oto
maar
niet
wijzer
DE BESTE
UIT DE
ZESTIGER
JAREN
De wereld werd weer een jaartje ouder
het einde van elk jaar houden
's werelds knapste, dapperste en vaak
ook meest gewiekste persfotografen
de wereld een spiegel voor: dit was het
afgelopen jaar. Karrevrachten vol
foto's brengen zij dan bij elkaar voor de
grootste fotowedstrijd ter wereld: World
Press Photo. Het is een spannende competitie.
De fotograaf, die de „foto van het jaar"
maakt, krijgt behalve goud en geld
zijn naam in kapitalen geschreven en dat
wil voor een persfotograaf net zoveel zegger
als de course-notering voor een
wielrenner die het snelst was in de ronde
van Frankrijk.
In die foto's dit jaar bijna
drieduizend uit vijftig landen ligt
de wereld van het afgelopen jaar. Achter
die foto's ligt weer een heel apart verhaal.
Heel wat platen die de wereldranglijst
halen, worden duur betaald. Niet
zelden met het bloed van de man die
in de voorste linies van het geweld een
vreedzaam schot met de camera
moet betalen met een dodelijk schot.
v
ür zijn nu veertien World Press Photo's
geweest. We kijken even terug
op de zestiger jaren, die overmorgen worden
afgesloten. Hoe zagen de persfotografen
deze jaren? Waarop hebben zij
hun camera's gericht en hoe hebben
zij dat gedaan?
Herinnert u zich nog de „besten"
uit deze zestiger jaren? De dodelijke
messteek op een sprekersgestoelte in
Japan? Het angstig gezicht van een door het
water vluchtende Vietnamese moeder
met haar kinderen? De brandende
monnik in Saigon? De smeekbede van
een soldaat aan de voeten van een
priester? Het door honger uitgemergelde
lichaampje van een Biafraantje?
Al jaren hangt er bij de prijsuitreiking
op de World Press Photo een
merkwaardige sfeer zoiets van een
„sorry" van de jury. Sorry, omdat de
wereld nu al jaren achtereen niet
anders wordt. Het in de spiegel kijken stelt
elk jaar opnieuw teleur. De wereld
wordt elk jaar weer ouder,
maar helaas, het lijkt er op, niet wijzer.
Moe' het nu altijd maar weer
ellende zijn wat er van de negatieven
komt? Is er dan nergens een blij
beeld te vinden? Blije beelden zijn
in de zestiger jaren niet in aanmerking
gekomen voor de hoogste onderscheidingen.
De camera's van de persfotografen,
die onze bol aftasten naar actualiteiten,
zien kennelijk maar hoogst zelden
iets heel fijns, iets gezelligs of
iets grappigs. De makers zélf geven
wel eens toe. dat verdriet meer aanspreekt,
gemakkelijker te fotograferen is en
met veel meer succes aan dagbladen en
de televisie verkocht kan worden.
Vrolijkheid en onbezorgdheid vormen niet
de basis voor een bestseller. Dat is nu
eenmaal zo, zeggen zij, of we het nu
leuk vinden of niet.
J_£et zag er naar uit, dat de jury
van World Press Photo dit jaar eens
wilde breken met de traditie van
,.on-menselijke" plaat of met die van de
zelfkant van de „family of man".
„Wij zouden het op prijs gesteld, hebben,"
zeiden zij letterlijk, „als er wat meer
foto's zouden komen die naastenliefde,
vriendschap en menselijkheid tonen",
Misschien wel daarom is het op
een compromis uitgedraaid. De World Press
Photo van het jaar waarvan wij afscheid
nemen, is geen indrukwekkend
fotojournalistiek produkt geworden, hoewel
op de foto „We want peace" het best
tot uitdrukking komt wat er onder de
mensen leeft, zegt de jury. Maar
een foto, die zoveel uitleg nodig heeft om
als de „foto van het jaar" te kunnen
worden gekozen, kan nooit de hoogste titel
krijgen, zeggen critici.
Hoe het zij, „wij willen vrede" kreeg
de eer. Van de jury, bestaande uit
een Rus en een Amerikaan, een Oostduitser,
een Engelsman, een Fransman en twee
Nederlanders.
Eigenlijk moest de hele wereld de jury zijn...
Qp deze pagina in het klein nog
even de foto's die het in het afgelopen
decennnium als foto heel goed .hebben
gedaan. Toen wij tijdens een bezoek
aan World Press Photo de ronde deden
langs de honderden platen, hebben
we tens onze eigen keuze gedaan zomaar
willekeurig, want in onze eerste
opzet een pagina verzamelen van tien
of twaalf foto's met uitsluitend humor
in de wereld 1969 konden we helaas niet
slagen
Y^/'elaan, hier dan bij het balanceren
van oud en nieuw de keuze van óns
(de deskundige jury). Een blote soldaat
aan een tropisch front je kunt
nóóit weten...; een hongerend jongetje
uit Afrika, dat zijn voedsel nog wel
wil delen met z'n hond; een spinnende
priester met z'n poes; een Hollands plaatje,
geknipt door de camera (maar het kon
ook met de schaar geweest zijn);
óp de pedalen; het bij een auto-ongeluk
aan de dood ontsnapte kind; gelovigen en
slachtvee in ganzepas en zó-maar
een hoekje op de tentoonstelling (Haags
Congresgebouw) met achter de generaal die
geniet van zijn barbecue en de
invalide krantenloper, ineens het meer
dan levensgrote beeld van een huilend
Hollands Prinsje (Willem-Alexander).
En tenslotte: naadje los in bruidsjapon.
Zo is tenslotte de wereld óók
niet alléén maar tranen. Soms ook een lach...
•A\"*V
