Gelegenheid en
reclametactiek
maken de winkeldief
Korte rokken zijn
taboe bij Holtbaus
Om t leven
van een
hartpatiënt
VANAVOND
Tom Poes
beweging
MORGEN
KhCHERCHEUR BAANTJER: Behandel deze zaken niet als
misdrijven maar als overtredingen
Politie betrapt
meer mannen
dan vrouwen
Luisteren en kijken
naar Melanie
programmaos
GERINGE INTERESSE
WIN KELPERSONEEL
DRAAGT BIJ TOT ZONDER
BETALEN VERDWIJNEN
Fotowerken
IJdelheid
Interesse
Jïierwarmers"
MARTEN
TOONDER
STRIP
DONDERDAG S MAAM
AMSTERDAM \Vinkeldie\eRges
die op grote schaal en in bendevorni
opereren zoals het trio waarvan
de arrestatie deze week werd gemeld
zijn een hoge uitzondering. Het
overgrote deel van de mannelijke en
vrouwelijke winkeldieven dat wordt
gegrepen, zijn „impulsdieven", men
sen die in een opwelling stelen.
De Amsterdamse rechercheur A. C.
Baantjes (46) baseert die mening op
een ongekend grote ervaring. Hij
werkt al vijftien jaar bij de recherche
>an het Amsterdamse bureau War
moesstraat, die de diefstallen uit de
grote Amsterdamse warenhuizen
krijgt te behandelen.
Samen met zijn collega R. A. van
Dijk (31) van hetzelfde bureau heeft
hij er een studie van gemaakt die in
het komende nummer van het Alge
meen Politieblad wordt gepubliceerd
„Als je vraagt: Waarom heb je ge
stolen, hoor.je bijna nooit dat men het
nodig had'. We hebben bijvoorbeeld
een man hier gehad die bij huiszoeking
dat doen wij bij iedereen die op
winkeldiefstal is betrapt driehon
derd paar in winkels gestolen sokken
bleek te hebben.
„Een ander bleek vijfduizend boe
ken te hebben gestolen, allemaal boe
ken over luchtvaart en de Tweed<
Wereldoorlog, waaronder grote, moei
lijk te verbergen fotowerken. We zijn
dagen aan het sorteren geweest, maar
gelukkig wist die man nog precies
waar hq wat had gestolen".
Hoofdagent AC. Baantjer is al 25 jaar bij de Amsterdamse
politie, waarvan de laatste vijftien als rechercheur op het bureau
Warmoesstraat, dat behalve de „warme" huurt ook de grote waren
huizen omvat. Hij kwam zoveel in contact met winkeldiefstal, dat
hij er samen met zijn collega R. van Dijk een studie van maakte.
Het aantal diefstallen door
„klanten" in winkels of aan markt
kramen dat aan de politie bekend
wordt, stijgt snel.
In 1953 noteerde het Centraal Bu
reau voor de Statistiek er 1475. In
1968 was dit aantal meer dan ze
ven keer zo groot: 10.319 gevallen.
De tussenliggende jaren geven ook
een regelmatige stijging te zien
(1958:3.206 gevallen. 1963: 6.202).
De twee rechercheurs die in Am
sterdam een onderzoek uitvoerden,
ontdekten dat het aantal mannen
dat voor winkeldiefstal wordt ge
grepen, het aantal betrapte winkel
dievegges is gaan overtreffen. Dat
komt volgens hen niet alleen door
dat mannen vèel meer dan vroeger
boodschappen zijn gaan doen,
maar ook omdat zij onhandiger,
minder geraffineerd dan vrouwen
te werk gaan. De rechercheurs ge
loven niet dat mannen in werke
lijkheid meer in winkels stelen.
Dat blijft echter gissen net zoals
men nooit weet in hoeverre de stij
ging van het aantal ontdekte ge
vallen moet worden toegeschreven
aan strengere controle (televisie
camera's).
dat deze blijft toenemen, zolang de
verkoopmethodes zich blijven ontwik
kelen in de richting van het verleiden,
van het scheppen van behoeften.
