Veenendaals
dagblad
Snellere thuisreis
na boog om maan
Buiten
Krekel
invasie in
Nijmegen
lekker lui Treffer zsr
BRITSE BEGROTING
BETER DAN OOIT
Eerste exemplaar voor prins
DRQSTE
J
Deel bijzondere Kamercommissie:
WET ONDERNEMINGSRADEN
GAAT NIET VER GENOEG
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Feyenoord-
Legia geheel
op
t.v.
T-
Massamoord
op gevangen
Vietnamezen
in Cambodja
-I
W.K. voetbal
op televisie
Twintigtal
plofkrakers
nu achter
de tralies
Twee doden
door explosie
Iets warmer
SOVJET-VLOOT
Drie StarfioJiters
vielen
GEVAAR DREIGDE VAN
KOOLZUURGAS
thuis of op reis.zorg dat u
altijd 'n doosje bij de hand hebt
Labour vaster in het zadel
ivioei)!] kneden
mei
zuurstoftanks
Landingsplaats
Stilte Oceaan
Ekster en roek III J
HOUSTON - „De zaken gaan nu niet meer zo slecht. U be
hoeft u niet af te beulen. Wij waken over u'\ Dit heeft
vanmorgen het hoofd van de Amerikaanse astronauten-
ploeg, Deke Slayton, tot de bemanning van de Apollo-13
gezegd.
Hij heeft hun de raad gegeven, goed uit te rusten om in
goede conditie te zijn voor het verrichten van de hande
lingen bij het binnengaan van de aardse dampkring.
STORM
KORTSLUITING
bij kleine ongemakken weldadig en verzachtend
voor de huid. grote doos 1.20 - familiedoos 1.80
W) BONBONS
„Politie-victorie
begon in Apeldoorn
IN 2 JAAR 2 TON BUIT
EN 2 TON SCHADE
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 26, Veenendaal,
Teief. 06385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers f 0,25; Abonnement
1,03 p.w., 4,40 p.m., 13,10 p.k.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
WOENSDAG 15 APRIL I970 - 44e JAARGANG no. 88
A In het controle-
centrum in Houston
Christopher Kraft
(links), de direc
teur van het cen
trum.
Naast hem zitten
astronaut James
McDivitt en Sigurd
Sjöberg, (rechts)
directeur van de
vluchtoperaties.
HILVERSUM
FeijenoordLegia
APOLLO-BEMANNING
MAGGAAN
T*
SLAPEN
A De stippellijn op deze tekening
geeft de ,,noodbaan" aan die de
Apollo-13 om de maan heen en naar
de aarde terug zal beschrijven.
NEAK LEUNG Vanochtend
werd bericht, dat honderden lijken van
geëxecuteerde Vietnamezen in de rivier
de Mekong drijven. Waarnemers ver
klaarden, dat van vele slachtoffers de
handen op de rug waren gebonden.
Het liet zich aanzien, dat dit de groot
ste slachting is, die tot nu toe in
Cambodja heeft plaatsgehad.
MOSKOU De bevelhebber van de
Russische vloot strijdkrachten admiraal
Sergei Gorsjkof heeft in Moskou be
kendgemaakt, dat in april en mei groot
scheepse Russische oefeningen zullen
worden gehouden in de Middel
landse Zee. de Zwarte Zee, de Oostzee,
de Atlantische en de Stille Oceaan. In
een eerder deze dag gedane bekendma
king afkomstig van het Russische le-
gerblad Rode Ster, werd alleen gespro
ken over de beide oceanen.
