Amusement bij tv-kijker én
recensent het meest in trek
Expo zien in een dag
is onmogelijke zaak
RONOtitie
Week uittrekken is
wel het minimum
Jonge hoofdrolspeler
Uren in de rij staan voor een paviljoen
Goal'vanuit
de provincie
Kom, zwartkijker
VANAVOND
MORGEN
Heer
Bommel
en de Blijd-
schapper
programmaos
Blijk ens onderzoek van NOS:
Kunst
„Attractie"
ga naar
het postkantoor
en geef
uw TV aan
Bij de omroep
MARTEN
IOONDER
STRIP
DINSDAG 19 MEI 1970
(dan kijkt u véél prettiger)
DUITSLAND I
18.00 Progr. over volkstuinen. 18.30
(K) Akt. 18.45 (K) Zandmannetje.
18.55 Norschau magazine. 19.36 (K)
Gestem gelesen: De Korporaal. 19.59
Programmaoverzicht. 18.00 Idem
voor de lopende week. Aansluitend:
(K) Die Reiter van Radola, tv-serie.
18.30 (K) Voor de kleuters. 18.40 (K)
Nws. 19.25 (K) Es geht nicht ohne
Jet, tv-film. 20.00 (K) Journ. en
weerber. 20.15 (K) Was bin ich? Be
roepen-raden. 21.00 (K) Ich heisse
Erwin und bin 17 Jahr, film. 22.15
(K) Journ., commentaar en weerber.
22.35 Documentaire. 23.20 (K) Jour
naal.
DUITSLAND II
18.05 Act. en muz. 18.40 (K) Amu
sementsprogramma. 19.10 (K) Pisto
len und Petticoats, tv-serie. 19.45 (K)
Nws. act. <en weerber. 20.15 Sport -
spiegel. Aansl. nws. 21.00 (K) Ihr
Auftritt, Al Mundy, tv-serie. 21.50
Reprotage. 22.20 (K) Nws. en weer
ber. 22.30 Der Leichenverbrenner,
Tsjechische speelfilm.
TELEVISIE
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Joum. van gister
avond. 10.30 Liedjes progr. 11.15 Die
Umschau. 12.00* lm Lande Kanaan,
film 12.50 Peroverz. 13.00-13.30
Journ. 15.25 (K) Nws. 15.30 Tennis:
wereldkampioenschap voor dames.
16.40 Voor de kinderen. 17.10 Recht-
falle des Alltags. tv-serie: 17.35 Re
portage. 17.55-18.0 0(K) Nws.
•DUITSLAND II
17.10 (K) Kunterbunt, serie. 17.30
(K) Nws. en weerber. 17.35 progr.
voor oudere kijkers.
RADIO
HILVERSUM I
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Socialistisch strijd
lied. 7.23 Stereo: Lichte grammofoon
platen. (7.33-7.38 Van de voorpagina).
VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00
Nws. 8.11 Act. 8.22 Stero: Lichte
grammofoonmuziek (8.35-8.40 Van
alle marktenthuis, praatje voor de
huisvrouw). 9.05 Uit eigen huis: op
namen, speciaal gemaakt voor de
VARA. 9.35 Waterstanden. 9.40 Lich
te grammofoonmuz. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Nws. 11.03 Voor de
vrouw. 12.00 Stereo: Hallovolluk:
licht muz. progr. 12.54 Voor het plat
teland. 13.00 Nws. 13.11 Act. 13.25
Stereo: Klass. pianomuz. (gr.) 13.45
Gesproken portret. 14.00 Stereo: Ope
retteconcert (gr.). 14.50 Stereo: Piano
recital: klassieke- en semi-klassieke
muz. (gr). 15.15 In de Toonzaal: mo
derne muz. voor en door de jeugd.
16.00 Nws. 16.03 Stereo: Nederlandse
chansons. 16.20 Muz. en brieven, mu
zikale lezing. 17.20 Stereo: Moderne
kamermuz. (opn). 17.55 Mededelin
gen. 18.00 Nws. 18.11 Act. Politieke
Partijen: 18.20 Uitzending van D'66.
