Een man wordt tocb ook niet om zijn bierbuik ontslagen? BRAAT! raat eenó met tem an Alleen voor sterk allergische mensen zijn de nieuwe wonder-wasmiddelen wellicht iets tè biologisch Het kost u eerst wel ruim honderd gulden voor de overtocht naar Engelandmaar dan kunt u ook: KEUKENS? Zo bent u geen goede meerijdster Boodscbappentocht met veerdienst Kersttijd Maxi-jassen Jaar bewaren Naar de boot Op een bolletje Dure pruiken Zwangerschap zou niemand haar baan mogen kosten OP KOOPJESJACHT IN HULL Half Engeland kent mevrouw Caro line van de Velde uit Rotterdam en nog vijf mevrouwen uit Nederland. En waarom? Omdat ze in Hull, in mid- den-Engelandboodschappen lopen te doen. Ze kopen potten marmealde voor een gulden, bergen goede, maar goed kope zeep en ook als mevrouw Van de Velde twee truitjes laat inpakken, wordt dat allemaal vastgelegd door de tv-camera van de BBC. „Is 't nu alle maal echt zoveel goedkoper dan in Ne derland?" willen de Engelsen weten. „Soms véél goedkoper"zegt mevrouw L. Coert, die ook uit Rotterdam is ge komen en nog snel een lipstick aan schaft voordat ze voor de camera's over het prijzenverschil moet vertellen. Het klopt, er zijn in Engeland veel dingen stukken goedkoper dan in Ne derland. Nu is het natuurlijk een tik keltje vréémd om eerst honderd gul den of meer uit te geven voor de reis naar Engeland, om daar vervolgens twee tientjes te kunnen besparen op de prijs voor een paar laarzen. Maar de zes vrouwen uit Nederland zitten •ok niet alleen vanwege het prUsver- gehil in Huil om heel eerl(jk te zijn. Want zo is het gekomen: de Noord zee Veerdiensten, die iedere avond en nacht met passagiers én hun auto's varen tussen het Engelse Huil en Euro poort bij Rotterdam, besloten onlangs om in het buitenseizoen een goedkope „boodschappentocht" in te voeren. Een nacht heen, een nacht terug, en twee dagen in Engeland, speciaal voor mensen die én wel eens in die land streek willen rondkijken die Yorkshire heet en tevens willen profiteren van de vaak lagere prijzen in Engeland. Hebt u zin om te proberen hoe zo'n boodschappentocht is en tegelijkertijd te zien hoe Engeland op z'n kop staat vanwege de kerstinkopen?, vroeg Noord zee Veerdiensten in Rotterdam en koos daarvoor twee Nederlandse, twee En gelse en twee Amerikaanse dames uit. Ik mocht er zo maar bij zijn, maar de verschillende nationaliteiten werden speciaal gekozen omdat de vrouwen wel allemaal in Nederland wonen, maar toch meerdere markten, dus ook meerdere prijzen kepnen. En zo stapte bijvoorbeeld mevr. Eleanor Foster, echtgenoot van de Amerikaanse consul-generaal aan boord van de „Norwave", samen met de ook Amerikaanse mevr. Virginia de Vaal. Bij hen kwamen nog eens de van Origine Engelse mevr. Burgmans, die geweldige plumpuddingen kan maken en de ook al Engelse mevr. Yvonne van Grieken. Even verder voorstellen: puur Nederlands zijn mevr. Coert en mevr. Van de Velde, die bovendien geweldi ge zee-benen blijken te hebben. En nu storten ze zich gezessen op de afdeling maxi-jassen van Hammond's het grootste warenhuis van de stad Huil. Mevrouw Van de Velde druk in ge sprek met een van de directeuren van Hammond's de heer Christopher Po well, een man met een weelderige pochet als baard. En dan stappen we, boodschappen lijsten in de hand, over de etages van Hammond's en ik ga maar af op de prijsbewustheid van mevr. Marjorie Burgmans, die trouwens een lijst met vergelijkingsprijzen uit Nederland in de hand houdt. Ze heeft al een vest gekocht dat exact de groene kleur van haar jurk heeft: ongeveer vijftien gulden. „Blik ken krab zijn hier ook goedkoper", zegt ze en vergelijkt op