Veenendaals
dagblad
Kapelaan
als prins
carnaval
schokt
Mook
Vage reactie
van Rome op
besluit van
VERVOLGING LUNS VERZOCHT WEGENS
„MISLEIDING INZAKE BIAFRA"
bisschoppen
Buiten
Arbeidsonrust in
België nog groter
Man doodt
echtgenote
en zichzelf
Luns bezocht Bulgaars klooster
lekker lui M Treffer rs-
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
WERKGEVERS
ZORGEN VOOR
RUGGESTEUN
RIJ HOGE
LOONEISEN
Geleide hommen
in \ietna111
Vondelingetje
in tuin van
ziekenhuis
doodgevroren
AMMAN
MELDT
VELDSLAG
Aanhoudend
winters
Celibaatskwestie dringend
Bruisende vondsl
in Kanaal
EEG houdt vast*
aan akkoord van
december
Zonnig winterweer
VATICAANSTAD Radio-Vaticana heeft gisteren een be
richt omgeroepen, waarin gezegd werd, dat Paus Paulus
VI bereid is, de Nederlandse bisschoppen te „helpen" bij
het overwinnen van de moeilijkheden, samenhangend met
de vraagstukken van de Nederlandse kerkprovincie.
Buikspreker j
PRINS CLAUS KREEG IN DE R A I
EEN GRASMAA1MACH1NE
BRANDPUNT
Geen medisch team
nodig voor
prinses Irene
REGERING WEIGERT LOONEISEN
NEE
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red Giro 1321600.
Losse nummers f 0,25; Abonnement
1,03 p.w., 4,40 p.m., 13,10 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 21 JANUARI I970 - 44e JAARGANG no. 17
MOOK Pater Arie van Dam, de 33-
jarige kapelaan van de St. Antonius-
parochie in Mook. was gekozen om
als prins Carnaval de 3800 Mookcr
Heikneuters te regeren.
Maar niet al zijn parochianen heb
ben met Roomse blijheid op
zijn verrassende uitverkiezing gerea
geerd. Een groepje Mokenaars blijkt
er zwaar aan te tillen. Zij vinden dat
de eerwaarde pater Passionist onmo
gelijk als de „knotsgekke prins Arie
den Urste" door het leven kan gaan,
zelfs niet gedurende de drie carna
valsdagen.
Vanmorgen werd bekend, dat pater
Van Dam heeft besloten zijn prinselijke
mantel ter beschikking te stellen. Hij is
tot zijn besluit gekomen door de vele
reacties, die zijn verkiezing tot prins
carftaval teweeg heeft gebracht.
De overste van het Gabriël-college der
paters Passionisten in Mook, koestert
geen enkele' bedenking tegen het
doorluchtige prinsschap van pater
Van Dam: „Ik vind het jammer als
blijkt dat zoiets in Mook niet kan.
Sommigen maken er een principiële
zaak van.
Ik begrijp wel dat in deze tijd veel ge
lovigen voelen dat talrijke vertrouw
de zaken hen ontvallen, maar zij
gaan te ver als ze menen dat alles
over boord wordt gegooid als een ka
pelaan prins Carnaval wordt".
FOLKESTONE Den nis Pea ree en
zijn duikersploeg hebben in het Kanaal
onverwacht een grote schat gevonden
60.000 flessen champagne in het
wrak van een Franse kustvaarder die
15 jaar geleden is gezonken.
„De zes duikers hebben een mooi
feestje gebouwd", zei Jim Rowlands, de
compagnon van Pearce in Folkestone.
BRUSSEL Frankrijks partners in He
Europese Gemeenschap hielden gis
teren hardnekkig vast aan het ak
koord van de ministerraad op 22 de
cember.
Zij weigerden in eerste instantie te
tornen aan de grotere oevoegdheden die
toen voor het Europese Parlement wer
den overeengekomen. Het Parlement
moet inzake de begroting werkelijk het
laatste woord hebben, meenden zij.
