Goede koers hielp de Apollo-13 Cambodja wil huif WERELD VOLGDE APOLLO-NIEUWS Breznjef: „China vergiftigt sfeer" FAMILIES BEZORGD MAAR VOL HOOP VAN PLEZIERIGE A VOND TOT „ZEER GRO I Husqvarna I „C.I.A. is baas in Griekenland" Overspannen man hield gezin als gijzelaars cellen Zuurstoftank van brandstof- cellensysteem Waterstoftank van brandstof- cellensysteem Vliegtuigkapers voor gerecht Loosde Rus olie bij Alaska Gen. Wheeler met pensioen Gesprek Houston-Apollo bleef zakelijk grasmaaimachlues u.t zweden Servan-Schreiber Geen zoon voor Picasso WWCHOUAO IJ HOUSTON Indien het ruimteschip Apollo-13 niet zo prachtig in zijn koers «aar de maan had gelegen, zou het mogelijk zijn geweest het in een wijde boog acbtor de maan om te laten gaan. Het zou dan een achtbaan hebben kunnen beschrijven zonder dat de voortstuwingssystemen vlak bij de an behoefden te worden gebruikt. »'n baan noemt men in de vaktaal van de ruimtevaartspecialisten free return-baan. een Sn ro'a baan zou de Apollo-13 op een afstand van maximaal 2780 km van het maanoppervlak achter de maan om heb ben kunnen zwaaien. Die achterom?, waai zonder gebruik van raketkracht kan, volgens de berich ten uit Houston, niet worden gemaakt. De bemanning van de Apollo-13 kreeg opdracht de raketmotor van het onderstuk van de Aquarius te gebrui ken om het hele ruimteschip achter de maan in de goede koers naar de aarde te brengen. Daarna moest de bman- ning zich er zodra mogelijk van verge wissen of het voortstuwingssysteem van het andere deel van hei ruimteschip goed werkte. Dat immers zal vlak voor de terug keer in de aardse dampkring moeten aorgen voor precies de goede afrem ming. De brandstoftanks en andere onder titelen van dat voortstuwingssysteem be vinden zich in het cilindrische gedeelte achter de kegelvormige cockpit van de Odysseus. In dat deel, de voortstu- wingseenheid, is iets lelijk mis gegaan met het brandstofcellensyssteem. Ge lukkig is dat ondergebracht in een van de vier segmenten waarin die eenheid is verdeeld. Dat segment is gescheiden van zowel de drie andere segmenten als van het centrale deel. In die drie ande re segmenten bevinden zich de brand stoftanks van de raketmotor; de raket motor bevindt zich in het centrale seg ment. Aangenomen mag worden dat het voortstuwings- en afremmingssysteem van het ruimteschip onbeschadigd is gebleven. Op de terugweg naar de aarde moet de Aquarius worden afgestoten. En daarna zal hel einde van deze tocht on geveer hetzelfde verloop hebben als alle voorgaande tochten met bemande Apollo's. A Mevrouw Lovell neemt in haar woningop korte afstand van het centrum voor bemande ruimtesche pen nabij Houston een blijk van mede leven, een mand fruit, in ontvangst. PNOM PENII De president van Cambodja heeft in een radio-uitzen ding gezegd dat de regering onvoor waardelijke militaire hulp zal aanvaar den van elke zijde bij het trachten het land van de Viet-Cong te redden. Deskundigen zien in deze oproep van generaal Lon Nol een rechtstreekse uit nodiging tot de Verenigde Staten voor het zenden van militaire hulp. Men kan verwachten dat de Sovjet- Unie en andere communistische landen, die vroeger Cambodja met oorlogstuig hebben gesteund, thans wel afzijdig zullen blijven, daar dit materiaal thans wordt gebruikt in de strijd tegen de Viet-Cong. Frankrijk en Indonesië zouden wel tot de landen kunnen behoren van wie wajfêns konden worden vfflfwacht. HA|Cambodjaanse lgger is uitgerust met'wapens afkomstig hit'vei'schrflëhde landen, hetgeen grote problemen met zich brengt. De luchtmacht is klein en bestaat uit 17 Mig-jagers, die in tame lijk goede staat verkeren. Over het algemeen