Oud-generaal erkent:
„Ik had aan Grebbe
niet genoeg inzicht"
Paus kwaad
op de pers
Aarden ziet kansen
voor 'n progressief
minderheidskabinet
Vloerbedekking
kopen volgens
het boekje.
ekaapt
Balamundi vloerbedekkingen
S. J. van den Berg die
China bezocht meent:
Rood China kan 't Westen
technisch nooit verslaan
Husqvarna
Zeker twintig doden
in weekend verkeer
Kleine raket bracht
kunstmaan in ruimte
Hupsakee-daar gaat Friso
Met muziek
meer melk
Vind maar eens een systeem
camera met lichtmeting door de
lens (over het volle beeldvlak)
voor zo'n aantrekkelijke prijs!
f595,-
Weer Spoetnik
gelanceerd
Beroering over doodvonnis in mei 1940
over sergeant Chris Meyer uit Dieren
CHU -voorzitter
heeft kritiek
op 'N aticaaii
O ver strom i n en
in Joegoslavië
Voedselvlucht
wordt woensdag
herhaald
Rij-examen in
automatische
auto's 1 juni
voor iedereen
Ook dr. Sijes
hoogleraar
In sekten vraten
palmen kaal
GEZIN OMGEKOMEN BIJ BOTSING
„VOORBEELD"
ONJUIST
RADIO VERONICA
WEGPIRATEN
TE KLEINE BOCHT
IN BELGIË
Praktica super TL
MAANDAG 27 APRIL 1970
rote beroering is ontstaan over het doodvonnis, dat in mei 1940 door een Ne-
derlandse krijgsraad tegen een Nederlandse militair werd uitgesproken: de
sergeant Chris Meyer uit Dieren.
Naar thans is gebleken, heeft men dit vonnis en de voltrekking ervan tot nu toe
geheim prqberen te houden.
Zelfs de ouders van het slachtoffer waren tot voor kort onbekend met dit dra
ma: zü hadden in mei 1940 het bericht ontvangen dat hun enige zoon was gesneu
veld. Alleen de moeder is thans nog in leven.
In „Mei '40", het derde deel van „Het
Koninkrijk der Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog", heeft professor
dr. L. de Jong al grote aandacht aan dit
doodvonnis gewijd. Hij deed dit in een
beschrijving van het zeer emotionele en
weinig doeltreffende beleid van de ge
neraal J. Harberts, die in de mei-dagen
van 1940 het bevel voerde over een
sector van de Grebbe-linie.
Professor De Jong beschrijft dat de
generaal geen enkel inzicht had in de
krachtsverhoudingen en dat hij alleen
maar zeer opgewonden reageerde op
elke vordering, die het Duitse SS-leger
in zijn gebied maakte.
Harberts meende, dat de Nederlan
ders laf waren en hij kreeg de „origi
nele" gedachte dat er een doodvonnis
moest komen om de Nederlandse solda
ten tot een standvastiger verzet te prik
kelen.
Eerst wilde hij een vaandrig op be
schuldiging van desertie laten fusille
ren, maar toen hij merkte, dat de
krijgsraad aarzelde, liet hij de dienst
plichtig sergeant Chris Meyer voorge
leiden.
Harberts deelde de krijgsraad mee
dat hij een doodvonnis verwachtte.
Hoewel één lid van de krijgsraad pro
testeerde tegen deze inbreuk op de ge
rechtelijke onafhankelijkheid, gaf de
krijgsraad de woedende Harberts zijn
zin: zonder dat de ongelukkige sergeant
een behoorlijke verdediger kreeg toege
wezen, werd hij op zondag 12 mei 1940
ter dood veroordeeld en enkele uren la
ter doodgeschoten.
Over deze kwestie is door dienst
vrienden van sergeant Chris Meyer veel
gesproken, maar zij hadden tot voor
i
VATICAANSTAD Een vertoornde
paus Paulus VI heeft de pers beschul
digd van verdraaiing van het nieuws
over zijn bezoek aan Sardinië in ver
band met het incident met dc anar
chisten.
De paus noemde Italiaanse bladen,
die het incident met grote koppen in de
edities van zaterdag brachten „niet lan
ger bladen van informatie, maar van
deformatie".