Het is volgens rechercheur Baantjer
iverigens nog geen tien procent dat
thuis veel meer gestolen goed blijkt te
hebben. Recidive, dus herhaling van
het stelen nadat men er één keer voor
is gegrepen, komt volgens het onder
zoek dat hij met zijn collega heef!
uitgevoerd, in nog geen vier procen'
van de gevallen voor. Die recidivister
vijn de dieven die systematisch tc
werk gaan, die met extra grote tasser
Ie stad ingaan of samen met een var,
hun kinderen opereren.
De „gewone" winkeldief steelt soms
uit een soort ziekelijke behoefte.
Daarbij moet niet zozeer aan klepto
manen worden gedacht maar bijvoor
beeld aap zwangere vrouwen of vrou
wen die In onmin met hun man leven.
aie op een of andere manier om aan
lacht schreeuwen. Bij die groep horen
ook de middelbare scholieren die een
slecht rapport hebben maar wel eens
wen zullen bewijzen handiger te zijr.
lan die „stomme" verkopers en con-
roleurs van het warenhuis.
Rechercheur Baantjer gelooft niet
dat het bij de bestaande verkoopme
thodes mogelijk is de winkeldiefstal
werkelijk terug te dringen. „Ik geloof
De reclamemensen mikken op onbe
hagen, ijdelheid. sex imitatiegeluk.
Die zelfde verleiding die mensen tot
kopen beweegt, brengt hen ook tot
diefstal".
Als een typisch voorbeeld van een
gekweekte behoefte („een mens mag
toch ook wel eens wat") ziet hij de
blikjes krab die hij zo vaak tegen
komt onder de buit van diefstallen in
supermarkten.
Volgens de twee rechercheurs die er
een studie van hebben gemaakt is een
belangrijke reden voor een toeneming
van de winkeldiefstallen dat het over
de toonbank (de barrière die moest
worden genomen) verkopen steeds
meer verdwijnt. In warenhuizen en
supermarkten pakt de klant de goede
ren zelf.
Dit systeem brengt de koper al tot
het „wegnemen". Alleen het aan de
kassa gaan betalen vormt nog de
scheiding van het „wederrechtelijk
toeëigenen". Men heeft de goederen al
in bezit, maar moet alleen nog de
..formaliteit" van het betalen verrich-
""en,
Korte rokken zqn verdwenen uit de collectie van Holthaus. Hij gebruikt rok-
lengtes die net de knie bedekken of lang zijn tot de enkels. Alsof die rokken nog
niet lang genoeg z|jn wordt het sluike, rechte silhouet geaccentueerd door kleine,
smalle bovenpandjes en verhoogde tailles. Zelfs pantalons krijgen verhoogde
tailles. Er worden soms korte geborduurde jasjes bij gedragen en lange sjaals.
Het successtuk uit de collectie is de
simpele chemisier-japon tot net over de
knie. De vier onderste knopen van de
rok worden niet gesloten en zo blijft er
nog heel wat beenwerk te tonen, voor
wie dat wil.
Behalve dit sportieve type japon zijn
er veel imprimé-modellen met plissé- of
plooirokken, doorgaans hooggesloten en
voorzien van een dasje uit hetzelfde
materiaal. Een enkele keer ook met een
V-hals.
Er worden donkere, blazer-achtige
jasjes bij gedragen of mouwloze hessen
die zijn afgezet met reptielleer.
Reptiel komt geregeld als garnering
en als ceintuur, terug. Het ziet er naar
uit dat zo'n strookje dierehuid hier en
daar eenzelfde signaal van modebe
wustheid gaat worden als schakelcei-
tuurs, Chanel-kettingen en lange In-
dia-sjaals de vorige seizoenen waren.
Er blijven voorlopig pantalons en
lange tunieken bestaan. Ze worden door
Holthaus gecombineerd met mini- of
maxi-mantels van dezelfde zijden be
drukte stof. Donkere pantalons gaan
vergezeld van witte jersey blouses en
lange rechte mantels.
De mantels zijn dikwijls geïnspireerd
door de cardigan of het vest, 'meestal
zijn zij echter van het sportieve trench
coattype met een verhoogde taille.
Hoedenmaker Peter Voorn zorgde ten
slotte voor de opmerkelijkste vondst
van de dag, door tussen de champagne-
drinkende dames een handvol zilver
geld van de vaste vloerbedekking op te
rapen.
