Kamercommissie stelt onderzoek in
Generaal beschuldigd van
onrechtmatig declareren
Oud-commandant
korps mariniers
ontkent schuld
fijn fietsen dit u/eek-end!
Verstekeling
wél deserteur
uit Portugal
Dóórgroei-kamera
Utrecht begroet
baron Van Tuyll
vol vertrouwen
ra™
Wat kost
eenjaaikaart
65+? f50,
f75,
Kamercommissie
vindt Klompé's
miljoen voor
KNVB onjuist
geslaagd? hét cadeau
een Prisma harlege
f20,
f30.
Jongetje zoek
Exakta RTL1000
Toch vervolging
Haag
se
agent
Angolacomité contra ministerie
Burgemeester geïnstalleerd
Kamer vraagt
kabouters
om hulp
DIENSTAUTO-ZAAK GAF DOORSLAG
EERDER MET PENSIOEN TE GAAN
NIETS VERKEERDS
VRAAG OVER VERBOD
TV-FILM 4FKOOP
RENTER AA RTE
LERAAR MISHANDELD
NIET GELUKKIG
UITZONDERINGEN
ONBEHAGEN
Hij is al bij
uw fotohandelaar!
CONTACT
TOESTEMMING
voordelig
uit met NS
SANERING
VRIJDAG 22 MEI 1970
f tftffVMMMtVVtMMfaiVlfll
Je Generaal-
majoor A. M.
Luyk toen hij nog
als commandant
van het korps
Mariniers in func
tie was.
iifiiMiiaiiiii
avai
ROTTERDAM „Die hele zaak met die dienstauto heeft bij mij wel de
doorslag gegeven om vervroegd met pensioen te gaan".
Generaal-majoor A. M. Luijk (56). oud-commandant van het Korps Mari
niers, geeft dat ronduit toe.
Tk vond dat ik als commandant van een elitekorps het risico liep in de pu
bliciteit te komen. Dat wilde ik voorkomen. Toen was echter al bekend dat
ik eerder met pensioen zou gaan dan in het najaar van 1970 vanwege mijn
twee slechte knieën en mijn slechte enkel".
„Begin 1969 had ik al tegen de staatsse
cretaris gezegd dat het niet meer
ging. Ik kon niet meer uit de voeten.
Dat was voordat kolonel Van Velsen,
hoofd van het Bureau vervoer van de
marine met zijn ernstige beschuldi
gingen kwam. Daarvan is er trouwens
geen een houdbaar gebleken".
Aanvankelijk wil généraal Luijk geen
corpmentaar geven. „Anders is het
net alsof ik mezelf moet verdédigen.
En dat hoeft niet. De hele zaak is
terdege uitgezocht. Ik heb niets ver
keerds gedaan".
Maar onbegrip over het in de publici
teit brengen door kolonel Van Velsen
drijft hem tot commentaar. Aan
boord van het passagiersschip Konin
gin Wilhelmina, dat afgemeerd ligt
aan de Parkkade in Rotterdam voor
de reünie van het Voormalig Verzet,
zegt hij: „Onbegrijpelijk. De zaak is
uitgezocht. Ik ben weggegaan. En dan
weken later gaat Van Velsen met zijn
verhaal lopen leuren".
Bovendien vind ik het vervelend dat de
zaak met die dienstauto gekoppeld is
aan het passeren van kolonel Van
Velsen voor de functie van generaal.
Hij stond ^trouwens helemaal niet op
de nominatie om generaal te worden".
Generaal Luijk: „In het algemeen word
je opgedrongen om tegen een vaste
vergoeding met je eigen auto te rij
den. Maar k vond dat er gelegenheden
zijn van ceremoniële en represen
tatieve aard dat je met een dienst
auto moet komen. Ik heb dat bij
mijn aanstelling ook geëist. Dat heeft
men goed gevonden".
Voor zijn eigen auto een Opel 1700
kreeg generaal-Luijk een maandelijk
se vergoedihg van vijfhonderd gul
den. De laatste twee jaar dat hij com
mandant van de Mariniers was reed
hij 71.000 kilofheter..
