Brandt streeft naar een
verdag
met Stoph
geslaagdeen nieuwe fiets...
een prachtbeloning!
Grondspeculatie
België jaagt prijs
in
op
s
„Fotograferen in het weekend?
Ik heb wel wat anders te doen."
San Domingo
Wajang
in-'t-kuipje.
58ct
Hoongelach in
de rechtszaal
Dubcek door
Fransen
verraden
sinas
Over de
grenzen
I
Driehonderd
huizen moeten
weg voor
hogere «lijk
Nederlander op
Himalayatop
Tijdelijk elke fles
Cricketdebat
in Lagerhuis
FLUS
Te gruwelijk voor
details
Japanners op Ml.Everest
GESTAPO
GEEN WONINGNOOD. WEL KROTTEN
Maakin't weekend géén foto's...
U mocht er eens plezier in krijgen.
DONDERDAG 14 MEI 1970
STANGL BEWEERT DAT
HIJ ONSCHULDIG IS
(Van een speciale verslaggever)
DUSSELDORP „Ik heb niets op mijn geweten. Ik heb alleen maar mijn
plicht gedaan".
Iranz Stangl (62). door nazi-jager Simon Wiesenthal tot de allerbe
langrijkste oorlogsmisdadigers gerekend, zegt dit bijna verontwaardigd tot de
leden van het „Landesgericht" in Dusseldorp, voor wie hij zich moet verant
woorden voor een serie gruwelijke misdaden, die hij als hoge SS-officier in
de Tweede Wereldoorlog pleegde.
Hoewel Stangl's verklaring bijna een cliché is tientallen nazi-misdadigers na
de oorlog deden voor hun rechters dezelfde uitspraken zorgt het voor hoon
gelach in de overigens slecht bezette rechtszaal van het Dusscldorpse paleis van
justitie.
Sinion Wiesenthal. de man die na jarenlang speuren Stangl in Brazilië vond en
hem liet arresteren, schudt het hoofd. Hij zit op de eerste rij van de publieke
tribune, samen met de Nederlandse consul-generaal in Dusseldorp.
A De massamoordenaar Franz Stangl in de beklaagdenbank van het ,,Lan-
desgericht" in Dusseldorp.
S/VARBRüCKEN Bondskanselier
Brandt heeft op het partijcongres van
de socialistische partij gezegd, dal hij
de volgende week de Oostduitse minis
ter-president Stoph ..concrete voorstal
len" zal doen als men. op 21 mei, in het
Westduitse Kassei bijeenkomt.
Deze voorstellen, waarvan hij de in
houd niet openbaarde, zouden de
grondslag kunnen vormen voor een
verdrag over de formele betrekkingen
tussen de twee Duitslanden.
Het eerste gesprek tussen Brandt en
Stoph vond op 19 maart plaats in hel
Oostduitse Erfurt.
Mocht men tot een overeenkomst met
Oost-Berlijn komen dan. zei Brandt,
moet deze precies, zo bindend zijn als
die met welk ander land dan ook.
Maar de Bondskanselier maakte het
wel duidelijk, dat hij niet van plan was
in le gaan op de Oostduitse eisen dit
land formeel te erkennen.
Over de plannen tot uitbreiding van
de EEG zei Brandt, dat Groot Brittan-
nië. Ierland. Denemarken er. Noorwe
gen zich voor 1980 bij de gemeenschap
moeten hebben aangesloten. Die ge
meenschap telt dan 270 miljoen inwo
ners, en „de economische kracht van
deze grote Europese combinatie moet
leiden tot vooruitgang in de maatschap
pelijke positie der Europeanen".
De bijeenkoms tc Saarbrücken was
historisch. Brandt is de eerste socialisti
sche bondskanselier in 40 jaar.
Het partijcongres was vermoedelijk
ook het natste ooit gehouden. Saarbrüc
ken dat dicht bij de Franse grens ligt,
was vrijwel omringd door water, af
komstig van de sterk gezwollen Saar en
de zijrivieren daarvan.
