Veenendaals
dagblad
Kabinet tot beslissing gedwongen
Buiten
Maansteen
Korset viiiü meeste van
47 messteken op
Hardnekkige brand
in R'dams groot
handelsgebouw
vliegtuig bij
Stockholm vergaan
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
DE BLOCK
WIL TOCH
AFTREDEN
Bronswerk
directie
pakt stakers
hard aan
Honderd
doden in
Mendoza
Twee kinderen
in rook
gestikt
Drs. Schmelzer
wordt genoemd
als opvolger
Fa brieksbrand
in Del den
Husak noemt liet
stelsel van
Dubcek
'kleinburgerlijk'
b
Meisje (16) na
lsd-gebruik
in ziekenhuis
DEN HAAG Het kabinet zal waarschijnlijk vandaag
een beslissing nemen over de c.a.o. voor de metaal
industrie.
Ethiopische studenten
in Parijs actief
ADVIES
Winterse dagen
ONBEHAGEN
Busrel in Ankara
Egyptische uitval
Student ging tachtigjarige vrouw
niet aardappelschilmesje te lijf
RADIO HARD AAN
Vakbondsleider in
V.S. vermoord
LIFTSCHACHT
ZES MILJOEN
Meest liehte vorst
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,25; Abonnement
1,03 p.w., 4.40 p.m., 13,10 p.k.
f
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
DINSDAG 6 JANUARI I970 - 44e JAARGANG no. 4
METAAL WEIGERT AAN C.A.O.
TE GAAN SLEUTELEN
Werkgevers en werknemers in deze bedrijfstak heb)>en gisteren geweigerd aan
hun overeenkomst te gaan sleutelen.
Zou het kabinet, dat gisteravond al over de metaal-c.a.o. heeft gepraat, van
daag en morgen niets van zich laten horen, dan zal het contract automatisch
zijn goedgekeurd. De kans daarop is echter klein.
DEN HAAG Minister De Block
(Economische Zaken) treedt toch af
zodra er een opvolger voor hem is ge
vonden.
Dit meldde de t.v.-actualiteitenrubriek
Hier en Nu (NCRV) gisteravond. Mee
gedeeld werd onder meer dat de heer
De Block zijn besluit om af te treden
vrijdag heeft laten weten aan zijn par
tijgenoot drs. Schmelzer, leider van de
K VP-fractie in de Tweede Kamer. In
middels zou ook premier de Jong (even
eens KVP) op de hoogte zijn gesteld.
Volgens onze informatie wordt als op
volger van de heer De Block drs.
Schmelzer genoemd.
DELDEN Een even voor zeven
uur vanmorgen uitgebroken brand heeft
het produktiebedrijf van de meubelfa
briek „Unie" in Delden in de as gelegd.
De schade wordt, volgens de politie, ge
schat op ongeveer een miljoen gulden.
De oorzaak is nog niet bekend.
PARIJS Een 30-tal Ethiopische
studenten heeft maandag op de ambas
sade van hun land in Parijs de boel
kort en klein geslagen onder de ogen
van de ambassadeur. Zij protesteerden
hiermee tegen het gebeurde aan de uni
versiteit in Addis Abeba, waar politie
mannen een week geleden vier studen
ten gedood en tien door schoten ver
wond hebben.
Minister Roolvink (Sociale Zaken)
heeft de partijen gisteren zijn bezwa
ren tegen de c.a.o. uiteengezet.
De overeenkomst voorziet in het op
vangen van prijsverhogingen in de lonen
Dit wil zeggen: ook de prijsstijgin
gen die uit verhoging van de b.t.w.(per
1 januari 1971) en opwaardering van
de buitenlandse valuta (de Westduitse
mark) voortkomen. De regering vreest
dat hiermee de inflatie-spiraal weer op
gang wordt gebracht.