Hij hield vol dat de ontvangst die
hem vrijdag in Cagliari ten deel was
gevallen „allerhartelijkst en zeer mooi"
was.
„In feite alle kranten die zich groot
noemen, hebben het nieuws absoluut op
zijn kop gezet", aldus de paus.
De paus sprak kort nadat een woord
voerder voor het Vaticaan bekend had
gemaakt dat de stenen die door anar
chisten gegooid werden, niet voor de
paus bedoeld waren.
Waarnemers in het Vaticaan ver
wachten dat de veiligheidsmaatregelen
rond de paus voortaan strenger zullen
*ijn.
DRIEBERGEN De voorzitter van
de CHU., prof. dr. J. W. van Hulst,
heeft zaterdag kritiek geuit op het Va
ticaan.
Sprekend voor de voorjaarsconferen
tie van de CH-jongerenorganisatie in
Driebergen zei hij ongerust te zijn over
de bestemming van de miljoenen Ame
rikaanse dollars die de paus heeft ge
kregen. „Ik weet het niet zeker maar ik
heb wel enige aanwijzing dat dit geld
toch weer heeft gediend om bestaande
regimes in het zadel te houden."
De heer Van Hulst vroeg zich af of
een rooms-katholieke minister van bui
tenlandse zaken (Luns) de aangewezen
man is om de politiek van het Vaticaan
te beïnvloeden.
BELGRADO Dertienduizend bewo
ners van door overstromingen getrof
fen dorpen Bosnië worden bedreigd
door schaarste aan levensmiddelen. Ook
veevoer begint schaars te worden in de
dorpen. Aangezien alle bronnen en wa
terputten zijn ondergelopen vreest men
voor epidimieën als het water gaat zak
ken.
kort geen mogelijkheid om de zaak te
onderzoeken. Elk onderzoek liep dood
bij militaire instanties, die geen inlich
tingen wensten tegeven.
Zowel voor de familie als voor zijn
dienstvrienden werd de officiële lezing
volgehouden, dat de sergeant in het ge
vecht was gesneuveld. Twee dagen na
dat generaal Harberts het doodvonnis
had doen voltrekken, werd hij wegens
onbekwaamheid door de generale staf
van zijn commando ontheven en naar
huis gestuurd.
Gisteren werd een radio-interview
met de nog steeds in leven zijnde heer
Harberts uitgezonden. Tijdens dat in
terview bleek dat het hoogst onwaar
schijnlijk moet worden geacht dat de
beschuldiging van desertie waarop dc
sergeant werd gevonnist juist is ge
weest. De heer Harberts wist voor de
radio slechts te vertellen, dat hij op dc
bewuste dag kennelijk geen voldoende
inzicht in de feitelijke situatie heeft
gehad.
Prinses Beatrix en prins Clans zijn zaterdag na een wereldreis van
ruim drie weken op Schiphol teruggekeerd. Zij werden er verwelkomd
door twee van hun zonen, de prinsen Willem-Alexander en Friso. De laat
ste trok het volle profijt van zijn weey aanwezige ouders door zich schate
rend van het lachen van een afstapje te laten tillen.
AMSTERDAM Het radicale Tweede-Kamerlid drs. Aarden verwacht, dat de
P.v.d.A.. D'66, P.P.R. en eventueel de P.S.P. en individuele personen uit A.R.P. en
K.V.P. een stembusakkoord zullen sluiten en na de volgende verkiezingen een
progressief minderheidskabinet zullen vormen.
Op een vergadering van de kerngroep
van de PPR, zaterdag in Amsterdam,
voorspelde de heer Aarden dat de pro
gressieve partijen zelfstandig aan de
verkiezingen mee zullen doen. „De ont
wikkelingen binnen de P.v.d.A. vind ik
niet bevorderlijk vor een snel tot stand
komen van een Progressief Akkoord en
D'66 is zelfs nog niet eens toe aan een
losse verbintenis", meende het Kamer
lid.
Drs. Aarden sloot een tweede kabi
net-De Jong in 1971 uit, omdat de con
fessionele partijen te veel zullen ver
liezen. Bovendien groeit in die partijen
de weerstand tegen samenwerking met
de VVD, meende hij.