VARA: 18.30 Stereo: Klink Klaar -
/.onder nonsens. 19.30 Nws. 19.35
Buitenlands weekoverizcht. 19.45
Stereo: Melodieën Express: 1. muz.
progr. 20.10 Stero: Tango Ruba-or-
kest met zangsolisten. 20.40 Inter
view. 21.00 Promenade-orkest: amu-
sementsmuz. 21.35 Nou, en sati
risch progr. 22.00 Praten met. Mies.
interview. 22.30 Nws. 22.38 Medede
lingen. 22.43 Act. 22.55 Stero: Nieuwe
muz. (gr). 23.20 Radio Jazz Magazine.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Het levende
woord. 7.16 Stero: Op het eerste ge
hoor: klassieke en semi-klassieke
muz. (gr.). (7.25 Horen en zien 7.30
Nws. 7.32 Hier en Nu, act.) TROS:
8.00 Nws. 8.11 Luister uit... èn
thuis...: verzoek platen progr. voor de
militairen. (8.30-8.32 Nws. 9.00-9.10
Gymnastiek voor de huisvrouw.) 9.30
Voor de kleuters. 9.45 Van 1685 tot
vandaag: muz. lezing. 10.15 Voor de
vrouw. 11.00 Nws. 11.02 Piek uur::
wedstrijdprogr. 11.45 Act. 11.55 Me
dedelingen. KRO: Stereo: Van
twaalf tot twee: gevarieerd progr.
(12.22 Wij van het land. 12.26 Mede
delingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Nws. 12.41 Actualiteit. 13.05 Ra
den maar...) NCRV: 14.10 Moderne
puano- en orkestmuz. (opn. gedeelte
lijk Stereo). 15.00 In 't zilver: progr.
voor oudere luisteraars. 16.00 Nw.
16.03 Stereo: Voor de jeugd. 17.00 Ste
reo: Twien-popradio voor t(w)ieners
17.50 Overheidsvoorlichting: Samen
werking met ontwikkelingslanden.
Samenstelling en presentatie: Thon
Raes. KRO: 18.00 Country en Wes
tern rubriek 18.30 Nws. 18.41 Hier en
Nu, act. NOS: 19.00 Openbaar
Kunstbezit. 19.10 Gebedsgenezing,
duscussie. 19.35 Geen onderdaan
maar burger: uitzending over de
staatkundige vorming van de Neder
lander. 19.50 Progr. voor blinden en
slechtzienden. 20.00 Stereo: Concert
gebouworkest en solist: klassieke en
mod. muz. (In de pauze: Fermate, een
luchtig pauze-programma.) 21.30 In
ternationale Jazz Quiz uit Noorwe
gen. 22.30 Nws. 22.38 Casa Nostra
actueel progr. met lichte muz.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Zing, zing.
zing! lichte vokale muz. 10.00 Nws.
10.03 Mengelmuze: nieuwe langspeel
platen, voorzien van kritisch com
mentaar. EO: 11.00 Nws. 11.03 Gos
pelsound: muz. progr. speciaal voor
jonge mensen. AVRO: 12.00 Nws.
12.03 Zet 'm op: licht platenprogr.
(13.00 Nws. 13.03-13.06 Radiojour
naal.) 14.00 Nws. 14.03 Gimmick
licht platenprogr. 15.00 Nws. 15.03
Arbeidsvitaminen: populair verzoek
platenprogr 16.00 Nws. 16.03-18.00
Licht gevarieerd platenprogr. (17.00
Nws. 17.02-17.05 Radiojoum.)
ADVERTENTIE
TELEVISIE
NEDERLAND I
18.45 NOS: Fabeltjeskrant.
18.55 NOS( (K) Journaal.
19.04 KRO: (K) Geen zee te hoog
(The Queen and I), serie.
19.30 Verslag op dinsdag.
20.00 NOS: (K) journaal.
20.20 KRO: Strijd om China, docu
mentaire.