Al ettelijke jaren ken ik in het
parkachtige beukenbos bij een
buitenverblijf op de westelijke zoom
van de Necler-Veiuwe een kleine
nederzetting van roeken zij om-
vat niet meer dan plm. een dozijn J
nesten en een dorp van zo beschei- t
t den omvang doet geen kwaad. De t
vogels vliegen uit over de akkers
en weiden van de nabije Geld. Val-
lei. Evenals bij de kauwtjes, be- J
staat er bij deze kraaiachtige een J
opmerkelijke huwelijkstrouw. De
jongen zijn in het 3e kalenderjaar t
(d.w.z. aan het eind van hun 2e
levensjaargeslachtsrijp en is er
eenmaal een partner gevondendan
Het vordert veel
veldonderzoek,
zich in februari de winterse zwer- J
men hebben opgelost, keren de roe- J
ken geleidelijk naar de kolonie te- t
rug en beginnen spoedig de horsten t
op te kalefaterenieder paartje be-
trekt blijkbaar het oude huis, doch
S nieuwbouw komt evengoed voor.
en nauwkeurig J
om dit zuiver aan J
de weet te komen, evenzeer als het
aandeel van man en vrouw bij het t
werk. De meeste legsels zijn in de
loop der tweede helft van april vol-
tallig.
Niet iedereen rekent de roeken
tot zijn vrienden. Ontkiemende
graankorrels en erwten halen
uit de grond, maar ook wanneer S
het gewas in de aren schiet spe- -
ciaal als de korrels z.g. melkrijp
zijn heeft dit veel van neerknik-
ken der halmen en vraat te lijden.
Erwten moeten het evenzeer ont
gelden. Anderzijds is het op de ak
ker veeltijds om insekten en regen
wormen te doen. De schadelijke
ritnaalden, emelien, engerlingen en j
veldslakken worden ijverig gezocht t
en dit ziet de boer met voldoening.
Voorts eten de roeken gaarne veld-
muizen, maar wanneer ze in het
najaar, tegen 't eind van een mui-
zenplaag, op de dan veelal zieke of J
stervende knagers jagen, heeft het t
niettemin weinig effect. Groter nut j
brengen de zwartrokken gedurende t
winter en voorjaar, wanneer het
aantal muizen nog gering is. Men
dient vóór en tegen in de natuur J
steeds zorgvuldig af te wegen, dat J
zien we gedurig.
15 april 1970
A. B. Wigman
James Lovelï, Fred Haise en Jack Swigert hebben vanmorgen de snelheid van
hun defecte ruimteschip verhoogd, door de ontsteking van de raketmotor. Door
bespoediging van de thuisreis hopen zij verder op hun krappe reserves aan wa
ter, zuurstof en elektriciteit te besparen.
Het was de hoofdmotor van de maanlander die gebruikt werd om de astronau
ten 10 uur eerder dan oorspronkelijk gepland was naar de aarde terug te voe
ren.
Iets meer dan een half uur voor het in werking stellen van deze krachtbron, wa
ren zij om de maan geslingerd, en kregen zy de enige kans op hun reis om de
maan van dichtbij te zien. Tijdens de omwenteling om de maan waren zjj bijna
40 minuten van radiocontact met de aarde verstoken.
Vannacht heeft zich aan boord van
de Apollo-13 een koolzuur-gasalarm
voorgedaan. De apparaten die de hoe
veelheid van dit gas meten, dat in de
atmosfeer van de cabines voorkomt en
in het bijzonder in die van de maan-
sloep, hadden een verhoging van het
percentage koolzuurgas boven de 4 pro
cent aangegeven. Toen de bemanning
van de Apollo dit aan de controledienst
op aarde meedeelde, lieten de contro
leurs weten, dat er „niets ernstigs" aan
de hand was. Zij gaven wel de raad.
meer tabletten te gebruiken die het
koolzuurgas moeten absorberen en zo
doende de zuurstof zuiveren, die de
astronauten moeten inademen.
De ophoping van koolzuurgas in de
maansloep wordt verklaard door het
feit, dat de astronauten er 24 uur onaf
gebroken in vertoefd hebben.
De grondcontrole heeft de bemanning
van de Apollo meegedeeld, dat het ge
halte aan koolzuurgas mag oplopen tot
2 procent en zelfs 3 procent.