R.M.
Grote hoeden met een rechte rand
waren gisteren in Amsterdam te
zien bij de modeshow van Dick Holt
haus. Ze waren gemaakt door Peter
Voorn.
Gezien de vaak geringe interesse bij
het verkopend personeel vinden de
twee Amsterdamse rechercheurs het
niet verwonderlijk dat er mensen zijn
die deze lastige „formaliteit" maar
overslaan.
Bovendien speelt nog mee dat men
er veel minder gauw toe komt de win
kelier op de hoek die ze kennen, te
bestelen, dan een onpersoonlijk iets
als een warenhuis. „Ze kunnen het
best missen", „ze houden er met hun
prijzen al rekening mee", redeneert de
warenhuisdief bewust of onbewust.
Deze motieven begrijpen, betekent
voor de rechercheurs het zonder meer
willen vergeven van de winkeldieven.
Wel vinden zij dat het algemene dief
stalartikel uit ons Wetboek van
Strafrecht ook al wordt de maxi
mumstraf uit dit artikel (vier jaar)
hiervoor natuurlijk nooit gehanteerd
te zwaar is geworden voor de ge
wone winkeldiefstal. Zolang winkel
diefstal als een misdrijf wordt be
schouwd, betekent het voor de dader
buiten de straf die hij krijgt een
strafblad, met alle gevolgen daarvan
bij sollicitaties bijvoorbeeld.
„Zou het niet eenvoudiger zijn, en
vooral rechtvaardiger, om de simpele
winkeldiefstal als een overtreding te
zien en als zodanig te behandelen",
vragen de twee rechercheurs daarom.
..Men kan de evolutie in de verkoop
technieken niet omkeren. Bezoekers
van warenhuizen en supermarkten
zullen steeds meer aan verleidingen
worden blootgesteld. Het is daarom
tijd dat voor de winkeldiefstallen an
dere normen gaan gelden".
„Dood ol' levend" is dc titel \an
een NOS-radiodocunicntaire. die
Maarten Nederhorst in het Ned.
Herv. Diakonessenziekenhuis in
Meppel heeft gemaakt over het ge
bruik van hartbewakingsappara-
tuur. Het programma wordt mor
genmiddag van 14.30 tot 15.00 uw
via Hilversum I uitgezonden.
Elet Meppeler ziekenhuis is een
van de vele ziekenhuizen, die be
schikken over hartbewakingsappara-
tuur. Zodra de toestand van een met
deze apparatuur verbonden hartpa
tiënt kritiek wordt, gaat de alarmbel
en komen artsen, verpleegsters, ver
plegers en soms ook ander personeel
in actie. Iedereen, die in het Meppe
ler ziekenhuis werkt, zowel de direc
teur-geneesheer als de telefoniste,
weet wat hem of haar te doen staat,
als de bewakingsapparatuur alarm
slaat. Daartoe volgt ieder lid van het
personeel een speciale cursus, waar
in onder meer mond-op-mond-be-
Vanavond komt Melanie op het scherm. I
het Tros-programma via Nederland 1 dat
kleur wordt uitgezonden en dat vijfentwinti
minuten zal duren. Minuten die voor veler,
zullen omvliegen want nergens is dit Ameri
kaanse zangeresje zo populair als juist in Ne
derland. Het Grand Gala van vorige week
verloor zelfs iets van zijn glans omdat Mela
nie niet kon komen ze moest toen de laat
ste hand leggen aan haar derde langspeelplaat
„Candles in the rain" en daarvoor was haar
aanwezigheid in New York vereist.
Maar dinsdag kwam ze dan aan op Schiphoi
en gisteren en vandaag was ze in de studio
voor de televisieopnamen. Een klein, wat
mollig meisje, net 23 jaar. met glanzend don
ker haar rondom een olijk rond gezicht. Me
lanie Ann Safka heet ze eigenlijk haar
voorouders kwamen uit de Oekraine. Net als
trouwens die van haar echtgenoot-tevens-ma-
nager Peter Schekeryk. Veel praten doet ze
niet en als ze praat is het zo zachtjes dat ze
nauwelijks te verstaan is. Maar als ze een
maal op het podium staat valt al die wat kin
derlijke verlegenheid van haar af en zingt ze
met een hartstochtelijk stemgeluid dat velen
in verrukking brengt.