haar prijslijst: een blik dat in' Nederland vijf gulden 65 cent moet kosten krijgt ze hier voor nog geen drie. Ook de prijzen van kosmetische pro- dukten liggen in Engeland aanzienlijk lager dan in Nederland, maar dat komt ook omdat vele merken in Engeland zelf geproduceerd worden. Mevrouw Marjorie Burgmans koopt geen maxi-jas (iets meer dan honderd gulden bij Hammond's), maar kerstca kes, die men volgens haar zeggen een jaar kan bewaren omdat er drank in Behalve zijden kousen, die nu Twiggy Flappers" heten, zijn in Engeland ook de kousebanden erg in. Niet dat ze ze ooit durft te dragen, maar mevrouw Caroline van de Velde uit Rotterdam kocht er meteen een paar: voor een rijksdaalder. is verwerkt. „Maar die cakes zijn wei keihard, net een soort speculaas", legt ze uit. Als we even later rondstappen tus sen alweer maxi-jassen bij Hulls twee de warenhuis, dat Thornton Varley's heet, doet ze precies hetzelfde als bij Hammond's. Ze laat al haar aankopen bij een centrale kassa brengen, betaalt pas na afloop en zegt dat het geheel „voor export" is. Wat er dan gebeurt? Vriendelijke kas- samevrouwen trekken de belasting, een soort BTW, van de prijs af. De pakket jes krijgt inen dan niet meer te zien, want ze gaan meteen naar de boot in dit geval, met rekening en inhoudsop gave erbij voor de douane. „Het scheelt u enorm in de prijs, het maakt'dus het winkelen hier voor men sen van het continent extra aantrekke lijk", memoreren de heren van Thorn ton Varley's. De warenhuizen in Huil zijn maar een kleine afspiegeling van wat er in Lon den allemaal te koop en te doen is, maar men kan er niettemin wel da gen in zoekbrengen. Dat kan dit keer niet, want we moe ten op een holletje naar het hotel, om de uitzending van de BBC te zien, waarin mevrouw Van Grieken zal gaan zeggen: „Het is hier allemaal wel goed koper, maar ik ga natuurlijk geen pot ten met uien, boter of suiker helemaal meesjouwen naar Nederland. Maar nu ik hier toch ben, koop ik wat dingen die gewoon echt Engels zijn, dingen die je in Nederland niet zo snel kunt krij gen". Dat vind ik ook, maar ik heb in één boodschappentas tóch een pot met uien gezien! /"Audere dames met dunnend haar kos- ten de Britse belastingbetalers jaar lijks een miljoen pond (ruim 8,5 mil joen gld) aan pruiken, die door de na tionale gezondheidsdienst worden voor geschreven. Volgens een hoofdartikel in het Britse tijdschrift voor geneeskun de, verstrekt de staat niet alleen prui ken van ongeveer 285 gld, maar zorgt zij ook kosteloos voor het onderhoud. „Als de artsen zich niet beperken tot de gevallen, die volgens de bepalingen zijn toegestaan, moeten er steeds meer pruiken worden verstrekt. Met een staat, die een miljoen pond per jaar aan pruiken besteedt, is iets niet in or de", aldus het tijdschrift. (Van een medewerkster). Mejuffrouw Nel Tegelaar, stafmedewerkster van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen, het NVV, heeft een wens. Ze heeft er meer, maar een ervan is dan, dat ik précies zoals nu, met een pennetje en een papiertje, tegen over haar zou zitten als ik op dit moment in verregaande staat van verwach ting was. „Het is onzin, dat zwangerschap nog steeds een reden van ontslag kan vormen", aldus mejuffrouw Tegelaar. Nu dacht ik, dat zelfs mejuffrouw Tegelaar, bij het NVV speciaal belast met problemen rond vrouwenarbeid, toch wel een tikkeltje vreemd zou op kijken wanneer ik in voornoemde staat haar kantoor in Amsterdam was binnen gestapt. Er nog maar van afgezien hoe ze zou kijken, naar een stewardess met een heel dikke buik, een receptioniste of een tv-presentatrice van top tot teen in beeld. Maar