Hij wil nu de Sociaal-Economische
Raad op korte termijn advies vragen
over de manier waarop in c.a.o.'s af
spraken kunnen worden gemaakt om
de werknemers tegemoet te komen als
het leven duurder wordt.
Minister Roolvink verzocht de partij
en in de grootmetaal gisteren hun
tweejarige c.a.o. 'voor wat 1971 betreft
aan te passen aan de uitkomst van dit
advies, dat dan wel (nagenoeg) una
niem zal moeten zijn.
Het antwoord van werkgevers en
werknemers was echter: neen.
Ir. A. Prins, de voorzitter van de
Raad van overleg voor de metaalindus
trie gistermiddag na het gesprek met
de minister: De metaal-c.a.o. bestaat
uit een ingewikkeld samenspel van
maatregelen.
Het is onmogelijk om één punt hier
uit te lichten en dan nog eens te be
zien. Dat zou het hele contract onder
mijnen.
jlïeestal strompelt de Hollandse
winter zonder veel orde of re
gelmaat voort; soms vervalt hij
even tot hoge temperatuur, maar
we loeten, dat het weer gemakke
lijk kan omslaan en in de geest zie
ik hem met zijn reuzen poeder
kwast over de naaldbomen gaan,
om in de loop van februari de laat
ste resten uit de doos te schudden
over de groene enghet chamois
eikeschaarhout en het blonde stuif
zand. Het allerlaatste overschot
komt aan de lijkant van de jonge
naaldboompjes en dan dunkt ons
alles toch nog weer blank met dun
ne en dikke lagen, van de denne-
straal tot de veldplas, van het hoge
hout tot de bultige verre aanplant.
- 't land ziet er even schoon en
proper uit als een fris opgemaakt
bed. Dat de vóórwinter geheel
sneeuwloos uitging, zou een hiaat
in zijn gesteldheid, betekenen. Niet
temin glijden wij de weken met
kwakkelen en broddelen door; na
een lauwe sproeiregen en luwe
wind blijft de bosbodem lang zon
der wit dek en dit is de merels en
gaaien naar de zin, want ze kunnen
nu met succes de eikeblaren en de
bosturf uit elkaar krabben, waar
allerhande snoepgoed, grof en fijn,
wenkt. De markolven in hun bonte
mantel zoeken er in de eerste plaats
naar bedolven eikels en kan zijn bij
een dikke wollen vacht vooral de
zwartbruine woelplekken van de
wilde zwijnen dierbaar, want daar
mee kunnen ze beter tot de bron
doordringen. Ook de roodborst snuf
felt daar graag rond op zoek naar
cocons en larven, waarbij het ge
zelschap krijgt van de rosse woel-
muis, die ondanks haar zwakke
constitutie ook 's winters actie/
blijft. Maar evenzeer betrekt zij er
dennebast en -knoppen in en dit
kan de bosbaas moeilijk tolereren,
zoals ik m nog weieens hoop te ver
tellen.
6 jan. '70 A. B. Wigman
De heer M. Zomterva'n, <fe voorzitter
van de Metaal bedri jf sbond NW, zei
dat, als het kabinet het contract zou
afkeuren, er opnieuw tussen werkge
vers en werknemers moet worden ge
praat. Hij herhaalde niet zijn vrpeger
gedane uitspraak dat er dan onrust zou
ontstaan. Wel verwachtte hij teleurstel
ling en onbehagen onder de werknemers.
Minister Roolvink kan overigens de
c.a.o. nog niet afkeuren. Daarvoor,
heeft hij het advies van de Loonadvies-
commissie (LAC) nodig. Een ingreep
kan daarom alleen bestaan uit een ver
lenging met drie weken van de termijn
waarbinnen de cao kan worden afge
keurd. In deze tijd moet de Loonadvies-
commissie (LAC) met een advies ko
men.
Opvallend was dat minister Witte-
veen (financiën) gisteren bij het kabinets
beraad ontbrak.
Hij is met vakantie.