21.35 (K) Andy Williams Show.
22.25 Wij, Heren van Zichem, TV-
feuilleton van de Vlaamse Televi
sie.
23.25-23.30 NOS: (K) Journaal.
NEDERLAND II
18.45 NOS: (K) Fabeltjeskrant.
18.55 NOS: (K) Journaal.
19.03 NOS: Scala: informatief pro
gramma.
19.30 AVRO (K) De Shepherds, vo
caal en instrumentaal Trio.
20.00 NOS (K): Journaal.
20.20 AVRO: Peyton Place, feuilleton.
21.10 (K): Sportpanorama: film over
de Harlem (Globetrotters)
22.00 AVRO's Televizier.
22.50-22.55 NOS: (K) Journaal.
Even later ziet men enorme vitrines
vol Indianen-totempalen, Eskimo
kunst en cowboysaloons die zo voor
Bonanza zouden kunnen worden ge
bruikt. Er is ook iets heel vreemds
een geweldige oranje plastic zak,
met een petje op zijn kop, die be
weegt.
„Een werkje van een beroemd
Amerikaanse kunstenaar", leggen de
Japanse gastheren in het Ameri
kaanse paviljoe. eerbiedig uit. Ie
dereen knikt maar eerbiedig terug.
Want de kunst heeft bij Amerika de
volle ruimte gekregen; van de oudste
echte Amerikaanse meesters tot en
met doorgeprikte tuinslangen die
water spuiten tegen een gebloemd
behangetje. En toch is het Ameri
kaanse paviljoen indrukwekkend,
mede door al die geduldige Japan
ners, die na uren in de rij staan voor
het paviljoen ook nog eens heel lang
wachten voordat ze een foto kunnen
maken van de maansteen.
Daarna gaat de wandeling langs
Dit is de Zonnetoren op de Expo in
Osaka. In een van de ogen nestel
de zich een jongeman, die tegen de
tentoonstelling was.
A Drie Nederlandse meisjes op de
Expo in Japan. In het midden
gastvrouw in het Nederlands pavil
joen Yvonne van Raalte uit Rotter
dam, links haar collega Remke van
Hoytema en rechts miss Holland Bet
ty Groen.
over Nederland. Yvonne van Raalte
woont in Osaka in een flat die niet
zover van de Expo staat.
„We wonen daar met alle Neder
landse meisjes", zegt ze. „Op de ene
dag die we vrij hebben in de week
gaan we vaak uitstapjes maken en
voor de rest zijn we doodgewoon
veel thuis, omdat we vaak moe zijn.
We kokerellen dan samen wat,
soms een beetje Japans, soms een
tikje Nederlands. Maar het Japanse
eten bevalt ons best, we kunnen in
tussen allemaal met stokjes eten en
doen onze boodschappen gewoon op
de markt."
En dan neemt Yvonne afscheid en
ze zegt driemaal „Banzai", de Japan
se wens die betekent: een goede toe
komst voor dit gezelschap.
Van de Nederlandse televisiekij
kers vindt 59 procent amusements
programma's het meest de moeite
waard. Bij de recensenten van dag
bladen die regelmatig tv-kritieken
publiceren is dit percentage ook vrij
hoog: 47. Over hetgeen na de ver
strooiende programma's het meeste
opvalt zijn de kijkers het echter met
hun recensenten oneens: 21 procent
van de kijkers zet sportprogramma's
op de tweede plaats, maar bij de re
censenten komt dit soort uitzendin
gen pas op d'e vierde en laatste
plaats (6 procent), na informatieve
programma's (27 procent) en actuali
teiten (16 procent). By de kjjkers
komt informatie op de derde plaats
(11 procent) en actualiteit op de
vierde (8 procent).
Deze en andere cijfers over de
verhouding tussen dagbladlezers,
tv-recensenten en omroepmedewer
kers vormen het resultaat van een
desbetreffend onderzoek dat de
NOS gedurende tijd dat haar pro
gramma „Video" bestaat liet ver
richten, een resultaat dat zondag
avond in deze rubriek bekend werd
gemaakt.