dat heb ik dan ook wel helemaal en volkomen mis. „Zelfs de vrouwen, die in hun beroep veel aan de weg timmeren, en dus niet in een kantoortje of fabriek werken, moeten volgens mij niet hét risico van ontslag lopen wanneer ze zwanger zijn", zegt ze. „En dat vind ik niet al leen, we hebben dit probleem ook be sproken in de SER, de Sociaal Econo mische Raad, en we zijn tot de slotsom gekomen dat een zwangerschap alleen maar een belemmering in het werk kan zijn van een mannequin. En dan slechts omdat die dan niet meer in maatje 36 of iets anders past". „Het is toch waanzin, om vrouwen te ontslaan zoals nu nog volop ge beurt omdat zij het toevallig zijn, die de kinderen krijgen? Die vrouwen kunnen gewoon hun werk blijven doen. En wat het gezicht van die dikke ,buik betreft, dat is toch een doodnormale een kastje zou willen verstoppen, dan een kastje zou willen verstoppen,dan ADVERTENTIE TE KUST EN TE KEUR IN ONZE SHOWROOM: KAYERSDIJK 97 APELDOORN TEL. 05760-31970 OOK S-ZATERDAGS GEOPEND VAN 9 TOT 12 UUR moet je de lijn consequent doortrekken en ook alle mannen met bierbuiken in dat kastje stoppen". Wanneer mejuffrouw Tegelaar zo iets zegt, vertelt ze dat niet zomaar, omdat het toevallig haar privémening is. Mede door haar werk, als staf medewerkster van het NVV en als plaatsvervangend lid bij de SER, is bijvoorbeeld de KLM zover gekomen, dat stewardessen bij huwelijk niet meer worden ontslagen. „Men kan stellen, dat de KLM is dicht gevaren op de adviezen die de SER over de zaak huwelijk - ontslag heeft uitgebracht", aldus mejuffrouw Tegelaar. „Volgens mij gaan we er in Nederland in zijn geheel naar toe, dat een ontslag wegens huwelijk niet meer mogelijk is. Maar daarvoor moet eerst het Burgerlijk Wetboek worden gewij zigd. Net zoals bij de kwestie zwanger schap-ontslag". De zaken waarover ze net praatte, vormen maar een klein deel van het werkterrein van mejuffrouw Nel Tege laar. Zij, die pas in Brussel is gekozen tot voorzitster van de vrouwenadvies commissie van het Internationaal Ver bond van Vrije Vakverenigingen en als adviserend lid in het bestuur daarvan, bemoeit zich bijvoorbeeld ook met de opleidingen van meisjes. „Wanneer je de arbeid van vrouwen bestudeert, kom je tot de conclusie, dat vrouwen vaak de lagere plaatsen bekleden. Waarom? Wel, als je achter blijft in het basisonderwijs, drukt dat een stempel op je hele leven. Er heerst nog veelal de mening: ach wat studeren of meer opleidingen, meis jes trouwen toch straks. Een foute me ning, want als de meisjes later niet meer hoeven te zorgen voor hun kin deren, dan moeten ze doorgaans nog tientallen jaren meedraaien in de maat schappij en wat dan, als ze maar een zwakke opleiding hebben gehad?" Aan de andere kant vindt zij, dat vrouwen en meisjes die een baan gaan nemen, zich beter moeten oriënteren. „Veel meisjes laten zich stoppen in be roepen die maar weinig uitzicht bieden" aldus mejuffrouw Tegelaar. „Gaat u maar eens na welke posities het zijn waarvoor men in advertenties met na druk „vrouwelijke bediende" of vrou welijke zus of zo vraagt. Ik zeg wel eens, vrouwen zouden nooit naar de baan moeten solliciteren waar dat „vrouwelijke" zo nadrukkelijk op ligt". „Want", besluit ze, „wanneer je een erg lage positie aanneemt, dan kun je nog zoveel capaciteiten, hebben, maar doorgaans heb je dam- erg veel moeite om ooit een veel betere functie te krij gen". Zie het voorbeeld van de vrouwen in Nederland, waar een vrouwelijke direc teur van een fors bedrijf nog een uni cum is. i\mvv\\\»um\muut>t»t\ut\vuuuuuu\uum\vu\u\\vnutvm%%uu\\muuuuvuu\\tmuu\v d Het hing daar zomaar op het station, en ik