mat wilt u
of een Bit?
mm
lAJezenliib
I/u waar
aebeura
Mode uit LondenTokio en nog eens Londen
Verpleegsters
krijgen les
in goed lopen
Psychologische vakantietest
Diepvries
onderhand
populair
Voorzitter
van PSGV
vraagt
pii-
onderzoek
Kruidje - roer -
me - maar - eens
Drie soorten
Onderzoek
naar verband
pilgebruik en
ernstige kwalen
Door de knieën
Problemen
Enthousiast
Kiemen
Maaltijden
Resultaten
Bic Cristall
zichtbaar
inktniveauf mi m imi
blauw, rood. ,,U Hl VUU*
zwart, groen
Iedere Nederlander eet gemiddeld
per jaar vier kilo diepvries-produkten.
Want wij zijn een modern volk en ma
ken liet ons daarom zo gemakkelijk
mogelijk. Diepvries wordt bij ons
fteeds populairder.
In 1954 kochten onze vrouwen voor
vijf miljoen gulden aan ingevroren eet
waren. In 1967 was dat bedrag al ge
stegen tot 125 miljoen gulden.
Toch zijn wij op dit gebied nog maar
kleine jongens in vergelijking met onze
Amerikaanse broeders, die per persoon
jaarlijks 34 kilo diepvries eten. En als
wij de neiging hebben trots te wijzen
op de zeventig eetbare diepvries-pro
dukten die in ons land in de handel
zijn, dan is opnieuw een blik op Ameri
kaanse statistieken interessant. In
Amerika zijn maar liefst 2200 inge
vroren produkten op de markt.
Ons land kent drie soorten diepvries:
Bevroren „rauwe" produkten, bevro
ren kant-en-klare produkten en het
door de huisvrouw zélf diepvriezen van
etenswaren. En dit laatste wordt vooral
op het platteland in toenemende mate
populair.
Wat is er waar van het gerucht dat
diepgevroren etenswaren minder vita
minen bevatten dan verse produkten?
Dr. C. M. Pascha, hoofd van de afde
ling voedselbereiding van het Nitho in
Wageningen: .Het gaat vooral om de vi-
ADVERTENTIE
LUNTEREN De overheid moet n
onderzoek entameren naar de scha
delijkheid van de pil, door vrouwen
die de pil nu al acht jaar gebruiken
met vrouwen die dit middel niet ge
bruiken.
Dit verlangen heeft dr. P. J. F. Dupuis
uit Rotterdam uitgesproken als
voorzitter van de Protestantse Stich
ting voor Verantwoorde Gezinsvor
ming. op een inedewerkersbijeen-
komst van de PSVG in Lunteren.
Tevens pleitte dr. Dupuis voor een
centrale registratie van alle gevallen
van ernstige ziekten bij pilgebruik-
sters, althans die. waarbij een ver
band niet uit te sluiten is. Alleen op
die manier zullen goede conclusies
mogelijk zijn over de werkelijke
schadelijkheid van de pil. Met deze
twee wensen haakte dr. Dupuis in op
de onrust die recente publikaties
rondom de pil hebben gebracht.
De PSVG-voorzitter signaleerde een
toenemende belangstelling voor vrij
willige sterilisatie bij mannen, als al
ternatief voor 't feit, dat hun vrouw
anders vijftien tot twintig jaar de pil
zou moeten gebruiken. Steeds meer
mannen komen eigener beweging om
sterilisatie vragen. Dr. Dupuis pleit
te voor uitbreiding van de voorzie
ningen daarvoor. Bij goed vooron
derzoek is sterilisatie een goed alter
natief, meende hij. Een andere op
vallende ontwikkel ;ig, ook bij de
PSVG-consultatiebureaus, is dat
steeds meer en steeds jongere meis
jes voorbehoedmiddelen komen ha
len, vaak nog vóór een partner in
het spel is. Enerzijds verheugde dr.
Dupuis zich over deze anti-concep-
tieve houding. Anderzijds vroeg hij
zich af of juist de veel gevraagde pil
dan niet een te rigoreus middel is.
