Nederlanders houden
te veel van smullen
,Maat houden
blijft voor
tallozen
een probleem van
Juiir nutuur
Achterdocht
maakte snel
plaats voor
vertrouwen
Schommelstoel
van plastic
ZELFS KINDEREN LIJDEN
SOMS AL AAN VETZUCHT
Alles fout
Bruin brood
Boterpuntje
Compromis
Te veel calorieën
JONGE KOREAANTJES VOELEN ZICH IN
NEDERLAND AL HELEMAAL THUIS
Met opmerkelijk gemak schikken
twintig Koreaanse kinderen tussen één
en vijf jaar oud zich onder voor hen
nieuwe omstandigheden. Zij zijn opge
nomen in Nederlandse gezinnen. Hier
hebben zij wat zij in Korea niet had
den: toekomst. Hun moeder was Ko
reaanse, dat staat vast, hun vader was
vaak onbekend.
Alleen al in Seoel, de Zuidkoreaan-
se hoofdstad, zijn tachtigduizend bui
tenechtelijke kinderen geregistreerd.
Vijfduizend van hen zijn halfbloedjes,
hun vader moet men zoeken tussen de
55.000 militairen van het Amerikaanse
leger.
T)ank zij (vooral) hét werk van de
Stichting voor interlandelijke
adoptie (Nieuwe Schoolstraat 28 Den
Haag hebben een kleine 20 Koreaantjes
een plaats gekregen in Nederlandse ge
zinnen.
Bijna een jaar geleden kwamen de
eerste twee, 2 1/2 maanden geleden
voorlopig de laatsten.
Neem Dae Young Lee, een jongetje
van twee jaar. Zijn moeder was 23
jaar, toen zij hem ter wereld bracht.
Zijn vader is een onbekende Amerikaan
se soldaat. Hij redt zich wel. Voor
zijn moeder is het moeilijker. Zij is
verstoten door familie en bekenden en
de enige bestaansmogelijkheid voor
haar is de prostitutie.
Ook Dae Young Lee had in Korea
geen toekomst. Hij heet nu Marco Tom,
en woont in Maarssen, in een keurig
eengezinshuis. Hij is twee en een hal
ve maand in Nederland. Het is de be
doeling dat zijn pleegouders hem adop
teren. Dat kan, over twee jaar.
Het echtpaar Tom hij is bouwkun
dige, zij huisvrouw heeft zelf drie
jongens, van negen, vijf en vier jaar
oud. Het zijn ideale speelmakkertjes
voor Marco.
lyievrouw Tom (32): ,Op ons eigen
houtje wilden mijn man en ik drie
jaar geleden een Vietnamees oorlogs
slachtoffertje adopteren. Dat was on
mogelijk. Later bleek ons dat het wel
mogelijk was Koreaantjes naar Neder
land te halen. We hadden gewoon de
behoefte zo'n kind, dat daar zonder
enige toekomst is, te helpen, hoewel
wij van onszelf geen kinderen meer
wilden".
„Voor wij eraan begonnen, hebben
we de kinderen gevraagd wat ze ervan
vonden. Zij. vonden het normaal. Dat
is zo gebleven. De aanpassing is we
derzijds voortreffelijk. Wat het klimaat
voortreffelijk. Wat het klimaat betreft
zou Marco bij w^jze van spreken ook
uit Purmerend kunnen komen in plaats
van uit Seoel. Met eten heeft hij hele
maal geen moeilijkheden gehad. Hij is
de beste eter van ons allemaal, hij zat
direct aan de boerenkool en de huts
pot.
„Nu is het wel zo dat ze daar uit
Korea nooit iemand hebben gehad, die
van ze heeft gehouden. Ze hebben zich
ook nooit aan iemand kunnen hechten.
Nadat de moeder afstand had gedaan
zijn ze in een kindertehuis geplaatst.
Daar werdep ze expres onpersoonlijk
behandeld.
„Alleen de eerste twee maanden was
Marco wat achterdochtig. Hij ver
trouwde geen mens, hij keek je dan
aan, zo van: wat moet je eigenlijk.
