Nederlanders houden te veel van smullen ,Maat houden blijft voor tallozen een probleem van Juiir nutuur Achterdocht maakte snel plaats voor vertrouwen Schommelstoel van plastic ZELFS KINDEREN LIJDEN SOMS AL AAN VETZUCHT Alles fout Bruin brood Boterpuntje Compromis Te veel calorieën JONGE KOREAANTJES VOELEN ZICH IN NEDERLAND AL HELEMAAL THUIS Met opmerkelijk gemak schikken twintig Koreaanse kinderen tussen één en vijf jaar oud zich onder voor hen nieuwe omstandigheden. Zij zijn opge nomen in Nederlandse gezinnen. Hier hebben zij wat zij in Korea niet had den: toekomst. Hun moeder was Ko reaanse, dat staat vast, hun vader was vaak onbekend. Alleen al in Seoel, de Zuidkoreaan- se hoofdstad, zijn tachtigduizend bui tenechtelijke kinderen geregistreerd. Vijfduizend van hen zijn halfbloedjes, hun vader moet men zoeken tussen de 55.000 militairen van het Amerikaanse leger. T)ank zij (vooral) hét werk van de Stichting voor interlandelijke adoptie (Nieuwe Schoolstraat 28 Den Haag hebben een kleine 20 Koreaantjes een plaats gekregen in Nederlandse ge zinnen. Bijna een jaar geleden kwamen de eerste twee, 2 1/2 maanden geleden voorlopig de laatsten. Neem Dae Young Lee, een jongetje van twee jaar. Zijn moeder was 23 jaar, toen zij hem ter wereld bracht. Zijn vader is een onbekende Amerikaan se soldaat. Hij redt zich wel. Voor zijn moeder is het moeilijker. Zij is verstoten door familie en bekenden en de enige bestaansmogelijkheid voor haar is de prostitutie. Ook Dae Young Lee had in Korea geen toekomst. Hij heet nu Marco Tom, en woont in Maarssen, in een keurig eengezinshuis. Hij is twee en een hal ve maand in Nederland. Het is de be doeling dat zijn pleegouders hem adop teren. Dat kan, over twee jaar. Het echtpaar Tom hij is bouwkun dige, zij huisvrouw heeft zelf drie jongens, van negen, vijf en vier jaar oud. Het zijn ideale speelmakkertjes voor Marco. lyievrouw Tom (32): ,Op ons eigen houtje wilden mijn man en ik drie jaar geleden een Vietnamees oorlogs slachtoffertje adopteren. Dat was on mogelijk. Later bleek ons dat het wel mogelijk was Koreaantjes naar Neder land te halen. We hadden gewoon de behoefte zo'n kind, dat daar zonder enige toekomst is, te helpen, hoewel wij van onszelf geen kinderen meer wilden". „Voor wij eraan begonnen, hebben we de kinderen gevraagd wat ze ervan vonden. Zij. vonden het normaal. Dat is zo gebleven. De aanpassing is we derzijds voortreffelijk. Wat het klimaat voortreffelijk. Wat het klimaat betreft zou Marco bij w^jze van spreken ook uit Purmerend kunnen komen in plaats van uit Seoel. Met eten heeft hij hele maal geen moeilijkheden gehad. Hij is de beste eter van ons allemaal, hij zat direct aan de boerenkool en de huts pot. „Nu is het wel zo dat ze daar uit Korea nooit iemand hebben gehad, die van ze heeft gehouden. Ze hebben zich ook nooit aan iemand kunnen hechten. Nadat de moeder afstand had gedaan zijn ze in een kindertehuis geplaatst. Daar werdep ze expres onpersoonlijk behandeld. „Alleen de eerste twee maanden was Marco wat achterdochtig. Hij ver trouwde geen mens, hij keek je dan aan, zo van: wat moet je eigenlijk. Het duurde ook heel lang voor hij bij mij op schoot kwam zitten en zich liet knuffelen. Maar nu doet hij dat dan ook met overgave. „Ja, in het begin is het wel even wennen geweest. Marco wilde toen nog niets van mij