Ook stelde hij de vraag of jongeren
als deze de coïtus toch niet te een
zijdig zien als het enige uitdruk
kingsmiddel in de menselijke toena
dering.
„Want verpleegsters hebben altijd
baast. Zij nemen daardoor te grote
stappen en zetten hun voeten dreunend
op de grond. Het gevolg daarvan is
weer, dat verpleegsters te veel voorover
gaan lopen en zich zelf steeds meer op
gejaagd gaan voelen".
Mevrouw Vissinga heeft het allemaal
onlangs van nabij kunnen bestuderen,
toen zij enkele weken lang met een ge
broken been in het ziekenhuis moest
liggen.
singa, „dat veel vrouwen en meisjes, die
met geestelijke moeilijkheden zitten,
zich bijna automatisch ook een ver
keerde lichaamshouding aanmeten. Ik
praat deze problemen met die vrouwen
uit. Vrouwen die ik heb geleerd zich
soepeler en eleganter te bewegen, voe
len zich thuis ook veel zelfverzeker
der".
Alles goed en wel, maar je vraagt je
af, of een vrouw met geestelijke pro
blemen niet eerder bij een psychiater
of een huisarts thuishoort, dan bij een
mannequin.
Natuurlijk is dat zo", geeft mevrouw
Vissinga toe. „Maar deze vrouwen en
meisjes komen nou eenmaal op mijn
pad. Nou, dan help ik ze, als ze daarom
vragen".
Zij heeft onder andere gemerkt dat
veel meisjes een schichtige houding
hebben en naar de grond lopen te kij
ken, omdat zij een gevoel van minder
waardigheid hebben. Soms vinden zij
zichzelf niet knap genoeg, of hebben
zij een zus die nog knapper is.
Mevrouw D. Vissinga-Oonincx,
in lange broek, Nederlandse vrouwen
lopen belabberd.
„Tegen die meisjes zeg ik altijd:
Kind, kijk toch alsjeblieft omhoog. Jij
hebt ook mooie ogen, die gezien moeten
worden". Mevrouw Vissinga: „Met zo'n
opmerking help je zo'n meisje. Dat kind
is vanaf dat ogenblik over baar min
derwaardigheidscomplex heen".
Maar mevrouw Vissinga geeft niet
alle schuld aan al of niet reële geeste
lijke problemen. „Er zijn maar weinig
vrouwen", vindt zij, „die in hun jeugd
hebben geleerd zich goed te bewegen.
Dat was vroeger zo. Dat is nu nog zo".
„Op scholen en kantoren moeten zij
de hele dag krom zitten, omdat de ta
fels of de bureau's te boog of te laag
zijn. Kijk ook eens naar schoolmeisjes.
Die kinderen hebben de gewoonte hun
schooltas dag in dag uit op één heup te
dragen. Zij krijgen daardoor een rare,
scheve houding, waarmee zij hun hele
leven opgescheept zitten, wanneer zij er
niet vlug iets aan doen".
Het volgende verhaal zal u wellicht wat al te gezocht in
de oren klinken maar ik zeg u dan ook eerlijk vooruit dat
ik u voor mijn eigen genoegen wat op de mouw speld. Als u daarom
niet verder wilt lezen kan ik u geen ongelijk geven het is mijn
eigen schuld. Maar als u met de eerste april in uw achterhoofd het er op
wagen wilt het slot zal misschien veel goedmaken.
Stelt u zich voor een schrijfster zeer modern, zeer objectief die
zichzelf de opgave heeft gesteld het leven van de vrouw-van-nu in al
zijn verschijningen te boek stellen. Daar het nooit zo eenvoudig is
om een thema met variaties volledig zelf te fantaseren, zal zij voor haar
romanfiguren de samenleving om haar heen aandachtig moeten
observeren. Zij zal dan heel wat vrouwentypen in levenden lijve ontmoeten
en kunnen gadeslaan en voor andere de gegevens vinden in alle
mogelijke publikaties. Huwelijksadvertenties, rechtbankverslagen,
vragenrubrieken, ingezonden stukken of gemengde berichten zijn een
goudmijn voor een auteur. Voor bepaalde typen zou zij zelfs rechtszittingen
kunnen bijwonen of een tijdje achter een toonbank in een groot
warenhuis gaan staan. Zij zou er ook geen been in moeten zien met
allerhande vrouwen een gesprek aan te knopen, of zich te installeren
in een groot flatgebouw.