Volgens de heer Aarden, maakt het
kabinet „een redeijk kansje" om de
eindstreep te halen. De belastingverho
ging voor 1971 en het al of niet verbie
den van Radio Veronica zijn de voor
naamste obstakels.
Impopulaire belastingmaatregelen
kunnen missschien leiden tot vervroeg
de verkiezingen, aldus het Kamerlid.
Drs. Aarden, twee jaar geleden uit de
KVP getreden, vond de recente ontwik
kelingen in die partij belangrijk. Het
Kamerlid suggereerde dat iemand als
oud-premier Cals zou kunnen bemidde
len met de P.v.d.A., nu de KVP een
progressief rapport-Steenkamp op ta
fel heeft gelegd.
De PPR-kerngroep besloot met krap
pe meerderheid het Eerste-Kamerlid J.
Tonnaer aan het in juni te houden con
gres voor te dragen als nieuwe voorzit
ter. Hij volgt mr. E. Jurgens op, die o.a.
lijsttrekker wordt bij de raadsverkie
zingen in Amsterdam.
DEN HAAG Als de weersomstan
digheden het toelaten, zullen woensdag
met een vlucht van Britse en Neder
landse militaire vliegtuigen de voedsel-
vluchten van 1945 worden herhaald.
Woensdag is het precies een kwart
eeuw geleden, dat de eerste van de
voedselvluchten werd ondernomen.
Om half een 's middags zal de for
matie bij Hoek van Holland ons land
binnenvliegen. Zij vliegt langs de Nieu
we Waterweg over Maassluis, Vlaardin-
gen en Schiedam naar Rotterdam (on
geveer 12.40). Vandaar naar Delft en
Den Haag. De formatie buigt omstreeks
12.46 uur bij de vuurtoren in Scheve-
ningen naar het noorden of richting
Leiden en vandaar naar Gouda (12.54
uur), Utrecht (13.00 uur), Ede en Hoen-
derloo. Dan draait de formatie richting
Hilversum (13.22) op weg naar Amster
dam (omstreeks 13.27 uur boven het
Centraal Station) en naar Haarlem
(13.21 uur) waar de formatie wordt ont
bonden).
Op verschillende punten van deze
route zullen herdrukken van het
nieuwspamflet „De Vliegende Hollan
der" worden afgeworpen, dat tijdens de
Tweede Wereldoorlog boven ons land
werd verspreid.
ADVERTENTIE
Ja, waarom zou u 't uzelf moeili|k maken door winkel-in winkel-uit
te rennen als je thuis op je gemak de juiste vloerbedekking
kunt uitkiezen met de gratis Balamundi Omnibus.
In dat handige boek vindt u alles wat
er zo'n beetje aan woonplezier te
koop is. Van stoei-proof Balatred vinyl
tot leefgraag Mundiana tapijt.
Uitgekiend gerangschikt, kleur bij kleur.
En reuze schappelijk geprijsd.
Weet u tenminste waarover u praat als
u straks voor de Grote Beslissing staat.
Dus handel één keertje gewoon
volgens het boekje en vul even de
bon in. Voor'i gemak.
RIO DE JANEIRO Een lijntoestel
van de Braziliaanse luchtvaartmaat
schappij VASA is op weg van Brasilia
naar Manaus gedwongen van koers te
veranderen en naar Cuba te vliegen. De
Boeing 737 heeft inmiddels reeds een
tussenlanding in Georgetown, Guyana,
gemaakt.
Luchtvaartautoriteiten in Sao Paulo
hebben meegedeeld dat het gekaapte
vliegtuig 37 passagiers en zeven beman
ningsleden aan boord had.
Het gekaapte Braziliaanse passagiers
vliegtuig is zaterdagavond van het
vliegveld Timehri bij Georgetown opge
stegen naar Cuba nadat de passagiers
waren uitgestapt en het toestel was bij
getankt.
l
Stuur ons maar zo'n gratis kijkboek. Je weet nooit waar het goed voor is.
Naarn:-
Adres:.-
Plaats:.