weten. Dat voel je d£n als een teleurstelling, temeer omdat jc drie jaar hebt gevochten om hem te krijgen. Wij behandelen hem hier ne als onze eigen kinderen. In het begin gaat dat wat krampachtig, nu gaa dat er langzamerhand wel af", aldus mevrouw Tom. lVeem Kim Eun Ya, een meisje van twee jaar. Op 2 januari kwam zij ter wereld. Enkele maanden later werd zij in Seoel te vondeling gelegd. Kim is volbloed Koreaanse. Nu heet zij Kim van Helmond, en woont ze in een oud boerderijtje in cnray. Zij is bijna een jaar in Ne derland. Ook de familie Van Hel- nond hij conrector van een gemeen schap, zij huisvrouw wil haar adop teren. De heer en mevrouw Van Hel mond hebben zelf een dochtertje van enkele maanden. De heer Van Helmond (29): „Kim heeft zich wonderbaarlijk snel aange past. Ze hechtte zich direct aan mijn vrouw. Toen ze bij haar op schoot Dae Young Lee op de knie van zijn nieuwe moeder, mevrouw Tom, heeft er gelijk drie nieuwe broertjes I bij. zat, de eerste dagen, wilde zij er niet meer van af. Wel had ik de indruk, dat mensen met een donker uiterlijk beter toegankelijk voor haar waren. Blond haar en blauwe ogen veront rustten haar enigszins. ^Jeem Linda en Dona Kim. Zij zijn kinderen van een Koreaanse moe der en een Amerikaanse vader. De ouders zijn in Korea getrouwd geweest maar het huwelijk was niet geldig voor de Amerikaanse wet. De moeder heeft toen afstand van haar dochters gedaan. Linda is vijf, Dona drie. Deze twee zusjes zijn twee en een halve maand geleden opgenomen in het gezin van patholoog-anatoom dr. H. T. Planteydt in Middelburg. De vier zusjes Planteydt, dertien, elf, tien en zeven jaar oud, kregen er van de ene dag op de andere dag twee kame raadjes bij. Toch was dat niet zo plot seling. Dr. Planteydt (42): „Er stonden al foto's van Linda en Dona bij ons op het televisietoestel sinds wij hen finan cieel hadden geadopteerd. Wij vonden, dat wij kinderen die geen toekomst hadden moesten helpen. Op dat mo ment een paar jaar geleden, was er geen mogelijkheid tot adoptie. Via de stichting Helpt een kind in Korea, kon je geld opsturen (zestig gulden per maand), om een kind financieel te adopteren. Je kreeg dan rapporten van die kinderen en ook foto's. Als iemand vroeg wie zijn dat, antwoordde mijn dochter: „O. dat zijn onze Koreaanse zusjes. Die zijn alleen nog niet in Hol land". /"kok Linda en Dona kregen foto's van ons, van onze kinderen en van ons huis. Toen zij hier twee en een halve maand geleden aankwamen was er wonderlijk snel wederzijds vertrou wen. Doordat zij wat ouder zijn dan dè andere Koreaantjes in ons land spra ken Dona en Linda al Koreaans. Lin da zelfs een paar woorden Engels. Zij gingen bijzonder vlot over op Hol lands en vergeten zelfs hun moeder taal. Soms willen zi jeen liedje in het Koreaans zingen maar dan zijn zij dé woorden kwijt. KOPENHAGEN De Italiaanse ontwerper Cesare Leonardi is de geeste lijke vader van deze moderne schommelstoel die bestaat uit plastic, verstevigd met een glasvezel. Ook zonder kussens schijnt de stoel in Kopenhagen een succes te zijn. Er bestaat een doodeenvoudig recept om een man gezond en actief te hou den: geef hem goed te eten. Liefde gaat nog altijd door de maag, maar het is met een man net als met een ren paard. Houdt de jockey niet tijdig in, dan rent het paard door tot het dood neervalt Prof. dr. C. den