ANKARA Studenten van de uni
versiteit van Ankara hebben zich van
daag van 18 bussen meester gemaakt, uit
protest tegen een gemeentelijke maat
regel inzake .de kwestie van het ver
strekken van speciale vervoersvergun-
ningen.
De studenten joegen chauffeurs, con
ducteurs en passagiers uit de bussen en
hielden deze op universitair terrein
vast. De politie slaagde er niet in de
bussen te „heroveren". Bij de scher
mutselingen werden zeven politieman
nen en zes studenten gewond. Negentien
studenten werden in hechtenis geno
men.
Minister B. Roolvink (tweede
van links) zat gisteren aan ta-
fel met de delegatie uit de raad van 5
overleg in de metaalindustrie voor
5 een gesprek over de cao-groot-me-
taal.
WENEN Volgens partijleider llu-
sak hebben de Tsjcchoslowaaksc partij
leiders sinds 1960 in de waan verkeerd,
dat klassenstrijd ii» Tsjecho-Slowakije
niet meer beslaat. Hij voegde hieraan
toe: „men vergat de overblijfselen van
bourgeois-kJassen en vele groeperingen
van de klein-burgers, nog steeds be
staan, en dat de organisatoren van de
bourgeois-partijen van voor 1948 nog
steeds onder ons leven.
Het communisme van Alexander Dub
cek („communisme met een menselijk
gezicht") zou in wezen petit-bourgeois
zijn geweest.
Hij verklaarde dat april 1969 toen
hijzelf aan de macht kwam „een
keerpunt betekende".
Op de vraag hoe hijzelf reageerde op
het begin van de liberalisatie in janu
ari 1968, verklaarde hij dat Novotny
hinderlijk was geworden, en dat hij
Alexander Dubcek in eerste instantie
had gesteund.
Hij had echter niet verwacht, dat
Dubcek een dergelijke „schadelijke
ontwikkeling" zou toestaan.
Husak bevestigde dat tijdens de zit
ting van het centraal comité in januari
hoofdzakelijk zal worden gesproken
over de economische hervormingen die
praktisch allen ongedaan zijn gemaakt.
Hij liet doorschemeren dat de economie
weer onder overheidsbestuur zou ko
men.
Een nieuw plan zou worden gemaakt,
„op 't principe van controle op prijs, loon
investerings- en prpduktiefactoren"
CAÏRO Een Egyptische militaire
woordvoerder heeft vanmorgen bekend
gemaakt, dat een aanzienlijke Egypti
sche troepenmacht gisteravond het Su-
ez-Kanaal is overgestoken en voet heeft
gezet op de oostelijke oever van het
kanaal, waar een strijd van drie uur
werd geleverd met Israëlische strijd
krachten.
Een vergroting van 6600 maal van een glazen sneeuwbal"een van de
maanstenen die door de Apollo-11 naar de aarde is gebracht. Het opper
vlak van de steen toont aan dat deze afkomstig is van een stollingsproces,
naar alle waarschijnlijkheid ten gevolge van de inslag van een meteoriet op
de maan. De steen werd getoond tijdens het congres van maandeskundigen
dat op het ogenblik in Houston wordt gehouden.
In het door de bemanning van de Apollo-11 meegebrachte maangesteente,
zijn door twee Amerikaanse geleerden sporen van goud en zilver en ook
een robijn gevonden.
(Zie voor uitgebreid nieuws elders in dit blad).
GRONINGEN De tachtigjarige
mej. Aafke Smit in Groningen heeft 47
steken met een aardappelschilmesje
overleefd. De steken werden haar vrij
dagavond in haar woonkamer toege
bracht door de 26-jarige psychologie
student B. te B.
Hij en zijn vriendin^ de twintigjarige
studente A. T., beiden uit Groningen,
zijn zaterdagavond gesrfekeerd. Zjj
zullen worden \yx>rgeY 'jij yoo.» Je .offT-
éier van Justitie in Groningen.