Waarom Frankrijk tot andere ge
dachten is gekomen lichtte mini... er
Schumann (Buitenlandse zaken) giste
ren niet toe. Het was geen politieke,
maar een technische zaak, zei hij. Ook
Parijs vindt dat het Parlement de be
groting moet vaststellen. Maar de mi
nisterraad moet zich wapenen tegen
excessen en verhoging van de begroting
kunnen afwijzen.
Staatssecretaris De Koster waar
schuwde de Franse minislei dat Neuer-
land het akkoord van december, waarin
ook de landbouwfinanciering is opge
nomen, als een geheel ziet.
'llHlIlfiiriniMiitritiiittmfuiiiiiiiiiiiiiiuii.
J
s
(Van onze weerkundige
5 medewerker)
In een drogere luchtstroming uit
het Russische hogedrukgebied 5
5 heeft het vannacht wat sterker ge-
5 vroren. Apeldoorn meldde vanmor-
5 gen om zeven uur een temperatuur
5 van 6 graden (na een maximum S
5 gistermiddag van 2), Leeuwar- 5
5 den en Enschede registreerden 7 5
5 en Eelde 10, nadat het daar gis-
5 termiddag niet warmer" was ge- 5
5 worden dan 5 graden.
5 Wat ons land betreft, ligt alleen 5
Zeeland buiten het continentale 5
5 vorstgebied: in Vlissingen is de
5 temperatuur dag en nacht boven l
nul, zij het slechts 1 of 2 graden.
Overal elders in het land vroor het 5
5 vanmorgen: in Rotterdam twee. in 5
Eindhoven drie. in Zuid-Limburg
5 De Bilt en Amsterdam vier en in
5 Den Helder vijf graden. Ook elders 5
in Europa kwam meest matige 5
vorst voor: Warschau. Praag en
5 Wenen meldden —7. Helsinki en 5
5 München 8, Frankfort 9, Ber-
5 lijn en Stockholm 10 graden.
De luchtdrukverdeling doet ver-
wachten dat het in de rest van deze J
week, winters zal blijven, met
's nachts opnieuw lichte tot matige
j vorst. Deze weerstoestand hand-
haaft zich tussen een sterk Rus-
5 sisch maximum en een zeer diep
lagedrukgebied (950 millibaar) l
tussen Groenland en IJsland. Beide
systemen verplaatsen zich nauwe-
5 lijks. In Engeland blijft het zacht
5 en regenachtig.
Droog weer met weinig bewolking.
Zwakke tot matige zuidoostelijke wind.
Lichte tot matige vorst.
Morgen: Zon op: 08.35 uur, onder 17.09
uur. Maan op: 16.54 uur, onder: 09.01
uur.
BAARN De bekende Hima
laya-beklimmer dr. T. de Booy
heeft de procureur-generaal bij de
Hoge Raad gevraagd minister Luns
te vervolgen wegens misdaden tegen
de openbare orde en ambtsmisdrijven,
omdat hij de Kamer verkeerde or
onvolledige informatie zou hebben
gegeven in de zaak Biai'ra.
Volgens dr. De Booy is minister
Luns hierdoor tekort geschoten al
het rtiogelijke te doen om het lot
van de Biafranen te verzachten toen
dat nog mogelijk was. Mr. Luns ver
klaarde destijds in de Kamer dat
Nederland geen vitale economische
belangen heeft in Nigeria, zodat
door een economisch embargo geen
politieke druk uitgeoefend zou kun
nen worden. Dr. De Booy spreekt
dat tegen.
Het is dr. De Booy bekend dat mi
nister Luns een beroep kan doen up
de parlementaire onschendbaarheid
wat betreft zijn uitlatingen in de
Kamer. Maar het gevolg was, vol
gens dr. De Booy. dat een motie
voor een embargo werd weggestemd,
zodat minister Luns toch kan wor
den vervolgd wegens misleiding en
schending van zijn ministeriële ,eed
(artikelen 135, 136, 355 en 356 Wet
boek van Strafrecht, maximum
straf een jaar).
Dr. De Booy: „Het is ook schande
lijk dat Luns heeft gezegd dat geld
inzamelingen niet meer nadig zijn.
Het volk van Biafra wordt langs
formele weg uitgemoord, daar zijn
geen gaskamers voor nodig.