stond er wel even van te kijken. Midden in de zomer, alle perrons overvol met sjouwende, dravende, lachende en honderduit pratende l vakantiegangers. En dan zegt daar opeens dat bord boven je hoofd: Praat eens met iemand. Wat een heerlijk gegeven voor een kartoon, dacht ik terloops. en glimlachte om het zoveelste ongewild komische effect in het ogenschijnlijk saaie leven van alledag. Maar het was dan ook een stralende julidag, en niemand zag eruit als zijnde dringend verlegen om een praatje mijnerzijds. Maar in november hing dat bord er nog altijd, en toen zag ik opeens geen cartoons meer. Een klamme grijze mist was tot laag boven de rails gezakt, de lichten hingen versluierd te gloeien. Het perron was nat en zwart én naargeestig dun bevolkt door sombere mensen met opgezette jaskragen. Praat eens met iemand, zei het bord onder zo'n trieste lamp met aandrang. Het had gelijk. Al die norse, zwijgende pilaren van mensen met koude voeten en mistroostige gedachten, laat iemand in het voorbijgaan enkel maar goeienavond! zeggen, en de wereld lijkt opeens minder somber. Als er maar één begint: één die zich niet door de mist en het vroege donker en de laatste nieuwsberichten en het zoveelste aanslagbiljet heeft laten neerdrukken tot een kribbig van-alles-genoeg-hebben. J Maar die het weer en de mensen en het hele leven neemt zoals ze zijn, en zelfs op een troosteloos perron in de koude avond nog hier en daar pluspuntjes ziet gloeien: Denk eens even een kwart eeuw terug, aan de verduisterde stations, de kille wachtkamers zonder koffie, de geblindeerde onverwarmde treinen, de dreigende gonzende bommenwerpers in de duistere hemel. J Het bord wil echter meer dan een opgewekt ribbestootje op een naargeestig moment. Praat eens met iemand er zijn mensen, die daar dag in dag uit naar snakken. Dat behoeven echt niet allereerst alleenstaande bejaarden te zijn, al j laat de tekst dat verder wel vermoeden. Die oude mensen zullen natuur- J lijk een praatje, een aanloopje, een briefje geweldig op prijs stellen. vooral in deze maand van huiselijke gezelligheid, die zij zich j uitsluitend op eigen gelegenheid moeten zien te verschaffen. Het i kopje thee dat je voor een ander inschenkt, op een blaadje met een kleedje en een koekje op het mooie schaaltje dat is toch heel andere thee dan die van het eenzame alledaagse 5 kopje-met-een-barstje op de keukentafel. En post krijgen op nieuwjaarsdag, al is het maar een prentbriefkaart met Veel heil en zegen en een kleumend roodborstje op een besneeuwde tak; dat is wel iets om er dagenlang met plezier naar te kijken. J Maar vergeet al die anderen niet, die minder opvallend eenzaam lijken, omdat zij niet bejaard en niet min of meer hulpbehoevend zijn. j Een jonge vrouw in een keurig mantelpak achter het stuur van haar kleine sportauto, van haar goedbetaalde baan op weg naar haar j comfortabele flat zij kan zich honderd maal eenzamer voelen 5 dan de bedaagde juffrouw van de vestiaire met haar 5 breiwerk en haar knus voor-uitzicht van haar warme kamertje met de poes en de koffie en een mooi stuk op de t.v. Er zijn honderden die zo met haar wilden ruilen: kinderen van gescheiden ouders, verlaten echtgenoten, vaders, van 5 voorvluchtige dochters, moeders met mislukte zoons. j Praat eens met iemand, als de gelegenheid zich voordoet. Hoe goed is een woord op zijn tijd, zegt het oude Boek, dat altijd actueel j weet te blijven. Niemand om mee te praten: het is gevangenschap j in een kamer zonder venster, een kooi zonder deur. Het mergelt meer uit dan geldgebrek of ziekte. J En dat doet mij denken aan de man die ik onlangs ontmoette, een