan. De oprichtings
datum van het korps was 5 mei 1939.
Toen werd de verplichte brandweer
opgeheven en een vrijwillige opgericht.
De oude handpomp ging naar het
museum en de motorspuit deed zijn in
trede. In 1953 kreeg Scherpenzeel de
eerste brandweerwagen.
De Scherpenzeelse brandweer telt
thans 22 leden, tijdens de herdenkings
avond zullen verschillende jubilaris
sen worden gehuldigd.
KESTEREN Mejuffrouw R. uit Op
heusden raakte gisteren met een per
sonenauto in haar woonplaats in een
slip. De auto van de Opheusdense ram
de een geparkeerde personenauto
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor. De blikschade was aanzien
lijk.
KESTEREN Geboren: Jenneke C.,
d.v. T. Onink en J. W. v. Nout: Roelof,
z.v. A. Roelofze en E. van Lent.
Ondertrouwd: J. van der Steen (Rhe-
nen) en H. C. M. van Binsbergen.
Getrouwd: H. Wiggelman (Andelst)
en K. H. van der Burg; H. Speijers en
J. Cornelissen; P. A. van Walsum
(Rhenen) en E. van der Ree-Doolaard.
LIENDEN De tweeklassige kleu
terschool „De Crocus" in „Het Woud"
te Lienden is, hoewel nog niet offi
cieel aan de gemeente opgeleverd, van
af maandag door de twee leidsters en
kleuters in gebruik genomen.
De nieuwe school is een enorme ver
betering vergeleken bij de oude toe
stand. De klas van hoofdleidster mevr.
J. S. Rijksen-Stam was in een houten
noodgebouw ondergebracht, terwijl de
klas van leidster mej. H. J. Peters on
derdak had gevonden in een niet meer
gebruikt lokaal van de openbare school
voor basisonderwijs.
De officiële opening van de school
zal plaatsvinden op 16 januari 1970
door inspectrice van het kleuteronder
wijs. mej. J. E H. Fortgen*.
INGEN De uitslag van de verlo
tingen, die de postduivenvereniging
„Sportief" op de tentoonstelling van
13 en 14 december heeft gehouden, is
als volgt.
(Loterij met als hoofdprijs een koel
kast): 586, 551, 950, 825, 556, 228, 822
(Loterij met een salontafel als hoofd
prijs): 477 oranje, 159 oranje, 969 geel.
797 rose, 262 oranje, 765 blauw, 106
oranje, 309 oranje.
De prijzen kunnen tot 1 mei 1970 af
gehaald worden bij de heer M. Diteweg,
Het Woud 1, Ingen. Na die datum ver
vallen de prijzen automatisch aan de
vereniging.
VEENENDAAL Voor de opening
van de speciaalzaak in behang, verf en
glas van de heer Harry Zimmerman
op de Kerkewijk in Veenendaal be
stond gistermiddag een enorme belang
stelling. De zaak is na een ingrijpende
verbouwing onherkenbaar veranderd.
Het gemoderniseerde interieur van de
winkel biedt het koperspubliek een dui
delijk overzicht van de verschillende
produklen. Een van de moderne snuf
jes in de verbouwde zaak is de behang-
bar. Men krijgt er een indruk hoe het
behangpapier in de woning zal staan
en kan er behangpapieren bewonderen
uit o.a. Engeland en Zweden. Niet voor
niets dus een speciaalzaak, want ook
op het gebied van verf en glas kan
men het niet zo gek bedenken of de
fa. Harry Zimmerman heeft het in
voorraad. Het is vooral die voorraad,
die na de verbouwing drastisch is uit
gebreid. Dat moest overigens wel om
dat het winkeloppervlak maar liefst ic
verdubbeld. Naast behan f. verf en glas
biedt speciaalzaak Harry Zimmerman
een uitgebreide collectie doe-het-zelf-
artikelen voor schilderswerkzaamheden.
