Grens
overgang
KALENDERS:
-V
minder in aantal
maar soms heel fraai
9
k li f
li
RH
Van oud
naar nieuw
Vooruit of achteruit?
'Mmm
Conclusie
Persoonlijk
De jaarlijkse keuze van voorpagina's uit onze
krant voor de jaarwisseling was niet moeilijker en
niet gemakkelijker dan andere jaren. Daar valt
eigenlijk maar één gedachte aan te verbinden:
er is bij alle variatie in het nieuws zelf maar weinig
veranderd. Een pessimist kan er dan nog het be
kende: „Zie je nou wel" aan toevoegen, liever
moge ons zijn de eveneens gehoorde opmerking:
„Wees dan blij dat het niet erger geworden is".
De hoop, waarmee we iedere jaarwisseling
vieren, zal ook januari 1970 met ons ingaan.
„titmmfi'IWt «r# I" 1
Rijmt MA'
pp:?/.
/m
\urim
m 1
r'- K
Rfikittwtrt**' 'ijtjitmtic
irifcpitH» pruhf/t
mm
tti
Mm Ffïfu r R<\fen<n<htw ïvcfnrnt: üpfwhteui u\ ttrusut
SfUW,
AA «•"Of**.
Éérste stap van mens op de maan
aardé keek geboeid toe
mm
fimli'rtmnrjpw in Itrvcfit m»>r mtprjmjr p'Uiff.n
iWÊ
i KV#
MM
miwAx ram
•f i
/''•tttfc whicE 'utntui gnfWHti'n p
fklhxt h
N.-IERLAND OP DE RAND 1
\]S BI RCEROfRtLÓC
mIssm be mmttn near
<i b> ijrenjcitha I Ntfimgm
M'wl.toJijf» 'MHrvftAöwt
K-'Vt.l jpflltlHU >«l
Pfr0teOt(<?mnu'tr>iiif leg** tWOimMircg
I (S
TOYOTA
9AaacE A. N05SEI.t>«*
-t.trlan
m i ÏM
trtfifth* tmmluaki ann hitt* i&>,
rr<tug rt(i, tr wnlwul taxi
SN ONHEUSS IJS
J
N.iMAVOM) MEI REUEN
i.nkrmcii. TfiMS
Wsüit-
lunr.rw WÏ*, iWA
mm
At'
Een jaar is niet veel. Het is eigenlijk
slechts een heel klein golfje, een rimpel in
de oceaan van de tijd. Toch is het een oude
«i ook wel zinvolle gewoonte om bij de
grensovergang van het ene jaar in het an
dere zich even af te vragen: „Vanwaar ko
men we en waar gaan we heen?"
Volgens het christelijk geloof is ook dit
jaar „een jaar onzes Heren" geweest. Jezus
Christus, de Koning van kerk én wereld,
voerde ook gedurende de voorbije periode de
heerschappij. Als men in de wereld (en
soms ook in de kerk) rondkijkt, dan zou men
niet zeggen, dat Christus regeert. En als u
de geschiedenis, het gebeuren en de gebeur
tenissen in uw persoonlijk leven nagaat, dan
is er misschien ook wel aanleiding om te
twijfelen aan de heerschappij van Christus.
Ja, er zijn veel raadselen en mysteries
waar men eenvoudig niet uitkomt. En men
kan het daar moeilijk genoeg mee hebben.
Dat had de dichter van psalm 130 ook toen
hij „uit de diepten" tot God riep. Maar on
danks de diepten, waar hij doorheen moest,
bleef de hoop levend in zijn hart getuige
zijn eigen woorden: „Mijn ziel wacht op de
Heere, meer dan de wachters op de mor
gen". Dat mag een christen zijn: een wach
ten op de morgen! Ook bij de grensovergang
van dit jaar, want Christus leeft en voltooit
Zijn werk door de eeuwen heen.
Er wordt tegenwoordig druk gediscus
sieerd over de vraag of de mensheid nu ei-
Is
genlijk vooruit of achteruit gaat. Daar zijn
de meningen sterk over verdeeld. En dat
laat zich begrijpen, want het maakt een
groot verschil van welke kant men de zaak
bekijkt.