Uitknippen. Opsturen, (maar alsjeblieft geen postzegel plakken) naar:
Balamundi Nederland N.V., Huizen Nh. Antwoordnummer 21
DEN HAAG Met ingang vari 1 juni
mag iedereen rij-examen doen In een
auto met automatische versnelling. Hel
rijbewijs geldt echter het eerste jaar
uitsluitend voor deze categorie auto's.
Daarna mag met dit rijbewijs ook In
alle andere personenauto's worden ge
reden.
Het Koninklijk Besluit, waarin dit
wordt geregeld, is zojuist afgekomen.
Tot nu toe mochten alleen eigenaars
van een nieuwe automatisch geschakel
de auto rij-examen in dit type auto
doen. Ook personen boven de zestig
jaar met een nieuwe of tweedehandse
automatische auto worden toegelaten.
AMSTERDAM Dr. B. Sijes, nu
verbonden aan het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie, is benoemd tot
hoogleraar aan de Rijksuniversiteit in
Leiden.
Dr, Sijes zal de zogeheten „Cleverin-
ga-leerstoel" gaan bekleden. Hij gaat
zich in het bijzonder bezighouden met
de maatschappelijke structuren en de
politieke structuren en de politieke
stelsels van de twintigste eeuw.
De leerstoel is vernoemd naar pro
fessor Cleveringa, de hoogleraar die
met zijn redevoering in 1942 het massa
le studentenverzet inluidde.
De heer Sijes is sinds 1968 eredoctor
in de sociale wetenschappen.
Djakarta Insekten hebben op mid
den-Java 156.000 kokospalmen kaalge
vreten, zo meldt Anatar.
In totaal staan op midden-Java 20
miljoen kokospalmen, die jaarlijks on
geveer 700 miljoen kokosnoten leveren.
Deskundigen zijn naar midden-Java
vertrokken om een einde te maken aan
de insektenplaag. In 1969 werden in ge
heel Indonesië ongeveer 1 miljoen ko
kospalmen door insekten kaalgevreten.
Indonesië een van de grootste kopra-
exporteurs van de wereld.
MOSKOU De Sowjet Unie heeft
zaterdag de 335ste satelliet in de Kos-
mos-serie gelanceerd, aldus bericht
Tass. De Spoetnik heeft een omwente
lingstij d van 91 minuten. Zijn vaan
heeft een hoogste punt van 415 km en
een laagste punt van 245 km van d«
aarde, en maakt een hoek van 48.7 gra
den met de evenaar.
WASSENAAR De beer S. J. van den Bergh was in 1965 met een Nederlandse
handelsmissie in communistisch China.
Hij acht het met enkele andere zakenlieden in Westerse landen onaanvaardbaar
dat men communistisch China in een economisch isolement houdt.
Ook hij is verrast door het lanceren van de Chinese kunstmaan, maar wellicht
minder verbaasd dan vele anderen in het Westen.
TOKIO Bij een recente proef is
gebleken dat de produktie van moe
dermelk met 50 tot 150 procent toe
neemt bij het luisteren naar de juiste
muziek.
Van de 120 vrouwen voor wie gram
mofoonplaten werden gedraaid, rea
geerden er slechts vijf niet, aldus dr.
Ikuya Oka, van de Rode Kruis-
kraamkliniek in Tokio.
Volgens dr. Oka, is opgewekte in
strumentale muziek, koorzang en se-
miklassieke muziek het bevorderlijkst
voor het opvoeren van de moeder-
melkproduktie. Sommige muziek
daartegen, zoals swing en elektroni
sche muziek, veroorzaakte een terug
gang van de melkafscheiding.
Wat is uw indruk van de indus
triële en wetenschappelijke ontwikke
ling in Communistisch China toen u
daar was?
Wij bezochten China, toen het zich in
een crisissituatie bevond. In 1965 trok
de Sowjetunie van de ene dag op de an
dere al haar téchnici en wetenschaps
mensen uit China terug.
Het gigantische land bevond zich
plotseling in een industrieel en weten
schappelijk luchtledig, maar een volk
van 800 miljoen mensen dat met geest
drift aan het werk gaat kan veel berei
ken".
Communistisch China heeft in 1956
een twaalfjarenplan opgesteld om het
Westen op industrieel en wetenschap
pelijk gebied in te halen. Zou deze
kunstmaan een vrucht van dit plan
kunnen zijn?