Het duurde ook heel lang voor hij bij
mij op schoot kwam zitten en zich liet
knuffelen. Maar nu doet hij dat dan
ook met overgave.
„Ja, in het begin is het wel even
wennen geweest. Marco wilde toen nog
niets van mij weten. Dat voel je d£n
als een teleurstelling, temeer omdat jc
drie jaar hebt gevochten om hem te
krijgen. Wij behandelen hem hier ne
als onze eigen kinderen. In het begin
gaat dat wat krampachtig, nu gaa
dat er langzamerhand wel af", aldus
mevrouw Tom.
lVeem Kim Eun Ya, een meisje van
twee jaar. Op 2 januari kwam zij
ter wereld. Enkele maanden later werd
zij in Seoel te vondeling gelegd. Kim
is volbloed Koreaanse.
Nu heet zij Kim van Helmond, en
woont ze in een oud boerderijtje in
cnray. Zij is bijna een jaar in Ne
derland. Ook de familie Van Hel-
nond hij conrector van een gemeen
schap, zij huisvrouw wil haar adop
teren. De heer en mevrouw Van Hel
mond hebben zelf een dochtertje van
enkele maanden.
De heer Van Helmond (29): „Kim
heeft zich wonderbaarlijk snel aange
past. Ze hechtte zich direct aan mijn
vrouw. Toen ze bij haar op schoot
Dae Young Lee op de knie van
zijn nieuwe moeder, mevrouw Tom,
heeft er gelijk drie nieuwe broertjes
I bij.
zat, de eerste dagen, wilde zij er niet
meer van af. Wel had ik de indruk,
dat mensen met een donker uiterlijk
beter toegankelijk voor haar waren.
Blond haar en blauwe ogen veront
rustten haar enigszins.
^Jeem Linda en Dona Kim. Zij zijn
kinderen van een Koreaanse moe
der en een Amerikaanse vader. De
ouders zijn in Korea getrouwd geweest
maar het huwelijk was niet geldig
voor de Amerikaanse wet. De moeder
heeft toen afstand van haar dochters
gedaan. Linda is vijf, Dona drie.
Deze twee zusjes zijn twee en een
halve maand geleden opgenomen in
het gezin van patholoog-anatoom dr.
H. T. Planteydt in Middelburg. De
vier zusjes Planteydt, dertien, elf, tien
en zeven jaar oud, kregen er van de
ene dag op de andere dag twee kame
raadjes bij. Toch was dat niet zo plot
seling.
Dr. Planteydt (42): „Er stonden al
foto's van Linda en Dona bij ons op
het televisietoestel sinds wij hen finan
cieel hadden geadopteerd. Wij vonden,
dat wij kinderen die geen toekomst
hadden moesten helpen. Op dat mo
ment een paar jaar geleden, was er
geen mogelijkheid tot adoptie. Via de
stichting Helpt een kind in Korea, kon
je geld opsturen (zestig gulden per
maand), om een kind financieel te
adopteren. Je kreeg dan rapporten van
die kinderen en ook foto's. Als iemand
vroeg wie zijn dat, antwoordde mijn
dochter: „O. dat zijn onze Koreaanse
zusjes. Die zijn alleen nog niet in Hol
land".
/"kok Linda en Dona kregen foto's van
ons, van onze kinderen en van
ons huis. Toen zij hier twee en een
halve maand geleden aankwamen was
er wonderlijk snel wederzijds vertrou
wen. Doordat zij wat ouder zijn dan dè
andere Koreaantjes in ons land spra
ken Dona en Linda al Koreaans. Lin
da zelfs een paar woorden Engels.
Zij gingen bijzonder vlot over op Hol
lands en vergeten zelfs hun moeder
taal. Soms willen zi jeen liedje in het
Koreaans zingen maar dan zijn zij dé
woorden kwijt.
KOPENHAGEN De Italiaanse ontwerper Cesare Leonardi is de geeste
lijke vader van deze moderne schommelstoel die bestaat uit plastic, verstevigd
met een glasvezel. Ook zonder kussens schijnt de stoel in Kopenhagen een
succes te zijn.