Stelt u zich dan verder voor dat zij al die figuren de kwelgeesten,
de slavenzielen, de kleinzielig en, de jaloersen, de gefrustreerden, de
goedhartigen of de moederlijken lagen haar minder gestalte wist te
geven in een scherp geslepen, licht spottende stijl, met voldoende
breedvoerigheid en spanning om een groot publiek te boeien en cynisch
genoeg om ,,in" te blijven bij de exclusieve jonge recensenten van
de avant-garde. Gelooft u mij dat zij een gevierde naam werd in
lezersland en een ijzersterke reputatie veroverde onder uitgevers en
boekhandelaars.
Zo iemand was eenvoudig niet te verslaan tot dat zij het, ogenschijnlijk,
over een andere boeg ging gooien. En ieder die haar tot dan toe om
haar handigheid en wereldwijsheid bewonderd had grote ogen deed
opzetten. Waar, o waar had zij opeens zo'n volstrekt onwaarschijnlijk
en larmoyant gegeven vandaan gehaald? Begon zij af te takelen,
slepen de scherpe puntjes zoetjesaan af, kroop het sentimentele bloed
waar het niet gaan kon? Een damesroman van een halve eeuw geleden
had het niet bonter kunnen maken. Want denk u dat gegeven eens in:
Een vrouw van voor in de vijftig knap? Welnee, piekharen en
een onbestemde flodder jurk, maar goed: zij is werkster van beroep
en heeft geen tijd en nog einder geld voor voque of zelfs een damesblad.
Gescheiden aha, verlaten zou misschien juister zijn. Vijf kinderen
.te haren laste, waarvan twee bij haar thuis en drie op studie. Geen
alimentatie blijkbaar, een beetje sociale bijstand evenmin. Wat doet zij
nu? Een affaire beginnen met de buurman, of een fraai manspersoon
in de kost nemen? Welnee, zoals gezegd: zij gaat heel negentiende-
eeuws uit werken. In gemeentedienst. Vloeren schoonmaken van
stadhuis en openbare bibliotheek in een provinciestadje. En natuurlijk
bij thuiskomst de boel redderen, eten koken, de was doen, kleren
verstellen en piekeren om de eindjes aan elkaar te knopen van de
beroemde welvaartsstaat gesproken.
Wat doet zij 's avonds en 's nachts? De krant lezen en daarna als
een blok in slaap vallen tot de wekker afloopt op een onbehoorlijk
vroeg uur? Mis: nu komt de clou van dit verder afgezaagd verhaal: zij
pakt een klein notitieboekje en schrijft daarin allerhande invallen op
over mensen en dingen en, ja zeker: politiek. Goed het kdn gebeuren
dat je onder het boenen van die hectaren vloer over van alles en nog
wat filosofeert, maar opschrijven hm. Ja, en er dan nog een
soort dagboek van maken dat zij zelfs naar een uitgever stuurt,
die er iets in ziet. Het is meer voorgekomen, maar waarschijnlijk
lijkt het toch niet.
En alsof al die schrijverij tussen zeepsop en boenwas nog mei
mooi genoeg was: haar Gedachten en Ervaringen worden niet alleen
gedrukt maar ook nog bekróónd. Met een romanprijs, door een jury
ran vooraanstaande auteurs, ja zeker: als het beste boek dat in jaren
was gepubliceerd. De lieve som van vijftienduizend gulden valt haar
zomaar in de schoot van haar bonte schort. En Assepoester gooit haar
dweil en wrijflap in een hoek om naar het bal te gaan. In de
hoofdstad, waar de prijs haar wordt uitgereikt met een mooie
toespraak die zij verbluft zit aan te horen: wat voor bijzonders is
er nu aan dat uitgewerkte notitieboekje van haar.