Generaal Luijk geeft een voorbeeld
van een door het Bureau vervoer af
gekeurd gebruik van de dienstauto.
„Ik was, als commandant van het korps
Mariniers, door de Koninklijke Ne
derlandse Voetbal Bond uitgenodigd
voor een interlandwedstrijd in het
stadion Feijenoord. Principieel ga ik
naar zoiets met een dienstauto. Een
ritje van elf kilometer vanaf de Van
Ghent-kazerne. Bovendien kan de
chauffeur dan ook nog de wedstrijd
gratis zien".
En tot slot: „Dat kolonel Van Velsen
zo'n zaak onderzoekt kan ik heel goed
begrijpen. Dat is zijn taak zelfs.
Maar dat hij weken nadat de zaak is
uitgezocht en afgedaan publikatie
zoekt en mij willens en wetens aan
de schandpaal nagelt, neen, daar kan
ik niet bij".
ADVERTENTIE
Wilt u een fiets winnen? Kijk dan
naar de advertentie in uw damesblad
of vraag uw fietsen-handelaar een
deelname-biljet.
DEN HAAG Waarom heeft het mi
nisterie van sociale zaken en volksge
zondheid de stichting Socutera verboden
een tv-film te maken over de afkoop
regeling voor de rentekaartverzekering?
Is dat omdat er te weinig geld beschik
baar zou zijn om deze afkoop voor alle
rechthebbenden te betalen? Dit vraagt
het Tweede Kamerlid Vellenga (PvdA)
schriftelijk aan minister Rooi vink.
O
DEN HAAG De salarissen van het
overheidspersoneel worden niet tussen
tijds vèrhpogd. De ambtenaren zullen
moeten wachten op nacalculatie.
Al het mogelijke wordt gedaan om
deze definitieve afrekening in augustus
of uiterlijk september uit te betalen.
DEN HAAG Een commissie van vier Tweede-Kamerleden gaat onderzoeken
of de inmiddels gepensioneerde commandant van de mariniers, generaal-nia joor
A. M. Luijk, over de schreef is gegaan bij het declareren van zijn autovergoe
ding.
Aanleiding is een brief die het hoofd van het Bureau Vervoer van de Marine,
kolonel A. F. van Velsen, aan de vaste Tweede-Kamercommissie voor Defensie
had gestuurd.
De inhoud van de brief komt er op neer dat generaal-majoor Luijk van zijn
dienstauto gebruik maakte, maar tevens vijfhonderd gulden per maand inde als
vergoeding voor het gebruik van zijn eigen auto.
ADVERTENTIE
In de brief gaat kolonel Van Velsen
ook in op de opvolging van generaal-
majoor Luijk ais commandant van de
mariniers. Hij zou zich hierbij gepas
seerd hebben gevoeld. De marineleiding
zou de manier waarop hij mijn grieven
heeft gespuid als triest hebben beoor
deeld. Kolonel van Velsen gaat 1 juni
zelf met pensioen.
Generaal-majoor Luijk trad ver
vroegd af als commandant van de ma
riniers op 10 èpril jl. Als belangrijkste
reden werd opgegeven de hinder die hij
had van knie- en enkelblessures.
De bevelhebber der zeestrijdkrachten,
vice-admiraal J. B. M. J. Maas, had in
een eerder stadium kolonel Van Velsen
laten weten dat hij niet gelukkig was
met diens rapportage over de autode
claraties van generaal-majoor Luijk.
De admiraal schreef aan kolonel Van
Velsen: „U had zich in uw hoedanigheid
als hoofd van het bureau vervoer uit
sluitend moeten beperken tot het rap
porteren van de door u geconstateerde
feiten en u had zich niet behoren te laten
verleiden tot het beoordelen van gedra
gingen, daarbij de grenzen van het wel
voeglijke en het oirbare herhaalde ma
len overschrijdend".
Wat rapporteerde de kolonel? Vol
gens de Marinevoorlichtingsdienst ge
noot generaal-majoor Luijk krachtens
een daartoe verstrekte machtiging een
vaste vergoeding van vijfhonderd gul
den per maand om voor dienstverrich
tingen zijn eigen auto te gebruiken.