Er zijn heel wat punten op te noemen, die
wijzen op de vooruitgang der mensheid. Het
afgelopen jaar zal in het geschiedenisboek
bekend staan als het jaar, waarin de eerste
mensen op de maan aan het wandelen gin
gen. En dat was een onvoorstelbaar knappe
technische prestatie. Dit gebeuren was na
tuurlijk het meest spectaculair. Er zijn ech
ter talrijke andere vorderingen geboekt. De
tweeling „wetenschap en techniek" zorgt
voor een doorlopende, snelle stroom van al
lerlei vernieuwing en verbetering.
Men denke aan de kunde van de medici.
Men denke aan de verlichting van de arbeid
door automatisering. Men denke aan de futu
rologie, de toekomstkunde, een zekere voor
spelbaarheid van de richting waarin de ont
wikkeling gaat. Men denke aan het vinden
van nieuwe bodemschatten, die vroeger on
bekend en onbereikbaar waren. Men denke
aan de sociale verzorging, enz.
Allemaal pluspunten.
Elke medaille heeft echter haar keerzijde.
Er zijn ook gegevens, die ons met grote zorg
vervullen. Ook over 1969 zullen binnenkort
de statistieken weer verschijnen. En wat
brengen die aan 't licht: het ontstellend aan
tal doden en gewonden in 't verkeer; de on
rustbarende toeneming van hart- en vaat
ziekten; de stand van de jeugdcriminaliteit.
En ga zo maar door. Benauwend duidelijk
werd in 't afgelopen jaar het geweldige pro
bleem van de „afval" in onze industriële
maatschappij; ieder herinnert zich de alarm
toestand op de Rijn. En het is niet alleen de
watervervuiling waar we mee zitten; het hele
evenwicht in de natuur dreigt verstoord te
worden.
En dan zwijgen we nog maar over wat
dagelijks op de voorpagina van de kranten
staat rondom oorlog, rassenhaat, honger.
Geen wonder dat vele mensen zeggen: de
wereld gaat niet vooruit, maar achteruit!
In beide opvattingen, die hierboven in ru
we schets werden weergegeven, zitten juisle
elementen. De vooruitgang der mensheid is
in allerlei opzicht, bv. materieel en ook so
ciaal, aantoonbaar en meetbaar. Iemand
heeft eens geschreven: „De uitvinding van
het stoomschip heeft indertijd meer voor de
galeislaven gedaan dan alle heiligen bij el
kaar". En daar zit iets in. Uitvindingen zijn
vaak een zegen voor de mensen.
Naar mijn gevoelen wordt in onze tijd ech
ter een ding steeds duidelijker: Het mens
dom kan de lawine van wetenschappelijke en
technische vooruitgang niet dan! Wat tot ze
gen ons is gegeven, wordt vaak door ons
veranderd in een vloek. Er zijn voorbeelden
te over van misbruik van het goede. Met de
toeneming van mogelijkheden, blijkt ook het
kwaad in de wereld geraffineerder te wor
den.
De Fransman Rostand vatte het zó sa
men: „De techniek heeft goden van ons ge
maakt vóórdat we nog geleerd hadden om
mensen te zijn".
Dit is het beklemmende van de huidige si
tuatie: de mensen kunnen de vooruitgang
niet aan. We zijn er niet rijp voor. We we
ten niet hoe we ons tegenover alle nieuwe
mogelijkheden gedragen moeten (de ethiek).
We verkwisten en verknoeien veel. We laten
anderen eronder lijden. We krijgen zoveel
verbeelding, dat we de levende God dood
verklaren (geloofsonzekerheden). We zijn kil
le, zakelijke mensen aan 't worden (dankba
re en gelukkige mensen moeten we met een
lantaarntje zoeken).
Wat we nodig hebben is een andere geest,
een andere mentaliteiteen ander hart.
De christelijke kerk heeft, als zij haar roe
ping verstaat, juist in deze fase van de ge
schiedenis met profetische kracht te getuigen
aan welke wezenlijke en concrete nood de
mensen lijden. Onze vooruitgang sleept ons
mee naar de ondergang tenzij de mensen an-
lers worden.