kan worden ge zegd dat de Cambodjaanse strijdkrach ten in geen opzicht opkunnen tegen die van Noord-Vietnam en de Viet-Cong, en dat de roep om hulp van generaal Lon Nol vroeger of later stellig had moeten komen. De Viet-Cong heeft de hoofdweg van Pnom Penh en naar het rijkste planta- gegebied van het land afgesneden, na de stad Krek te hebben bezet en het garnizoen aldaar te hebben overmees terd. Drie televisiemensen van de Ame rican Broadcasting Corporation die op weg waren naar Krek, werden door de Viet-Cong aangehouden, maar 20 minu ten later weer losgelaten. Door deze overwinning van de Viet-Cong is een belangrijk deel van het land thans van de hoofdstad afgesneden. Tot nu toe waren de vijandelijke aanvallen gecon centreerd op de zuidoostelijke sector van het land, die grenst aan Zuid-Viet- nam. De markies van Milford Haven, «en neef van koningin Elizabeth II, is gis teravond overleden nadat hij op een treinstation in Liverpool Street te Lon den was ingestort. Hij is 50 jaar geworden. NEW YORK Voor de televisie toestellen in de radiowinkels in New York en op Times Square, waar hel nieuws mei een lichtkrant gegeven werd, liepen de mensen met bezorg de gezichten bijeen om het jongste nieuws over de ruimtevlucht te ver nemen. De eerste exemplaren van de middagkranten werden de kranten verkopers uit d'e handen gerukt. Men bewondert de openlijke manier waarop de NASA alle bijzonderhe den over het gebeuren heeft behan deld. In West-Duitsland gebeurde hel-( zelfde. Vele kranten in bijna alle grotere steden kwamen herhaalde lijk met extra edities. Het mislukken van de maanvlucht was overal het gesprek van de dag. Elk heel uur gaf de radio het laatste nieuws over de Apollo-vlucht. Het Oostduitse persbureau ADN gaf het nieuws over de Apollo met de grootste voorrang. Ook de BBC in Londen zond voortdurend speciale berichten uitj over de toestand zowel aan boord van het ruimteschip als in Houston. De Britse televisie verzorgde speciale programma's. De gewone man, die gewend is aan de techni- sche triomfen van de vorige maan- vluchten, is zeer verrast door de on verwachte tegenslag. Op het ra dioobservatorium te Jodrell Bank volgt de radiotelescoop de bewegin gen van het ruimteschip onafgebro ken. De Sovjetrussische pers heeft het nieuws slechts sober vermeld. De Belgen maken zich ongerust t over de- terugkeer van de ruimte- vaarders. Radio-Brussel had meege deeld dat de uitzending vier uur in de nacht zou voortgezet. De „Soir" in koppen de „catastrofale terugkeer" van het „ruimteschip in nood". ..Express" en „Kurier" in Wenen hebben hun hele voorpagina aan de Apollo gewijd. Kurt Debus, directeur van de Nasa voor het aftellen op kaap Kennedy, annuleerde zijn le zing over de maanlanding die hij za terdag aan de universiteit van We nen zou geven en vertrok naar Hous ton. In Tsjecho-Slowakije gaf de radio bijzonderheden over de moeilijkhe den. De bevolking van dat land heeft de ma an vluchten altijd geest driftig gevolgd. Het nieuws kwam te laat voor de Zuidslavische ochtendbladen, maar de middagbladen gaven het met enorme koppen op de voorpagina. De televisie gaf in elke nieuwsuitzen- J ding bijzonderheden. De Spanjaarden waren met stom- heid geslagen. Radio en persbureaus J staan voortdurend in verbinding met t de volgstations Rebledo de Chavela t en Fresnedillas, die het traject van. de Apollo volgen en de boodschap- j pen opvangen. Een persconferentie die hoge NASA-functionari&sen aan J de Amerikaanse ambassade in Ma- t drid zouden geven, werd afgelast. MOSKOU De Roesische partijleider Leonid Breznjef heeft in de Oekraïne* itad Charkof een rede over de buitenlandse