Door deze vergoeding mocht hij geen
aanspraak maken op vervoer per dienst
auto.
Er waren echter enkele uitzonderin
gen. Wanneer de generaal in ceremo
nieel ténue of in avondkleding moest
verschijnen, kon hij wel in de dienstau
to stappen. De generaal zou meer van
de dienstauto gebruik hebben gemaakt
dan hem was toegestaan. In die geest
rapporteerde kolonel Van Velsen eind
vorig jaar.
De Koninklijke Marechaussee stelde
een onderzoek in en aan de hand van
haar rapport beslisten de justitiële au
toriteiten dat generaal-majoor Luijk
zich niet aan een strafbaar feit had
schuldig gemaakt. Daarom werd de
zaak geseponeerd.
Generaal Luijk droeg op 10 april het
bevel over het korps mariniers over
aan generaal-majoor der mariniers C.
C. Schoenzetter. Formeel had generaal
Luijk pas eind 1970 zijn functie moeten
neerleggen. Hij was met het oog op
knie- en enkelblessures, die hem nogal
hinderden, toch al van plan geweest om
er eerder mee op te houden.
De dienstautokwestie leidde ertoe dat
hij 10 april afscheid nam. Generaal
Luijk meende dat die zaak hem in op
spraak zou brengen en dat achtte hij
niet verenigbaar met het handhaven
van zijn functie.
In een afscheidsbrief aan allerlei re
laties schreef de generaal Luijk op 30
maart dat er geruime tijd twee proble
men waren waarmee hij worstelde: zijn
aflossing en opvolging en de handicap
door zijn knie- en enkelblessures. In
1969 werd hem gevraagd zijn ambtster
mijn te verlengen tot ongeveer eind
1970, omdat volgens generaal Luijk nog
niet over een opvolger was beslist.
Twee van de mogelijke kandidaten voor
opvolging voldeden nog niet aan de
formele eisen. Aan die eisen kon de
toenmalige kolonel Schoenzetter later
wel voldoen.
Generaal Luijk besloot zijn brief
met: „Het nu al beschikbaar zijn van
een door mij alleszins geschikt geachte
en voor de marineleiding aanvaardbare
opvolger waarborgt de continuïteit van
het bevel en verschaft te gelegener tijd
een andere kandidaat tijdig de moge-
ADVERTENTIE
DEN HAAG Er zal alsnog éen
strafvervolging worden ingesteld tegen
de Haagse politieagent H. O. wegens
mishandeling van de 32-jarige Haagse
leraar R. A. Wulte, vorig jaar tijdens dé
rel bij .het Antillenhuis.
Dit heeft het gerechtshof in Den
Haag bevolen nadat de leraar zich had
beklaagd over de beslissing van de of
ficier van justitie geen vervolging in te
stellen.
De agent heeft wegens persoonlijke
omstandigheden ontslag genomen. Het
ontslag had niets te maken met de af
faire Antillenhuis, aldus de politie.
De leraar had meegedaan aan de
mars, die als demonstratie was bedoeld
tegen de toestand op de Antillen. Toen
hij naar huls wilde, pakten politieman
nen in burger de man beet. Hoewel hij
zich niet verweerde, werd hij toch met.
een gummiknuppel op het hoofd gesla
gen, ruggelings een politiewagen in ge
gooid en tenslotte in het kruis getrapt.
Hij diende een klacht wegens mishan
deling in.
Waarom zou u geld steken in een wel aardige
systeemkamera die straks toch "HO" zegt tegen uw
groeiend fototalent. Kies liever een kamera die er helemaal op
gebouwd is om uit te groeien tot een werkelijk kompleet
kamera-systeem. Dat Is nu al mogelijk voor 569,- met
de nieuwe Exakta RTL 1000
Exakta kamera's: beroemd van oudsher
gebouwd op de toekomst I
Enkele van de vele
eigenachappen;
1/1000 tot 8 volle se-
konden, 3 verwissel
bare zoekersystemen,
synchroonflltsen tot
1/125 sek., etc. etc.
