G. J. DITZEL UIT DOESBURG ZAG HOE LUITENANT SOLDAAT DOOD SCHOOT nectar dranken 20 voordeel 1,49 Leonard Cohende vader van Suzanneop televisie De zomerplannen van de KRO RONOtitie Ik zal het nooit vergeten, het bloed spoot meters ver Luitenant, die in Moordrecht parabellum trok heette Blok Heer Bommel en de Blijd schap per „VPRO-vrijdag" over vervoer UIT DE KERKEN Vanavond om 21.10 uur via Nederland 2 programmaos TV-film over medisch front in Vietnam DOESBURG Nog steeds word ik zo af en toe midden in de nacht wakker. Dan zie ik weer hoe die luitenant zijn para bellum trekt en de soldaat zonder pardon midden door het hoofd schiet. Dan zie ik weer hoe het bloed een meter of twee wegspuit. De Doesburgse Spar-ondernemer G. J. Dit zel (50) was er getuige van dat een Nederlandse luitenant op 14 mei 1940 in Moordrecht zonder pardon de 26-jarige onderofficier Jan Hubrecht Gaartman uit Haarlem dood schoot. Het voorval, dat deze week aan het licht kwam is een directe nasleep van de publicaties over de executie van de Dierense sergeant Meijers op de Grebbeberg en het stand recht in Breda, dat de 31-jarige H. Steenbeek uit Gouda en de 20-jarige D. van Wingerden uit Zwijndrecht het leven kostte. Als mussen niet alleen het sap, maar al het lekkere van de hele vrucht Overall werd hem noodlottig Zelfmoord? Voorbij iliiSSBliÏ! ifetli» ifs i TELEVISIE MARTEN l( TONDER SI R1P TELEVISIE RADIO DONDERDAG 14 MEI 1970 Is tot dusverre de naam van de luite nant onbekend, Ditzel heeft hem echter niet vergeten. Hij heette Blok. Het was een 40 a 45-jarige beróepsluitenant van ons onderdeel, het achtste regiment in fanterie." Ditzel praat vrij, waarom zou hij zwijgen over een zaak, die hem nu al dertig jaar bezighoudt, nu is geble ken dat het gehele voorval in de doof pot is gestopt. Bij hem kan men gerust aankloppen voor inlichtingen, als de zaak daarmee gediend is. Ditzel woonde in Zelhem, toen hij twee maanden voordat de oorlog uitbrak werd opgeroepen. Hij werd gelegerd in het kamp Laren en kreeg daar een onder officiersopleiding. De recruut Ditzel kwam terecht in de kaderklas mortiris- ten. Ditzel was van de lichting 40-2, in februari 1940 was hij dus onder de wape nen gekomen. Omdat hij en zijn lichting genoten wel twee maanden theorie had den aanhoord, maar slechts eenmaal een geweer in handen hadden gehad voor de eerste schietoefeningen werden ze niet ingezet op de Grebbeberg. ,,We mogen onze lieve Heer danken, dat we niet in de vuurlinie terecht zijn gekomen, want de Duitsers zouden ons als mussen hebben neergeschoten. We konden geen van allen schieten. We hadden wel een geweer gekregen, die moest doorgaan voor een modern ka rabijn. Het was echter een geweer uit de achttienhonderdzoveel, waarvan de loop was ingekort." In de nacht van 11 op 12 mei zouden ze naar Rotterdam gebracht worden. Het vervoer gescniedde in Amsterdamse stadsbussen. De chauffeurs waren met hun vehikels nog nooit buiten de stad geweest. Daarom zouden enkele officie ren de tien (het kunnen er ook vijftien zjjn geweest) bussen wel even naar Rot terdam loodsen. Om elf uur 's avonds kwam men in Hilversum aan, en om één uur 's nachts was men weer in Hilver sum. Dat kwam omdat de officieren zo weinig kaas van kaartlezen hadden ge geten. Het gevolg was, dat de bussen nooit in Rotterdam