„Ongetwijfeld, maar naar mijn me
ning is het onmogelijk dat Communis
tisch China het Westen ooit met het
daar heersende systeem technisch en
wetenschappelijk zal inhalen".
Rusland heeft met het lanceren van
de Spoetnik een enorm prestige gewon-
ADVERTENTIE
.-■f
Zend deze advertentie in een ongefrankeerde enveloppe aan:
ijto Husqvarna, Antwoordnummer 1846, Amsterdam en U ontvangt
MK gratis fraaie brochures. rdp <£g
Uit Zweden
DEN HAAG Het verkeer heeft in het afgelopen weekeinde in ons land ze
ker twintig doden geëist. Het ernstigste ongeluk had zondagmiddag plaats op
Rijksweg 20 in de gemeente Naaldwijk. Daarbij vielen vijf slachtoffers een
gezin van vader, moeder en twee kinderen uit Maassluis, en een jonge vrouw
van 24 jaar, eveneens uit Maassluis. Twee perosnenauto's reden frontaal op
elkaar in op de middenbaan van een driebaansweg.
De namen van de slachtoffers zijn:
de heer F. W. Pont (34), zijn echtgenote
mevrouw A. T. M. Pont-Verhaar (30) en
hun dochtertjes Hillegond? (3) en Leo-
nie (1). Zij waren bij het ongeluk op
slag dood. Later overleed de 24-jarige
mej. M. C. van der Velde uit Maassluis,
een inzittende van de andere auto. De
bestuurder van deze auto, de 21-jarige
O. Bonte uit Vlaardingen, is zeer zwaar
gewond en twee overige inzittenden,
een broer en een schoonzuster van mej.
Van der Velde, zijn zwaar gewond naar
het Vlaardingse ziekenhuis overge
bracht.
De Haagse politie heeft een 23-jari-
ge tegelzetter gearresteerd, die aterdag-
ochtend vreog twee fietsende jongens
met grote snelheid op de Vaillantlaan
aanreed en daarna verdween.
De beide slachtoffers, de 17-jarige B.
den Duiken en de 19-jarige J. J. Hou-
waart, overleden kort na aankomst in
het ziekenhuis.
Toen zij op straat lagen, werden zij
opnieuw door een eveneens veel te hard
rijdende auto overreden. Ook dee au
tomobilist bekommerde zich niet om de
slachtoffers en reed door.
De politie probeert ook hem nog te
vinden De tegelzetter werdt ervan ver
dacht onder invloed te hebben gereden.
In Oranjewoud overleden zaterdag
twee meisjes uit Heerenveen, van 4 en
6 jaar, die plotseling de weg overstaken
en daarbij werden aangereden door een
Franse automobilist.
Zondag overleden in een zieknhuis in
Meppel een 68-jarige Ambonese vrouw
uit Huizen en haar 42-jarige dochter,
nadat hun auto in een slip was geraakt
en over de kop was geslagen.
In de nacht van vrijdag op zaterdag
is een 34-jarige man uit Cuijk overre
den. Hij zat op de provinciale weg
Beers-Gassel (N.Br.) naast zijn fiets. In
dezelfde nacht overleed in een zieken
huis, in Amsterdam de 60-jarige D.
Overmaak, een bromfietser die was
aangereden door een wagen met Ameri-
ans kenteken. Zaterdagoi.
kwam de 17-jarige bromfietser M. W.
Beljaars op een met automatisch knipp-
perlichten beveiligde overweg tussen
Oisterwijk en Boxtel onder een trein.
In de nacht van vrijdag op zaterdag
is de 58-jarige L. G. de Beauregard uit
Geleen uit een bestelauto geslingerd,
waarvan de bestuurder onder invloed
was.
Zondagmiddag was de 66-jarige me
vrouw J. Sikkink uit Amsterdam het
slachtoffer van een aanrijding te Uit
hoorn. Bij een zeer gecompliceerde bot
sing in Rucphen, zaterdagavond, werd
de 27-jarige mevrouw C. J. Stavenuiter
uit Utrecht zodanig gewond, dat zij
zondagmiddag overleed. In St. Michels-
gestel is zondagavond de 59-jarige wiel
rijder J. Venrooy geschep* door een bij
een aanrijding betrokken personenauto.
