Lombok: spiegel van alles
wat in Indonesië fout is
Vietnam verdubbelt
eigen luchtmacht
hele
blikken
II "tt? doos 10 stuks
Aardgaslucilers
Ch Abrikozen
Biefstuk
Rib-
lappen
Karvan
Cevitam
ChSneks
Tonijn met groente
1?5
Ch Tripcake cognac
1«5
Montilla Oloroso
Rozijnen
Het Volkomen
Vleesboek
99
75
Oh Krentenstoet
F
L ^4
aar an
JMfëy Y
Hongersnood teistert vergeten eiland
JL1 f AV biologisch inweek-
niUlIVA en voorwasmiddel
mg srAANSEi blOED-
Voorgebakken Patates Fritespak 400 gram AG
INDOLENTE
BEVOLKING
Benzinezwendel
in Vaticaan
Gelijk loon
in Engeland
voor mannen
en vrouwen
BS# WELGELEGEN
SPAANSE BLOED
Hongaarse
vleessalade
R ijst nodig
Rattenplaag
Bittere ironie
Als een slak
„.en echt niet alléén om de extra voordelige appelmoes,
Albitex,Welgelegen eieren, sinaasappelen of andere "alledaagse boodschappen voor de allerlaagste prijzen".
Er is immers nog zoveel méér voordeel te halen bij Albert Heijn:
Winter-Winesap
Graves Supérieures T'voa Volkoren Roggebrood QQ
Caddy Repen Nut. pak3s^fi5 1®®
extra mals
500 gram
500
Rosbief/Contrefllet soo gram
558
Borstlappen500 gram
3?8
fles
AG
Verkade SAN FRANCISCO
Royal Fourré gevulde biskwle
OVER ZES JAAR
Dezelfde reductie geldt voor de overige gewichtsklassen.
fijne sappige bandappel
albert heijn
1/1 Wik 4i
gram
Hen neme...-
blik 185 gram
325 gram
fles
0.75
liter
Caliiornische
Bonner
Tweede oplage van
500 gram
DONDERDAG 29 JANUARI 1970
Ql echts tien minuten vliegen van het legendarische eiland Bali, waar weldoor-
voede toeristen dartelen langs de kusten, zijn op Lombok duizenden man
nen. vrouwen en kinderen bezig langzaam te verhongeren. Duizenden zijn de
laatste paar jaar gestorven en men verwacht dat nog duizenden anderen hetzelf
de lot zullen ondergaan.
Dit is Lombok: het vergeten eiland, door de zon verdroogd tot een dikke, ver
schrikkelijke korst; geplaagd door droogte en horden ratten, die in één nacht
hele velden kostbare rijst verslindenook geteisterd door ziekten.
Eeuwenoud bijgeloof en blind ver
trouwen in Allah maken de eenvoudige
Mohammedaanse bevolking van de cen
trale woestenij weerloos tegen het ge
weld van de natuurkrachten. „Wij kun
nen niet van hier vertrekken", zei de
grijze oude hadji Oemar Manan, een
van de godsdienstige leiders op het ei
land. „Onze voorouders hebben zo ge
leefd. Zij zijn hier begraven. Als Allah
wil dat wij sterven, dan zullen wij ster
ven: hier, op onze landerijen".
Lombok ligt aan de overzijde van een
smalle zeestraat tegenover het weelde
rige, groene en vruchtbare Bali. Slechts
weinig bezoekers gaan wel eens naar
Lombok. Het treurspel speelt zich af in
het middengewest. Hier zijn ongeveer
20.000 mannen, vrouwen en kinderen
gestorven van honger en door ziekten;
de meesten tijdens een hongersnood in
1966, honderden in 1967 en velen het
afgelopen jaar. Veel sterfgevallen wor
den niet eens geregistreerd.
vooruitgang even langzaam vordert als
een slak.
De regering van het eiland, een micro
kosmos van wat mankeert aan het op
De komende vijf maanden zullen
nogmaals honderden sterven, als de re
gering niet spoedig rijst het voor
naamste voedsel in Indonesië aan
voert.
Aan de rijstoogst van dit jaar ont
brak een hoeveelheid van 33.000 ton.
Tot dusver heeft de door problemen
geplaagde regering te Djakarta weinig
belangstelling voor het droevig lot van
de eilandbewoners getooifd. Volgens
ambtenaren op Lombok heeft zij
slechts vijf ton rijst voor de hongerigen
gestuurd en zij hebben op zijn minst
15.000 ton nodig alleen al om in leven te
blijven.
Droogte heeft de kleigrond veranderd
in rotsharde klompen, die geen houweel
kan breken en waarop niets groeit. Er
schijnt een bron te zijn „bodemloos"'
noemen de eilandbewoners haar die
niet is opgedroogd en waar mannen van
kilometers ver water komen halen.