De vorst viel al vrij vroeg in, de
grond was niet meer te bewerken,
men zou hebben kunnen spreken van
vorstverlet, maar daar was geen
sprake van! Hoewel men niets kon
doen, moest toch het enorme Todtle-
ger, zich 's morgens op tijd melden,
waarbij men maar moest zien, dat
men op de bestemde plaats kwam,
op gammele rijgevaarten, die men
toch nog als fiets pleegde aan te dui
den, ondanks koude, gladheid, mist
en duisternis.
kon men dan in de koude rondschar
relen, zonder ook maar iets te doen,
om dan bij wijze van genade,
enkele uren eerder naar huis te
te mogen dan zonder vriesgetij. De
bedoeling was duidelijk. De Duit
sers wilden de mannelijke bevol
king onder absolute controle houden
en op deze manier lukte dat vrij aar
dig. Wat werd er een kou geleden.
Op alle mogelijke manieren wer
den pogingen in het werk gesteld
om zich maar iets te verwarmen,
zoals bijvoorbeeld het stoken van
nat hout in slecht „trekkende" ka
chels op verlaten boerderijen, waar
bij meer rook dan warmte werd ge
produceerd. Daarbij werden dan
ook nog legio „eigenbouw" sigaret
ten (inlandse tabak) gerookt en pa
pieren surrogaat sigren uitgpaft,
zodat er een mix aan rookontwikke
ling ontstond, die de toen toch al
amechtige borsten, de akeligste dro
ge hoestbuien bezorgde, waardoor
men maar weer naar buiten ging,
de kou in. Anderen zochten wat be
schutting door in het hooi te krui
pen, maar daar werd men ook steen
koud. Het meeste geluk had je als
je ergens mocht binnenkomen, waar
de boerderij nog bewoond was.
We maakten een gezellig babbel
tje met de aanwezigen en mochten
gerust de volgende dagen, als het
bleef vriezen, daar terugkomen. Nu,
dat was een bof. We maakten gre
tig gebruik van het spontane aan
bod en konden ons voortaan heer
lijk warmen. Maar de vorst hield
spoedig op en toen moesten we weer
aan de stellingbouw.
Ieder probeerde om met de kerst
dagen toch iets aparts in huis te
hebben. De meesten lukte dat ook
wel. Een konijn of een kip, of een
gestroopte haas. Anderen een extra
stukje „zwart vlees" (smokkel). Je
moest er diverse weeklonen voor
neertellen, maar goed, je had dan
toch weer iets om naar uit te zien.
Eigenlijk was je toen veel dank
baarder dan nu, in deze tijd van
overvloed! Iets eenvoudigs en sim
pels had toen veel meer waarde
dan nu! Maar het was een ver
schrikkelijk gescharrel om aan de
kost te komen.
Een Veenendaler: „Wij zwierven
met een paar man overal heen,
soms hollend en stampend op de
harde grond, om warm te worden.
Uren lagen we in het hooi, maar je
werd tot op je botten koud. Meest
al had je nog wel een paar boter
hammen bij je, die van het karig
rantsoen af moesten. Je smulde er
van, zoals je nu niet meer smullen
kunt. Zuinig kauwde je het grove
roggebrood, vol met vezels. Het
smaakte als honing.
De hele morgen teerde je op het
moment dat je het brood ging con
sumeren. In een fles of busje, had
je wat thee of pitto-koffie bij je,
waarmee je het brood makkelijker
kon fijnkauwen. Echter bleef je koud.
Daarom maakten we op een keer
een wat langere „kuier" (wande
ling) en ontdekten een eindje ver
der in „De Meen", richting Benne-
kom, nog enkele bewoonde boerde
rijen. Het was toen net alsof je aan
het eind van de wereld liep.
Explosieve geluiden uit de verte
Zo leefde men voor 25 jaar het
kerstfeest tegemoet, wat de stoffe
lijke kanten er van betrof. Wat de
kerkdiensten aanging, die waren
zeer kort, want... de verwarming
functioneerde niet. Er waren geen
kolen! Met dikke winterjassen en
mantels, zat men in de kerk. Aller
lei kledingstukken uit de oude doos
deden weer opgeld. Oude hoeden,
petten, oorkleppen, sjaals, omslag
doeken etc. Men moest er soms echt
wel om lachen, en toch was de be
langstelling voor het kanselwoord
dubbel groot in die tijd. Velen kun
nen zich nog uitermate goed herin
neren met welk een aandacht er
naar het Woord geluisterd werd.
Dit alles was een positief punt uit
de Adventstijd, vijfentwintig jaar ge
leden-
Langs dergelijke landschappen
zochten de mensen die in de hon
gerwinter van 1944 voor de Todt i
werkteh naar een beschut plekje.