Om mensen te vernieuwen is voor alle an
Jere dingen nodig: de werking van de Heili
ge Geest. De beste dienst, die de kerk en de
christen aan zichzelf en aan de mensheid be
wijzen kan, is de voortdurende bede om de
H. Geest. Bidden is in de grond van de
zaak: onze totale afhankelijkheid van de le
vende God erkennen. Als deze Geest ons niet
anders leert denken en handelen dan wer
ken we onszelf in 't moeras.
Maar als we onze totale afhankelijkheid
ootmoedig erkennen, als onze verbeelding en
hoogmoed in stukken breekt, dan zal de
H. Geest Zich niet verre van ons houden,
want Hij woont bij verslagen harten. De
oude belofte is ook vandaag van kracht: „Ik
zal Mijn wet in hun binnenste geven en zal
die in hun hart schrijven," spreekt de Heere
(Jeremia 31 33). Daar moet het van ko
men. Want wij weten allemaal de levenswet
wel: God liefhebben en uw naaste liefhebben
als uzelf. Wij weten 't wel. Maar 't zit niet
in ons binnenste! Daarvoor is de hulp van
de H. Geest nodig. En als Zijn ademtocht
over mensen resp. regeringen of leidingge
venden heengaat, dan mogen we nog onver
wachte, nieuwe en rijke dingen verwachten.
Want waar de Geest is, daar regeert Chris
tus Zelf met kracht.
Al laten de wereldproblemen ons niet on
beroerd, iedereen heeft toch ook z'n eigen
persoonlijke omstandigheden. Daar voelt hij
zich in de eerste plaats bij betrokken. Ieder
heeft om zo te zeggen, zijn eigen geschiede
nisboek. Voor sommigen is dit jaar vol licht
geweest, voor anderen vol schaduw, voor
velen misschien tussen licht en donker.
Wij mogen weten, dat Christus niet uitslui
tend op de grote dingen let, op de wereldge
beurtenissen en de vooraanstaanden. Jezus
stelt er een eer in juist de kleinen, de be-
scheidenen. degenen die niet meetellen, in 't
oog te houden. In 't geloof geldt: „Jezus be
hartigt mijn zaak". Ik weet niet wat u mee
draagt bij de grensovergang van dit jaar.
maar laat dit de grondtoon van uw hart
zijn: uw zaak is in de handen van Jezus ge
geven! Bij wie moet het beter bezorgd zijn?
Want Hij overwint en allen, die zich aan
Hem toevertrouwen, zullen mét Hem over
winnen.
Veenendaal
ds. A. Terlouw
EEN JAAR OM AAN TE ZIEN
Sf. IV JM: i
Minister iivcrncegl prijsstop voor
vijf bedrijfstakken
Tsjechen diaken
murgen nlt
prolM pij rouw
'C
;-Ysih»
\anslaji
auto
riiiiiiif-
0 Tussen de onrustige internationale bedreven door begint
het nieuwe jaar in Nederland met centen-tellen-in-het-
groot. Niet minder dan acht van de vijfentwintig in die maaud
verschenen nummers openen met nieuws over de financiële
zaken, die het land beroeren. Topper is daarbij de zorg over
de prijsverhogingen, die onder meer door de b.t.w. zijn ver
oorzaakt. Het lijkt dan een chaos te worden, waarmee minis
ter De Block het nog moeilijk zal krijgen.
Verrassingsaanval op I WÖMMËMWSMHÜMBl h
\V .-Europa heeft meer r
ktiiH van slagen
«)W W>
0 Voor de generatie die bewust de tweede wereldoorlog
meemaakte, zal ieder groot bewapeningsnieuws van
Duitsland nog lang écht nieuws blijven. Lang is het al ge
leden, dat West-Duitsland actief lid van de NAVO werd.
Nieuw is in het begin van 1969, dat de Bondsrepubliek haar
eerste defensiewitboek publiceert en aankondigt, in de komen
de vier jaar 22 miljard aan bewapening te zullen besteden.
Htiskuxi tlroigt Chim» 'iimpi
met kernwapen*
f« i.uix! n«ii
VI K lXom NSKVUM H
hejKttqjvhfc v
W- 1
0 In uitgestrekte grensgebieden, kaal, zonder bouwland en
zonder bossen, gebeurt iets dat voor velen onverwacht
komt: Russen en Chinezen raken slaags en zij nemen dat
aan beide kanten nogal hoog op. De rode broedertwist geeft
aanleiding tot allerlei gissingen en speculaties, maar Rusland
waarschuwt de wereld: „niemand hoeft hier als lachende
derde bij te gaan staan in de hoop, dat het wereldcommunis
me zichzelf zal elimineren."