politiek gehouden. Hfj sprak o.m. over de betrekkingen met China, de crisis in het Midden-Oosten, Vietnam en het komende SALT-gesprek in Wenen. „Wij willen altijd vriendschappelijke betrekkingen met China onderhouden, maar wij zullen d« strijd tegen het op treden van scheurmakers binnen de in ternationale communistische beweging voortzetten", aldus Breznjef. Hij be schuldigde China ervan, dat het de sfeer rond de huidige Russisch-Chinese grensbesprekingen vergiftigt. De Sov jet-Unie wil deze xes maanden geleden in Moskou begonnen besprekingen laten slagen in een sfeer van goede nabuurschap" en niet in „een van vij andschap". „Wij hebben sterke zenu wen en de aanstichters van de oor logspsychose in China moeten dat goed bedenken", aldus de Russische partijlei der. Breznjef drong aan op de noodzaak van het eerbiedigen van de besluiten van de Veiligheidsraad. Hij herinnerde eraan, dat de communistische landen bereid zijn de Arabische landen alle noodzakelijke hulp te verlenen „om de plannen van de aanvallers te verijde len". De Sovjet-Unie wil al het mogelij ke doen om een regeling van het geschil te bereiken teneinde „de vrede en. vei ligheid" in dit gebied terug te brengen. „Het internationale isolement, van Is rael wordt steeds groter, evenals de verontwaardiging over Israëls schaam teloosheid en politieke avontuur", volgens Breznjef. Hij deed een scherpe aanval op de Amerikaanse en Israëli sche politici. „De regering van Israël zet het bestaan van haar eigen bevol king op het spel. „De toekomst van Is raël is afhankelijk van een goede na- tuurschap en niet van oorlog tegen de Arabieren", aldus de Russische partij leider. VIETNAM ,35e positie van de Amerikaanse agressor wordt steeds moeilijker, niet alleen militair, maar ook politiek en moreel" aldus Breznjef. De zogenaamde Vietnamisering houdt niet in dat een einde aan de oorlog wordt gemaakt, maar betekent dat de oorlog wordt omgezet in een broeder moord". Zo meende hij althans. SALT De Sovjet-Unie zal alles doen wat in haar vermogen ligt voor een zinvol verloop van de conferentie van Wenen. Zij beschikt over strategi sche strijdkrachten, die een middel zijn om iedere agressie te voorkomen. Zij zal iedere poging om een militaire he gemonie te vestigen beantwoorden met een onvermijdelijke uitbreiding van haar militaire macht om haar verdedi ging te waarborgen. Zij kan niet anders handelen", aldus de Russische partijlei der. Hij voegde er aan toe, dat als de Amerikaanse regering werkelijk tot tot worden J avondeditie van i Brussel gaf met grote PRAAG In de Tsjechoslowaakse stad Ostrava staat een onbekend aantal jonge Tsjechoslowaken terecht, op be schuldiging van het beramen van een vliegtuigkaping die nooit is uitgevoerd. De beschuldigden, die allen 23 jaar zijn, zouden het voornemen hebben ge had om het vliegtuig dat de dagelijkse lijnvlucht van Praag naar Karlovy Vary (vroeger Karlsbad) onderhoudt te kapen en naar West-Duitsland te laten vliegen. De kaping kon niet doorgaan omdat de jongelui geen plaats in het vliegtuig konden krijgen. Het is niet bekendge maakt hoe men het komplot heeft ont dekt en wanneer de jongelui zijn aan gehouden. De rechter in het proces, Vaclaf Hra- bal. is minister van Justitie van Tsje chië geweest. HOUSTON Terwijl de Apollo-13 zich na een mislukte missie weer naar huis spoedt, trachten Marilyn Lovell en Mary Haise zich net zo kalm te houden als hun echtgenoten in de ruimte. De twee vrouwen hebben dinsdag hun oudste kinderen niet naar school la ten gaan. Wel werd de vier jaar oude Jeffrey Lovell, de jongste zoon van de Apollo-13-commandant, naar de kleuterschool gezonden. De