Men zorgt er eenvoudig voor dat 5
de hulpverlening wat te langzaam
op gang komt. Iedereen weet dat
zelfs de kinderen die het overleven
achterlijk zullen worden als gevolg
van de ondervoeding. Door onjuiste
en onvolledige informaties te geven,
is Luns medeschuldig".
Dit is de eerste reactie met nogal vage bewoordingen op de verklaringen van de
Nederlandse bisschoppen, waarin zij zich stellen achter een aanbeveling van het
pastoraal concilie in Noordwijk, die zich uitsprak voor een afschaffing van het
verplichte celibaat.
DEN HAAG liet „Verbond van
Nederlandse Ondernemingen" en het
„Nederlands Christelijk Werkgevers
verbond" hebben, ter aanvulling van
een bestaande voorziening, een garantie
regeling voor de loonontwikkeling in
het leven geroepen. Deze opent de mo
gelijkheid dat de deelnemende werkge
vers financiële steun krijgen bij even
tuele conflicten. De bedoeling van deze
regeling is om werkgevers een steun in
ée rug te geven tegenover, wat de
werkgevers noemen, onverantwoorde
looneisen.
De verbonden delen in eén toelichting
hierop mee, dat bij vrije loononderhan
delingen de invloed van de overheid en
de centrale organisaties van werkge
vers en werknemers sterk verminderd
is. Steeds is echter terwille van een
verantwoorde loonontwikkeling de
noodzaak erkend van een goede onder
linge coördinatie. Daarom is ook van
werkgeverszijde besloten de krachten
verder te bundelen met aanvaarding
van financiële consequenties, zo delen
zij mee.
Dit initiatief is er op gericht om ter-
wille van het behoud van de werkgele
genheid en beperking van de geldont
waarding, zo nodig een duidelijk werk
geversstandpunt over de loonontwikke
ling staande te kunnen houden. Dit
kan, aldus de werkgevers, het overleg
over de arbeidsvoorwaarden in bedrijfs
takken en ondernemingen ten goede
komen.
TVfet het invallen van de dooi, na j
de eerste week van januari,
maakten de bosduiven zich weer
meer bemerkbaar. Vooral in de
vroege ochtenduren laten ze hun j
koerend gehuil vernemen en dit ge-
beurt altoos in vijf tonen, drie- en
tweelettergrepig nl. drie oplopende
en twee dalende, ongeveer: ,,toerr
toerr toerr toer toer". De kleine
bos- of holenduif doet dit 6 a 8 keer
en we zijn geneigd vooral hddr een
buikspreker te noemen. Ze komt
minder voor dan vroeger, want in
dien de zwarte specht niet zorgt
voor broedholen, komt deze vogel
in woningnood te verkeren, daar de
moderne boscultuur helaas geen
mooie oude bomen met knoestgaten
en holten duldt. De grote bos-, ring-
of woudduif deert dit niet; zij bouwt
een eigen zij het slordig home,
een open nest. 's Winters leven de
duiven in het bos vnl. van afgeval
len eikels, beukenootjes en dënne-
zaad, op de akker van kool en over
gebleven aardappelkriel. Het zijn
veelal immigranten, die onze broed-
vogels vervangen, doch niettemin
overwinteren er vele en ik zou zeg
gen in toenemend aantal. Een oude
Nederlandse waarnemer schreef
ongeveer een eeuw geleden: Wan
neer de Ringduiven wegtrekken,
vliegen zij steeds in troepen, die in
den regel uit een even getal be-
staan, omdat het gezelschap uit pa-
ren ieder met twee of vier jon-
gen is zamengesteld. Daar ech-
ter dikwijls jongen en ook ouden ge-
schoten of door roofvogels gevan-
gen worden, zo ligt er volstrekt
niets buitengewoons in, als zoo'n
troep uit een oneven getal bestaat"-
Ge dient deze merkwaardige ge-
dachtengang echt met een korrel-
l tje zout te nemen- Wanneer een
vlucht door de lucht kringt of op
het veld tussen de stronken boeren-
5 kool neerstrijkt, geef ik het u te
doen, om hen even of oneven te tel-
len.