Ook dit jaar zijn ons weer tal van
kalenders, soms heel eenvoudi
ge, vaak ook zeer kleurrijke, toege
zonden. Ze kwamen, zoals gebruike
lijk, doch minder in aantal dan vori
ge jaren, weer van verschillende in
stellingen en organisaties, van verze
keringsmaatschappijen, auto-impor
teurs, benzineverkooporganisaties en
luchtvaartondernemingen. De meeste
uitgevers van die kalenders hebben
zich aan het traditionele, vaak zeer
conventionele plaatje gehouden, een
enkele legde bij het kiezen van on
derwerp en vormgeving een wat stren-
ger-kuastzinnige maatstaf aan zoals
de EN-NEN-Nillmij, terwijl ook
bleek dat zelfs een simpel kalendertje
als dat van de Eerste Hollandse, die
fraaie reprodukties van de Goudse
glazen en van ramen uit de middel
eeuwse kerk van Gotland bracht, heel
mooi kan zijn.
Een selectie uit het veelzijdige en
kleurrijke werk van de in Frankrijk
levende Nederlandse kunstschilder
Willem Antonie Oepts is te zien op de
kalender van de verzekeringsmaat
schappij EN-Nen-Nillmij. Bijzonder
fraaie, warm getinte en sfeervolle
platen die het aan iedere wand uit
stekend zullen doen. Modern van op
zet, leuk van compositie.
De Stichting Vakopleiding Bouwbe
drijf, die het niet in de kleur zocht,
kwam met een serie mooie foto's
van oude gebouwen, kerken en kaste
len onder het motto dat instandhou
ding van oude gebouwen een zaak is
die een ieder aangaat.
De Delta-verzekeringsgroep brengt
een gezellige kleurenkalender met
met landschappen van de Deelerhei-
de, een bos bij Wolfheze, planten
groei in de Voorn se duinen en een
opgave van nog in het wild groeiende
planten. Een fraai pleidooi voor het
behoud van de steeds schaarser wor
dende naituur.
Dezelfde onderwerpen, maar ook
historische interieurs en gebruiksvoor
werpen, zijn kleurrijk verwerkt in de
kalender van de Boerenleenbank
(Eindhoven). Een stijlvol stukje werk.
De importeur van Duitse trekkers
en landbouwmachines, Sieberg NV in
Ede, houdt het dit jaar op landschap
pen en brengt fraaie impressies van
het Munsterland, Italië, ons eigen
land en Zwitserland die romantisch
aandoen.
De Goudse glazen komen weer eens
in de aandacht in het weliswaar een
voudige, maar zeer smaakvol uitge
voerde kalendertje van de Eerste
Hollandse levensverzekeringmaat
schappij.
Een echt toeristisch evenement in
kleur is de kalender van de Italiaan
se Luchtvaartmaatschappij Alitalia
die van alle streken waarheen haar
toestellen vliegen een vooral vrolijk
beeld geeft.
We mogen in dit kader de kleuren
kalender van de Koninklijke Lucht
macht niet vergeten die een
goed beeld geeft van alle typen vlieg
tuigen. die momenteel operationeel in
gebruik zijn. De Koninklijke Land
macht gaf een wel zeer technisch
beeld van hetgeen 't Korps Technisch
Specialisten om handen heeft.
De benzinemaatschappij Chevron
zoekt het dit jaar in kleurige beelden
van bekende vakantie-oorden en To
tal, ook benzine, houdt het bij spe
cifiek Nederlandse onderwerpen die
door overigens mooie foto's in kleur
goed tot hun recht komen. Dezelfde
wijze van benaderen vinden wij in
de vijf talige, ook met tal van land
schappen en stadsgezichten verrijkte
kalender van de autofabrikante BWM.
DAF zoekt het ook dit jaar weer in
voör-historische beelden van de mens,
die het vervoer per wiel nog niet ken
de. Overigens een vermakelijk geval.