Orwo Foto N.V. Poetbue 127 - Hélvtiaum
EXAKTA
lijkheid zich op gedegen wijze in te
werken. Het ontlast, mij van gevoelens
van onbehagen die na zo lange duur
wellicht tn de persoonlijke en vagelijke
sfeer tot moeilijkheden en problemen
zouden kunnen leiden die ik niet zou
wensen".
De subcommissie uit de Kamer die de
kwestie Van Velsen-Luijk nu zal onder
zoeken bestaat uit dc Kamerleden
Wierda (PvdA), Kleisterlee (KVP),
Geelkerken (ARP), Vonhoff (WD) en
Janssen (PPR).
DEN HAAG De Portugese verste
keling. die eind april met de Zweed
se tanker Kungaland in Rotterdam
aankwam en direct werd terugge
stuurd omdat hij geen paspoort had
is geen deserteur.
ït ministerie van Justitie, die naar
deze zaak een onderzoek heeft inge
steld naar aanleiding van een pro
testtelegram van het Angolacomité
is tot deze conclusie gekomen.
Het ministerie heeft een onderzoek
naar de zaak ingesteld na een protestte-
legram van het Angolacomité. Volgens
het rapport van het ministerie was de
man in Lissabon aan boord geroepen
om een karweitje te verrichten. Hij
deed een tukje en werd op volle zee
wakker.
Daaruit valt te verklaren dat de man
zonder papieren aankwam. Hij wilde
niets liever dan naar huis, waarvoor de
r Aankomst van H. G. I. Baron Van Tuyll Van Serooskerken en echtgenote
bij het stadhuis in de Domstad.
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT De Domstad heeft
gisteren haar nieuwe burgemeester,
H. G. I. baron van Tuyll van Seroos
kerken en z'n gezin, typisch „Utrechts"
begroetniet uitbundig, maar vrien
delijk en afwachtend. Zowel voor de
installatievergadering in de raadzaal
als voor de recepties voor genodigden
en burgerij was grote belangstelling
tot de velen die van buiten de stad
naar Utrecht gekomen waren behoor
den tal van burgemeesters uit de pro
vincie Utrecht, burgemeester Marijnen
van Den Haag en zijn ambtgenoten
van Voorburg en Leidschendain en
vele relaties en vrienden uit de gemeen
ten en regio's waar de heer Van Tuyll
voordien het eerste-burgerschap be
kleed heeft. o.a. Wisch en Zoeternieer.
Verder waren er uiteraard de commis
saris der Koningin, nir. P. J. Verdam
(en zijn voorganger mr. C. graaf van
Lynden van Sandenburg), en de oud-
burgemeester van Utrecht, jhr. mr. C.
J. A. de Ranitz.
Loco-burgemeester dr. J. de Nooij in
stalleerde in een bijzondere raadsverga
dering de nieuwe burgemeester: „U
komt in een gemeente waar het be
stuursapparaat (bestuurder en ambte
naren) tintelt van leven en de burgerij
zich gaat opmaken om over de bestuur
lijke problemen een serieus woord mee
te spreken". Heel duidelijk zal de heer
Van Tuyll betrokken worden bij zowel
de bestuurlijke schaalvergroting (inter
gemeentelijke samenwerking, Kring
Midden-Utrecht) als de bestuurlijke
schaalverkleining (territoriale en func
tionele decentralisatie), aldus dr. De
Nooij.
De intergemeentelijke samenwerking
kwam ook in de éerste toespraak van
burgemeester Van Tuyll en de rede van
de raadsnestor C. P. de Groot ter spra
ke wat geen wonder is omdat de negen
gemeenten van de Kring Midden-
Utrecht volgend jaar moeten beslissen
hoe zij hun samenwerking zullen kun
nen uitbouwen. In dit verband kwam
duidelijk tot uiting dat dit een heei
subtiele zaak is, maar óók dat men heel
veel vertrouwen heeft in de nieuwe
eerste burger die op dit gebied veel er
varingen heeft opgedaan in de Achter
hoek en de Haagse agglomeratie. De
heer Van Tuyl hierover: „Wat ons in de
toekomst staat te wachten op het ge
bied van de samenwerking is een heel
belangwekkende ontwikkeling in ons
democratisch bestuurlijk denken".