B. zat vrijdagavond bij mej. Smit op
zijn vriendin te wachten. Tot tweemaal
toe maande de hospita hem de radio
wat zachter te zetten omdat de buren
er over' klaagden. Om half elf liep hij
plotseling de kamer van de oude vrouw
binnen en greep haar bij de keel.
Toen hij merkte dat hij niet sterk ge
noeg was om de gezette dame te wur
gen, greep hij het mesje, waarmee ze
een appel had zitten schillen en stak
haar 47 maal, voornamelijk in de buik
streek. In de kamer van zijn vriendin
stichtte hij vervolgens een onbeteke
nend brandje.
AMERSFOORT Een deel van het
personeel van de afdeling ketelbouw
van Bronswerk-Ainersfoort heeft giste
ren een uur gestaakt. De directie heeft
met „ernstige maatregelen" gedreigd
als de actie wordt voortgezet.
Gisteren gingen ruim 160 mensen in
staking, 42 bleven aan het werk en een
nog onbekend aantal had zich tevoren
ziek gemeld.
De staking was een gevolg van de
ontevredenheid bij het personeel over
het vervallen van de winstuitkering.
Ook vinden de werknemer- dat de lo
nen bij Bronswerk lager liggen dan in
andere bedrijven van het VMF-con-
cern, waar soortgelijk werk wordt ge
daan.
De directie van Bronswerk Amers
foort heeft na overleg met het bestuur
van VMF een brief aan de stakers ge
stuurd, waarin staat dat „de staking
niet wordt getolereerd". Zij herinnert
eraan dat in een eerdere brief de di
rectie heeft uiteengezet waarom niet op
de eisen van de stakers kan worden in
gegaan. Volgens de directie handelen
de stakers in strijd met 'hun eigen ar
beidscontract. De vakbonden staan niet
achter de staking.
CLARKSVILLE Vanmorgen zijn in
Clarksville de lichamen gevonden van
Joseph Jablonski en twee vrouwen,
vermoedelijk zijn vrouw en zijn doch
ter. Allen waren door schoten van het
leven beroofd.
De lichamen werden aangetroffen in
het huis van Jablonski, de man die in
dertijd, zonder succes, had deelgeno
men aan de verkiezingen voor het voor
zitterschap van de verenigde bond van
mijnwerkers.
De kamers waarin de lijken waren
gevonden zaten vol bloed. De telefoon
was van de muur losgerukt.
Het motief tot de misdaad is nog
niet bekend.
De oude vrouw dankt haar leven
waarschijnlijk aan haar stevige korset,
dat de meeste steken heeft opgevangen.
Pas dé volgende morgen durfde ze de
buren te waarschuwen. Ze ligt nu in het
ziekenhuis. Haar toestand is niet zorg
wekkend.
ROTTERDAM Een gisteravond uit
gebroken brand in het Gfoothandels-
gebouw te Rotterdam, die zich aan
vankelijk niet al te ernstig liet aan
zien, was vanmorgen nog steeds niet
onder controle, doordat de brandweer
de grootste moeite had de vuurhaard te
bereiken. Het verkeer in de Maasstad
raakte danig in de knoop doordat de
gehele omgeving van het naast het Cen
traal Station gelegen gebouw in ver
band met de brand was afgezet.
Laat in de avond stegen gisteren tien
tallen meters hoge rookwolken op uit
het Groothandelsgcbouw, waar een op
slagplaats met een oppervlakte van en
kele honderden meters volop in brand
stond. Daarin bevonden zich textiel-
goederen, harsen en was. De ruimte is
gelegen op de eerste verdieping van
het een tiental etages tellende gebouw,
aan de andere kant door het niveau
verschil gelijkvloers.
Ingeklemd tussen stenen en betonnen
muren, kreeg de brand toch een spec
taculair karakter door de enorme rook
ontwikkeling en incidenteel door ont
ploffingen van vaten met chemicaliën.»
