Veenendaals dagblad Verrassing in de gehele wereld Buiten Spoor plat in Italië Margaret's zoon met ontvoering bedreigd Franse militairen halen huisvuil op Dpi. soldaten in Ermelo willen meebeslissen Bredase gevangenen krijgen inspraak Bekoring van vele stadjes reeds opgeofferd aan groeiambities Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei Koning Ola v geopereerd Ook vervoer atoomkop nu mogelijk geworden Drs. De Pons verweert zich tegen kritiek op commis sariaten Ongebreidelde suburbanisatie is groot gevaar Nachtvorst ONTVLUCHTE JONGENS GESNAPT Gespannen situatie door overplaatsing verbeterd Portugal erkent Rhodesië niet Zie niet naar mijn daden KLEUTER IN PUT VERDRONKEN WASHINGTON Tot veler verrassing heeft China vrij dag zijn eerste aard-satelliet gelanceerd. Volgens het pers bureau Nieuw-China is de start geheel naar wens verlopen en draait de kunstmaan nu iedere 114 minuten een baan om de aarde, waarbij de grootste afstand tot de aarde 2384 km en de kleinste 493 km bedraagt. Het gewicht van de kunstmaan bedraagt 173 kilo. Ze zendt op een golflengte van 20.009 meg.c. het lied „Het oosten is rood" uit. i Fleur in en bij huis BEZORGD Over de kop met gestolen auto BRIEF Aanhoudend vrij koud %nr. voor redaette en administrate! Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Teief. 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.), Giro 1321600. Losse nummers 0,25; Abonnement 1,03 p.w., 4,40 p.m.. 13.10 p.k. VALLEI Voortzetting van hef nieuwsblad „Oe Vallet"» opgericht in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.* J Advertentietarieven op aanvraag. MAANDAG 27 APRIL I970 - 44e JAARGANG no. 98 China stuurde eigen kunstmaan rond aarde Een in 1967 in China gemaakte foto van Tsjien Hseoe Sjen, de man die vermoedelijk verantwoorde lijk is voor het Chinese succes in de ruimtevaart. Hij was eens kolonel bij de Amerikaanse luchtmacht en stu deerde luchtvaarttechniek in Califor- OSLO Koning Olav van Noorwe gen is zaterdag in het staatsziekenhuis van Oslo geopereerd aan een acute maagzweer. Enkele uren na de operatie hebben de artsen bekendgemaakt dat de 66-jarige vorst het goed maakt. Vrijdag heeft koning Olav kanselier Willy Brandt en zijn Noorse echtgenote nog voor een lunch op het koninklijk paleis ontvangen. Donderdag hadden de artsen bepaald dat een operatie noodza kelijk was. Tijdens de ziekte van koning Olav treedt kroonprins Harald op als regent. Het bezoek van het kroonprinselijk paar aan Japan volgende maand zal in verband hiermee niet kunnen doorgaan. WESTDORPE In Westdorpe (Zee land) is het vijfjarig zoontje van de fa milie Weit in een put van een vuilnis belt geraakt' en verdronken. Toen zijn vriendje alarm sloeg, kwam de plaatse^ lijke brandweer te hulp. Die heeft het stoffelijk overschot geborgen. Radio Peking heeft de lancering een goed begin van de ontwikkeling van de Chinese ruimtevaart-technologie ge noemd. een overwinning van de ge dachten van Mao Tse Toeng en een vruchtbaar resultaat van de grote pro- letarische culturele revolutie. In een communiqué van Nieuw-China dat in Hongkong werd opgevangen wordt onder meer gezegd: „Tijdens de triomfale mars van ons volk naar het succes in de jaren zeventig zijn wij ver heugd nu reeds te kunnen aankondi gen dat de oproep van Mao werkelijk heid is geworden: China heeft met suc ces zijn eerste kunstmaan gelanceerd op 24 april 1970". I 1Olijkens het jjoorwoord, nam de uitgever H. J. W. Becht te Am- sterdam, zich bij de planning van ,,2000 tuin-, kas en kamerplanten" (oorspronkelijk in hét Engels ver- verschenen) voor te komen tot een J samenvattend boek over genoemd i onderwerp, dat een volledigheid zou moeten bereiken, als tevoren nog niet het geval was. Ook diende het tot een zeer wel aanvaardbare prijs verkrijgbaar te worden ge- steld. Wie thans dit prachtig uit- J gevoerde werk ter hand neemt, zal S het met mij eens zijn, dat de doel- stelling van de uitgever bereikt is, mede dank zij de deskundige be- S werking van de beide botanici, dr. P. Vermeulen en drs. P. A. W. J. S