Van de lezers van een recenseren
de krant leest 52 procent dagelijks
of enkele malen per week de tv-kri
tieken en 19 procent hooguit een
maal per week. Ook 52 procent is
het dan weer wel en dan weer niet
eens met hun criticus. Het percenta
ge dat het meestal met de man eens
is bedraagt 25, dat van degenen die
het meestal met hem oneens zijn 17
en dat van degenen die er geen me
ning over hebben 6.
Om er achter te komen of de le
zers ook weten in welk soort pro
gramma's hun recensent het meest
geïnteresseerd is, heeft men het oor
te luisteren gelegd bij de lezers van
De Telegraaf (recensent: Leo Rie-
mens) en de GPD-bladen (recensent:
Nico Scheepmaker). Van de Tele-
graaflezers zegt 33 procent dat Leo
Riement 't liefst naar amusements
programma's kijkt en 19 procent
dat zijn voorkeur naar informatieve
programma's uitgaat. Bij de Scheep
makerlezers van de GPD-bladen be
dragen deze percentages respectieve
lijk 3 en 21 „Allebei" of „geen me
ning" luidde het antwoord van 47
procent van De Telegraaf-lezers en
77 procent van de GPD-lezers.
In feite bekijken beide recensen
ten het meest de verstrooiingspro
gramma's, al is het verschil ten op
zichte van de informatieve uitzen
dingen bij Leo Riemens (75 procent
amusement tegenover 25 procent in
formatie) groter dan bij Nico
Scheepmaker (56 respectievelijk 44).
Van de Telegraaflezers kijkt 78 pro
cent het liefst naar verstrooiende
programma's en van de GPD-lezers
76 procent.
Bij de omroepmedewerkers zelf,
die het voorwerp zijn van de kijk-
lust van gewone en beroepskij
kers, gaat de meeste aandacht uit
naar de recensies in De Volkskrant
(88 procent) en de minste naar die in
een van de zeer vele Japanse pavil
joens waarvan één uit een compleet
sprookjestheater bestaat. En dan
ineens in puur Nederlands ,Dag' van
Yvonne v. Raalte uit R'dam, een van
de gastvrouwen in het Nederlandse
paviljoen. Ze werkt nu twee en een
halve maand in Osaka en ze he^ft
het nog niet één seconde vervelend
gevonden.
„Welnee" zegt Yvonne, die twee
dejaars studente economie is en be
halve Duits, Engels en Frans ook
nog Portugees kan spreken. „Welnu,
Japan is wel heel erg modern, maar
je leeft hier op de Expo toch in een
soort sprookjeswereld. Zoveel natio
naliteiten, zoveel evenementen van
buitenlanders waarvoor je wordt
gevraagd, geweldig".
Yvonne van Raalte, werkzaam in
het paviljoen waar men winterkost
als erwtensoep en hutspot kan proe
ven na het zien van zeer vele films
6899: Het was reeds laat in de avond,
toen heer Bommel peinzend huiswaarts
keerde.
„Er klopt iets niet met dat gelukkig
maken", sprak hij tot zichzelf. „Hoe meer
ik er over nadenk, hoe minder ik die
blijdschapper snap. Hij brengt alleen
maar ellende. En soms vraag ik me af of
de heer Zwadder iets te maken heeft met
de kippeveren die ik in het geheim op
het kerkhof begraven heb. Zou het geen
zuivere koffie zijn?"
Op dat moment klonk er een geritsel
in de struiken en Cornelis Zwadder trad
te voorschijn; bleek beschenen door de
maan.
„Wee mij", klaagde hij met akelige
stem. „Het is alles de straf voor mijn win
derigheid!"
„Daar wilde ik het juist eens over heb
ben", zei de heer Ollie nadat hij zich van
de schrik hersteld had. „Hoe zit het met
dat gelukkig maken? Tot dusverre is daar
niet veel van te merken! Na diep beraad
vraag ik me zelfs af, of uw koffie wel
zuiver is!"