Na middernacht werd duidelijk, dat
de brand nog allerminst was bedwon
gen. De achterwand van de opslag
plaats (een stenen muur) bezweek en
dit bracht gevaar voor uitbreiding
haar de Verkoopruimten aan de straat
zijde.
Óm half vier vannacht zei een der
brandweercommandanten, dat het door
de rookontwikkeling heel moeilijk was
een idee te krijgen over de grootte van
de vuurhaard. ,,We hebben de zaak
nog niet onder de knie", zei hij.
Een lichte paniek ontstond onder de
vele toeschouwers, toen bleek dat het
vuur zich ook had verplaatst in een
liftschacht. Tot op de zevende verdie
ping moest de brandweer, voorzien van
persluchtmaskers, toen het vuur be
strijden.
Uit alle delen van de stad, zelfs uit
BB-voorraden. moest regelmatig zuur
stof voor de persluchtmaskers worden
aangevoerd.
Vier gezinnen, wonende in het deel
waar de rook het terhein beheerste,
moesten hun woningen verlaten. Ze
werden elders in het Groothandelsge
bouw opgevangen.
De omgeving van het gebouw werd
de gehele avond en ook in de nacht
door de politie afgezet.
De ravage is nu nog moeilijk te over
zien. Vast staat wel, dat de naburige
opslagruimten, showrooms en verkoop
gedeelten brand-, water- en rookscha
de hebben opgelopen. Samen moet de
schade aan gebouw, inrichting en voor
raden wel in de tonnen lopen.
De directeur van het Groothandels
gebouw schatte de schade om half elf
vanmorgen al op zes miljoen gulden. Het
vuur had zich toen uitgebreid van «le
opslagplaatsen naar een tussenverdie-
ping. De vloeren van de tweede etage
stonden reeds enigszins bol door de
enorme warmteontwikkeling. Ongeveer
eenachtste van het gebouw was op dat
moment bij de brand betrokken. De
bedrijven in dat deel leden, ook als
ze niet bij de brand betrokken waren,
enorme rook- en waterschade.
HILVERSUM In het r.-k. zieken
huis te Hilversum is in zorgwekkende
toestand het 16-jarige meisje E. K. uit
Raarn opgenomen na gebruik van lsd.
Het meisje bleek zoveel gebruikt te
hebben, dat zij buiten kennis raakte en
met spoed naar het ziekenhuis moest
worden gebracht.
Het meisje bleek eep. jeugdsociëteit ie
Hilversum bezocht te hebben. In deze
sociëteit „Utopia" heeft de politie al
verschillende malen de jeugdige bezoe
kers op het gebruik of bezit van vér-
dovende middelen gecontroleerd.
Vanmorgen was het onmiddellijke le
vensgevaar bij het meisje geweken, al
blijft haar toestand nog ernstig.
STOCKHOLM Leden van de be
manning van een Spaans vliegtuig, 3
mannen en twee stewardessen, zijn om
het leven gekomen, toen dit kort voor
middernacht na het vertrek van het
Stockholmse vliegveld Arlanda neer
stortte. Het toestel brak vlak achter de
cockpit doormidd< en werd geheel
vernield. Aan boord van het toestel be
vonden zich geen passagiers.
Vijf bemanningsleden zijn met ver
wondingen in ziekenhuizen opgenomen.
Vier van de tien bemanningsleden wa
ren vrouwen. De gewonden lijden o.a.
aan ernstige bevriezingswonden.
Het vliegtuig, een Convair Coronado
van de Spaanse Spantax Air Charter
Company, heeft maandag een aantal
Zweedse toeristen naar Las Palmas op
de Kanarische Eilanden willen brengen.
Een der motoren kreeg echter storing.
Het vliegtuig keerde terug en de passa
giers stapten uit.