gezinnen volgden op een monitor de gesprekken tussen het controlecen trum Houston en de ruimtereizigers, alsmede de nieuwsuitzendingen op de televisie. HOUSTON De bemanning van de Apollo-13 wenst iedereen een plezierige avond. Wij verheu gen ons op een gezellige avond in Odysseus. Goedenavond" Zo maakte James Lovell maan dag een einde aan een televisie-uit zending van ruim een half uur uit de maanlander, Aquarius. Amper vijf minuten later ging alles mts. De astronauten hoorden een klap en Lovell riep: ,,Hé, er gebeurt wat". Het ruimtevaartcentrum in Houston reageerde onmiddellijk. „Hier Houston. Zeg dat nog eens." Lovell: „Er is iets mis". Hij deelde mee, dat er een storing op trad in het. elektrische systeem Aanvankelijk zag het er echter niet zo ernstig uit en Haise zei: Oké, Houston. Het voltage ziet et- weer goed uit. We hoorden hier wel een flinke dreun". Op dat ogenblik merkte een an dere astronaut op, dat er iets uit het ruimtevaartuig liep. „Een of ander soort gas". De opmerkingen tussen Houston en de astronauten volgden elkaar toen snel op. Duidelijk werd, dat de situatie ernstiger, was, dan men aanvankelijk dacht. De astronauten gaven de stand van de drie brandstofcellen naar de aarde door. Plotseling vroeg Houston: „Twee, zes, wilt u dal laatste cijfers eens herhalen." ..Nul", was het antwoord uit de ruimte. „Nul?" Een paar seconden was het stil. Toen zei Houston: Open het circuit van cel een... laat de cellen twee en drie zoals ze zijn". „Oké. Dat hebben we gedaan. ADVERTENTIE Zend deze advertentie m een ongefrankeerde enveloppe aan; Husqvarna, Antwoordnummer 1846, Amsterdam en U ontvangt gratis fraaie brochures. maar het peil van de vloeibare zuurstof staat op nul. Om 4.13 werd in Houston alarm geslagen. De bemanning van de Apollo-13 kreeg de opdracht: „Sla het hoofdstuk ..noodgeval" op de rose bladzijden 1 tlm 5 op en ver minder uw stroomgebruik" „Ik heb het boek". „Verminder uw stroom totdat u tien Ampère minder hebt dan op dit moment. Blijf op de lijn". Het technische gesprek werd steeds ernstiger. „Sluit cel a af..." Na enkele seconden: „De batte rij is uitgeschakeld" Op dat. moment wisten de astro nauten dat ze niet op de maan zou den landen. Het stopzetten van de brandstofcellen betekende volgens de instructies automatischdat ze zich moesten gereedmaken voor de terugkeer naar de aarde. Na de eerste spanning ging het gesprek tussen de Apollo en Hous ton op zeer zakelijke toon verder. Tegen acht uur meldt Houston: „We hebben becijferd, dat je in het commandovaartuig voor een kwar tier energie zult overhouden. Daar om moeten jullie nu overgaan naar de maanlander. Zijn jullie klaar?" „Oké". Houston„Willen jullie nu alsje blieft de LM (maanlander) binnen gaan". Swigert: Fred en Jim zitten er in". Houston: „Goed, bedankt Jack". Een perschef van de NASA verklaarde, dat mevrouw Haise, die in juni haar vierde kind verwacht, „volledig ver trouwen heeft in het personeel van mission control en in de bemanning". Te Denver (Colorado), zeiden de ouders van vrijgezel John Swigert dat zij „bezorgd" waren over het ongeluk in het ruimteschip, waardoor de voorge nomen maanlanding moest worden afgelast, en waardoor het leven van de bemanning in gevaar was geko men. De Lovells en Haises kregen de gehele dag aanloop van buren, vrienden en vrouwen van andere ruimtevaarders, die hun geschenken brachten en hen trachtten op te beuren. Dominee Donald Raish van de episco paalse kerk van Laporte, hield in de woning van de Lovells een korte dienst van acht minuten. Mevrouw Lovell wilde haar woning niet verlaten. Daarvoor had zij ver klaard „geen woord meer te zeggen