Chloorgas uit lekke cilinder
bedwelmde 51 mannen
Jong „vliegtalent
Wellicht uitbreiding
van enquêterecht
Rijkspostspaarbank
rente tot 7%
Bankbediende
greep uit kas
en zette later
overval
in scene
Spaarbank in
Amstelveen
overvallen
rlvella:
een
kwestie van
"etiquette
9?
DRIE MOTIES
D'66 OVER
GEBRUIK VAN
KERNWAPENS
Kloos wil wel
met werkgevers
over lonen praten
Rients Gratama
naar Amerika
PvdA-LEDEN
IN HILVERSUM
KOMEN MET
EIGEN LIJSTEN
de
beste
hekken
komen uit Best1
Koningin gal
jeugdige
bewonderaars
handtekening
EIS ÉEN JAAR
BERISPING
STUNTELIG
EIS
Wervelstorm treft
Pakistan
„PRIVACY"
altnd RIVELLA thuis,
op Uw gezondheid!
B G levert
gegarandeerd roestvrije
hekwerken door
geheel Nederland tegen
de scherpste prijzen.
NIET UITGESLOTEN
ONAANVAARDBAAR
AANTREKKELIJKER
WOENSDAG 15 APRIL 1970
LEIDEN Doordat bij het Ge
meentelijke Energiebedrijf in Lei
den gisterochtend een cilinder met
chloor was gaan lekken, moesten
51 door chloorgas bedwelmde men
sen met spoed naar een ziekenhuis
worden gebracht.
Vijfenveertig van hen konden in
de loop van de dag naar huis wor
den gebracht. De zes anderen zullen
waarschijnlijk vandaag naar huis
mogen.
Het lek ontstond 's morgens om
negen uur in een zevenhonderd liter
chloor gevulde cilinder, die in de
machinekamer stond van de Stede
lijke Lichtfabrieken. Arbeiders had
den juist een lege cilinder vervanger
door een nieuwe.
Toen een van de monteurs zag dat
uit een aansluitnippel chloor drup
pelde, probeerde hij dit lek te ver
helpen door het steviger aandraaien
van de moer. Het gevolg was dat de
nippel afbrak en het chloor met
kracht de machinekamer inspoot.
Personeel van het bedrijf, dat een
vuile groene damp uit de machine
kamer zag komen, schoot te hulp,
maar raakte bijna onmiddellijk be
dwelmd. Datzelfde overkwam ge
waarschuwde politie- en brandweer
mannen. Ziekenwagens reden af en
aan om alle slachtoffers naar het
beademingscentrum van het Acade
misch Ziekenhuis te brengen. Om
ongeveer half elf waren alle slacht
offers in veiligheid gebracht.
Nog enkele uren daarna hadden
ook omwonende last van door de
gifwolk veroorzaakte keelpijn en
brandend® ogen. Het giftige chloor
kon tenslotte worden geloosd in de
riolen, waarop volgens de politie
het gevaar was bezworen.
DEN HAAG Bij de Algemene
Bank Nederland, waar hij zeven jaar
had gewerkt, was komen vast te staan:
Fred H. V. (26) was een goed bruikbare
kantoorbediende, maar hij zou nooit
een zelfstandige functie mogen krijgen.
De Boerenleenbank in Voorschoten,
waar hij 1 januari 1968 in dienst kwam,
maakte hem na enkele maanden al kas
sier-beheerder van het bijkantoor Lei
derdorp.
Wat dat voor een misgreep was ge
weest, bleek gisteren voor de Haagse
rechtbank. I)e volgens de psychiater
kinderlijke Fred was vrij snel be
gonnen grepen uit de kas te doen; de
daardoor ontstane tekorten had hij la
ter proberen te verklaren door een
overval te verzinnen.
Zijn raadsman, mr. W. D. van der
Kuil, rekende voor: „Hij verdiende 810
gulden netto per maand. Daarvan
dat wist de bank moest hij 260 gul
den huur betalen. De bank wist ook dat
hij bij de Gemeentelijke Kredietbank in
Den Haag al een lening van zesduizend
gulden had lopen, die hij met tweehon
derd gulden per maand moest aflossen.