Een uitschieter onder de kalen
ders van dit jaar is eigenlijk meer
een agenda, uitgegeven door de
Nederlandse Reproduktie Combina
tie waarin verschillende grafische
bedrijven zijn verenigd. De agen
da is rijkelijk versierd met repro
dukties, waarvan vele in kleur,
van werken van bekende meesters of
afbeeldingen van kunstwerken.
Daaronder „de vrolijke drinker" van
Frans Hals, een binnenhuistafereel
van Adriaan Brouwer, werken van
Van Ostade, Maris, Gerard Dou,
Paulus Potter, Teniers, Jan Steen
en vele anderen. De reprodukties,
op kunstdrukpapier uitgebracht,
zien er bijzonder verzorgd uit zo
dat het bladeren in die agenda voor
de kunstliefhebber een genoegen
wordt. Een zelfde agenda, uiter
aard met een andere inleiding
maar precies hetzelfde uitgevoerd,
biedt de Boerenleenbank (Utrecht)
haar relaties aan. Een waardevol
geschenk.
Alle typen oude en nieuwe schepen
van de koopvaardij zijn uitgebeeld
in de vrij omvangrijke kalender van
de Nedlloyd-lijnen, gevormd door de
Rotterdamse Lloyd en de Stoom
vaart Mij. Nederland. Voor de lief
hebbers van de scheepvaart ook al
weer een prettig bezit.
En dan komen we aan de kalen
der van Pro-Juventute, de zogenaam
de Oranjekalender, waarvan de vele
prachtige kleurenfoto's uiteraard ge
wijd zijn aan de leden van ons Ko
ninklijk Huis. Natuurlijk veel opna
men van de jongste telgen van de
Oranjes hetgeen deze kalender iets
bl(js en fleurigs geeft. Naast fami
lietafereeltjes, een paar ongedwon
gen kinderportretten en als laatste
plaat de koningin, die de lezer vanuit
de gouden koets schijnbaar een goed
uiteinde toewuift. Voor degenen die
een warm plekje in hun hart voor de
koninklijke familie bewaren en
wie heeft dat niet een aanwinst
aan de wand. Voor een prachtig doel:
pro juventute!
Verder nog wat specifieke kantoor
kalenders, met grote, makkelijk lees
bare data, maar zonder veel kraak
of smaak. Daaronder een practisch
exemplaar van de Nillmij en een van
Ruys en Co. cargadoors en reisa
genten.
Is de kwantiteit van de kalender
dit jaar misschien wat minder dan
voorgaande jaren, de kwaliteit is er
doorgaans niet slechter op gewor
den. Ook al getuigen sommige niet
van veel originaliteit.
ÏÏLl f8 tNKRIJK ZONDER DE CAI l.l.l
llrtSW»»1^ <>(1
0 President Charles de Gaulle van Frankrijk speelt in dit
voorjaar ziyn laatste grote spel en verliest: hij daagt het
volk uit: „ja" of „nee" te zeggen tegen zijn aanblijven als
president. Het volk zegt „nee". Na een stortvloed van som
bere voorspellingen over hetgeen na zijn aftreden zal gebeu
ren op politiek, economisch, sociaal en financieel gebied,
treedt hij af. Peinzend kijkt de wereld hem na, in een men
geling van opluchting en bezorgdheid.
0 Bijna drie uur lang wandelen twee mensenkinderen, de
Amerikanen Neil Armstrong en Edwin Aldrin, rond op
de maan nauwelijks eenzaam, want de stemmen vanuit
het ruimtevaartcentrum op aarde zijn onafgebroken bij hen.
Een paar dagen lang is de wereld verbijsterd. De volgende
maanlanding in hetzelfde jaar blijkt echter veel minder be
langstelling te trekken. „Ik heb het de vorige keer al gezien",
zeggen vele televisiekijkers.
DER DM ZOON VOOR PRINSES
;vwi: ff-AffSMf
Imbm. uitlaiiiig
in .Y v dkli
BKVriUV EN l,l(IN> 1.Al iwi
Bevalling lang*
o}*crali«|v«? neg
ftgfii'i m >?f
'<v|
(M tl- i» •-;.<«
0 In de ochtend van de 11e oktober wordt in Utrecht
prins Constantjjn geboren, zoon van prinses Beatrix en
prins Claus, vierde op de lijst voor troonopvolging. AI gauw
na de geboorte komen er enigszins verontrustende berichten
over de gezondheid van de jonge prins, maar al voordat de
maand verstreken is kan het medische team verklaren, dat
er verder geen aanleiding tot ongerustheid is.