de Wilde. Het boek herinnert aan soortge- lijke publikaties van Becht: ,,De schoonheid van de wilde plant", Bomen, hun vorm en kleur" en „Paddestoelen"hoewel geen hun- ner er zich in de verste verte qua J plantenaantal mee kan meten. Wel- geteld staan er liefst 2048 afbeel- dingen in van alpen en rotstuin- planten, één- en tweejarigen, kas- en kamerplanten, bol- en knolge- wassen, overblijvende en klein- planten, coniferen, bómen en strui- ken, dus dit is nogal wat. Overigens vormen deze paar dui- zend nog slechts een gedeelte van de haast ontelbare gekweekte soor- l ten, maar toch is er in ons land nooit zulk een uitvoerig, druk- S technisch en kwalitatief onberis- S pelijk boek over verschenen. De platen zijn stuk voor stuk een lust voor het oog en al kan niet iedereen er grif f49,50 voor neer- tellen, toch zal het bij voorkomende gevallen en festiviteiten door zijn J hoofd blijven spelen. Als prijs voor tuintjes-keuringen en bloemen- i corso's, jubilea bij plantsoenen- S diensten e.d. moet men deze fleur in en bij huis niet vergeten, maar ook de stille liefhebber van een S mooie hof zal het telkens weer met S plezier bekijken en raadplegen. 27-4-1970 A. B. Wigman Nadat de succesvolle lancering van de satelliet bekend was gemaakt, viel met name in de hoofdstad Peking een ex plosie van vreugde waar te nemen. Op een uur waarop gewoonlijk de straten verlaten zijn kon men duizenden zin gende en dansende Chinezen zien. In de grote straten werden stoeten gevormd en van alle kanten kon men de gongen, tamboers en cymbalen horen. Plotseling lichtte de stad op toen van alle openbare gebouwen de lichten wer den ontstoken. Met name op het grote Tien-an-Men-plein was het een chaos omdat er alle bomen met duizenden slingers waren versierd en de mensen hier allen samenstroomden, i Zoals ge woonlijk werden weer talrijke portret ten van Mao en rode vlaggen meege dragen. Oe eerste reacties op de succesvolle lancering waren over het algemeen vol van bewondering en verrassing. Alleen de directeur van de Nasa, Thomas Pai ne en een woordvoerder van het Penta gon verklaarden dat ze deze demonstra tie van de vastberadenheid der Chinese leiders ondanks vele problemen de we tenschap en de technologie zeer hoog te plaatsen op de lijst van nationale prio riteiten. Hij zei zich nog geen oordeel te kunnen vormen over de wetenschappe lijke waarde van de lancering zolang hij niet over voldoende inlichtingen be schikte. Wel rekende Paine voor dat China nu na Rusland, Amerika, Frank rijk en Japan het vijfde land ter we reld is dat een kunstmaan met een ei gen raket de ruimte in kan brengen. De woordvoerder van het Pentagon toonde zich bezorgd omdat China nu heeft bewezen ook in militair opzicht zijn mannetje te kunnen staan. De ra ket waarmee de kunstmaan in de ruim te is gebracht moet gezien het gewicht (173 kilo) zo krachtig zijn geweest dat China nu ook in staat moet worden geacht intercontinentale raketten te lanceren die alle uithoeken van de aar de kunnen bereiken. Hij wees erop dat de Amerikaanse minister van defensie Meivin Laird al n februari ten over staan van het congres had voorspeld dat Peking binnen niet al te lange tijd met intercontinentale raketten zou gaan werken. Britse deskundigen legden er de na druk op dat geen land ter wereld bij het begin van het ruimte-onderzoek een raket met een dergeijk groot vermogen had gebruikt. Men is er in Londen ook van overtuigd dat Peking nu in staat is internationale raketten te maken met atoomkoppen. De Franse radio zei in een commen taar op de geslaagde lancering dat men China blijkbaar altijd heeft onderschat en dat het op technisch gebied veel ver der is dan doorgaans wordt veronder steld. In een eerste commentaar omschreef dr. Kaminsky, hoofd van het ruimte onderzoek-centrum in het Duitse Bo- chum, de lancering als „een technologi sche en politieke sensatie van de eerste orde." China behoort nu volgens Ka minsky demonstratief tot de atoom- en ruimtevaart-machten ter wereld. Aan het gewicht van 173 kilo van de kunst