Vervolgens startte het vliegtuig weer
op drie motoren voor een vlucht naar
Zwitserland, voor het uitvoeren van
herstelwerkzaamheden.
Om 23 uur 24, vlak na de tweede
start, verloor de verkeerstoren van Ar
landa alle contact met het toestel en
werd een grootscheeps onderzoek inge
steld.
Een van de stewardessen aan boord
slaagde erin met behulp van een draag
bare zender contact met de verkeersto
ren op te nemen. Twee uur na midder
nacht werd het wrak op vele kilome
ters van het vliegveld in de bossen ge
vonden.
Een of twee leden van de bemanning
zaten,vast in het wrak. Zij werden uit
hun netelige positie bevrijd en naar
een ziekenhuis overgebracht. De over
levenden hadden na het ongeluk een
vuurtje gemaakt om zich te bescher
men tegen de felle koude het vroor
20 graden. Zij kregen ernstige wonden
door bevriezing.
BUENOS AIRES Reddingsploegen
zijn in de stad Mendoza. waar hel wa
ter büna twee meter hoog heeft ge
staan. nog steeds op zoek naar doden
die onder de modder en het puin lig
gen. Tot op heden zijn 33 doden geteld.
E worden nog veel mensen vermist.
Volgens latere berichten wordt het
aantal doden in Mendoza op zeker hon
derd geschat. Dit is maandag uit offi
cieuze bron in Buenos Aires vernomen.
Er zouden ook veel gewonden zijn.
Mendoza, is zondag als gevolg van
een damdoorbraak overspoeld door een
vloedgolf van water en modder.
De dam brak door, nadat door hevi
ge regenval de rivier de Mendoza bui
ten zijn oevers was getreden. Het vrij
komende water spoelde over Mendoza
en over een uitgestrekt gebied om de
stad heen, zodat het dodental niet bij
benadering geschat kan worden.
Alle verbindingen met het getroffen
gebied, duizend kilometer ten westen
van de Argentijnse hoofdstad, zijn ver
broken. De noodtoestand is afgekondigd.
De vloedgolf verraste zondagavond
duizenden mensen in bars en bioscopen.
Burgemeester Thomassen en
wethouder Worst kwamen zich
S vannacht te Rotterdam, persoonlijk
op de hoogte stellen van de stand
van zaken bij de bestrijding van de
l brand in het Groothandelsgebouw.
WASSENAAR In het pand School
straat 2 te Wassenaar, bekend als de
„oude pastorie van de hervormde ge
meente", zijn gisteravond Iaat twee
jongetjes van drie en zes jaar in hun
slaap gestikt door rookontwikkeling,
als gevolg van kortsluiting in de elek
trische leiding.
Twee oudere kinderen, die in een an
dere kamer sliepen en bijtijds wakker
werden, hebben door het raam om hulp
geroepen. Hun slaapkamer was, evenals
die van de beide omgekomen kinderen,
op slot. De moeder, een gescheiden
vrouw, was niet thuis.
Een medebewoner van het in gedeel
ten bewoonde huis waarschuwde tegen
half twaalf de brandweer. Omdat vol
gens omstanders de twee kinderen op
zolder zouden slapen, werd eerst op de
zolderverdieping gezocht. De slaapka
mer bleek zich echter op een lagere
verdieping te bevinden. Nadat de deur
was geforceerd, trof men beide kinde
ren in bed aan.
Weersverwachting van het KNMI,
geldig van dinsdagavond tot woensdag
avond:
Aanvankelijk nog veel bewolking met
enkele sneeuw- of hagelbuien, maar
morgen ook opklaringen. Zwakke tot
matige wind uit zuid tot zuidoost. Over
wegend lichte vorst, maar in het bin
nenland plaatselijk matige vorst. Mor
genmiddag temperaturen om het vries
punt.
Morgen:
Zon op 08.47; onder 16.46.
Maan op 09.03; onder 15.49.