Het partijcongres heeft al drie afge
vaardigden een hartaanval bezorgd.
Maandag werden met spoed twee pa
tiënten weggevoerd en dinsdag volgde
een derde afgevaardigde. Bovendien
moest in vijf gevallen eerste hulp wor
den verleend aan slachtoffers van een
flauwte.
NIEUW DELHI Drie leden van
de eerste Japanse expeditie naar de
Mount Everest hebben in de loop van
gisterochtend de top van 's werelds
hoogste berg bereikt.
Bij de beklimming hebben twee leden
van de expeditie het leven verloren
Het is de vijfde maal dat een expedi-
tie de top van de Mount Everest heeft
bereikt.
ADVERTENTIE
De bijzonder grimmige Wiesenthal.
blijkt woensdag kort voor het proces
nog enig nieuw en zeer belastend mate
riaal tegen Stangl bij de openbare aan
klager te hebben gedeponeerd. Het gaat
hierom tot nu toe niet bekende misdrij
ven. die Stangl in Italië pleegde. Wie
senthal verschafte de openbare aankla
ger het bewijs, dat Franz Stangl korte
tijd leider is geweest van een kamp na
bij Triëst in Italië, waar tweeduizend
Italiaanse Joden werden afgemaakt.
Stangl leidde deze actie, nadat hij als
commandant van de moordenaarsschool
„Hartheim" in Oostenrijk en als kamp
commandant van de vernietigingskam
pen ..Sobibor" en „Treblinka" in Polen
had meegewerkt aan de dood van hon
derdduizenden Europese Joden, onge
neeslijke zieken en geestelijk gestoor
den.
Een belangrijk onderdeel van de eer
ste procesdag de zaak tegen Franz
Stangl zal maanden duren is de be
lichting van de persoon Stangl en zijn
levensloop. Franz Stangl doet zelf het
woord en president dr. Heinz Meven
hoeft hem maar af en toe bij het ver
tellen van zijn verhaal te helpen.
Franz Stangl, 62 jaar geleden geboren
in het Oostenrijkse Almünste, verdient
zijn eerste brood als wever. In oktober
1936 trouwt hij met de plaatselijke
schone Therèse en ze krijgen drie doch
ters. Zowel zijn vrouw als de drie doch
ters wonen op het ogenblik nog in het
Braziliaanse Sao Paulo. de stad waar
Stangl veilig dacht te zijn, maar waar
hi.i drie jaar geleden toch nog werd ge
pakt.
Kort nadat de Duitse legers Oosten
rijk hebben bezet, sluit Stangl tot
ADVERTENTIE
U kunt er ook een winnen. Hoe9
Vraag dat aan uw fietsen-handelaar of
lees de advertentie in uw damesblad.
BRUSSEL De Belgische minister
van Volkshuisvesting, Breyne, heeft in
dé Senaat verklaard, dat de 3.188.000
gezinnen die België telt, de beschikking
hebben over 3.494.000 woningen. Wo
ningnood kent België dan ook niet.
Desondanks is de Belgische woning
situatie verre van schitterend. In het to
tale Belgische woningbestand zitten na
melijk 400.000 niet te herstellen knKten
waarbij dan nog 600.000 huizen komen
die zo vervallen zijn dat een deel ervan
eveneens moet verdwijnen en een ander
deel ingrijpend gerestaureerd moet
worden.
Minister Breyne rekende de Senaat
voor, dat als zijn land het onroerend
goed op peil wil brengen, het. behalve
nieuwe woningen bouwen, ook vijftig
jaar achtereen elk jaar 20.000 krotten
moet slopen en 3000 onaangepaste hui
zen moet verbeteren.