Hartog, eertijds staflid van het Voorlichtingsbureau voor de Voeding in Den Haag, heeft bijvoorbeeld eens een handleiding ge geven om een man snel en afdoende dood te krijgen: Geef hem lekker en vooral goed vet te eten, zorg dat hij zich zo min mogelijk beweegt en het resultaat volgt vanzelf, zonder dat er rattekruit in de koffie aan te pas komt. Maar daar hebben we het nu even niet over. Wat houdt bij een man (en een vrouw en een kind) de motor draaiende en de carrosserie glanzend en roestvrij? Een van de belangrijrijkste prod uk - ten zijn de eiwitten, een d oor-de-week - se naam voor de stoffen die ons li chaam, en alles wat daar in zit, op peil houden en herbouwen. Laat die eiwitten weg en u krijgt een resultaat als bij de mevrouw, die -bij het Voorlichtingsbureau voor de Voe ding een keer kwam klagen! „Ik volg een eiwitloos dieet, maar ik voel me zo ontzettend slap en vervelend, doe ik soms iets fout?" De mevrouw deed van alles fout, want zonder eiwitten wordt zelfs de fitste body-builder binnen de kortste keren een miezerig wrak je. Eiwitten (vooral in vlees, vis, eieren en melk) bouwen dus het lichaam op, koolhydraten en vetten leveren de ener gie om „de motor" draaiende te hou den. En wat zijn nu precies koolhydraten? Punt één: dingen met een naam, die zelfs maar weinig vrouwen echt iets vertelt. Punt twee: we mogen de naam gewoon vertalen in „Zetmeel en sui kers". Koolhydraten, net zo iets in het lichaam als de benzine in een auto, zit ten in zeer veel voedingsmiddelen, maar brood is er vooral een grote voorraadkamer van. En de gewone suiker niet te vergeten. Over de vetten, ook verbindings stoffen, hoeft niet één van de paar mil joen vrouwen in dit land zich zorgen te maken. We gebruiken erg vaak twee keer zoveel als de maximum hoeveel heden die nodig zijn. Veel te veel dus, want vet dat niet wordt verbrand, vormt vetkussens in het lichaam en draagt heerlijk bij aan hart- en vaatziekten. Daarom, zegt men bij het Voorlich- tingdbureau voor de Voeding, is de ge middelde Nederlander ook veel te dik en te zwaar vergeleken bij zijn lichaams lengte. Daarom lijden kinderen in dit land soms ook ai aan vetzucht. Hoe dat komt, laat zich makkelijk raden. Wij doen mannen en kinderen (en onszelf, nietwaar, neemt u nog een boterpuntje) té goed. Een handjevol' zoute pinda's is al een aanslag op ieders lijn, en dan nog alle roomsoezen, koekjes (o zo vet), hapjes bij de borrel, lekkere vette jus van een half pakje margarine, hopen aardappelen, frieten en heerlijke dip sauzen. Weg dus met al die heerlijkheden, om gezond te gaan doen? Heeft niet, alles dat met mate wordt gepresen teerd, dat kan. Maar met dat maathouden hebben we nogal eens moeite: meneer houdt óf regelmatig vrij zware zakenlunches óf eet na de boterhammen op kantoor nog een zak frieten of een kroket en werpt zich dan 's avonds nogmaals op een goed etentje, ook al om me vrouw niet teleur te stellen. En de mevrouwen bieden overdag tegen elkaar op: heeft Suus koekjes bij de thee geboden, dam neemt Caro line de volgende keer gebak; een an dere keer toast met paling bij de bor rel, en vult u zelf maar in. Geen mens met enig schuldgevoel, die op dit moment het Voorlichtings bureau erg aardig vindt, maar dikke cijfers tonen aan dat we toch goed fout zitten. Nu kan iedere vrouw-met-verstand tussen de smaak