Burgemeester Van Tuyl gaf de verze
kering dat zijn deur altijd open zal
staan voor alle burgers die hem wil
len spreken, „in het bijzonder uiter
aard voor de gekozen vertegenwoor
digers van de burgerij, de raadsle
den". „Wij leven in een periode waar
in vele gemeentebesturen, ook het
Utrechtse, bezig zijn met experimen
ten, niet alleen van voorlichting,
maar ook van de communicatie tus
sen stadsbestuur en burgerij." De
heer Van Tuyll staat hier positief
tegenover.
Nestor De Groot onthulde dat een
van de voorvaderen van de heer Van
Tuyll (zijn grootvader van moeders zij
de) óók burgemeester van Utrecht ge
weest is. De vader van de nieuwe bur
gemeester was een aantal jaren eerste
burger van de inmiddels door
Utrecht geanexeerde gemeente Zuilen
en daarna lid van Gedeputeerde Staten.
„Geen wonder dat de bestuurstaak u
aantrok; zij was u, als ik het zo zeggen
mag, met de kinderlepel ingegeven."
kapitein van de tanker weer heeft ge
zorgd, aldus het ministerie.
Het Angolacomité Is zeer verontwaar
digd over deze lezing van de zaak. De
man José Teal of José Santos (Portuge
se deserteurs nemen vele namen aan,)
zegt het comité is op zijn terugweg in
Zeebrugge van de tanker ontsnapt. Zo
graag wilde hij kennelijk niet naar
huis, aldus het Angolacomité.
Het. comité heeft onmiddellijk na de
terugzending van de Portugees via ra
dio Scheveningen contact met de kapi
tein van de Kungaland gezocht. Deze
verklaarde ervan overtuigd te zijn met
een deserteur te doen te hebben, wat
hij ook tegen de Rotterdamse vreemde
lingenpolitie heeft gezegd. Vandaar ook
dat het comité in een telegram begin
mei fel heeft geprotesteerd tegen de
handelwijze van de Nederlandse rege
ring.
Het as niet het enige geval waarin de
serteurs zijn teruggestuurd. De dag na
Pinksteren hebben zich twee Portuge
zen bij de vreemdelingenpolitie in
Utrecht aangemeld. Ze zijn zonder meer
het land uitgezet. Dank zij het ingrijpen
van het Portugees bureau in Amster
dam zijn ze in Roosendaal nog net uit
de trein gehaald.
Ze hebben opnieuw vergunning tot
verblijf aangevraagd nu bij de Amster
damse - vreemdelingenpolitie, die ze
voorlopig heeft geaccepteerd. Het zijn
Alvaro Alva d'Olivera en Duarte Sarai-
va da Vonsecotote.
Een derde gedeserteerde Portugees
werd in april door de Rotterdamse
vreemdelingenpolitie teruggestuurd. De
man, een zekere Adeira, probeerde het
begin mei opnieuw, zocht contact met
het Angolacomité, en heeft van de Am
sterdamse vreemdelingenpolitie toe
stemming aldus het Angolacomité voor
lopig te blijven.
torn itoff «teeds!
2 dagen, gratis reizen
in mei op uw 65+ -kaart.
Heeft o een 65+-taart?
En heeft u nog geen
gebruik gemaakt van de
,rei&-2-dagen-vrtMn-mel"
actie van NS? Dan kont
tl dat alsnog doen!
TJ kunt uw twee dagen
kiezen uit de volgenda
6 dagen in mei: zaterdag
23, dinsdag 26, woensdag
27, donderdag 28 en
zaterdag 30 mei.
voor een echtpaar
Er zijn ook
3-maands-
kaarten 65+ voor
\V
voor een echtpaar
MAASTRICHT De rijkswacht van
Martelange bij de Belgisch Luxemburg
se grens zoekt sinds maandagmorgen
samen met militairen en burgers naar
de drie en een halfjarige Erik Dys uit
Tilburg. Hij verdween zondagmiddag
spoorloos van een camping in het dorp
je Wisembach waar hij met zijn ouders
kampeerde.