De bouwprijzen in België zijn in de
laatste tien jaar met 50 tot 60 procent
gestegen. Als hier niet onmiddellijk
wordt ingegrepen, zie ik niet hoe men
er ooit in zal slagen een goede woning
binnen het bereik van de minder gegoe
den te brengen, behalve dan dat een
steeds zwaarder beroep op financiële
hulpverlening door de openbare over
heden gedaan moet worden. Minister
Breyne concludeerde dat om de kost
prijzen in de bouw te stabiliseren, er
een uitschakeling van de grondspecula
tie noodzakelijk is.
De bewindsman heeft de Senaat ver
der op de hoogte gebracht van zijn
plannen om twee .expo-dorpen" te laten
inrichten die het beste te zien zullen
geven .van wat de nationale industrie
presteert op het stuk van de woning
bouw. Die dorpen dienen een tweeledig
doel: objectieve voorlichting aan het
publiek en stimulering van de indus
trialisatie in de bouwnijverheid. De
dorpen komen in Heijst aan Zee en in
Lima.
SLIEDRECHT In Slicdrecht moe
ien ongeveer driehonderd huizen wor
den afgebroken omdat een d(jk langs de
Mcrwede moet worden verhoogd.
Die verhoging is nodig om de Delta
werken te kunnen uitvoeren.
Van die driehonderd woningen ver
keren er honderd in een slechte staat.
dan verkeersagent bij de Oostenrijkse
politie zich aan bij de Gestapo In
Linz. Hij wordt dan ook lid van de na
zipartij, waarvan hij tot dan toe van
wege hel verboden karakter alleen
maar illegaal lid was. In november van
het jaar 1940 begint Stangl's moorde
naarscarrière eigenlijk als hij akkoord
gaat met een overplaatsing naar Ber
lijn. Daar wordt hij ingedeeld bij de
afdeling T-IV, waar hoogstgeheime
„Reichssachen" omgaan. De nieuwe af
deling van Stangl houdt zich bezig met
euthanasie en massamoord op Joden.
Dan nog grotendeels in theorie, maar
luttele maanden later in de praktijk.
Een jaar later, in 1941 dus, gaat
Stangl naar zijn geboorteland terug om
daar nabij Linz de leiding op zich te
nemen van kasteel Hartheim. een insti
tuut waar zieken en geestelijk gestoor
den worden gedood, waar studies wor
den gemaakt om de meest snelle en ef
fectieve moordmethodes te vinden en
waar massamoordenaars worden opge
leid.
„Ik denk dat in het jaar dat ik daar
was tussen de 24.000 en 28.000 mensen
werden vermoord", zei Stangl woens
dag.
Hij voegt daar echter onmiddellijk
aan toe dat hij met deze moorden niets
te maken had en dat hij zich in Hart
heim alleen maar bezig hield met ad
ministratieve zaken, als het schrijven
van overlijdensverklaringen en het in
lichten van de nabestaanden. „Ik wist
wat er op Hartheim gebeurde, maar ik
had er niets mee le maken", zegt
Stangl.
400.000
Stangl staat in Dusseldorp terecht
voor moord op meer dan 400.000 gevan
genen van het Poolse vernietigings
kamp Treblinka.
Openbaar aanklager Alfred Spicz
heeft hem zijn misdrijven in het moor-
denaarsslot Hartheim, waar 34000 Duit
se en Oostenrijkse zieken en geestelijk
gestoorden in het kader van Hitiers
„euthanasic"-systecm werden vermoord
cn in het vernietigingskamp Sobidor
niet ten laste gelegd.
Alleen de „affairc"-Treblinka waar
Stangl met behulp van 40 SS-ers en
honderd ondergeschikten uit de Oekra-
ine tijdens zijn bewind van auguAus
1942 tot augustus 1943 meer dan 400.000
gevangenen ter dood bracht, wordt hem
verweten.
Gruwelijk zijn de feiten die ober-
staatsanwalt Spiez verzamelde. Te gru
welijk voor de openbaarheid en dr.
Spiez spreekt er in zijn aanklacht niet
over.