5 21 jan. '70 A. B. WIGMAN.
Er is nog maar weinig commentaar
uit het buitenland op de nogal ver
rassende beslissing van de Nederlandse
bisschoppen. Men wenst eerst de tekst
goed tebestuderen, alvorens men tot
commentaar wil overgaan.
Over het algemeen overheerst de ver
rassing, dat het episcopaat zo zonder
bedenken stelling heeft genomen achter
het besluit van NoordwijkerhouL dat
toch duidelijk ingaat tegen het stand
punt van de Paus.
Deskundigen in Rome geloven, dat de
Paus nog maar twee wegen openstaan.
Ofwel hij veroordeelt de houding van
de Nederlandse kerkprovincie in een
brief aan de Nederlandse bisschoppen,
met de opdracht het debat over het ce
libaat voorgoed te staken.
Ofwel hij stelt de kwestie openlijk
aan de orde op een gewone of buiten
gewone bisschoppensynode. De volgen
de normale synode zal in 1971 gehouden
worden.
Maakt hij een eind aan Mie debat,
dan zal hij van een dictatoriale houding
beschuldigd worden, en dat in ,een tijd,
waarin de kerk zich in de richting van
grotere collegialiteit ofwel grotere sa
menspraak tussen Paus en bisschoppen
beweegt. Ook zou hij het risico van een
schisma nemen.
Staat hij een open debat over het ce
libaat toe, dan zou hij volgens de libe
ralen een „daad van nederigheid" be
wijzen, maar de conservatieven in de
kerk zouden dat als een verlaten van
zijn eigen leer zien.
Het feit dat het ditmaal dé Neder
landse bisschoppen en niet gewone
priesters of leken zijn die zich voor
het toestaan van gehuwde priesters uit
spreken, kan alleen maar het drjjma
van het Pauselijk dilemma verhogen.
Hoewel de bisschoppen duideliik ver
klaard hebben dat zij niet onafhanke
lijk van de Paus en de „universele
kerk" zouden optreden, stelden zij wel
dat door hun „principiële uitspraak de
celibaatskwestie het beleidsniveau
heeft bereikt, waardoor een nieuwe
fase in de dialoog is ingeleid".
In de KRO-televisierubriek Brand
punt zei drs. Chamuleau, rapporteur
van de diverse delegaties in het Pasto
raal Concilie, te verwachten, dat Rome
op den duur door de knieën zal gaan.
Hij verwachtte in eerste instantie een
oplossing krachtens de „Romeinse me
thode", d.w.z. formeel handhaving van
de celibaatswet, maar met toenemende
ontheffingsmogelijkheden.
De Amsterdamse studentenpastor pa
ter Van Kilsdonk noemde het besluit
van de bisschoppen „zeer indrukwek
kend". De Nijmeegse theoloog pater E.
Schillebeeckx sprak van een „moedige
daad".
Kapelaan dr. Simonis, woordvoerder
van een groep behoudende katholieken,
betreurde het communiqué van de bis-^
schoppen. Hij vond de argumenten voor
het celibaat krachtiger dan die ertegen.
Hij meende voorts dat de bisschoppen
onder de indruk waren geraakt van de
zeer snelle opiniewijziging, die zich de
laatste vijf jaar ln Nederland had vol
trokken.
WASHINGTON Functionarissen van
het Amerikaanse ministerie van Defen
sie hebben gezegd dat de Verenigde
Staten in Vietnam door laser-stralen
geleide bommen gebruiken, die veel
nauwkeuriger op hun doelen terechtko
men dan bommen die met conventione
le appöratuur werden gericht vanuit de
vliegtuigen. De mededeling is een be
vestiging van een bericht in „Aviation
Week and Space Technology Magazine"
volgens hetwelk de nauwkeurigheid bij
het bommenwerpen was vertienvou
digd. Over de accuratesse wilden de
functionarissen niets zeggen pmdat de
bijzonderheden daarover geheim zijn.