Toen de Apollo om 01.46 uur weer
aan deze zijde van de maan opdook,
was de terugreis begonnen.
De astronauten hopen vrijdag om
streeks 18.18 uur in de Grote Oceaan te
landen, ongeveer 480 kilometer ten
zuid-zuidwesten van Samoa.
Zelfs een besparing van 10 uur is een
voordeel voor de vermoeide astronau
ten, die hun overalls niet meer uittrek
ken. Het scheelt 10 uur water, 10 uur
zuurstof, 10 uur stroom. Zij zijn nog
bijna 400.000 kilometer van de ver
trouwde aarde verwijderd, en houden
zich in leven met de voorraden van de
kleine maanlander „Aquarius", wiens
oorspronkelijke taak was, de eerste lan
ding in het hoogland van de maan uit
te voeren.
Dit doel ging dinsdagmorgen in rook
op, toen de Apollo een deel van zijn
zuurstof verloor, en het elektrische sys
teem onklaar raakte. Het commentaar
daarop van een der astronauten luidde:
„Ik vrees dat dit voor lange tijd de
laatste maanmissie zal zijn".
De NASA-functionarissen in Houston
zijn daar niet zo zeker van. Hoewel zij
Aiiet weten wat er schortte aan de zuur
stoftanks, en dit vermoedelijk nooit
met zekerheid zullen kunnen zeggen,
waagden zij zich toch niet aan voor
spellingen over vertragingen in het
Apollo-program.
Vanochtend om 6 uur was er nog 100
liter water aan boord, voldoende voor
61 uur, en 20 kg. zuurstof, genoeg voor
120 uur. Volgens berekening zou de lan
ding geschieden over 60 uur en 31 mi
nuten
Als de motor niet had gewerkt, had
de landing niet in de Stille, maar in de
Indische Oceaan moeten gebeuren.
En alsof dit niet genoeg problemen
zouden zijn, wordt nog voorspeld dat de
astronauten vrijdag bij de landing in de
Grote Oceaan een grote kans op stor-
De NOS-televisie zal ruime aandacht
besteden aan het toernooi om het we
reldkampioenschap voetbal 1970, dat
van 31 mei tot en met 21 juni in Mexico
wordt gehouden. Elf wedstrijden zullen
rechtstreeks worden uitgezonden, vier
wedstrijden niet rechtstreeks, maar wel
volledig en van 17 wedstrijden worden
samenvattingen gegeven. In totaal be
steedt de NOS-televisie bijna 32 uur
zendtijd aan dit evenement.
machtig weer maken. Waar nu nog
goed weer heerst, word', in de komende
dagen steeds meer invloed verwacht
van een tropische storm met de code
naam „Helen".
Zonder de preciese oorzaak te ken
nen, zijn deskundigen op de grond
steeds meer geneigd om te geloven dat
het plotselinge verlies van zuurstof van
dinsdagmorgen, gevolgd door het uit
vallen van de elektriciteit en de water
producerende brandstofcellen veroor
zaakt was door een kortsluiting in de
zuurstof-hoofdtank. Hierdoor kon de
druk eerst oplopen, waarna de tank
sprong, aldus de deskundigen. Dit zou
tevens een uitleg verschaffen voor de
explosie die de astronauten hoorden, en
die het begin vormde van al hun pro
blemen.
Volgens de NASA is de enige weten
schappelijke proef van de expeditie,
het te pletter laten slaan van de derde
trap van de Saturnus op de maan, ge
slaagd.
De inslag van de 15 ton wegende ra-
kettrap werd geregistreerd door de
seismometer die door de Apollo 12 op
de maan was achtergelaten. De seismo-
grafische gegevens zijn in het controle
centrum opgevangen.
NIJMEGEN Een groot deel van de
Nijmeegse wijk Aldenhof wordt ge
plaagd door een krekelinvasie.
Vooral 's avonds komen de dieren bij
grote hoeveelheden tevoorschijn in de
woningen. Ze kruipen in etenswa
ren en tussen het eetgerei.