Hij moest dus met zijn gezin met twee
kinderen rondkomen van 350 gulden
per maand. Dus had de bank kunnen
vermoeden dat er ongelukken konden
gebeuren".
De bank had evenmin een goede con
trole uitgeoefend. Dat bleek wel uit het
dossier: Toen Fred voor een paar cliën
ten een persoonlijke lening had ver
zorgd. was de directie het daarmee niet
eens. Daarop vroeg hij een lening aan
voor een niet-bestaande cliënt, met ver
zonnen personalia. Die aanvraag willig
de de directie direct in.
Met dat geld stopte de beheerder
wat van de gaten die hij in zijn bank
kas en zijn gezinskas had. De gaten in
de bankkas waren niet alleen ontstaan
doordat Fred er zelf geld uitnam, was
zijn verklaring. Hij had ook de 22-jari-
ge eigenaar van een schoonmaakbedrijf
op eigen initiatief kredieten verstrekt.
Deze door hem zelf aangeworven
cliënt had grote indruk op hem ge
maakt door verhalen over paardrijden
en vlieglessen. Toen de kredieten waren
opgelopen tot zevenduizend gulden,
kwam de directie erachter en kreeg hij
een berisping.
Daarna verdwenen er toch nog tien
duizenden guldens uit de kas. Fred ver
telde. dat hij die als krediet aan de man
van het schoonmaakbedrijf had ver
strekt, maar deze zegt nergens van te
weten.
Er waren wel kwitanties van, maar
van de belangrijkste voor 22.000
gulden gaf Fred toe dat hij haar
zelf had tetekend. „Hij was er die dag
niet, dus heb ik hem zelf maar gete
kend", lichtte hij dat zwakjes toe. Hij
had ook nog wat met de tegoeden van
bankboekjes geknoeid, maar tenslotte
was hij zo in het drijzand terechtgeko
men dat hij bij de politie aangifte ging
doen van een overval waarbij het door
de manipulaties verdwenen bedrag zou
zijn gestolen.
„Dat was ook zo stuntelig gedaan, dat
u spoedig door de mand viel", sprak de
president, prof. mr. W. F. C. van Hat-
tum, scherp.
De officier, mr. C. van Steenderen,
geloofde dat het hele bedrag van 32800
gulden dat in de dagvaarding stond, wel
bij Fred was terechtgekomen.
..De verdachte heeft in het onderzoek
getoond niet gauw geneigd te zijn de
waarheid te vertellen. Daarom geloof
ik ook zijn verhaal over de kredieten
aan de eigenaar van het schoonmaakbe
drijf niet".
De raadsman stelde daartegenover
dat helemaal niet was onderzocht, of het
schoonmaakbedrijf •niet bijvoorbeeld
plotseling twintigduizend gulden aan
achterstallige sociale lasten had be
taald. Volgens mr. Van der Kuil had
Fred niet meer dan tienduizend gulden
in eigen zak gestoken.
Mr. van Steenderen hield er rekening
mee dat de Boerenleenbank „iemand
die zo volslagen ongeschikt is" een kan
toor had laten beheren. Zo kwam hij
tot een eis van twaalf maanden gevan
genisstraf waarvan twee voorwaarde
lijk met drie jaar proeftijd en toezicht
van de reclassering.
De auto die Fred met drie mille uit
de kas van de bank had gekocht en
waarvoor hij ondanks zijn lage inko
men direct een garage had gehuurd
zou volgens cje offïciei aan de bank
moeten worden toegewezen. Fred ver
telde zenuwachtig slikkend daarmee al
akkoord te zijn gegaan.
DACCA In Oost-Pakistan zijn
maandag meer dan 40 mensen omge
komen als gevolg van een wervelstorm.
Er zijn verscheidene honderden gewon
den. Veel woningen zijn met de grond
gelijk gemaakt, hele dorpen zijn ver
woest.
OPNAME IN
INRICHTING
ALLEEN VIA
ZENUWARTS
DEN HAAG In afwachting van
een algehele herziening van de krank
zinnigenwet heeft de Tweede Kamer
gisteren een aantal waarborgen voor
grotere rechtszekerheid bij het in be
waring stellen van geestelijk gestoor
den genomen.