totdat Jim weer thuis is". Volgens NASA hield mevrouw Haise zich bezig met het huishouden, om haar gedachten af te leiden. Zij zou thans minder gespannen zijn dan in de eerste uren na het ongeluk met het ruimteschip. Thuis met haar zijn de kinderen Frederick (11), Stephen (8) en Mary (14). Overal in de Verenigde Staten zijn dinsdag in de kerken gebeden gezegd voor de behouden terugkeer van de drie Apollo-13 astronauten. Protestantse, katholieke en Joodse gees telijke leiders hebben nog meer bid stonden georganiseerd, voordat het ernstig beschadigde ruimteschip vrij dag volgens plan op de aarde zal te rugkeren. overeenstemming wil komen wat be treft een beperking van de strategische bewapening, zij de vooruitzichten van de besprekingen in Wenen als positief kunnen beschouwen." GRASSE Een rechtbank in de Franse plaats Grasse heeft het verzoek afgewezen van Claude Ruiz-Picasso, om wettige erkenning als zoon van de schilder Pablo Picasso. De 23-jarige jongeman, die is geboren uit een buiten echtelijke verhouding tussen Picasso en Frangoise Gilot, diende het verzoek vorige maand in. Hij zegt negen jaar geleden het recht te hebben gekregen de naam Picasso te voeren. De verdediger van Pablo Picas so stelde, dat de schilder gehuwd was met balletdanseres Olga Kokhlova toen Claude als buitenechtelijk kind ter we reld kwam. ANCHORAGE (Alaska) De kapi tein van de Russische tankboot Movyr. V. C. Sjerstobitof, is door de Amerikaan se kustwacht aangehouden. Hij wordt ervan verdacht olie in de Golf van Alaska te hebben geloost, in de buurt van Kodiac. De tanker voorzag negen Russische visserschepen van brandstof. Als hij schuldig wordt bevonden, kan de Rus tot een jaar gevangenisstraf worden veroordeeld. ADVERTENTIF PARIJS Jean-Jaqucs Servan-Schreiber, die de Griekse componist Mikis Theo- dorakis na diens bevrijding uit een Grieks gevangeniskamp maandag naar Pa rijs vergezelde, heeft verklaard, ervan overtuigd te «ijn dat de C.I.A. en de Ame rikaanse strijdkrachten de werkelijke meesters s\jn in Griekenland. Servan-Schreiber, de secretaris-generaal van de radicaal socialistische (burgerlijk linkse) partij, verklaarde niet naar Athene te *Un gegaan om voor de bevryding van Theodorakis te zorgen, maar dat de vrouw van de componist dit zondagavond had voorgesteld. Servan-Schreiber zei van mening te zyn, dat de Griekse regering door zyn verzoek was verrast, maar dat ook de inwilliging daarvan verrassend snel was verlopen. In een interview met het Parij-se dag blad „Le Monde", werd de hoofdredac teur van het weekblad l'Express ge vraagd, of het waar is dat hij van plan is het Griekse regime te verdedigen In Straatsburg, waar de Raad van Europa bijeenkomt om over een aanklacht te gen het regime te vergaderen. Hij antwoordde: „Dat soort praatjes zijn gewoon absurd. Is het redelijk te denken dait een links georiënteerde po liticus een regime zou verdedigen, waar alle vrijheden zijn opgeschort en daar door morele en politieke zelfmoord zou plegen? Nee. Ik ga naar Straatsburg om de situatie in Griekenland zoals ik die heb gezien te schetsen. Ik zeg niet dat ik alles weet, maar ik kan wel laten zien wie de werkelijke meester in Grie kenland is". Toen men hem vroeg dit uit te leggen antwoordde Servan-Schreiber: „Ik ben er absoluut van overtuigd, en ik heb het bewijs ervoor, dat de echte leiders in Griekenland de CIA en de Ameri kaanse strijdkrachten zijn. Daarom vindt ik het niet juist als democraten slechts het regime afvallen. Volgens mij moet de wortel van het probleem worden aangevallen, en niet de uiterlij ke schijn". Volgens Le Monde heeft Servan- Schreiber gezegd: „Theodorakis