Ontsmetting kost ongeveer zestig gul
den per woning. Men is het er nog
niet over eens wie dit moet betalen.
Volgens NASA-medewerkers was de
schok, gelijk aan de ontploffing van 11
ton tnt, niet hevig, maar zij hield wel
meer dan een uur aan.
De voetbalwedstrijd
Warschau die van
avond in Rotterdam wordt gespeeld, zal
geheel door de televisie worden uitge
zonden. Van de wedstrijd Ajax-Arsena!
zal de NOS in kleur een deel recht
streeks en van het resterende deel een
samenvatting uitzenden, dat alles via
Nederland 1.
Van acht uur tot half negen wordt
eerst het eerste half uur van Ajax-Ar-
senal rechtstreeks uitgezonden. Daarna
schakelt men over naar Rotterdam voor
een rechtstreakse reportage van de eer
ste helft van FeijenoordLegia War
schau. In de pauze van deze wedstrijd
wordt een samenvatting gegeven van
het laatste kwartier van de eerste en
het eerste kwartier van de tweede helft
van Ajax-Arsenal. waarna men weer
kan kijken naar de tweede helft van
Feijenoord-Legia Warschau. Na afloop
van deze wedstrijd (om 22.15 uur) volgt
nog een samenvatting van een kwartier
van de tweede helft van Ajax-Arsenal.
c
LANDAU In een tijdsbestek van
enkele uren zijn dinsdag in West-Duits-
land drie vliegtuigen van het type „Star-
fighter" verongelukt.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
LONDEN De Britse minister van Financiën, Roy Jenkins, heeft triomfantelijk
aangekondigd, dat zjjn land, na een sterke crisis te hebben overwonnen, thans
een van de landen ter wereld is met de sterkste positie op het gebied der buiten
landse betalingen. Het overschot van het juist geëindigde fiscale jaar, is belang
rijk groter dan lijj had gehoopt.
De taak die thans moet worden aangepakt is „het handhaven van de verkregen
kracht en het leiden van de economie tot een groei die steeds sterker wordt".
De nieuwe begroting is van belang in
verband met de uitslag van de algeme
ne verkiezingen die tegen mei 1971
moeten worden gehouden, en waarbij
de socialisten, nu het land financieel
voor de wind gaat, een zeer goede kans
maken om te-worden herkozen.
Minister Jenkins deelde verder mee,
dat het disconto van de Bank of Eng
land, met ingang van heden, zal worden
verlaagd van 7,5 tot 7 percent.
Het betreft hier de tweede verlaging
van het bankdisconto in ruim een
maand tijds. Op 5 maart was het ver
laagd van 8 tot 7,5 percent.
De bedoeling was toen, nieuw leven
te blazen in de Britse huizenbouw door
de hypotheken iets goedkoper te maken.
Voordat minister Jenkins het woord
ging voeren, was reeds door de regering
bekendgemaakt dat er in het land in de
afgelopen 12 maanden meer dan 6.000
bouwbedrijven failliet waren gegaan.
Het import-deposito, aldus Jenkins,
zal met ingang van 1 mei worden ver
laagd van 40 tot 30 percent.
De minister deelde mee dat de in
komstenbelasting iets gunstiger wordt.
De belastingtarieven worden niet ver
laagd maar er komen betere aftrekmo
gelijkheden. Het voornaamste resultaat
daarvan zal zijn dat ongeveer twee mil
joen loontrekkenden in de lagere inko
mensgroepen helemaal geen inkomsten-
SOESTDIJK Een delegatie van
hoogleraren van de Rijksuniversiteit
van Utrecht heeft prins Berjihard op
paleis Soestdijk gisteren een eerste
exemplaar van het boek ,,Het ver
stoorde evenwicht" aangeboden. Dit
boek bevat een aantal teksten van
colleges aan de universiteit gegeven
met de verontreiniging van het milieu
als onderwerp. De delegatie uit Utrecht
bestond uit de rector magnificus, prof.
mr. J. J. M. van der Ven en de hoog
leraren dr. J. Lanjouw, dr. M. F.