Daarmee zal in de toekomst opname
slechts kunnen gebeuren als er een ze
nuwarts aan te pas is gekomen. De bur
gemeester beveelt opsluiting als ern
stig vermoeden bestaat dat iemand een
onmiddellijk dreigend gevaar oplevert
voor zichzelf, voor anderen of voor de
openbare orde.
Mej. mr. Goudsmit (D'66) vond dit
laatste een gevaarlijke term. Iemand
die een beetje anders dan anderen op
treedt zou gevaar lopen Ie worden op
gepakt als krankzinnige. Haar voorstel
om die woorden te schrappen, werd
echter verworpen. Ook minister mr. Po
lak (Justitie) meende dat het zo'n vaart
niet zou lopen.
Behalve op bevel van de burgemees
ter kan opsluiting geschieden op mach
tiging van de familie of van de offi
cier van justitie.
Het wordt de hoogste tijd te onder
zoeken, hoe de gemiddelde Nederlander
over het begrip „privacy-bescherming"
denkt. Dat vindt een groot deel van de
speciale Tweede-Kamercommissie die
het wetsontwerp behandelt waarin het
telefoongeheim, het gebruik van af-
luisterapparaten en fototoestellen
wordt geregeld.
AMSTERDAM Gisteravond om
streeks half negen is een gewapende
overval gepleegd op het bijkantoor van
de Spaarbank van de Stad Amsterdam
in Amstelveen. De buit bedraagt onge
veer tienduizend gulden.
De overval werd gepleegd door een
ongeveer dertigjarige man die een pi
stool bij zich had en met een zwarte
sjaal gemaskerd was.
„Geef me geld in duizendjes. Snel.
Maak me niet zenuwachtig" bitste hij
de 43-jarige kassier A. G. Engel en de
44-jarige loketbediende C. J. Ruhe toe.
Ze waren net de kas aan het opmaken.
Intussen wierp hij hun een bruine
boodschappentas toe waarin het ge
vraagde geld werd gestopt. Het bijkan
toor was niet beveiligd.
Tot usver heeft de politie niet kun
nen vaststellen op welke wijze de over
valler is weggekomen. Gezien de kle
ding wordt het mogelijk geacht dat hij
van een motor of een bromfiets ge
bruik heeft gemaakt.
ADVERTENTIE
99
Is het bij U thuis el een zaak van
etiquette" om een frisdrank
te drinken die wérkelijk fris.
puur-natuurlijk en kristalzuiver is?
Die frisdrank heet Rivella en er
zijn twéé soorten:
Rood etiket: voor de liefhebbers
van een zachte, milde smaak.
Blauw etiket (zonder suiker):
een pittige drank voor iedereen
die ..de slanke lijn" eerbiedigt.
Een deel van de commissie vindt dat
het wetsontwerp de bescherming van
de persoonlijke levensfeer nog niet ge
heel waarborgt. Vooral het briefgeheim
moet beter worden geregeld.
ADVERTENTIE
ROTTERDAM Mieke Lam, een Rotterdamse gymnasiaste van zestien
jaar, heeft gisteren haar eerste solovlucht met een sportvliegtuig gemaakt.
Hoewel men pas op zeventienjarige leeftijd kan leren vliegen, kreeg zij van
de directeur-generaal ontheffing van deze bepaling wegens haar opmerkelijk
vliegtalent.
DEN HAAG Het is niet uitgesloten
dat een kleine meerderheid uit de
Tweede Kamer vandaag zal besluiten
om ook aan categorale organisaties het
enguêterecht toe te kennen. De socialist
drs. Ncderhorst deelde gisteren mee dat
zijn fractie zich zou scharen achter het
amendement van de VVd'er mr. Riet
kerk die dat recht bepleitte. Omdat
mr. Rietkerk ook in andere fracties
(PPR, AR, D'66) op steun kan rekenen
ziet het ernaar uit dat minister Polak
(Justitie) op dit punt aan het kortste
eind zal trekken.
De minister heeft zich steeds tegen
het toekennen van het enquêterecht aan
categorale bonden verzet, maar gisteren
deelde hij mee van de hele affaire
geen halszaak te maken, „na alles wat
er over in de Kamer was gezegd".