Er bestaat een doodeenvoudig recept
om een man gezond en actief te hou
den: geef hem goed te eten. Liefde
gaat nog altijd door de maag, maar het
is met een man net als met een ren
paard. Houdt de jockey niet tijdig in,
dan rent het paard door tot het dood
neervalt
Prof. dr. C. den Hartog, eertijds
staflid van het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding in Den Haag, heeft
bijvoorbeeld eens een handleiding ge
geven om een man snel en afdoende
dood te krijgen: Geef hem lekker en
vooral goed vet te eten, zorg dat hij
zich zo min mogelijk beweegt en het
resultaat volgt vanzelf, zonder dat er
rattekruit in de koffie aan te pas
komt. Maar daar hebben we het nu
even niet over.
Wat houdt bij een man (en een vrouw
en een kind) de motor draaiende en de
carrosserie glanzend en roestvrij?
Een van de belangrijrijkste prod uk -
ten zijn de eiwitten, een d oor-de-week -
se naam voor de stoffen die ons li
chaam, en alles wat daar in zit, op peil
houden en herbouwen.
Laat die eiwitten weg en u krijgt een
resultaat als bij de mevrouw, die -bij
het Voorlichtingsbureau voor de Voe
ding een keer kwam klagen! „Ik volg
een eiwitloos dieet, maar ik voel me
zo ontzettend slap en vervelend, doe ik
soms iets fout?"
De mevrouw deed van alles fout,
want zonder eiwitten wordt zelfs de
fitste body-builder binnen de kortste
keren een miezerig wrak je.
Eiwitten (vooral in vlees, vis, eieren
en melk) bouwen dus het lichaam op,
koolhydraten en vetten leveren de ener
gie om „de motor" draaiende te hou
den.
En wat zijn nu precies koolhydraten?
Punt één: dingen met een naam, die
zelfs maar weinig vrouwen echt iets
vertelt. Punt twee: we mogen de naam
gewoon vertalen in „Zetmeel en sui
kers". Koolhydraten, net zo iets in het
lichaam als de benzine in een auto, zit
ten in zeer veel voedingsmiddelen,
maar brood is er vooral een grote
voorraadkamer van. En de gewone
suiker niet te vergeten.
Over de vetten, ook verbindings
stoffen, hoeft niet één van de paar mil
joen vrouwen in dit land zich zorgen
te maken. We gebruiken erg vaak twee
keer zoveel als de maximum hoeveel
heden die nodig zijn.
Veel te veel dus, want vet dat niet
wordt verbrand, vormt vetkussens in
het lichaam en draagt heerlijk bij aan
hart- en vaatziekten.
Daarom, zegt men bij het Voorlich-
tingdbureau voor de Voeding, is de ge
middelde Nederlander ook veel te dik
en te zwaar vergeleken bij zijn lichaams
lengte. Daarom lijden kinderen in dit
land soms ook ai aan vetzucht.
Hoe dat komt, laat zich makkelijk
raden. Wij doen mannen en kinderen
(en onszelf, nietwaar, neemt u nog een
boterpuntje) té goed.
Een handjevol' zoute pinda's is al
een aanslag op ieders lijn, en dan nog
alle roomsoezen, koekjes (o zo vet),
hapjes bij de borrel, lekkere vette jus
van een half pakje margarine, hopen
aardappelen, frieten en heerlijke dip
sauzen.
Weg dus met al die heerlijkheden,
om gezond te gaan doen? Heeft niet,
alles dat met mate wordt gepresen
teerd, dat kan.
Maar met dat maathouden hebben
we nogal eens moeite: meneer houdt
óf regelmatig vrij zware zakenlunches
óf eet na de boterhammen op kantoor
nog een zak frieten of een kroket
en werpt zich dan 's avonds nogmaals
op een goed etentje, ook al om me
vrouw niet teleur te stellen.
En de mevrouwen bieden overdag
tegen elkaar op: heeft Suus koekjes
bij de thee geboden, dam neemt Caro
line de volgende keer gebak; een an
dere keer toast met paling bij de bor
rel, en vult u zelf maar in.