Mörzer Bruijns en dr. J. C. van de
Kamer.
ADVERTENTIE
Nieuwe gebloemde dozen vól met de bloem
van de echte Nederlandse bonbon-kunst.
keuze uit drie cadeau-verpakkingen 5,85
DEN HAAG „Er is heel veel mis
inzake het nemen van beleidsbeslis
singen door ondernemers, waarbij
de belangen van de onderneming en
de daarin hun werk vindende perso
nen zijn betrokken. In vrijwel alle
gevallen blijkt, dat het onderne
mersbelang bij fusiebesprekingen
prevaleert en de werknemers ten
hoogste als een soort sluitpost in
dergelijke besprekingen worden op
genomen".
Aldus enkele leden van de bijzondere
commissie uit de Tweede Kamer,
die een voorlopig verslag heeft uit
gebracht over het ontwerp van wet
ou de ondernemingsraden. Daarin
wordt enerzijds „warme instem
ming" met dit wetsontwerp betuigd
en wordt anderzijds gesteld dat het
ontwerp van wet niet ver genoeg
gaat.
In het voorlopig verslag wordt ge
steld, dat daarin „in geen enkel op
zicht wordt tegemoet gekomen aan
de wens tot werkelijke medezeggen
schap, waarbij de absolute macht
van de ondernemers wordt terugge
drongen en waardoor een reële in
vloed op de bedrijfsorganisatie van
de zijde van de werknemers tot
stand kan komen".
Van deze zijde wordt in het verslag de
suggestie geopperd om over te gaan
tot de instelling van bedrijfsraden
in plaats van ondernemingsraden.
Deze bedrijfsraden zouden volstrekt
onafhankelijk van de ondernemer
moeten functioneren en zij zouden
moeten beschikken over de moge
lijkheid om overeenkomsten inzake
loon en andere arbeidsvoorwaarden
af te sluiten en bevoegdheden moe
ten hebben om in te kunnen grijpen
bij handelingen van de zijde van de
ondernemer, die zich richten tegen
de belangen wan de werknemers.
In het verslag wordt onder meer op
gemerkt, dat het ontwerp niet ver
"gaat en dat de ondernemingsraad
een orgaan blijft van advies, in
spraak en overleg. Vanuit de com
missie werd dit „teleurstellend" ge
noemd en werd opgemerkt dat in de
Kamer wellicht een meerderheid
gevonden zal kunnen worden, die
zodanige wijzigingen in het ontwerp
zal willen aanbrengen, zodanig, „dat
het meebeslissen van de werkne
mers op tal van punten werkelijk
heid wordt".
In het voorlopig verslag wordt hel
..bepaald gewenst" genoemd, dat bij
de parlementaire behandeling van
dit wetsontwerp een nader inzicht is
rege-
of wordt verschaft over de
ringsvoomemens ten aanzien van de
herziening van het vennootschaps
recht. Ook wordt gevraagd, of in
het wetsontwerp alsnog zou kunnen
worden geïntroduceerd de figuur
van de ondernemingsvergadering,
zoals werd omschreven in het rap
port van de „Groep van achttien"
(het overlegorgaan tussen KVP,
ARP en CHU) inzake de herziening
van de ondernemingsstructuur.
Zoals bekend, wordt daarin onder
meer voorgesteld de ondernemings
raden een zeker medebeslissings
recht toe te kennen in die situatie,
waarin vitale werknemersbelangen
op het spel staan, zoals bij dreigend
collectief ontslag, overplaatsing van
een bedrijf en bij de invoering van
een geheel nieuwe produktiemetho-
de.
belasting meer zullen hoeven te betalen.
De gemiddelde kostwinner zal er zo'n
30 pond sterling per jaar op vooruit
gaan. Een en ander gaat de schatkist
ongeveer 220 miljoen pond sterling kos
ten.