Wel zegt hij, de tegenover hem zit
tende Stangl strak aankijkend: „deze
man voerde de opdrachten tot massa
moord perfect uit en tot volle tevre
denheid van zijn opdrachtgevers".
In de aanklacht van dr. Spiez wordt
Stangl „de beste commandant van een
vernietigingskamp" genoemd, die het
grootste aandeel had in de actie
PARIJS Franse communisten heb
ben het huidige Tsjechische bewind de
stukken in handen gespeeld, nodig om
Dubcek in de „Praagse lente" de nek te
laten breken.
Deze bestonden uit het stenogram
van een vertrouwelijk gesprek tussen
de communistische vernieuwer Dubcek
en de Franse communistische leiders,
Waldeck-Rochet en Jean Kanapa te
Praag op 19 juli 1968.
De Fransen waren juist teruggekeerd
uit Moskou na een zogenaamde bemid
delingspoging om een Russische inval
in Tsjecho-Slowakije te voorkomen.
Dit welhaast ongelooflijke verraad is
aan het licht gebracht door de onlangs
uit de Franse communistische partij ge
stoten filosoof, Roger Geraudy. Het
heeft in Frankrijk een geweldige sen
satie gewekt.
Dubcek, die op het ogenblik van dit
gesprek de grote Tsjecho-Slowaakse lei
der was en zich gesteund wist door zijn
volk, heeft niet gewild, dat er van het
gesprek een bandopname werd ge
maakt. Hij beschouwde het pèmelijk
als strikt persoonlijk. Wel stond hij na
aandringen van Waldeck-Rochet toe,
dat Jean Kanapa aantekeningen maak
te, zogenaamd terwille van het archief
van de Franse communistische partij.
In dit gesprek stortte Dubcek zijn
hart volledig uit omdat hij geloofde
aan de goede trouw van de Fransen.
Kanapa maakte niet alleen enkele
aantekeningen maar stenografeerde het
geheel, dat later ter kennis van de Rus
sen en de orthodoxe Tsjecho-Slowaakse
communisten, en Moskou werd ge
bracht.
KATMANDOE Een Nederlander en
drie Nepahe gidsen hebben op 5 mei
met succes de ruim 7100 meter hoge
noordoostelijke top van de Himal Chuli
beklommen.
De ploeg onder leiding van de 52-
jarige dr. D. Noordijke is op 27 maart
in Nepal aangekomen.
„Rheinhart", de actie die voorzag in het
uitroeien van de Poolse Joden uit het
ghetto van Warschau.
Stangl's superieuren waren in de
tweede wereldoorlog zo tevreden over
zijn prestaties dat zij hem, behalve een
bevordering tot obersturmfuhrer der
SS ook het oorlogskruis eerste klasse
met de zwaarden gaven.
Brazilië had als voorwaarde voor
Stangl's uitlevering gesteld, dat een
eventuele doodstraf niet zou worden
uitgevoerd maar verminderd zou wor
den tot een lichtere straf. Na deze
straf te hebben uitgezeten, moet hij
aan zijn geboorteland Oostenrijk wor
den uitgeleverd om daar terecht te
staan.
Tijdens de eerste procesdag komen
maar weinig nieuwe feiten over
Stangl's doen en laten naar voren.
Stangl houdt zich, onder leiding van
zijn (toegevoegde) advokaat. op de
vlakte.
Toch komt er een onthulling. Stangl
zegt: „al in 1964 wist ik dat, Wiesenthal
op de hoogte was van mijn verblijf
plaats in Sao Paulo. Mijn zwager had
mij daarvoor gewaarschuwd".
De president: „als u dat wist, waarom
vluchtte u toen niet".
Stangl: „ik had niets op mijn gewe
ten".
Aan het eind van de eerste zittings
dag komt even een van de vier neven
aanklagers aan het woord. Zijn optre
den wekt ontroering in de rechtszaal.