De Nederlandse mevrouw Brooymans
uit Tilburg (65 jaar) is zaterdag om het
leven gekomen, toen de door haar man
bestuurde auto op de rijksweg tussen
Gent en Kortrijk in botsing kwam met
een Franse personenwagen. De heer
Brooymans is ernstig gewond overge
bracht naar een kliniek in Waregem.
Zondagmorgen vroeg is in Turnhout
(België) de 21-jarige mej. Chr. Witjes
uit Rotterdam om het leven gekomen,
doordat de auto, waarin zij zat, kantel
de.
nen in de Derde wereld, hetgeen bleek
uit een grote uitbreiding van de handel
tussen de .Sowjetunie en de Derde We
reld. Wil China wellicht met deze lan
cering iets dergelijks bereiken?
„Het lanceren van een sateliet is na
tuurlijk opzienbarender dan het ont
wikkelen van een intercontinentale ra
ket, hoewel zo'n raket grotere militaire
betekenis heeft.
Toch geloof ik dat de Chinezen met
deze lancering in de eerste plaats be
ogen de Sevjetunie te waarschuwen rat
hun land militair een macht is, waar
mee men rekening dient te houden.
In de gespannen verhouding tussen
China en de Sowjetunie is deze lance
ring een zware troef voor China die
niet zal nalaten in Moskou de nodige
indruk te maken".
ADVERTENTIE
De Chinese kunstmaan weegt 173 kg.
Voor het lanceerwerk kan een betrek
kelijk kleine raket zijn gebruikt met
een „hefvermogen" dat ongeveer even
groot is als dat van de Amerikaanse
Scout, die el eens de „armeluisraket"
is genoem„ omdat hij zo goedkoop is.
Een Scout kan kunstmanen van
maximaal 145 kg in een baan om de
aarde brengen. Militaire betekenis
heeft de Scout nooit gehad.
De geschiedenis van de ruimtevaart
heet geleerd dat er in 1957 sterk over
dreven betekenis werd gegeven aan het
gewicht van de eerste kunstmaan,
Spoetnik-1. Omdat die kunstmaan 83 kg
woog moest, zo meende men toen, de
Sowjet-Unie enorm krachtige lanceer-
raketten hebben. Toen werd het
sprookje geboren van de rakettenach-
terstand van de Verenigde Staten op de
Sowjet-Unie, dat pas in 1961 als verzin
sel werd, onmaskerd.
Het is niet waarschijnlijk dat er deze
keer door regeringen onjuiste conclusies
zullen worden getrokken uit het ge
wicht van de Chinese kunstmaan. Zo
lang er weinig of geen gegevens zijn
over de raket die de Chinezen voor de
lancering van hun eerste kunstmaan
hebben gebruikt zullen de meeste on
partijdige deskundigen het er op hou
den dat het een betrekkelijk eenvoudi
ge vaste brandstof-raket zonder inge
wikkelde besturingsmechanismen is.
Een vergelijking met dt Amerikaanse
Scout leert dat de Chinese lanceerraket
niet per se een raket behoeft te zijn die
voor militair gebruikt geschikt is.
Wel kan er, door schaalvergroting,
een militaire raket met midden-grote
reikwijdte (ongeveer 1750 km) uit wor
den onwikkeld. En door verdere schaal
vergroting en verbetering kan
daaruit een intercontinentale raket
voortkomen. In Washington is als de
veronderstelling geuit dat de Chinese
Volksrepubliek dat binnen de drie jaren
klaar zou kunnen spelen.
HAARLEM De Noord Zuid Hol
landse Vervoer maatschappij heeft vo
rig jaar een verlies geleden van ruim
vier ton. De directeur van het bedrijf,
mr. J. P. A. van Ballegoijen de Jong,
verwacht voor dit jaar een nadelig sal
do van twee miljoen als de subsidie van
de overheid uitblijft.
ADVERTENTIE
Met aus
Jena T 2,8/50 mm
Vraag uw fotohandelaar
Orwo Foto N.V. Postbus 127 Hilversum