De inkomstenbelasting, groot 41 1/4
percent, blijft gehandhaafd maar er
zullen bepaalde maatregelen worden
getroffen ten bate van de belastingbe
talers van 65 jaar en ouder.
APELDOORN Twintig inbre
kers, die gedurende twee jaar bij 45
inbraken in een reeks plaatsen twee
ton hebben buitgemaakt en voor een
zelfde bedrag aan schade aanrichtten,
zitten nu achter slot en grendel, dank
zij intensief speurwerk van recher
cheurs uit Apeldoorn en uit een aan
tal andere plaatsen. Bij die 45 inbra
ken waren zestien „plof-kraken'",
waarbij dus explosieven werden ge
bruikt om brandkasten te openen.
Op dertien december kreeg de Apel-
doornse politie enkele plofkrakers te
pakken en sindsdien zjjn tien recher
cheurs van het Apeldoornse en collega's
van andere gemeentelijke politiekorpsen
onafgebroken met deze zaak in touw
geweest. De Apeldoornse politie trad
daarbij als coördinator op.
Na de aanhouding van de eerste da
ders van de plofkraken volgde nog de
aanhouding van elf andere daders en
bovendien werden nog negen andere
verdachten gehoord, die bij 29 andere
inbraken betrokken zouden zijn ge
weest, waarvan zes in Apeldoorn.
Het onderzoek heeft aan het licht ge
bracht, dat de in verband met deze mis
drijven aangehouden lieden, die in ver
schillende combinaties op stap gingen,
plofkraken hebben gepleegd in Delde-
nerbroek, Lettele (Ov.), Moerdijk, Twel-
lo, Apeldoorn, Ouderamstel, Terheijden,
Zevenbergen, Bodegraven, Dieren, Zut-
phen, Klarenbeek (gem. Apel
doorn), Geertruidenberg, Colmsgate,
Raalte en Zelhem. De overige inbraken
werden gepleegd in Markelo, Doorn
spijk, Ede, Doesburg. Dieren, Eefde,
Amsterdam, Harderwijk, Laren (Gld.),
Hall (gem. Brummen), Lelystad, Roer
mond, Hengelo (Gld.), Rotterdam, Hen
gelo (Ov.) en Klundert.
De Apeldoornse politie was op 5 sep
tember 1969 al begonnen met een ge
richt onderzoek naar de daders van d«
plofkraken en kon dit deze week in sa
menwerking met rechercheurs van an
dere politiekorpsen beëindigen. Van dt
totaal bijna 200.000,- aan buit, waar
bij 75.000,- aan goederen, is zo goed
als niets meer over. De daders hebben
er allen heel goed van geleefd en som
migen hebben hun familieleden rijke
lijk van de buit laten meeprofiteren.
Eén van hen was bij 35 inbraken be
trokken, een ander bij 30, een derde bij
24 en de rest bij een minder groot aan
tal inbraken.
ROTTERDAM Bij het lossen van
een met gasflessen geladen vrachtwa
gen kwamen gistermiddag in Rotterdam
twee mannen om het leven.
Het ongeluk gebeurde, toen de 31-ja-
rige chauffeur A. de Man uit 's-Gra-
vendeel samen mét zijn collega A. Stam
uit Ridderkerk op een industrieterrein
aan de Welplaatkade in Rotterdam de
gasflessen van de vrachtwagen doorga
ven.
Op het ogenblik dat chauffeur De
Man zijn collega een gasfles wilde aan
reiken, barstte de fles door onbekende
oorzaak open en werden beide mannen
weggeslingerd. Bij aankomst in het zie
kenhuis waren zij overleden.
Weersverwachting van het KNMI tot
donderdagavond:
In het algemeen veel bewolking en
overwegend droog weer. Matige wind
tussen zuid en zuidwest. Iets hogere
temperaturen dan vandaag.
Morgen: zon op: 05.42 onder: 19.39
maan opt 19.58 onder 04.09