aankwamen. Men passeerde Montfoort nog, maar in de buurt van IJsselstein werd de karavaan ©nder vuur genomen door Duitse vlieg- ADVERTENTIE B3 tijdelijk voor kies uit abrikozen, peren, perziken tuigen. De bussen bleven staan en d jongens moesten verder lopen naar Moordrecht, waar ze bij particuliere werden ondergebracht. De stad kwam in een moeilijke situa tie, want er waren al vele evacués uil Wageningen, en na het bombardement van Rotterdam werd de vluchtelingen stroom nog groter. Militairen, burgers en gewonde mariniers werden met vrachtwagens aangevoerd of kwamen ge woon te voet. Ditzel en zijn kamerader zagen ze allemaal binnenkomen. Zo za gen ze ook, dat op een gegeven moment de wagen arriveerde waarin o.a. ser geant Jan Hubrecht Gaartman zat. Ditzel zal het zijn hele leven niet ver geten. De groep van Gaartman droeg een allegaartje van uniformonderdelen en burgerkleding. Gaartman zelf had over de overblijfselen van zjjn uniform een overall getrokken. Die overall is hem noodlottig geworden. Uit café Het Posthuis, waarvoor de wagen stopte, kwam luitenant Blok. Er ontstond een kibbelpartij, waarbij het woord deserteren viel. Ditzel zag op een gegeven moment de officier naar z\jn pa rabellum grijpen en de soldaat door het hoofd schieten. „Hij schoot maar één keer, het bloed spoot meters ver." Ieder een, die getuige van dit drama was, was verbijsterd. De luitenant gelastte ieder een door te lopen. Het lijk is later weg gehaald door de politie en begraven op het gemeentekerkhof. Luitenant Blok heeft later op de dag achter het gemeentehuis zelfmoord wil len plegen. Enkele collega's hebben dat echter weten te verhinderen. „Hieruit blijkt wel in wat voor toestand de man verkeerde. Hij had natuurlijk wroeging. Als je dan die generaal Harberts voor die televisie met een stalen gezicht hoort zeggen, dat hij nergens spijt van heeft, kun je toch alleen maar concluderen dat 't een grote zak is...." Dat de toenmalige burgemeester van Moordrecht, de heer K. H. Brandt, niet van de details van deze executie op de hoogte is, is hem volgens Ditzel niet G. J. DITZEL nooit vergeten kwalijk te nemen. Het is door de mili tairen gesust. De burgers en burgemees ter wisten van niets. Het hele drama gebeurde op de 14e mei, de dag waarop de capitulatie is getekend. Voor Ditzel was de oorlog 14 dagen la ter voorbij. Hij ging terug naar de bak kerij van zijn vader in Zelhem. Zijn ver zoek om vrijstelling, dat voor de oorlog al was ingediend omdat zijn baas, bak ker Wenting uit de Koepoortstraat te Doesburg, plotseling was overleden, werd toen ingewilligd. Naar Doesburg is hrj niet teruggegaan, omdat men daar inmiddels al iemand anders had. Tijdens de oorlog heeft hij zich meer malen in Assen moeten melden. Hij heeft daar toen diverse dienstkameraden, die het voorval ook gezien hebben, weer ont moet. De namen en adressen heeft hij nog op een oude briefkaart staan, het zijn er een stuk of acht. Het is te hopen, dat iedereen, die de executie gezien heeft, zich meldt. Dat zal het onderzoek vergemakkelijken. Of luitenant Blok nog leeft? Ditzel weet het niet. „Hij was toen al een jaar of 40/45. Inmiddels kan hij wel zijn overleden." Deze foto maakte de heer Ditzel op 10 mei 191/0. De Duitse vliegtuigen bevonden zich op de aanvliegroute voor het