Hij bleef zich tijdens de voorgezette
behandeling van de herziening van het
enquêterecht keren tegen de motie van
mej. mr. Goudsmit (D'66). Daarin werd
de regering gevraagd een wettelijke re
geling te scheppen waarin het enquête
recht wordt uitgebreid tot andere on
dernemingen dan N.V.'s en coöperaties.
Wel was hij bereid om nog eens te be
kijken of het wel juridisch kan wat
mej. Goudsmit wilde. Dat op verzoek
van de radicaal drs. Jansen.
De Tweede Kamer aanvaardde met 59
tegen 56 stemmen een amendement van
de KVP'er drs. Peijnenburg om kleine
ondernemingen met een beperkte of
eenzijdige produktie-opbouw onthef
fing te verlenen van de plicht om de
jaargegevens openbaar te maken.
Die ontheffing wordt dan alleen ver
leend als het afzonderlijk vermelden
van de gegevens bedrijven in hun me
dedinging zou schaden. De oppositie
stemde tegen, evenals de anti-revolu
tionairen Biesheuvel, Veerman, Zijlstra,
Boertien, Kieft, Geelkerken, Goud
zwaard en Van Bennekom, voor de a.r.
leden Walburg en De Mooy.
Een amendement van de socialist mr.
Van der Bergh om te verplichten dat
het directieverslag schriftelijk wordt
uitgebracht werd met 81 tegen 56 stem
men verworpen Behalve de oppositie
stemden ook de anti-revolutionairen
voor het amendement.
DEN HAAG Een aanval met kern
wapens op primaire doelen in Neder
land kan. indien geen voorafgaand
alarm is gegeven en de kernwapens
in de lucht ontploffen. 0,9 miljoen
slachtoffers maken, aldus heeft de
minister van defensie, W. den Toom,
gisteravond in de Tweede Kamer ver
klaard.
Minister Den Toom antwoordde op vra
gen van mr. M. J. J. A. Imkamp
(D'06), volgens wie de atoomdrempel
is verlaagd, d.w.z. in geval van oorlog
eerder gebruik zal worden gemaakt
van kernwapens.
Bij grondexplosies op primaire doelen
in Nederland wordt gerekend op
270.000 slachtoffers bij voorafgaand
alarm, en op 450.000 zonder vooraf
gaand alarm. Hierboven komt dan
nog een aantal slachtoffers van ra
dio-actieve neerslag. Bij luchtexplo-
sies vallen weliswaar geen fallout-
slachtoffers, maar kan het aantal di
recte slachtoffers ongeveer het dub
bele bedragen van dat van een grond-
explosie, aldus de minister.
Minister Den Toom herhaalde dat de
strategie van het flexible response
(aangepaste antwoord) zowel een po
litieke conceptie omvat oorlog on
mogelijk te maken door afschrikwek
kende werking als een militaire
de verdedigingsstrategie en de daar
mee samenhangende opbouw van de
strijdkrachten.
Evenmin als ten tijde van de eerste in-
terpellatie-Imkamp over het flexible
response toonde hij zich bereid zijn
gedachten in een nota aan de Tweede
Kamer uiteen te zetten, omdat de af
gelopen tijd geen ingrijpende wijzi
gingen zijn opgetreden.
Mr. Imkamp concludeerde uit het
antwoord van de minister dat de
NAVO als eerste, en reeds in de eer-
s(e fasen van een conventioneel con
flict, tactische atoomwapens zal ge
bruiken, en dat niet duidelijk was ge
worden wie aan de touwtjes trekt.
Hij diende daarom drie moties in,
mede-ondertekend door afgevaardig
den van D'66.
Volgens dé eerste motie dient, als een
conventioneel conflict is uitgebroken,
de NAVO-strategie er op te berusten
dat onder alle omstandigheden de
kernwapens slechts in laatste instan
tie, d.w.z. bij een duidelijk falen van
de conventionele afweer, kunnen
worden ingezet.
De tweede motie vraagt de regering in
de NAVO stappen te ondernemen om
geleidelijk tot een vermindering van
de in Nederland opgeslagen atoom
wapens te komen. Bij escalatie van
een kernoorlog wordt door opslag van
atoomwapens de kans vergroot dat
Nederland bij tegenaanvallen geheel
wordt vernietigd.