De ander wrong de handen en keek
hem met holle ogen aan.
„Hoe kunt u dat nu zeggen?" riep hij
smartelijk. „U hebt toch met eigen ogen
gezien, dat ik mijn geld aan de behoefti-
gen heb uitgedeeld? Al die blijde gezich
ten, al die vreugde... Dat was toch
mooi?"
„Dat geld", hernam heer Ollie streng,
„dat was niet echt! Het verdween, toen
uw koffertje verdween. Zoiets neem ik
hoog op, heer Zwadder! Het deugt niet.
Zo verspreidt men geen echte vreugde!"
„U begrijpt het niet", prevelde zijn
metgezel hoofdschuddend. „Na vasten en
meditatie heb ik ontdekt hoe geluk ont
staat. En daar ga ik van uit. Helaas, door
mijn hoogvaardigheid schiet ik altijd weer
te kort. Maar dat zal anders worden".
de Nieuwe Rotterdamse Courant
(37), het blad dat in dit geval op de
negende en laatste plaats komt. Nico
Scheepmaker is hier derde met 68
procent en Leo Riemens achtste en
dus voorlaatste met 40 procent.
Daar staat weer tegenover dat de
omroepmedewerkers het meestal
eens zijn met, en dus kennelijk de
meeste waarde hechten aan, het oor
deel van Nico Scheepmaker (eerste
met 85 pet.) en het minst met Leo
Riemens (2 procent). Merkwaardig
genoeg komt Lambiek Berends van
De Volkskrant hier met 17 procent
op de achtste en voorlaatste plaats
en Luyendijk van de NRC met 52
procent op de derde, na Van Tijn
Het sportprogramma „Goal" dat
de KRO-radio iedere zaterdagavond
uitzendt zal met ingang van 30 mei
voorlopig niet meer vanuit de studio
worden gepresenteerd. Theo Koomen
en zijn medewerkers gaan „de pro
vincie in".
„Goal" zal namelijk vanuit een
aantal steden en dorpen worden uit
gezonden. Tijdens de Tour de France
zal „Goal" vier achtereenvolgende
zaterdagen vanuit Frankrijk worden
uitgezonden.
Op 8 augustus wordt het weer
ernst: dan komt Goal weer gewoon
uit de Hilversumse studio.
van het Algemeen Handelsblad (67
procent, tweede plaatst).
Bij het verschil in toegeschreven
belangwekkendheid aan de sportpro
gramma's, dat in de aanhef werd
vermeld (kijkers: 21 pet., recensen
ten: 6 pet) zouden wij wel de aante-
kenning willen maken, dat de inhoud
van sportuitzendingen van de recen
senten uiteraard minder commentaar
vraagt dan die van de andere soor
ten programma's, omdat degenen die
daarin aan bod komen, meer reke
ning met het medium televisie moe
ten houden dan, pak weg, Johan
Cruyff en Kees Verkerk, die wel van
sportredacteuren van de verschuilen
de dagbladen zullen vernemen, hoe
zij het er (niet in de tv-studio, maar
in het stadion) van afhebben ge
bracht.
In het Gelders Rono-programma
worden vanavond in het religieus
muziekprogramma „Te deum canta-
mus" opnamen ten gehore gebracht
van het Strümphler-orgel van de
Eusebiuskerk te Arnhem. Het be
treft hier een platen opname met
Piet Peters, die drie delen speelt uit
de tweede sonate van Mendelssohn.
Ook kan een opname worden beluis
terd van het madrigaalkoor te Bo-
cholt, dat onder leiding staat van de
heer Lothar.
In de rubriek „Van wiedaf en
dichtebi'j" wordt de aandacht geves
tigd op de volksverhalen rond het
voormalige klooster Schaar bij Bre-
devoorf. De tekst hiervoor werd ge
schreven door Johan Vos.