De velen, die die vijfentwintig minuten te
kort vinden kunnen in het komende weekend
nog aan hun trekken komen: ze treedt name
lijk, helemaal in haar eentje, op in de grote
concerthallen van Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag. Voor-haar is dat niets bijzonders:
de afgelopen weken heeft ze op dezelfde
manier een serie universiteitsconcerten afge
werkt.
Waarom ze juist in Nederland zo populair
is? Ze weet het zelf niet omgekeerd meent
ze het als ze zegt dat Nederland haar favorie
te land is. Het lijkt op Amerika maar de at
mosfeer is anders... ja. beter. De mensen zijn
hier zo open. En echtgenoot Peter voegt er
zacht aan toe:en het doet me hier denken
aan Georgia!"
ademingren -hartmassage worden ge
leerd.
De documentaire geeft een beeld
van de° mariiei", waarop hartpatiën
ten, die anders ten dode zijn opge
schreven, door de bewakingsappara
tuur en de op het alarm volgende
actie tot leven worden gebracht.
Maarten Nederhorst registreerde hoe
zo'n actie verloopt en wat er omgaat
in de ménsen, die deze actie uitvoe
ren.
Medewerkenden aan de documen
taire zijn onder anderen een 60-jarige
man, die is genezen van een hartin
farct, dr. K. C. van Beusekom, di-
t-ecteur-geneesheer van het Meppe
ler ziekenhuis, de internisten dr. O.
Cohen, dr. J. W. Gülcher en dr. M.
F. Korver en de ziekenhuispredikan'
ds. F. de Boer.
Jammer, dat men dit uur gekozer
heeft, waarop niet zo heel veel men
sen kunnen luisteren. Het is een on
derwerp dat juist nu veler belang
stelling heeft en verdient.
TELEVISIE
NEDERLAND I
18.45 NOS Kleur: Fabeltjeskrant.
18.55 NOS Journaal.
19.04 Tros Kleur: JAM: muzikale
show voor de jeugd.
19.31 Kleur: De grtrouwde vrijgezel:
De jfchijnceremonie, serie.
20.00 NOS Journaal.
20.20 TROS-Toto.
20.40 Melanie - Amerikaans zange
resje.
21.05 Kleur: Een ideale echtgenoot,
TV-spel.
22.50 NOS Journaal.
22.55-23.20 Teleac: Bij leven en wel
zijn - les 8 (herh.).
NEDERLAND II
18.45 NOS Kleur: Fabeltjeskrant.
18.55 NOS Journaal.
19.04 NOS Scala: informatief pro
gramma.
19.30 Van gewest tot gewest.
20.00 NOS Journaal.
De broekrok wordt ook in midi-lengte
gebruikt en van dc minirok ziet men
alleen in de avondkleding iets door
schemeren bij maxi-japonnen, die tot
de navel opgeknoopt blijven.
De mannequins van Holthaus dragen
kleine gehaakte „eierwarmers" op het
hoofd of grote hoeden met een rechte
rand gemaakt door Peter Voorn. De
lichte kousebenen zijn in lakschoenen
met metaalkleurige hakken gestoken. In
het oor draagt men goudkleurige knop-
jes.
Wat vond meneer Alwin Eberlé, de
mode-coördinator van het Nederlands
instituut voor de damesmode, van de
collectie?
„Heel, heel mooi maar nogal dames
achtig", zegt hij voorzichtig.
6840: Heer Bommel was zo vervuld
van verdrietige gedachten, dat hij Tom
Poes pas opmerkte toen die vlak bij hem
was.
„Gelukkig dat ik u vind!" zei Tom
Poes. „Kom gauw mee. heer Ollie. Ik
heb iets ontdekt waardoor we misschien
iets kunnen doen!"
„Te laat, jonge vriend", mompelde
heer Bommel moedeloos. „Ik heb gedaan
wat ik kon. Eenzaam en verlaten heb ik
de stabs bevochten, totdat ik door dc
jonge Rep in het moeras gegooid werd.