bombardement op Rotterdam In „VPRO-vrijdag" (radio) wordt morgen uitvoerig aandacht besteed aan het privé- en openbaar vervoer in de Nederlandse binnensteden. Aan de betreffende wethouders van Utrecht en Amsterdam is ge vraagd uiteen te zetten welke rigou reuze maatregelen op redelijk korte termijn te verwachten zijn om de leefsituaties in de binnensteden te verbeteren en tevens hoeveel jaar het naar hun schatting in beslag zal nemen voordat een enigszins bevre digende oplossing is gerealiseerd. Via interviews met verkeersdeel nemers zal „VPRO-vrijdag" een idee geven van de oplossingen die som mige verkeersdeelnemers zelf sug- geren en van de offers die volgens de geïnterviewden in de naaste toe komst gebracht moeten worden om een voortdurende botsing van belan gen te vermijden. Ned. Herv. Kerk Beroepen: te Eerbeek: W. I. Doude van Troostwijk te Doorwerth-Heelsum; te Nijkerk: C. den Boer te Zeist, die be dankte voor Hasselt; te Naaldwijk: M. H. Boogert te Hellendoorn; te Ro zenburg: J. Leij, koopvaardijpred. te Londen. Aangenomen: naar IJmuiden-Oost: J. Brezet te Peize. Bedankt: voor Oud-Alblas: J. M. de Raad te St. Annaland; voor Eerbeek: A. P. Peschar te Tzum; voor Holland- scheveld: J. Bos te Lunteren; voor Nieuweroord: P. L. M. Sterrenbug te Broek op Langendijk. Geref. Kerken Vrijgemaakt Beroepen: te Kampen: P. Lok te Zuid- horn. Aangenomen: naar Utrecht-Centrum: W. Triemstra te Vrouwenpolder, die bedankte voor Hillegersberg-Ter- bregge. Bedankt: voor Murmerwoude: E. J. Oosterhuis te Lemele-Lemelerveld. Chr. Geref. Kerken Aangenomen: naar Nieuwpoort: H. van der Vlies, kand. te Apeldoorn. Ongeveer een jaar geleden prijkte Herman van Veen hoog op de Nederlandse hit-parade met het liedje „Suzanne". Vrijwel iedereen had het over Suzanne van Herman van Veen". Vrijwel niemand zei dat het een song van Leonard Cohen was. Maar het was in ieder geval een liedje dat naar méér (van der gelijke liedjes) smaakte. Welnu, dat méér kunt u vanavond horen en zienwant dan komt Leonard Co- hen, de vader van „Suzanne", veer tig minuten lang op de televisie van 21.10 tot 21.50 in het VPRO programma op Nederland 2. Een van de Liedjes die de Canade se dichter-zanger, die enkele weken geleden met veel succes in Neder land optrad, zal zingen heet: „You know who I am". Het refrein daar van omschrijft duidelijk wie hij dan wel is: „You know who I am. You've stared at the sun. Well, I am the one who loves, changing from nothing to one." (Je weet wie ik ben. Je hebt naar de zon gestaard. Wel, ik ben degene die bemint, veranderend van niets naar één.) Dit klinkt echter ook onduidelijk. Maar worden we veel wijzer wanneer we vertellen dat Co- hen, zoon van een vader die een confectiebedrijf had, kunst, econo mie en rechten studeerde, in Grie kenland schrijver werd en geïnspi reerd door country- and western- music liedjes ging zingen bij de gi taar die hij zo goed bespeelde? Het is met Cohen (van wie onder meer twee succesvolle langspeelpla ten verschenen: „The songs from Leonard Cohen" en „Songs from a room") al net als met zijn Suzanne: ie moet hetgeen hij brengt niet in de eerste plaats proberen te begrijpen, maar ondergaan. Dan pas merk je wie hij is: een groot componist en dichter, die door sommigen zelfs met James Joyce is vergeleken (is het wonder dat