maan verbond hij eveneens de conclusie dat de raket met een atoomkop uitge rust elke plaats op de aarde kan berei ken. Hoewel Moskou voorshands geen melding van de Chinése lancering had gemaakt, kwam Tass uren later met een kort bericht, dat alleen een sum miere melding bevatte, commentaar werd niet gegeven. Naar verluidt zou een voormalige ko lonel van de Amerikaanse luchtmacht een belangrijke rol hebben gespeeld bij het Chinese ruimtesucces. Het gaat om de uit Shanghai afkomstige dr. Tsien ROME De Italiaanse spoorwegar beiders zullen met ingang van dinsdag avond een staking van 24 uur houden om kracht bij te zetten aan hun eisen. Deze hebben onder meer betrekking op de sociale zekerheid, het scheppen van nieuwe arbeidsplaatsen, reorgani satie van de carrièregang en het be stuur van de spoorwegen. In mei zullen opnieuw stakingen van 24 uur worden gehouden als het personeel geen ge noegdoening krijgt. LONDEN De bewaking van de achtjarige graaf Linley, het zoontje van prinses Margaret, is belangrijk ver scherpt na geruchten over een plan hem te ontvoeren. Donderdag gaat hij weer naar zijn kostschool in Sussex, waar hij al werd bewaakt door een rechercheur van de speciale afdeling van Scotland Yard. Dit soort bewaking hebben ook de andere leden van de Britse koninklijke familie. De politie heeft een tip gekregen uit de onderwereld dat het plan bestaat om de zoon van de prinses en van lord Snowdon te ontvoeren als losprijs voor twee beruchte misdadigers die in de ge vangenis zitten. Scotland Yard neemt deze bedreiging hoogst ernstig. Hsoee-Sjen, die na een ingenieursoplei ding in zjn eigen land in 1934 naar Amerika kwam en daar een grote naam kreeg als vliegtuigontwerper. Tijdens de tweede wereldoorlog verrichtte hij in opdracht van de Arherikaanse rege ring speurwerk op het gebied van ra ketten. Hij kreeg toen de rang van ko lonel bij de luchtmacht. Na de oorlog stond hij aan het hoofd van een groep onderzoekers die moest nagaan, wat Duitsland op het gebied van raketten had bereikt. In 1950 kwam dr. Tsien in moeilijk heden, toen een hoeveelheid boeken en papieren over raketbouw in beslag werd genomen, die hij naar HongKong wlide sturen. Volgens de Amerikaanse autoriteiten was de zending 'bestemd voor Shanghai. Eerst wilde men dr. Tsien deporteren, doch men achtte dit niet verstandig, ge zien de uitgebreide kennis die de ge leerde bezat. Pas in 1955 liet men hem gaan. In China werd hij direct inge schakeld bij de wapenindustrie. Naar verluidt is de nu 60-jarige dr. Tsien lid van het Chinese centrale partijcomité. Schiphol Bij zijn terugkomst uit Suriname heeft drs. V. de Fous gis termiddag up Schiphol gezegd dat hij zijn functie van voorzitter van de Sociaal-Economische Raad alleen kan uitoefenen als hij het vertrouwen ge niet van alle organisaties die in de SER zijn vertegenwoordigd. Betreurende „dat zoveel mensen boos op mij zijn", verdedigde drs. De Pous zich tegen de kritiek op zijn commissa riaten bij Philips en de Nederlandsche Kabelfabrieken. „De wet verbiedt mij niet nevenfunc ties aan te nemen", aldus de voorzitter van de SER. „Dit voorzitterschap is nu eenmaal geen volledige dagtaak, ook al heb ik er persoonlijk, naar mijn over tuiging, zeer veel werk van gemaakt". Hij vroeg zich af of het niet wense lijk is de notering van aandelen op de effectenbeurs langer stop te zetten dan twee dagen als fusie-onderhandelingen bekend moeten worden gemaakt. Bij Philips-NKF was de tijd te kort. Franse militairen maken schoon schip op de Place de l'Opéra te Parijs, waar het huisvuil zich door de staking van de vuilnisophaaldienst huizenhoog heeft opgestapeld. De sta king is een week geleden al begon nen. De vuilnismannen, die nu 940 francs per maand verdienen, willen weer loonsverhoging. Er ligt 20.000 ton huisvuil langs de Parijse straten te liggen. ROLDE Zondagmorgen om half twaalf sloeg op de Asserstraat in Rolde (Dr.) een personenauto over de kop, be stuurd door de 16-jarige H. K. uit Sleen. Twee andere inzittenden, de 16- jarige H. v. d. D. uit