Dr Rudolf Pieck zegt: „Wij nevenaan
klagers spreken namens de zeer weini
gen die door een wonder uit de hel van
Treblinka zijn gered, maar ook namens
de honderdduizenden doden in de mas
sagraven. Wij willen spreken over het
onmenselijke leed dat daar in Treblinka
is gelegen. Wij doen dat niet uit wraak,
maar uit wens naar gerechtigheid".
Het proces wordt vrijdag aanstaande
voortgezet.
ADVERTENTIE
SiSi
Sinas
rv.-
J
LONDEN Het Britse Lagerhuis zal
heden een spoeddebat wijden aan de
voorgenomen tournee van het Zuid-
afrikaanse, geheel blanke cricketteam,
welke dreigt uit te lopen op geweldda
dige demonstraties tegen de apartheids
politiek van Zuid-Afrika.
Premier Wilson heeft bij de leidende
cricket-autoriteit, de MCC (Marleybone
Cricket Club) aangedrongen op afgelas
ting van de tournee, en zich voorstander
van geweldloze betogingen tegen de
testmatches verklaard, maar geweigerd
de tournee botweg te verbieden.
Het parlement kan hem daar echter
toe dwingen op grond van bedreiging
van de openbare orde. Het Labour-La-
gerhuislid Philip Noel-Baker heeft daar
op aangedrongen, omdat hij vreest dat
de cricketwedstrijden tot „ernstige ras-
senspanningen" zullen leiden die op lan
ge termijn „rampzalige gevolgen voor de
betrekkingen in het Britse Gemenebest"
kunnen hebben.
ADVERTENTIE
Bestaat uw weekend óók uit uitslapen,
'n tukje doen, even uitrusten om ver
volgens (na een uiltje geknapt te hebben)
van een welverdiende nachtrust te gaan
genieten?
Om de drommel niet, roept u kregel,
kwiek uit de veren, autootje wassen,
supermarktje met m'n vrouw, wande
lingetje met de kinderen, cn 's avonds
een kaartje.
's Zondagsmorgens met het hele gezin
erop uit, dan naar voetbal
Ien, televisiekijken en
hups naar bed, want
het is morgen weer vroeg dag.
Bovendien - en u kijkt ons wat mede
lijdend aan ik maak héél graag foto's.
En daar liggen de dozen vol vakantiefoto's
al op tafel. Kijk maar, hier op Majorca.
En daar in Bergen. En dit is de Lorelei,
van de boot af gezien.
Bravo! Slechts één geniepig vraagje:
als u in uw grote vakantie blijkbaar
filmpjes vol schiet, waarom dan niet in uw
mini-vakantietjes, de weekends?
Die zitten toch ook mudvol
schokkende, vertederende en
malle gebeurtenissen.
Zoveel moeite kost 't niet. Zorgen dat
er een filmpje in uw camera zit. Ver
volgens dat u die camera ook bij u heeft.
En dan gaat 't alleen nog om die druk
op de knop.
Simpel nietwaar? Haal dus dat filmpje
in huis. Zorg het hele jaar voor'n geladen
fototoestel. Want filmen is uw enige
excuus om in het weekend geen foto's te
maken. Trouwens, wie bewijst later, dat
u inderdaad niet al
uw weekends ver
slapen hebt?
IVaar schatting anderhalf miljoen
Dominicanen boven 18 jaar gaan
zaterdag naar dc stembus, voor de al
gemene en presidentsverkiezingen.
Meer dan 20.000 militairen en politie
agenten zullen de 3540 stembussen in
de Dominicaanse Republiek bewaken
in een poging om geweldpleging te
voorkomen.
In de periode die dc verkiezingen voor
afging, zijn al minstens 10 mensen het
slachtoffer geworden van dc heftige
politieke controversen in het land.
Waarschijnlijk zal een delegatie van
drie waarnemers van de organisatie
van Amerikaanse staten (OAS) toe
zicht houden op de verkiezingen.