Maar goed, het is een mooie hand met geld voor een ploeterende
huismoeder, en zij maakt er een weekje van om nu ook eens de
bloemetjes buiten te zetten en de vijftien mille er gedeeltelijk door
te jagen. Met dure jurken en een bontjas en héél lekker eten en
drinken in sjieke gelegenheden? Nee, nee, wij blijven braaf: zij bezoekt
musea en theaters, maar 's nachts ligt zij in haar hotelbed te
huilen ran eenzaamheid. En de centjes bewaart zij voor meubeltjes
en de kinders. Wat had de gevierde auteur, zie boven, na zo'n verhaal
te horen gekregen? Dat zij nu bij gebrek aan stof haar duim
te hulp had geroepen. En evenwel heb ik dit ware voorval een
week geleden uit een krant geknipt.
Nog steeds komt er nieuws van
het „mode-front". Deze keer twee
plaatjes van shows, die werden ge
geven in Londen, en één uit het ver
re Japan, dat ons door „Expo '70"
heel wat nader is gekomen en dat
ook op modegebied beslist niet ach
ter blijft.
LONDEN Voor het eerst in
haar bestaan heeft het Londense
huis Worth een confectie-colfectie
uitgebracht. Qp de foto rechts een
zestal ontwerpen uit deze collectie.
.,AIs u op een terrasje zit moet u eens opletten hoe
slecht onze -Nederlandse vrouwen en meisjes lopen en
hoe belabberd hun houding is." Dat zegt de Arnhemse
mannequin mevrouw D. Vissinga-Oonincx.
Haar mening„De gemiddelde Nederlandse vrouwen
en meisjes lopen schichtig naar de grond te kijken, zij
hebben scheve schouders en slappe buikspieren, zij
zetten hun voeten helemaal verkeerd neer, en zij heb
ben een ingezakte houding".
En daar kan ons vrouwelijke volksdeel het voor
lopig mee doen. Maar mevrouw Vissiuga blond en
eieert er in te berusten.
Behalve dat zij al sinds jaar en dag
bewegingslessen geeft aan meisjes, die
mannequin willen worden, en aan huis
vrouwen, die hun houding willen ver
beteren. neemt zij sinds enige tijd ook
verpleegsters onder handen.
De twintig leerling-verpleegsters zijn
enthousiast. Een van hen was gewend
tijdens het lopen haar voeten naar bui
ten gedraaid op de grond te planten.
..Ik heb dat meisje op die fout attent
gemaakt. Het leuke is, dat haar colle
ga's haar nu ook buiten de lesuren op
die verkeerde gewoonte wijzen", zegt de
Arnhemse mannequin-lerares.
Zij leert de meisjes hoe zij moeten lo
pen zonder hun schouders te bewegen;
hoe zij moeten gaan zitten („de meeste
vrouwen ploffen neer in een stoel en
dan gaan zij nog het liefst met hun be
nen over elkaar zitten"); hoe zij een
trap op en af moeten lopen, zonder dat
het ziekenhuis op zijn grondvesten
dreunt, enzovoort. „In iedere les doe ik
mijn leerlingen voor hoe zij zich bewe
gen. Zij zien dan al heel gauw hun ei
gen fouten in", aldus mevrouw Vissin
ga.
Nederlandse vrouwen missen dus ele
gance, wanneer zij zich bewegen. Maar
hoe komt een ziekenhuis erbij, om bin
nen zijn steriele muren een mannequin
aan die wan-toestand een einde te laten
maken?
Mevrouw Vissinga: „Ik ben zestien
jaar lang mannequin geweest. De laat
ste zes jaar ging het mij vooral interes
seren, hoe het komt, dat zo weinig
vrouwen een goede houding hebben.
Die vraag werd voor mij nog belangrij
ker toen ik zelf opgroeiende dochters
kreeg".