Geen mens met enig schuldgevoel,
die op dit moment het Voorlichtings
bureau erg aardig vindt, maar dikke
cijfers tonen aan dat we toch goed fout
zitten.
Nu kan iedere vrouw-met-verstand
tussen de smaak van msn, kinderen
en zichzelf, èn de wetenschap met de
dikke cijfers en dikke Nederlanders,
wel een compromis sluiten en daarmee
rekening houden in keuken.
Een mens leeft echter niet alleen
van vetten, koolhydraten en eiwitten:
een mens heeft ook nog vitamine nodig
Vitaminen (en mineralen) zitten bij
na overal in, maar steeds im vrij klei
ne hoeveelheden.
We hebben vitamine A nodig (uit
wortelen bijvoorbeeld) om ons gezichts
vermogen in stand te houden. Vitami
ne B (in bruin brood onder meer) om
het zenuwstelsel te sterken. Vitamine
C om doodeenvoudig géén scheur
buik te krijgen en tegen infecties be-
schremd te zijn. Vitamine D om het
beendergestel in stand te houden en
die vitamine krijgen we en door de
zon op de huid én via de margarine
en boter, diie altijd vitamine D moeten
bevatten.
We hebben ook nog de vitamine E,
ook wel „vruchtbaarheidsvitamine" ge
noemd en dat zit ook in zeer veel etens
waren.
Wie afwisselend eet, hoeft zich noch
over vitamine noch over eiwitten of
koolhydraten zorgen te maken, we krij
gen van alles genoeg.
Over het totaal bekeken zelfs te veel
de gemiddelde man in Nederland ver
werkt per dag zo'n 3500 caloriën,
meer dan genoeg voor een jonge ke
rel die vrjj zware lichamelijke arbeid
arbeid moet verrichten. En hoeveel
mannen doen dat?
Vrouwen halen met ons hedendaag
se eten dat calorieëntal van 3500 ook
gemakkelijk, zeker de 3000. Hetgeen
het aantal benodigde calorieën is voor
een vrouw die dagelijks zéér zware
lichamelijke arbeid verricht
1/ofV
Een griepje, zeggen de mensen een beetje goedig
geringschattend, en halen hun schouders op. Een griepje
nou ja. Hoort bij het klimaat. En de besmetting zit overal: iemand kan
je aanhoesten of zomaar in een winkel of een bus of een tram de hele
ruimte vol niezen met bacillen. Het enige wat je ertegen doen kunt
is een paar tabletjes innemen, vitamine-C of zo.
Juist. Tabletjes. Pilletjes. Asperientjes. Hoestpastilles. Gorgeldrankjes.
Vooruit maar. Wie het hele assortiment zeker is zeker zou willen
slikken liep grote kans een interieur te krijgen als een uitdragerij.
Met alle kwalijke gevolgen voor zijn spijsvertering en misschien erger.
Want hebben wij laatst niet kunnen lezen dat het onschuldige
asperientje, onze trouwe pijnstiller en kwaaltjesverdrijver sinds Speenhoff
en de eerste wereldoorlog dat dit goedige huismiddeltje helemaal
niet zo onschuldig en ongevaarlijk is. Integendeel. En dat het maar wijzer
was het laatste buisje, hoe vol ook, meteen maar in het asvat te
gooien. Deugdelijk ingepakt, dat spreekt vanzelf.
Nu had ik, eerlijk gezegd, dat brave witte tabletje al lang niet meer
vertrouwd, sinds het sterke verhaal dat mij voor waar werd verteld
door een alleszins betrouwbaar persoon: de degelijke echtgenoot van
het slachtoffer in kwestie. Zij had, zo verzuchtte hij, bij het naderen
van de schoonmaak, zulke verdachte rillingen langs haar rug gevoeld, en
zulke rauwe speldeprikken in haar keel, dat de schrik haar om het
hart sloeg. Daar had je het al: griep. En dat terwijl zij zogezegd
gelaarsd en gespoord tot de aanval op de zolder, de bedden, de vitrages,
de vloerkleden zou overgaan. In bed kruipen en misschien over twee drie
weken er pas bovenop zijn, maar hopeloos achterop met het werk.