Kiezers, die hun stem hebben uitge
bracht, moeten hun wijsvinger in een
pot met rode verf dopen en hun pols
zal worden kaalgeschoren om te
voorkomen dat zij tweemaal van hun
stemrecht gebruik maken.
president Joaquin Balaguer. die
zichzelf weer verkiesbaar heeft
gesteld, heeft zijn functie t\jde!Qk
overgedragen aan de president van
het opperste gerechtshof. Ramon
Ruiz Tejada. H(j kwam daarmee te
gemoet aan de eis van critici, die
meenden dat hij zijn positie mis
bruikte, om zijn overwinning veilig tc
stellen.
Na de verkiezingsuitslag, waarschijnlijk
op 21 of 22 mei, zal Balaguer zijn
presidentschap voortzetten tot 16 au
gustus, de dag waarop de nieuwe pre
sident zal worden beëdigd.
Vertegenwoordigers van de vijf partij
en, die aan verkiezingen deelnemen,
hebben zitting in een landelijk stem
bureau. dat op de verkiezingsdag het
bevel over het leger en de politic zal
voeren.
IVe vijf kandidaten, die het presi
dentschap voor de komende vier
jaar nastreven, zijn:
De huidige president Joaquin Bala
guer, die kandidaat is gesteld door de
hervormingspartij en de nationale
jeugdbeweging.
De huidige vice-president Francis
co Augusto Lora, die met Balaguer
heeft gebroken. Hij is kandidaat voor
de democratische integratiepartij.
JOAQUIN BALAGUER
herkiesbaar
Ex-generaal Elias Wessin y Wcssin.
kandidaat gesteld door de Quis-
queyan, democratische partij.
Alfonso Moreno Martinez, kandi
daat van de sociaal-christelijke revo
lutionaire partij.
Jaime Manuel Fernandez, die het
leiderschap van de nationale verzoe
ningsbeweging overnam na de dood
van oprichter Hector Garcia Godoy.
Ex-president Juan Bosch, die vori
ge maand na een vrijwillige balling
schap van twee jaar in de Domini
caanse Republiek terugkeerde, heeft
besloten om met zijn Dominicaanse
Revolutionaire Partij de verkiezingen
te boycotten. Hij meent dat dc kiezers
niet vrij hun stem kunnen uitbren
gen
De vier andere linkse partijen de
Dominicaanse communistische partij,
de Dominicaanse volksbeweging, de
communistische partij van de Domi
nicaanse Republiek en de beweging
van de 14de juni zijn verboden, en
konden dus geen kandidaat stellen.
T)e partij van Juan Bosch bezet op
het genblik vijf van de 27 se
naatszetels en 26 van dc 74 zetels in
het huis van afgevaardigden.
De overige zetels worden alle ingeno
men door de regerende hervormings
partij van Balaguer. Bij de presi
dentsverkiezingen van 1966 kreeg
Bosch 494.570 stemmen tegen 759.887
voor Balaguer.
De boycot van dc revolutionaire partij
zal waarschijnlijk de herverkiezing
van Balaguer verzekeren, en diens
hervormingspartij een nog grotere
meerderheid in het parlement geven.
Juan Bosch heeft openlijk verklaard
dat hjj geen vertrouwen heeft in dc
parlementaire democratie. Hij is
voorstander van een „dictatuur met
steun van het volk".
Na een recente reis door Zuidoost-Azië
heeft Bosch gezegd, dat de commu
nistische regering van Noord-Vietnani
zijn politiek ideaal het dichtst bena
dert.
ADVERTENTIE
kennismaking
Wajang blijft ook
gewoon verkrijgbaar
in het bekende
gouden pakje.
f Wajai^
Altijd smeerbaar, ook zo uit de koelkast.
't Is geen, pot
en 't i§ geen spuit.
Er komt mayonaise uit.
't is geen fles
en t is geen'bus.
't Is de nieuwe Remia flus J