veel „Songs from a room" qua sfeer doen denken aan de gedichten uit Joyce's bundel met de bijna gelijksoortige titel „Cham ber Music"?) Leonard Cohen zingt vanavond niét zijn „Suzanne". Wel heeft hij het over een ander meisje, in een liedje dat ook al enige populariteit heeft verworven: „So long, Marian ne". J. v.d. K Voor de komende zomermaanden heeft de KRO, zowel wat televisie als wat radio betreft, een uitgebreid programma klaargemaakt. Het hier onder volgende staatje is een kleine greep uit het overvloedige geheel. TELEVISIE: Zomertheater: een serie Engel se, Duitse. Franse, Deense en Ita liaanse produkties van. bijzondere kwaliteit. Film, toneel, opera. Tien afleveringen van het Ja panse feuilleton „Ningen no joken". oftewel, „Naakt door de hel". Hierin wordt het verhaal verteld van een man die in de Tweede Wereldoorlog ondanks alles menselijk wil blijven. Een nieuwe detective serie: „The Outsider", geschreven door de- zelfde man die ook „The Fugitive" maakte. Onder de naam „Operettefesti val. drie operettes, te weten „Ein Walzertraum", „Banditenstreiche" en ..Die Zirkusprinzessin". Het Belgische televisiefeuiile ton „Wij, Heren van Zichem". En verder nog: Elvis Presley- show, Benny Hill show, Debby Rey nolds Show, het wereldsongfestival in Brazilië, het wereldmuziekcon cours ,in Kerkrade en veel anderr zaken. RADIO: Het KRO-radioprogramma zal de komende zomer voornamelijk afge stemd zijn op de zomergenieters en de vakantiegangers. Enkele ernstige programma's zijn vervangen door wat meer lichtvoetige. NEDERLAND 18.45 NOS: (K) De Fabeltjeskrant. 18.55 (K) Journaal. 19.04 TROS: Ark 2: enkele nummers uit de Pop-opera Ark 2 door de Engelse Popgroep Flaming Youth. 19.30 (K) De getrouwde vrijgezel, TV-serie. 20.00 NOS: (K) Journaal. 20.20 TROS: De man van de Diner's Club, speelfilm uit 1963. 21.50 (K) N'70 (3) documentaire t.g.v. het Natuurbeschermingsjaar 1970. 22.35-22.40 NOS: (K) Journaal. 22.50 Samenvatting van de vandaag verreden etappe Olympia's Ronde van Nederland. 22.55-23.25 TELEAC: Bij leven en welzijn les 17 (herh.). NEDERLAND II 18.45 NOS: (K) De Fabeltjeskrant. 18.55 (K) Journaal. 19.04 Scala: informatief programma. 19.30 Van gewest tot gewest. 20.00 (K) Journaal. 20.20 VPRO: ICP Concert: muziek filmpje. 20.40 Experiment in Zweden, docu- 6896 Cornelis Zwadde. liet de de be klagenswaardige kruidenier in de steek er snelde terug naar Bommelstein Het on verwachte verdwijnen van het geld hao hem sterk aangegrepen en tot zijn ontzet ting begon het ook nog zachtjes te rege nen. „Er is iets vreselijks aan de hand", pre velde hij al dravend. „Ach, het is de straf voor mijn hovaardij! Maar wat kar er gebeurd zijn?" Op dat moment zag hij heer Bommel, die hem somber peinzend tegemoet kwam. ..Waar is mijn mooie, zwarte koffer- ie?" riep hij reeds van verre. „Dat is het 'm nu juist", zei zijn gast leer, de kraag opzettend „Er is iets ver elends mee. Ik bedoel eh. de jonge vriend heeft het een beetje verbrand! Nel voordat ik in kon grijpen. Ik kan er niet: ran doen bedoel ik. Het is heel naai ooral omdat ik weet hoe u aan dat va iesje gehecht was. Maar ik ken mijl plicht, en ik ben graag bereid een nieuwe x o ff er voor u te kopen!" De heer Zwadder liet zich door dn aanbod echter niet troosten. Integendeel, een dodelijke bleekheid overtoog zijn ge laat en terwijl de regen in stromen begon te rollen, ontsnapte hem een schorre 'vreet. „Een nieuwe kopen?!" riep hij uit. .Dat is onmogelijk, want het was een heel >ijzondere. Het kan niet vervangen wor- len. Ach ik had het niet achter mogen aten dit is het gevolg van mijn licht innigheid! Wee mij!" Met deze woorden rende hij verder, en al spoedig was hij in de steeds dichter wordende bui verdwenen. mentaire over een experimenteel gymnasium. 