Terwijl iedereen, het hele dorp, dan al schoon was van nok tot kelder.
Dat nooit, op de been blijven en aanpakken, het koste wat het kost. En
op de been blijven lukte alleen maar met behulp van dat buisje
tabletjes uit de huisapotheek.
En zo slikte zij, driemaal daags twee asperientjes, zonder dat iemand
het wist, zonder zelfs haar huisdokter om advies te vragen. Die zou het
haar stellig, desnoods met de vuist op tafel, verboden hebben, want
zij had lang geen sterk hart. Misschien had zij het daarom ook wel voor
iedereen verborgen gehouden, wat zij driemaal per dag met een
slokje water naar binnen spoelde. Het leek aardig te helpen tegen dt
rillingen en de zere keel, al viel zij 's avonds wel doodop in haar bed na al
het schrobben en ragen.
Totdat zij, zomaar, ongenadig duizelig werd, het ganse huis om haar
heen tolde en zij benauwd ineenzakte, blauw aangelopen in het
gezicht. Dit was nog tienmaal erger dan de ergste griepaanval, en de
verschrikte echtgenoot belde ijlings de huisdokter.
Wat die gezegd heeft werd mij discreet verzwegen, alleen was hij wel
danig van leer getrokken na die bekentenis van zes asperientjes per
dag en dat twee weken achtereen. Een dosis om bij wijze van spreken
een paard te vellen, en in elk geval meer dan genoeg om haar zwakke
hart lelijk in gevaar te brengen.
En daar lag ze nu, zuchtte de bedrukte zegsman, die zich opgescheept
zag met een uitgeschakelde vrouw en een half ontredderd huis. Voor
dat laatste was nog wel hulp te krijgen, als zijn vrouw er nu maar bovenop
kwam.
En de schoonmaak, kon ik niet nalaten wat plaagziek te informeren.
Hij kon er tegen, en repliceerde met een halve glimlach: die ligt
natuurlijk stil, net als de vrouw. Ik was hem wel een klein gratis advies
schuldig voor zijn leerzaam verhaal. En deed hem dus het middel aan
de hand waarmee ik elke verkoudheid en zelfs een opkomende griep
heb leren bezweren. Driemaal per dag geen twee tabletjes uit de
fabriek, maar twee sinaasappels uit de natuur. Uitpersen, liefst met een
halve citroen gemengd, en meteen opdrinken.
Ik hoop dat het haar bij een volgende gelegenheid iets geholpen heeft, al
heb ik op dat punt geen hoge verwachtingen. De excuses liggen altijd
voor het grijpen. Dat uitpersen is zo'n werk, en dan zes sinaasappels per
dag maar liefst, die zijn toch al zo schrikbarend duur en zutir, vooral
met een halve citroen erdoor.
Nee, dan maar liever het asperientje, het pilletje, het tabletje. Je
gapt maar even naar de winkel en slaat een voorraadje in voor dt
winterdag, als je altijd wel een epidemietje kunt verwachten.
Het asperientje is nu wel van de tafel geveegd, maar nog steeds
verschijnen er waarschuwende artikelen van doktershand: dat er veel te
veel pilletjes en tabletjes worden ingenomen tegen slapeloosheid, tegen
vermoeidheid, tegen alle mogelijke kwaaltjes en pijntjes. Waarom, zo
vraag ik mij in alle leken-bescheidenheid af, zouden we het dan niet eens
met die sinaasappel proberen? Die zullen wel nooit uit Dokters gunst
raken, sinds zij zo'n drie eeuwen geleden de gevreesde .scheurbuik" bij
schepelingen met succes te lijf gingen. En dan voel ik mij in het veilig
gezelschap van een vooraanstaand apotheker, die onlangs verklaarde
nooit .receptloos spul" te gebruiken. Tegen een beginnende griep helpen
hem een flinke borrel en vroeg onder de wol nog altijd het best.
tvwuumuuu
t\\\U\\V\\\\\\U\\WU\UUH