Zij ging er wat aan doen. Zij ging
vrouwen uit haar omgeving les geven.
Er werden resultaten geboekt en zij
kreeg enige regionale bekendheid als
bewegingslerares. Een logisch gevolg
was, dat de directie van het Nijmeegse
ziekenhuis haar vroeg eens te komen
praten, omdat men zich zorgen maakte
over de slechte manier van lopen van
de meeste verpleegsters.
„Ik heb gemerkt", zegt mevrouw Vis-
lamine C. Bij elke bewerking van voed
sel gaan er vitaminen verloren. Ook bij
diepvriezen. In ingevroren kant-en-
klaar-produkten zit inderdaad nog
maar erg weinig vitamine C.
Maar ook bij het bevriezen van rau
we produkten zij het in iets mindere
mate gaat vitamine verloren. Dat
komt, doordat voedsel pas kan worden
bevroren, nadat is geblancheerd. Dat
wil zeggen, dat het eerst in kokend
water moet worden ondergedompeld om
bepaalde kiemen te doden".
Diepvries wordt desondanks erg po
pulair. Het produktschap voor Groenten
en Fruit heeft berekend dat van de
vier kilo spinazie die iedere Nederlan
der vorig jaar at, 1,8 kilo uit de diep
vries kwam.
Dr. Pascha: „Dat verbaast mij hele
maal niet. Diepvries-spinazie is veel
smakelijker dan spinazie uit blik. De
meeste blikgroenten worden door het
voorafgaande sterilisatieproces enigs
zins papperig".
Het is hem opgevallen dat complete
diepvries-maaltijden, die lange tijd in
de handel zijn geweest, aan het ver-
nen zijn. „Op de eerste plaats waren
deze maaltijden erg duur. Maar boven
dien was er voor de huisvrouw geen
enkel apparaat in de handel om ver
schillende van die één-persoonsmaaltij
den tegelijk te ontdooien".
Daartegenover heeft dr. Pascha ge
constateerd, dat vooral de verkoop van
diepgevroren kippen, kalkoenen, pud
dingen en voorgebakken patates frites
toeneemt.
TOKIO Tijdens dezer da
gen gehouden modeshow in de Ja
panse hoofdstad werd deze mouw
loze gebreide avondjapon getoond.
foto links). Hoe de draagster van
deze creatie een glaasje moet drin
ken is niet bekend. Zo te zien zal zij
óf een soort stip-tease op moeten
voeren, óf de gehele avond op een
droogje moeten zitten
LONDEN Een creatie uit een
mode-collectie voor de herfst 1970
die is samengesteld door het Inter
nationale Wol Secretariaat. Opval
lend aan dit wollen jersey ensemble
(hier onder) is de hoed-cape („Rus
sische grootmoeder"met zwarte
franje.
Vanaf eind deze week biedt Albert
Heijn N.V. in al haar filialen voor de
prijs van 3,95 een doos met een krui
dige verrassing te koop aan: de „AH
Kruidentuin". De doos bevat zaken met
zaden van tien verschillende tuinkrui
den (basilicum, bieslook, bonekruid, dil
le, kervel, salie, majoraan, peterselie,
tijm en vankei) en een boekje met een
uiteenzetting over het kweken en het
gebruik van deze kruiden. Bovendien
staan er 56 recepten in van gerechten,
waarin kruiden zijn verwerkt. Marian
ne Stuit heeft ze allemaal voor u ge
probeerd en naarstig op schrift gesteld.
Sinds enige tijd geeft zij daarom de
leerling-verpleegsters van het Nijmeeg
se Sint Radboudziekenhuis bewegings
lessen. Zij zegt er lang voor te hebben
moeten vechten om het zover "te krij
gen, want de directeur van de verpleeg-
stersschool zag het aanvankelijk alle
maal niet zo. Maar hij is definitief
door de knieën gegaan. Het Sint Rad
boudziekenhuis is nu het eerste (en nog
steeds het enige) ziekenhuis in ons land,
dat de bewegingslessen in het officiële
leerprogramma heeft opgenomen.