eenvoudige huisvader met een langdurige ziekte achter de rug. I Hij is er bovenop gekomen, al blijft het voorlopig oppassen 5 en kalm aan doen, en dat bij zijn bedrijvige aard. Maar als er naast t geduld en dankbaarheid één ding is dat het ziekenhuis hem geleerd 5 heeft; dan is dat wel de ontstellende verlatenheid van talloze 1 ogenschijnlijk benijdenswaardige patiënten. Immers, zij liggen daar goed verzorgd en met alle gerief omringd in een smetteloos bed op een vaak dure kamer alleen, altijd. En het enige wat hij daaraan verhelpen kon heeft hij tot nu toe stipt en trouw inachtgenomen. Elke zondagmiddag gaat hij, in zijn t beste pak, naast het bed zitten van een zieke die nooit, weken en J soms maanden lang, iemand op het bezoekuur ziet verschijnen. Er behoeft geen snoepje, geen zakje fruit, geen bloemetje j aan te pas te komen. Alleen maar, eindelijk, een deur die opengaat, een i stoel die aangeschoven wordt, een stem die zegt: En hoe gaat het ermee vandaag? j Praat eens met iemand: het nieuwe jaar heeft weer i driehonderdvijfenzestig dagen in petto, met even zoveel kansen om iemands ene dag goed te maken. Met een praatje, een briefje, een telefoontje een paar minuten hartelijk menselijk contact l met een mens. Wij zijn wel ver van elkaar vervreemd, dat een bord op het station ons eraan herinneren moet: praat eens met iemand, het g is maar zo'n kleine moeite, en altijd het proberen waard. Autorijdende mannen kunnen in het gunstigste geval geïrri teerd worden of een verkeerde ma noeuvre maken doordat bijvoor beeld mevrouw de achteruitkijk spiegel gebruikt om lipstick op te doen. Er is geen man, die op de vraag of hij een goed autorijder is „Gaat wel" zal zeggen of een antwoord zal geven, dat nog knakkender is voor het eigen ik. Het dagelijks aantal verkeersonge lukken (en verkeersfouten) geeft een totaal andere blik op de situatie, maar stel nu dat een groot aantal mannen 1VTA DE Tweede Wereldoorlog schenen de synthetische (kunstmatige) wasmiddelen, die de plaats van zeep en zeeppoeder waren gaan innemen, een nieuw wonder baarlijk hulpmiddel voor de vrouw te z(jn geworden. Maar al spoedig werd dat wondermiddel, mede door een overdadig gebruik daarvan en van kunstmatige afwas- middelen, de verwekker van een schuimlaag, die water leidingbedrijven tot wanhoop bracht. Bacteriën, waterzuiveraars bij uitstek, waren in de waterzuiveringsbassins nabij grote steden niet meer te gen het hardnekkige kunstsop opgewassen. Het schuim werd door de wind weggeblazen en veroorzaakte overlast. Nadat ze hun reinigende werking in keukens hadden gedaan, werden wasmiddelen en afwasmiddelen in toe nemende mate zelf verontreinigers en bronnen van erger nis. TAE GROTE fabrikanten van kunstmatige wasmiddelen probeerden eerst nog de afbreekbaarheid van het kunstsop te vergroten door verandering te brengen in de samenstelling van wasmiddelen en afwasmiddelen. De schuimlaag nam toen inderdaad sterk af. Inmiddels was er echter een voorwasmiddel in de han del gekomen, dat geen hardnekkig schuim opleverde en bovendien, door toevoeging daaraan van stoffen de al ja ren in gebruik waren als ontvlekkers bij stomerijen, de huisvrouwen verloste van het probleem van hardnekkige vlekken. Dat was de tijd waarin het „biologisch" voorwasmid del het snel scheen te zullen winnen van de synthetische wasmiddelen. Het nieuwe wondermiddel was „biologisch" omdat er als vlekkenverwijderaars enzymen aan waren toegevoegd in geringe hoeveelheden. Voor het produce ren van die enzymen heeft men een bepaalde bacterie nodig. TAE TWEE reuzen op de wasmiddelenmarkt. Unilever en Procter and Gamble, gingen