De derde motie ten slotte vraagt de re
gering bij besluitvorming over vraag
stukken van oorlog en vrede de pole-
mologische instituten in te schakelen.
Minister Den Toom noemde alle drie
moties onaanvaardbaar.
Aanneming van de eerste motie zou be
tekenen dat het element van onzeker
heid over het tijdstip, d< plaats en de
wijze waarop atoomwapens worden
ingezet wordt weggenomen. Dit ele
ment is echter van essentieel belang
voor de afschrikwekkende werking,
aldus de minister.
Ten aanzien van de tweede motie
merkte hij op dat zolang Nederland
deelneemt aan een gemeenschappelij
ke strategie, het zich niet aan afspra
ken kan onttrekken en andere bond
genoten kan belasten.Permanente in
schakeling van polemologische insti
tuten bij besluitvorming is in eerste
instantie onmogelijk omdat deze be
sluiten zijn gebaseerd op tal van ge
heime gegevens, en zou bovendien
niet in overeenstemming zijn met de
ambtelijke verantwoordelijkheid. De
minister toonde zich echter wel be
reid incidenteel contact op te nemen
met deze instituten.
Over de moties zal donderdagmiddag
worden gesteurd.
Vakcentrales
ontwerpen
„Plan voor
het Noorden"
UTRECHT Vestiging van een hogere technische school in Drente en een ver
snelde uitbreiding van de Rijksuniversiteit in Groningen alsmede zo mogelijk
verplaatsing van universitaire instituten naar en vestiging van nieuwe instituten
in het noorden. Dit zijn enkele punten uit een „Plan voor het Noorden" dat het
overlegorgaan van de drie vakcentrales heeft opgesteld. De nota is vanmorgen
op het ministerie van Economische Zaken in Den Haag door een delegatie onder
leiding van de voorzitter van het overlegorgaan, de heer A. H. Kloos, overhan
digd aan minister-president De Jong. De delegatie bestond uit bestuurders van de
drie vakcentrales en districtsbestuurders en kaderleden uit de drie noordelijke
provincies.
NVV, NKV en CNV menen dat op
zeer korte termijn een beleid moet wor
den uitgevoerd dat is gericht op een
snellere sociale en economische ontwik
keling van het noorden. Ze zeggen in
hun nota, dat ten behoeve van het
noorden een groter beslag op de alge
mene middelen moet worden gelegd' en
dat de opbrengsten van aardgas- en
toekomstige kallum-magnesiumwinnin-
gen in ruime mate ten gunste van het
noorden moeten worden gebruikt.
Aan het bevorderen van het culturele
leven en aan verruiming van onder
wijs- en vormingsmogelijkheden zal
volgens het overlegorgaan evenveel
aandacht moeten worden besteed als
aan industrialisatie. NKV en CNV me
nen dat de uitvoering van het plan-Kik
kert (divisieproject Ter Apel) een be
langrijke stimulans voor Oost-Gronin-
gen zou betekenen. Het NVV moet zich
hierover nog een oordeel vormen.
De drie vakcentrales achten verbete
ring van de infrastructuur nodig, door
verbetering van de wegverbindingen
met het westen, Twente en West-Duits-
land, door verbetering van het openba
re streekvervoer, door een krachtig re
gionaal havenbeleid (Eemshaven, Har-
lingen) en door vergroting van de wo-
ningbouwcontingenten ten behoeve van
krot opruiming, stadssanering en huis
vesting van werknemers in nieuwe be
drijven.
De bestaande stimuleringsmaatrege
len zullen volgens het overlegorgaan
aantrekkelijker moeten worden ge
maakt. Provincies en gemeenten zullen
samen de aanleg van Industrieterreinen
en de werving van ondernemingen
moeten aanpakken.
Verder dringen NVV, NKV en CNV
aan op de spoedige vorming van een
„Raad voor de arbeidsmarkt" voor het
noorden en de ontwikkeling van de ge
westelijke arbeidsbureaus tot centrale
inform at ie-instanties voor het arbeids
voorzieningenbei eid.
Ze dringen verder aan op een ver
snelde uitvoering van de bestaande re
creatieplannen.