21.10 (K) Programma rond de om- ponist en zanger Leonard Cohen. 21.50 Film over medisch front in Vietnam. 22.20 IKOR/CVK Tot onze diepe droefheid: 5. De aard van het beestje, documentaire over ster ven, dood, rouw en na-bestaan. 22.50-22.55 NOS: (K) Journaal. DUITSLAND I (Regionaal programma: NDR: 18.00 Hobby-rubriek. 18.30 (K) Actualitei ten. 18.45 (K) Zandmannetje. 18.55 Nordschau-Magazin. 19.26 (K) Ein Jahr mit Sonntag, TV-film. 19.59 Programmaoverzicht. WDR: 8.20- 8.45, 10.20-10.45 en 12.10-12.35 Schooltelevisie. 18.00 (K) Gefahrli- cher Alltag, TV-film. 19.30 (K) Voor de kleuters. 18.40 (K) Hier und Heu- te met nieuws. 19.25 (K) Von Baby- Ion bis übermorgen, TV-serie). 20.00 (K) Journaal en weerbericht. 20.15 Der Hexer, Duitse speelfilm. 21.45 (K) Kontraste, documentaire serie. 22.30 (K) Journaal, commentaar en weerbericht. 22.50 Stadte im Krieg, TV-serie. 23.35 (K) Journaal. DUITSLAND II 18.05 (K) Actualiteiten en muziek. 18.40 Miss Molly MUI, TV-film. 19.10 Stop, TV-spel. 19.45 (K) Nieuws, ac tualiteiten en weerbericht. 20.15 (K) Der Goldene Show: internationale show. Aansl.: Nws. 21.45 SPD-Partij- dag te Saarbrücken. 22.15 Liederen- recital. 22.35 (K) Nieuws en weerbe richt. DUITSLAND I 10.00 Nws. 10.05 Journ. van gister avond. 10.30 Informaties en menin gen uit het bedrijfsleven .11.15 The shop around the corner, Amerikaan se speelfilm. 12.50 Internationaal persoverz. 13.00-13.30 Journaal. 16.35 (K) Nes. 16.40 Voor de kinderen. 17.25 Festival Flamenco Gitano. 17.55-18.00 (K) Nes. DUITSLAND 2 17.00 Wir und die anderen, tv-se- rie. 17.30 (K) Nws. en weerber. 17.35 Sport. HILVERSUM I AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend gymnastiek. 7.20 Lichte grammo- foonmuz. en reportages. (8.00 Nws.; 8.11 Radiojournaal; 8.30 De groente man). NOS: 9.00 Internationaal Spectrum: Moderne en klass. muz. (opn.) (9.35-9.40 Waterstanden) AVRO: 10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen (gr). (11.00-11.02 Nws.) 11.30 Horlepiep: authentieke volksmuz. uit Zweden. 11.55 Beurs- De VPRO-televisie zendt vanavond een film uit die de Fransman Rogier Pique onlangs gemaakt heeft over het medische front in Vietnam. De film heet „Bataille sanitaire de Vietnam". Hij komt in de plaats van de aangekondigde film „Concerto pour un exil" en begint om 21.50 uur. In de uitzending vanavond zullen de Beverwijkse chirurg dr. N. van Rhijn en de Wassenaarse hoogleraar in de wereldgezondheidszorg prof. dr. J. H. de Haas namens het medisch comité Nederland-Vietnam, verslag doen van de reacties die uiit het land zijn gekomen op een oproep die vo rige week in het VPRO-programma werd gedaan voor steun aan dit co- In het Gelders programma van de RONO wordt vrijdag in het pro gramma-onderdeel ,U niversitair-U - niverseel" aandacht geschonken aan de waarde van vruchtwisseling. Dit