Leeuwarden en de eveneens 16-jarige J. E. uit Assen, wer den in het Wilhelmina-Ziekenhuis te Assen voor hun verwondingen behan deld. Hierna werden alle drie in het po litiebureau Rolde opgesloten. Het bleek, dat de knapen al bijna een maand aan het zwerven waren en uit de stichting Valkenheide te Maarsber- gen waren ontvlucht. De auto hadden zij op het Leidseplein in Amsterdam gestolen. Zij waren nu op weg naar Emmen om van daaruit naar het bui tenland uit te. wijken. ERMELO Militairen, ingedeeld bij het 103de geneeskundig bataljon, gele gerd in de Generaal Spoor-Kazerne in Ermelo, hebben er bezwaar tegen, dat ze worden ingeschakeld bij acties zon der dat ze daarover van te voren zijn ingelicht. Ze willen, zoals zii enige da gen geleden in een brief aan minister Den Toom van Defensie hebben ge schreven, in het nemen van militaire beslissingen gekend worden, een zekere inspraak hebben. Men wil een delegatie van de dienst plichtige militairen naar de minister sturen om de brief, die door een groot aantal leden van de betrokken eenheid schijnt te zijn ondertekend, nader mon deling toe te kunnen lichten. Men schijnt: echter in Den Haag met de door de militairen geschreven brief niet erg gelukkig te zijn en men heeft in het weekeinde een onderzoek naar de schrijvers en initiatiefnemers van het stuk ingesteld, naar verluidt zonder veel resultaat. Over de wijze waarop dat onderzoek in eerste instantie is verlopen, was men in Ermelo niet erg te spreken. De mare chaussee heeft een aantal militairen van het bataljon vrij lang ondervraagd en daar bij zou men hebben laten door schemeren, dat het vermoeden bestond, dat de actie van de militairen een poli tieke achtergrond zou hebben. Dat vinden de militairen van het ge neeskundig bataljon maar een negatie ve benadering van de zaak. Men hoopt echtet alsnog door een ge sprek met de minister de kwestie tot normale proporties terug te brengen en de verzekering van wat meer inspraak te krijgen. De legervoorlichtingsdienst had in dit stadium nog geen commentaar en wist alleen te melden, dat er inderdaad een brief aan de minister is geschreven, waarop te zijner tijd wel antwoord zal komen. DEN HAAG De gevangenen in de Koepelgevangenis van Breda krijgen officieel inspraak. Gevangenis-direc teur A. R. Beens heeft in nauw overleg met het ministerie van Justitie besloten overleg te gaan voeren met eert gekozen of aangewezen commissie vah gedeti neerden. Dit is het gevolg van een dreigende toestand in de gevangenis, die in het afgelopen weekeinde slechts onder drukt kon worden door acht gevange nen tijdelijk naar andere gestichten en huizen van bewaring over te brengen. De komende vyeek zal worden bekeken of zij weer naar Breda kunnen terug keren. Vrijdag werd de stemming in de Koe pelgevangenis van Breda zo gespannen, dat de gestichtswacht drastisch moest worden uitgebreid. Alle gevangenen werden afzonderlijk in hun cel opge sloten bezoek werd niet toegelaten en het normale dagprogramma buiten wer king gesteld. Enkele bewakers werden door de gevangenen bedreigd met ge weld. Het ministerie van Justitie gelooft dat de toestand in de Koepelgevangenis thans weer normaal is, „al is er op Ko ninginnedag of 5 mei nog wel een zeer kleine kans op nieuwe moeilijkheden." Aanleiding tot de onverwachte woe deuitbarsting onder de Bredase gevan genen is een brief, die door enkelen hunner aan minister Polak is gestuurd. In deze brief werd gevraagd om een vorm van gratie op 5 mei zoals dat in 1955 ook gebeurde. Minister Polak heeft onlangs nog laten weten dat hij daar niets voor voelt. Verder vroeger de gevangenen, die zich volgens het ministerie zelf tot een commissie van inspraak hadden opge worpen, om vrije toegang voor de pers in alle gevangenissen, een aangepaste vergoeding voor het dagelijks werk, af schaffing van de censuur op brieven en een snellere beantwoording van ver zoeken door het ministerie. Zaterdagavond keerde de rust weer. Het zondagprogramma is normaal afte- werkt. LONDEN Van goed ingelichte di plomatieke zijde in Londen is