Volgens het blad hadden proeven ln
de Verenigde Staten met lasergeleiding
de nauwkeurigheidzone van 120 meter
tot 3,5 meter teruggebracht. Van onge
veer 1000 ln Vietnam geworpen bom
men, was met laser meer dan 70 pro
cent op het doel gekomen, aldus het
blad.
AMSTERDAM Prins Claus heeft
gisteren de land- en tuinbouwtentoon
stelling in het RAI-gebouw bezocht.
Tijdens de rondleiding werd de prins
een grasmaaimachine aangeboden.
Prins Claus onderzocht meteen hoe de
machine moest worden bediend.
HAARLEM In tuin van het St. Eli-
sahetziekenhuis in Haarlem is gister
middag een te vondeling gelegde baby
dood aangetroffen. De baby, een meis
je van hooguit een dag oud, lag in een
kartonnen doos. Het kind moet kort
voordat het werd gevonden, zijn dood
gevroren.
De baby, die warm. in de kleertjes
gestoken was, werd pas gevonden toen
een werknemer van het ziekenhuis de
doos wilde opruimen. Uit het onderzoek
van de politie is gebleken dat het kind
een dag oud moet zijn geweest.
AMMAN Radio-Amman meldt dat
sedert dinsdagavond 19.00 ten zuiden
van de Dode Zee een slag woedt tussen
Israëlische en Jordaanse strijdkrachten.
De Jordaanse radio, die een militaire
woordvoerder citeert, zegt dat de Israë
liërs in de sector Kifa en Safi de be
standslijn zyn overgetrokken en dat de
Israëlisehe infanterie wordt gesteund
door artillerie en tanks.
„Onze strijdkrachten hebben de ge
hele nacht slag geleverd en de gevech
ten duurden vanochtend om 05.30 nog
voort", aldus Radio-Amman.
Het strijdgebied is de afgelopen dar
gen het toneel geweest van activiteit
van Palestijnse guerrillagroepen. De Is
raëlische potasfabriek te Sodoma Is
twee keer door .guerrillagranaten be
stookt.
NIJMEGEN In het Nijmeegse St.
Radboudziekenhuis worden dezelfde
drie kamers, die beschikbaar waren
voor de bevalling van prinses Margriet,
nu in gereedheid gebracht voor de ont
vangst van prinses Irene.
Naar van de zijde van het ziekenhuis
wordt vernomen, wordt gerekend op
een bevalling zonder operatieve in
greep. Er is in verband daarmee geen
spéciaal medisch team gevormd.
BRUSSEL De staking in de myncn van Belgisch Limburg, waarbq 23.000 man
betrokken zijn en die maandag de derde week inging, heeft gisteren nog enige uit
breiding genomen. In enkele kleine mijnen van het Luikse bekken hebben de
mijnwerkers eveneens het werk neergelegd, doch in een aantal andere mijnen in
die streek wordt normaal gewerkt.
In hel kolenbekken van Charleroi is de toestand normaal gebleven.
Bij de mjjnen waar gestaakt wordt, was de toestand dinsdag rustig.
Er bestaat ook in andere sectoren in
België arbeidsonrust. Bij de Sabca-
vliegtuigfabrieken nabij Charletoi, is
dinsdag een stakng utgebroken. In een
buizenfabriek te Jemappes was maan-
uizp:
dajr het werk neergelegd.
Het personeel van de „Regie der
Luchtwegen" (rijksluchtvaartdienst)
heeft een waarschuwingsstaking aan
gekondigd van woensdag 9 tot 13 uur.
Voorts loopt maandag a.s. een sta
kingsaanzegging af bij General Motors
in Antwerpen en op die dag willen on
derwijzers in het Vlaamse land een
waarschuwingsstaking houden ter on
dersteuning van looneisen.
De Belgische minister van Economi
sche Zaken, Leburton, heeft dinsdag
middag in het parlement in Brussel
verklaard, dat de regering niet zal in
gaan op de eis van de stakers in Lim
burg, die een loonsverhoging van 15
pet. eisen. Wel wil de regering aan de
arbeiders, die vrijdag a.s. het werk
hebben hervat, een nieuwjaarspremie
van 6000 franc (ongeveer 400 gulden)
uitbetalen.