programma zal worden verzorgd door ir. Kupers uit Wageningen. Het wordt samengesteld met medewer king van de Voorlichtingsdienst van de Landbouwhogeschool en de Voor lichting van de gezamenlijke Wage- ningse instituten. Het zwaartepunt van deze uitzending wordt gelegd op de waarde van vruchtwisseling voor een betere milieuhygiëne. In de rubriek „Van 't beuken- schap" wordt in een prozareis o.a. een tekst van de schrijver Nescio ten gehore gebracht. berichten. NOS: 12.00 Blik op de we reld: informatief progr. over pro blemen van Europese integratie. Overheidsvoorlichting: 12.30 Uitzen ding voor de landbouw. NOS: 12.40 Stereo: Lichte grammofoonmux. 12.50 Recht en slecht, praatje. 13.00 Nws. VARA: 13.11 Act. 13.20 Voor de middenstand. 13.25 Stereo: Semi- klassieke en klass. kamermuz. (gr). EO: 14.00 Ruimte: Radio-magazine met gewijde muz., lezingen en act. nws. over de zending in binnen- en buitenland. NOS: 15.00 Stereo: As pecten van de Kamermuziek: Radio Blazersensemble: mod. muz. 15.45 Toerismo: Toeristische informatie uit binnen- en buitenland. VPRO: 16.00 VPRO-Vrijdag: gevarieerd pro gramma. (16.00 Nws.; 17.55 Medede lingen; 18.00 Nws.; 18.20 Politieke Partij: Uitzending van de Volkspar tij voor Vrijheid en Democratie; 19.30 Nws.) VARA: 21.00 Stereo: Omroeporkest en solist: klass. en se- mi-klassieke muziek. 22.15 Stereo: Lichte gitaarmuz. 22.30 Nws. 22.40 Mededelingen. 22.45 Act. 22.55 Ste reo: Prettig weekend: licht geva rieerd platenprogramma. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUMII KRO: 7.00 Nws. 7.11 Het levende woord. 7.16 Stereo: Nadinerie: klass. muz. (gr). (7.30 Nws.; 7.32 Act.; 7.50 Overweging; 8.00-8.10 Nws.) 8.3(1 Nws. 8.32 Voor de huisvrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00 Stereo: Aubade: moderne muz. (opn). 11.00 Nws. 11.03 Voor e zieken. 11.54 Bericht SUS- Actie. 11.55 Mededelingen. 12.00 Ste reo: Van twaalf tot twee, gevarieerd progr. (12.22 Wij van het land; 12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuin bouw; 12.30 Nws.; 12.41 Act.; 13.00- 13.05 Raden maar...) 14.05 Schoolra dio. 14.30 Stereo: Licht ensemble met zangsolisten. TROS: 14.55 Stereo: Concert a la carte: klass. verzoek- platenprogr. 16.00 Nws. 16.03 Disco drive-in. 17.15 Sportkompas. 17.45 Act. NCRV: 18.00 Kapel van de Ko ninklijke Luchtmacht. 18.30 Nws. 18.41 Hier en nu: act. 19.00 Wereld panorama. 19.10 Veel gevraagde ge wijde muz. (gr). 19.40 Wijd als de wereld: wekelijkse internationale oriëntatie in kerk, zending en oecu mene. 19.50 Christelijk meisjeskoor. 20.05 Stereo: The sound of musical: musicalfragmenten. 20.57 Voltooiing, hoorspel. TROS: 22.00 Stereo: Opna- me...5 tellen na nu!: Metropole or kest met solisten. 22.30 Nws. 22.40 De groentekist, hoorspel. 23.15 Stereo: Toontje later: licht muziekprogr. 23.45 Act. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM III VARA: 9.00 Nws. 9.02 De Eddy decker Show. (10.00 Nws). 11.00 Nws. \TOS: 11.03 De Felix Meurders Show. VPRO: 12.00 Nws. 12.03 Top-30 (13.00 Nws.) TROS: 14.00 Nws. 14.30 Suzie Cream Cheese. (AVRO: 15.00 Nws. 15.03 Muziek Boetiek. (16.00 Nws.) 17.00 Nws. 17.02 Radiojournaal. 17.05 -18.00 Zingende Bougie: gevarieerd platenprogramma voor automobilis ten.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1970 | | pagina 9