van msn, kinderen en zichzelf, èn de wetenschap met de dikke cijfers en dikke Nederlanders, wel een compromis sluiten en daarmee rekening houden in keuken. Een mens leeft echter niet alleen van vetten, koolhydraten en eiwitten: een mens heeft ook nog vitamine nodig Vitaminen (en mineralen) zitten bij na overal in, maar steeds im vrij klei ne hoeveelheden. We hebben vitamine A nodig (uit wortelen bijvoorbeeld) om ons gezichts vermogen in stand te houden. Vitami ne B (in bruin brood onder meer) om het zenuwstelsel te sterken. Vitamine C om doodeenvoudig géén scheur buik te krijgen en tegen infecties be- schremd te zijn. Vitamine D om het beendergestel in stand te houden en die vitamine krijgen we en door de zon op de huid én via de margarine en boter, diie altijd vitamine D moeten bevatten. We hebben ook nog de vitamine E, ook wel „vruchtbaarheidsvitamine" ge noemd en dat zit ook in zeer veel etens waren. Wie afwisselend eet, hoeft zich noch over vitamine noch over eiwitten of koolhydraten zorgen te maken, we krij gen van alles genoeg. Over het totaal bekeken zelfs te veel de gemiddelde man in Nederland ver werkt per dag zo'n 3500 caloriën, meer dan genoeg voor een jonge ke rel die vrjj zware lichamelijke arbeid arbeid moet verrichten. En hoeveel mannen doen dat? Vrouwen halen met ons hedendaag se eten dat calorieëntal van 3500 ook gemakkelijk, zeker de 3000. Hetgeen het aantal benodigde calorieën is voor een vrouw die dagelijks zéér zware lichamelijke arbeid verricht 1/ofV Een griepje, zeggen de mensen een beetje goedig geringschattend, en halen hun schouders op. Een griepje nou ja. Hoort bij het klimaat. En de besmetting zit overal: iemand kan je aanhoesten of zomaar in een winkel of een bus of een tram de hele ruimte vol niezen met bacillen. Het enige wat je ertegen doen kunt is een paar tabletjes innemen, vitamine-C of zo. Juist. Tabletjes. Pilletjes. Asperientjes. Hoestpastilles. Gorgeldrankjes. Vooruit maar. Wie het hele assortiment zeker is zeker zou willen slikken liep grote kans een interieur te krijgen als een uitdragerij. Met alle kwalijke gevolgen voor zijn spijsvertering en misschien erger. Want hebben wij laatst niet kunnen lezen dat het onschuldige asperientje, onze trouwe pijnstiller en kwaaltjesverdrijver sinds Speenhoff en de eerste wereldoorlog dat dit goedige huismiddeltje helemaal niet zo onschuldig en ongevaarlijk is. Integendeel. En dat het maar wijzer was het laatste buisje, hoe vol ook, meteen maar in het asvat te gooien. Deugdelijk ingepakt, dat spreekt vanzelf. Nu had ik, eerlijk gezegd, dat brave witte tabletje al lang niet meer vertrouwd, sinds het sterke verhaal dat mij voor waar werd verteld door een alleszins betrouwbaar persoon: de degelijke echtgenoot van het slachtoffer in kwestie. Zij had, zo verzuchtte hij, bij het naderen van de schoonmaak, zulke verdachte rillingen langs haar rug gevoeld, en zulke rauwe speldeprikken in haar keel, dat de schrik haar om het hart sloeg. Daar had je het al: griep. En dat terwijl zij zogezegd gelaarsd en gespoord tot de aanval op de zolder, de bedden, de vitrages, de vloerkleden zou overgaan. In bed kruipen en misschien over twee drie weken er pas bovenop zijn, maar hopeloos achterop met het werk. Terwijl iedereen, het hele dorp, dan al schoon was van nok tot kelder. Dat nooit, op de been blijven