De gebieden met een zeer grote
werkloosheid, het Fries-Groningse
grensgebied, Ooet-Groningen en Zuid-
Drenthe, moeten als herstructureringsge
bied worden aangewezen, zodat daar
bijzondere maatregelen kunnen worden
genomen om aan de acute problemen
tegemoet te komen.
DEN HAAG De heer A. H. Kloos,
'voorzitter van het NVV, heeft in een
televisie-uitzending gezegd dat hij in
principe wel met de werkgevers op cen
traal niveau over de lonen wil praten.
Wanneer zulk een gesprek echter zou
leiden tot een machtiging aan de over
heid om in te grijpen in het loonbeleid,
geeft de heer Kloos niet thuis.
De heer W. Bruijnzeel, voorzitter van
het Verbond van Nederlandse Onderne
mingen, zei wel te vertrouwen dat er te
zijner tijd weer een centraal loonover-
leg mogelijk zal worden.
ADVERTENTIE
AMSTERDAM De cabaretier Rients
Gratama treedt 29 mei op in het Holly
wood Palladium in Los Angeles. De
voorstelling is georganiseerd door de
California Holland Club en wordt opge
nomen door een cameraploeg van de
TROS-televisie. In hetzelfde programma
treedt de Nederlandse popgroep Unit
Gloria op.
Er zijn 2300 vestigingen. Op de postkantoren kunt u
de hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond
of de plaatselijke koopavond geopend.
Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden.
Koningin Juliana heeft giste
ren handtekeningen uitgedeeld
aan jeugdige bewonderaars. Ze
deed dat in het Overijsselse Ber-
kum, waar voor zeshonderd kin
deren een bevrijdingsfeest werd
gegeven. De benodigdheden
daarvoor waren: een lege vei
linghal, een sloopauto, twintig
oude fietsen, een hoop schroot,
hout en houtafval, verf, gaas,
textiel, leem, plastic en ander
sloopmateriaal.
De kinderen mochten ermee
doen ivat ze wilden. De Konin
gin begaf zich onmiddellijk in
het .feestgewoel" en was en
thousiast over dit experiment.
Zoiets zou elke week. moeten
gebeuren", meende ze.
De Koningin bezoekt ook nog
Friesland, Drente en Groningen.
De vier noordelijke provincies
vieren deze dagen de 25ste ver
jaardag van de bevrijding.
HILVERSUM Tegen de wens van
het hoofdbestuur in zullen verschil
lende leden van de Partij van de Ar
beid in Hilversum met eigen lijsten
aan de komende gemeenteraadsver
kiezingen gaan deelnemen. Het be
treft hier een aantal PvdA-leden
(VARA-voorzitter J. B. Broeksz, Va-
ra-radio- en televisiesecretaris Jan de
Troye, de gedeputeerde mr. J. Koelse,
de oud-directeur van de Arbeiders
pers, de heer Van Kuilenburg en wet
houder Becker), die het niet eens zijn
met de kandidaatstelling van de Par
tij van de Arbeid voor „Progressief
Hilversum", waarin PvdA, D'66, PSP
en PPR samenwerken.
Omdat de registratietermijn reeds is
verstreken, kunnen de ontevreden le
den niet meer met een zelfstandige
PvdA-lijst uitkomen. Bovendien zou
het hoofdbestuur van de partij hier
weinig voor voelen omdat de Hilver-
sumse PvdA zich tijdens de algeme
ne ledenvergadering officieel heeft
uitgesproken voor „Progressief Hil
versum". De opposanten hebben zich
daarom genoodzaakt gezien om met
eigen lijsten uit te komen om straks
in de gemeenteraad eventueel toch
weer gezamenlijk een PvdA-fractie
te vormen. Ook hiervoor voelt het
hoofdbestuur weinig, maar de groep
heeft al verschillende malen duide
lijk laten blijken, fcijn zin te zullen
doorzetten. Zo wordt komende vrij
dag in de Vara-studio door de groep
een vergadering gehouden, waarop
besloten moet worden om zich te dis
tantiëren van „Progressief Hilver
sum' 'en deel te nemen aan de ge
meenteraadsverkiezingen.