Een ratten plaag heeft rijstvelden met
een totale oppervlakte van honderden
hectaren vernield. Volgens de bijgelovi
ge dorpsbewoners, zijn die ratten in
massa uit de hemel gevallen en worden
zij aangevoerd door een reusachtige
witte rat, „zo groot als een hond".
De eilandbewoners hebbtn duizenden
van de knaagdieren gedood, maar wat
zij ook deden, zij konden geen einde
maken aan de plaag. Zij vertelden, dat
zij in de nacht bijeenkwamen om hei
melijk te overleggen op welke velden
zij zouden oogsten, maar de ratten,
waaraan het eenvoudige volk bovenna
tuurlijke sluwheid is gaan toeschrijven,
waren er altijd het eerst. Toen kwamen
de sprinkhanen, die tot het laatste toe
verslonden wat de ratten hadden over
gelaten en daarna werd de rijst ziek en
rotte weg. En al die tijd werd de grond
droger.
Thans, na maanden zonder regen, le
ven de boeren van planten, wortels en
insekten. Dat is alles wat er nog te eten
is. Zij kunnen zich niet veroorloven
rijst te kopen.
In het dorp Sengkol zitten de vrou
wen lusteloos voor hun lemen huizen
te weven. Naakte kinderen spelen in
het roestbruine stof. De mannen hak
ken met houwelen en geslepen ijzeren
staven tevergeefs op de harde grond
▼an hun akkers.
Op een afstand van een paar uur rij
den over kilometers stoffige wegen vol
gaten, verkopen Chinese handelaars,
schijnbaar onbewust van het lijden,
hun rijst, die zij in de stad Tjakranega-
ra verleidelijk hebben uitgestald in
zakken.
De bittere ironie is, dat, terwijl dit
land verschrompelt en sterft en zijn
bevolking onwrikbaar geworteld is in
haar onvruchtbare grond, de noordelij
ke en westelijke gedeelten van het ei
land rijst genoeg hebben, niet over
vloedig, maar voldoende om de honger
te weren.
Maar de mensen van de centrale
vlakten bedelen niet en die van het
noorden en westen bieden niets aan.
De zaak waar het om gaat, is water.
Het noorden en westen worden daarvan
het hele jaar voorzien door rivieren uit
de heuvels, de mensen op de vlakten
zijn overgeleverd aan de genade van
het weer en bidden om regen. De be
vloeiing is armzalig. Wat is overgeble
ven van een vele jaren geleden door de
Nederlanders aangelegd irrigatiesys
teem, is vervallen en onbruikbaar. De
grootste vijand van de bewoners van de
vlakten is echter misschien hun blind
vertrouwen in „de wil van Allah", ge
paard aan hun erbarmelijke onwetend
heid, hun hardnekkig verzet tegen ver
andering en hun liefde voor kinderen.
Ondanks jaren van hongersnood en
de voortdurende onzekerheid wat be
treft het voeden van hun grote gezin
nen, geloven zij vast wat hun Moham
medaanse geestelijke leider hun voor
houdt, namelijk: „Kinderen brengen ge
luk en de zegen van Allah".
In het verdroogde dorp Truai zei een
broodmagere boer: „Ik heb zes kinde
ren. Ik zou er meer willen hebben, dan
zouden ze met me op het land kunnen
werken". Zijn buren, omgeven door
strakkijkend kroost, beaamden dat het
zo zou moeten zijn.
Sommige functionarissen hebben ge
probeerd deze slagboom van onwetend
heid te doorbreken en de Imams ervan
te overtuigen, dat zij er verkeerd aan
doen te prediken, dat de mensen op de
grond van hun voorvaderen moeten
blijven. Berustend zeggen zij, dat de
geblazen, onderbetaalde en over het al
gemeen onbekwame bestuur van Indo
nesië, heeft halfslachtige pogingen ge
daan om de arme boeren uit de centrale
woestenijen naar vruchtbaarder streken
in het noorden en westen over te bren
gen, maar slechts ongeveer 400, voor
het grootste gedeelte jonge, mannen
hebben de grond van hun voorouders
verlaten.
Lombok weerspiegelt alles wat in
deze archipel verkeerd is gegaan: de in
dolentie, de corruptie, de onverschillig
heid, de zelfmisleiding, het geloven wat
men graag wil, het verval en het on
wrikbaar vasthouden aan de oude me
thoden.
De mensen van de centrale vlakten
zijn lusteloos en hebben doffe ogen. De
mannen staren nietsziende naar hun
akkers. De weinigen, die proberen ze te
bewerken, geven het altijd op, maar zij
weigeren weg te gaan. Zij weigeren hun
buffel te verkopen om van het geld
rijst te kopen. Zonder de buffels kun
nen zij het land niet bewerken voor het
volgende seizoen en zonder buffel ge
niet een man geen achting. Zij willen
liever honger lijden en bidden.