en aanpakken, het koste wat het kost. En op de been blijven lukte alleen maar met behulp van dat buisje tabletjes uit de huisapotheek. En zo slikte zij, driemaal daags twee asperientjes, zonder dat iemand het wist, zonder zelfs haar huisdokter om advies te vragen. Die zou het haar stellig, desnoods met de vuist op tafel, verboden hebben, want zij had lang geen sterk hart. Misschien had zij het daarom ook wel voor iedereen verborgen gehouden, wat zij driemaal per dag met een slokje water naar binnen spoelde. Het leek aardig te helpen tegen dt rillingen en de zere keel, al viel zij 's avonds wel doodop in haar bed na al het schrobben en ragen. Totdat zij, zomaar, ongenadig duizelig werd, het ganse huis om haar heen tolde en zij benauwd ineenzakte, blauw aangelopen in het gezicht. Dit was nog tienmaal erger dan de ergste griepaanval, en de verschrikte echtgenoot belde ijlings de huisdokter. Wat die gezegd heeft werd mij discreet verzwegen, alleen was hij wel danig van leer getrokken na die bekentenis van zes asperientjes per dag en dat twee weken achtereen. Een dosis om bij wijze van spreken een paard te vellen, en in elk geval meer dan genoeg om haar zwakke hart lelijk in gevaar te brengen. En daar lag ze nu, zuchtte de bedrukte zegsman, die zich opgescheept zag met een uitgeschakelde vrouw en een half ontredderd huis. Voor dat laatste was nog wel hulp te krijgen, als zijn vrouw er nu maar bovenop kwam. En de schoonmaak, kon ik niet nalaten wat plaagziek te informeren. Hij kon er tegen, en repliceerde met een halve glimlach: die ligt natuurlijk stil, net als de vrouw. Ik was hem wel een klein gratis advies schuldig voor zijn leerzaam verhaal. En deed hem dus het middel aan de hand waarmee ik elke verkoudheid en zelfs een opkomende griep heb leren bezweren. Driemaal per dag geen twee tabletjes uit de fabriek, maar twee sinaasappels uit de natuur. Uitpersen, liefst met een halve citroen gemengd, en meteen opdrinken. Ik hoop dat het haar bij een volgende gelegenheid iets geholpen heeft, al heb ik op dat punt geen hoge verwachtingen. De excuses liggen altijd voor het grijpen. Dat uitpersen is zo'n werk, en dan zes sinaasappels per dag maar liefst, die zijn toch al zo schrikbarend duur en zutir, vooral met een halve citroen erdoor. Nee, dan maar liever het asperientje, het pilletje, het tabletje. Je gapt maar even naar de winkel en slaat een voorraadje in voor dt winterdag, als je altijd wel een epidemietje kunt verwachten. Het asperientje is nu wel van de tafel geveegd, maar nog steeds verschijnen er waarschuwende artikelen van doktershand: dat er veel te veel pilletjes en tabletjes worden ingenomen tegen slapeloosheid, tegen vermoeidheid, tegen alle mogelijke kwaaltjes en pijntjes. Waarom, zo vraag ik mij in alle leken-bescheidenheid af, zouden we het dan niet eens met die sinaasappel proberen? Die zullen wel nooit uit Dokters gunst raken, sinds zij zo'n drie eeuwen geleden de gevreesde .scheurbuik" bij schepelingen met succes te lijf gingen. En dan voel ik mij in het veilig gezelschap van een vooraanstaand apotheker, die onlangs verklaarde nooit .receptloos spul" te gebruiken. Tegen een beginnende griep helpen hem een flinke borrel en vroeg onder de wol nog altijd het best. tvwuumuuu t\\\U\\V\\\\\\U\\WU\UUH

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 9