De minister ontkende voorts dat er
plannen zouden bestaan om mijnwer
kers te vorderen.
Minister Leburton stelde nog, dat een
oplossing van het conflict door onder
handelingen moeilijk lijkt, omdat er bij
dfeze wilde staking geen geldige ge
sprekspartners met vakbondsverant
woordelijkheid zijn.
De politieke zaken- en vakbondslei
ders "maken zich vooral ongerust over
het feit dat zij de werkkrachten niet
meer in de hand hébben, dit is nog
nooit in België gebeurd.
De nationalistische Vlaamse opposi
tiepartij, de „Volksunie", de de laatste
tijd een nogal linkse koers vaart, en de
Vlaamse studenten, hebben hun steun
betuigd kan de stakende arbeiders.
De jonge arbeiders keren zich tegen
het „vastgelopen" leiderschap van de
vakbonden en over het algemeen ont
staat in België oppositie van de kant
van de studenten en de arbeiders tegen
de gevestigde orde.
OOSTERHOUT Bij zijn thuis
komst gistermiddag vond de vijftienja
rige Peter B. zijn moeder dood in het
schuurtje achter hün huis in de nieuwe
Oosterhoutse woonwijk Oosterheide. De
vrouw, de 35-jarige Elisabeth B.-F. lag
in nachtjapon op de vloer.
In paniek rende haar zoon naar een
oom, die een paar straten verder woont.
Deze, een broer van het slachtoffer,
belde de politie.
Enkele uren later werd het lijk van
de echtgenoot, de 35-jarige Toon B., uit
het Wilhelminakanaal opgedregd.
Alles wijst erop dat de man, die vori
ge week uit een psychiatrische inrich
ting was ontslagen, zijn vrouw heeft
gewlirgd, waarna hij zichzelf heeft
verdronken in het Wilhelminakanaal.
De man was meermalen veroordeeld en
was ook enkele malen in een psychiatri
sche inrichting verpleegd.
De overige vier kinderen van het ge
zin. B. bleven overdag onkundig van het
drama dat zich thuis had afgespeeld.
DAMASCUS Van officiële zijde
wordt in Damascus vernomen dat de
Syrische minister van Economische Za
ken en Buitenlandse Handel. Abdel-
Halim Chaddam. „een belangrijke nota"
zal indienen bij de Arabische Economi
sche Raad, die volgende maand in Cai
ro vergadert, over het feit dat in Ne
derland geld wordt ingezameld voor Is
raël.
Syrië heeft dinsdag de Arabische
landen in overweging gegeven hun eco
nomische betrekkingen met Nederland
te herzien „naar aanleiding van een
campagne die door de burgemeester
van Amsterdam zou zijn gelanceerd en
die,tot doel heeft een half miljard dol
lar voor Israël bijeen te brengen".
ADVERTENTIE
SOFIA Na allerlei besprekingen en
ontmoetingen met Bulgaarse leiders te
hebben gehad, heeft de Nederlandse
minister van buitenlandse zaken Luns
gisteren enkele uren vertoefd in het
afgelegen bergklooster van Rila, in het
zuid-westen van Bulgarije. De minster
werd door de abt van het klooster ont
vangen. Sedert anderhalf jaar zijn er
weer monniken, nadat het gebouw acht
jaar lang alleen maar museum was ge
weest. Een deel van het gebouwencom
plex, met een kerk in Byzantijnse stijl
op de binnenplaats, is thans nog als
museum in gebruik en staat niet onder
leiding van de abt.
Het aantal monniken bedraagt thans
14. weinig vergeleken met de meer dan
200 die vroeger dit religieuze centrum
hebben bewoond. Het uitstapje naar het
klooster heeft vrijwel de hele dag ge-
vuM. Op de terugreis hebben minister
Luns en zijn delegatie nog enige tijd
vertoefd in een buitenhuis van de re
gering van Bulgarije, in het winter
sportcentrum Borovets. Dat gebouw
was aanvankelijk het jeugdhuis van
koning Fedinant. die na de eerste we
reldoorlog zijn land verliet en de troon
liet bestijgen door zijn zoon.