zondag vernomen dat de Portugese regering heeft besloten de Rhodesische repu bliek van premier Ian Smith niet te er kennen. Portugal zou van p lan zijn, zijn consulaat spoedig uit de afgescheiden Engelse kolonie terug te trekken. UTRECHT „De voorwaarden voor ongebreidelde suburbanisatie Hat wil zeggen dat dorpjes en stad jes in de omgeving van steden onevenredig uit groeien, waarbjj op den duur het landschap te gron de gaat aan grote woekeringen van huizen-met-tuin- tjes, z\jn in ons land uiterst gunstig. De aanzetten zijn overal te zien en inmiddels is de bekoring van heel wat stadjes en dorpen al opgeofferd aan plaat selijke groeiambities. De nieuwe inwoners worden met open armen ontvangen. De plattelandsburge meesters willen wel. Als die suburbanisatie zo voort gaat, wordt ons woon-, werk- en vrijetijdsmilieu ernstig bedreigd". Deze sombere woorden zijn afkomstig $an prof. ir. N. A. de Boer, directeur van de Provinciale Plano logische Dienst Zuid-Holland en buitengewoon hoog leraar aan de T.H. in Delft. Hij sprak vandaag in Utrecht tijdens een studiedag in het. kader van het studium generale „Mens en Ruimte". De grote-stadsbewoner, die zich een huis-met-een tuintje wenst in een naburig dorp, gaat overigens niet verhuizen omdat hij een voorkeur heeft voor het dorpsleven, maar vooral omdat de stad in woning en milieudifferentiatie tekort schiet De stad kan hem niet het huis en de omgeving bieden, die hij zich wenst. Hij vlucht uit de stad, maar blijft stede ling in zijn dorp, aldus prof. De Boer. Nu al ondervinden de grote steden, dat zij de in breng gaan missen van een jonge, actieve, vrij draagkrachtige bevolkingsgroep. Een ware volksver huizing zal, volgens de Delftse hoogleraar, pas gaan optreden als de geprefabriceerde bungalow binnen het bereik komt van grote groepen van de bevolking. „En dat zal veel eerder het geval zijn dan men nu denkt". Het zal dan politiek onmogelijk zijn om aan de gro te massa van de bevolking het verwezenlijken van een lang gekoesterd woningideaal te onthouden, dat nu nog het voorrecht is van betrekkelijk kleine be voorrechte groepen. „We hoeven er ook niet op te rekenen, dat de agra riërs zich met man en macht zullen verzetten tegen deze aanslag op hun landbouwgrond. Als het exploi teren van bungalowterreintjes mogelijk wordt en voordeliger blijkt dan het telen van komkommers of het houden van koeien, dan zal de suburbanisatie van agrarische zijde van harte worden gesteund", aldus prof. De Boer. LONDEN De filmster Tony Curti* zal voor een Britse rechtbank verschij nen wegens het illegaal bezitten van marihuana. Curtis werd zondag gearresteerd toen hij in Londen uit New York arriveerde. Bij de douane bleek dat hij marihuana bij zich had. In de Britse kranten verscheen het verhaal op de voorpagina. Men legde er vooral de nadruk op dat Curtis vorig jaar een anti-rookcaihpagne in Groot- Brittannië heeft gevoerd, waarbij hij vooral op het gevaar van hasjiesj wees. Van onze weerkundige medewerker) Het voorjaar is weer in het oude spoor teruggevallen. Tussen een de- S pressie boven de Oostzee en Scan- dinavië en een atlantisch maximum voeren noordwestelijke winden van- daag koude lucht naar West-Euro- pa. Hierin zal het in Gelderland niet warmer dan 8 tot 10 graden worden. De kans op nachtvorst neemt toe naarmate een uitloper 2 van het hogedrukgebied dichterbij i komt. Rond het midden van de week is er van het westen uit kans op iets zachter weer, maar dit is annex met een nieuwe oceanische regenstoring. Hoog-Soeren kreeg zaterdag een voor april zeer grote hoeveelheid neerslag te verwerken, namelijk' 29 mm., waaronder hagel. I In Zuidoost-Europa blijft het zo- 5 meren met 20 tot 26 graden C. Weersverwachting van het KNMI tot dinsdagavond: Vannacht opklaringen met plaatselijk nachtvorst. Morgen overdag half tot zwaar bewolkt met enkele buien. Matige tot krachtige wind tussen west en noord. Aanhoudend houd. Morgen: Zon op: 5.17, onder 19.59. Maan op: 2.43, onder 10.35.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 1