Iedere groep leerling-verpleegsters
krijgt in totaal vier lessen. Mevrouw
Vissinga vindt dat te weinig. „Maar het
is beter dan helemaal niets", zegt zij.
„Wij denken er zelfs over om in de
toekomst ook -de gediplomeerde ver
pleegsters van dit ziekenhuis deze les
sen te laten volgen".
BONN Het gigantische Duitse postorderbedrijf Quelle,
dat ook in reizen doet, biedt als eerste gratis een psycho
logische vakantietest aan. Bonnetje uitknippen, twintig
cent porto en een professor in de psychologie bepaalt
langs wetenschappelijke weg je „vakantiepersoonlijk
heid".
Het is een tikje griezelig, maar toch 4vel spannend om
onthuld te krijgen wat er voor een geheim tweede-ik on
der in je ziel zit, om opeens uit te barsten in de va
kantie, onder tropische palmbomen of op het maanbe-
schenen dek van een oceaanstomer. En zolang een pro
fessor een oogje in het zeil houdt, kan er niet al te veel
scheef gaan. Ook uw correspondent, gevleid althans een
vakantiepersoonlijkheid te bezitten, wierp ijlings zijn bon
netje in de brievenbus. Per kerende post kwam een fraai
gedrukt boekje, met een inleidend woord van de hoogle
raar, zeventien uitgekookte vragen en een antwoordfor
mulier.
Vijf plaatjes stierengevecht, kampvuur, zonnebad en
zo meer waar zoudt u het liefste bij zijn? U, romanti
cus, kruist een Afrikaanse savanne met leeuw en volks
wagentje aan. Zes tekeningen van klederdrachten uit
vroeger eeuwen: in welke tijd zoudt u zelf willen leven,
en in welke beslist niet? Uw dienaar kiest de robuuste
kledij van het Wilde Westen, en schrapt de franjes en
strikken van de Franse Pruikentijd. Uit een pagina vol
kleurige blokjes, driehoekjes en kartelfiguurtjes moet je
het sympathiekste en het akeligste kiezen. Dat is lelijk,
want je weet nooit wat ze er uit halen. Dapper besluit ik
tot een groen-rode kybus, en verwerp een hatelijk gezig-
zag van geel en paars. Na een uur zelfonderzoek ben je
hard aan vakantie toe.
Een dag later komt het oordeel van de professor. Hel is
flauw natuurlijk, maar je vingers trillen toch even bij hei
openmaken. Gelukkig, het valt mee. In uw vakantie wilt
u schoonheid en romantiek beleven", vreemde mensen
leren kenndn. U zit graag in sfeervolle omgeving bijeen
met een kleine kring van mensen die „uw geestelijke en
culturele interessen delen". U onderneemt graag eigei
initiatieven, in plaats van u aan te sluiten bij de meestal
passieve meerderheid".
Kijk met zo'n professor valt te praten. Aanbeveling:
..Kies in de catalogus uit de vakantiereizen die gemerkt
zijn met een blauwe driehoek.
In zijn nopjes bladert uw dienaar langs de blauwe drie
hoekjes: Taormina, badplaats op Sicilië met mondaine
boetieks", Neptun aan de Zwarte Zee, met „intieme
nachtbars"zigeunertaveernen aan het Hongaarse Plat-
tenmeer, Teneriffa op de Canarische Eilanden, met zijn
..elegante bars".
Het doet goed dat alles te lezen. Het doet vooral goed, nu
zeker te weten dat je hoort bij de exclusieve blauwe drie
hoekjes, en niet bij de rode vierkantjes die alleen mac
goed zijn om op hun luie ruggen te gaan liggen in Sitge>
of Cattolica.
Opgemonterd ben ik daarna alvast de strandkar van zol
der gaan halen, en wij hebben meteen geschreven naa
ons vertrouwde pensionnetje op Ameland, waar de boe
tieks niet mondain en de nachibars niet intiem zijn, mac
waar de branding schuimt als nergens anders, en d
vliegers snorren ip de ziltste zeewind ter wereld.