toen ook biologisch voor wasmiddelen in de handel brengen. Dat ging, omdat de ene de Europese markt voor een groot deel in handen heeft en de andere de Amerikaanse, op zeer grote schaal. En de passaproduktie van biologische voorwasmid- bij gebruik van vlekken verwijderende enzymen in sto merijen: arbeiders, die werken in ruimten waar enzymen in zeer grote hoeveelheden en in sterke concentraties worden verwerkt, kunnen astma, bronchitis of een huid ziekte oplopen, indien zij daarvoor vatbaar zijn. XJET GING dus om risico's, die verbonden waren aan industriële verwerking van enzymen. Het bestaan van dat risico voor vatbare mensen werd, blijkens een artikel in het Britse medische tijdschrift The Lancet van 14 juni, aangetoond in een onderzoek, dat was ingesteld in een wasmiddelenfabriek onder leiding van de hoogleraren Flindt en Pepys. In dat artikel werd er overigens op gewezen, dat adem halingsklachten van sommige arbeiders niet het gevolg waren van welke nalatigheid van de werkgevers ook. Niettemin werden na dat onderzoek in sommige wasmid- delenfabrieken de ventilatiesystemen en ook de bescher mende gezichtsmaskers en de arbeidskleding verder ver beterd. delen bracht wél aan het licht wat nooit was gebleken TJELANGRIJK voor de huisvrouw is dit: ln de biologi sche voorwasmiddelen en wasmiddelen, die zij ge bruikt, zijn zo weinig enzymen verwerkt, dat zij niet bang behoeft te zijn voor astma, bronchitis etc. wanneer zij ze gebruikt. Deskundigen, die een zo groot mogelijke voorzichtigheid in acht willen nemen, menen een uitzon dering te mogen maken voor gebruiksters, die sterk allergisch zijn. Vermoedelijk in verband daarmee overweegt de Ame rikaanse overheid thans de fabrikanten de verplichting op te leggen een waarschuwing ten gerieve van juist die mensen op de verpakking van wasmiddelen aan te bren gen. Voor stérk allergische mensen zijn de nieuwe wonder middelen voor de was wellicht iets té biologisch. Toch zijn de voorzieningen, die de Nederlandse wasmiddelen industrie heeft getroffen zo goed gebleken, dat er in ons land geen klachten over schadelijke werking van die wondermiddelen zijn geweeft. vrij aardig rijdt. Die mannen hebben ook vrouwen, die wel eens naast hen meeraden. Is mevrouw dan ook een goed meerijdster? Wel, u zoudt niet de mannen in de kost moet hebben, die in het gunstig ste geval geïrriteerd raken of een verkeerde manouevre maken omdat: dat: de meerijdster lipstick of poeder doos pakt en de achteruitkijkspiegel naar zich toe draait. de meerijdster maar door blijft praten over dat nieuwe pak, dat hij zo nodig moet hebben en dat hij niet wil, over de nierstenen van Bets, over die ruzie van 's morgens, over de hu welijksmoeilijkheden van zijn beste vriend of zomaar een schaap in de wei, terwijn meneer zijn hersens net volle dig bij het verkeer moet hebben. de meerijdster zegt: „Wat rijd je langzaam, iedereen haalt je in". de meerijdster zegt: „Wat rijd je hard" terwijl hij vol gas moet geven om een inhaalmanoeuvre goed uit te voeren. de meerijdster zegt: „Rij toch door, jij hebt toch voorrang". de meerijdster zegt, na een ver moeiende rit: „Als we nu doorrijden naar huis, dan sparen we hotelkosten uit". Of: „Laten we maar niet koffie drinken, laten we doorrijden". Ik geloof, dat we al die opmerkin gen niet eens zouden durven maken te gen een man die druk zat te werken achter een bureau, op een bouwstelling of achter een machine. Wel, autorijden is in deze tijd óók een karwei, een volledige baan. En wel een baan die gevaarlijker is dan werken achter eea

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1969 | | pagina 9