De elfjarige Al fons
Exelmans, die als Le
wie ofwel „De Witte" de
hoofdrol speelt in het Bel
gische tv-feuilleton „Wij.
Heren van Ziehen"waar
van u vanavond om 22.25
uur weer een aflevering
kunt zien in het KRO-pro-
gramma op Nederland
OSAKA Iedere dag staan zo'n dertigduizend Japanners een uur of wat in
de rij, gewoon om het Nederlandse paviljoen binnen te mogen op de Expo
1970. Dit paviljoen is namelijk op de wereldtentoonstelling een erg druk be
zocht huls, al valt Nederland nog een tikje in het niet bij de grotere broers
Amerika en Rusland. Wie in het Amerikaanse paviljoen een zwaar bewaakt
stuk maansteen wil zien, moet vijf uur in de rij staan. Bij Rusland moet men
op tenminste drie uur wachten rekenen.
Ja, dat valt dan goed tegen als je net één klein dagje hebt om de Expo 1970 te
„doen". En iedereen wil best dat stuk maansteen zien en de veelgeroemde Ne
derlandse gastvrouwen in het Nederlandse huis, de tempels die Thailand neer
zette op dat enorme stuk grond even buiten de stad Osaka, plus de schepen die
Hong Kong op zijn paviljoen zette, het Japanse poppentheater en maar dat
lukt natuurlijk nooit.
Eon mens heeft tenminste een
week nodig om zo'n beetje te begrij
pen wat de hele wereld hier op één
plek tentoonstelt, in de kleine Ja
panse „provincie" Osaka, die ruim
zeven miljoen inwoners telt. Zeven
miljoen ja. maar daar komen dit
jaar vijftig miljoen mensen bij,
want dat is het aantal bezoekers dat
men op de Expo verwacht.
Een ding valt op: Het merendeel
van de bezoekers is Japans en ge
draagt zich beter dan een organisa
tie van een tentoonstelling als deze
zich ook maar in de stoutste dromen
zou kunnen wensen. Goed, er zijn
ook twintigduizend stoelen neergezet
waarop moede mensen een glaasje
ranja kurmen drinken er zijn vele
honderden toiletten gemaakt, er
loopt hier duizend man politie rond,
er is een compleet Expo-brandweer-
station, maar toch. De Japanners lo
pen heel stilletjes rond, zonder te
schreeuwen en zonder bergen papier
op de grond te smijten, Behalve één
dan: de Japanse jongen in de Zon-
ne-toren.
Die Zonnetoren staat helemaal in
't midden van het tentoonstellings
terrein en is centrale punt van deze
Expo. Het is een schepping van een
Japans kunstenaar, vele tientallen
meters hoog en gesierd met een
soort kippekop van goudachtig me
taal. Maar wat is er nu gebeurd?
Een Japanse jongeman, van wie men
alleen weet dat hij tegen deze Expo
is, is in de Zonnetoren geklommen
en heeft zich zonder eten genesteld
in een van de ogen van de gouden
kop.
Hij is daar nu al dagenlang in
hongerstaking en geen mens is het
nog gelukt hem naar beneden te ha
len; hij dreigt te springen wanneer
iemand hem ook maar benadert. Ie
dereen vindt het een tikje vreemd,
maar niettemin vormt de jongen in
het oog van de Zonnetoren op dit
moment een van de grootste attrac
ties van de Expo.
In het Amerikaanse paviljoen
stapt men binnen via zeer spe
ciale draaideuren, want de druk
van de lucht in het pavil
joen is anders dan daarbuiten. De
lucht moet een canvas dak steunen
dat onderdeel is van een soort in el
kaar gezakte pudding; het kunstige
stukje bouwwerk dat het Ameri
kaanse paviljoen vormt.
Vanaf het moment dat men dat
paviljoen binnen is staat iedere Ja
panner verborgen achter een klein-
beeld-camera, want na een foto-ex
positie komt het klapstuk waar ie
dereen uren voor wachtte: de cabine
van de A polio-acht en de ma ansteen.