VATICAANSTAD Van betrouw
bare zijde wordt vernomen dat een Va
ticaanse functionaris is geschorst en
een andere is overgeplaatst omdat zij
ervoor verantwoordelijk zouden zijn dat
daartoe niet gemachtigde personen hun
benzinetanks vulden met de goedkope
Vaticaanse benzine. Bij de Vaticaanse
pompen kost gewone benzine 60 lires en
super 80, terwijl dit buiten Vaticaan
stad respectievelijk 130 en 140 lires is.
LONDEN Tegen eind 1975 moet
aan vrouwen en mannen in Engeland
hetzelfde worden betaald voor gelijk
of soortgelijk werk
Het was een vrouw die daartoe giste
ren een wetsontwerp indiende bij het
Lagerhuis: Barbara Castle, minister
van werkgelegenheid en produktiviteit.
Het wetsontwerp voorziet in geleide
lijke doorvoering van de gelijkstelling
van mannen en vrouwen. Die zal 't land
in vijf jaar tijd 600 tot 800 miljoen pond
meer kosten aan lonen en salarissen
dan nu, ongeveer 3,5 procent.
WASHINGTON Amerika wil het
eind van 1971 de Zuidvietnemese lucht
macht in omvang verdubbeld hebben.
Zuid-Vietnam zal dan in staat zijn om
de helft van de luchtoorlog in Vietnam
voor eigen rekening te nemen.
Minister voor Luchtmacht Robert
Seamans, die dit op een persconferentie
bekendmaakt, voegde daaraan toe: „Als
de slagkracht van de Vietnamese lucht
macht toeneemt, kunnen wij onze eigen
luchtmacht terugtrekken". Hij wilde
niet zeggen, wanneer de terugtrekking
van de Amerikaanse luchtmacht vol
tooid kan zijn. Onder het terugtrek
kingsprogram van de regering-Nixon
hebben ongeveer 4.000 man luchtmacht-
personeel Vietnam verlaten.
Minister Seamans, die onlangs een
bezoek aan Zuid-Vietnam heeft ge
bracht, zei dat de Zuidvietnamese
luchtmacht, die pas in 1955 werd opge
richt, zich naar behoren ontwikkelt. O
al te spectuculaire resultaten moet ecli
ter niet worden gerekend, omdat zia
voor „een geweldige taak staat".
Op het ogenblik voert de Zuidvietna
mese luchtmacht een kwart van alle
aanvalsvluchten uit. De Zuidvietnamese
luchtmacht beschikt over jachtvliegtui
gen van het type a-1, met propeller-
aandrijving, de a-37 jachtbommenwer
per, de supersone Northrop f-5 jager en
een asortiment van vrachtvliegtuigen,
waarnemingstoestellen en helikopters.
CLEVELAND Een luchttaxi met
zeven passagiers en twee bemannings
leden aan boord is woensdag op weg
van Cleveland naar Detroit neergestort
in het Erie-meer. Men heeft geen over
levenden waargenomen.
Appelmoes 12
2 Ulo
6*6.
195
Eieren
IA1
Smaasappelen iü.
Men neme Albert Heijn
Appelen
Kwaliteitsklasse I mm
H29
Speciale extra lange
lucifers om het aardgas
aan te steken. Erg handig dOOS
en nu extra voordelig. Er ami
zitten 200 van die lange
lucifers in een grote doos
Zonnig dessert - zonnige prijs!
[55
met pittige kruiden
bakje 150 gram
79
Een prijs om het flessenrek te vullen! q w donker
Klassieke, witte Bordeaux, fles 0.75 liter-SrW^F* j (JEZO pak 400 gramAfr W
(Gepofte maïs, caramel en melkchocolade) öll UU|IW2Uvi5 pakje 10 stuksJL20" Jk«
Uit de diepvries:
5?»45»
^l!5
Gezellige,
krokante knabbel
zoutjes in drie
soorten: dipsneks,
kaassneks en
pittige trisneks.
Wat kan er veel lekkers
in een blik: een flinke
moot tonijn, wat doperw
tjes, uitjes, kruiden, mét
een pikant sausje op
basis, van tomatenpuree.
Three Diamonds
95
Luchtige cake met fijne cognac-
smaak en omhuld door een laag
marsepein. Een ah-specialiteit!
H9
Een heerlijke wijn uit Spanje, medium dry, met een
zacht bouquet. Iedere sherrydrinker moet deze
eens proberen 1
Gezond snoepje. (6 doosjes,
samen 250 gram)
79
het eerste en enige in Nederland.
240 pag., waarvan 48 schit
terende kleurenfoto's. Hon
derden recepten, zowel voor
jonge echtgenotes als 'ge
vorderde' hulsvrouwen.
De eerste bevoorrading was snel uitverkocht. Wees er nu vlug bijl
rol 250 gram J-08*
rol 15 stuks (340 gram)
98
De ouderwetse, ronde
krentenstoet, natuurlijk
met veel krenten erin!
Aanbiedingen gelden t/m 4 februari.