is geen communist meer. Hij heeft mij dat ver zekerd in het vliegtuig. Ik heb de band met de componist nooit verbroken en wij zijn het er helemaal over eens, hoe de democratie in Griekenland moet worden hersteld. Afgezien van een burgeroorlog en dat wil niemand, zelfs al zou het mogelijk zijn blijft alleen een politieke oplossing over. ADVERTENTIE De Franse regeringg heeft verklaard, van het militaire regime de verzekering te hebben gekregen, dat Jean Starakis een journalist met zowel de Griekse als de Franse nationaliteituit Grie kenland zal worden uitgewezen. Stara kis werd zondag tot 18 jaar gevangenis straf veroordeeld tijdens het massa proces tegen 34 leden van de onder grondse organisatie „democratische ver dediging". Het wordt in Parijs zeer onwaar schijnlijk geacht, dat de Raad van Eu ropa Jean-Jacques Servan Schreiber de kans zal geven zijn hierboven genoem de verklaring te ontwikkelen, zoals hij zich dit zelf voorstelde. Deze gaat na melijk rechtstreeks in tegen het rap port, dat de Griekse kolonels als enigen verantwoordelijk stelt voor de onder drukking van de dempcratie in Grie kenland. WASHINGTON Generaal Earle Wheeler, voorzitter van het comité van chefs van staven van de Verenigde Staten, gaat 2 juli met pensioen. Naar het Witte Huis vandaag bekendmaakte, wordt hij opgevolgd door admiraal Thomas H. Moorer. Volgens het Witte Huis betekent het vertrek van generaal Wheeler in geer. enkel opzicht een wijziging van de Amerikaanse Vietnam-politiek. Gisteren werd uit betrouwbare bron vernomen dat president Nixon heeft besloten tot een verdere vermindering van de Amerikaanse troepen in Viet nam, ondank verzet van zijn hoogste militaire adviseurs onder leiding van generaal Wheeler. De militairen wilden een uitstel van twee maanden om de militaire situatie in Indo-China na de jongste ontwikkelingen te bestuderen. Generaal Wheeler is 62 jaar. Hij is zes jaar voorzitter geweest van het co mité van chefs van staven, twee jaar langer dan de normale termijn voor die functie. LONDEN Een gewapende man, die een vrouw en vier kinderen ruim twin tig uur lang als gijzelaars heeft vastge houden, heeft zich gisteren overgege ven aan de politie. De 32-jarige William Atkinson uit het Engelse plaatsje Townville was maan dag met zijn twee dochtertjes, Cathari ne (8) en Rachel (3) het huis van me vrouw Simpson binnengedrongen, nadat een agent van hem iets wilde weten over een schietpartij. Toen de agent hem wilde achtervol gen schoot Atkinson de man een kogel tje uit zijn jachtgeweer in het oog. Een grote politiemacht gewapend met ge weren, een ongewoon verschijnsel voor Britse politiemannen belegerde daar na het huis van de Simpsons. In het huis bevond zich toen mevrouw Simp son. haar driejarig dochtertje Debbie en de elf maanden oude Howard. Atkinson stuurde op een gegeven ogenblik de kleine Debbie naar buiten om snoepgoed voor de kinderen en een fles melk voor hemzelf te halen. Hij dreigde de andere kinderen le doden ali Debbie niet terug zou komen. De in middels gewaarschuwde vader van Debbie stond voor een zware beslissing. Hij kon niets anders doen dan zijn dochtertje naar het huis terug te sturen. Tenslotte gaf Atkinson zich over. Volgens de politie is de man zwaar overspannen. Hij zou nooit de dood van zijn enkele maanden geleden overleden vrouw te boven zijn gekomen. De heer Simpson met zijn drieja rig dochtertje Debbie, dat hij eerst als gijzelaarster weer in het huis, waar zij en haar moeder door een overspannene werden vastgehouden, moest later teruggaan. Later liet de man alle gevangenen toch vrij.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 7