De politie vermoedt dat de jongen is
verdronken in het riviertje dat vlak
langs de camping stroomt.
DEN HAAG De een miljoen gulden die minister Klompé (Cultuur, Re-
creatie en Maatschappelijk Werk) onlangs de KNVB heeft toegezegd voor be
strijding van onkosten, is de vaste Tweede-Kamercommissie zwaar op de maag
gevallen. Tijdens het debat over de sporttoto, gisteren, betitelde de heer Kleij-
sterlee (KVP) deze handelwijze als onelegant.
De commissie meende dat de minister
de KNVB bevoordeelt ten koste van de
overige sportorganisaties en de sociaal
culturele organisaties, die ook van de
opbrengst van de toto profiteren. Ge
steld werd dat al tien procent beschik
baar was gesteld voor onkosten.
Minister Klompé verdedigde zich
door te wijzen op de financiële nood
waarin tal van beroepsvoetbalclubs
verkeren. Een van de voornaamste oor
zaken daarvan zijn volgens haar de so
ciale lasten die sinds enkele jaren voor
contractspelers moeten wordn betaald.
Verder heeft ook o.a. de invoering van
de b.t.w. een rol gespeeld.
Minister Klompé verzekerde de com
missie dat het toegezegde bedrag een
malig was en dat voor het nieuwe sei
zoen met de KNVB zal worden onder
handeld over een nieuwe verdeelsleutel.
Mej. Klompé gaf toe dat was afgewe
ken van de destijds vastgestelde rege
ling, waartoe zij overigens bevoegd
was.
ADVERTENTIE
De minister toonde zich opnieuw en
thousiast voorstandster van verminde
ring van het aantal betaalde clubs,
waarvoor inmiddels een half miljoen
gulden uit de sporttoto is gereserveerd.
Voomaarde moet volgens haar zijn dat
er bij de sanering rekening mee wordt
gehouden dat betaald voetbal regio
naal goed verspreid blijft.
De anti-revolutionair Kieft maakte
bezwaar tegen de grote invloed van de
Nederlandse Sport Federatie, als direct
belanghebbende op de toto. Hij wees
erop dat de NSF niet de endge organisa
tie is die nationale sportbelangen be
hartigt.
AMSTERDAM De vaste commissie
voor onderwas en wetenschappen van
de Tweede Kamer heeft de Amster
damse kabouters opgeroepen alles te
doen om het aantal onderwijzers in
Nederland te vergroten.
Een zelfde oproep is gericht aan Dolle
Mina en de werkgroep Kritlese Lera
ren in Amsterdam.
De commissie zegt in een brief aan de
kabouters niet bereid te zijn de 800.000
handtekeningen terug te zenden. Zij
waren aan de Tweede Kamer gezon
den uit protest tegen „een veel te hoge
leerlingenschaal bij het onderwijs".
„Het is misschien niet zonder verband
hiermee dat na de leerlingenschaal-
verlaging, die volgens de enige jaren
geleden vastgestelde fasering op 1
augustus zal plaatsvinden, de gemid-
délde klassenbezetting in Nederland
ca. 30,5 zal bedragen", aldus de com
missie.
De kabouters hebben de commissie ge
antwoord, dat zij graag ingaan op de
oproep tot vergroting van het aantal
onderwijzers. Zij stellen daarbij ech
ter twee voorwaarden: .,a. dat de
pedagogische academies drastisch
worden uitgebreid, b. dat het onder
wijs niet meer tot taak heeft mensen
op maat te snijden voor de maat
schappij, maar ze een zo breed moge
lijke vorming te geven en op te voe
den tot optimale zelfstandigheid".
Voor het uitvoeren van hun taak vragen
de kabouters een bedrag van 225 mil
joen gulden.
HEEZE Een felle uitslaande brand
heeft donderdagavond voor naar schat
ting 300.000 gulden schade aangericht
aan het epileptisch centrum „Proveden-
tia" te Sterksel (gem. Maarheze).