Daar heb ik een list verzonnen. Ik heb
gezegd, dal ik zal le verzinnen over dc
derde groeistoot, als je begrijpt wat ik
bedoel. En dat terwijl jij... Ja. wat heb
jij eigenlijk gedaan?"
„Ik heb iets gevonden", herhaalde Tom
Poes. „Kom mee, dan zal ik u laten zien
dat één kant van dat starsapmeer aan
de zee grenst".
Heer Ollie volgde hem met tegenzin,
terwijl hij zijn schouders ophaalde.
„Wat hebben we daar nu aan", sprak
hij bitter. „Terwijl jij naar de zee keek,
is de professor met dat starsap bespoten.
Op ccn draagbaar is hij weggedragen.
ach, het was vreselijk om te zien. Wie
weet wat er nu met hem zal gebeuren!?
Wat een gemis voor de wetenschap!"
Er was echter nog niet veel met pro
fessor Prlwytzkofski gebeurd. Hij zat
met verdraaide ogen op ccn houten bank
in de kamer waarheen hij gedragen was
en mompelde in zijn baard.
„Welk ener gemis voor de weten
schap", prevelde hij met dikke tong.
..Mijner mobieler geest is door bedoving
stabiel gemaakt geworden. Het is schrik
kelijk om nu niet studeren te kunnen wat
zich met der volmaan in mijner metabo-
lismoes voltrekken gaat...".
20.20 VPRO Kleur: TV-portret van
de schilder Carel Willink.
20.40 The Cocoanuts film uit 1929.
21.50 Muziek voor Vietnam: gev.
muz. progr. ten bate van het
Medisch Comité Vietnam:
22.20 CVK/IKOR Kleur: Wie nu het
christelijk geloof verwerpt is een
verloren mens, rep. discussieavond
ih Cambridge.
22.50-22.55 NOS Journaal.
DUITSLAND I
(Regionaal prt>gr NDR: 18.00 Hob-
by-proèr. 18.30 Act. 18.45 Kleur:
Zandmannetje. 18.55 Regionale kro
niek. 19.26 Kleur: Ein Jahr ohne
Sonntag, TV-film. 19.59 Program-
maoverz. WDR: 8.20-8.45. 10.20-10.45
en 12.10-12.35 Schooltelevisie. 18.00
Kleur: Gefahrlicher Alltag, TV-se-
rie. 18.30 Kleur: Voor de kleuters.
18.40 Act. en nws. 19.25 Kleur: Das
grosse Gleichgewicht, TV-film).
20.00 Journ. en weerber. 20.15 Hier
bin ich. mein Vater, TV-film. 21.55
Kleur: Reportage Wereldkampioen
schappen kunstrijden op de schaats.
22.55 Journ., commentaar en weer
ber. 23.15 Reportage wereldkam
pioenschappen zaalhandbal te Lyon
en Bordeaux. 0.15 Journaal.
DUITSLAND II.
18.05 Act. en muz. 18.40 Ich und
Paris, TV-film. 19.10 Künstler
GmbH. TV-.spel. 19.45 Nws., act. en
weerber. 20.15 Kleur: Muzikale re
vue. Aansluitend: Nws. in het kort.
21.45 Informatie en meningen uit
het economische leven. 22.30 Nws.,
weerber. en wintersportweerber
TELEVISIE
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journ. van gister
avond. 10.30 Culturele kroniek. 11.20
Nanga Parbat 1953, Duitse documen
taire film. 12.50 Internationaal pers
overzicht. 13.00-13.30 Journaal. 16.35
Nws. 16.40 Voor de kinderen. 17.2'
Filmreportage. 17.55-18.00 Nws.
DUITSLAND II
16.00 (KI). Rep. intern, skiflugwo
che. 16.55 Unser Mond. serie. 17.25
Weerber. wintersp. 17.30 Nws. er
weerber. 17.35 Sportprogr.