IMwi' Wfff P'mpdm
Chaos in eeitfrmiï vain illnnntud z*"1
na brandstichting en plundering
Rüal op eiland
nog «iel te mg
i-W
HsftxfcwA.
itftf
•Dé*:»».:"
<*sr
0 Een smeulend vuur laait op en wordt een felle brand,
letterlijk en figuurlijk, op het laatst van mei in Willem
stad. De regering van de Nederlandse Antillen vraagt mili
taire bijstand, die verleend wordt. „We hebben er alleen in
toegestemd omdat de politie in Willemstad niet in staat is
de openbare orde en de veiligheid afdoende te handhaven,"
aldus verklaart de Nederlandse regering.
Slrij.) tn hinkkng
dwwrl voort
l-i
i: !(o ft»'»*
0 De doden in Noord-Ierland bepalen de toeschouwers bij
iets, waarvan velen dachten dat het niet meer mogelijk
was: regelrechte oorlog tussen katholieken en protestanten.
Commentatoren zeggen, dat het geen godsdiensttwisten zijn,
maar wie de strijders voor de camera's van toegesnelde tele
visieploegen hoort spreken, kan daar ernstig over aan het
twijfelen raken.
I Oswrw/»-- nsftfutr -fx Ivo*,)*,»,
m. fmmk ft»
SPOOK VEI CHT GEKAAPT
YUKGTUG N UR RO>H
Binnen wjjf uur
tacbllg wrakken Y' ;x";
Op I*ijk«NVCgOtl 'Yv..v;
N /XI tigVfgPB)
mw
l>:p> Ap<
IHBrIÜ
0 Het huzarenstukje van het jaar is ongetwijfeld het kapen
van een TWA-vliegtuig door een Amerikaanse marinier,
die opeens naar Italië wilde. Als eerste kaper ziet hij kans,
het Iljntoestel drie tussenlandingen te laten maken voordat
hy vanuit de Verenigde Staten de oceaan overvliegt. Intussen
heerst er by het vliegend personeel van vele maatschappyen
toenemende onrust over de kaap-woede. Elk ogenblik kunnen
er ongelukken gebeuren.
Nachtelijk oproer in 'dami door
politic iticl harde hand bedwongen
i-'Atiu* n (HmTox/f r
„Vjfe-lW
-trlk-Um.v
0 In eigen land bereikt vooral de onrust in de universiteits-
wereld diverse hoogtepunten met als uitschieter de bezet
ting van het Maagdenhuis door Amsterdamse studenten. Het
zal ook vooral Amsterdam zyn, dat onrustig biyft deze
zomer. Ten tyde van de berechting van de bezetters komt
het zelfs tot een nachteiyk oproer, waarvan de echo's tot ver
in het land weerklinken.
Ijjkfetwla*. kW.
OEM. M II vriSF
EN Cl I I I ril
IttiirtKfcteoMjMinjj saai 1'..
tv -
0 De Troonrede op de derde dinsdag in september is, vol
gens sommige waarnemers, „de eerste sinds jaren die
geen pyn doet." Weinig spectaculairs, een zekere evenwichtig
heid, een bezonnen koersbepaling. Maar ook een gebrek aan
fantasie en durf wordt gesignaleerd. Velen zouden op de
oude en vertrouwde basis toch graag wat meer van dat laatste
willen zien.
MfiPiifcW! Up»* «iW^c
Nixon bindt zich nlcl aan »cn schema
voor terugln»kkiiig int jctnam
sH»
y.y
In-I SS tllf II...-
I» f
It
0 In het begin van het jaar is aangekondigd, dat het eerste
échte vredesoverleg met betrekking tot Vietnam kan
beginnen. Een paar maanden later gaat met even veel nadruk
het bericht de wereld in, dat de zaak is vastgelopen. Tegen
het einde van het jaar herleeft de hoop, als president Nixon
zonder zich overigens aan een schema te willen binden
zich bereid verklaart, meer troepen terug te trekken.
Zie verder: de kranten van 1970