RADIO
HILVERSUM I
AVRO; 7.00 Nws. 7.11 Ochtengym
nastlek. 7.20 Lichte grammofoon-
muz. (8.00 Nws.; 8.11 Radiojourn.,
8.30-8.33 De groenteman). NOS: 9.00
Internationaal'spectrum: mod. kooi
en orkestwerken (opn). AVRO: 10.00
Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvita
minen (gr). (11.00-11.02 Nws). 11.30
Komt vrienden in het ronde: progr.
rondom het volkslied: Italië 11.55
Beursber. NOS: 12.00 Blik op de we
reld: informatief progr. over pro
blemen van Europese integratie
Overheidsvoorlichting: 12.30 Uitz.
voor de landbouw. NOS: 12.40 Ste
reo: Lichte grammofoonmuz. 12.50
Recht en slecht, praatje. 13.00 Nws.
VARA: 13.11 Act. 13.20 Voor de mid
denstand. 13.25 Stereo: Mod. orkest-
muz. (gr). NOS: 14.30 Dood of le
vend: klankbeeld. 15.00 Stereo: As
pecten van de kamermuz.: klass.
muz. 15.45 Toerismo: toeristische in
formatie uit binnen- en buitenland
VPRO: 16.00 VPRO-Vrijdag: geva
rieerd progr. (16.00 Nws.; 17.55 Me
dedelingen; 18.00 Nws. 18.20 Uitzen
ding van de Volkspartij voor Vrij
heid en Democratie; 19.30 Nws.).
VARA: 21.00 Stereo: Radio kamer-
ork. met solisten: mod. en klassieke
muz. 22.30 Nws. 22.40 Mededelingen.
22.45 Act. 22.55 Stereo: Prettig week
end: licht gevarieerd platenprogr
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nws. 7.11 Het levende
woord. 7.16 Stereo: Badinerie: klass.
muz. (7.30 Nws.; 7.32 Act.; 7.50 Over
weging; 8.00-8.10 Nws.) 8.30 Nws.
8.32 Voor de huisvrouw. 9.40 School
radio. 10.00 Stereo: Aubade: mod.
muz. (gr.) 11.00 Nws. 11.03 Voor de
zieken. 11.54 Bericht Vastenactie.
11.55 Mededelingen. 12.00 Stereo:
Van twaalf tot twee. gevarieerd
progr. (12.22 Wij van het land; 12.26
Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.30 Nws.; 12.41 Act. 13.00-
13.05 Raden maar....) 14.05 Schoolra
dio. 14.30 Stereo: licht orkest. TROS:
14.45 Concert a la Carte: verzoekpla-
tenprogr. 16.00 Nws. 16.03 Disco-dri-
ve-in: De showbusiness op de korrel
genomen. 17.15 Sportkompas. 17.45
Act. NCRV: 18.00 Kerkorgelconcert:
mod. muz. 18.30 Nws. 18.41 Act. 19.00
Wereldpanorama. 19.10 Veel ge
vraagde gewijde muz. (gr.)-stereo.
19.40 Wijd als de wereld: wekelijkse
internationale oriëntatie in kerk,
zending en oecumene. 19.50 Neder
landse volksliedjes. 20.05 Hervormd
wordt hervormd: vragen en ant
woorden rond de Algemen Kerkver
gadering van de Ned. Herv. Kerk.
20.10 Op het weekend af: licht pla
tenprogr. 2L27 De prater, hoorspel.
TROS: 22.00 Stereo: Opname5
lellen vanaf nu!!: lichte muz. 22.30
Nws. 22.40 Tsjies plies: amusements-
progr. 23.15 Stereo: Toontje later
licht muziekprogr. 23.45 Act. 23.55
24.00 Nws.
HILVERSUM III.
VARA: 9.00 Nws. 9.02 De Edd>
3ecker Show. (10.00 Nws.) NOS:
11.00 Nws. 11.03 De Felix Meurders
;how. VPRO: 12.00 Nws. 12.03 Top-
30. (13.00 Nws.) TROS: 14.00 Nws
14.03 Iene Miene Muze: nws. over
underground en westcoast music.
AVRO: 15.00 Nws. 15.03 Muziek Boe
tiek. (16.00 Nws.) 17.00 Nws. 17.02
Radiojourn. 17.05-18.00 Zingende
Bougie: gevarieerd platenprogram-
ma voor automobilisten.